علی اکبر جعفری

علی اکبر جعفری

مدرک تحصیلی: دانشیار گروه تاریخ دانشگاه اصفهان

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۱۴۹ مورد.
۲۱.

ارزیابی رویکرد مجلس شورای ملی در قبال برنامه های توسعه 1356-1327ش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تاریخ نامه ایران بعد از اسلام سال سیزدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۳۱ 147 - 171

کلیدواژه‌ها: محمدرضاشاه مجلس شورای ملی سازمان برنامه کمیسیون برنامه هیئت نظارت برنامه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۳ تعداد دانلود : ۳۵۶
تعاملات قوای مجریه و مقننه (13۲۷-13۵۶ش/ 194۸-۱۹۷۷م) در پیشبرد برنامه های توسعه مبین این امر بود که سازندگی فرایندی پرهزینه، زمان بر و چالش برانگیز است و برنامه ریزی به عنوان روندی سیاسی اقتصادی در پرتو قانون گذاری تحقق می یابد. از این رو، ارزیابی مذاکرات مجلس شورای ملی، روایتی نوین از چگونگی تحقق برنامه های توسعه و گفتمان حاکم بر این نهادها را نشان می دهد. به همین خاطر، این نوشتار به دنبال پاسخ این پرسش است که اساساً قوه مقننه در صورت بندی و فرایند سیاست گذاری برنامه های توسعه در دوره محمدرضاشاه ایفاگر چه نقشی بود؟ برای یافتن پاسخ باید دریافت هم گرایی نهادهای مذکور در چه سطوحی در پیشرفت برنامه های توسعه و تغییرات سازمان برنامه قابل ملاحظه بود و چه عواملی سبب می شد واگرایی آن ها در قبال برنامه ها افزایش یا تقلیل یابد. سپس ارزیابی کرد که مجلس با توجه به شرایط اقتصادی، در بررسی لوایح برنامه تا چه اندازه انعطاف نشان می داد. همچنین به نقش کمیسیون برنامه در ساختار درونی مجلس و ایجاد هیئت نظارت برنامه، اشاره کرد. یافته ها نشان می دهد هم سویی و تباین میان این نهادها در لزوم برنامه ریزی و ایجاد زیرساخت های لازم در چند سطح قابل مشاهده است. ابتدانهادها در نیازمندی کشور به برنامه ریزی اقتصادی اجتماعی و تصویب قوانین کلیدی، سپس همکاری در ایجاد سازمان برنامه و درنهایت بروز اختلافات در مسائلی همچون تخصیص اعتبارات و صرف هزینه ها، تمرکززدایی، توسعه منطقه ای و کوچک سازی دولت. این پژوهش به روش علّی مقایسه ای، با بهره گیری از مذاکرات مجلس، اسناد و منابع کتابخانه ای، این مسائل را ارزیابی می کند.
۲۲.

عوامل مؤثر بر تصمیم سازی روسیه نسبت به اسرائیل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اوراسیای مرکزی سال پانزدهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۳۰) 27 - 51

کلیدواژه‌ها: اسرائیل تصمیم سازی خاورمیانه روسیه سیاست خارجی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۷ تعداد دانلود : ۳۰۵
روسیه هم زمان با قرارگرفتن در جبهه مخالف اسرائیل، سیاست نزدیکی راهبردی به این بازیگر را در دستور کار خود قرار داده است. عوامل مؤثری در سطح کلان و خرد در تصمیم سازی روسیه در نزدیکی با اسرائیل به صورت معمول و پیچیده دخیل بوده اند. این عوامل تأثیرگذار در سیاست خارجی روسیه، از زمان فروپاشی اتحاد شوروی تاکنون پیوستگی و استمرار داشته اند، تاجایی که سطح همکاری و روابط کنونی روسیه با اسرائیل در تحولات منطقه و بین الملل، جایگاه روسیه را در مجامع بین المللی به عنوان شریک راهبردی نشان داده است. با توجه به اهمیت موضوع، در این نوشتار در پی پاسخ به این پرسش ها هستیم که چه عوامل مهمی در سطح کلان و خرد در تصمیم سازی روسیه نسبت به نزدیکی راهبردی با اسرائیل تأثیرگذار بوده است؟ همچنین چگونه برخی از عوامل نسبت به برخی دیگر بر رفتار و مواضع سیاست خارجی روسیه به ویژه در دوران پوتین در برابر اسرائیل اهمیت بیشتری داشته است؟ در پاسخ این فرضیه مطرح می شود که نزدیکی راهبردی با اسرائیل در سیاست خارجی، نتیجه وجود عواملی در فرایند تصمیم سازی روسیه بوده است که البته در سطح کلان و خرد با درجه های متفاوت از تأثیرگذاری ظاهر و به بازتولید راهبرد نزدیکی با اسرائیل در سیاست خارجی روسیه منجر شده است. در دوران ریاست جمهوری پوتین، عامل نقش و بعد از آن متغیر محیطی نسبت به دیگر عوامل بر این تصمیم تأثیر بیشتری داشته است. روش پژوهش در این نوشتار تحلیل محتوای کیفی با رویکرد استقرایی است و از نظریه جیمز روزنا برای تبیین این موضوع بهره گرفته ایم.
۲۳.

بررسی عملکرد جمعیت شیر و خورشید سرخ اصفهان (1320-1309 ه.ش.)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های تاریخی ایران و اسلام بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۳۰ 207 - 235

کلیدواژه‌ها: جمعیت شیروخورشید اصفهان پرورشگاه کودکان بی سرپرست کارگاه های فنی خیریه دوره پهلوی اول

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۹ تعداد دانلود : ۳۷۶
با عضویت ایران در صلیب سرخ و تشکیل جمعیت شیر و خورشید به سال 1302 ش/ 1923 م. در تهران، به مرور شعبات جمعیت شیر و خورشید در ایران تأسیس شد و اولین گام ها برای ایجاد جمعیت شیر و خورشید اصفهان در سال 1309 ش./ 1930 م. برداشته شد. شکل گیری این جمعیت در اصفهان با اقداماتی که در طول سال های فعالیت خود انجام داد، تأثیرات مهمی در زندگی جامعه اصفهان داشت. لذا در این مقاله تلاش بر آنست تا با استفاده از منابع و اسناد تاریخی و به روش توصیفی- تحلیلی به این سؤال پاسخ داده شود: جمعیت شیر و خورشید اصفهان در دوره رضا شاه چه تأثیراتی بر زندگی کودکان بی بضاعت و بی سرپرست در اصفهان داشت؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که تشکیل و فعالیت جمعیت شیر و خورشید اصفهان در دوره پهلوی اول، با جمع آوری و ساماندهی کودکان بی سرپرست و بی بضاعت توانست در آینده کودکان بی بضاعت و بی سرپرست و حتی برخی از کودکان طبقه متوسط جامعه اصفهان مؤثر باشد.
۲۴.

ایران و چین: به سوی مشارکت راهبردی در آینده با تأکید بر فرصت ها و پیچیدگی های توافقنامه 25 ساله(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۵۲ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ 868 - 839

کلیدواژه‌ها: ابتکار یک کمربند و یک راه امنیت خاورمیانه ایران توافق جامع 25 ساله چین

تعداد بازدید : ۴۵۹ تعداد دانلود : ۲۹۰
روابط با چین از مهم ترین تحولات در سیاست خارجی ایران بوده است. این کشور در زمان کوتاهی به شریک نخست اقتصادی و شریک کلیدی سیاسی ایران بدل شده است. سند راهبردی همکاری 25 ساله ایران و چین را می توان تحولی مهم در سیاست راهبردی ایران و روابط آن با قدرت های بزرگ به شمار آورد. این سند همکاری ایران می تواند ساختار نظم منطقه ای خاورمیانه را تغییر دهد؛ و توافق های بین دو کشور که در ابتکار یک کمربند-یک راه و همچنین پیش نویس سند 25 ساله همکاری های مشترک ایران و چین منعکس شده است، راه را برای همکاری راهبردی بلندمدت در حوزه های ژئوپلیتیک، اقتصاد و دیپلماسی دو کشور هموار خواهد کرد. این نوشتار برای پاسخگویی به این پرسش اصلی سازماندهی شده است که چگونه مشارکت راهبردی ایران و چین در آینده با توجه به ساختار نظم بین المللی موجود شکل می گیرد؟ با هدف تبیین روند تاریخی و فرایندهای تحول در تقابل با امریکا و واکاوی الگوی تأثیرگذاری متغیرهای دخیل با بهره گیری از رویکردی تبیینی- تحلیلی و با کاربست رهیافت دولت های تجدیدنظرطلب برای سنجش روابط راهبردی ایران-چین در فضای پساسپتامبر، فرضیه زیر آزمون می شود که بیان می کند عوامل اقتصادی-سیاسی به همان اندازه که زمینه ساز شکل گیری الگوی مشارکت راهبردی در روابط ایران و چین هستند، به همان اندازه نقشی تعیین کننده در تحدید و پیچیدگی همکاری های راهبردی دو طرف در آینده دارند. مهم ترین دستاورد این پژوهش مشخص می کند که همگرایی فزاینده بین ایران و چین در پاسخ به فشار فزاینده ایالات متحده در سطح بین المللی است. این توافقنامه، بیانگر تمایل دو طرف برای هماهنگی بیشتر است.
۲۵.

ساختار و عملکرد ساخلوی سیستان در دوره رضاشاه با تکیه بر اسناد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های تاریخی ایران و اسلام بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۳۰ 236 - 264

کلیدواژه‌ها: رضاشاه پهلوی امنیت سرداران محلی نظامیان ساخلو سیستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۶ تعداد دانلود : ۳۳۰
سسیستان به خاطر اهمیت سوق الجیشی در عهدقاجار مورد ادعای پادشاه افغانستان و سرکشی برخی از سرداران تابع ایران بود. دولت قاجار پس از تسلط بر سیستان ساختمان های قلعه مانندی ساخت. استحکامات ساخته شده توسط دو فوج سرباز که از قاین فرستاده شده بودند، مراقبت می شد با روی کار آمدن حکومت پهلوی و سلطنت رضاشاه، حکومتی با ویژگی های نهاد سازی شبه مدرن و  مدرن سازی دولتی موجب تحولات زیادی در عرصه های مختلف کشور شد که این تحولات بیشتر رویکرد نظامی داشت. استقرار سازمان های نظامی در سیستان به دلیل همسایگی با افغانستان و حدود هندوستان که انگلستان اهمیت زیادی برای آن قائل بود، از حساسیت ویژه ای برخوردار بود. اهمیتی که در وهله اول صیانت از مرزها را دربر داشت، ولی به هدف مهم تری که همان سرکوب نیروهای عشایر و تحت انقیاد درآوردن آن بود، منجر گردید. پژوهش حاضر با روش تاریخی و شیوه توصیفی- تحلیلی و تکیه بر اسناد نویاب به دنبال پاسخ به این سوال است که ساخلوی سیستان در دوره پهلوی اول چگونه بوجود آمد و چه ساختار و عملکردی داشت؟ بر این اساس می توان این فرضیه را مطرح کرد: ساخلوی سیستان دارای ساختاری منظم و متناسب با مقتضیات منطقه ای، همراه با تامین امنیت در این بخش از کشور بوده –است که توانست موفقیت هایی در جهت ایجاد امنیت در منطقه سیستان کسب کند با توجه به ایجاد تیپ مستقل و استقرار ساخلوی سیستان، این اقدام توانست بر حفظ مرزها و سرکوب سرداران محلی تاثیر زیادی بر جای گذارد. 
۲۶.

شئونات تعامل فقهای شیعه با یکدیگر در دوره صفویه از دوره شاه عباس اول تا پایان دوره صفویه (1135 - 996 ق)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی سال سیزدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۴۶ ۹۰-۷۵

کلیدواژه‌ها: تعامل اجتماعی فقها تعامل فرهنگی فقها دولت صفویه هویت شیعی اجازه نامه ها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶۵ تعداد دانلود : ۳۶۰
تشکیل دولت صفویه در سال 907 ق در ایران از مهم ترین اتفاقاتی است که منجر به فراگیر شدن مذهب تشیع در ایران گردید. فقهای شیعه برای گسترش فقه شیعه و تدوین آن تعاملات متعددی با هم داشتند. این تعامل شامل ارتباطات دو سویه ای شد که بین آنها در شئونات مختلف وجود داشت. این پژوهش که به صورتِ توصیفی و تحلیل منابع مختلف کتابخانه ای انجام گرفت، تعاملات فقهای شیعه از دوره شاه عباس اول تا پایان صفویه (1135 – 996 ق)، را مورد واکاوی قرار داد. حاصل این تعاملات که به صورتِ سیاسی، اجتماعی و فرهنگی همانند تدریس و صدور اجازه نامه، نوشتن شروح و اجوبه ها، تدریس کتب یکدیگر، وصلت ها و موارد دیگر صورت گرفت، ترویج و گسترش فقه شیعه و تثبیت هویت شیعی در عصر صفویه بود. در این پژوهش سؤال اصلی این است که شئونات مختلفِ تعامل میان فقهای عصر صفویه (1135 – 996 ق) به چه صورت هایی بود؟
۲۷.

تغییرات نهادی در نظام اقتصادی ایران در دوره شاه عباس اول صفوی و تأثیر آن بر فعالیت های تجاری(با تکیه بر آرای داگلاس نورث) (996ق/1588 م 1038ق/1629م)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی تاریخی سال ۱۳ بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 119-161

کلیدواژه‌ها: تجارت تجار شاه عباس نهادگرایی داگلاس نورث صفویه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷۹ تعداد دانلود : ۶۱۷
شاه عباس صفوی با ایجاد دولتی مقتدر که حاصل سهیم کردن غلامان در قدرت و اعطای مناصب نظامی به آنان بود، قزل باشان و عناصر دارای ابزار خشونت را سرکوب کرد و به تدریج در سراسر قلمرو خود امنیت برقرار ساخت؛ راه ها نسبتاً امن شد و دزدی، کشتار و راهزنی کاهش یافت و تجارت و حمل ونقل مال التجاره رونق گرفت. برهمین اساس، برخی از مورخان، دوره شاه عباس را عصر طلایی و زمان شکفتگی اقتصادی دوره صفوی قلمداد کرده اند. این تصور، معطوف به تغییرات نهادی شاه عباس در حوزه سیاسی و اجتماعی است که باعث مرکزیت سیاسی، امنیت راه ها، ساخت کاروان سراها و بازارها، ایجاد شهرها و برقراری روابط بازرگانی با کشورهای خارجی شد. اگرچه برای توسعه تجارت این اقدامات مطلوب بود و به واسطه اصلاحات مذکور تحولی عظیم در امر تجارت رخ داد و شکوفایی تجاری در کوتاه مدت را به دنبال داشت، اما بااین حال، اصلاحات اقتصادی او به گونه ای بود که به انباشت بلندمدت سرمایه و رشد پایدار اقتصادی منجر نشد. علت این امر، ناشی از موانع نهادی بود که نورث آن ها را به دو دسته محدودیت های رسمی و محدویت های غیررسمی تقسیم می کند. این پژوهش تغییرات نهادی و اوضاع تجاری و موقعیت بازرگانان در دوره شاه عباس اول را با توجه به نظریه نهادگرایی داگلاس نورث مورد بررسی وکنکاش قرار داده و تلاش می کند اوضاع اقتصادی ایران عصر شاه عباس را با نظریه «نونهادگرایی» و برمبنای نظریه سازگاری لیندا هاچن بررسی کند.
۲۸.

تغییرات نهادی گسسته نادرشاه و ارزیابی اوضاع اقتصادی ایران در عصر افشاریه (با تکیه بر آرای داگلاس نورث)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تاریخ اسلام و ایران سال ۳۱ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۵۱ (پیاپی ۱۴۱) 11 - 37

کلیدواژه‌ها: نادرشاه افشاریه نورث نهادگرایی عملکرد اقتصادی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳۷ تعداد دانلود : ۶۱۶
مورخان درباره نادرشاه و کارنامه اعمال او، ارزیابی های گوناگون و پرتعارضی ارائه کرده اند، اما سرگذشت نادرشاه و اقدامات او تصویری از خوی و خصلت جامعه ایران آن زمان را که از دوران صفویه به جا مانده بود، نشان می دهد. بی شک نادرشاه، به عنوان یکی از سرداران بزرگ جنگی، در لحظه ای خطیر توانست پادشاهی فروپاشیده صفویان را به نیروی شمشیر و در پرتو نبوغ نظامی، بار دیگر احیا کند. اگرچه جنگ های اجتناب ناپذیر نادر برای اخراج بیگانگان و تأمین امنیت، نیازمند صرف ِ نیروی انسانی و هزینه های اقتصادی بود، او پس از تنبیه و اخراج متجاوزان، جاه طلبانه به کشورگشایی پرداخت. جنگ های بیست و یک ساله او(1160-1139) با افغان ها، عثمانی ها، هندی ها، خانات بخارا، خوارزم و گردن کشان داخلی، باعث نابودشدن سرمایه انسانی، تباه شدن ثروت مملکت و ویرانی کانون های تجاری، زمین های کشاورزی، مراکز اقتصادی و گسترش فقر عمومی شد. در واقع، نادر به جای آنکه همت خود را صرف بهبود زیرساخت های کشاورزی، توسعه مراکز تجاری و افزایش درآمدهای اقتصادی کند تا هزینه های جنگ های او تأمین شود، تغییرات نهادی گسسته در نهادهای عصر صفوی ایجاد کرد که سلطه حکومت بر منابع اقتصادی را افزایش داد. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و با بهره گیری از نظریه نهادگرایی داگلاس نورث [1] به ارزیابی تغییراتی که نادرشاه در نهادهای عصر صفوی ایجاد کرد، می پردازد و نشان می دهد، تغییرات نهادی او چه تأثیری بر عملکرد اقتصادی دوران افشاریه برجای گذاشت. از سویی، پیامد سیاست های نادرشاه بر وضعیت کشاورزی و تجاری عصر افشاریه را بررسی کرده و شرایط فعالان اقتصادی این دوران را شرح می دهد.    [1]. Douglass North.
۲۹.

رویکرد روزنامه اختر (1292- 1314ق) به دین با تکیه بر ایده اتحاد اسلامی (پان اسلامیسم)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: تاریخ اسلام سال بیست و دوم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۸۸) 289 - 310

کلیدواژه‌ها: روزنامه اختر اتحاد اسلامی عصر قاجار روشنفکری ایرانی استعمار اروپایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۰ تعداد دانلود : ۳۳۱
در آغاز دوره قاجاریه (1210 1344ق)، مجتهدان ضمن تثبیت نفوذ خود، نقش دین را در تحولات جامعه ملموس تر از پیش کردند. در دوره ناصری (1245 1312ق)، کانون هایی از منوّرالفکران (روشنفکران) ایرانی در خارج از ایران شکل گرفت. آنها سعی داشتند با نشر اطلاعاتی در خصوص تحولات اروپا و عثمانی، زمینه بیداری ایرانیان را فراهم نمایند. روزنامه اختر که توسط برخی از تحول خواهان ایرانی در استانبول تأسیس شد، نمونه ای از این کانون هاست که در چارچوب سیاست اتحاد اسلامی و با هدف پیشگیری از دست اندازی های اروپایی ها و روس ها به سرزمین های اسلامی، می کوشید افکار نو را در پوشش باورهای دینی ارائه دهد. پژوهش حاضر، با بهره گیری از روش وصفی تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه ای، در پی پاسخ به این سؤال است که روزنامه اختر انگاره اتحاد اسلامی را دارای چه فوایدی می دانست؟ و موانع آن را چگونه ترسیم می کرد؟
۳۰.

بازتاب گفتمان فضای باز سیاسی ایالات متحده امریکا در فضای سیاسی ایران (1978- 1977)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روابط بین الملل دوره یازدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۴۲) 179 - 200

کلیدواژه‌ها: گفتمان فضای باز سیاسی دوره پهلوی روزنامه اطلاعات جمشید آموزگار

تعداد بازدید : ۳۱۹ تعداد دانلود : ۳۲۸
هنگامی که محمدرضا پهلوی در نیمه دوم سال 1355 از سوی محافل بین المللی و داخلی برای کاهش جو اختناق تحت فشار قرار گرفت، مجبور شد دست به اقدامات و اصلاحاتی بزند، اعلام فضای باز سیاسی در ایالات متحده امریکا توسط کارتر و انتصاب جمشید آموزگار به نخست وزیری در مرداد سال 1356 محصول این شرایط بود. روشن ساختن ابعاد این گفتمان جدید، آن هم بعد از سال ها فضای بسته سیاسی، نیازمند تامل در زمینه ها و مولفه های ایجاد شده آن در بستر زمانی مورد نظر پژوهش است. یکی از مهمترین مراجع برای تشخیص و شناسایی ویژگی های گفتمان فضای باز سیاسی، روزنامه اطلاعات و رویکرد آن در قبال تحولات و زمینه های گفتمان جدید است. سوال اصلی این تحقیق عبارت ازاین که گفتمان فضای باز سیاسی ایالات متحده امریکا چه بازتابی در دوره نخست وزیری جمشید آموزگار داشت؟ روش این پژوهش به صورت توصیفی-تحلیلی می باشد که پس ازتوصیف مطالب به تجزیه وتحلیل اطلاعات اقدام خواهد شد.نتایج ویافته های این تحقیق نشان می دهد که به دنبال اعلان فضای بازسیاسی ازسوی کارتر رییس جمهوری وقت امریکا محمدرضا شا هم اقداماتی درراستای جلب نظر امریکا انجام داد. انقلاب شاه و مردم، حزب رستاخیز، مشارکت مردم، آزادی بیان و قلم، حقوق بشر و آزادی فعالیت احزاب سیاسی، از شاخصه-های گفتمان فضای باز سیاسی در روزنامه اطلاعات بود و به مثابه گره گاهی بودند که گفتمان فضای باز سیاسی آن مفصل بندی شده است. .
۳۱.

تجلی هویت ملی در اشعار فارسی کتیبه های دوره صفوی در شهر اصفهان (10 تا 12 ه .ق)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی سال ۲۲ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۸۵) 49 - 70

کلیدواژه‌ها: هویت ملی کتیبه تاریخی شعر فارسی صفوی اصفهان

تعداد بازدید : ۵۷۴ تعداد دانلود : ۳۱۶
هویت ملی، خودآگاهی مشترک یک ملت است که در عرصه های مختلفی چون داستان ، شعر، موسیقی، نقاشی، خطاطی و معماری نمود پیدا می کند. کتیبه های شعر فارسی در بناهای تاریخی، که هم زمان از چهارعنصر زبان، خط، شعر و معماری بهره می برند، جلوه ای از هویت ملی را به نمایش می گذارند. این پژوهش کوشیده است تا تجلی هویت ملی را در اشعار فارسی کتیبه های تاریخی دوره ی صفوی در شهر اصفهان مورد بررسی قرار دهد. به همین منظور، تعداد 97 کتیبه شعر فارسی در بناهای تاریخی شهر اصفهان از دوره ی صفوی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده از بررسی 457 بیت شعر در کتیبه های ذکر شده نشان می دهد پرتکرارترین مضامین در کتیبه های مورد مطالعه عبارت اند از: 1- مضامین دینی 2- مدح شاه 3- ذکر نام و یاد بانی بنا، که به ترتیب به مذهب تشیع، نهاد شاهی و نهاد وقف اشاره دارند و هر یک به نوعی از فراسنجه های هویت ملی در دوره ی صفوی محسوب می شوند.
۳۲.

تبیین عملکرد کدخدایان در مدیریت بحران های طبیعی روستاهای استان اصفهان در دوره پهلوی 1304-1357ش/1978-1925م(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تاریخ ایران بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۳۰) 241 - 260

کلیدواژه‌ها: کدخدا روستا بحران های طبیعی تمرکزگرایی دوره پهلوی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۹ تعداد دانلود : ۹۵۷
پیش از انجام اصلاحات ارضی سال 1341ش/1962م، در مدیریت روستایی، کدخدا پس از مالک نقش محوری داشت. هر چند نهاد کدخدایی یک ساختار کهن در جامعه روستایی داشت، اما از دوره پهلوی و تشکیل دولت مدرن در ایران، همزمان با تلاش روزافزون دولت با هدف نفوذ در جامعه روستایی، تغییراتی در وظایف، ساختار و کارکرد منصب کدخدا ایجاد شد. هدف این مقاله، تبیین کارکرد منصب کدخدا با رویکرد مدیریت بحران های طبیعی در روستاهای استان اصفهان دوره پهلوی است. سوال اصلی تحقیق، این است که کنش کدخدا در رویارویی با بحران های طبیعی در روستاهای استان اصفهان دوره پهلوی چگونه بود؟ مطالعه به روش توصیفی و تحلیلی و مبتنی بر گردآوری اطلاعات منابع کتابخانه ای و اسنادی است. یافته های تحقیق، نشان می دهد، کدخداها در سراسر دوره پهلوی، عملکرد فعال، مؤثر و مثبتی در جهت مدیریت بحران های طبیعی نداشتند. ضمن اینکه عواملی چون، نداشتن آگاهی علمی، تخصص، تسلیم پذیری در برابر بحران های طبیعی، نداشتن قدرت تصمیم گیری و ابتکار عمل به دلیل نظام اداری متمرکز، چالش های موثر بر عملکرد کدخداها بود.
۳۳.

آثار روابط روسیه و اسرائیل بر منافع ملی ایران(2020- 1990)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست جهانی دوره دهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۳۸) 71 - 104

کلیدواژه‌ها: ایران روسیه اسرائیل برنامه هسته ای خاورمیانه

تعداد بازدید : ۳۱۳ تعداد دانلود : ۲۴۷
سطح مناسبات دیپلماتیک روسیه و اسرائیل در حوزه های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در چند دهه اخیر روابط دو بازیگر را به سمت راهبردی شدن سوق داده است. نقش اسرائیل در سیاستگذاری آمریکا در قبال مسکو و قدرت فرا منطقه ای روسیه در تضمین امنیت اسرائیل در تحولات غرب آسیا، بر نزدیکی مسکو- تل آویو توسعه بخشیده است. از سوی دیگر ایران و روسیه در تحولات منطقه و بین الملل به سطحی از همسویی در رفتار و اهداف رسیده اند که با مداخله روسیه در بحران سوریه همکاری دو کشور افزایش یافته است. با درنظر گرفتن ملاحظات این سوال مطرح می شود روابط روسیه و اسرائیل چگونه بر منافع ملی ایران در منطقه و نظام بین الملل تأثیر گذاشته است؟ فرضیه ای که در پاسخ به این سوال در پژوهش حاضر مورد آزمون قرار گرفته این است که توسعه روابط روسیه و اسرائیل و وابستگی متقابل منافع در سطوح مختلف باعث شده است تا روسیه در پیشبرد منافع ایران در مسئله سوریه، برنامه هسته ای و توافق نامه های تسلیحاتی و اقتصادی محدودیت هایی را ایجاد کند. روش پژوهش در این مقاله تبیینی است و روش گردآوری داده ها کتابخانه ای و اینترنتی است و برمبنای رویکرد موازنه قوا داده های پژوهش مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
۳۴.

سقوط حق فسخ با تعمیر کالا

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه میان رشته ای فقهی سال نهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۸) 149 - 174

کلیدواژه‌ها: تعمیر کالا حق فسخ خیار عقد بیع قرارداد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۰ تعداد دانلود : ۲۶۵
در صورتی که مبیع در عقد بیع معیوب بوده و نیازمند تعمیر باشد، مشتری تحت پاره ای شرایط حق می یابد که قرارداد را فسخ کند. در این فرض چنان چه مشتری خواهان اعمال حق فسخ خود باشد و از طرفی فروشنده اصرار بر ابقاء عقد و اجرای قرارداد داشته و به رفع عدم مطابقت کالا و جبران قصور خود بپردازد، پرسش جدی بدین مضمون در اینجا مطرح می گردد که چنین عملی در صورتی که معقول، مناسب و بی ضرر باشد چه اثری بر اعمال حق فسخ خریدار دارد؟ به عبارت روشن تر، اگر در ما نحن فیه فروشنده قبل از فسخ قرارداد از جانب ذو الخیار (خریدار) آنچه که سبب ایجاد خیار شده است را مرتفع کند، آیا در چنین حالتی حق فسخ از بین می رود یا خیر؟ در این جستار، به نقد و بررسی این مسئله مهم در فقه و حقوق ایران، کنوانسیون بیع بین المللی کالا مصوب 1980 و اصول تجاری بین المللی پرداخته ایم. به نظر می رسد در هر یک از نظام های فوق الذکر، گذشته از تفاوت های جزئی در ضوابط و شرایط اعمال، پذیرش ابقای قرارداد و ترجیح ارتفاع سبب ایجاد خیار از سوی فروشنده بر حق خیار مشتری اولویت دارد. روش تحقیق در این پژوهش به صورت توصیفی- تحلیلی خواهد بود.
۳۵.

بررسی تحلیلی تأثیر عناصر ایلی بر کارکرد راه های ممسنی در محور بوشهرشیراز در دوره قاجار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های تاریخی دوره جدید سال سیزدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۵۲) 1 - 38

کلیدواژه‌ها: ممسنی محور بوشهرشیراز ایلات حکام محلی قاجاریه دولت انگلستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۸ تعداد دانلود : ۳۵۶
در دوره قاجار (1210تا1344ق/1788تا1925م)، در میان مبادی ورودی جنوبی و بنادر ایران در کناره خلیج فارس، بوشهر جایگاه عالی و اهمیت بسیار داشت. این شهرِ بندری، مرکز مبادلات اقتصادی و ارتباطات سیاسی و فرهنگی و حتی مسائل نظامی محسوب می شد. ارتباط این مرکز مهم با شهرهای داخلی و پایتخت و مسائل پیش روی این ارتباط که از محور بوشهرشیراز انجام می شد، بر ضرورت توجه بیشتر به آن می افزود. عبور این محور مواصلاتی از نواحی زیر سلطه ایل ممسنی و تأثیرگذاری شدید ایل ممسنی بر امنیت و رونق و روانی فعالیت های این راه یا ناامنی و بی رونقی و ایجاد مشکلات متعدد، بیان کننده تأثیرپذیری کنشی و واکنشی این محور از ساختار ایلی ساکنان اطراف آن بوده است.با عنایت به اهمیت موضوع، این پژوهش با هدف بررسی اثرگذاری عناصر ایلی بر کارکردهای راه های ممسنی در محور بوشهرشیراز در دوره قاجار، قصد آن دارد به این پرسش پاسخ گوید: ایل لر ممسنی بر کارکرد راه های این منطقه در محور مهم بوشهرشیراز در دوره قاجار چه تأثیری گذاشته است؟ پژوهش به شیوه مطالعه کتابخانه ای و اسنادی و مطالعه میدانی، این موضوع را بررسی کرده است.
۳۶.

اهمیت گزارش مورخان ارمنی در ثبت حوادث فتوحات اعراب در دو قرن اول هجری (با استناد به دو کتاب تاریخ سبئوس و تاریخ غِوُند)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تاریخ اسلام سال یازدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴۴ ۸۲-۶۵

کلیدواژه‌ها: تاریخ نگاری اسلامی تاریخ سبئوس تاریخ غِوُند فتح ایران فتوحات اسلامی منابع ارمنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۹ تعداد دانلود : ۳۲۱
آغاز فتوحات اعراب مسلمان و فروپاشی امپراتوری ساسانی نقطه عطفی در تاریخ ایران و مناطق پیرامون آن است. فتوحات اسلامی سرفصل جدیدی از حوادث تاریخ اسلامی را رقم زده است. ثبت این حوادث توسط مورخان عرب و ایرانی با دو قرن تأخیر انجام شد. در این حین مورخان ارمنی به ویژه سبئوس و غوند که در قرن 7 و 8 میلادی به ثبت و ضبط این وقایع پرداختند، اولین مورخان غیرمسلمان در حوزه تاریخ نگاری فتوحات اسلامی هستند. در حوزه فتوحات اعراب خصوصاً فتح ایران، گزارش های گوناگونی به قلم مورخان عرب و ایرانی ارائه شده است. این گزارش ها با فاصله زمانی بسیار زیاد پس از وقوع حوادث، روایت شفاهی چند نسل و تحت تأثیر باورهای اعتقادی و هویتی راویان ارائه شده است. سؤال پژوهش حاضر این است که گزارش های منابع ارمنی سده 7 و 8 میلادی درباره فتوحات اعراب مسلمان حاوی چه ویژگی هایی است؟ فرضیه پژوهش حاضر این است که گزارش های منابع دست اول ارمنی در مورد استفاده مورخان مسلمان قرار گرفته است. پژوهش حاضر که به روش توصیفی و تطبیقی و با استناد به گزارش های تاریخ سبئوس و تاریخ غِوُند انجام شده نشان می دهد که گزارش های مورخان ارمنی درباره فتوحات اعراب از لحاظ زمانی هم عصر فتوحات اسلامی و از نظر اعتقادی و هویتی بی طرفانه تر نوشته شده است.
۳۷.

Identifying Indicators and Components of Knowledge Capital and Human Resource Strategies in the Iranian Higher Education System(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Journal of System Management, Volume ۷, Issue ۳, Summer ۲۰۲۱ 263 - 281

کلیدواژه‌ها: Knowledge Management Knowledge Capital Knowledge Process Capability human resource strategies Iranian Higher Education System

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۲ تعداد دانلود : ۳۳۹
The present study aimed to identify the indicators and components of knowledge capital and human resource strategies in the Iranian higher education system. Participants in the present study were managers and deputies of human resources in the higher education system and university professors. Sampling was performed in a purposeful and theoretical manner. Theoretical saturation of the samples was obtained after interviewing 10 people. The number of samples was not determined before performing the study and the sampling process continued until some kind of information saturation was obtained, i.e. no new information was extracted from the data during the interview. The instrument of the present study was semi-structured interviews whose validity and reliability were confirmed by confirmatory factor analysis and Cronbach's alpha test. Three coding steps were used to analyze the data. Using open coding, model categories were identified. Then, in the axial coding stage, the link between these categories was determined in the form of a coding paradigm. In the selective coding process, the conceptual model was determined in the form of three dimensions and including 14 components as follows: knowledge process capability (knowledge application, knowledge transfer, knowledge integration, knowledge production), human resource strategies (recruitment, human resource development, employee performance, service compensation, working relations), and knowledge capital (human capital, structural capital, innovative capital, social capital, and process capital) were identified. According to the findings of this study, suggestions are presented so that the officials, decision-makers, and educational planners in the higher education system be familiar with the dimensions, components, and mechanisms of knowledge acquisition and human resource strategies in the higher education system and take necessary executive measures while planning and making the necessary policies.
۳۸.

Decision-Making and Collective Choice against Terrorism in the UNSC

نویسنده:
منبع: راهبرد سیاسی سال چهارم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۵ 27 - 55

کلیدواژه‌ها: international organizations Decision-making UNSC collective action Terrorism

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۲ تعداد دانلود : ۳۷۶
Decisions as outputs of international organizations are highly influenced by different motivations. Presence of veto powers, heterogeneity of preferences and the rules governing decisions lead to study the decision-making in the United Nations Security Council. But the main puzzle of the current paper is to discover the motivations influencing on decision-making in the UNSC. According to our research, precedent and organizational doctrines guide the veto holders’ decisions. The costs of unilateral decisions push the members of UNSC to act based on collective bargaining and decisions which not only modify the opportunity structures but also help them to meet their rather different preferences. One of the most notable cases that these double doctrines are heavily visible in the UNSC activity is the area of the terrorism. In this case, the UNSC as an international political organization providing collective response to the international security threats by resorting to agreed language and political coalition.
۳۹.

سیاست توازن قوای روسیه در بحران سوریه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۵۰ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ 1167 - 1187

کلیدواژه‌ها: ایران توازن قوا خاورمیانه روسیه سوریه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۴ تعداد دانلود : ۴۳۶
مداخله نظامی مسکو در بحران سوریه تابعی از منافع ژئواستراتژیک روسیه در خاورمیانه است. بحران سوریه، شکل جدیدی به نوع تعامل روسیه با بازیگران بین المللی و منطقه ای داد، به گونه ای که راهبرد روسیه از سال 2015 به بعد، تلاشی برای شکل دادن توازن قوا بین بازیگران در سوریه بوده است. از سوی دیگر، رقابت بازیگران منطقه ای در سوریه جهت برتری هژمونی در خاورمیانه، زمینه سیاست موازنه سازی از سوی روسیه را فراهم کرده است تا از ظهور یک هژمون منطقه ای جلوگیری کند. به طوری که صف بندی و رویکردهای متعارض بازیگران دخیل، نوعی نزدیکی و همراهی با روسیه را به منظور موازنه سازی علیه یکدیگر به وجود آورده است؛ نزدیکی که روسیه ضمن رد هر گونه اتحاد راهبردی، به برقراری موازنه قدرت با همه بازیگران اقدام کرده است. با درنظر گرفتن ملاحظات، این سؤال مطرح می شود که سیاست توازن قوای روسیه در بحران سوریه چه ویژگی هایی دارد؟ فرضیه ای که در پاسخ به این پرسش در پژوهش حاضر آزمون شده، این است که روسیه در بحران سوریه، سیاست توازن قوا را کارامدترین رویکرد در مواجهه با بازیگران بین المللی و منطقه ای به منظور دستیابی به اهداف و تقویت جایگاه خود برگزید.
۴۰.

بیوتروریسم، سیاست مرگ و امنیت ملی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات سیاسی و بین المللی دوره دوازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۳ 39 - 60

کلیدواژه‌ها: بیوتروریسم سیاست مرگ امنیت پزشکی سیاسی جهانی شدن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۵ تعداد دانلود : ۲۷۵
بیوتروریسم به مثابه یک رفتار ضد-امنیتی، مولود فرا-فرآیندهای جهانی شدن می باشد که تهدیداتی برای جوامع انسانی، ساختارهای حکومت و امنیت بین الملل به بار می آورد. طبق چنین فهمی، تقدیس سیاست مرگ و گفتمان نفرت- ارعاب به مثابه شالوده رفتار بیوتروریستی، باعث شد تا قرن بیست و یکم به مثابه دوران گذار از عصر اطلاعات به عصر تروریسم تلقّی شود. با توسعه مطالعات و فنون بیولوژیک، پیوند بین قدرت و دانش به یک موضوع ژانوسی بدل شد که علاوه بر مصارف پزشکی، برای اهداف سیاسی هم به کار می رود. هم افزایی کارکرد دیالکتیکی بیوتروریسم با رشد منابع مالی-فنی، سازمانی-لجستیکی و کاهش انزوای سیاسی- ایدئولوژیک، آن را به یک پدیده استراتژیک امنیتی بدل ساخت. نگاشته جاری به تحلیل پیوند بین بیوتروریسم و امنیت به مثابه پرسش اصلی می پردازد. فرضیه پژوهش با تأکید بر همسبتگی منفی بین امنیت و بیوتروریسم، رشد یکی را ملازم با کاهش دیگری می پندارد. از این رو، تکمیل زنجیره نهادی سیاست پزشکی و فهم سیاست به مثابه پزشکی سیاسی به عنوان راهکار پیشنهادی پژوهش جاری است که با امنیتی سازی سلامت و پزشکی سازی امنیت، ضمن رشد امنیت جامعه ای، منجر به تکثیر نیروهای اجتماعی سلامت در سیاست بین الملل می شود. نگاشته جاری با روش تحلیلی و تئوری مسئولیت حفاظت و مدیریت منازعات به آزمون فرضیه جاری می پردازد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان