کووید 19

همه گیری کووید 19، شهرها را با چالش های گسترده ای مواجه کرده بود. سیاست شهر هوشمند یکی از راهکار های مؤثر در مقابله با این چالش ها در راستای توسعه پایدار شهری بوده و از این رو هدف این پژوهش، تحلیل محتوای مطالعات «شهرهای هوشمند و کووید 19» است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی است که در آن از روش تحلیل محتوا و فنون علم سنجی استفاده شد. جامعه این پژوهش را 203 مطالعه مرتبط با «شهرهای هوشمند و کووید 19» در بازه زمانی 2019 - 2021 در پایگاه وب آو ساینس تشکیل می دهد. تحلیل داده ها با نرم افزارهای هیست سایت، بایب اکسل و اکسل؛ و ترسیم نقشه ها با نرم افزارهای وی او اس ویوئر و سایت اسپیس انجام شده است. از نظر میزان تولیدات علمی، هر چند کالج دانشگاهی لندن دارای جایگاه اول است، اما ایالات متحده، کشور برتر و حوزه پژوهشی مهندسی و اتحادیه اروپا، به ترتیب حوزه پژوهشی و حامی مالی برتر بودند. براساس فراوانی، «همه گیری، فناوری های اطلاعاتی و پایداری شهرها» و براساس استناد، «برنامه ریزی شهری، تغییرات آب و هوایی و حریم خصوصی» مهم ترین موضوعات بودند. در مجموع 8 خوشه موضوعی (صلاحیت دیجیتال خود ادراک شده؛ جابجایی شهری؛ پایداری شهری؛ فناوری های نوظهور؛ احیای سبز؛ مدیریت بحران؛ چشم انداز پساکرونا؛ اقتصادهای شهری جدید) حاصل از مطالعات کشورهای مختلف شناسایی شد. مقابله با پیامدهای گسترده همه گیری کووید 19 در شهرها نیاز به آماده سازی زیرساخت ها و تدوین الگوهای پژوهش محور در عرصه سیاست گذاری شهری دارد. در این راستا توجه به مطالعات جهانی به منظور شناسایی کنشگران برتر، ابعاد و موضوعات مهم، فناوری ها و ابزارهای مؤثر ضروری است.  

هدف از انجام این پژوهش پیش بینی رشد پس از ضربه براساس ویژگی های شخصیتی، سبک های مقابله با استرس و باورهای معنوی در بیماران بهبود یافته از کووید 19 بود. روش پژوهش توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه بیماران بهبود یافته از کووید 19 در سال 1401-1400 منطقه 20 شهر تهران در بیمارستان های بوعلی و امیرالمونین تهران بود. از این تعداد 216 نفر که به صورت در دسترس انتخاب شدند به عنوان نمونه مورد تحلیل قرار گرفتند. جهت گردآوری اطلاعات در این پژوهش ا ز پرسشنامه های رشد پس ازضربه تدسچی وکالون ( PTGI ، 1996) ، ویژگی های شخصیتی باس و همکاران ( PCQ ، 1975) ، راهبردهای مقابله با استرس اندلر و پاکر ( SCSE ، 1990) ، باورهای معنوی پارسیان و دونینیگ ( SQ ، 2009) استفاده شد. نتایج نشان داد که 35 درصد از تغییرات متغیر ملاک یعنی رشد پس از ضربه، می تواند توسط متغیرهای ویژگی های شخصیت، راهبردهای مقابله با استرس و معنویت تبیین شود (05/0 < p ). نتیجه گیری می شود که ویژگی های شخصیتی، سبک های مقابله با استرس و باورهای معنوی می توانند رشد پس از ضربه در بیماران بهبود یافته از کووید 19 رابطه دارد.

هدف: اختلال ناشی از بحران های طبیعی، اقتصادی و سیاسی و سرقت های دریایی و تخریب سیستم های اطلاعاتی و عوامل انسانی (عوامل کم احتمال شدت اثر بالا) در بالادست زنجیره تأمین، یعنی تأمین کنندگان به صورت موج تا پایین دست زنجیره منتشر می شود. هدف این پژوهش ارائه مدل شبیه سازی رفتار انتشار اختلال و ارائه معیاری برای پیش بینی کمّی اثر موجی اختلال تأمین کننده بر توزیع کننده است. روش: از زنجیره مارکوف گسسته زمان برای مدل سازی بازیابی و آسیب پذیری تأمین کنندگان استفاده شده و این مدل با شبکه بیزین جهت شبیه سازی رفتار انتشار اختلال تأمین کننده در زنجیره تأمین ادغام می شود؛ سپس معیاری برای تخمین اثر موجی اختلال تأمین کننده بر توزیع کننده، برحسب زمان انتظار تحویل کالا و فروش از دست رفته ارائه می شود. یافته ها: مدل در قالب شکل، تعاریف و روابط ریاضی ارائه شده و قابلیت آن با به کارگیری یک مثال و بر پایه داده های وضعیت تأمین کنندگان، تولیدکننده و توزیع کننده در تولید یک قطعه الکترونیکی افزاینده ولتاژ نشان داده شده است. نتیجه گیری: مدل پیشنهادی می تواند اثر و نتیجه اختلال و مسیرهای پرخطر و پنهان در زنجیره تأمین را نشان دهد تا بتوانیم آسیب پذیری ناشی از اختلال را برآورد کنیم. این مدل قادر است در انتخاب استراتژی های مناسب برای کاهش سرعت انتشار اختلال و بازیابی زنجیره و کاهش هزینه های ناشی از آن به مدیران کمک کند.

هدف از انجام این مطالعه فهمِ تجربه زیسته کارکنان از پیشایندهای پدیده سرایت هیجانی در زمان همه گیری کووید 19 در ایران است. در این پژوهش، از روش کیفی و استراتژی پدیدارشناسی برای فهم تجربیات کارکنان استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش را کارکنان سازمان های دولتی و عمومی شامل می شود. داده ها ازطریق 40 مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری شد. با تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل کلایزی، سه درون مایه اصلی و دوازده درون مایه فرعی به عنوان پیشایندهای سرایت هیجانی در زمان همه گیری کووید 19 از دیدگاه کارکنان شناسایی شدند. درون مایه های اصلی عبارتند از: عوامل فردی (برون گرایی، بدتنظیمی هیجانی، عدم ذهن آگاهی، گشودگی به تجربه، توافق پذیری و همدلی)، عوامل میان فردی (صمیمیت بین افراد، تعاملات میان فردی، وابستگی متقابل وظایف( و عوامل سازمانی (جو احساسی در سازمان، مولفه های فرهنگ سازمانی و مولفه های ساختار سازمان). یافته های این پژوهش نشان داد که علاوه بر مفاهیم نرم با سبقه روان شناختی مثل برون گرایی و گشودگی به تجربه، مفاهیم سختی نظیر مولفه های ساختاری نیز در شکل گیری پدیده سرایت هیجانی در سازمان نقش دارند. فهم پیشایندهای سرایت هیجانی در سازمان، به مدیران کمک می کند تا راهبردهای مناسبی را برای مدیریت هیجانات در محیط کار اتخاذ کنند.

هدف این تحقیق بررسی اثربخشی درک شده پلتفرم های تجارت الکترونیک بر مزیت اقتصادی درک شده مصرف کننده در پیش بینی مصرف پایدار در یک بیماری همه گیر می باشد. تحقیق حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و ازنظر ماهیت و شیوه جمع آوری اطلاعات، توصیفی از نوع همبستگی؛ و به طور مشخص مبتنی بر مدل یابی معادلات ساختاری می باشد. داده های تحقیق کمی به صورت مقیاس فاصله ای با استفاده از پرسشنامه استاندارد تحقیق لوبل ترونگ تووی (2021) استفاده گردیده است. جامعه آماری تحقیق حاضر کلیه مشتریان خرید اینترنتی پلتفرم های تجارت الکترونیک در ایران می باشد. با توجه به تعداد زیاد کاربران و تعداد بالای 10 پلتفرم فعال در ایران و با توجه به تعداد زیاد جامعه مورد نظر 100 هزار نفر در نظر گرفته شده است. بر اساس جدول مورگان تعداد 384 نفر به عنوان نمونه در این تحقیق انتخاب شدند. روش نمونه گیری در این تحقیق تصادفی ساده بود. نتایج نشان داد که تأثیر نقش اثربخشی درک شده پلتفرم های تجارت الکترونیک بر مزیت اقتصادی درک شده مصرف کننده در پیش بینی مصرف پایدار مساوی با 47/0 می باشد، یعنی حدود 47 درصد از اثر کل اثربخشی درک شده پلتفرم های تجارت الکترونیک بر مزیت اقتصادی درک شده مصرف کننده در پیش بینی مصرف پایدار تبیین می شود. همچنین برای بررسی برازش کلی مدل و اندازه گیری برای مدل ساختاری، از معیار GoF استفاده شد. نتایج میانگین مقادیر اشتراکی و میانگین مقادیر R Squares؛ نشان می دهد مقدار GOF برابر است با 62/0 که؛ نشان از برازش قوی مدل دارد.

ظهور بیماری جدید به نام کرونا در سال 2019 میلادی جهان را با بحران جدیدی رو به رو نمود که بر همه جنبه های حیات انسانی اثرگذار بود. عرصه حقوق اعم از حقوق بین الملل و حقوق داخلی نیز از این تاثیر بی بهره نماند. با این حال، فرصت های مالی و فنی مورد نیاز برای نیل به اهداف آنها و همکاری کشورهای عضو همیشه در سطح مطلوب نبوده و نیست. تجربه نشان داده است که نیمی از منابع مالی شامل کمک های داوطلبانه برای برنامه های خاص است اما سازمان از تدوین یک قاعده قانونی الزام آور نسبت بدان ها امتناع می کند با این حال، مشاهده می شود که کشورهای عضو به دلیل قرار گرفتن در شرایط اپیدمی کویید 19 طبق راهکارها و ارشادهای سازمان بهداشت جهانی اقدام می نمایند. لازم به ذکر است علیرغم تمامی مشکلات و برخی اشتباهات، سازمان با تجربه ای که از اپیدمی های قبلی به دست آورده است، این روند را به درستی مدیریت کرده است. در حقوق داخلی نیز با وقوع این بحران، کارکردهای دولت نیز تغییراتی یافته است که در سه حوزه پیشگیری، درمان و ایجاد ساختارهای اداری جدید جهت مدیریت و کنترل بیماری قابل بحث است. پرسش اصلی که این پژوهش به دنبال پاسخ به آن است بررسی تاثیر کرونا بر کارکرد دولت در حقوق داخلی و نیز نهاد بین المللی متولی امر بهداشت یعنی سازمان بهداشت جهانی است. روش تحقیق در این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی است و در گردآوری منابع از روش کتابخانه ای استفاده شده است.

قویترین فرضیه پیدایش بحران کووید-19 حاکی از زونوتیک بودن آن است. استفاده غذایی از محصولات بازار فروش حیوانات وحشی شهر ووهان چین و تلفات جانی و اقتصادی جهانی و گسترده این بحران باعث شد تا به تبیین ارتباط میان حق بر غذای کافی، امنیت و ایمنی غذایی و رویکرد ارزیابی اثرات آن بر سلامت بپردازیم. به نحو کلی ایجاد امنیت و ایمنی غذایی و تأمین غذای عاری از هرگونه ویروس و باکتری یکی از تعهدات تدریجی و فرامرزی منشعب از حق بر غذای کافیست و بنظر می رسد که در این راستا اجرای یکپارچه و فرامرزی رویکرد ارزیابی اثرات بر سلامت یک اقدام مقتضی ایجابی کارآمد در جهت ایفای تعهدات مرتبط با حق بر غذای کافی و حصول به امنیت و ایمنی غذایی بشمار رود. ایفای این تعهد مقتضی، مستلزم وجود ابزار حقوقی کارآمد در حوزه های مرتبط است و شیوع کووید-19 مبین وجود خلأهای حقوقی در این حوزه ها است. این جستار با تبیین تفصیلی ابعاد حقوقی و بین المللی موارد فوق بر آن است تا به تحلیل این خلأها بپردازد و در نهایت پیشنهاداتی در جهت ایفای تمام وکمال تعهدات مذکور در نظام حقوق بین الملل ارائه می شود.

شیوع ویروس کرونا در چین به بروز یک همه گیری منجر شده و آثار سوء متعددی بر جنبه های اقتصادی، اجتماعی و انسانی جامعه بین المللی بر جای گذاشته است. اساسنامه سازمان بهداشت جهانی و مقررات بین المللی بهداشت مصوب 2005 همان سازمان دو معاهده بین المللی در راستای مبارزه، پیشگیری و کنترل بیماری های فراگیرند که دولت های عضو را متعهد به اطلاع رسانی بدون تاخیر و با کارامدترین روش به سازمان بهداشت جهانی می کند. از آنجا که حق بر حیات و حق بر سلامت که از حقوق بنیادین انسانی اند، در این همه گیری به خطر می افتد، به نظر می رسد اقدام مناسب و اطلاع رسانی به موقع کشور منشأ بیماری به یک قاعده عرفی تبدیل شده است؛ امری که در قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل نیز دیده می شود. دولت چین به عنوان عضو دو معاهده مذکور، با عدم اطلاع رسانی به سازمان بهداشت جهانی و تهدید کسانی که در این باره اطلاع رسانی کردند، عدم مشورت با سازمان و عدم پاسخگویی به موقع به سازمان، تعهدات معاهداتی و غیرمعاهداتی خود را نقض کرده است، ازاین رو می توان مسئولیت بین المللی آن را مورد استناد قرار داد که در این مقاله به بررسی آن و امکان اقامه دعوا علیه چین در دیوان بین المللی دادگستری خواهیم پرداخت.

شیوع کووید 19 از سال 2019 تاکنون، موجب تغییر سبک زندگی افراد شده است. در این دوره، افراد از یک سو، از طریق توجه به رهنمودهایی همچون فاصله گذاری اجتماعی و قرنطینه به دنبال پیشگیری از ابتلا به بیماری هستند و از سوی دیگر، با اتخاذ شیوه هایی چون پوشیدن ماسک، شستشوی مرتب دست ها، استفاده از مواد ضدعفونی کننده همچون الکل و... درصدد اتخاذ سبک زندگی سلامت محور هستند. با توجه به تغییرات سریع زندگی اجتماعی در دوره کرونا ویروس، در عملْ افراد زندگی جدیدی را در این دوره تجربه می کنند. با وجود آنکه فاصله گذاری اجتماعی به مثابه تئاتر اجتماعی، ابزار اصلی تنظیم روابط میان فردی است که نحوه ارتباط افراد با یکدیگر را مشخص می کند، اما در دوره پاندمی، تأکید بر الگوی پزشکی فاصله گذاری اجتماعی موجب سردرگمی افراد شده است. در این دوره، تغییرات سریع زندگی اجتماعی، نه تنها تعادل اجتماعی در روابط میان فردی را از بین برده، بلکه الگوهای مجرمانه را نیز تحت تأثیر قرار داده است. ازاین رو، مسئله اصلی پژوهش حاضر، تحلیل پیامدهای جرم شناختی تغییرات اجتماعیِ ناشی از فاصله گذاری اجتماعی در عصر پاندمی در پرتو استفاده از روش توصیفی، تحلیلی است. بر اساس یافته های این پژوهش، تعارض کرونا ویروس با اشکال مرسوم زندگی اجتماعی و الگوهای تکرارشونده فعالیت های انسانی، موجب فروپاشی الگوهای متعارف زندگی اجتماعی شده و ساختارهای نامتوازن را در این حوزه به وجود آورده است. در این بستر، شهروندان به دلیل سردرگمی ناشی از الگوهای رفتاری نوپدیدْ احساس تنهایی، ترس، نارضایتی، ناامیدی و خشمِ ناشی از شرایط جدید را تجربه می کنند و متأثر از الگوهای تعامل محورِ جدیدْ مرتکب رفتارهایی چون خودکشی، خشونت خانگی و جرایم اقتصادی می شوند.

شهروند(Citizen) کسی است که در جامعه سیاسی معینی قرار گرفته و تابعیت مشترکی با افراد آن داشته باشد؛ حقوق شهروندی نیز حقوق و تکالیفی است که توسط قوانین داخلی برای یک شخص به جهت اینکه عضو یک جامعه سیاسی است و رابطه طرفینی با دولت دارد، معین شده است. از آنجا که این حقوق، توسط دولت ها ایجاد و یا به رسمیت شناخته می شوند، نقض این حقوق نیز توسط دولت ها انجام می شود. نوشتار پیش رو، رفتارهایی را که دولت افغانستان در مقابله با کرونا انجام داده و یا باید انجام می داد و موجب نقض حداقل سه نسل حقوق شهروندی گردید، با روش توصیفی و تحلیلی مورد نقد و بررسی قرار داده است. در نهایت، مشخص می شود که حق آزادی رفت وآمد، حق دسترسی به اطلاعات در مورد میزان مرگ و میر و مبتلایان به کرونا، حق تأمین اجتماعی و دسترسی مبتلایان به دارو و تجهیزات جانبی در مقابله با کرونا در کشور افغانستان مورد نقض قرار گرفته و حتی در مورد تدفین مردگان کرونایی، هیچ گونه مقرراتی در این کشور ایجاد نشده است.

این مقاله به تعهدات حقوق بشری شرکت های دارویی در مورد دسترسی به واکسن ها و سایر داروهای تولیدشده برای پیشگیری و درمان کووید-19  می پردازد. به نظر می رسد دستورالعمل سازمان ملل، اصول راهنمای ملل متحد راجع به تجارت و حقوق بشر از جمله اسناد مهمی هستند که به شرکت های داروساز و واکسن ساز نوعی مسؤولیت بار نهاده و به نوعی شرکت های داروساز را در خصوص دسترسی عادلانه به واکسن و داروهای خاص در شرایط اضطراری دارای مسؤولیت می داند. ازآنجاکه حق دسترسی به واکسن از جمله حقوق اساسی و بنیادین بشر محسوب می گردد در شرایط اضطراری همه گیری ویروس ها باید دسترسی به روش عادلانه صورت پذیرد و تا حد ممکن از تبعیض، انحصارطلبی و ملی گرایی جلوگیری گردد. نتایج حاکی از آن است که دسترسی همگانی به واکسن در قبال همه گیری کرونا تحت عنوان قرارداد اجتماعی توجیه می شود و حقوق بشر را متقاعد می سازد که به طور گسترده تری ایده مسؤولیت اجتماعی شرکت ها را پشتیبانی کند. از دیگر نتایج این مقاله حاکی از آن است که چالش های فراوانی بر سر راه تحقق دسترسی همگانی به واکسن قرار دارد که ملی گرایی، انحصارطلبی، قیمت گذاری های گزاف، گسترش فساد از جمله مهم ترین این چالش ها می باشد. امید است که با نظارت صحیح سازمان های بین المللی و بهداشت جهانی این چالش ها کمتر شده تا راه برای دستیابی عادلانه به واکسن به عنوان حق اساسی بشر هموار گردد.

همه گیری کووید19، چالش ها و دغدغه هایی را برای تمام جهان به وجود آورده است به طوری که نهادهای بین المللی را به تکاپو واداشته تا در این شرایط بحرانی برای کاهش مشکلات دولت ها و مردم، اقداماتی را در سطح جهانی صورت دهند. در این مقاله سعی شده تا به این پرسش پاسخ داده شود که نهادهای بین المللی در زمان شیوع بیماری کووید19 چه اقداماتی در جهت حمایت از حقوق کودکان به انجام رسانیده اند. بدین منظور به بررسی اقدامات تعدادی از این نهادها به ویژه آن هایی که مأموریت و داعیه حمایت از حقوق کودکان را دارند، پرداخته شده است. بررسی ها نشان داد که با شیوع همه گیری و بروز بحران های ناشی از آن که حقوق کودکان را در معرض تهدید جدی قرار داد، هر یک از این سازمان ها سعی کردند تا در جهت حمایت ازکودکان در طول همه گیری، اقداماتی را درخور شرایط پیش آمده اتخاذ کنند. از جمله این اقدامات، همکاری این سازمان ها با دولت ها در قالب ارائه راهکارها، دستورالعمل ها و همچنین ارائه کمک های بشدوستانه، اقلام بهداشتی و حمایت های مالی به دولت های درگیر بیماری و نیازمند به کمک، مخصوصا کشورهای در حال توسعه بوده است. با این که این اقدامات کمک شایانی به دولت های درگیر بیماری برای اتخاذ راهبردی متناسب با حقوق کودک برای کنترل و مهار همه گیری نموده اما کافی نبوده است، زیرا شاهد بروز آسیب های شدیدی در زمینه حقوق کودکان بودیم که می توان گفت حتی پیشرفت سال های گذشته را نیز تحت الشعاع قرار داده است.

هدف از پژوهش حاضر ارتباط بین سلامت اجتماعی و سلامت روانی با شاخص های کیفیت زندگی سالمندان در دوره همه گیری کووید 19 بود. تحقیق حاضر از نوع توصیفی _ همبستگی بود که به صورت میدانی انجام گرفت. جامعه آماری تحقیق حاضر کلیه سالمندان 50 تا 70 ساله فعال در پارک ها و مراکز ورزشی شهر خلخال بودند که تعداد آنها حدود 300 نفر برآورد شد. از این تعداد بر اساس جدول مورگان 100 نفر به صورت در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای اندازه گیری متغیرها از پرسشنامه های سلامت اجتماعی کییز و شپیرو (2004)، پرسشنامه 28 سوالی سلامت عمومی گلدبرگ و همکاران (1997) و همچنین از پرسشنامه استاندارد 36 سوالی کیفیت زندگی SF-36 استفاده شد. برای توصیف آماری داده ها از جداول توزیع فراوانی و میانگین و در سطح آمار استنباطی از آزمون تی تک نمونه ای، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون استفاده شد. داده ها به کمک نرم افزار آماری  SPSS و AMOS و در سطح خطای 0/05 مورد تحلیل قرار گرفت. بین سلامت اجتماعی و سلامت روانی با شاخص های کیفیت زندگی رابطه مثبت و معناداری وجود داشت و کیفیت زندگی توسط سلامت اجتماعی و سلامت روانی سالمندان ورزشکار در دوران بیماری کووید 19 پیش بینی شد و مدل برازش قابل قبولی داشت. با توجه به این نتایج در دوران کووید 19 باید توجه بیشتری به سالمندان از طرف خانواده ها و ارگان هایی چون وزارت ورزش و جوانان و بهزیستی شود

مقدمه: شیوع بیماری کووید-19، پذیرش های غیرضروری بیمارستان ها را لغو کرد. ازاین رو، بیمارستان ها با پیامدهای اقتصادی روبرو شدند. در این زمینه، این پژوهش به بررسی تأثیر همه گیری ویروس کووید-19 بر درآمد اختصاصی یکی از بیمارستان های شهر تهران پرداخته است. روش ها: این مطالعه، از انواع مطالعات سری زمانی است. در این مطالعه ی سری زمانی درآمد ماهانه ی کلیه خدمات ارائه شده در یکی از بیمارستان های شهر تهران به صورت سرشماری در دو گروه قبل (از اسفند 1397 تا بهمن 1398) و حین شیوع کووید-19 (از اسفند 1398 تا اسفند 1399)، جمع آوری و مورد بررسی قرار گرفت. تحلیل داده ها با نرم افزار ای-ویوز انجام شد. برای تشخیص وجود یا عدم وجود شکست ساختاری در سری های زمانی مورد مطالعه از آزمون چاو استفاده شد. یافته ها: یافته های این مطالعه نشان داد شیوع کووید-19، درآمد همه ی خدمات بیمارستان را کاهش داد. معناداری ضریب رگرسیون و ضریب منفی متغیر دوره کووید-19 ، به وجود رابطه ای منفی بین درآمد کل بیمارستان با شیوع دوره کووید-19 دلالت دارد. درآمد دستگاه آزمایشگاه و دستگاه داخلی بعد از شیوع کووید-19 نسبت به سال قبل به میزان 50 درصد کاهش یافت و در ادامه، این فاصله به 20 درصد تقلیل یافت. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد در همه گیری کووید-19 با تغییر اولویت های پذیرش و کاهش مراجعات به دلیل ترس از ابتلا، بیمارستان با شوک های مالی روبرو شد. از این رو، پیشنهاد می شود مدیران بیمارستان جهت آموزش نیروها، ارتقاء بهره وری خدمات، کاهش هزینه ها و استفاده ی بهینه از منابع بالقوه ی مالی و نیروهای انسانی در دوران آرامش اقدام نمایند.

بیماری کووید 19 به خوبی نشان داده است که بحران سلامت تا چه اندازه می تواند بر فعالیت های اقتصادی کشورهای صادرکننده نفت اثر منفی بگذارد. شواهد تجربی مؤید این موضوع هستند که قیمت و تقاضای جهانی نفت، دو کانال کلیدی اثرگذاری این بیماری بر اقتصاد این دسته از کشورها هستند. با توجه به اهمیت بالای این موضوع، در این پژوهش به بررسی آثار بیماری کووید 19 بر تقاضای نفت آمریکا (به عنوان شاخصی از تقاضای نفت جهان) و شاخص قیمت وست تگزاس (به عنوان شاخصی از قیمت جهانی نفت)، براساس داده های هفتگی از 14 ژوئن 2019 تا 15 می 2020، پرداخته شده است. به این منظور از الگوی خودرگرسیون برداری با وقفه های توزیعی (ARDL) استفاده شده است و اثرگذاری این بیماری بر تقاضای نفت و بر شاخص قیمت نفت هم در کوتاه مدت و هم در بلندمدت مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس یافته های این پژوهش، بیماری کووید 19، اثر منفی و معنادار هم در بلندمدت و هم در کوتاه مدت بر شاخص قیمت نفت جهانی و تقاضای جهانی نفت داشته است. همچنین براساس نتایج آزمون علیت بر مبنای الگوی VECM، علیت بلندمدت قوی از سمت شاخص قیمت نفت جهانی بر قیمت نفت ایران تأیید شده است. از این رو می توان استدلال کرد که بیماری کووید 19 از کانال قیمت جهانی نفت خام دارای اثرگذاری منفی قوی بر شاخص قیمت نفت خام ایران در بلندمدت است؛ بنابراین به منظور مصونیت از کسری بودجه و بروز ابر تورم در کشور، بودجه ریزی مستقل از درآمدهای نفتی می بایست موردتوجه جدی سیاست گذاران قرار گیرد.

مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی مدل پیش بینی فرسودگی شغلی پرستاران بخش کرونا براساس استرس ادراک شده با میانجی گری تیپ شخصیتی در پرستاران مشغول به خدمت در بخش های درمانی بیماران مبتلا به کووید 19 بود. روش: روش پژوهش توصیفی و از نوع مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه پرستاران مشغول به کار در بیمارستان های امام خمینی، سینا، شهدای یافت آباد و آتیه شهر تهران در سال 1399 بودند که از بین آنها 200 پرستار به صورت دردسترس انتخاب شده و پرسشنامه ها را به صورت اینترنتی تکمیل کردند. ابزار پژوهش شامل مقیاس فرسودگی شغلی مسلش(1981)، پرسشنامه استرس ادراک شده کوهن و همکاران(1983) و مقیاس تیپ شخصیتی D دﻧﻮﻟﺖ  (2000) بودند. یافته ها: نتایج تحلیل داده ها نشان داد شاخص های برازش مدل یش بینی در وضعیت مطلوبی قرار دارد. استرس ادراک شده بر فرسودگی شغلی اثر مستقیم و غیرمستقیم معنی داری دارد(p>0.05). بدین معنا که  با افزایش استرس ادراک شده، سطح فرسودگی شغلی افزایش می یابد.. تیپ شخصیتی D (عواطف منفی و بازداری اجتماعی) از یک سو تحت تأثیر  سطح استرس ادراک شده قرار می گیرد و از سوی دیگر بر فرسودگی شغلی پرستاران مشغول به خدمت در بخش های درمانی بیماران مبتلا به کووید 19 دارد تأثیر می گذارد.. نتیجه گیری: بنابراین بکارگیری راهکارهای کاهش استرس ادراک شده، می تواند با ارتقاء بهداشت روانی پرستاران، به کاهش فرسودگی شغلی پرستاران منجر شود.

پیشینه و هدف: با شیوع کووید 19 تقاضای گردشگری به حداقل رسید و به تبع آن کسب وکارهای گردشگری با آسیب های متعددی ازجمله کاهش اقامت گردشگر، کاهش فروش تولیدات روستایی، افزایش بیکاری شاغلین بخش گردشگری، کاهش درآمد و افزایش فشار اقتصادی، عدم بازدهی سرمایه در بخش گردشگری و ... مواجه شدند. این مساله در روستاهای مقصد گردشگری به دلیل وابستگی بخش زیادی از درآمد ساکنان به گردشگری از اهمیت خاصی برخوردار است؛ از این رو مطالعه حاضر آسیب پذیری کسب وکارهای گردشگری روستایی درمواجهه با کووید 19 را مورد بررسی قرارداده است.مواد و روش ها: روش تحقیق توصیفی تحلیلی از نوع کاربردی است. گردآوری اطلاعات میدانی در بهار 1400 قبل از شروع موج هفتم کووید 19 انجام شد. منطقه مورد مطالعه شهرستان کلات نادری در استان خراسان رضوی است. در این مطالعه 8 روستا به کمک کارشناسان میراث فرهنگی و بخشداری ها به عنوان مقصد گردشگری شناسایی و مورد مطالعه قرارگرفت. واحد تحلیل 201 نفر از صاحبان کسب وکارهای گردشگری بودند که قبل از کووید 19 از محل گردشگری دارای درآمد مستقیم و غیرمستقیم بوده اند. وضعیت کسب وکارهای گردشگری در دو مقطع زمانی قبل و بعد از شیوع کووید به کمک روش شبه پنل با 6 متغیر در مقیاس نسبی بررسی شد. همچنین آسیب های وارده به بخش گردشگری به کمک 18 شاخص در مقیاس ترتیبی کمی شد. تجزیه و تحلیل داده ها به کمک آزمون تی استیودنت جفت نمونه و تک نمونه ای و دو نمونه مستقل و تحلیل عاملی اکتشافی و نیز تحلیل واریانس یک طرفه انجام شد. پایایی پرسشنامه ها به کمک آلفای کرونباخ بررسی و ضریب آن برای 18 شاخص 81/0 به دست آمد.یافته ها و بحث: میانگین آسیب پذیری کسب وکارهای گردشگری در طیف لیکرت با 03/4 در حد زیاد ارزیابی شده است. آسیب پذیری کسب وکارهای بالغ با 1/4 بیشتر از کسب وکارهای نوپا با 9/3 و درحال رشد با 8/3 است. بالابودن سن و پایین بودن تحصیلات صاحبان کسب وکارهای بالغ می تواند در تبیین آسیب پذیری بالای کسب وکارهای بالغ کمک نماید. تحلیل عاملی اکتشافی مهمترین آسیب های کسب وکارهای گردشگری را ذیل 5 عامل با 63 درصد واریانس قرارداد. کاهش محسوس تقاضای گردشگری با 29.91 درصد واریانس اصلی ترین آسیب وارده به کسب وکارهای گردشگری است. سپس به ترتیب به مخاطره افتادن امنیت شغلی و سرمایه گذاری های انجام شده، توقف فعالیت های بخش گردشگری، عدم حمایت دولت از کسب وکارهای گردشگری و تعطیلی کسب وکارهای گردشگری قرار دارد. نیز بین سال شروع کسب وکار و میزان آسیب پذیری رابطه معنادار معکوس با شدت ضعیف وجود دارد.نتیجه گیری: شیوع کووید 19 نشان داد کسب وکارهای گردشگری در مواجهه با بحران های بیرونی به شدت سیب آسیب پذیر بوده و صاحبان این کسب وکارها در مواجهه با آن دچار شوک اقتصادی شدند. در چنین شرایطی این کسب وکارها به حال خود رها شده و برنامه ای برای بقا و کاهش آسیب پذیری آنها وجود نداشت. حدود 40 درصد کسب و کارهای مورد بررسی، که تا قبل کووید 19 دارای درآمد از بخش گردشگری بوده اند، بعد از شیوع، درآمد خود را از بخش گردشگری به کل از دست داده اند و سازمان های متولی گردشگری روستایی نتوانستند نقش موثری در بقاء و افزایش تاب آوری کسب وکارهای گردشگری داشته باشند. لذا ایفای نقش فعالانه نهادهای متولی در اتخاذ تدابیری موثر جهت افزایش تاب آوری کسب و کارهای گردشگری خصوصا در روستاهای مقصد گردشگری در مواجهه با تکانه های بیرونی ضروری است.

هرچند بحران ها در گردشگری اتفاقات معمولی هستند، بسیاری از مقاصد تحت تأثیر بحران های طبیعی و انسانی ساخته شده است، بااین حال هرگونه رخدادی که عملکرد طبیعی مقصد را تهدید و انجام کسب وکار مرتبط با گردشگری را مختل نماید و یا تهدیدی برای ایمنی گردشگران باشد، نیازمند واکنش مناسب و کنترل شرایط است. پژوهش حاضر باهدف طراحی الگوی کارآفرینی گردشگری در بحران های پاندمیک (موردمطالعه: کووید 19)، انجام شده است. تحقیق به صورت کیفی و با رویکرد داده بنیاد انجام شد. جامعه آماری تحقیق خبرگان دانشگاهی و مدیران و فعالان صنعت گردشگری در استان های آذربایجان شرقی و غربی می باشند که با استفاده از نمونه گیری هدف مند و نظری  18 نفر تا حد رسیدن به اشباع اطلاعاتی انتخاب شدند و جهت گردآوری داده ها از مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته استفاده گردید. پس از انجام مصاحبه ها و جمع آوری اطلاعات، کدهای به دست آمده در بخش های مختلف، با استفاده از رهیافت نظام مند اﺳﺘﺮاوس و کﻮرﺑیﻦ و ﻣﺪل ﭘﺎرادایمی، تجزیه وتحلیل شده و پس از انجام مراحل سه گانه کدگذاری باز، محوری و انتخابی، مدل نهایی توسط پژوهشگر به دست آمده است. مدل نهایی از مجموع 66 مفهوم استخراج شده از مصاحبه ها، در قالب 14 طبقه و مقوله زمینه ای، شرایط علّی، شرایط مداخله گر، راهبردها و درنهایت، پیامدها و نتایج حاصل از کارآفرینی گردشگری در بحران های پاندمیک تشکیل شده است. هرکدام از این شرایط و عوامل تشکیل دهنده مدل دارای متغیرها و مقوله هایی هستند که در صورت اتخاذ راهبردهایی چون توسعه گردشگری مجازی، مدیریت بحران در صنعت گردشگری؛ توسعه گردشگری داخلی با تأکید بر رعایت پروتکل های بهداشتی و تمرکز بر توسعه زیرساخت های گردشگری، منجر به تحقق پیامدهایی چون حفظ و رونق کسب وکارهای گردشگری؛ تقویت صنعت گردشگری و خلق بازار جدید گردشگری برای دوران پساکرونا، می گردد.

در 3 دهه ی گذشته هرچند حمایت های دولتی از سرمایه گذاری در بخش دامپروری منجر به گسترش صنایع شیر و فرآورده های آن در کشور شده، ولی بی توجهی به فرآورده های دامی بومی از جمله لبنیات محلی موجب عدم توسعه ی این بخش از صنایع روستایی و عشایری و حتا از بین رفتن دانش بومی تولید برخی از این فرآورده ها شده است. موسسه ی تحقیقات علوم دامی کشور و مراکز پژوهشی وابسته، تلاش های زیادی برای شناسایی و معرفی محصولات لبنی محلی در کشور انجام داده اند. مجموع این پژوهش ها منجر به بهبود کیفیت و ایمنی برخی از این فرآورده ها از جمله پنیر لیوان، پنیر سیاه مزگی، پنیر کوزه یی و پنیر لاکتیکی شده است. هرچند در بسیاری از استان های کشور فرآورده های لبنی محلی مختلفی با سابقه ی تولید چند صد ساله وجود دارد ولی عدم معرفی آن ها به مصرف کنندگان، دستگاه های نظارت بهداشتی و صنعت، ادامه ی تولید آن ها را به مخاطره انداخته است. در این مقاله، بر پایه ی 30 سال پژوهش کاربردی در آن موسسه و مراکز پژوهشی مربوط، تلاش شده است تا ضمن معرفی این فرآورده ها، فرصت ها و پتانسیل بازار برای تجاری سازی این فرآورده ها در کشور مشخص و سازوکار پیشنهادی برای تجاری سازی و عرضه به بازار محصولات لبنی محلی ارایه شود. نویسندگان باورمندند که تولید تجاری این فرآورده ها موجب توسعه ی کارآفرینی و تضمین کیفیت محصولات محلی/ بومی و رونق اقتصادی روستاییان و جامعه ی عشایری می شود.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی راهکارهای کاهش خطر بدرفتاری کودکان با نیازهای آموزشی ویژه در طی پاندمی کووید -19 انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نوع مرور نظام مند بود. بدین صورت که یافته های پژوهشی منتشر شده از زمان شیوع کووید-19 (سالهای 2020، 2021 و 2022) در پایگاههای اطلاعاتیPubMed ، Springer ، Scopus ، ProQuest ، Science direct، Google Scholar با جستجوی واژه های کووید-19، بدرفتاری کودکان، نیازهای آموزشی، یادگیری مجازی و کودکان مورد بررسی قرار گرفتند. در نهایت براساس معیارهای ورود از 78 مقاله، تعداد 19 مقاله مورد بحث و بررسی قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد در مقایسه با داده های قبل از کووید-19، میزان قابل توجهی افزایش میزان پرخاشگری روانی و تهاجم فیزیکی در بین کودکان با نیازهای آموزشی ویژه، بی انگیزگی شدید، پرخاشگری و ترس از قضاوت شدن مشاهده شد. علاوه بر این، کودکان با نیازهای آموزشی ویژه در مقایسه با کودکان عادی از سلامت روان ضعیف تری برخوردار بودند. همپنین کودکان با نیازهای آموزشی ویژه اختلالات روانی، مشکلات عاطفی، رفتاری و کیفیت زندگی ضعیف تری نسبت به کودکان با سایر ناتوانی ها داشتند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج این پژوهش می توان گفت که محافظت از کودکان آسیب پذیر و همچنین کاهش پیامدهای بلندمدت تعمیق نابرابری های اجتماعی، اقتصادی و بهداشتی، باعث کاهش آسیب های ناشی از کووید-19 در کودکان با نیازهای آموزشی ویژه و خانواده های آنها می شود.