درخت حوزه‌های تخصصی

مطالعات زنان

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آسیب شناسی مسایل زنان آموزش زنان اخبار مطالعات زنان حقوق زن زن در سطح ملی و جهانی زن در اسلام زن در تاریخ، مکاتب و جنبش ها زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست زن و اقتصاد زن، اجتماع و خانواده زن، اقوام و ادیان زن، تفریحات و سلامت نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸۲۱ تا ۸۴۰ مورد از کل ۶٬۵۰۷ مورد.
۸۲۱.

بسط مفهومی تعارض همسران از منظر اخلاق مبتنی بر آثار اخلاقی امام خمینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده سال شانزدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۵۸ 11 - 41

کلیدواژه‌ها: تعارض همسران اخلاق کمال طلبی بسط مفهومی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۵ تعداد دانلود : ۳۱۴
با توجه به اهمیت جایگاه خانواده، پرداختن به موضوعات مؤثر در استحکام و اعتلای خانواده های ایرانی اهمیت بسزایی دارد. تعارضات همسران یکی از مسائلی است که فراگیری زیادی داشته و مدیریت صحیح آن نقش مهمی در حفظ ثبات و آرامش خانواده ها دارد. در این پژوهش، مبانی زیربنایی مفهوم تعارض همسران از منظر اخلاق مورد بررسی قرار گرفت و با بررسی آثار اخلاقی امام خمینی (رحمهالله)، مبانی و اصول در حیطه نقطه تغییر در مشاوره اخلاق محور، علت شناسی و اصول درمان تعارض همسران استخراج شد. روش تحقیق در این پژوهش، روش هرمنوتیکی شلایرماخر است. مبنای اصلی مشاوره اخلاق محور، تأکید بر میل فطری انسان ها به کمال است و ماهیت تعارضات همسران و اصول درمان نیز بر همین مبنا تبیین شده است. مبانی استخراجی در سه دسته مبانی گرایشی، بینشی و کنشی دسته بندی شده و بدین ترتیب، بسط مفهومی در مفهوم تعارض همسران از منظر اخلاق صورت گرفته است.
۸۲۲.

مدل علی گرایش به طلاق عاطفی بر اساس ارضای نیازهای بنیادی، سطح تمایزیافتگی با میانجی گری ادراک رفتارهای فداکارانه همسر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال سیزدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۵۲) 133 - 148

کلیدواژه‌ها: طلاق عاطفی ارضای نیازهای بنیادی سطح تمایزیافتگی ادراک رفتارهای فداکارانه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۴ تعداد دانلود : ۲۷۳
هدف از این مطالعه، مدل علی گرایش به طلاق عاطفی بر اساس ارضای نیازهای بنیادی، سطح تمایزیافتگی با میانجی گری ادراک رفتارهای فداکارانه همسر بود. پژوهش حاضر به هدف از نوع کاربردی و شیوه ی اجرای آن توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه زوجین (خانوارهای عادی زنان و مردان) شهر کرمانشاه بوند. از میان آنها به شیوه نمونه گیری به صورت در دسترس با توجه به جدول مورگان تعداد 384 نفر (192 زوج) به عنوان حجم نمونه از مناطق مختلف شهر انتخاب شدند. سپس داده های موردنظر با استفاده از پرسشنامه های طلاق عاطفی گاتمن (1999)، ارضا نیازهای بنیادی روانشناختی گاردیا ، دسی و رایان(2000)، سطح تمایزیافتگی دریک (2011) و ادراک رفتارهای فداکارانه همسر (PSBM) هارپر و فیگرس (2008) جمع آوری شد. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های آماری همبستگی پیرسون و معادلات ساختاری نشان دادند: تأثیر غیرمستقیم سطح تمایز یافتگی بر طلاق عاطفی از طریق ادراک های رفتارهای فداکارانه همسر برابر 111/0-، تأثیر غیرمستقیم ارضا نیازهای بنیادی بر طلاق عاطفی از طریق ادراک های رفتارهای فداکارانه همسر برابر 197/0-، همچنین تأثیرمستقیم ادراک های رفتارهای فداکارانه بر طلاق عاطفی برابر 362/0- معنی دار می باشد. ادراک رفتارهای فداکارانه همسر عامل مهم و تأثیرگذار در ارتقای سلامت روان است و با شناسایی عوامل همراه با برنامه ریزی صحیح می توان منجر طلاق عاطفی را کاهش داد و نیازهای بنیادین روانشناختی و سطح تمایزیافتگی را افزایش داد.
۸۲۳.

آسیب شناسی ورزش قهرمانی بانوان ایرانی در دهه 90 از طریق تحلیل گفتمان غالب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال سیزدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۵۰) 151 - 168

کلیدواژه‌ها: تحلیل گفتمان گفتمان غالب ورزش قهرمانی بانوان ورزشکار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۴ تعداد دانلود : ۲۹۶
هدف: پژوهش حاضر در راستای شناخت و تحلیل گفتمان غالب بر ورزش قهرمانی بانوان کشور و تعیین اینکه چه کسانی و چه پدیده هایی بر این گفتمان بیشترین تأثیر را دارند، انجام گرفته است. روش شناسی: روش پژوهش بر اساس ماهیت داده ها کیفی و از نوع روش تحلیل گفتمان بوده و بر اساس هدف از نوع تحقیقات کاربردی است. جامعه آماری این پژوهش شامل 42 نفر از بانوان قهرمانی است که در لیست افراد اعزامی به مسابقات جهانی المپیک و پارالمپیک 2012 و 2016 قرار داشته اند. در این پژوهش از نمونه گیری نظری استفاده شده که طبق دیدگاه هالووی و ایمی، تعداد 4 تا 40 نفر برای مطالعات کیفی کفایت می کند. یافته ها: عواملی که بر توسعه ورزش قهرمانی بانوان تأثیرگذار هستند در قالب 2 مقوله اصلی بازدارنده و تقویت کننده دسته بندی می شوند. عوامل بازدارنده شامل: عدم حمایت مادی و معنوی مسئولان دولتی، تبعیض جنسیتی، عدم امکانات باشگاهی، محدودیت های زیرساختی، فرهنگ مردسالارانه، عدم دریافت پاداش و عوامل تقویت کننده شامل: اعتماد به نفس، حمایت خانواده، پشتکار، انگیزه بالا، حمایت مربی، رویه کار تیمی، اخلاق حرفه ای، توجه به ارزش های دینی و فرهنگ ورزش بانوان می باشند. نتیجه گیری: برای توسعه ورزش قهرمانی بانوان کشور باید بر مقوله های استخراجی از این پژوهش متمرکز شد تا از آنها به عنوان سازوکارهایی جهت توسعه ورزش قهرمانی بانوان بهره گرفت.
۸۲۴.

بازاندیشی تعارض یا عدم تعارض شرط خیار با ماهیت نکاح در فقه اسلامی و حقوق ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان سال بیست و چهارم بهار ۱۴۰۱ شماره ۹۵ 109 - 132

کلیدواژه‌ها: حقوق خانواده خیار تروی شرط خیار فسخ عقد نکاح ماهیت عبادی نکاح ماهیت معاوضی نکاح نظم عمومی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۸ تعداد دانلود : ۲۹۵
خیارشرط درمعامله امری عقلائی است و منطق حقوقی نیز آن را می پذیرد.با این حال،قانونگذار ایران درماده 1069 قانون مدنی،شرط خیار درعقد نکاح را باطل دانسته و تصریح نموده است:«شرط خیارفسخ نسبت به عقدنکاح باطل است...».همچنین درفقه نظام یافته در اندیشه ی فقیهان والامقام اسلام، درخصوص ماهیّت نکاح اختلاف نظر وجود دارد.سؤال مطرح این است با کدام رویکرد ماهیّتی نکاح،شرط خیار را باطل دانسته اند؟و آیا شرط خیار درعقدنکاح باطل است یا خیر؟ در این جستار که به روش توصیفی-تحلیلی و با ابزارکتابخانه ای نگارش یافته است،تلاش شده این مسأله از منظر فقهی وحقوقی مورد بازپژوهی قرارگیرد.بررسی ها نشان می دهد با عنایت به اینکه بیان معصومانه در این خصوص وجود ندارد و ادله ی مورد قبول فقیهان نیز در این زمینه تعیین تکلیف نکرده است،برای اثبات تعارض شرط خیار وهمچنین بطلان آن درعقد نکاح،از سوی اندیشمندان فقه و حقوق دلایل اجتهادی و توجیحات حقوقی مختلفی ارائه شده است که قابل مناقشه می باشند.بنابراین به نظر می رسد دیدگاه تبیین ماهیّتی معاملی و معاوضی نکاح،ترجیح دارد و قابل پذیرش است.از این رو، شرط خیار با ماهیّت مذکور تعارض ندارد و اندراج شرط خیار درعقدنکاح جایز وصحیح است و الزام آور می باشد.با توجه به فواید این امر که به صورت کاربردی ومتناسب با نیاز دنیای امروز برای هریک از زوجین می تواند باشد و بویژه درجهت حمایت و رعایت مصالح زوجه است،پیشنهاد شده قانونگذار با نگرشی واقع بینانه وهمچنین با ایجاد نظمی نوین درحقوق خانواده،درخصوص اصلاح ماده 1069 قانون مدنی اقدام نماید.
۸۲۵.

الگوی ارتقایافته کارآفرینی زنان مبتنی بر رویکردها و تحولات جدید مطالعات جنسیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۲۰ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 258 - 235

کلیدواژه‌ها: کارآفرینی زنان توسعه مطالعات جنسیت اقتصاد خانواده ارزش افزوده زنانه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۵ تعداد دانلود : ۲۶۵
یکی از علت های حضور ناموفق زنان در عرصه کارآفرینی، نارسایی در نظریه پردازی و نقیصه های موجود در سیاست گذاری است که مطالعات جدید در زمینه رویکردهای جدید و سازگار با ابعاد جنسیتی در عرصه کارآفرینی زنان به همین منظور ارائه شده است؛ بنابراین هدف اصلی پژوهش حاضر شناخت رویکردها و رهیافت های نوین مطالعات جنسیت در حوزه کارآفرینی زنان بوده که آیا با به کارگیری آنها می توان ضمن تقلیل نارسایی ها، فرصت های جدید در نقش آفرینی زنان در توسعه ایجاد کرد؟ جهت پاسخ، ابتدا مهم ترین رهیافت های نظری جدید در زمینه کارآفرینی زنان استخراج و دسته بندی گردید. سپس به منظور اعتبارسنجی و تکمیل آنها، مصاحبه هایی نیمه ساخت یافته از نمونه نوزده نفری از استادان، مدیران و کارآفرینان زن موفق انجام گرفته و برای تحلیل داده ها از روش تحلیل مضمون استفاده شده است. توانمندی در خودشناسی، پیشرو بودن زنان در امور خیریه، مکمل بودن نقش های خانوادگی و اجتماعی، و ارزش افزوده زنانه مواردی از مجموع 47مضمون اصلی هستند که با تلاقی خصیصه های فراجنسیتی کارآفرینی با نقش های جنسیتی زنان در عرصه عینی و عملی، می توان به چارچوب مفهومی جدیدی در مقوله کارآفرینی زنان دست یافت که ضمن ایجاد فرصت های نوین، در کاهش موانع و نارسایی های متعارف نیز مؤثر باشد.
۸۲۶.

تجربه کنترل پذیری اعتیاد به خودارضایی در دانش آموز پایه دوازدهم، یک مطالعه موردی

نویسنده:
منبع: پژوهش های میان رشته ای زنان دوره ۴ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۱۳) 25-35

کلیدواژه‌ها: نوجوان خودارضایی افت تحصیلی تجربه زیسته

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۰ تعداد دانلود : ۲۱۴
این پژوهش باهدف شناخت عوامل، عوارض و کنترل پذیری اعتیاد به خودارضایی در دانش آموز پایه دوازدهم انجام پذیرفت. پژوهش حاضر به لحاظ نحوه جمع آوری داده ها از نوع تجربی تک موردی. جامعه آماری این مطالعه کلیه دانش آموزان پسری می باشند که به بیان خود اعتیاد به خودارضایی دارند و با معلم خود در میان گذاشته اند. از میان جامعه آماری یک نفر که در طبقه شدید قرار داشت با لحاظ کردن ملاک های ورود و خروج پژوهش به روش هدفمند انتخاب شد که درنهایت از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته، تجربه زیسته فرد به ترتیب در مراحل خط پایه، درمان و پس از درمان و پیگیری مورد سنجش قرار گرفت. پس از مصاحبه در چهار محور مشخص کرد که 1. فراوانی خودارضایی (خط پایه) از سه ماه پیش پنج مرتبه در هفته بود که مهم ترین دلایل؛ تنهایی، نبود فعالیت فیزیکی و تماشای فیلم عنوان شد. 2. پیامدها با شروع این رفتار، شامل افت نمرات تحصیلی، مسئولیت گریزی در منزل و انزوا در مدرسه و افت شادابی بود. در 2 محور آخر نیز، پس از دو ماه اجرای نکن یک های درمانی، مشخص ساخت که فراوانی این عمل نسبت به خط پایه به یک پنجم کاهش یافته، افت نمرات وی متوقف شده و در مدرسه اجتماعی تر و در خانه مسئولیت پذیرتر شده و نشاط وی افزایش یافته. نتیجه گرفته می شود که کنترل این مسئله نه تنها امکان پذیر است بلکه باعث رشد سلامت در زمینه های اجتماعی، تحصیلی، فردی و خانوادگی نیز می شود.
۸۲۷.

ولایت سیاسی زنان از منظر قرآن کریم

نویسنده:
منبع: مطالعات تطبیقی فقهی زن و خانواده سال دوم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۳ 159 - 186

کلیدواژه‌ها: قرآن ولایت سیاست ولایت سیاسی زنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲ تعداد دانلود : ۳۳
امروزه با توجه به گسترش نظام فکری «فمنیسم» به ویژه در جوامع غربی، توجه جهانیان به مسئله زن و حضور او در مناصب کلان اجتماعی و سیاسی همانند مردان، بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است؛ به گونهای که گاهاً نشانهی توسعه و پیشرفت در یک جامعه، میزان آمار بالای حضور زنان در ریاستها و مسئولیتهای مهم سیاسی است. در تاریخ اسلام و انقلاب اسلامی ایران نیز در حوادث مهم، حضور زنان در کنار مردان همیشه چشمگیر بوده است؛ لکن نکته حائز اهمیت آن است که در نظام فکری اسلام، آیا زنان در امور سیاسی، بر مردان ولایت دارند؟ و محدوده این ولایت چه مقدار است؟ با توجه به آیات مورد استدلال موافقان و مخالفان ولایت سیاسی زنان، و نقد و بررسی هر یک از آنها، زنان در امور سیاسی بر مردان هیچ گونه ولایتی نداشته بلکه همیشه تحت ولایت مردان قرار میگیرند اما ولایت نداشتن زنان، به معنای عدم جواز حضور آنان در اجتماع و به عهده گرفتن مسئولیت و مدیریت در ادارات و ارگانهای سیاسی، نظامی و قضایی نمی باشد.
۸۲۸.

نقد و بررسی تفسیری دیدگاه «محمد شحرور» درباره «تعدد زوجات» در قرآن کریم(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلامی زنان و خانواده سال ۹ بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۶ 255 - 272

کلیدواژه‌ها: تعدد زوجات محمد شحرور تفسیر قرآن زنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱ تعداد دانلود : ۳۰
احکام قرآن کریم درباره زنان، همچون تعدد زوجات، از مباحث مناقشه برانگیزی است که همواره محل بحث و تبادل آرای پژوهشگران مسلمان بوده است. دراین میان، محمد شحرور، قرآن پژوه سوری، دیدگاه انتقادی و خلاف مشهوری درباره تعدد زوجات دارد. پژوهش پیش رو به منظور بررسی و تبیین دیدگاه محمد شحرور درباره آیه 3 سوره نساء و نقد آن، بر پایه آثار مفسران و با روش توصیفی تحلیلی نگاشته شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد شحرور بر اساس سیاق آیه سوم سوره نساء، جواز ازدواج های متعدد مردان را صرفاً به ازدواج با مادران ایتام اختصاص داده است. چنین دیدگاهی علاوه بر منافات داشتن با اسباب نزول متعدد آیه مورد بحث، با سیاق آن نیز ناسازگار است. همچنین وی مراد از عدالت در آیه را عدالتی اقتصادی و متعلق آن را نه زوجات، بلکه فرزندان یتیم و غیر یتیم زوجه دانسته است. گرچه اقتصادی بودن چنین عدالتی مورد تأیید برخی احادیث تفسیری است، اما اینکه متعلق چنین عدالتی، فرزندان باشند، به دلیل اسباب نزول و به قرینه آیه 123 سوره نساء، قابل پذیرش نیست.
۸۲۹.

الگوی معادلات ساختاری رضایتمندی زوجین بر اساس مؤلفه های شخصیتی پنج عاملی نئو با میانجیگری ارتباط مادر- فرزند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده سال شانزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۶۰ 179 - 193

کلیدواژه‌ها: مؤلفه های ویژگی شخصیتی رضایتمندی زوجین ارتباط مادر فرزند

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۳ تعداد دانلود : ۲۴۴
پژوهش حاضر با هدف الگوی معادلات ساختاری رضایتمندی زوجین با بررسی نقش مؤلفه های شخصیتی 5 عاملی نئو و نقش میانجیگری رابطه مادر فرزند انجام شد. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان پایه ششم دبستان های پسرانه و دخترانه شهر شیراز در سال 1397 به همراه مادرشان بودند که از میان آن ها 260 نفر به عنوان نمونه به روش تصادفی خوشه ای از نه منطقه آموزش وپرورش شهر شیراز انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه پنج عامل شخصیت نئو (1992)، مقیاس زوجی انریچ (1989) و روابط والد-فرزندی فاین و همکاران (1983) استفاده شد. داده ها با روش آماری همبستگی پیرسون و مدل یابی معادلات ساختاری مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته ها بین عامل شخصیتی روان آزردگی و رضایت زناشویی رابطه منفی نشان دادند، ولی عوامل شخصیتی انعطاف پذیری، برون گرایی، توافق پذیری و مسئولیت پذیری با رضایتمندی زوجین رابطه مثبت داشت. همچنین متغیر رابطه مادر و فرزند رضایت زناشویی را در جهت مثبت پیش بینی می کند. ازآنجاکه صفات شخصیتی به عنوان پیش آمادگی هایی که افراد با خود در روابط زناشویی وارد می کنند می توانند بر سازه های میانجیگر از جمله رابطه مادر فرزند اثرگذار باشند؛ بنابراین، رضایت زناشویی تحت تأثیر عوامل درون فردی به ویژه ویژگی های شخصیتی می باشد. نتایج حاکی از آن بود که ویژگی های شخصیتی با نقش میانجی ارتباط مادر فرزند می توانند رضایت زناشویی را تبیین کنند (P≤ 0/01).
۸۳۰.

تأثیر حضور زنان در هیئت مدیره بر عملکرد محیط زیستی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۲۰ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ 609 - 631

کلیدواژه‌ها: پاسخگویی راهبری شرکتی زنان در هیئت مدیره عملکرد محیط زیستی مسئولیت پذیری اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۵ تعداد دانلود : ۱۷۵
عملکرد محیط زیستی نه تنها در راستای تقویت مشروعیت اجتماعی عمل می کند، بلکه به مزیت رقابتی نیز منجر می شود؛ زیرا سبب افزایش بهره وری و تحریک نوآوری در فعالیت های عملکرد محیط زیستی می شود. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش حضور زنان در هیئت مدیره بر عملکرد محیط زیستی شرکت ها است. برای رسیدن به این هدف، داده های 160 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1394 تا 1398 جمع آوری و تحلیل شد. روش پژوهش از نوع رگرسیون لاجیت و داده های تابلویی است. یافته های پژوهش نشان می دهد وجود زنان در هیئت مدیره شرکت های بورسی موجب افزایش عملکرد محیط زیستی آن ها شده است. وجود زنان در هیئت مدیره می تواند توانایی شرکت را در ایجاد و جذب منابع مختلف (مانند دانش، ارتباطات، شهرت، و اطلاعات) برای انجام مسئولیت های مدیران به نمایندگی از منافع سهام داران افزایش دهد. ترکیبی از مهارت های ناشی از حضور زنان در هیئت مدیره با ایجاد تخصص لازم برای توجه و تمرکز در زمینه های مشاوره، مشروعیت و کانال هایی برای ارتباط فراهم می سازد. همچنین علاوه بر موارد اشاره شده، میزان توجه شرکت را به مسائل پیچیده محیط زیستی افزایش می دهد و به بهبود عملکرد محیط زیستی شرکت ها می انجامد؛ بنابراین، این پژوهش جهت گیری ارزشمندی را برای شرکت هایی فراهم می کند که برای بهبود حضور زنان در هیئت مدیره و عملکرد محیط زیستی خود تلاش می کنند.
۸۳۱.

عرصه های فراغتی و فرصت زایی برای نقش آفرینی اجتماعی زنان (مطالعه موردی: عصر صفویه در ایران)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلامی زنان و خانواده سال ۹ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۷ 255 - 250

کلیدواژه‌ها: زنان عصر صفوی اوقات فراغت مراسم مذهبی سرگرمی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵ تعداد دانلود : ۲۹
مسئله تفریح و سرگرمی به عنوان حوزه ای مهم از تجربه زیسته انسانی، همواره مورد توجه محققان و جامعه شناسان بوده است. برخی از محققین معتقدند سبک گذران اوقات فراغت در هر جامعه ای، ریشه در هویت ملی مردم دارد و تحت تاثیر فضای های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی حاکم بر آن جامعه، دستخوش تغییرات است. با توجه به اینکه ظهور دولت صفویه (1135-907ق) در ایران، زمینه ساز تحولات مهم اجتماعی بوده است، سوال اصلی پژوهش این است که تحولات مذکور چه انعکاسی بر الگوی گذران اوقات فراغت زنان داشته و این نحوه گذران، متضمن چه پیامدهایی بوده است؟ این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی بر پایه منابع تاریخ اجتماعی و سیاسی، به بررسی فعالیت های فراغتی زنان در عصر صفوی می پردازد. یافته ها نشان می دهد به دلیل وجود امنیت اجتماعی و رفاه اقتصادی و نیز توسعه مراکز تفریحی و ترویج مراسم عمومی توسط دولت صفوی، زنان نه تنها از تنوع و تعدد تفریحات بهره مند بوده اند که زمان بیشتری را در مقایسه با گذشته صرف اوقات فراغت می کردند. به همین دلیل، زنان شرایط مساعدتری برای نقش آفرینی در عرصه های عمومی پیدا کردند که در مسیری تاریخی، به ارتقای قابلیت های آنان برای حضور در موقعیت های ساختاری مطلوب تر در میدان های اجتماعی مختلف، منجر شده است. لازم به ذکر است گزارش هایی از تفریحات ناسالم در ارتباط با معدودی از زنان نیز بیان شده است.
۸۳۲.

جنبه های غنایی سیمای زن در ادبیات مکتب خانه ای در دوره قاجار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه زنان سال سیزادهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۴۰) 85 - 111

کلیدواژه‌ها: ادبیات عامیانه ادبیات مکتب خانه ای ادبیات غنایی جنبه های غنایی زن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۰ تعداد دانلود : ۲۵۵
یکی از حلقه های آموزش در ایران  مکتب خانه است. متون مکتب خانه ای، خود، گونه ای خاص از ادبیات است که «ادبیات مکتب خانه» نامیده می شود و شامل قصه های عامیانه ای است که بر مبنای ادبیات شفاهی بوده، بعدها به صورت مکتوب در آمده و در مکتب خانه ها به آموزش داده می شد. مسئله اصلی در این پژوهش که به روش مطالعه کتابخانه ای و بر اساس رویکرد توصیفی- تحلیلی صورت گرفته، بررسی نحوه شکل گیری، تکوین و بیان جنبه های غنایی سیمای زن در ادبیات مکتب خانه ای در دوره قاجار می باشد. یافته های پژوهش نشان می دهد که پر بسامدترین جنبه غنایی سیمای زن ستایش زیبایی های جسمانی اوست. عشق نیز اصلی ترین درون مایه  غنایی می باشد. توبه، مرثیه سرایی، تفاخر، عشوه گری، شادخواری و نفرین از جنبه هایی هستند که با بسامد کم تر، سیمای غنایی زن را تشکیل می دهند.  
۸۳۳.

تدوین مدل صمیمیت زناشویی بر اساس راهبردهای حفظ زوج، تحمل پریشانی با نقش میانجی ذهن آگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده سال شانزدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۶۱ 11 - 34

کلیدواژه‌ها: صمیمیت زناشویی راهبردهای حفظ زوج تحمل پریشانی ذهن آگاهی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۸ تعداد دانلود : ۲۱۲
ازدواج به عنوان یکی از مهم ترین تصمیمات افراد در زندگی برای دستیابی به نیازهای عاطفی و کسب امنیت است؛ چراکه سنگ بنای رابطه خانوادگی را فراهم می کند. یکی از عناصر بسیار مهم در تأمین نیازهای عاطفی افراد و ماندگاری ازدواج، صمیمیت میان زوجین است. از این رو پژوهش حاضر باهدف تدوین مدل صمیمیت زناشویی بر اساس راهبردهای حفظ زوج، تحمل پریشانی با نقش میانجی ذهن آگاهی انجام گرفت. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود که در قالب تحلیل مسیر انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر زنان متأهل شهر تهران در بازه سنی 24 تا ۵۵ سال بودند که 320 نفر از آنان با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش مقیاس صمیمیت زناشویی والکر و تامپسون (1983)، مقیاس راهبردهای زوج باس و همکاران (2008)، مقیاس تحمل پریشانی سیمونز و گاهر (2005)، فرم کوتاه پرسشنامه ذهن آگاهی فرایبورگ ساخته شده توسط والاچ و همکاران (2006) بود. داده های حاصل در سطح توصیفی با استفاده از میانگین و انحراف استاندارد و در سطح استنباطی با استفاده از آزمون همبستگی و تحلیل رگرسیون و تحلیل مسیر برای بررسی نقش میانجی، با استفاده از دو نرم افزار SPSS و AMOS تحلیل شدند. نتایج حاکی از این بود که مدل تدوین صمیمیت زناشویی درمجموع از برازش قابل قبولی برخوردار است. این موضوع نشان می دهد که متغیرهای راهبردهای حفظ زوج و تحمل پریشانی با ذهن آگاهی ارتباط دارند. رابطه ذهن آگاهی با صمیمیت زناشویی به طور مستقیم معنادار بوده و همچنین اثر غیرمستقیم راهبردهای حفظ زوج و تحمل پریشانی بر صمیمیت زناشویی با میانجی گری ذهن آگاهی معنادار است (05/0>P). نتایج حاکی از آن است که متغیرهای راهبردهای حفظ زوج، تحمل پریشانی و ذهن آگاهی در صمیمیت میان زوجین به سیر مهم و تأثیرگذار است.
۸۳۵.

تبیین محرک های بروز فرصت های کارآفرینی زنان با رویکرد تصمیم گیری چندمعیاره گروهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان دوره بیستم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۷۱) 33 - 65

کلیدواژه‌ها: کارآفرینی زنان فرصت های کارآفرینانه هوشیاری کارآفرینانه تکنیک بهترین - بدترین دیمتل خاکستری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۹ تعداد دانلود : ۲۵۱
امروزه واژه کارآفرینی مفاهیمی چون نوآوری، مخاطره پذیری، ایجاد یا تجدید ساختار یک واحد اقتصادی، رضایت بخشی و استقلال طلبی را به ذهن متبادر می سازد. با توجه به اهمیت تشخیص فرصت در فرایند کارآفرینی، این پژوهش درصدد است تا به شناسایی، اولویت بندی و ارتباط میان محرک های موثر بر بروز فرصت های کارآفرینی زنان بپردازد. از همین رو، پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر جمع آوری داده ها توصیفی است. جامعه آماری شامل مدیران زن شهرداری منطقه پنج شهر تهران است و به منظور جمع آوری داده ها، روش نمونه گیری هدفمند به کارگرفته شده و از نظرات ده خبره استفاده شد. برای شناسایی محرک ها و الزامات بروز فرصت های کارآفرینی زنان از مرور ادبیات پژوهش استفاده شد. اولویت محرک ها و الزامات با تکنیک بهترین-بدترین محاسبه و درنهایت برای تعیین روابط علت و معلولی میان محرک ها از تکنیک دیمتل خاکستری استفاده شد. پس از مرور جامع ادبیات، 12 محرک مؤثر بر بروز فرصت های کارآفرینی زنان شناسایی شد. براساس نتایج تکنیک بهترین- بدترین، محرک های خلاقیت فردی، هوشیاری کارآفرینانه و احساس خودکارآمدی احساس شده از اولویت اول تا سوم برخوردار شدند. طبق نتایج تکنیک دیمتل خاکستری، نیروهای پیش برنده و خلافیت فردی به عنوان تأثیرگذارترین محرک در بروز فرصت های کارآفرینی زنان شناخته شدند.  
۸۳۶.

مطالعه الگوی خودتوانمندی زنان کارآفرین یزد: تعامل سازنده با حصارهای ذهنی و اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۲۰ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ 415 - 440

کلیدواژه‌ها: حصارهای ذهنی خوداثباتی زنان کارآفرینی کلیشه های جنسیتی یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۷ تعداد دانلود : ۲۶۳
در ایران، توسعه و ترویج کارآفرینی یکی از نیازهای جدی جامعه است و ساختار خانوادگی، نگرش سنتی و کلیشه های جنسیتی، که توصیف کننده ساختارهای اجتماعی کشورها است، به شدت بر فرایند توسعه کارآفرینی زنان اثرگذار است. بنابراین، ضروری است که در بررسی این فرایند عوامل ذکرشده در نظر گرفته شود. هدف از این جستار واکاویِ رفتارهای موفقیت آمیز کارآفرینانه زنان در شهر یزد است. تحقیق حاضر کیفی است و جامعه مطالعه شده را زنان کارآفرین در شهر یزد تشکیل می دهند. در نمونه تحقیق، 15 زن کارآفرین، که از نظر سن، تحصیلات، نوع حرفه و وضعیت تأهل متفاوت بودند، به روش نمونه گیری هدفمند و نظری انتخاب شدند. برای تحلیل مصاحبه ها از تکنیک تحلیل مضمون استفاده شد که از نتایج تحلیل ها، سه مضمون اصلی به دست آمد: مضمون اصلی تعامل سازنده با حصارهای ذهنی و اجتماعی شامل 21 مفهوم و 5 مضمون فرعی ( غلبه ایدئولوژی جنسیتی مرد سالارانه، حمایت نکردن ساختاری، کلیشه باور نداشتن به توانایی زن، دید اقتصادی به کار زن، کوته نگری اجتماعی)، مضمون ارتقابخشی به خویشتن شامل 21 مفهوم و 4 مضمون فرعی (همسو شدن با هنجارهای اجتماعی، اثبات قابلیت های فردی، غلبه بر خودمحدودسازی، رعایت هنجارهای جنسیتی) و مضمون اصلی اثبات گری بازتابی با 9 مفهوم و 2 مضمون فرعی (میل به خوداثباتی و خودباوری کنشی).
۸۳۷.

اشتغال زنان و پایداری خانواده : ارائه یک رهیافت جدید برای حل تعارضات در تحقیقات پیشین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه زنان سال سیزادهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۴۱) 37-73

کلیدواژه‌ها: اشتغال زنان پایداری خانواده رویکرد علی - مقایسه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۵ تعداد دانلود : ۳۳۲
این مقاله با هدف بررسی تاثیر اشتغال زنان متاهل برپایداری خانواده هایشان شکل گرفته است.برای پاسخ نیازمند مقایسه بین دو گروه نمونه از خانواده هایی بودیم که در زمینه اشتغال یا عدم اشتغال زن متفاوت بودند.بر همین اساس پیمایشی بین زنان متاهل25 تا 45 ساله صورت گرفته است. سازه پایداری خانواده را با ده مولفه پایداری سنجیدیم.ناهمسازی موجود درداده ها را با تحلیل عاملی اکتشافی در ابعاد متغیر پایداری خانواده تبیین نمودیم که در طی آن مشخص شدکه این سازه دارای سه مولفه ناهمساز و متفاوت با همدیگر است.به بیانی دیگردرجامعه فعلی ما، سه نوع خانواده پایدار وجود دارد که بر حسب نوع نقش مسلط زن یا مرد، با همدیگر تمایز دارند. بنابراین این مفهوم وسیع تر از آن است که بتوان آن را در یک غالب مطرح نمود نتایج متفاوت تحقیقات پیشین نیز از اینجا سرچشمه می گیرد. ساختارخانواده درجامعه هدف نزدیک به 73 درصد از مدل اقتدارگرایانه پیروی میکندکه بیش از50 درصدآن سهم خانواده هایی با اقتدارمردانه است. با وجود تاثیر معنا دار اشتغال زنان بر ابعاد سازه پایداری خانواده،سهم این تاثیر فقط 10درصد است و اشتغال زنان علی رغم آنچه به نظر می رسد سهم مهمی از این جهت ندارد.
۸۳۸.

شناسایی عوامل مؤثر بر مزایای ادراک شده تجارت اجتماعی مشتریان زن خرده فروشی های آنلاین

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال سیزدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۵۱ 47-57

کلیدواژه‌ها: مزایای ادراک شده تجارت اجتماعی مشتریان زن خرده فروشی های آنلاین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۵ تعداد دانلود : ۲۵۸
هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل مؤثر بر مزایای ادراک شده تجارت اجتماعی مشتریان زن خرده فروشی های آنلاین بود. جامعه مورد بررسی کلیه آثار علمی مرتبط با مبانی و ابعاد مزایای ادراک شده تجارت اجتماعی مشتریان زن خرده فروشی آنلاین بودند؛ که مشتمل بر 50 مقاله بازیابی از مقالات علمی داخلی و خارجی از سال 2000 تا 2021 بود . از این میان تعداد 30 مورد به عنوان نمونه انتخاب شدند. طرح پژوهش توصیفی- تحلیلی است. برای جمع آوری اطلاعات از روش کتابخانه استفاده شد که با مراجعه به کتاب های تألیف شده و ترجمه شده، فیش برداری های لازم انجام شد و مقالاتی که بیشترین هم خوانی و نزدیکی محتوایی را از نظر موضوع پژوهش، واژگان کلیدی و مدل را داشتند مورد مطالعه قرار گرفتند. درنهایت نتایج نشان داد مهم ترین عوامل مؤثر بر مزایای ادراک شده در هفت بعد است که شامل؛ انگیزش، تمایل کمک به اطلاعات تجارت اجتماعی، رفتار مشارکت تجارت اجتماعی، ابعاد تجارت اجتماعی، متغیرها و عوامل زمینه ساز اعتماد و رفتار به اشتراک گذاری، فاکتورهای تعامل اجتماعی و فردی و در نهایت جنسیت می باشند.
۸۳۹.

ساخت و اعتباریابی پرسشنامه سلامت معنوی روابط زوجین بر اساس متون اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده سال شانزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۶۰ 195 - 222

کلیدواژه‌ها: سلامت معنوی معنویت روابط همسران اعتباریابی تحلیل عاملی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۶ تعداد دانلود : ۳۱۳
این پژوهش با هدف ساخت و اعتباریابی پرسشنامه سلامت معنوی روابط زوجین بر اساس متون اسلامی (قرآن کریم و روایات موجود در کتب قبل از قرن پنجم هجری در کتاب روایی میزان الحکمه ) انجام شد. برای استخراج مؤلفه های مفهومی سلامت معنوی روابط زوجین و تدوین گویه ها از روش تحلیل محتوای کیفی مایرینگ (2004) و ارزیابی نظرات کارشناسان با انتخاب 10 متخصص به روش نمونه گیری هدفمند و برای اعتباریابی پرسشنامه از روش پیمایشی در نمونه 205 نفری به روش نمونه گیری در دسترس در جامعه آماری دانشجویان متأهل دانشگاه قم و دانشگاه آزاد واحد قم استفاده شده است. برای سنجش روایی محتوایی هریک از مؤلفه ها (و ریزمؤلفه ها) و گویه ها به صورت جداگانه از ارزیابی نظرات کارشناسان با سنجش شاخص روایی محتوا (CVI) و نسبت روایی محتوا (CVR) استفاده شد. در این پژوهش تجزیه وتحلیل اطلاعات با استفاده از نسخه 26 نرم افزار SPSS انجام گرفته است. روایی ملاک با محاسبه ضریب همبستگی پرسشنامه حاضر و مقیاس هم ارز نیازهای صمیمیت زناشویی باگاروزی (2001 ) بُعد صمیمیت معنوی 861/0 بوده و در 01/0 معنادار است. نتیجه بررسی روایی سازه با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی استخراج 3 عامل با بار عاملی بالاتر از 3/0 بود که در مجموع 435/71 درصد واریانس کل پرسشنامه سلامت معنوی روابط زوجین را برآورد می کند. عوامل به دست آمده عبارت بودند از عاطفه معنوی، مقابله معنوی و آداب معنوی. اعتبار این پرسشنامه با محاسبه آلفای کرونباخ 702 /0 و همچنین با محاسبه ضریب اسپیرمن- براون برابر 946/0 و ضریب دو نیمه سازی گاتمن برابر 943/0 می باشد. در نتیجه پرسشنامه سلامت معنوی روابط زوجین می تواند به عنوان یک ابزار دارای ویژگی های روان سنجی معتبر در پژوهش های روان شناختی مورداستفاده قرار بگیرد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان