مسلم علیمحمدلو

نظام آموزشی را می توان یکی از پیچیده ترین زیر نظام های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی دانست و با توجه به گسترش وسیع فعالیت های نظام آموزشی، ارزیابی سازمان های آموزشی، برنامه ها، کارکنان و ارزیابی خدمات ارائه شده از طرف آنها می تواند نقش موثری در فراهم آوردن کیفیت آموزشی داشته باشد. با توجه به اینکه هدف پژوهش حاضر شناسایی شاخص های موثر در اندازه گیری کیفیت خدمات آموزشی می باشد، لذا ابتدا با بررسی گسترده پیشینه پژوهش، شاخص های موثر، استخراج و بر اساس راهبرد پژوهشی روایی محتوا، شاخص هایی که بیشترین فراوانی را در پژوهش های پیشین داشته اند مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته که نتیجه آن، استخراج 66 شاخص می باشد. سپس با استفاده از روش پیمایشی و استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و انتخاب و نظرخواهی از 12 نفر از اساتید آشنا با موضوع پژوهش با بهره گیری از روش نمونه گیری هدفمند در دانشگاه شیراز، شاخص های موثر با استفاده از تکنیک غربالگری فازی مورد تأیید قرار گرفتند. نتایج این پژوهش می تواند مورد استفاده پژوهشگران، مسئولان و دست اندرکاران نظام آموزش عالی قرار گیرد.

در سال های اخیر، استفاده از فنون شش سیگما گسترش زیادی داشته است. در دنیای رقابتی امروز شش سیگما می تواند برگ برنده شرکت ها برای بهبود کیفیت و کاهش هزینه ها باشد؛ اما نکته مهم این است که این ابزار باید در سازمان هایی به کار گرفته شود که آمادگی لازم را برای اجرای آن را داشته باشند. آماده نبودن برای اجرای شش سیگما به ناامیدی کارکنان، مقاومت و مخالفت در سطوح مختلف سازمانی و درنهایت شکست پروژه منجر می شود؛ بنابراین در این پژوهش مدلی برای ارزیابی آمادگی شرکت ها برای اجرای شش سیگما ارائه می شود؛ بدین منظور ابتدا شاخص های ارزیابی آمادگی برای اجرای شش سیگما شناسایی و روابط بین این شاخص ها از طریق مدل سازی ساختاری تفسیری تعیین می شود؛ سپس درجه اهمیت و وزن شاخص های تعیین و درنهایت ابعاد ارزیابی آمادگی اجرای شش سیگما رتبه بندی می شود. نتایج نشان می دهد که به ترتیب ابعاد «رهبری و چشم انداز»، «انتخاب درست» و «مدیریت بهبود و فرایند» دارای اهمیت بیشتری هستند.

هدف از انجام پژوهش حاضر، معرفی الگویی است که به کمک آن بتوان ویژگی های فرهنگ کار و تلاش در سطوح مختلف، اعم از یک صنعت خاص یا سطوح منطقه ای و ملی را به تصویر کشیده و تحلیل نمود. برای این منظور، با استفاده از روش تحلیل محتوای متنی، تلاش شد تا با بررسی متون علمی و مذهبی، کدهایی که نمایانگر ارزش ها و هنجارهای فرهنگی مطلوب و یا نامطلوب کار و تلاش در جامعه ی ایرانی- اسلامی هستند، شناسایی شوند. یافته های پژوهش که با توجه به نظریه ی تحلیل میدان نیرو تبیین گردید، نشان دادند که ویژگی های فرهنگ کار و تلاش در قالب دو دسته ویژگی های پیش برنده و بازدارنده قابل تبیین هستند؛ به گونه ای که این ویژگی ها دارای رابطه بیرونی منفی با یکدیگر بوده و در درون نیز دارای اجزایی با رابطه متقابل مثبت هستند. بر مبنای این الگو، بهبود و ارتقاء فرهنگ کار و تلاش در یک جامعه مستلزم تقویت ویژگی های پیش برنده و تضعیف ویژگی های بازدارنده ای است که سست کننده کار و تلاش می باشند. به این ترتیب نیل به وضعیت مطلوب فرهنگ کار و تلاش می تواند از طریق دو دسته از اقدامات ایجابی و سلبی امکان پذیر گردد که در اقدامات سلبی تلاش مدیران باید معطوف به تضعیف ویژگی های بازدارنده و در اقدامات ایجابی نیز این تلاش ها باید معطوف به تقویت ویژگی های پیش برنده باشند.

در سال های اخیر به دلیل شدت رقابت، سرعت منسوخ شدن فناوری ها و تغییر سریع خواسته های مشتریان، توسعه محصول جدید برای موفقیت صنایع تولیدی بسیار حائز اهمیت شده است. از این رو، شناسایی عوامل موثر بر موفقیت توسعه محصول جدید کانون توجه پژوهشگران زیادی شده است که هر یک از زاویه ای خاص و محدود به این موضوع نگریسته اند و از ارتباط عوامل مختلف غافل بوده اند. بر این اساس هدف این پژوهش طراحی الگوی جامع فرآیندی عوامل موثر بر توسعه محصول جدید است. به این منظور با مطالعه پژوهش های صورت گرفته در این زمینه با استفاده از روش فراترکیب عوامل مختلف شناسایی شده و الگوی فرآیندی بر اساس روش الگو سازی ساختاری تفسیری طراحی شده است. یافته های حاصل از فراترکیب پژوهش ها نشان می دهد 29 عامل بر توسعه محصول جدید تاثیرگذار است. همچنین الگوی فرآیندی روشن کننده آن است که عوامل مختلف در 12سطح جای دارند که در این میان عوامل محیطی، فرهنگی و مدیریتی به عنوان عوامل کلیدی و زیربنایی بسیار حائز اهمیت است.

هدف از مقاله پیش رو ارزیابی و اولویت بندی پیمانکاران شرکت توزیع برق استان فارس است. طبیعت چنین تصمیم گیری هایی به طور معمول پیچیده است و اساساً یک مسئله تصمیم گیری چندمعیاره است. اگر عملکرد پیمانکاران مطلوب نباشد، موجب خسران می شود، به عبارت دیگر، پیمانکاری عملکرد بهتری دارد که زیان کمتری را بر شرکت تحمیل کند. برای تعیین میزان زیان ناشی از اقدام های پیمانکاران می توان از تابع زیان تاگوچی استفاده کرد. در این مقاله با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی و ترکیب آن با مدل تابع زیان تاگوچی مدلی برای ارزیابی و اولویت بندی پیمانکاران ارائه می شود. این روش رتبه بندی کاملی را براساس عملکرد رتبه بندی تأمین کنندگان ارائه می کند. ورودی این مدل داده های مربوط به بیست پیمانکار شرکت توزیع برق استان فارس در بیست وچهار معیار انتخابی و خروجی این مدل امتیاز نهایی زیان ناشی از کار با هر پیمانکار است. براساس نتایج قوی ترین و ضعیف ترین پیمانکار به ترتیب زیانی معادل 20/29 و 15/98 درصد به شرکت وارد می کنند.

دانشگاه به عنوان یکی از مهم ترین نهادهای یک کشور، علاوه بر وظیفه تعلیم و تربیت دانشجو، در حوزه های قانونی، زیست محیطی، اخلاقی و نوع دوستی نیز مسئولیتی تحت عنوان "مسئولیت اجتماعی دانشگاه به عهده دارد، ولی علیرغم مطالعات متعددی که در حوزه مسئولیتاجتماعی صورت گرفته، در حوزه دانشگاه ها مدل بومی شده برای مفهوم سازی مسئولیت اجتماعی وجود ندارد. این پژوهش باهدف شناسایی مؤلفه های مسئولیت اجتماعی دانشگاه ها انجام شدهاست. برای این منظور، بامطالعه جامع ادبیات موضوع، شاخص های مسئولیت اجتماعی شناسایی و برای بومی سازی آن ها در دانشگاه ها از تکنیک دلفی فازی استفاده شدهاست تا هم توافق خبرگان در مورد شاخص ها مبنای تصمیم گیری باشد و هم در فضای فازی بتوان به طور دقیق تر، به تحلیل نظرات کلامی خبرگان پرداخت. 39 شاخص شناسایی شده از ادبیات با استفاده ازنظر 10 نفر از خبرگان دانشگاه شیراز، طی 4 دور دلفی به 18 شاخص نهایی تبدیل گردید.

امروزه در فضای رقابتی شدید، کلید مزیت رقابتی پایدار، فعالیت در قالب زنجیره تأمین و ارائه خدمات با کیفیت بالا است. روابط بین کیفیت خدمات با عملکرد کسب وکار،کاهش هزینه ها و رضایت مشتری درتحقیقات مختلف تأیید شده است. این تحقیق علاوه بر اینکه به کیفیت به عنوان ادراک شرکت مرکزی از خدمات دریافتی پرداخته، برای اولین بار انتظارات و ادراک تأمین کننده از عملکرد شرکت مرکزی را نیز به عنوان جزئی دیگر از کیفیت خدمات مطرح می¬کند. به این ترتیب، کیفیت خدمات را در مفهومی جدید و به صورت دوسویه پیشنهاد می¬کند. برای اجرای مدل طراحی شده، شرکتهای خودروسازی و تأمین کنندگان مهم آنها به عنوان جامعه آماری در نظر گرفته شده که در مجموع 35 زوج نمونه برای تحقیق انتخاب شده و شکاف های کلیدی در دو جهت مستقیم و معکوس بین عناصر زنجیره تأمین تعریف و اندازه گیری شدند. نگاه دوسویه به کیفیت خدمات به همراه مدل مفهومی و شاخص های اندازه گیری آن در زنجیره تأمین به عنوان سهم تئوریک و سهم روش¬شناسی تحقیق محسوب می¬شود.

"رمز موفقیت سازمانهای برتر ارائه کننده خدمات را می‌توان در مشتری مداری و توجه به کیفیت خدمات آنان جستجو کرد. به‌دلیل اهمیت کیفیت در صنایع خدماتی و آثار برجسته آن بر رضایتمندی مشتریان، همواره این سؤال مطرح می‌شود که چگونه می‌توان کیفیت خدمات را ارزیابی کرد؟. هدف از این مقاله، تعیین مؤلفه‌های مؤثر بر کیفیت خدمات بانکی، ارزیابی اهمیت مؤلفه‌های مؤثر بر کیفیت خدمات از دیدگاه مشتریان و ارائه‌دهندگان خدمات بانک، تحلیل میزان تطابق میان دیدگاه مشتریان و ارائه‌دهندگان خدمات در خصوص کیفیت خدمات بانکی و در نهایت فراهم کردن امکان ارتقای عملکرد بانکها در کشور می‌باشد. به این منظور مطالعه‌ای در بانک رفاه به اجرا در آمد. جهت تعیین مؤلفه‌های مؤثر بر کیفیت خدمات از ادبیات معتبر علمی، نقطه نظرهای خبرگان و دست اندرکاران آکادمیک و بانکی بهره گرفته شد. برای ارزیابی اهمیت مؤلفه‌ها، نقطه نظرهای نمونه‌ای معتبر و کافی از مشتریان و کارکنان بانک اخذ شد و مورد بررسی و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج تحلیلهای آماری وجود تفاوتی معنا‌دار میان دیدگاه مشتریان و کارکنان بانک در خصوص اهمیت نسبی مؤلفه‌های کیفیت را به اثبات رسانده است. از طرفی دیگر نیز، نتایج تحلیلها بیانگر وجود تفاوتی معنادار میان اولویتبندی اقدامات اصلاحی مشتریان و کارکنان بانک جهت بهبود کیفیت خدمات می‌باشد. در ادامه مقاله، جهت تعیین و ارزیابی کمی موقعیت کیفی خدمات بانکی در بانک رفاه، از چهار مدل سرو کوآل عادی و وزنی، سروپرف و سروایمپرف بهره گرفته شد. نتایج محاسبه‌های کمی ریاضی و تحلیلهای آماری مرتبط با آن بیانگر آن است که: 1- در هر چهار مدل، هم مشتریان و هم کارمندان کیفیت خدمات بانکی را بالاتر از حد متوسط (در حد خوب) ارزیابی کرده‌اند. 2- در هر چهار مدل، بر خلاف تصور متعارف و معمول، کارکنان نسبت به مشتریان نمره‌های کمتری را به کیفیت خدمات بانکی خود اختصاص داده‌اند. 3- نتایج ارزیابیهای کیفیت به‌وسیله مدلهای چهارگانه بیانگر وجود ثباتی معنادار در نتایج می‌باشد. با توجه به عمومی بودن روشها و مدلهای استفاده شده در این مقاله، نه تنها می‌توان از آنها جهت ارزیابی کیفیت خدمات در سایر بانکها، بلکه جهت ارزیابی کیفیت در سایر صنایع خدماتی نیز بخوبی بهره گرفت. از آنجایی‌که هدف غایی ارزیابی کیفیت خدمات بانکی، ارتقای سطح کیفی آن است، ضروری است تا تبیینی جامع از نقاط قوت و ضعف بعمل آمده تا بتوان بر آن اساس برنامه‌های اصلاح و بهبود کیفیت خدمات را طرحریزی کرد و با موفقیت، اثربخشی و کارایی بهینه به اجرا در آورد."

امروزه دیگر همه گرئههای کاری و علمی اذعان دارند ، برای اینکه سازمانها بتوانند در دنیای تجاری و رقابتی یک حضور مستمر و پایداری داشته باشند ، باید حول محور علم و دانش فعالیت کنند . علی رغم اینکه دانش به عنوان منبعی برای بقای سازمانها ضروری و حیاتی است و شرط موفقیت سازمانها در تجارت جهانی دستیابی به یک دانش و فهم عمیق در تمامی سطوح است ، اما باز هم بسیاری از سازمانها هنوز به مدیریت دانش به طور جدی توجه نکرده اند .