مطالب مرتبط با کلیدواژه

دیپلماسی


۲۱.

دیپلماسی بازرگانی و مناسبات جدید اقتصادی و تجاری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: بازرگانی دیپلماسی مناسبات جدید اقتصادی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳۷ تعداد دانلود : ۵۳۷
دیپلماسی بازرگانی امروزه در فرآیند جاری جهانی شدن و مناسبات جدید اقتصادی و تجاری بین کشورها دارای نقش پر رنگی میباشد. در دو دهه اخیر دامنه پوشش و ماهیت دیپلماسی بازرگانی به واسطه تغییر اولویت های دولت ها، پیشرفت در فناوری و توسعه نظام تجاری، تغییر در دامنه پوشش به ویژه با رویکرد فعال دولت ها و دیپلمات های بازرگانی در جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی، تجارت الکترونیکی و دولت الکترونیکی، شیوه های دیپلماسی بازرگانی و ارزش افزوده ناشی از فعالیت های ثانویه آنها و ... دچار تحول شده است. بسیاری از کشورهای تراز اول تجاری جهان با درک مناسب از این موضوع برای این دیده بانان مناسبات تجاری اهمیت ویژه ای قائل شده و نسبت به توسعه دیپلماسی بازرگانی از نظر ساختار سازمانی، کیفیت و چگونگی انجام وظایف متناسب با محیط و شرایط کشورهای هدف و نیز ساختار اقتصادی و مزیت های کشورهای متبوع خود، کمیت و تعداد دیپلمات های بازرگانی و نهایتا ابزارها و مشوق های مورد نیاز اقدام نموده اند. در این مقاله ضمن معرفی انواع دیپلماسی بازرگانی موضوعاتی مانند، نقش آنها در توسعه تجارت و روابط اقتصادی و تجاری میان کشورها در شرایط و محیط های متفاوت حاکم بر کشورها، مخاطبان دیپلماسی بازرگانی و نیازهای آنان و نیز ساختارهای سازمانی حاکم بر دیپلماسی بازرگانی در کشورهای مختلف مورد بررسی قرار می گیرد و نهایتا روش های مناسب برای بهبود دیپلماسی بازرگانی ارائه می گردد
۲۲.

منابع قدرت نرم در سیاست های کلی نظام؛ موردکاوی سیاست های کلی برنامه ششم توسعه جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جمهوری اسلامی ایران دیپلماسی قدرت نرم اقتصاد مقاومتی ارزش های انقلاب اسلامی برنامه ششم توسعه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳۲ تعداد دانلود : ۶۴۶
در مقاله حاضر سعی شده است به بررسی منابع قدرت نرم ایران در سیاست های کلی برنامه ششم توسعه پرداخته شود. سؤال اصلی این است که بیشترین برجستگی های منابع قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در سیاست های کلی برنامه ششم کدامند و شامل چه مؤلفه هایی است. برای پاسخ به این سؤال، از روش تحلیل محتوا با رویکرد کمی استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد: منابع سیاسی، اقتصادی و فرهنگی قدرت نرم در سیاست های کلی برنامه ششم توسعه وجود دارند که در تعامل با یکدیگر، جایگاه و منزلت منطقه ای جمهوری اسلامی ایران را ارتقا خواهند داد. در میان منابع قدرت نرم استخراج شده، بیشترین برجستگی با منابع اقتصادی بوده و در میان مؤلفه های اقتدارآفرین، بیشترین فراوانی مرتبط با اقتصاد دانش بنیان و مقاومتی، معنویت و ارزش های اساسی و دفاع همه جانبه است. البته منابع قدرت نرم در جامعه ایرانی با آسیب ها و چالش هایی در حوزه های اقتصادی، علمی، فرهنگی و اجتماعی روبروست که باید راهبردهای متناسب برای رفع موانع اجرایی شدن منابع قدرت نرم جامعه ایرانی اتخاذ شود.
۲۳.

جایگاه صدور اسلحه در سیاست خارجی فدراسیون روسیه در دوران پس از یلتسین

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: سیاست خارجی دیپلماسی ولادیمیر پوتین صادرات اسلحه موازنه قدرت بین المللی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی اصول روابط بین الملل مفاهیم پایه ای روابط بین الملل کنترل تسلیحات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی اصول روابط بین الملل مفاهیم پایه ای روابط بین الملل خلع سلاح
  3. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مطالعات منطقه ای منطقه آسیای مرکزی و قفقاز (اوراسیا)
تعداد بازدید : ۱۲۸۰ تعداد دانلود : ۱۳۹۴
برای کشورهایی که توانایی تولید و صدور اسلحه را دارند، بهره جستن از این توانایی به عنوان یکی از ابزارهای کارآمد در سیاست خارجی همواره مورد توجه بوده است. روسیه از دیرباز یکی از مهم ترین قطب های تولید و صادرات اسلحه در جهان بوده است. دستگاه تصمیم گیری سیاست خارجی روسیه چه در دوران شوروی و چه در زمان حاضر، در صدد بهره جستن از این مزیت در جهت پیشبرد اهداف سیاست خارجی روسیه بوده اند. هر چند پس از فروپاشی شوروی عنصر مزیت اقتصادی به مهم ترین عامل تعیین کننده در استراتژی صدور اسلحه از سوی روسیه بدل شده است اما همچنان سیاست خارجی روسیه می کوشد از این برگ برنده برای امتیاز گیری از غرب یا رقبای دیگر با تهدید فروش تسلیحات پیشرفته، حمایت از متحدان خود یا تاثیرگذاری بر روند تحولات سیاسی و امنیتی استفاده کند.
۲۴.

راهبردها و راهکارهای «پارادیپلماسی شهری» جهت برون رفت از مناقشه پرونده هسته ای جمهوری اسلامی ایران

کلیدواژه‌ها: جهانی شدن دیپلماسی برنامه هسته ای ایران دیپلماسی شهری پارادیپلماسی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی اصول روابط بین الملل مفاهیم پایه ای روابط بین الملل دولت – ملت
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره جمهوری اسلامی ایران
  3. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی جهانی شدن
تعداد بازدید : ۱۳۴۸ تعداد دانلود : ۱۰۸۹
با کاهش نقش دولت ها در عصر جهانی شدن، شاهد نقش آفرینی هویت های فروملی در قالب «دیپلماسی شهری» در عرصه سیاست خارجی، مستقل و موازی با حکومت مرکزی هستیم؛ نقشی که از اهمیتی فزآینده برخوردار است و با تأکید بر ملت ها به جای دولت ها می تواند در کنار دیپلماسی رسمی در بهبود مسائلی هم چون پرونده هسته ای ایران موثر واقع شود و در زمینه های با تسهیل ارتباطات با عرصه عمومی کشورهای جهان و اطلاع رسانی نقش مؤثری در این خصوص ایفا نماید. مطالعه فراز و فرودهای سیاسی تاریخی مذاکرات هسته ای ایران، یک نکته اساسی را پیش روی ما از پرده برون می افکند، که این مذاکرات تنها از طریق رویکردهای دیپلماسی کلاسیک پیش برده شد، در حالی که امروزه فرصت ها و چالش های مشترکی پیش-روی ملت ها قرار دارد که تنها با همکاری های در تمامی سطوح فروملی، ملی و فراملی رفع می گردد. برآنیم تا دریابیم که «تغییرات روابط بین الملل در عصر جهانی شدن و ظهور رویکرد پارادیپلماسی شهری چگونه در خصوص پرونده هسته ای جمهوری اسلامی ایران به ایفای نقش می پردازد؟ فرضیه اصلی این نوشتار بیان می دارد که: جهانی شدن، مسیر مذاکرات در سطح دولت ملت ها (ملی) را به سمت دیپلماسی شهری (فروملی فراملی) چرخانده و می توان با ابزارهای این رویکرد در سطح بین المللی به اهداف مورد نظر در پرونده هسته ای دست یافت؛ لذا دیپلماسی شهری یکی از عمده عوامل موثر در خصوص مسئله پرونده هسته ای ایران است.
۲۵.

نظری بر دیپلماسی فرهنگی فرانسه؛ جایگاه والای فرهنگ در دیپلماسی

کلیدواژه‌ها: دولت فرانسه دیپلماسی شکوه فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی سیاست خارجی (مبانی و مفاهیم نظری) دیپلماسی و انواع آن
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مطالعات منطقه ای منطقه اتحادیه اروپا و اروپای شرقی
تعداد بازدید : ۱۶۱۴ تعداد دانلود : ۱۵۸۸
بی شک، برای کشوری که نخستین وزارت فرهنگ جهان را ﺗﺄسیس کرده است، فرهنگ از عناصر مهم دیپلماسی محسوب می شود. این توجه منحصربه فرد به فرهنگ و نقش آن در روابط بین الملل، مبتنی بر نگاه و توجهی است که دولت و سیاستگذاران فرانسوی از دیرباز به مقولة فرهنگ در داخل این کشور مبذول داشته اند. از پنج قرن پیش تاکنون، در این کشور، فرهنگ مورد توجه دولت بوده و از اساسی ترین عناصر هویت و قدرت شمرده شده است. به عبارت دیگر، فرانسه در طول تاریخ و به ویژه از زمان لویی چهاردهم، سعی کرده است شکوه و اقتدار تاریخی خود را بر پایه فرهنگ و هنر بنا کند. حمایت همه جانبه دولت از فرهنگ و طرح مباحثی چون «استثنای فرهنگی» در دوران اخیر نیز، در همین راستا انجام شده است. سؤالی که پیش می آید این است که فرانسه با چه نظام و پشتوانه ای چنین شبکه پیچیده ای را برساخته و چه اهدافی را از این طریق دنبال می کند؟ مقالة حاضر می کوشد با رویکردی تاریخی، نقش و جایگاه فرهنگ را در سیاست داخلی و خارجی کشور فرانسه، ترسیم کند و تصویر روشنی از دیپلماسی فرهنگی این کشور به دست دهد.
۲۶.

الزامات سیاست خارجی الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: توسعه نظام بین الملل سیاست خارجی دیپلماسی جهان اسلام سیاست اسلامی الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت مسایل سیاسی ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱۰ تعداد دانلود : ۵۰۷
طراحی و تدوین الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت یک اقدام استراتژیک با ابعاد و الزامات گسترده ملی، منطقه ای و بین المللی است. مقاله حاضر می کوشد تا الزامات طراحی الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت را در دو بازه زمانی پیشینی و پسینی در حوزه سیاست خارجی و دیپلماسی، و در دو سطح منطقه ای و بین المللی مورد نقد و بررسی قرار دهد. سؤال اصلی مقاله حاضر این است که الزامات سیاست خارجی طراحی و تدوین الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت در دو سطح منطقه ای و بین المللی کدام است؟ مقاله این الزامات را در دو بازه پیشینی و پسینی مورد بررسی قرار می دهد. الزامات پیشینی در طراحی و تدوین الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت شامل چگونگی استفاده از تجربه های مثبت و موفق سایر کشور ها به گونه ای که مختصات مذهبی، فرهنگی، جغرافیایی و ملی ایران مدنظر قرار گرفته و خروجی الگو یک الگوی بومی باشد خواهد بود. از سوی دیگر طراحی الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت به گونه ای که این الگو ظرفیت ارائه به جهان و قابلیت انتقال به سایر جوامع را در سطح همسایگان، منطقه، جهان اسلام و همچنین سطح بین المللی را داشته باشد در زمره مهم ترین ملاحظات پسینی است.
۲۷.

چارچوبی تحلیلی برای بررسی گفتمان سیاست خارجی امام خمینی(ره) (ایدئولوژی، استراتژی و دیپلماسی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: امام خمینی ایدئولوژی استراتژی دیپلماسی سیاست خارجی ج.ا.ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۷ تعداد دانلود : ۶۴۱
در پی انقلاب اسلامی و برآمدن نظام جمهوری اسلامی ایران بر فراز خلیج فارس و خاورمیانه، موج تازهای از ایستارها و انگاره ها به پهنه سیاست خارجی ایران و ساختار روابط بین الملل وارد شد . اصول و مفاهیم این انقلاب و ساختار سیاسی ن وپدید، عموماً متأثر از اندیشه و عمل امام خمینی به عنوان ایدئولوگ و رهبر آن بوده است. این نوشتار با به پرسش گرفتن ساختار نشانه شناختی وسامانه مفصل بندی گفتمان سیاست خارجی امام خمینی، به دنبال ارائه چارچوبی تبیینی برای تحلیل آن است . برپایه فرضیه نگارندگان، سامانه مفصل بندی گفتمان سیاست خارجی امام خمینی، در چارچوب سه وجهی ایدئولوژی، استراتژی و دیپلماسی تبیین پذیر است . ایدئولوژی، ناظر بر اصول و موازین باورداشتی و اعتقادی است که عموماً از منبع اسلام انقلابی - انتقادی تغذیه می شود . استراتژی، محاسبات امنیتپایه و سیاست سختافزاری، و دیپلماسی الگوهای پذیرفته شده گفتگو و مذاکره برای دستیابی به منافع ملی را دربرمیگیرد. بروندادهای این گفتمان، خود را به ترتیب در گزاره های استوار بر اسلام انقلابی - انتقادی، واقعگرا - عملگرا و مصلحت اندیش - نوگرا نمایان می سازد.
۲۸.

نقد رهیافت های رئالیستی و ایده الیسمی دیپلماسی مدرن و امکانات سیاست خارجی فطرت گرا در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: رئالیسم فطرت سیاست دیپلماسی ایده الیسم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۲ تعداد دانلود : ۵۷۴
بازخوانی عالم واقع با توجه به مفهوم وامکانات"" فطرت "" درگاه های بسیاری را بر اندیشه ی ما خواهد گشود . امروزه در گیر و دار مشکلات عدیده ی مادی و معنوی ای که فرارویزمانه و جامعه ی ماست ، استلزام چنین رویکردی بیش از پیش احساس می شود چرا که در چنین وضعیتی ما شاهد این امر هستیم آنچه بیش از همه مورد اغماض قرار گرفته است بحث "" رعایت انسان "" است . بازگشت به استعدادها و اندیشه ی فطرت گرا به معنای مهیا کردن شرایط بیرونی به منظور عرصه ای جهت شکوفایی استعدادهای بالقوه ی انسان است ؛ بطوریکه انسان اعتبار "" مثال "" پروردگار بودن را بیابد . در این مقاله در صدد برخواهیم آمد که با وارد کردن مفهوم، قوه و فعل "" فطرت "" در گفتمان سیاست خارجی امکاناتی را که این مفهوم خواهد توانست به روی انسان در این عرصه ببخشد و همهنگامبازدارندگی هایی را که بر آن اعمال می کند ، مورد تبیین و بررسی قرار دهیم .
۲۹.

اقتصاد عاملی برای «دگرگونی منازعه» ترکیه و ارمنستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اقتصاد آمریکا روسیه ترکیه دیپلماسی ارمنستان دگرگونی منازعه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۵ تعداد دانلود : ۳۶۷
منازعه ترکیه و ارمنستان فراتر از موضوع های مورد اختلاف دو کشور، منازعه ای است که گستره آن به سطوح منطقه ای و بین المللی گسترش یافته و در پیچیده ترکردن فرایند حل منازعه دو کشور تأثیر شایان توجهی داشته است. با توجه به مسائل و موضوع های مورد اختلاف دو کشور به نظر می رسد که منازعه ترکیه و ارمنستان هیچ گونه راه حل سیاسی ندارد و در چارچوب هیچ یک از راه کارها و رویکردهای حل منازعات بین المللی و مدیریت بحران ها قرار نمی گیرد. در چنین شرایطی تجربه حل منازعات بین المللی نشان می دهد که تغییر در رویکرد حل سیاسی منازعه و دگرگونی در هر یک از سطوح منازعه به نتایج شایان توجهی برای دو کشور منجر خواهد شد. انگیزه اقتصادی تنها راهبردی است که دو طرف منازعه را به سوی تعدیل در نگرش سیاسی محض به حل منازعه پیش می برد. اقتصاد عاملی برای «دگرگونی منازعه» ترکیه و ارمنستان، افزون بر منافع اقتصادی برای دو کشور به حل سیاسی منازعه نیز کمک خواهد کرد. نتیجه مطالعات اقتصادی که براساس نظریه های مزیت نسبی و دیگر نظریه های اقتصادی انجام شده است، بیانگر رشد اقتصادی دو طرف در شاخه های مختلف اقتصادی است.
۳۰.

نقد کتاب درس های دیپلماسی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۷۱۴ تعداد دانلود : ۱۲۱۱
این مقاله تلاش می کند تا با رویکرد انتقادی کتاب درسهای دیپلماسی نوشته جان بردی کیسلینگ را مورد بررسی و تحلیل قرار دهد. کتاب درسهای دیپلماسی مرور خاطرات و تجارب کاری یک دیپلمات آرمانگرای آمریکایی است که به دلیل نارضایتی از تحولات پس از به قدرت رسیدن جورج بوش و خشونت گرایی آمریکا از سمت خود کناره گیری کرده است. کتاب در پانزده فصل با ارائه مثالهای متعدد از عملکرد سیاست خارجی ایالات متحده در نقاط مختلف جهان تلاش می کند تا ضمن تبیین موضوعات مختلف حوزه دیپلماسی و سیاست خارجی، به نقد عملکرد دستگاه سیاست خارجی آمریکا بپردازد. کیسلینگ بر این باور است که خشونت گرایی و یکجانبه گرایی آمریکا این کشور را به ابرقدرتی منفور در جهان تبدیل کرده است. اگرچه روانی و رسایی متن و استفاده از مثالهای عملی که اکثرا تجارب نویسنده بوده است کتاب را به منبعی جذاب و قابل استناد برای دانش پژوهان تبدیل کرده است اما رویکرد جانبدارانه نویسنده و ضعف مباحث مفهومی و نظری حوزه دیپلماسی از عمده ترین نقاط ضعف این کتاب به شمار می آید.
۳۱.

آداب سفارت و آئین مذاکره در شاهنامه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شاهنامه مذاکره دیپلماسی سفیر سفارت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹۲ تعداد دانلود : ۵۲۱
دیپلماسی قدمتی به بلندای تاریخ حکومت (دولت) دارد و به این ترتیب دیپلمات همواره در کنار حکم ران بوده است. عرصه سیاست، آداب روابط سیاسی و شخصیت بازیگران سیاسی، برای بیش تر مردم حوزه ای مرموز و محاط در هاله ای اسرارآمیز است. آن چه در برداشت عمومی از این قلمرو مشترک است، وجود امتیازات اغواکننده و شخصیت غالباً زیرک، برنامه ریز، مدبّر، بی رحم و گاه عدالت پیشه سیاست مداران است. دیپلماسی فنّی تلقی می شد که از شکل گرفتن در قالب قواعد گریزان بود. آن هایی هم که دیپلمات بودند، بندرت از رموز این فن نوشتند. شاهنامه روایت حکم رانی ایرانیان از طلوع تاریخ آنان تا غروب حکومت ساسانیان است. جست وجو در شاهنامه برای استخراج آداب دیپلماسی و آئین مذاکره در دوران باستان، برخی از قواعد و ویژگی های این حوزه را بازنمایی می کند. سؤال اصلی در مقاله حاضر این است که آداب سفارت و آئین مذاکره در دوران گذشته ایران چگونه بوده است؟ در پاسخ به این پرسش، مدعای مقاله آن است که دیپلماسی به دلیل تجربی بودن، قواعد و ویژگی هایی دارد که در طول زمان یک سان مانده اند، اما تشریفات آن تغییر کرده است. روش فهم ما برای استخراج قواعد و ویژگی های دیپلمات و دیپلماسی در ایران باستان توصیف و تحلیل بوده است.
۳۲.

بررسی استراتژی های ایران و آمریکا در پسابرجام طبق نظریه بازی ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: استراتژی دیپلماسی نظریه بازی ها تحریم ها پسابرجام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۴۲ تعداد دانلود : ۶۷۳
در این پژوهش به این موضوع پرداخته می شود که پس از مذاکرات و رایزنی های طولانی برای حل و فصل مسئله هسته ای ایران، طرفین مذاکرات برنامه جامع اقدام مشترک را تصویب نمودند. پس از تصویب برجام، مسائل اساسی و مهم، این است که طرفین مذاکرات در دوران پسا برجام چه استراتژی هایی را اتخاذ می کنند، توافقات و تعهدات چگونه و تا چه میزان عملیاتی می شوند و نهایتاً تحقق یا عدم تحقق آنها چه پیامدهایی در پی خواهد داشت. سؤال پژوهش به این صورت مطرح گردید که با استفاده از نظریه بازی ها، بهینه ترین استراتژی در دوران پسابرجام برای ایران و امریکا چیست. در ادامه نیز این فرضیه را مطرح کردیم که طبق نظریه بازی ها، دیپلماسی پسابرجام میان ایران و امریکا، با اتخاذ استراتژی همکاری متقابل بعنوان بهینه ترین تصمیم، قابل طراحی است. بر اساس شواهد، مدارک و یافته های حاصل از این پژوهش به این نتیجه رسیدیم که دیپلماسی هسته ای پسابرجام میان ایران و امریکا، یک بازی پویا با اطلاعات کامل و تمام است و می تواند بصورت حاصل جمع مثبت و بازی برد- برد باشد. سپس درخت بازی دیپلماسی هسته ای پسابرجام میان ایران و امریکا ترسیم شد و گزینه های پیش روی هر یک از آنها مورد بررسی قرار گرفت و در ادامه برای پیدا کردن جواب و حل بازی از روش برآیند برگشت به عقب سود جستیم که نتیجه و تعادل نش بازی عبارت بود از: منطقی ترین و ""خوب ترین"" استراتژی در پسا برجام ""رفع تحریم ها و پایبندی متقابل به تعهدات برجام"" خواهد بود.
۳۳.

رسانه، سیاست خارجی و اجماع سازی در برنامه هسته ای ایران: مطالعه ای تطبیقی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سازه انگاری دیپلماسی برنامه هسته ای ایران دولت احمدی نژاد سیاست رسانه ای دولت روحانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۳۰ تعداد دانلود : ۶۳۵
امروزه دولت ها تلاش می کنند در چهارچوب سیاست و دیپلماسی رسانه ای خود افکار عمومی را برای اهداف و سیاست های مورد نظرشان متقاعد کنند. در این راستا برنامه هسته ای ایران یکی از مهمترین مواردی است که نشان می دهد رسانه ها چگونه قادر به نقش آفرینی هستند و می توانند زمینه ساز اجرای سیاست ها شوند. نوشتار حاضر بر مبنای نظریه سازه انگاری و با بهره گیری از روش تحلیلی - مقایسه ای، عمدتا بر سیاست های رسانه ای دولت های احمدی نژاد و روحانی متمرکز است. بر این اساس سئوال اصلی این است که سیاست رسانه ای دولت های احمدی نژاد و روحانی در پیشبرد مذاکرات هسته ای چه تفاوت هایی با هم داشته است؟ نتایج تحقیق نشان می دهد سیاست رسانه ای هسته ای دولت احمدی نژاد به دلیل تاکید یکسویه بر اقناع افکار عمومی داخلی، زمینه ساز اجماع جهانی علیه برنامه هسته ای ایران شد. در حالیکه دولت روحانی با تاکید هم زمان بر اقناع افکار عمومی داخلی و خارجی، موجبات شکستن اجماع جهانی علیه جمهوری اسلامی ایران را فراهم آورد.
۳۴.

اجلاس رملّه (524 م) و تأثیر آن بر اقتصاد سیاسی دولت های بیزانس و ساسانی در دریای سرخ(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ساسانیان دیپلماسی بیزانس یمن دریای سرخ اجلاس رملّه آکسوم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶۴ تعداد دانلود : ۱۰۸۹
در سال 524 م.، نمایندگان دولت های ساسانی، بیزانس، اعراب لخمی و اعراب حمیری در منطقه رملّه در نزدیکی شهر حیره و در حضور پادشاه لخمی، منذر سوم گرد آمدند. موضوع اصلی این اجلاس، مذاکره برای آزادسازی اسیران بلندمرتبه بیزانسی و عقد پیمان صلح میان بیزانس و منذر سوم لخمی بود که با حملاتی ویرانگر توانسته بود ضرباتی مهلک بر این دولت وارد سازد. با این حال در میانه این اجلاس، نماینده دولت یهودی حمیر نیز با به همراه داشتن نامه ای از سوی ذونواس، پادشاه یمن به جمع مذاکره کنندگان اضافه شد. ذونواس که پس از به قدرت رسیدن در یمن، سیاست خصمانه ای علیه حبشیان مسیحی و دولت بیزانس در پیش گرفته بود، خواستار برقراری پیمان اتحادی میان یمن و دولت های ساسانی و لخمیان به عنوان بزرگ ترین رقیبان دولت بیزانس بود. با این همه، نتیجه مذاکرات دیپلماتیک در اجلاس رملّه به عدم همکاری ساسانیان و اعراب لخمی با دولت حمیری انجامید. این موضوع خیلی زود باعث سقوط سلسله حمیریان در یمن به دست اتحادیه بیزانس و آکسوم شد. با سقوط دولت یهودی حمیر، دولت بیزانس موفق شد، حوزه نفوذ خود را بر کرانه های دریای سرخ گسترش دهد و سیاست فعالی را علیه منافع دولت ساسانی در تجارت میان شرق و غرب در پیش گیرد، لذا از مهم ترین ریشه های حمله نظامی ساسانیان به یمن، در سال 570 م. (سال تولد پیامبر اکرم اسلام) و تصرف این سرزمین به منظور بر قراری توازن قوا و در اختیار گرفتن دروازه جنوبی در برابر بیزانس بود.
۳۵.

حقوق دیپلماتیک در اسلام

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: دیپلماسی روابط دیپلماتیک دیپلماتیک رسول سفیر حقوق سفیران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷۷ تعداد دانلود : ۲۶۸۵
اسلام دین جهانی و حضرت محمّد صلی الله علیه و آله آخرین سفیر الهی است. فلسفه تشریع اسلام و بعثت پیامبر صلی الله علیه و آله، دعوت و هدایت انسان ها به کمال نهایی (توحید) است. دیپلماسی فعال و رعایت حقوق دپیلماتیک انجام این رسالت را منطقی تر و امکان پذیرتر می نماید. مقاله حاضر ضمن بازشناسی مفاهیم مرتبط و تحلیل نظری دیپلماسی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله به نقش آن در توسعه دیپلماسی و حقوق دیپلماتیک می پردازد. اقدامات الهام بخش پیامبر صلی الله علیه و آله در این زمینه از نوادر تاریخ است. به نظر می رسد به رغم پندار کسانی که دیپلماسی و حقوق دیپلماتیک را محصول تمدن غرب می دانند این بحث خاستگاه دینی داشته و از مهم ترین آموزه های اسلام به شمار می آید.
۳۶.

رویکردی میان رشته ای به نقش دیپلماسی در سیاستگذاری علم و فنّاوری در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۵۱۲ تعداد دانلود : ۴۲۳
مطابق با نظریه پیچیدگی در جهان شبکه ای و به هم پیوسته کنونی پیشران های متعددی در سیاستگذاری در توسعه علم و فنّاوری تأثیرگذارند. فهم روابط و چگونگی تأثیرگذاری این پیشران ها مستلزم به کارگیری رویکردی میان رشته ای است. بنابر این رویکرد، در این مقاله موضوع توسعه علم و فنّاوری در حوزه سیاستگذاری در فضای تعاملات سیاسی بین المللی بررسی می شود. دستیابی به جایگاه نخست علم و فنّاوری در منطقه جنوب غرب آسیا و نیز دستیابی به جایگاهی شایسته در جهان، نیازمند شناخت میان رشته ایِ کارکردها و تعامل میان کنشگران حوزه علم و فنّاوری از یکسو، و نظام دیپلماسی از سوی دیگر است. بر همین اساس، هدف اصلی این مقاله تبیین چگونگی تأثیرگذاری تعاملات سیاسی بین المللی و نظام دیپلماسی بر سیاست های مرتبط با توسعه علم و فنّاوری در جمهوری اسلامی ایران است. اتخاذ راهبرد تعامل هوشمندانه مبتنی بر دیپلماسی فعال برای حضور در نظام شبکه ای بین الملل راه دستیابی به توسعه است. راهبرد دیگر، ارتقای سطح توانمندی های علمی و فنّاورانه برای حفظ این حضور، در کنار گسترش تعاملات با سایر کنشگران نظام بین الملل با هدف تبدیل شدن به یکی از گره های اثرگذار در نظام جهانی شبکه ای است. مجموعه این راهبردها باعث می شود قدرت های بزرگ نتوانند برای حذف ایران از نظام شبکه ای اجماع کنند. از حیث مفهومی رویکرد حاکم بر مطالعه میان رشته ای و چارچوب نظری مورد استفاده مبتنی بر نظریه جامعه شبکه ای مانوئل کاستلز است. همزمان از نظریات جهانی شدن و نظام جهانی والرستین نیز استفاده شده است. روش گردآوری داده ها مطالعه کتابخانه ای و بررسی اسنادی است.
۳۷.

مؤلّفه های دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دیپلماسی دیپلماسی فرهنگی مولفه های دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲۰ تعداد دانلود : ۸۶۴
جمهوری اسلامی ایران دارای مؤلفه های فرهنگی غنی و ارزشمندی است که متأثر از آموزه های متعالی اسلام و به ویژه مکتب اهل بیت ^ است؛ به این خاطر می تواند دیپلماسی فرهنگی فعال تری از خود نشان دهد. سؤال اصلی مقاله حاضر این است که دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران واجد و حامل چه مؤلفه هایی است؟ و کدام یک از مؤلفه ها از اهمیت بالاتری برخوردار است؟ فرضیه پژوهش عبارت است از اینکه مؤلفه های ارزشی بینشی، مهم ترین دسته از مؤلفه های دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی به شمار می آیند. روش پژوهش، به صورت توصیفی- تحلیلی و کاربردی است که ضمن مصاحبه با نخبگان و صاحب نظران، از تحقیقات گسترده کتابخانه ای و اسنادی نیز بهره برده است. نتیجه پژوهش حاضر نشان می دهد که مؤلفه های ارزشی بینشی، بیشترین درجه اهمیت را از نظر صاحب نظران و در مقایسه با سایر مؤلفه ها به خود اختصاص داده است و البته میزان موفقیت بیشتری، هم در شرایط فعلی و هم در شرایط آتی (1404) خواهیم داشت."
۳۸.

اصول و قواعد بنیادین فقهی حاکم بر مذاکره(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اصول مذاکره تکلیف گرایی دیپلماسی قواعد فقه مذاکره

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۳۵ تعداد دانلود : ۶۳۵
یکی از مسائل کنونی دولت اسلامی، رفع اختلافات بین المللی، از طریق مذاکره است. آنچه در این زمینه با خلأ پژوهشی مواجه هستیم تبیین گستره مذاکره با دول غیرمسلمان و پایبندی به آن بر اساس مبانی و قواعد فقه است. در مقاله پیش رو با بهره گیری از روش تحلیلی و توصیفی، در صدد تبیین ماهیت و آثار اصول و قواعد فقه حاکم بر مذاکره، با تکیه بر دیدگاه تکلیف گرایانه بوده ایم. بر اساس یافته های تحقیق، در فقه امامیه نهاد مذاکره، جزو عناوین اولیه ضروری است نه ثانویه اضطراری. اصول و قواعد بنیادین فقهی مذاکره از جمله قاعده نفی تسلط و قاعده تناسب رفتاری، اصل عزت، حکمت و مصلحت عقلایی، حاکی از مذاکره فعال نه منفعل هستند. مذاکره فعال در دیدگاه تکلیف گرایانه ریشه دارد. بر مبنای این دیدگاه فقهی، برای تحقق عمل به تکلیف در شرایط ویژه مذاکره با دشمنان باید از سوی مذاکره کنندگان اسلامی، تاکتیک های منعطف و نرمی در فرآیند مذاکره اتخاذ شود تا دول غیرمسلمان نتوانند با طراحی وضعیتی، محدودیت ها و تحریم هایی را بر کشور اسلامی تحمیل کنند.
۳۹.

نقش دیپلماسی در موافقت نامه اقلیمی پاریس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دیپلماسی محیط زیست تغییرات اقلیمی موافقت نامه اقلیمی پاریس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۱ تعداد دانلود : ۵۴۰
امنیت زیست محیطی بخش مهمی از امنیت ملی و انسانی است. با توجه به چالش های موجود و پیش رو در مسایل زیست محیطی در دنیا، گزینش رویکردی جامع و پایدار به مقوله امنیت زیست محیطی ضروری است. حل چالش های ایجاد شده محیط زیستی نیازمند همکاری های بین المللی برای بهره بردای منصفانه و منطقی کشورها از منابع طبیعی بدون آسیب رسانی به کشورهای دیگراست. این مسئله نیازمند نوعی ایده آل از دیپلماسی است که تعاملی مثبت با تمامی طرف های ذی مدخل داشته و به همکاری و مشارکت گروهی با در نظر گرفتن منافع منصفانه و منطقی منطقه ای و جهانی منجر شود به گونه ای که منافع و امنیت ملی کشورها همسو با منافع و امنیت جهانی تأمین گردد. موافقت نامه اقلیمی پاریس محصول دیپلماسی چندجانبه و فرایند طولانی مدت مذاکراتی است که از سال  2007 در بالی آغاز شد و در دسامبر 2015 در پاریس تصویب شد. هر چند این موافقت نامه تمایز میان کشورها و واقعیات مربوط به درجه توسعه یافتگی آنها را می پذیرد اما مرزبندی های مزبور را درنوردیده و تعهدات مشترکی را در خصوص کاهش انتشار، انطباق و شفافیت برای همه کشورها ایجاد می کند. دستیابی به یک توافق تازه حقوقی، هم از نظر سیاسی و هم از نظر فنی بسیار دشوار بود و این مهم حاصل نشد مگر با مذاکرات متعدد که در طی چند سال صورت گرفت و در پاریس به ثمر نشست. هدف از این مقاله، بررسی تأثیر دیپلماسی در شکل گیری موافقت نامه اقلیمی پاریس است که در آن چالش های متعدد دستیبابی به این موافقت نامه بین المللی را در ابعاد مختلف ساختاری، حقوقی، مالی، تعهدات و محتوای  آن بررسی و واکاوی می کند. نتایج نشان می دهد که دیپلماسی های فعال زیست محیطی، چگونه نقش پررنگ و اثرگذاری در تعیین محتوا و ساختارهای مختلف این موافقت نامه در فرآیند مذاکرات داشته است.
۴۰.

مؤلفه های قدرت نرم چین در آفریقا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: چین آفریقا قدرت نرم فرهنگ ارزش های سیاسی دیپلماسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶۳ تعداد دانلود : ۶۱۹
دولت چین با بهره گیری از جنبه های مختلف قدرت نرم خود، در حال اجرای راهبرد تمام عیارِ پیش رونده ی جهانی به ویژه در قاره آفریقاست. حضور چینی ها در قاره آفریقا بسیار فراگیر بوده؛ به گونه ای که این امر را می توان ناشی از بهره گیری مناسب از نتایج مذاکرات و برنامه های مصوب حاصل از برگزاری منظم اجلاس های سران کشورهای چین-آفریقا در کنارِ موج روزافزون حضور رسانه ها و نهادهای فرهنگی دولتی چینی در این قاره دانست. هدف از این پژوهش، کمک به درک هرچه بهتر سیاست گذاران ایرانی از نحوه سیاست گذاری های چین در آفریقا و تأثیرات ناشی از آن بر تعاملات سیاسی و اقتصادی با قاره ای است که بسیاری از ظرفیت های آن برای بخش های مختلف کشورمان مغفول مانده است. این مقاله، از طریق تجزیه و تحلیل داده ها، اطلاعات و اسناد انتشاریافته، با بررسی مؤلفه های قدرت نرم چین در آفریقا و تأثیرات آن بر تعاملات این کشور با این قاره، به دنبال پاسخ به این سؤال است که عملکرد قدرت نرم چین در آفریقا چگونه بوده و از چه مؤلفه هایی برخوردار است؟ فرضیه ی به کارگرفته شده عبارت است از اینکه چین با بهره گیری از مؤلفه های قدرت نرم خود در قاره آفریقا، ازجمله فرهنگ و تبادلات آموزشی-فرهنگی، تقویت حضور دیپلماتیک و ارائه ی کمک های مالی و سرمایه گذاری در بخش های مختلف این قاره، توانسته است ضمن جلب نظر مثبت و مساعد افکار عمومی و حمایت دولت های آفریقایی برای ادامه ی همکاری ها با این کشور، نسبت به ایجاد زمینه های پیشبرد اهداف سیاسی و اقتصادی خود در این قاره اقدام کند. این مقاله نشان می دهد که نوع نگاه دولت مردان ایرانی به آفریقا و انتظارات شان از این قاره، زمینه ساز تعریف سازوکار و بهره برداری از قدرت نرم و ابزارهای آن در راستای منافع موردنظر خواهد بود.