درخت حوزه‌های تخصصی

علوم سیاسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آثار و زندگینامه اندیشمندان سیاسی آثار و زندگینامه بزرگان روابط بین الملل اصول روابط بین الملل اقتصاد سیاسی بین الملل امنیت ملی و بین المللی اندیشه سیاسی تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران تاریخ روابط بین الملل توسعه و مسایل سیاسی اجتماعی مربوط به شمال و جنوب جامعه شناسی سیاسی جهانی شدن روابط خارجی ایران روانشناسی سیاسی روش شناسی سازمان های بین المللی سیاست خارجی (مبانی و مفاهیم نظری) سیاست خارجی ایران سیاستگذاری عمومی فرهنگ و سیاست مبانی علم سیاست مسایل ایران مطالعات منطقه ای نظریه های روابط بین الملل نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶٬۰۴۱ تا ۶٬۰۶۰ مورد از کل ۳۲٬۰۳۵ مورد.
۶۰۴۱.

سیاست های امنیت انرژی اتحادیه اروپا

نویسنده:
منبع: دانش تفسیر سیاسی سال دوم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳ 151-141

کلیدواژه‌ها: اتحادیه ی اروپا امنیت انرژی انرژی های تجدید پذیر روسیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۰ تعداد دانلود : ۴۱۷
اتحادیه ی اروپا پس از استوار شدن بر پایه های همگرایی و وحدت، با مسائل مشترکی روبرو بود که هر یک از کشورها به تنهایی توان مقابله با آن را نداشتند. مسائلی نظیر محیط زیست، شهروندی و مهاجرت، مسائل مشترک پولی و مالی، انرژی و بالاخره امنیت از چالش های مهم مشترک اعضای اتحادیه ی اروپایی بود. در این میان مسئله ی انرژی و رابطه ی آن با امنیت به یکی از محورهای سیاست گذاری مشترک و گاهی متضاد اعضا تبدیل شد. سیاست هایی مانند سند سبز و منشور امنیت انرژی و بسیاری دیگر از این قبیل اسناد نشان دهنده ی پیچیدگی موضوع انرژی و به طورکلی امنیت انرژی در اتحادیه ی اروپا است. مقاله حاضر به روش توصیفی-تحلیلی به دنبال پاسخگویی به این سؤال است که اتحادیه ی اروپا نسبت به موضوع امنیت انرژی خود چه رویکردهایی را اتخاذ کرده است؟ فرضیه مقاله این است که تدابیر و اقدامات اتحادیه اروپا ضمن تصویب انواع سندهای مرتبط با امنیت انرژی به دنبال سیاست های متنوع سازی منابع واردات و استفاده از سایر منابع برای کاهش وابستگی به منابع روسیه است.
۶۰۴۲.

عوامل همگرایی و واگرایی در روابط ایالات متحده و اتحادیه اروپا «2020 - 2008»

نویسنده:
منبع: دانش تفسیر سیاسی سال دوم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴ 32-55

کلیدواژه‌ها: سیاست های امنیتی سیاست های دفاعی سیاست خارجی واگرایی همگرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۲ تعداد دانلود : ۲۳۷
همگرایی و واگرایی یکی از موضوعات موردبحث در عرصه روابط بین الملل است، در این میان اتخاذ سیاست های امنیتی و دفاعی ایالات متحده آمریکا در قبال اتحادیه اروپا در دوره اوباما و ترامپ در سال های 2008-2020 زمینه را برای همگرایی و واگرایی میان دو واحد سیاسی فراهم کرده است. امنیت متقابل، مشخصات فرهنگی و هم افزایی اقتصادی از مهم ترین مؤلفه های کلیدی همگرایی ایالات متحده و اتحادیه اروپا است. در مقابل، تلاش روسیه برای نزدیکی به نواحی شرقی اتحادیه اروپا و تضعیف اتحاد فرا آتلانتیکی، مهم ترین عامل واگرایی میان ایالات متحده و اتحادیه اروپا است. عوامل فوق این سؤال را مطرح می کند که عوامل همگرایی و واگرایی در روابط سیاسی-امنیتی ایالات متحده و اتحادیه اروپا (2008 تا 2020) چیست؟ در پاسخ به این سؤال این فرضیه مطرح شد که از سال ٢٠٠٨ تاکنون شاهد همگرایی در روابط آمریکا و اتحادیه اروپا در حوزه های مختلفی همچون حقوق بشر، تروریسم، ایران و تأکید بر پیمان فرااتلانتیک گرایی و واگرایی با تأکید بر به خطر افتادن هژمونی آمریکا، ناشی از همگرایی روسیه با اتحادیه اروپا هستیم.
۶۰۴۳.

پروژه سدسازی ترکیه؛ تهدیدات امنیتی برای غرب آسیا و جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روابط خارجی سال دوازدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 103 - 129

کلیدواژه‌ها: پروژه گاپ سدسازی ترکیه غرب آسیا جمهوری اسلامی ایران تهدیدات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۶۴ تعداد دانلود : ۵۷۷
ترکیه با آگاهی نسبت به تحولات آتی منابع آب و درگیری های سیاسی احتمالی بر سر آن، از سال 1970 اقدام به اجرای پروژه عظیم سدسازی کرده است که بر اساس برآوردها، پنجمین طرح بزرگ سدسازی جهان به شمار می آید. اجرای این پروژه تأثیراتی سوء بر اکوسیستم کشورهای همسایه ترکیه از جمله جمهوری اسلامی ایران، عراق و سوریه دارد و بدون درنظر گرفتن حقوق آبی دیگر کشورها و کنوانسیون های بین المللی انجام شده است. به همین دلیل مقاله حاضر، در پی پاسخ گویی به این پرسش است که «پروژه سدسازی ترکیه موسوم به «گاپ» می تواند چه تهدیداتی برای منطقه و جمهوری اسلامی ایران داشته باشد؟». فرضیه مقاله متأثر از چهارچوب نظری مکتب «کپنهاک» حاکی از آن است که تداوم این وضعیت، جمهوری اسلامی ایران و منطقه غرب آسیا را با تهدیدات زیست محیطی مواجه خواهد کرد که بر اساس تعاریف جدید امنیت و تهدید، به معضلات سیاسی و امنیتی ختم خواهد شد. در پژوهش حاضر با بررسی ابعاد پروژه گاپ و پیامدهای آن بر کشورهای ایران، عراق و سوریه، پیشنهاد شده است با استناد به کنوانسیون های بین المللی در زمینه آبراهه های بین المللی و همچنین با هماهنگ کردن اقدامات حقوقی و سیاسی منطقه ای علیه این پروژه، این وضعیت بحرانی مدیریت شود. روش این پژوهش، توصیفی _ تبیینی و مبتنی بر منابع کتابخانه ای است.
۶۰۴۴.

Russia's Strategy Toward Nagorno-Karabakh and Georgia (2008-2020)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Iranian Review of Foreign Affairs, Volume ۱۱, Issue ۳۲ - Serial Number ۲, July ۲۰۲۰ 467 - 491

کلیدواژه‌ها: Russia Nagorno Karabakh Georgia Iran Security Strategy Copenhagen school

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۲ تعداد دانلود : ۲۵۵
The South Caucasus region is experiencing crises that have continued for many years. Russia's war with Georgia in 2008 and the Armenian-Azerbaijani conflict over the Nagorno-Karabakh region after the collapse of the Soviet Union (1991) changed the security order in the South Caucasus. Russia has interests as a global player in the South Caucasus region and Kremlin considers it's near abroad as its backyard and exclusive sphere of influence. This article uses a descriptive-analytical method as well as the theory of regional security of Barry Buzan to answer the question of what is Russia's security strategy towards the South Caucasus region. The main hypothesis emphasizes that Russia's strategy in the South Caucasus region is to prevent securitization of the region against its economic and political interests, as well as prevent the influence and presence of NATO, in the region. The results show that in tensions with Georgia, Russia seeks to prevent Western interference and urges them to recognize the separation of Abkhazia and South Ossetia from Georgia. On the other hand, Russia's foreign policy in the face of the Nagorno-Karabakh crisis is to maintain a balance between the two parties involved, Armenia and Azerbaijan, to cooperate with both countries, and to resolve the Nagorno-Karabakh conflict by a political solution, not a military one. The purpose of this article is to examine Russia's security strategy in the South Caucasus, with a particular focus on Georgia and the Nagorno-Karabakh crisis from the beginning of the crisis until 2020. And then it offers specific reasons for the confrontation between Russia and the West, as well as Iran's role in regional security issues. 
۶۰۴۵.

عوامل موثر بر رویکرد فدراسیون روسیه در قبال حزب الله لبنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست خارجی سال ۳۴ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۱۳۵) 25 - 49

کلیدواژه‌ها: فدراسیون روسیه حزب الله لبنان شوروی خاورمیانه جنبش های اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۰ تعداد دانلود : ۲۱۳
فدراسیون روسیه بعنوان وارث اصلی اتحاد جماهیر شوروی، پس از تجربه سالهای بحران آمیز دهه نود، اینک بدنبال احیای جایگاه خویش در نظام بین الملل بعنوان قدرتی بزرگ، مدرن و هنجارمند برآمده و سعی در بازیابی موقعیت گذشته شوروی در خاورمیانه دارد. این کشور با سیاستی کاملا عمل گرا سعی در کسب سود بیشینه در تعاملات خود با همه بازیگران منطقه داشته و با انعطاف پذیری بالایی این هدف را دنبال می کند. گروه های جهادی نیز اگرچه بازیگرانی غیردولتی به شمار می روند، اما در خاورمیانه اهمیت بسیار بالایی دارند و روسیه نیز ناگزیر از تنظیم روابط خود با این بازیگران برای اثرگذاری در این منطقه حساس است. پژوهش حاضر بدنبال یافتن ریشه های نگاه روسیه به گروه های جهادگرا و بطور مشخص حزب الله لبنان در غرب آسیا بوده و این هدف را در بررسی جامع سیاست خارجی این کشور در مقیاس بین المللی و منطقه ای و همچنین فرهنگ راهبردی و مسائل اجتماعی آن جستجو می کند. پرسش اصلی این مقاله، این است که آیا در نگاه روسیه نسبت به گروههای جهادگرای سنی وشیعی بویژه حزب الله لبنان تفاوت وجود دارد و اگر چنین تفاوتی وجود دارد علت اصلی آن چیست. فرضیه این مقاله آن است که سیاست خارجی روسیه پدیده ای چندضلعی و ماتریسی با درایه های گوناگون است که بر اساس تعاریف روسی از منافع و تهدیدات این کشور، داده هایی با پیچیدگی فراوان به سیستم بین الملل می دهد. روسیه در سطح نظام بین الملل به دنبال مرزبندی با غرب و اتحاد استراتژیک با شرق بوده و در سطح منطقه ای نیز در غرب آسیا اهدافی از جمله مقابله با طرحهای غرب در این منطقه، مبارزه با تروریسم، کسب منافع اقتصادی و ارتقای وجهه بین المللی خود را با رویه هایی همچون عدم ورود به فاز منازعه با رژیم اسرائیل، حفظ ارتباط با همه بازیگران مشروع سیاسی، نگاه احتیاط آمیز و توام با حذر به جنبشهای اسلامی از جمله حزب الله و انعطاف پذیری بالا در سیاست خارجی دنبال می کند.
۶۰۴۶.

الگوی تکوین و نقش آفرینی دولت عمیق در ترکیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دولت پژوهی سال ششم بهار ۱۳۹۹ شماره ۲۱

کلیدواژه‌ها: دولت عمیق نظامیان مداخله ائتلاف

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۸ تعداد دانلود : ۳۹۴
در این مقاله با استفاده از تئوری دولت عمیق، نقش و قدرت نظامیان در ترکیه و چگونگی مداخلات آنها در عرصه سیاسی ترکیه تحلیل شده است. سؤال پژوهش این است که با توجه به اصلاحات قانون اساسی ترکیه و کاهش نفوذ نظامیان در امور سیاسی، آیا امکان این که نظامیان این کشور بتوانند دوباره بازیگر فعالی در عرصه سیاسی شوند، وجود دارد؟ چارچوب مفهومی پژوهش تئوری دولت عمیق است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که ارتش هم چنان پتانسیل حضور در عرصه سیاسی و مداخله در امور ترکیه را دارد اما به دلایلی از جمله کاهش مشروعیت، فشارهای خارجی و تعریف و درک جدید از مسائل امنیتی در ترکیه نظامیان دریافته اند که مسائل سیاسی باید توسط دولت حل شود نه نظامیان و ستاد ارتش . بر این اساس آنها به دلیل داشتن دشمنان مشترک با آک پارتی از جمله نیروهای پ ک ک و جنبش گولن به صورت ضمنی با اردوغان و دولت آک پارتی به ائتلاف رسیده اند و با توجه به این که اردوغان برای تأمین امنیت ملی و مبارزه با دشمنان داخلی و خارجی نیاز به حمایت ارتش دارد و ارتش هم در صورتی که مسائل امنیت ملی و دفاعی کشور از لحاظ آنها مد نظر قرار گیرد، با دولت آک پارتی همکاری می کند. روش گردآوری داده ها اسنادی و کتابخانه ای است و تحلیل داده ها به روش تکنیک ردیابی فرایند انجام شده است.
۶۰۴۷.

مدل سیاستگذاری مشارکتی چندسطحی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۵۰ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 423 - 446

کلیدواژه‌ها: سیاستگذاری عمومی مشارکت سیاستی مشارکت عمومی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۶ تعداد دانلود : ۶۷۳
یکی از نارسایی های دموکراسی نمایندگی کاهش انگیزه شهروندان برای مشارکت سیاسی است. تحلیلگران، بازیگران و نمایندگان دولت با این مسئله دست به گریبان بوده و درصدد پاسخ به این پرسش هستند که چگونه به بهترین شکل می توان شهروندان را در فرایندهای تصمیم گیری و سیاستگذاری مشارکت داد. طبق بررسی ما اگرچه برخی تحقیقات اخیر به مسئله مشارکت دموکراتیک سیاستی پرداخته اند، تعداد بسیار محدودی از آنها بر درک طبیعت، محرکه ها و روش های مشارکت سیاستی تأکید دارند و به بررسی خصوصیات و فضاهای نهادی که ارتباطات مشارکتی در آنها روی می دهند، پرداخته اند. به نظر می رسد تسهیل و افزایش مشارکت سیاستی مستلزم شکل جدیدی از رابطه بین دولت و جامعه است که می توان با وضع ترتیبات نهادی در سه سطح ماهوی، سطح رویه ای و سطح عملیاتی آن را حل کرد. برای تسهیل و افزایش مشارکت سیاستی در هر سه سطح دگرگونی و تحولاتی لازم است که هر کدام فلسفه، سازوکارها، ترتیبات و تفاوت های با هم دارند.
۶۰۴۸.

تحلیل انتقادی گفتمان نامزدهای دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال سوم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۹) 59 - 87

کلیدواژه‌ها: انتخابات گفتمان تحلیل انتقادی گفتمان انتخاباتی دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۰ تعداد دانلود : ۴۷۹
پژوهش حاضر به تحلیل انتقادی گفتمان نامزدهای رقابت های دوازدهمین دوره ریاست جمهوری ایران پرداخته تا موضوعات مهم جامعه را در هر گفتمان شناسایی نماید. مواد خام تحلیل شامل متن مناظره های انتخاباتی و فیلم های مستند تبلیغاتی است که مورد تحلیل بینامتنی و بینا گفتمانی قرار گرفت. استخراج مضامین و محتوای دال های مرکزی بر اساس میزان تکرار و تأکید صریح نامزدها در مقایسه با متون رقبا، صورت گرفت. در این رقابت ها سه گفتمان اصول گرای اصلاح طلب، اصلاح طلبی اصول گرا و توسعه پایدار رقابت نمودند. در حوزه گفتمانی توسعه پایدار اجتماعی، هاشمی طبا  وضعیت موجود کشور را نقد کرد؛ اما به دلیل ضعف سیاسی زنجیره هم ارزی (جامعه دانشگاهی) و کمتر ایدئولوژیک بودن، قدرت کافی در رقابت ها نیافت. مثلث رئیسی، قالیباف و آقا میرسلیم (اصول گرایی اصلاح طلب) مرز ضدیتی خود را بر عدالت و حمایت از اقشار محروم ترسیم کردند، قالیباف مدیریت مدرن عدالت محور خود را از دولت کار - کرامت رئیسی متمایز ساخت. زوج روحانی - جهانگیری در گفتمان اصلاح طلبی اصول گرا، موفق نشدند نماینده گفتمان اصلاح طلبی دوم خردادی باشند و تنها با یاری جوانان جویای امید پیروز گشتند. گفتمان های فوق، افزون بر همگرایی شدید انقلابی اسلامی، وقته های مشترک اقتصادی - اجتماعی (فقر و نابرابری های اقتصادی - اجتماعی) داشتند. فاصله طبقاتی، بی اخلاقی های سیاسی، فساد مالی و رانت خواری عناصر مشترک گفتمان ها بود.  
۶۰۴۹.

برنامه ریزی الفبایی برای حل بازی امنیتی با عایدی های فازی و محاسبه راهبرد فریب بهینه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی دفاعی سال پنجم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱۶ 89 - 108

کلیدواژه‌ها: بازی استاکلبرگ بازی امنیتی تخصیص بهینه نیرو منابع فریبنده نظریه فازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۷ تعداد دانلود : ۳۰۲
برقراری امنیت و ایجاد آرامش در بخش های مختلف جامعه از مهمترین مسائل امروز بشر است. به ویژه با توجه به گسترش ارتباطات، افزایش پروازهای بین المللی و توسعه حمل ونقل، نیاز به تأمین امنیت بیش از پیش احساس می شود.دست یافتن به این مهم، نیازمند پیش بینی و پیشگیری از آشوب یا حمله های احتمالی به مراکز مختلف، با استفاده از فنون علمی است. از طرفی در برقراری امنیت، محدودیت منابع امنیتی اعم از نیروی انسانی و امکانات نظامی باید مورد توجه قرار گیرد. چالش دیگری که نیروهای امنیتی با آن روبه رو هستند، این است که مهاجمان قبل از انجام هر حمله ای، الگوی چینش نیروهای امنیتی را مشاهده می کنند. لذا نیروهای مدافع باید در اتخاذ تصمیم خود اولویت های مهاجم را نیز مدنظر قرار دهند. نظریه بازی رویکردی ریاضی برای به کارگیری منابع محدود امنیتی برای به حداکثر رساندن کارآیی آن ها فراهم می کند. در این مقاله با استفاده از تحلیل نظریه بازی، یک مدل ریاضی برای تخصیص بهینه ی نیرو ارائه شده است. طبیعی است که هر بازیکن از میزان اهمیت اهداف برای دیگری، اطلاع دقیق نداشته باشد. در این مدل به منظور بیان عدم قطعیت بازیکنان از میزان اهمیت اهداف، عایدی آن ها اعداد فازی مثلثی درنظر گرفته شده است سپس با استفاده از ترتیبی روی اعداد فازی مثلثی، از برنامه ریزی الفبایی برای حل مسئله استفاده شده است. در بخش نهایی مقاله به حل مسئله ی بازی امنیتی با منابع فریبنده در محیط فازی پرداخته شده که در آن مدافع می تواند با درنظر گرفتن میزان بودجه موجود، به منظور کاهش بهره وری مهاجم، از منابع غیرواقعی نیز استفاده کند.
۶۰۵۰.

بررسی و مقایسه مولفه های توسعه اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی کشورهای آسیای میانه عضو گروه اسلام گرایی افراطی (مورد مطالعه: گرایش به داعش)

نویسنده:
منبع: راهبرد سیاسی سال چهارم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۱۴ 119 - 144

کلیدواژه‌ها: اسلام افراطی آسیای میانه داعش توسعه فرهنگی توسعه سیاسی توسعه اقتصادی توسعه اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۴ تعداد دانلود : ۴۲۵
مقاله حاضر درصدد بررسی و مقایسه شاخص های توسعه اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی کشورهای آسیای میانه عضو گروه اسلام گرایی افراطی (مورد مطالعه: گرایش به داعش) بوده است. از این منظر داده های پژوهش با استفاده از روش کمی و از نوع تحلیل ثانویه و نیز پرسشنامه معکوس با رجوع به آمار و ارقام شاخص های توسعه توسعه اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی منتشر شده در سایت موسسه مطالعات بین الملل فنلاند (2015) گردآوری و با استفاده از نرم افزارSPSS18  در دو بخش تحلیل توصیفی و تحلیل استنباطی مورد آزمون و تحلیل قرار گرفته است. به منظور اعتبار سنجی ابزار از اعتبار محتوایی صوری کیفی و جهت پایایی سنجی ابزار از قابلیت تکرارپذیری بواسطه استفاده از ضریب پایایی استفاده شده است که میزان آن بالای 8/0 برآورد شده است. یافته های پژوهش نشان داده است که اولا بین مولفه های توسعه اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی کشورهای آسیای میانه که داعش از میان آنها عضوگیری نموده است تفاوت معناداری در سطح خطای 01/0 مشاهده شده استp <0/01)). دوما بین اولویت گرایش به اسلام گرایی افراطی (گروه داعش) در کشورهای آسیای میانه بر حسب مولفه های توسعه اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی تفاوت معناداری در سطح خطای 01/0 مشاهده شده است p <0/01)).  بدین ترتیب توسعه اقتصادی با میانگین رتبه 58/3، توسعه فرهنگی با میانگین رتبه 58/2، توسعه سیاسی با میانگین رتبه 21/2 و توسعه اجتماعی با میانگین رتبه 36/1  بوده است. لذا می توان چنین گفت که مولفه عدم توسعه یافتگی اقتصادی بیشترین نقش و مولفه عدم توسعه یافتگی اجتماعی کمترین نقش را در گرایش به اسلام گرایی افراطی (گروه داعش) در کشورهای آسیای میانه داشته است.
۶۰۵۱.

تحلیل جامعه شناختی گفتمان امام خمینی و دکتر علی شریعتی با رویکرد تحلیل گفتمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای سیاسی معاصر سال یازدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۳۷) 149-180

کلیدواژه‌ها: امام خمینی ره دکتر شریعتی گفتمان تحلیل گفتمان اسطوره دال برتر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۵ تعداد دانلود : ۸۲۱
دکتر شریعتی به عنوان ایدئولوگ انقلاب اسلامی و امام خمینی به عنوان معمار انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران شناخته می شود. مقایسه گفتمان این دو متفکر در راستای کشف وجوه اشتراک و افتراق آنها اهمیت نظری و عملی فراوانی برای وضعیت فکری و سیاسی جامعه کنونی ایران دارد. با توجه به اهمیت گفتمان این دو متفکر معاصر، این مقاله با هدف پاسخ به این سوال که "بر اساس رویکرد تحلیل گفتمان، شباهتها و تفاوتهای گفتمان امام خمینی و دکتر علی شریعتی چیست؟"به نگارش در آمده است. چارچوب مفهومی این مقاله مبتنی بر نظریه معنای لاکلاو و موفه می باشد و روش آن رویکرد تحلیل گفتمان است. بر این اساس، گفتمانهای امام خمینی و دکتر علی شریعتی در مقوله ها با چهارچوب تحلیل گفتمان در ابعاد معناد دهی به جهان، دال کانونی، دال برتر(هویت)، دال تهی، دقایق گفتمانی، اسطوره سیاسی، سوژه ها، سوژه های مثبت و منفی با توجه به منطق هم ارزی و تمایز و موقعیت های سوژه ای با همدیگر مقایسه شده اند. یافته های این پژوهش نشان می دهد که اسطوره سیاسی گفتمان امام خمینی نفی وضع موجود، نفی نظام سلطنتی، نفی جدایی دین از سیاست و حکومت و نفی غیرسیاسی بودن حوزه ها و روحانیون و ضرورت تشکیل حکومت اسلامی است. اسطوره سیاسی گفتمان دکترعلی شریعتی، نفی اسطوره های سیاسی موجود (مادی و مذهبی) و معرفی دموکراسی اسلامی(هدایت شده) به عنوان اسطوره سیاسی و حکومت سیاسی مطلوب برای جامعه ایران است.
۶۰۵۲.

«هانری کُربن»، هرمنوتیک فلسفی و اندیشه سیاسی کیهانی: ارزیابی انتقادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش سیاست نظری پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۸ 35-56

کلیدواژه‌ها: هرمنوتیک فلسفه اسلامی تأویل افراطی تفکر انتقادی و سیاست زدایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۲ تعداد دانلود : ۴۰۱
«هانری کُربن»، نخستین اندیشمندی بود که به کاربست آگاهانه هرمنوتیک فلسفی در فهم و تفسیر متون شیعی و تاریخ اندیشه فلسفی در ایران پرداخته است. او با بهره گیری از سنت های پدیدارشناسی، هرمنوتیک، الهیات مسیحی و سنت افلاطونی، ابزاری روش شناسانه برای فهم و تفسیر میراث فکری اسلام فراهم آورد و خود نیز در نوشته های متعددی آن را به کار بست. هرچند درباره اهمیت و جایگاه کُربن در مطالعات اسلامی و شیعی بسیار گفته اند، ارزیابی انتقادی از اندیشه و روش شناسی مطلوب او کمتر انجام شده است. هدف این مقاله، مطالعه و بررسی اسلوب هرمنوتیکی کُربن به ویژه از منظر نگرش انتقادی و اندیشه سیاسی است. مدعای ما این است که هرمنوتیک فلسفی کُربن در فهم خود از میراث اسلامی و ایرانی دست کم با سه مشکل اساسی مواجه است: نخست فقدان نگرش انتقادی به سنت، دوم تأویل افراطی و سوم سیاست زدایی از میراث فکری مسلمانان. هرسه ایراد یادشده در وجودشناسی کیهانی کُربن و فقدان ساحت بیناذهنی در اندیشه فلسفی وی ریشه دارد.
۶۰۵۳.

تحلیل ویژگی های امید صادق در نظریه انتظار مقام معظم رهبری (حفظه الله)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال هفدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۶۲ ۲۰۷-۲۲۶

کلیدواژه‌ها: نظریه انتظار ایجاد و پویایی انتظار اندیشه مهدویت امید صادق جامعه متکامل موعود

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸۳ تعداد دانلود : ۵۳۹
امام خامنه ای همواره اهتمام ویژه ای به تبیین درست و علمی مهدویت داشته اند و نظریه انتظار ایشان در هندسه ای نظام مند در قالب بیانات متعدد به جامعه عرضه شده است. از محورهای اصلی نظریه، «امیدصادق» و کارآمدی آن در ایجاد و مانایی انتظار است. این پژوهش، ضمن تبیین چیستی انتظار و امید و گونه های آن، رابطه امیدصادق و انتظار را از نگاه ایشان با روش توصیفی تحلیلی، بررسی می کند. در نظام اندیشه ای مقام معظم رهبری، امید صادق «هدفمند»، «حرکت آفرین و مولد انتظار» و «ملازم با اعتماد» است. همچنین امید صادق موتور محرک انتظار در ساحت فرد و جامعه است و با جلوگیری از احساس پوچی و سستی و رکود، تقویت انگیزه، نشاط آفرینی، آماده سازی برای ظهور را در هر فرد تسهیل می کند. بر پایه چنین امیدی، مبارزه در راه خیر و صلاح، مقابله با ظلم، استقرار عدالت، پیشرفت و موفقیت در جامعه اسلامی بروز می نماید و امید صادق به دیگر ملت های مظلوم گسترانده می شود. از اهم راهکارهای تقویت امید صادق، رابطه قلبی با امام زمان#، معرفی جامعه متکامل موعود و یادکرد ولادت منجی عالم بشریت است.
۶۰۵۴.

ماکس وبر و احیای حاکمیت سیاسی در عصر سلطه عقلانیت ابزاری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۵۰ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 191 - 210

کلیدواژه‌ها: پارلمان دموکراسی مبتنی بر رهبری دولت مدرن دیوان سالاری سیاستمدار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۴ تعداد دانلود : ۶۵۹
  در دوره مدرن، دولت همچون سایر شئون زندگی تحت سلطه روزافزون عقلانیت ابزاری قرار گرفته است که بازتاب آن را در نفوذ دیوان سالاری به حوزه اهداف سیاسی می توان مشاهده کرد.. ماکس وبر از طریق پژوهش در بنیادهای تاریخی و فلسفی دولت مدرن و ارائه فرم سیاسی دولت دموکراتیک، در پی اصلاح محدودیت های به وجودآمده برای اعمال حاکمیت سیاسی ملت آلمان بود. به باور او، سلطه دیوان سالاران بر حوزه اهداف سیاسی را می توان از طریق اتخاذ مدل دموکراسی مبتنی بر رهبری یک سیاستمدار حرفه ای و دارای اخلاق مسئولیت اصلاح کرد و بدین ترتیب راه را برای عینیت یابی حاکمیت سیاسی ملت گشود. هدف این مقاله، ترسیم رابطه ایجابی میان فرم سیاسی و محتوای تاریخی برای اصلاح محدودیت های ناشی از ایده دولت مدرن است. براساس شیوه استدلال این پژوهش، مفسر در اندیشه وبر می تواند به برداشتی منسجم از مدل دولتِ دموکراتیکِ مبتنی بر شرایط تاریخی دست یابد.
۶۰۵۵.

سازوکار اعتماد مردم به عملکرد دولت در شرایط شیوع کرونا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دولت پژوهی سال ششم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲۲ 1-34

کلیدواژه‌ها: اعتماد اجتماعی عملکرد دولت بحران کرونا اعتماد ابزاری اعتماد ارزش شناختی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۹ تعداد دانلود : ۴۱۵
امروزه شیوع ویروس کرونا در ایران و سراسر جهان تبدیل به یک مسئله اجتماعی شده و به نوبه خود جایگاه، کارکرد و اهمیت نهاد دولت ها را نیز آشکار نموده است. این مقاله با هدف تحلیل جامعه شناختی اعتماد مردم به عملکرد دولت در شرایط شیوع کرونا از نظریه های زتومکا و برناد باربر استفاده گردیده است. روش تحقیق پژوهش «پیمایش» بوده و جامعه آماری آن را افراد 15 سال به بالای کشور در سال 1399 تشکیل می دهند. از طریق فرمول کوکران حجم نمونه تحقیق برابر با 1600 نفر برآورد گردیده و شیوه نمونه گیری از نوع «نمونه گیری چندمرحله ای» می باشد. یافته ها نشان می دهد که بحث اعتماد به عملکرد دولت هم متوجه مجموعه ای از رفتارها و انتظارات ابزاری نسبت به نظام سیاسی و نیز بعد ارزش شناختی اعتماد در قبال نظام سلامت می با شد. به طور مشخص و متأثر از ایده نظری زتومکا، اعتماد مردم کشور به نظام سیاسی از نوع «اعتماد ابزاری» بوده که کماکان در سطح «اعتماد پایه» می باشد؛ در مقابل، اعتماد به نظام پزشکی و سلامت که اعتمادی مبتنی بر انتظارات اخلاقی و نیز «اعتماد ارزش شناختی» میباشد، در حد بسیاری افزایش یافته است. همچنین در بررسی اعتماد مردم به عملکرد مجموعه دولت مشخص شد که مؤلفه های اعتمادساز از معرف های هر دو نوع اعتماد تشکیل می شود؛ به عبارتی مردم وقتی وارد تعامل و همکاری با مجموعه دولت می شوند بتدریج به رعایت رفتارهای بهداشتی فردی و جمعی می پردازند و از حجم انتقادات کاسته می شود که به نوبه خود زمینه های همکاری مردم را فراهم می سازد.
۶۰۵۶.

عامل های تعیین کننده روابط ایران با منطقه آسیای مرکزی از دیدگاه اقتصاد سیاسی (مطالعه موردی: ترکمنستان و تاجیکستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اوراسیای مرکزی سال سیزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۲۷) 325 - 344

کلیدواژه‌ها: آسیای مرکزی آمریکا اقتصاد سیاسی ایران تحریم روسیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۹ تعداد دانلود : ۴۰۱
پیدایی یکباره دولت های مستقل آسیای مرکزی در منطقه شمال شرق ایران، عرصه ای آمیخته از فرصت ها و چالش ها را بر روی جمهوری اسلامی ایران گشوده است. عرصه ای که نه تنها در ابعاد سخت مکانی، بلکه در ابعاد پویای زمانی و متأثر از سیر طبیعی و غیرطبیعی تحول ها در این منطقه، به مثابه سنگ محکی برای تشخیص و ارزیابی توانایی ها و آسیب پذیری سیاست خارجی ایران و در نتیجه چشم انداز رسیدن به هدف ها و منافع ملی جمهوری اسلامی ایران درآمده است. روابط اقتصادی ایران در دهه های گذشته با کشورهای این منطقه متأثر از عامل های گوناگون، نوسان زیادی داشته است و پیامدهای متعدد اقتصادی، سیاسی و امنیتی را برای ایران رقم زده است. بنابراین پرسش این نوشتار این است که از منظر اقتصادی و سیاسی، کدام یک از متغیرهای دوجانبه، منطقه ای و بین المللی، تعیین کننده روابط ایران با کشورهای آسیای مرکزی است. در پاسخ این فرضیه مطرح می شود که به نظر می رسد، متغیرهای دوجانبه، در مقایسه با متغیرهای منطقه ای و بین المللی (مانند تحریم های آمریکا) اثرگذاری بیشتری بر روابط ایران با کشورهای منطقه داشته است. نوسانات همکاری های اقتصادی ایران با این کشورها در دوره قبل و بعد از تحریم و افزایش حجم همکاری ها در دوره تحریم و کاهش آن در دوره بعد از پذیرش برجام و قبل از خروج ایالات متحد آمریکا از این موافقتنامه نشان دهنده این واقعیت است. در این نوشتار از منظر اقتصاد سیاسی و با استفاده از روش اثبات گرایی این موضوع را تحلیل و بررسی می کنیم.
۶۰۵۷.

جریان شناسی تطبیقی روشنفکری دینی در تاریخ معاصر ایران

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی و دفاع مقدس سال ششم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 7 - 26

کلیدواژه‌ها: روشنفکری روشنفکری دینی تاریخ معاصر ایران جریان شناسی تطبیقی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶۷ تعداد دانلود : ۶۷۳
وقوع انقلاب مشروطه، زمینه ساز ورود روشنفکری به ایران بوده است که به تبع آن و هم چنین به سبب بافت دینی جامعه ایرانی، با پدیده ای به نام روشنفکری دینی در سالهای اخیر روبه رو هستیم. این مقاله با در نظر گرفتن روش جریان شناسی تطبیقی به این سؤال پاسخ داده است که: "صورتبندی ویژگیهای اساسی جریانات روشنفکری دینی در ایران معاصر، چه نقاط افتراق و اشتراکی را به وجود آورده است؟ چهار جریان با عنوان "رویکرد علمی به دین"، "رویکرد التقاطی در دین"، "رویکرد جامعه شناختی نسبت به دین" و "رویکرد معرفت شناختی به دین"، جریانات روشنفکری دینی در ایران معاصر هستند. نقاط اشتراک این جریانها، شامل دو جنبه ایجابی احیای نقش دین در جامعه، استفاده از بهره های روشنفکری غربی و دو جنبه سلبی نقد دین شناسی رایج و نقد روشنفکران گذشته است. هم چنین، این جریانها به لحاظ روشی و نظام اولویت گذاری از یکدیگر متمایز است. منظور از اولویت گذاری، برتری و انتخاب دین یا علم (تجدد) در مواقع لازم است. در حوزه روش نیز این رویکردها به ترتیب با روشی پوزیتیویستی، التقاطی (میان اسلام و مارکسیسم)، جامعه شناختی و معرفت شناختی به نسبت دین و تجدد می پردازد.
۶۰۵۸.

ظهور قدرت های متوسط نوظهور در خاورمیانه جدید: امارات متحده عربی و قطر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روابط خارجی سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 309 - 336

کلیدواژه‌ها: قدرت متوسط خاورمیانه نظم منطقه ای امارات قطر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۰ تعداد دانلود : ۴۵۵
نظم منطقه ای پس از ناآرامی های عربی که از آن با عنوان خاورمیانه جدید یاد می شود شاهد نقش آفرینی بازیگران متوسط نوظهور همچون قطر و امارات متحده عربی است. از منظر مولفه های قدرت این دولت ها بر خلاف بازیگران متوسط بین المللی پیشین در منطقه نظیر ایران، مصر، عربستان، عراق و سوریه فاقد استانداردهای لازم برای تبدیل شدن به بازیگران منطقه ای هستند. حال سوال این است چرا این بازیگران دامنه فعالیت خود را از زیر نظام منطقه ای خلیج فارس به نظم منطقه ای خاورمیانه در معنای موسع آن گسترش داده اند. در این ارتباط، به نظر می رسد عدم تسری ناآرامی های عربی در اوائل دهه 2010 به امارات و قطر این فرصت را برای آنها فراهم ساخت تا در پرتو تضعیف سایر رقبای درگیر این ناآرامی ها چون مصر یا سوریه به بازیگران منطقه ای تبدیل شوند. با این حال، بررسی سیر تحولی سیاست خارجی کشورهای مذکور از پیش از بروز ناآرامی های عربی گویای آن است که آنها در صدد تغییر جایگاه خود در نردبان روابط بین الملل منطقه بودند.. مقاله حاضر قصد دارد با اشاره به روند جابجایی قدرت در بین بازیگران منطقه ای طی دوره پسا ناآرامی عربی به طور عام و تمرکز بر الگوی های نوین حاکم بر سیاست خارجی دو قدرت متوسط نوظهور مورد اشاره به طور خاص، به پرسش فوق پاسخ دهد. این مهم در پرتو چارچوب مفهومی قدرت های متوسط منطقه ای در عرصه روابط بین الملل انجام خواهد شد.
۶۰۵۹.

طراحی مدل استقرار بازاریابی استراتژیک در جهت ارتقای ظرفیت های بالقوه صنعت گردشگری با تمرکز بر اقتصاد مقاومتی (مورد مطالعه صنعت هتلداری)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی بسیج سال بیست و سوم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۸۷ 177 - 208

کلیدواژه‌ها: بازاریابی استراتژیک اقتصاد مقاومتی ظرفیت های جدید هتل های 5 ستاره

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۵ تعداد دانلود : ۳۲۷
هدف تحقیق این است که در چارچوب سیاست های اعلامی اقتصاد مقاومتی از منظر مقام معظم رهبری مبنی بر فعال سازی ظرفیت های درونی ،مدلی برای استقرار بازاریابی استراتژیک در هتل های 5 ستاره ایران بکار گرفته شود تا در مواجهه با شرایط ویژه اقتصادی ناشی از تحریم ها، ظرفیت بالقوه هتل ها را افزایش داده ودر نهایت موجبات توسعه صنعت گردشگری را فراهم سازد. بدین منظور با بهره گیری از روش تحلیل محتوای کیفی، مدل اولیه تحقیق طراحی گردید. سپس با ارسال پرسشنامه و روش دلفی مدل نهایی استخراج شده است. جامعه آماری مربوط به طراحی مدل مفهومی، خبرگان علمی و سازمانی هستند و جامعه آماری مربوط به هتل های مورد مطالعه، مدیران و مشتریان هتل های 5 ستاره ایران می باشد. نتایج نشان می دهد که تمرکز هتل بر مولفه های اقتصاد مقاومتی که در این پژوهش بهره وری نیروی انسانی، رهبری، مناسب سازی فرهنگ، مناسب سازی ساختار و مشتری مداری می باشد موجب استقرار صحیح ابزار های بازاریابی استراتژیک که در اینجا محصول، قیمت، توزیع، مردم و فرآیند تعیین شده اند، گردیده و در نهایت افزایش ظرفیت های هتل ها را به همراه خواهد داشت.
۶۰۶۰.

ظرفیت فقه سیاسی در گسترش و تعمیق مرزهای راهبردی دولت اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: حکومت اسلامی سال بیست و پنجم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۹۸) 85-110

کلیدواژه‌ها: فقه سیاسی دولت اسلامی مرز راهبردی عمق استراتژیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۱ تعداد دانلود : ۵۲۳
بیشینه سازی قدرت برای زیست در ساحت بین الملل از مسائل مهم دولت اسلامی است. پژوهش پیش رو با طرح این پرسش که ظرفیت فقه سیاسی در گسترش و تعمیق مرزهای راهبردی دولت اسلامی چیست، در تلاش است با توسعه مفهوم مرز و سرحدات دولت اسلامی از خط مرزی به نقطه راهبردی انگاره مرزهای راهبردی دولت اسلامی را تأسیس و در جست وجویی فقهی، گسترش و تعمیق این مرزها را پیگیری نماید تا منافع و مصالح این دولت تأمین شود. مرز، اعتباری است که با اغراض ایدئولوژیکی و استراتژیکی، انواع حوزه نفوذ دولت را به وجود می آورد. این تحقیق از لحاظ روش، توصیفی تحلیلی بوده و یافته های آن نشان می دهد مرز راهبردی بر اساس راهبرد کلان دولت ها در جهت تأمین منافع فراملی شکل می گیرد؛ تقابل منفعت ها و مصلحت ها، حضور دولت در عمق استراتژیک خود را ضروری می سازد. احکام فقه سیاسی ظرفیت متنوعی برای گسترش و تعمیق مرزهای راهبردی دارد. تألیف قلوب و شرایط حاکم در هم کاری ها و معاهدات دولت اسلامی، مهم ترین این ظرفیت ها محسوب می شود.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان