عبدالله شفیع آبادی

هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش تحلیل ارتباط محاوره ای به مادران بر بهبود عملکرد خانواده آنان بوده است. روش پژوهش، نیمه تجربی بود. جامعه آماری شامل کلیه مادران دانش آموزان دختر دبیرستان های بزرگ دولتی منطقه دو شهر تهران بود که از طریق ترکیبی از روش نمونه گیری تصادفی و خوشه ای 50 نفر (برای دو گروه 25 نفری آزمایش و گواه) انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه سنجش خانواده (FAD)، می باشد که به صورت پیش آزمون و پس آزمون مورد استفاده قرار گرفت. جهت تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس به وسیله نرم افزار SPSS استفاده شد. یافته های پژوهش نشان دادند که این روش بر بهبود عملکرد خانواده مادران مؤثر می باشد. بدین معنا که آموزش تحلیل ارتباط محاوره ای، «نقش ها»، «حل مسئله» و «ابراز عواطف» آنان را بهبود می بخشد.

هدف از این پژوهش مقایسة اثربخشی درمان راه حل- محور دیشیزر به صورت انفرادی و توأم در کاهش تعارضات زناشویی بود.آزمودنی های نمونة پژوهش شامل 33 زوج(66 نفر زن و مرد) از 150 زوج متقاضی مشاوره بودند که به دلیل درگیری و تعارض به شعب شورای حل اختلاف وابسته به دادگستری شهر اهواز مراجعه داشتند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه 42 سؤالی تعارضات زناشویی (99/0=α)که توسط براتی و زیر نظر ثنایی (1375) تهیه شده بود، استفاده شد و زوج های نمونة پژوهش آن را در مرحلة قبل و بعد از مداخله آزمایشی (ارائه متغیر مستقل) تکمیل نمودند. داده های به دست آمده با روش تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی توکی روی میانگین تفاضل نمرات پیش آزمون و پس آزمون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج آماری نشان داد که هر دو شیوه زوج درمانی در کاهش تعارضات زناشویی مؤثر بوده اند. به علاوه در مقایسه شیوه های مختلف زوج درمانی با همدیگر نتایج زیر به دست آمد: بین شیوه انفرادی و توأم راه حل- محور در کل تعارضات زناشویی و خرده مقیاس های کاهش همکاری، افزایش واکنش هیجانی، جلب حمایت فرزندان و افزایش رابطه با خویشاوندان خود تفاوت معنی داری مشاهده نشد. لیکن در خرده مقیاس های کاهش رابطه با خویشاوندان همسر و جدا کردن امور مالی، شیوة زوج درمانی توأم راه حل- محور اثر بخش تر و برای خرده مقیاس کاهش رابطه جنسی، شیوه انفرادی راه حل محوراثربخش تر نشان داد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر بخشی آموزش مثبت اندیشی با تاکید بر آموزه های دینی برتاب آوری و رغبت های شغلی دانش آموزان پایه اول متوسطه شهرستان چهاردانگه انجام گردید. پژوهش مورد مطالعه از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل انجام پذیرفت. جامعه آماری تحقیق را کلیه دانش آموزان دختر پایه اول متوسطه مشغول به تحصیل در دبیرستانهای شهرستان چهاردانگه تشکیل دادند. به منظور انتخاب آزمودنیها با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای 30 نفر به صورت تصادفی انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش(15 نفر) و گروه کنترل(15نفر) جایگزین شدند. برای هر دو گروه پیش آزمون اجرا شد. گروه آزمایش مدت 9 جلسه ی 90 دقیقه ای تحت آموزش مثبت اندیشی بر مبنای آموزه های دینی قرار گرفتند. در پایان دوره آموزش، پس آزمون اجرا گردید.پرسش نامه های مورد استفاده در پژوهش پرسشنامه تاب آوری کانر و دیویدسون و فرم کوتاه رغبت سنج شغلی استرانگ بود. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار spss ، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت . نتایج بدست آمده از پژوهش نشان داد که 1- بین عملکرد دو گروه در پس آزمون تاب آوری تفاوت معناداری وجود دارد .2- بین عملکرد دو گروه در پس آزمون رغبت شغلی ، تفاوت معناداری وجود دارد،.در مجموع مثبت اندیشی بر مبنای آموزه های دینی موجب بهبود نسبی شاخص تاب آوری و تغییر نسبی در رغبت های شغلی تحصیلی دانش آموزان شده است.

این پژوهش بر پایه نظریه های شناخت درمانگری بک، تیزدل و یوگا در درمان افسردگی اساسی و به منظور بررسی کارآمدی شناخت درمانگری بک با شناخت درمانگری تیزدل و تلفیق آن با نرمش های یوگا در درمان افسردگی اساسی اجرا شده است. برای این منظور 32 بیمار مبتلا به افسردگی اساسی (12 مرد و20 زن) به طور تصادفی در 4 گروه 1) گروه شناخت درمانگری بک، 2) گروه شناخت درمانگری تیزدل، 3) گروه شناخت درمانگری بک و تلفیق آن با نرمش های یوگا و 4) گروه کنترل گمارده شدند. کلیه بیماران پیش از آغاز درمان و پس از 10 جلسه درمان به کمک پرسشنامه افسردگی بک، پرسشنامه افکار اتوماتیک (ATQ)، پرسشنامه مثلث شناختی (CTI) و مقیاس افسردگی MMPI مورد ارزیابی قرار گرفتند. نمره های بدست آمده از ارزیابی های پیش آزمون و پس آزمون به کمک تحلیل واریانس یک راهه مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج نشان داد که درمان تلفیقی (تلفیق شناخت درمانگری بک با نرمش ها یوگا) کارآمدی بیشتری در کاهش علایم افسردگی، بهبود خلق، کاهش افکار اتوماتیک منفی و تغییر نگرش آزمودنی ها نسبت به خود، جهان و آینده داشته است. در حالی که آزمودنیهای گروه کنترل هیچ تغییری نشان ندادند. بنابراین اگر چه شناخت درمانگری بک و هم شناخت درمانگری تیزدل در کاهش افسردگی اساسی کارآمد بوده است، اما روش تلفیقی نسبت به هر یک از این روش ها به تنهایی کارآمد تر است. به علاوه روش تلفیقی در کاهش افکار اتوماتیک و تغییر نگرش نسبت به خود، جهان و آینده کارآمدتر از روش بک یا روش تیزدل به تنهایی نبوده است.

بیماریهای التهاب روده (IBD) التهاب نهانزاد و مزمن روده هستند که بیماری کولیت اولسروز و بیماری کرون دو نوع IBD میباشند. علاوه بر عواملی مانند مستعد بودن از نظر ژنتیکی، عوامل عفونی، فلور طبیعی روده، خونرسانی و فعالیت نرونی، عواملی مانند وجود استرس و عوامل روانی- اجتماعی میتوانند در تشدید نشانه ای بیماری مؤثر باشند. با توجه به تأثیرات شناخته شده موسیقی درمانی در تعدادی از بیماریهای روان تنی، در این مطالعه نقش آن در کاهش علایم جسمانی بیماران IBD بررسی شد. در این مطالعه نیمه آزمایشی 24 زن 50- 20 ساله مبتلا به بیماری کولیت اولسروز به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش به مدت 10 جلسه، هفتگی یک جلسه و هر جلسه حدود یک ساعت تحت موسیقی درمانی قرار گرفتند. در حین اجرای موسیقی درمانی به دلیل افت آزمودنی گروه آزمایش به 6 نفر و گروه کنترل به 10 نفر تقلیل یافت. قبل و بعد از اجرای موسیقی درمانی هم زمان دو گروه به پرسش نامه اندکس شدت بیماری کولیت اولسروز پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون T مستقل و آزمون دقیق فیشر استفاده گردید. بین میانگین های سن و طول مدت بیماری در دو گروه اختلاف معنی داری یافت نشد و دو گروه در این موارد همسان بودند. فراوانی بهبود در علایم جسمانی اسهال، خونریزی از رکتوم، بیاشتهایی و ضعف و خستگی در گروه آزمایش بیشتر از گروه کنترل بود اما با استفاده از آزمون دقیق فیشر این تفاوت معنیدار نبود. فراوانی بهبود درد گروه کنترل بیشتر از گروه آزمایش بود که این مورد هم از نظر آماری معنی دار نبود. موسیقی درمانی باعث کاهش علایم جسمانی بیماری التهاب روده میگردد، اگرچه به دلیل افت آزمودنی در گروه آزمایش، نتایج از نظر آماری معنیدار نشد. پیشنهاد میگردد که در کنار درمان های رایج دارویی، از موسیقی درمانی هم استفاده کنند. توصیه میشود برای تعمیم یافته ها به جامعه، در پژوهشهای بعدی حجم نمونه بالاتر، طول دوره درمان بیشتر و جلسات پیگیری را مورد توجه قرار دهند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه میان دو بعد مثبت و منفی کمال گرایی با فرسودگی شغلی و بررسی نقش واسطه ای خویشتن پذیری غیر مشروط در روابط میان آن ها انجام شد. این پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل پرستاران زن و مرد شاغل در بیمارستان های تهران بود که با استفاده از نمونه گیری تصادفی خوشه ای 395 نفر از آن ها به عنوان نمونه انتخاب و با تکمیل پرسشنامه کمال گرایی فراست و همکاران (1990)، پرسشنامه خویشتن پذیری غیر مشروط چمبرلین و هاگا (2001) و پرسشنامه فرسودگی شغلی مسلش و جکسون (1981) در این پژوهش شرکت کردند. به منظور تحلیل داده ها از روش الگوسازی معادلات ساختاری استفاده شد و تجزیه و تحلیل مدل پژوهش با استفاده از نرم افزار لیزرل انجام شد. شاخص های برازش الگوسازی معادلات ساختاری، مدل کلی پژوهش را تأیید کردند؛ به عبارت دیگر نتایج نشان داد که کمال گرایی مثبت دارای رابطه مستقیم و کمال گرایی منفی دارای رابطه معکوس با خویشتن پذیری غیرمشروط است. همچنین نتایج نشان داد که خویشتن پذیری غیر مشروط رابطه معکوس با ابعاد فرسودگی شغلی دارد.

این پژوهش از نوع توصیفی و به منظور بررسی حوزه معنایی بیماران افسرده و کارآیی آن در امر مشاوره صورت گرفت. ‏به همین منظور ‏‎30‎‏ بیمار افسرده و ‏‎30‎‏ فرد بهنجار به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. میانگین سنی هر ‏دو گروه ‏‎20-40‎‏ سال و سطح تحصیلات آنها دیپلم تا فوق لیسانس بود. ابزارهای این پژوهش، پرسشنامه افسردگی ‏بک (تجدیدنظر شده)، شکل تغییر یافته آزمون افتراق معنایی آزگود با ‏‎6‎‏ مفهوم (من، زندگی، گذشته، پدر، مادر و ‏آینده) بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی، آزمون آماری ‏t، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل ‏رگرسیون استفاده شد. نتایج نشان داد که حوزه معنایی بیماران افسرده در مورد ‏‎6‎‏ مفهوم فوق الذکر، در مجموع و در ‏مورد مفاهیم «من» و «آیند» تفاوت معناداری را در جهت منفی با افراد بهنجار دارا است. بین شدت افسردگی و حوزه ‏معنایی بیماران افسرده همبستگی مثبت وجود دارد و مفهوم «مادر» قوی ترین پیش بینی کننده میزان افسردگی ‏است. نتیجه اینکه بررسی حوزه معنایی بیماران افسرده می تواند درمانگر را در امر روان درمانی توانمند سازد.‏ ‎ ‎

هدف اصلی این پژوهش، بررسی اثربخشی درمان شناختی-رفتاری و قصه درمانی بر کاهش اختلالات رفتاری نوجوانان بود. برای دستیابی به این منظور از روش تحقیق نیمه تجربی با شمای طرح سه گروهی با پیش آزمون - پس آزمون استفاده شد. جامعه تحقیق دانش آموزان پسر مقطع متوسطه منطقه سرود همدان بودند. با استفاده از پرسشنامه SCL-90-R تعداد 30 دانش آموز دارای اختلالات رفتاری مختلط انتخاب شدند و با جایگزینی تصادفی در 3 گروه 10 نفری قرار گرفتند. با انتخاب تصادفی یک گروه به عنوان گروه کنترل و دو گروه دیگر به عنوان گروه آزمایشی، مداخله های قصه درمانی و درمان شناختی-رفتاری را دریافت نمودند. دو طرح درمانی برای مداخلات پی ریزی شده بود. برای درمان شناختی-رفتاری طرحی مبتنی بر طرح شناخت درمانی گروهی مایکل فری که با انجام تغییراتی طرح ریزی شده بود. طرح قصه درمانی، طرحی ترکیبی بر اساس روش گیل مورتون و روش دکتر برنز بود. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که در حالت کل هر دو روش درمان شناختی-رفتاری و قصه درمانی بر کاهش اختلالات رفتاری افسردگی، اضطراب، خصومت، فوبیا، افکار پارانوییدی، حساسیت در روابط متقابل، وسواس- اجبار و روان پریشی در سطح P

هدف: این مطالعه به منظور بررسی اثربخشی گروه درمانی شناختی وجودگرا بر افسردگی و امیدواری والدین فرزندان مبتلا به سرطان با استفاده از شیوه نیمه آزمایشی با پیش – پس آزمون و گروه گواه انجام گردید. روش: 30 والد (24 تا 54 ساله) که فرزندشان به دلیل ابتلا به بیماری سرطان در بیمارستان محک تحت درمان پزشکی قرار داشته و داوطلب شرکت در برنامه مشاوره بودند در دو گروه آزمایشی و گواه گمارده شدند. قبل از مداخله درمانی، هر دو گروه با آزمون افسردگی بک- II (1996) و پرسشنامه امید میلر (1988) مورد ارزیابی قرار گرفتند. گروه آزمایشی در دوازده جلسه 90 دقیقه­ای گروه درمانی­شناختی وجودگرا که به صورت 2 جلسه در هفته اجرا گردید شرکت نمودند، در حالی­که گروه گواه در این مدت از هیچ­گونه مداخله رسمی روان­شناختی استفاده نکردند. در پایان مداخله، هر دو گروه مجدداً با آزمون­های مذکور مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده­ها با استفاده از نرم افزار SPSS-16 برای اجرای آزمون آماری تحلیل کوواریانس پردازش شدند. یافته­ها: نتایج حاکی از وجود تفاوت معنی­دار در میزان افسردگی و امیدواری دو گروه به نفع گروه آزمایش (01/0>p) بود. نتیجه­گیری: گروه درمانی­شناختی وجودگرا می­تواند در کاهش افسردگی والدین فرزندان مبتلا به سرطان و همچنین در افزایش امیدواری آنان مؤثر باشد.

هدف این پژوهش بررسی و تبیین مفهوم کیفیت زندگی از دیدگاه اسلامی است. در این راستا با روش تحلیل اسنادی به بررسی کتابهای آیت الله جوادی آملی پرداخته شده است. ابزار پژوهش سامانه مقوله بندی و رمزگذاری متغیرهاست که به تأیید پنج نفر از صاحبنظران رسیده است. براساس تجزیه و تحلیل کیفی، چهار بعد اصلی کیفیت زندگی (خود، خدا، دیگران، طبیعت) شناسایی، و حوزه های مربوط به هر کدام از این ابعاد تعیین، و در نهایت برای هر یک از ابعاد و حوزه ها، شاخصهای ارزیابی آن استخراج گردید.

در تحقیق حاضر به بررسی اثر توجه تقسیم شده و هیجان ترس بر احتمال پدیدآیی جافظه کاذب در میان افراد مبتلا به اختلالات خلقی (افسردگی) مراجعهکننده به مراکز مشاوره شهر کرمان پرداخته شد. مشارکت کنندگان بر اساس آزمون بک و خط برش 25 انتخاب گردیده و تحت دو آزمایش توجه تقسیم شده و هیجان قرار گرفتند. در آزمایش اول 240 مشارکت کننده تحت شرایط توجه تقسیم شده (توجه مترکز) و هیجان ترس و (عدم هیجان ترس) فهرست هایی از کلمات متداعی (از نظر معنایی) را دریافت کرده و پس از گذشت یک ساعت از آنان خواسته شد تا آن کلمات را بازخوانی و بازشناسی کنند. در آزمایش دوم نیز 240 مشارکت کننده تحت شرایط توجه تقسیم شده (توجه متمرکز) و هیجان ترس گذشت یک ساعت تصاویر را بازخوانی و بازشناسی نمودند. نتایج حاکی از آن بود که در هر دو آزمایش، شرایط توجه تقسیم شده و هیجان ترس به افزایش میزان بازخوانی و بازشناسی کاذب کلمات و تصاویر منجر میگردند. همچنین یافته ها نشان داد که مشارکتکنندگان به میزان قابل ملاحظه ای کلمات و تصاویر کاذب را به یاد میآورند نتایج بر حسب نظریات مطروحه در حافظه کاذب مورد بحث قرار گرفت.

زمینه و هدف:پژوهش حاضر با هدف تعین اثربخشی مشاوره گروهی با رویکرد واقعیت درمانی گلاسر بر میزان عزت نفس مادران دارای کودک مبتلا به فلج مغزی در سال 1391 در مرکز بهزیستی شهر همدان انجام شد. مواد و روش ها: این پژوهش کاربردی و از نوع نیمه آزمایشی (به صورت پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل) بود. با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس تعداد 30 نفر از مادران دارای کودک فلج مغزی به صورت تصادفی به دو گروه 15 نفری کنترل و آزمایش گمارش شدند. پرسش نامه عزت نفس کوپر اسمیت در مرحله پیش آزمون و پس آزمون بر روی هر دو گروه اجرا شد و نتایج با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که بین عزت نفس مادران دارای کودک مبتلا به فلج مغزی در دو گروه آزمایش و کنترل در مرحله پس آزمون تفاوت معنی داری وجود دارد. نتیجه گیری: نتیجه تحقیق معلوم کرد که روش مشاوره گروهی با تأکید بر واقعیت درمانی گلاسر باعث افزایش میزان عزت نفس مادران دارای کودک مبتلا به فلج مغزی شد.

چکیده: هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی مشاوره گروهی مبتنی بر رویکرد پردازش اطلاعات شناختی (CIP) بر کاهش تفکرات ناکارآمد در تصمیم¬گیری شغلی است.که پس از بررسی ویژگی¬های روان¬سنجی ابزار گردآوری اطلاعات (سیاهه تفکرات شغلی؛ (CTI، بر روی 520 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی کرمان، تعداد 40 نفر از دانشجویان رشته علوم اجتماعی به¬صورت تصادفی انتخاب و در دو گروه آزمایشی (20 نفر) و گواه (20 نفر) گمارده شدند. طرح پژوهش نیمه¬آزمایشی به¬صورت پیش¬آزمون–پس¬آزمون می¬باشد. گروه آزمایشی طی 5 جلسه در مشاوره شغلی گروهی به¬روش رویکرد پردازش اطلاعات¬شناختی (CIP) شرکت کردند. به¬منظور تعیین میزان تفکرات ناکارآمد شغلی، همه اعضای دو گروه قبل و بعد از اجرای جلسات مشاوره گروهی از طریق سیاهه تفکرات شغلی (CTI) ارزیابی شدند. تفاوت نمرات تفکرات ناکارآمد شغلی بین دو گروه آزمایش و گواه به¬روش تحلیل کواریانس ANCOVA و تحلیل کواریانس چند متغیری MANCOVA مقایسه گردید. نتایج نشان داد که نمرات تفکرات شغلی ناکارآمد در گروه آزمایشی به میزان معناداری کاهش پیدا کرده است. این کاهش هم در نمره کل تفکرات ناکارآمد شغلی و خرده¬مقیاس های آن¬که شامل سردرگمی در تصمیم گیری، اضطراب تعهد، و تعارضات بیرونی می باشد، به¬وجود آمد. این نتایج بعد از 4 هفته پیگیری مجدداً بررسی شد که نتایج حاکی از ثبات نسبی تغییرات ایجاد شده در افراد مورد بررسی می¬باشد. براساس این نتایج رویکرد پردازش اطلاعات شناختی می تواند روش موثری در کاهش تفکرات ناکارآمد شغلی باشد.