حسین عباسیان

هدف از پژوهش حاضر شناسایی نشانه ّها، مؤلفه ها و ابعاد فلات شغلی در معلمان به منظور ارائه چارچوبی مفهومی و توسعه مبانی نظری است. این پژوهش از نوع پژوهش های کیفی بر اساس رویکرد پدیدارشناسی است. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه های نیمه ساختاریافته بود. مشارکت کنندگان در پژوهش 25 نفر از معلمان، مدیران  و سرگروه های آموزشی بودند که از طریق نمونه گیری هدفمند انتخاب و با تکنیک گلوله برفی تا مرز اشباع نظری تکمیل شدند. روش تحلیل داده ها، تحلیل محتوای استقرایی در سه سطح باز، محوری و گزینشی بود. اعتبار یافته ها با بررسی به وسیله مشارکت کنندگان تأیید و پایایی یافته ها با روش توافق بین دو کدگذار %92/81 محاسبه شد.  بر اساس یافته ها، سه بعد برای نشانه های فلات شغلی در معلمان شناسایی شد که عبارت اند از: «ضعف در بعد روانی- جسمانی»، «ضعف در بعد مهارت های شغلی» و «ضعف در بعد سازمانی رفتار». ضعف در بعد روانی-جسمانی شامل مؤلفه های انگیزه پایین نسبت به فعالیت های کاری، نگرش منفی به شغل و شرایط شغلی-سازمانی، فرافکنی، ضعف در سلامت روانی و جسمانی بود. ضعف در بعد مهارت های شغلی شامل مؤلفه های توجه کمتر به رشد و توسعه شغلی، ضعف در برنامه ریزی و طراحی تدریس، تأثیر منفی بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان، کاهش کارایی و کیفیت کار، نداشتن خلاقیت در کار، و تعامل نامناسب با اولیا، مربیان و دانش آموزان بود. درنهایت ضعف در بعد سازمانی رفتار، شامل مؤلفه های انعطاف کمتر در مواجهه با تغییرات شغلی سازمانی، ایجاد جو منفی در محیط کار و ترغیب رفتارهای ضد سازمانی، حضور منفعلانه در محیط کار، رفتارهای ضد شهروندی سازمانی، رفتارهای انزواطلبانه و کاهش تعهد شغلی و سازمانی بود. 

هدف: پژوهش های اخیر مفهوم دانشجوی ایده آل را به دلیل معانی متنوع آن در زمینه های مختلف آموزشی و فرهنگی مورد بررسی قرار داده اند. این مفهوم به دنبال کمال نیست، بلکه ویژگی های مطلوبی را تعریف می کند که محیطی برای رشد فردیت در جمعیت متنوع ایجاد کند. پژوهش حاضر به منظور شناسایی ویژگی های مورد انتظار از دانشجوی ایده آل کارشناسی در آموزش عالی، به فراترکیب ادبیات جهانی پرداخته و هدف آن ترویج شفافیت انتظارات و کاهش نابرابری ها است. این مطالعه به ادغام و دسته بندی ویژگی های ضروری دانشجوی ایده آل پرداخته و بینش های جدیدی در مورد تنوع دانشجو ارائه می دهد. هدف نهایی، هدایت تحقیقات آینده و ارائه دیدگاهی جامع درباره ماهیت در حال تحول دانشجوی ایده آل در آموزش عالی است. روش شناسی: این مطالعه در سپهر فلسفی تفسیرگرایی، با رویکرد کیفی و با استفاده از روش فراترکیب انجام شد. استراتژی جستجو بر اساس دستورالعمل پریزما در پنج پایگاه داده اصلی صورت گرفت. جامعه آماری شامل کلیه مطالعات انجام شده در بازه زمانی 2000 تا 2024 بود که در نهایت به 187 پژوهش رسید. فرآیند انتخاب مطالعات به صورت گام به گام شامل جستجو، انتخاب و ارزیابی کیفی مقالات انجام شد. یافته ها: در نهایت، 17 مقاله متن کامل به صورت هدفمند انتخاب شد. نتایج حاصل از تحلیل محتوای کیفی این مقالات سبب شناسایی 135 کد باز شد که در قالب 14 مفهوم و چهار دسته ویژگی کلیدی فردی، اجتماعی، علمی و حرفه ای برای دانشجوی ایده آل دسته بندی گردید. این ادغام و تحلیل، تصویری جامع از دانشجوی ایده آل ترسیم کرد. دانشجوی ایده آل، نه تنها بر پیشرفت تحصیلی تأکید دارد، بلکه مجموعه ای گسترده از ویژگی های متنوع را در خود جای می دهد. پنج ویژگی برجسته شامل اشتیاق به یادگیری، تفکر انتقادی، انگیزه، خودتنظیمی و مسئولیت پذیری در ادبیات بیشترین تأکید را داشته و به عنوان ویژگی های کلیدی دانشجویان ایده آل شناخته شدند. این یافته ها نشان می دهد که دانشجوی ایده آل باید توانایی های جامع و متنوعی داشته باشد که به رشد همه جانبه و تطبیق پذیری در محیط های مختلف آموزشی و حرفه ای کمک می کند. بحث و نتیجه گیری: مفهوم دانشجوی ایده آل نمی تواند به یک الگوی منحصر به فرد محدود شود، بلکه به ایجاد فضای چند وجهی می پردازد که ایده آل های مختلف را در خود جای دهد. این تصویر نشان دهنده تغییر پارادایم در آموزش عالی به سمت رشد فراگیر است و به شفافیت در انتظارات و نیاز به آموزش عادلانه تأکید دارد. به همین سبب ارائه محیط های یادگیری فراگیر و انعطاف پذیر برای دانشجویان ایده آل ضروری است. این پژوهش می تواند به عنوان مبنایی برای مطالعات بعدی و توسعه رویکردهای آموزشی استفاده شود که بر تنوع و پذیرش فردیت تأکید دارند، به گونه ای که محیط های آموزشی فضایی را برای پرورش توانمندی های گوناگون دانشجویان ایجاد کنند.

مقدمه و هدف: اخیراً مفهوم رهبری مثبت گرا برای مدیران مدارس به عنوان رویکردی نوین در ادبیات مربوط به رهبری مدرسه مورد توجه قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر، ارائه الگوی بومی رهبری مثبت گرا برای مدیران مدارس ابتدایی بود.روش شناسی: این پژوهش با رویکرد مطالعه کیفی و روش نظریه داده بنیاد انجام شد. جامعه این پژوهش شامل کلیه مدیران نمونه استان تهران بود. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند از نوع معیار (برخورداری از خصایص رهبری مثبت گرا و تجربه) و با لحاظ اشباع داده ها، 24 مدیر نمونه استان تهران در دوره تحصیلی مقطع ابتدایی (مدارس دخترانه) در شش منطقه (3، 4، 5، 11، 13 و 16) به عنوان مشارکت کنندگان شناسایی شدند که بیش از 10 سال نیز سابقه کار داشتند. از طریق مصاحبه های عمیق، داده های گردآوری شده حاصل از میدان پژوهش با رویکرد نظام مند (کدگذاری باز، محوری و انتخابی) تجزیه وتحلیل گردید. جهت اعتباریابی درونی الگوی بومی طراحی شده و تعیین مناسبت آن، از شیوه دلفی استفاده شد. نتایج مبتنی بر شاخص روایی محتوا (cvi) و مناسبت کلی (s-cvi) نشان داد مناسبت الگوی پیشنهادی برابر با 96/0 است که از حداقل مناسبت مطلوب (79/0) بالاتر بود. یافته ها و نتایج: الگوی بومی در قالب ابعاد ده گانه ی بینش الهی و متافیزیک، اصول و اخلاق، عواطف، مهارت ها، رفتارها، توسعه ی روابط، نتایج برای کارکنان، فرهنگ، جوسازمانی و بهره وری شناسایی گردید. خلأهای پژوهشی رهبری مثبت گرا در کشور و به ویژه در سطح ساختارهای آموزشی همچون مدارس بسیار مشهود است. پردازش این سازه در بافت و زمینه های مختلف می تواند به غنای آن کمک شایانی نماید.

پژوهش حاضر، با هدف ارائه الگوی پویایی گروه بین گروه های آموزشی دانشگاه صورت گرفت. روش پژوهش، کیفی و با به کارگیری روش تحقیق داده بنیاد(رویکرد نظام مند) انجام شد. این پژوهش، با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند در قالب کاربردی سیستماتیک روش پژوهشی داده بنیاد کاوش نموده است. مشارکت کنندگان در این پژوهش بر اساس قاعده و اصل اشباع نظری شامل 28 نفر از اعضای هیات علمی، مدیران گروه های آموزشی دانشگاه کردستان بودند که با روش نمونه گیری هدفمند و نظری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. داده ها با استفاده از نرم افزار MAXQDA 12 سه مرحله کدگذاری باز،کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی موردبررسی و تجزیه و تحلیل قرارگرفته اند. اعتبار داده ها با استفاده از روش تأیید پذیری توسط مشارکت کنندگان صورت پذیرفت.نتایج کدگذاری داده ها شامل 33 مقوله کلی بود که در قالب مدل پارادایمی شامل: شرایط علی، پدیدۀ محوری شرایط زمینه ای (بستر حاکم)، راهبردهای پویایی گروه های آموزشی دانشگاه، شرایط واسطه ای یا شرایط مداخله گر در دانشگاه تدوین و ارائه شده است.

هدف از مطالعه حاضر، تدوین الگوی برند داخلی کارکرد پژوهش در دانشگاه بوده است.مطالعه از نوع پژوهش های کیفی بوده که با استفاده از رویکرد نظریه پردازی داده بنیاد انجام شده است. در این راستا، پدیده محوری مطالعه فوق، عبارت از برند داخلی کارکرد پژوهش در دانشگاه، تعریف شده است. جامعه آماری این پژوهش مشتمل بر اعضای هیأت علمی و معاونین پژوهشی دانشگاه ها بود، بنابراین تعداد مشارکت کنندگان با بهره گیری از روش نمونه گیری هدفمند، شامل 13 نفر بودند که با استفاده از روش مصاحبه نیمه ساختمند در پژوهش مشارکت داشته اند. در این پژوهش تکنیک دلفی فازی به عنوان یکی از فنون تحلیل علمی برای دستیابی به اتفاق نظر میان اعضای پنل برای اعتباریابی مؤلفه ها و ابعاد الگوی برند داخلی کارکرد پژوهش به کاربرده شده است. پرسشنامه ای با بهره گیری از نتایج پژوهش های پیشین و یافته های نظریه داده بنیاد تدوین و برای 30 نفر از اعضای هیأت علمی ارسال شد. روش دلفی فازی در این پژوهش در مجموع در دو نوبت صورت گرفت.یافته های حاصل از این پژوهش در بردارنده 149 شاخص است که در قالب 9 بعد شامل: تصویر برند دانشگاه، مدیریت پویای دانش برند، ارزش های کلیدی، عوامل فردی و سازمانی، مکانیزم های برند، رهبری برندمحور ،فرآیندهای حمایتی، عملکرد برند محور، رفتار شهروندی و 17 مؤلفه فرعی شناسایی شدند. برای تجزیه و تحلیل و رتبه بندی ابعاد و مؤلفه های فرعی تکنیک TOPSIS FUZZY مورد استفاده قرار گرفت. از نتایج به دست آمده می توان نتیجه گرفت که مهم ترین عامل و مؤلفه در برند داخلی کارکرد پژوهش تصویر برند و ارزش های سازمانی دانشگاه است.

با توجه به اهمیت کار در زندگی امروز و بروز عواقب ناشی از آن همچون اعتیاد به کار، از یک سو و  با توجه به نبود توافق لازم در بین محققان مختلف در مورد مفهوم اعتیاد به کار از نظر ماهیت، پیشایندها و پیامدهای این مفهوم از سویی دیگر، هدف این تحقیق مرور سیستماتیک تحقیقات انجام شده پیرامون اعتیاد به کار  می باشد. در این راستا با تکیه بر روش پریزما، بعد از شناسایی 122 مقاله و غربال 67 مقاله، 55 مقاله جهت بررسی انتخاب شد. مطابق با نتایج حاصل می توان بر تئوری ها و رویکردهایی همچون: تئوری محافظت از منابع، تئوری خود تعیین گری، تئوری تمرکز نظارتی، تئوری اشتیاق، تئوری سرایت – توسعه و تئوری وضعیت خلقی به عنوان ورودی و قوانین توقف را از جمله مهم ترین تئوری های تبیین گر رابطه اعتیاد به کار با متغیرهای دیگر دانست. همچنین، نتایج گویای دیدگاه هایی همچون دیدگاه اسپنس و رابینز (1992) و اسکات و همکاران(1997) و محققانی همچون بورک و شوفلی به عنوان برجسته ترین دید گاه ها و صاحبنظران در زمینه اعتیاد به کار می باشد. در نهایت، مدلی فرایندی با تکیه بر پیشایندها و پیامدهای اعتیاد به کار ارائه شده است.

یکی از مشکلات عمده ای که در حال حاضر سازمان ها  به خصوص بخش های منابع انسانی با آن درگیرند، تمایل نداشتن کارکنان به مشارکت در بحث های سازمانی است. سکوت سازمانی، فرآیند سازمانی ناکارآمدی است که هزینه ها و تلاش های انجام شده را از بین می برد. هدف اصلی این پژوهش، کمک به سازمان ها جهت آشنایی با مهم ترین عوامل اثرگذار بر پدیده سکوت سازمانی و تلاش برای کاهش آن در سازمان  می باشد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش، توصیفی- پیمایشی    می باشد. به منظور دستیابی به هدف پیش رو در مطالعه حاضر، در گام اول با بررسی های جامع کتابخانه ای و ارزیابی مطالعات گذشته، 36 عامل موثر بر سکوت سازمانی استخراج گردید. به منظور جمع آوری آرای خبرگان برای پیاده سازی در تکنیک دلفی فازی، از پرسشنامه پنج مقیاسی لیکرت استفاده و عوامل موثر بر سکوت سازمانی غربال شد. در ادامه، پرسشنامه خبره سنجی برای تعیین وزن عوامل تهیه و در بین خبرگان توزیع گردید. سپس پرسشنامه دوم در قالب طیف لیکرت 5 گزینه ای در اختیار خبرگان قرار گرفت. پاسخ دهندگان به مسائل تصمیم گیری خبرگان، مدیران و اساتیدی هستند که در زمینه مورد بحث صاحب نظر می باشند. بنابراین افراد واجد شرایط ذاتاً محدود هستند و در بیشتر موارد کمتر از 10 کارشناس در دسترس قرار دارند- این رویکردی متعارف در حل مسائل تصمیم گیری چند معیاره است. در نهایت، 12 نفر از خبرگان به عنوان پاسخ دهنده انتخاب شدند. خبرگان تحقیق، متخصصان حوزه منابع انسانی و رفتاری، عضو هئیت علمی گروه مدیریت و یا دارای سمت مدیریت منابع انسانی در سازمان های واقع در استان تهران می باشد. نمونه گیری پژوهش از نوع غیر احتمالی و گلوله برفی می باشد. روایی پرسش نامه با استفاده از نظرات خبرگان تایید و پایایی آن طبق نرخ ناسازگاری حاصل از مقایسات زوجی عدد 089765/0 به دست آمد و با توجه به اینکه کمتر از 1/0  است، قابل قبول می باشد. بعد از غربال سازی با تکنیک دلفی فازی، 23 عامل طبق نظر خبرگان جهت اولویت بندی مورد پذیرش قرار گرفتند. در نهایت براساس اوزان به دست آمده با روش AHP فازی و با استفاده از تکنیک ARAS عوامل انتخاب شده اولویت بندی گردید. طبق نتایج تحقیق، ترس مدیران از بازخورهای منفی، نبود مدیران انگیزاننده و عوامل محیطی- فرهنگی، مفاهیم مرتبط با روان شناسی و تصور از ناتوانی مدیر در انجام کار بیشترین اولویت را داشتند.

با توجه به سیر تحول ارزشیابی آموزشی، در این مقاله مفهوم بازگشت انتظارات در حوزه ارزشیابی آموزش کارکنان بر اساس رویکرد کیفی و روش اسنادی بررسی می شود. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل مضمون استفاده شد. طی جستجو در پایگاه های علمی ایران داک، مگ ایران، سیویلیکا، Elsevier، Emerald، Google Scholar، Amazon، Sciencedirect، IEEE، Springer، SAGE و Wiley تعداد 92 سند و منبع گردآوری شد که در فرایند بررسی و انتخاب اسناد و منابع، تعداد 19 مورد از آنها  انتخاب و بررسی شدند. از روش سه سویه سازی برای افزایش روایی استفاده شد. ضریب پایایی با روش هولستی 85.9 بود. فرایند کدگذاری و تحلیل مضامین با نرم افزار MAXQDA انجام گرفت. در این فرایند تعداد 632 کد به دست آمد که در قالب 55 مضمون پایه، 11 مضمون سازمان دهنده و 1 مضمون فراگیر طبقه بندی شدند. در پایان، ضمن ارائه شبکه مضامین بازگشت انتظارات، بر مبنای ارتباط بین مضامین سازمان دهنده موجود در ادبیات و پیشینه پژوهش و با مصاحبه نیمه ساختاریافته با 5 نفر از استادان و صاحب نظران ارزشیابی آموزشی، مدل ارزشیابی آموزشی بازگشت انتظارات طراحی شد. اجزای این مدل فرایندی عبارت اند از: ویژگی ها، الزامات، شناسایی ذی نفعان، تعیین انتظارات، شاخص گذاری، طراحی آموزشی، ارائه آموزش، ارزشیابی اثربخشی، اقدامات حمایتی، پایش، بازخورد و پیامدها. این مدل می تواند میزان اثربخشی برنامه های آموزشی را مبتنی بر شاخص های برآمده از انتظارات ذی نفعان، نشان داده و افزایش دهد. 

برنامه درسی، محصول فرآیند برنامه ریزی درسی است. ارزشیابی برنامه ها از جمله برنامه درسی، موجب بهبود آموزش می شود. از اینرو هدف پژوهش حاضر، ارزیابی کیفیت بیرونی برنامه درسی مقطع کارشناسی ارشد حسابرسی با استفاده از الگوی دانش، مهارت و نگرش بنجامین بلوم، می باشد. برای این منظور، با مرور تحقیقات پیشین، 80 شاخص سنجش دانش، مهارت و نگرش لازم یک فارغ التحصیل ارشد حسابرسی استخراج شد که با نظرخواهی از 10خبره حسابرسی به روش دلفی فازی مثلثی، 62 شاخص مورد اجماع خبرگان قرار گرفت. سپس با توزیع پرسشنامه حاوی این 62 شاخص در سال 1402 بین دو دسته نمونه آماری بخش کمّی این تحقیق که به روش هدفمند انتخاب شده اند ، نظر 61 نفر دانش آموخته کارشناسی ارشد حسابرسی از دانشگاه های دولتی کشور که شاغل در همین حرفه اند، ونیز 120 نفراز کارفرمایان ایشان(شرکای موسسات حسابرسی که فارغ التحصیلان ارشد رشته حسابرسی در موسسه آنها مشغول به کار هستند)، میزان مطلوبیت بیرونی برنامه درسی ارشد حسابرسی مورد ارزشیابی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که مطابق نظر دو گروه فوق الذکرکه از لحاظ آماری تفاوت معنی داری ببین نظراتشان نیست، مطلوبیت کیفیت بیرونی برنامه درسی ارشدحسابرسی برای انتقال دانش، مهارت و نیز نگرش لازم به دانش آموختگان این رشته جهت انجام وظایف محوله حسابرسی، نامطلوب است.

هدف: این مطالعه با هدف شناسایی فرصتهای مشارکت دانشجویان برای به کارگیری آنان در اداره امور دانشگاه انجام شد. روش: این مطالعه از نوع کیفی به روش تحلیل محتوا و بر اساس مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته با صاحب نظران مدیریت آموزشی و آموزش عالی در حوزه های آموزشی، پژوهشی و فرهنگی دانشجویی دانشگاههای دولتی استان قم به روش نمونه گیری هدفمند تا اشباع نظری به تعداد 17 نفر بود. یافته ها: با توجه به مصاحبه های انجام شده و تجزیه و تحلیل آنها، فرصتهای مشارکت دانشجویان در اداره امور دانشگاه در چهار مقوله آموزشی، پژوهشی، فرهنگی دانشجویی و راهنمایی و مطالبه گری تقسیم شدند و طبق آن، مدل پژوهش طراحی شد. نتیجه گیری: با توجه به مدل طراحی شده و همچنین وضعیت ساختاری و محدودیتهای آیین نامه ای، می توان در حوزه های مختلف از مشارکت دانشجویان در اداره امور دانشگاهها استفاده کرد.

هدف: این پژوهش با ارزشیابی سطح کیفیت درونی برنامه درسی کارشناسی ارشد حسابرسی، از دیدگاه استادان و دانشجویان این رشته و بر اساس عناصر ۹ گانه الگوی فرانسیس کلاین، تلاش کرده است که مراجع تدوین کننده سرفصل برنامه درسی مذکور را از میزان موفقیت این برنامه ها، برای رسیدن به هدف های آموزشی مطلوب (از چه جهاتی مؤثر بوده و از چه جهاتی به تغییر یا تکمیل نیاز دارد) آگاه سازد تا برای بهبود و نیل به بازده و برون داد مدنظر به درستی تصمیم گیری کنند.روش: این پژوهش از نوع کمی و در دسته مطالعات توصیفی از نوع کاربردی قرار می گیرد. برای جمع آوری داده های پژوهش، از پرسش نامه استفاده شده است. پرسش نامه تحقیق به دست ۴۶ نفر از کل ۵۲ دانشجوی ترم سوم به بعد کارشناسی ارشد حسابرسی در دانشگاه های دولتی کشور و ۲۸ نفر از ۵۱ عضو هیئت علمی این دانشگاه ها تکمیل شده است. داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس و آزمون تی تک نمونه ای تجزیه وتحلیل شده است.یافته ها: یافته های این پژوهش نشان می دهد که با توجه به دیدگاه استادان و دانشجویان، همه عناصر برنامه درسی کارشناسی ارشد حسابرسی، کیفیت نامطلوبی دارند. در این میان، از دید دانشجویان، فقط عنصر فضا (مکان) و از نگاه استادان، فقط عنصر گروه بندی فراگیران کیفیت مطلوبی دارد.نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که سرفصل برنامه درسی کارشناسی ارشد حسابرسی، در تمام عناصر ۹ گانه کیفیت درونی برنامه درسی، نامطلوب است و به بازنگری نیاز دارد. درخصوص عنصر «هدف»، در این برنامه درسی هدف به وضوح نگاشته شده است؛ اما به افزایش هم زمان دانش (همان مباحث تئوری) در کنار مهارت (نظیر مهارت های ارتباطی، حل مسئله، تصمیم گیری، نگارش، کار گروهی و…) و نگرش (از جمله خلاقیت و نوآوری، مسئولیت پذیری اجتماعی، پایبندی به اصول اخلاقی و…) دانشجویان توجه کافی نشده است و تمرکز هدف در این برنامه، فقط روی افزایش «دانش» دانشجویان بوده است. از سوی دیگر، «محتوای» این برنامه درسی با وجود تناسب با ساختار رشته حسابداری، دربرگیرنده آخرین نظریه ها و پیشرفت های علمی جدید نیست. افزون براین، از نظر عنصر «زمان»، ساعات (تعداد واحد درسی) اختصاص یافته به دروس با محتوای این دروس مطابقت ندارد و به برخی دروس که چندان ضرورتی برای این رشته ندارد (نظیر حسابداری مدیریت و تئوری های حسابداری)، زمان هایی اختصاص داده شده است که بهتر است این زمان ها به دروس جدید منطبق با نیازهای در حال تغییر جامعه و بازار کار اختصاص یابد؛ برای مثال می توان به دروس جدیدی همچون تجزیه وتحلیل کلان داده ها، نرم افزارهای تخصصی پیشرفته حسابرسی، حسابرسی رایانه ای و مبتنی بر هوش مصنوعی، اقتصادسنجی و پژوهش های حسابرسی، کارآموزی و مانند اینها اشاره کرد. از سوی دیگر، این برنامه به گونه ای نوشته نشده است که استادان رشته حسابداری را ملزم کند تا تدریس خود را بر اساس روش های نوین و فعال بنا کنند. در خصوص «مواد و منابع آموزشی» نیز، کتب و منابع درسی ذکر شده در این سرفصل، به راحتی در دسترس دانشجویان قرار دارد؛ اما این منابع به روز نیستند. همچنین امکانات کمک آموزشی در این رشته مهیا نشده است. به علاوه، کیفیت «یادگیری» نیز در این برنامه درسی نامطلوب است که از بی توجهی به راهبردهای تدریس و نیز، امر یادگیری در این برنامه درسی نشئت می گیرد. عنصر «گروه بندی فراگیران» نیز در این برنامه درسی مغفول مانده است، در حالی که با رونق گرفتن شبکه های اجتماعی، می توان از ظرفیت های آن در راستای افزایش کیفیت این عنصر و نیز عدالت آموزشی بهره مند شد. در نهایت، با توجه به کیفیت نامطلوب شیوه «ارزشیابی» دانشجویان در این برنامه درسی، لازم به نظر می رسد که ارزشیابی های مستمر و سایر روش های نوین ارزشیابی، مدنظر مراجع بازنگری کننده این برنامه درسی قرار گیرد.

پس از گذشت بیش از دو دهه از راه اندازی دوره های تحصیلات تکمیلی فناوری نانو در کشور، تاکنون ارزشیابی جامعی از وضعیت این دوره ها انجام نشده است. به علت پراکندگی شدید مراکز سیاست گذار علم و فناوری ایران، در سال های اخیر هریک از آن ها تلاش کرده اند نظام های ارزشیابی خاص خود را طراحی و پیاده سازی نمایند ولی مقیاس دانشگاهی در ارزشیابی تاکنون موردتوجه قرار نگرفته است. هدف این پژوهش، ارزشیابی دوره های تحصیلات تکمیلی فناوری نانو در ایران بود. برای این منظور، در گام اول با تحلیل محتوای منابع موجود و با مصاحبه با 8 نفر از مطلعان کلیدی، مدل ارزشیابی دوره های تحصیلات تکمیلی نانو در ایران طراحی شد و در گام دوم با مصاحبه 11 نفر از خبرگان حوزه نانو، وضعیت دوره های تحصیلات تکمیلی نانو در ایران مورد ارزشیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد رشد جریان علم و تحقیقات نانو در کشور و نهادسازی های سه گانه ستاد نانو در زیست بوم آموزش این فناوری در کشور از مهم ترین نقاط قوت این دوره ها هستند. همچنین ضعف در دسترسی به تجهیزات آزمایشگاهی به روز، ضعف در تخصص میان رشتگی اساتید، ضعف برنامه درسی دوره ها در توجه به ملاحظات ایمنی، اخلاق و سلامت نانو، ضعف در تعریف پروژه های همکاری بین المللی آموزش دانشگاهی، عدم ارزشیابی و اخذ بازخورد از نتایج فعالیت های صورت گرفته در دوره های تحصیلات تکمیلی نانو و موازی کاری در فعالیت های آموزشی دانشگاه های مختلف از مهم ترین نقاط ضعف دوره ها می باشند.