ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۴۸۱ تا ۲٬۵۰۰ مورد از کل ۳۱٬۹۵۳ مورد.
۲۴۸۱.

بررسی شخصیت و عملکرد رهبران تمدن ساز جهان اسلام (مطالعه موردی امام هادی رسی پایه گذار تمدن زیدی در یمن)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: یمن هادی رسی رهبر زیدی تمدن زیدی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۱ تعداد دانلود : ۲۸۶
حکومت زیدیه یمن طولانی ترین دولت مذهبی در جهان اسلام است. تأسیس و تداوم دولت زیدی در ادوار مختلف تاریخ یمن در سایه مبارزه و هدایت رهبران فداکار منجر به استقرار و بقای تمدنی از جنس اندیشه زیدی در این کشور گردید تا زیدیه با سلسله ائمه زیدی یمن قرن های طولانی بر یمن حکمرانی نماید. در این میان جایگاه امام هادی رسی دارای ابعاد مختلف بوده و همواره از وی به عنوان الگویی برای رهبران این جریان تمدنی در یمن نام برده شده است، دارای اهمیت می باشد. هدف اساسی پژوهش حاضر پاسخ به این سؤال اصلی می باشد که شخصیت و عملکرد امام هادی رسی به عنوان پایه گذار تمدن زیدی در یمن چه بوده است؟ دستاورد این پژوهش که با روش کتابخانه ای و اسنادی و شیوه توصیفی - تحلیلی با استفاده از منابع فارسی و عربی به خصوص متون زیدی در تاریخ یمن به دست آمده است، بیان می دارد که اندیشه سیاسی و اصول کلامی و فقهی امام هادی رسی در جهت اعتلای تمدن اسلامی بوده و وی با داشتن روحیه ظلم ستیزی و جهاد با دشمنان، دین مداری و شایسته سالاری، مردم داری و اهتمام به عمران و آبادانی بلاد، ضمن اینکه سیاستمداری متبحر و عالمی اندیشه ورز می باشد در عملکرد سیاسی، نظامی، اقتصادی و فرهنگی دوران خود نیز رسالت تمدنی خویش را برای نسل های آینده زیدیه در یمن به خوبی انجام داده است.
۲۴۸۲.

معرفت شناسی بدن مند؛ رهیافتی نوین برای شناخت روابط بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شناخت اجتماعی معرفت شناسی علوم شناختی شناخت بدنمند معرفت شناسی روابط بین الملل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۵ تعداد دانلود : ۲۸۶
از حدود یک دهه پیش این پرسش مطرح شده است که علوم اعصاب شناختی چطور می تواند به مطالعه دانش روابط بین الملل کمک کند. چطور دانشی که نگاهی کل گرایانه به جهان دارد می تواند از روش های اثبات گرایانه و فردگرایانه علوم اعصاب اجتماعی بهره بگیرد؟ به نظر می رسد تا زمانی که درک درستی از ابعاد معرفت شناختی علوم اعصاب اجتماعی و پارادایم های حاکم بر آن و نیز نسبت آن با معرفت شناسی در روابط بین الملل نداشته باشیم نمی توانیم از این دانش برای مطالعه سیاست جهانی بهره بگیریم. در این پژوهش به دنبال پاسخ به این پرسش بوده ایم که معرفت شناسی بدنمند چه تاثیری بر نظریه روابط بین الملل بر جای گذاشته است؟ فرضیه ای که در پاسخ به این پرسش ارائه داده ایم این است که بدنمندی به عنوان یکی از پارادایم های جدید معرفت شناسی در علوم شناختی با رد دوگانه پنداری دکارتی و قرار دادن تجربیات بیناذهنی اجتماعی بدنمند در کانون شناخت شیوه های تازه ای برای مطالعه امر بین الملل معرفی می کند و ضمن دوری جستن از تقلیل گرایی، فردگرایی و اثبات گرایی، امکان مطالعه نقش متقابلاً قوام دهنده و علی بدن- فرهنگ را در تکوین ساختارهای بین المللی فراهم می سازد. یافته های حاصل از این مطالعه نظری نشان می دهد که بازتاب این معرفت شناسی را می توان در نسل جدید نظریه های فمینیستی ، چرخش کرداری و پسااستعماری روابط بین الملل، چشم اندازی نوین برای فهم پدیده های بین المللی مشاهده کرد.
۲۴۸۳.

دیپلماسی چینی سلامت و پویایی فزاینده اقتصاد چین در همه گیری کرونا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دیپلماسی سلامت چین اقتصاد کرونا وجهه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۷ تعداد دانلود : ۱۵۵
دیپلماسی سلامت، یکی از جنبه های دیپلماسی مدرن است که پس از همه گیری کرونا در جهان، موردتوجه بسیاری از کشورهای جهان واقع شده است. هدف مقاله پیش رو، بررسی نقش دیپلماسی سلامت بر حفظ و تداوم پویایی اقتصادی چین، هم زمان با همه گیری کرونا در این کشور و در سطح جهان است. براین اساس، پرسش اصلی پژوهش این است که «دیپلماسی سلامت چگونه به چین کمک کرد تا در شرایطی که کشورهای دیگر با رکود اقتصادی دست و پنجه نرم می کردند، اقتصاد خود را پویا نگه دارد؟» فرضیه اصلی پژوهش این است که «کارکردهای دیپلماسی سلامت، ازجمله گسترش روابط با کشورها، تلطیف چهره بین المللی، فرصت سازی برای کسب منافع اقتصادی از راه توسعه صادرات، و... به چین کمک کرد تا پویایی اقتصاد خود را حفظ کند». روش به کاررفته برای انجام پژوهش حاضر، روش کیفی با رویکرد تحلیلی تبیینی بوده و برای گردآوری داده ها نیز از روش کتابخانه ای استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داد که چین توانسته است در پرتو دیپلماسی سلامت به بازارهای جدیدی (در کشورهای درحال توسعه) دست یافته، برای خود شهرت و محبوبیت سیاسی کسب کند و نقش بازیگری مسئول و خیرخواه را به نمایش بگذارد. در نتیجه این سیاست ها، در سال 2020، استقبال از کالاهای بهداشتی چین و به تبع آن، صادرات این کشور، افزایش یافت.
۲۴۸۴.

رویکردهای نظری به انگاره فروپاشی اجتماعی جامعه ایران و نقد و ارزیابی آنها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: فروپاشی اجتماعی انقلاب اسلامی آشفتگی اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۲ تعداد دانلود : ۱۶۶
فروپاشی اجتماعی وضعیتی است که در آن جامعه نظام های حمایتی خود اعم از نظام های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و هویتی خود را از دست می دهد و سقوط می کند. اگرچه برخی نشانه ها می توانند انگاره فروپاشی اجتماعی را به صورت احتمال به ذهن تحلیلگران متبادر کنند، اما پیش بینی دقیق این که چه زمانی و در کدام جوامع فروپاشی اجتماعی رخ می دهد، ممکن نیست. این مقاله با روش تحلیل اسنادی و بر مبنای چارچوب نظم اجتماعی مسعود چلبی در صدد شناسایی رویکردهای نظری به انگاره فروپاشی اجتماعی جامعه ایرانی در سه دهه اخیر است. دیدگاه های موافقان انگاره فروپاشی اجتماعی را می توان در قالب سه رویکرد سیاسی-اجتماعی، اقتصادی-اجتماعی و فرهنگی-اجتماعی و رویکردهای مخالفان این انگاره را می توان به دو دسته دیدگاه های کاملا مخالف با انگاره و دیدگاه های قائل به نظریات جایگزین تقسیم نمود. یافته ها نشان می دهد که باورمندان به انگاره فروپاشی اجتماعی، ادله کافی را برای اثبات این موضوع در نسبت با جامعه ایران ندارند و از طرفی، وضعیت موجود جامعه ایران کاملا متفاوت از وضعیتی است که بتوان آن را با وضعیت در آستانه فروپاشی توصیف نمود و فرضیات مبتنی بر این انگاره نادرست هستند. در مقاله حاضر، ضمن شناسایی و دسته بندی رویکردهای نظری، مهم ترین ادله موافقان و مخالفان انگاره بیان شده و مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.
۲۴۸۵.

بررسی نقش مدیریتی خانم مرضیه دباغ در عرصه فرهنگ ایثار و شهادت (مطالعه موردی: مدیریت معنوی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدیریت معنوی فرهنگ ایثار و شهادت انقلاب اسلامی مرضیه دباغ

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲ تعداد دانلود : ۱۲۴
هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی نقش مدیریتی خانم مرضیه حدیدچی «دباغ» در عرصه فرهنگ ایثار و شهادت قبل و بعد از انقلاب اسلامی، بامطالعه موردی مدیریت معنوی ایشان است. فرهنگ ایثار و شهادت در اسلام از جایگاه ویژه ای برخوردار است. این فرهنگ ضامن بقای اسلام و بال سرخ عاشورایی تشیع، نماد مبارزه علیه ظلم و فساد برای تمامی جهانیان است. انقلاب اسلامی ایران به رهبری حضرت امام خمینی (ره) نیز با الگوگیری از این حرکت عظیم به پیروزی رسید. در این پژوهش برای نیل به هدف، از روش کیفی و از نوع تحلیل اسنادی استفاده شده است. ابزار پژوهش شامل کتب، آثار و متون تاریخی، اسناد، مصاحبه، منابع دیجیتال است. نتایج پژوهش نشان می دهد که خانم مرضیه دباغ هم قبل و هم بعد از پیروزی انقلاب، با الگوگیری از زنان صدر اسلام به ویژه حضرت زهرا (س) و زینب (س)، در عرصه های مختلف به ویژه در حوزه معنوی، نقش مدیریتی فعالی داشتند؛ اما مهم ترین بخش هایی که به طور مستقیم در بعد معنوی فرهنگ فعالیت داشتند، قبل از انقلاب شامل: برگزاری کلاس های قرآن و تفسیر، ارتباط مختلف با مراکز دانشگاهی، تلاش جهت تبلیغ و تکریم مقام شهدا، تبلیغات مربوط به مناسک حج است. بعد از انقلاب اسلامی شامل: هدایت و راهنمایی عاطفی و اخلاقی، تشویق افراد برای حضور در جبهه، انجام کارهای خیر و انسان دوستانه و غیره است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که خانم دباغ در نقش مدیریتی خود، نمونه بارزی از شخصیت ایثارگر و الگوی زن مبارز و انقلابی را به نمایش گذاشتند و نشان دادند که زن ایرانی در تاریخ معاصر این کشور با مدیریت معنوی خود نقش بسزایی در مبارزه علیه استبداد داخلی، استعمار خارجی و فرآیند پیروزی و استمرار انقلاب اسلامی داشته است.
۲۴۸۶.

راهبردهای امنیتی ایالات متحده آمریکا در خصوص چین و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران (2001- 2021)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: راهبردهای امنیتی ایالات متحده چین ایران امنیت ملی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۰ تعداد دانلود : ۲۳۸
تأثیر راهبردهای امنیت ملی آمریکا بر سایر کشورها، همواره موردتوجه پژوهشگران روابط بین الملل بوده است. برخی نظریه پردازان معتقدند، توسعه همه جانبه چین در بیست سال گذشته، منافع بسیاری از کشورها، علی الخصوص آمریکا را تحت تاثیر قرار داده است. این پژوهش به دنبال پاسخ به این سؤال است که راهبردهای امنیتی ایالات متحده آمریکا در خصوص چین، چه تأثیری بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران(۲۰۰۱-۲۰۲۱) داشته است؟ در پاسخ فرضیه مطرح شده آن است که «با توجه به تهدیدات راهبردی امنیتی آمریکا علیه چین، این کشور به دنبال اتحادهای جدید میان بازیگران مهم منطقه ای بوده، که این امر منجر به اتحاد راهبردی میان چین و ایران گردیده است». پس از بررسی منابع شاخص دسته اول(اقتصادی و راهبردهای امنیتی) با روش توصیفی-تحلیلی، نتایج نشان داد: راهبردهای امنیت ملی ایالات متحده آمریکا، از سال 2001 تا 2021 همواره از چین و ایران به عنوان یک تهدید بین المللی یادکرده است، به شکلی که نقش چین پررنگ تر و نقش ایران در مراحل بعدی در این راهبرد ها قرار داشته اند. به نظر استفان والت هنگامی که دو یا چند دولت با تهدید مشترک قریب الوقوع مواجه شوند، برای حفاظت از خود در شکل یک ائتلاف به یکدیگر می پیوندند. بدین جهت کشور چین و ایران در برابر تهدیدات کشور آمریکا قرارداد همکاری 25ساله به امضا رساندند.
۲۴۸۷.

آسیب شناسی گذار به دموکراسی در مصر، در سال های 1950 تا 2020(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: اقتدارگرایی خاورمیانه دموکراسی خواهی گذار به دموکراسی مصر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲ تعداد دانلود : ۱۸۹
سیاست غیردموکراتیک، حضور پایدار نیروهای نظامی در عرصه سیاسی و اقتصادی، نهادینگی آموزه های اقتدارگرایی، نبود پیوند بین اندیشه های ایدئولوژیکی و راهبردی و کاربرد نمادین دموکراسی در تاریخ سیاسی مصر، سیاست ورزی را به امتیاز انحصاری حاکمیت و نیروهای نظامی تبدیل کرد. این شیوه حکمرانی با دگرستیزی و تلاش برای محدودیت سیاست، ضمن تلقی جنبش های دموکراسی خواه به مثابه تخلیه انرژی های فرسوده کنش های جمعی، به بازدارنده ای در گذار به دموکراسی تبدیل شد. برگرفته از نوع ساخت قدرت و رفتارهای کارگردانان اصلی بازی سیاست از یک سو و چرخه پایدار اقتدارگرایی پوپولیستی، شبه دموکراسی و نواقتدارگرایی از سوی دیگر، ناکامی تجربه دموکراتیک مصر و شکنندگی گذار به سوی دموکراسی به مثابه پیروزی ساختار بر کارگزار انگاشته می شود. این پرسش مطرح است که چرا گذار به دموکراسی در مصر ناکام بوده است؟ در پاسخ این فرضیه مطرح می شود که سیاست ورزی و حکمرانی در مصر مبتنی بر لیبرالیسم غیردموکراتیک است؛ این گونه که با وجود ظهور آموزه های شبه لیبرالی در دوره های مختلف، هرگز زیست سیاسی دموکراتیک در مصر نهادینه نشد. با الهام از منطق جامعه شناسی تاریخی و نظریه گذار به دموکراسی، فرضیه را با روش تحلیلی و تاریخی به آزمون می گذاریم. یافته های پژوهش نشان می دهد چرخه اقتدارگرایی پوپولیستی، شبه اقتدارگرایی، شبه دموکراسی و نواقتدارگرایی در مصر، نشان می دهد فراغت از آموزه های دموکراتیک، نهادینگی عادت واره های اقتدارگرا و نبود فرهنگ دموکراتیک در زیست سیاسی مصر سبب ناکامی جنبش های دموکراسی خواه خواهد شد. 
۲۴۸۸.

بررسی رویکردهای چندجانبه گرایی چین با تاکید بر توسعه زیرساخت ها و نهادهای بین المللی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: چین چندجانبه گرایی شانگهای بریکس جاده ابریشم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲ تعداد دانلود : ۱۸۳
رویکرد سیاست خارجی بر م دار چندجانبه گرایی به دنبال مقابله با یک جانبه گرایی در نظام بین الملل است. این کشور تلاش دارد تا بتواند در فضای چندجانبه گرایی به برق راری رواب ط مسالمت آمیز با کشورهای جهان در تامین اهداف خود که عمدتا حول محور اقتصاد است دست یابد. گرچه در ساختار نظام لیبرالی غربی در حال رشد اقتصادی خود است و توانسته تا با ایجاد میزانی از هماهنگی و همراهی با نظام موجود بین المللی به عنوان قدرتی بزرگ در عرصه جهانی ظاهر شود اما خیزش اقتصادی این کشور در کنار تاکید بر چندجانبه گرایی، غرب را نسبت به تهدیدهای آتی که معطوف به دگرگونی نظام و ساختارهای بین المللی به نگرانی واداشته است. به هر حال پرسشی که مطرح می شود این است که چگونه چین رویکردهای چندجانبه گرایی را در سیاست خارجی خود اجرا کرده است؟ برای این منظور پژوهش به دو مورد توسعه زیرساخت ها و نهادهای بین المللی توجه ویژه داشته است و یافته ها نشان میدهد که توسعه زیرساخت ها مثل احیای جاده ابریشم و تاسیس بانکها در کنار تاسیس نهادهای جدید بین المللی چون شانگهای و بریکس در راستای سیاست چندجانبه گرایی چین بوده است.
۲۴۸۹.

کارکردهای دولت اخلاقی از منظر حکمت سیاسی متعالیه(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: حکمت سیاسی متعالیه دولت اخلاقی نیروهای شر نیروهای خیر عدالت سیاسی تربیت سیاسی شهروندان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۳ تعداد دانلود : ۱۶۲
هدف پژوهش حاضر واکاوی کارکردهای دولت اخلاقی از منظر حکمت سیاسی متعالیه است. در این راستا و با روش توصیفی- تحلیلی، پس از بررسی بسترهای لازم برای شکل گیری دولت اخلاقی، به کارکردهای آن پرداخته و نشان داده ایم که در این مکتب، دولت اخلاقی مبتنی بر حکمت عملی برساخته می شود که در آن تدبیر، تلاش و انتخاب عقلانی، جایگاه ویژه ای دارد. در این منطق، اخلاق بر همه تکاپوهای دولت، حاکمیت دارد و وظیفه اخلاقی دولت آن است که بستر های دستیابی جامعه به عدالت و احقاق حقوق سیاسی- اجتماعی را فراهم سازد. در دولت اخلاقی متعالی، اخلاق و سیاست، در روندی تعاملی- تکاملی به کمک یکدیگر می آیند و دولتی شکل می گیرد که دارای کارکردهایی همچون زمینه چینی برای سعادت جامعه، پاسبانی از شأن و کرامت انسان، بسترسازی برای تربیت و تهذیب سیاسی شهروندان، تحقق عدالت سیاسی، شرح صدر و همدلی است.
۲۴۹۰.

جامعه شناسی معرفت ادبیات مقاومت فلسطین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فلسطین ادبیات جامعه شناسی معرفت مقاومت شعر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۹ تعداد دانلود : ۱۸۷
مقاومت صرفا از طریق تفنگ و گلوله اتفاق نمی افتد، بلکه ادبیات نیز می تواند به گونه ای از مقاومت تبدیل شود. ادبیات ملی را می توان تبلور احساسات، افکار و تصورات یک ملت از وطن خویش دانست. این مسئله هنگامی که با جنگ، اشغال، انقلاب، آشوب و... همراه شود، روی تراژیک تری یافته و خود به یکی از ابزارهای مقاومت در برابر دشمن تبدیل می شود. در میان انواع مختلف ادبی فلسطین از گذشته تا کنون آنچه که پررنگتر از سایر انواع ادبیات بوده، شعر است که نشان می دهد شعر نسبت به داستان، نمایشنامه، رمان و سایر نمودهای ادبی هم ژرفای عمیق تری داشته و هم به لحاظ کثرت اختلاف زیادی با دیگر نمودها داشته است. این مقاله درصدد است تا با بررسی تاریخ معاصر فلسطین به پیدایش ادبیات مقاومت فلسطین بپردازد و دریابد پدیده های اجتماعی چگونه باعث شکل گیری جریان ادبیات مقاومت شده است؛ ادبیاتی که در مقاومت مردم این کشور نقشی جدی ایفا کرده است. بر همین اساس و با توجه به مطابقت روش هرمنوتیک اسکینر با جامعه شناسی معرفت که هر دو در پی برقراری پیوند میان زمینه و زمانه اجتماعی و سیاسی با مفاهیم و اندیشه ها هستند، در این مقاله از روش هرمنوتیک اسکینر استفاده شده است.
۲۴۹۱.

دلالت های اندیشه سیاسی معاصر شیعه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اندیشه سیاسی امر سیاسی شیعه علما حکومت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۶ تعداد دانلود : ۲۰۸
در غالب پژوهش های اندیشه سیاسی شیعه در دوره معاصر از تحولات شکلی و قالبی در باب نحوه مواجهه با امر سیاسی سخن رفته است. حرکت انقلابی مردم ایران به رهبری روحانیت و پس از آن شکل گیری حکومت اسلامی بر مبنای آموزه ها و اهداف اسلامی، نقطه عطفی در اندیشه سیاسی شیعه به لحاظ نوع و ماهیت نظر و عمل ایجاد کرد. اگر تعاملات علما با حکومت های صفوی و قجری را در قالب اندیشه سیاسی کلاسیک شیعه تحلیل کنیم، نوع مواجهه آنها با تحرکات انقلابی و حکومت جمهوری اسلامی در چارچوب اندیشه معاصر شیعه قابل دسته بندی است. این دوگانگی هم در شکل مواجهه با حکومت ها و هم در مفاهیم پایه ای قابل مشاهده است. در این نوشتار با اشاره اجمالی به تطورات شکلی اندیشه سیاسی شیعه از دوره صفوی تا جمهوری اسلامی، به تشریح دلالت هایی می پردازد که اندیشه سیاسی معاصر شیعه را از دوره گذشته آن متمایز می کند. این دلالت ها در تغییر مفهوم سیاست، انتظار از دین، وظایف علما، ضرورت تشکیل حکومت دینی، تبدیل حکومت به مقدمه واجب، تحول نسبت به تلقی از دخالت در سیاست و تغییرات در ادبیات سیاسی را شامل می شود.
۲۴۹۲.

تمدن نوین اسلامی در بستر امت دولت ساز در اندیشه ی رهبر معظم انقلاب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تمدن امت نظام تحول معرفتی دولت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۸ تعداد دانلود : ۱۹۱
امت دولت ساز مفهومی اساسی در مجموعه فرآیندهای منتهی به تشکیل دولت اسلامی است؛ این مفهوم حلقه ی واسط بین نظام اسلامی و دولت اسلامی است که تحولات چهارگانه ای در راستای همسوسازی مردم با ولی به دنبال داشته تا به تشکیل دولتی بینجامد که روش و منش و نظامات و نهادهای آن اسلامی باشد و در مرحله ی بعد، تشکیل جامعه اسلامی و درنهایت تمدن نوین اسلامی را نوید خواهد داد. امت دولت ساز دارای لایه هایی است که هر لایه اهداف و وظایف مشخصی داشته و با دارا بودن جمعیت قابل توجهی، با برخورداری از تحولاتی که در بر خواهد داشت، کل جامعه را حمایت و پشتیبانی معنوی و معرفتی کرده و آن را در راستای وحدت با ولی و ارتباط با او بسیج خواهد کرد. این پژوهش با هدف ترسیم اندیشه ی رهبری در ایجاد تمدن نوین اسلامی در بستر امت دولت ساز به این سؤال پاسخ داده است که تمدن نوین اسلام در بستر امت دولت ساز چگونه شکل می گیرد؟ پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری اسنادی اطلاعات، مسیر تشکیل تمدن نوین اسلامی را در سه بعد منش، روش و هدف امت دولت ساز از منظر ایشان تحلیل کرده است.
۲۴۹۳.

رویکرد تمدّن ساز رسول خدا (ص) در مواجهه با یهودیان صدر اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تمدن اسلامی یهودِ صدر اسلام اسلام و یهودیت پرسش های یهود الگوی تمدن ساز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۱ تعداد دانلود : ۱۶۱
از طلیعه پیدایش تمدّن اسلامی تا به امروز، همواره دین اسلام با دیگر ادیان، از جمله یهودیت در تعامل بوده است. تعامل دو تمدّن اسلام و یهودی را می توان از زوایای گوناگون به بحث نهاد. بررسی نخستین پیوندهای دو تمدّن اسلام و یهودیّت در کانون شکل گیری دین اسلام (یعنی مکّه و مدینه) در دهه های آغازین طلوع خورشید اسلام، از اهمّیت بسزایی برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف بررسی و تحلیل نخستین دادوستدهای دو تمدّن یادشده انجام شده است. یکی از نمودهای پیوند اسلام با یهودیّت را می توان در پرسش های گوناگون و پیوسته یهودیان از شخص رسول خدا (ص) به عنوان رهبر تمدّن اسلامی و بنیان گذار آخرین دین الهی پی گرفت. این پژوهش از نظر هدف، بنیادی و از نظر روش، توصیفی- تحلیلی است که با مطالعه اَسنادی انجام شده است. نگاهی به فراوانی و محتوای پرسش های یهودیان از رسول خدا (ص) و نیز واکنشِ آنها به پاسخ های آن حضرت، از یک سو نمایانگر هدف یهودیان از طرح پرسش های آن ها بوده و از سوگیریِ دغدغه های آنان پرده برمی دارد و از سوی دیگر، الگوی تمدّن ساز اسلام در نحوه رویارویی با پرسش های صاحبان دیگر ادیان را به دست می دهد. رفتار عملیِ رسول خدا (ص) در رویارویی با اهل کتاب که الگویِ قرآنیِ تمدّن ساز در تعامل حکیمانه با اهل کتاب به شمار می رود؛ مبتنی بر چهار رکنِ محوری است: 1. تکیه بر باورهای مشترک (کلمة سواء) 2 .جدالِ اَحسَن 3. حکمت 4. موعظه حسنه.
۲۴۹۴.

عربستان سعودی؛ صورت بندی آنتاگونیستی «امر سیاسی» و گسترش خشونت سیاسی در بستر خیزش های مردمی خاورمیانه (2011 تا 2017)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: عربستان سعودی امر سیاسی آنتاگونیسم خشونت سیاسی خاورمیانه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۵ تعداد دانلود : ۲۲۰
عربستان سعودی یکی از مهم ترین دولت های ایدئولوژیک منطقه خاورمیانه است که فرقه وهابیت نقش زیادی در فرایند تشکیل و تداوم حیات سیاسی آن ایفا کرده است؛ به نحوی که به منزله پایگاه و پناهگاه عمده سلفی ها، همواره در تولید و بازتولید گونه ای از گفتمان جهادی منطقه ای و فرامنطقه ای نقش اصلی را داشته است. پژوهش حاضر، درصدد پاسخ به این پرسش کلیدی است که «امر سیاسی» در گفتمان حکومتی عربستان سعودی چگونه صورت بندی شده است و این صورت بندی چه تأثیری بر رویکرد سیاست خارجی این کشور در منطقه (بین سال های2011 تا 2017) داشته است؟ فرضیه مورد آزمون پژوهش این است که «بر پایه گفتمان سیاسی حاکم بر رژیم عربستان سعودی (با دال مرکزی اسلام سنی وهابی)، خوانش عربستان سعودی از مفهوم امر سیاسی، آنتاگونیستی/ تخاصمی (بر پایه دوست/ دشمن) است و از این رو بازتولید این رویکرد در عرصه سیاست خارجی موجب گردید که این کشور، سیاست حذف «غیر» (از جمله جمهوری اسلامی ایران و جنبش های اسلامی مورد حمایت این کشور) را در صدر اولویت های خود قرار دهد، این امر به نوبه خود به شکل گیری و تقویت گروه های تندروی سلفی جهادی و گسترش خشونت سیاسی در منطقه دامن زده است». برای آزمون و تبیین متغیرهای اصلی پژوهش، از مفهوم پردازی کارل اشمیت در خصوص امر سیاسی و روش تحلیل گفتمان لاکلائو و موف بهره گرفته شده است.
۲۴۹۵.

عارضه یابی سازمانی انجمن های علمی دانشجویی، به مثابه سنگر قدرت نرم در دانشگاه ها؛ مطالعه موردی: دانشگاه گناباد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قدرت نرم انجمن علمی دانشجویی تحلیل تضاد ریشه ای عارضه یابی سازمانی سناریوی بهبود RCA+

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۴ تعداد دانلود : ۱۷۲
قدرت نرم شامل شکل دادن به ترجیحات دیگران از طریق جذابیت و جذب است. دانشگاه ها، در صحنه بین المللی از مؤلفه های مهم در جذب اذهان و ایجاد قدرت نرم به شمار می رود. انجمن های علمی دانشجویی، نهادهای مهمی هستند که باهدف تقویت نشاط علمی در میان دانشجویان و حمایت از هسته های پژوهشی تشکیل شده اند؛ اما برخی از انجمن ها، در این راه توفیق چندانی نداشته اند. این تحقیق با هدف عارضه یابی فعالیت انجمن های علمی در دانشگاه ها، شناسایی و حذف علل ریشه ای، انجام شده است. در این پژوهش به عنوان مطالعه موردی، برای شناسایی چالش های انجمن های علمی و علل ریشه ای آن ها، یک جلسه نگارش فکری براساس روش تحلیل تضاد ریشه ای، با حضور تیم خبرگان شش نفره از دانشگاه گناباد برگزار شد. پس از جمع بندی، نمودار RCA+ ترسیم و علل ریشه ای مشکلات انجمن های علمی در سه حوزه 1) ارتباطات، هماهنگی و مشارکت 2) سازماندهی و برنامه ریزی، و 3) کیفیت شناسایی گردید. پس از اولویت بندی علل ریشه ای با استفاده از روش IPA-FGAHP و تحلیل سناریوهای بهبود در ماتریس شکاف موزون-توانمندی، علل ریشه ای اولویت دار شناسایی و برای رفع آنها، با استفاده از رویکرد TRIZ، راهکارهایی پیشنهاد گردید.از مهم ترین علت های ریشه ای، می توان به نقص در آیین نامه انجمن ها، رأی دهی بدون شناخت کافی، عدم اهتمام و راهنمایی کافی مسئولان گروه و دانشگاه را نام برد. راهکارهایی برای کاهش آسیب زائی علل ریشه ای پیشنهاد گردید؛ که به عنوان نمونه، می توان به بازبینی در آیین نامه انجمن ها، تغییر ماهیت فضاهای موجود به اتاق انجمن اشاره کرد. همچنین درنهایت دانشگاه می تواند از برون سپاری های ارزان قیمت برای انجام برخی فعالیت های مربوط به برنامه ها استفاده کند.
۲۴۹۶.

بررسی جایگاه محیط زیست در ابزارهای حکمرانی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ابزارهای حکمرانی توسعه پایدار محیط زیست و طبیعت حکمرانی طبیعت محور در هم تنیدگی سیستم های طبیعی و اجتماعی گفتمان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۶ تعداد دانلود : ۱۵۸
درک صحیحی از شیوه جاری حکمرانی در ارتباط با موضوع محیط زیست و مدیریت پایدار سرزمین می تواند بستر مناسبی را برای بهبود حکمرانی درراه توسعه بلندمدت کشورها بخصوص کشورهای درحال توسعه که طبیعت و محیط زیست انسانی آن ها به دلیل توسعه ناپایدار در معرض خطر می باشد، ارائه دهد. در این مقاله تلاش شده است تا مفاهیم پایه مرتبط با حکمرانی بر اساس مثلث حکمرانی و ارتباط سه رکن اصلی حکومت، بازار و جامعه مدنی و همچنین روند تکاملی آن در سطح ملی و بین المللی به ویژه در ارتباط با رویکردهایی نظیر حکمرانی خوب تبیین شود. ازآنجایی که هر سیستم حکمرانی برای هدایت و راهبری جامعه، از ابزارهای مشخصی برای پیاده کردن سیاست های خود به منظور تغییرهای فردی یا اجتماعی استفاده می کند، چهاردسته اصلی ابزارهای حکمرانی با عنوان ابزارهای قانونی (تنظیمی)، اقتصادی (تشویقی/حمایتی)، ارتباطی (آگاهی رسانی) و زیرساختی مبنای بررسی جایگاه محیط زیست در سازوکارهای حکمرانی ایران قرار گرفتند تا ارتباط حکمرانی و محیط زیست به صورت نظام مند تحلیل شود. از بین چهار ابزار مطرح شده، موضوع محیط زیست تنها در بخش ابزار قانونی در حد مناسبی موردتوجه قرارگرفته است؛ اما این قوانین و سیاست ها به شکل مطلوبی حمایت سایر ابزارهای حکمرانی را به همراه نداشته و فرصت اجرایی شدن را پیدا نکرده اند و چه بسا سایر ابزارهای حکمرانی به ویژه ابزارهای اقتصادی و زیرساختی در جهت تخریب محیط زیست به کار گرفته شده اند. به همین دلیل به نظر می رسد جایگاه محیط زیست در ابزارهای حکمرانی ایران نیاز به بازنگری جدی داشته باشد و با توجه به تشدید روزافزون بحران های تهدیدکننده جوامع بشری نظیر تغییر اقلیم و بلایای طبیعی در سطح های ملی و بین المللی، توسعه چهارچوب جدیدی از حکمرانی که ملاحظات محیط زیستی در همه ارکان آن به رسمیت شناخته شود، امری اجتناب ناپذیر باشد.
۲۴۹۷.

تمدن اسلامی متاثر از کلان روند توسعه ارتباطات مجازی و تکنولوژی های ارتباطی؛ فرصت ها، تهدیدها و چالش ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تمدن اسلامی کلان روندها توسعه ارتباطات مجازی تکنولوژی های ارتباطی و اطلاعاتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۷ تعداد دانلود : ۱۹۷
امروزه تمدن اسلامی به عنوان یکی از مهمترین تمدن های نوین از دوران گذشته در مواجهه با وضعیت نا مطمئن آینده قرار دارد. این تمدن با تجارب ارزشی چندین ساله در وضعیت فعلی با چالش هایی روبه رو است که می تواند تهدیدی برای آینده آن تلقی شود. در عین حال نیز با توجه به تحقق کلان روندهایی مانند توسعه ارتباطات مجازی فرصت هایی را در پیش رو دارد. بر همین اساس هدف این پژوهش تحلیلی بر کلان روند توسعه ارتباطات مجازی و تمدن اسلامی است که در لوای آن چالش ها، فرصت ها، تهدیدها نیز بررسی و شناسایی می شوند. در این پژوهش از روش کیفی اسنادی استفاده شده و داده های مورد استفاده شامل بهره گیری از آیات قرآن کریم، روایات و احادیث و همچنین تفسیرهای مرتبط با این آیات و روایات است. تحلیل داده ها بر اساس تحلیل محتوای این مفاهیم انجام شده است. یافته ها نشان می دهد که با اشاره به آیات و روایات و رخدادهای صدر اسلام رویکرد تمدن اسلامی را می توان اینگونه ارزیابی کرد که تکنولوژی های ارتباطی را تا جایی بپذیرد که ماهیت آموزه های تمدن اسلامی را مخدوش نکند، البته درصدد آن نیز نیست که این تکنولوژی ها را در عرصه جامعه براندازد. با عنایت به اینکه تکنولوژی های ارتباطی که هم فرصت آور و هم تهدیدکننده هستند، تمدن سازان اسلامی درصدد واکاوی فرصت هایی هستند که اینگونه تکنولوژی ها را در جامعه اسلامی به کار ببرند. به عنوان نتیجه باید گفت که جامعه اسلامی از حیث ظرفیت شناسی برای برپایی تمدن نوین اسلامی با مانعی روبه رو نیست؛ چرا که برای شکل گیری تمدنی جامع نیاز به وجود مبانی، بروز و ظهورات، فراگیری جهانی و راهبری جهانی است که همه این عناصر یاد شده در اسلام وجود دارد. اما شرط تحقق این تمدن پیاده سازی ظرفیت های تبیین شده خواهد بود که باید در دو عرصه نظری و الگوهای عینی به تحقق برسد تا جامعه اسلامی بتواند به نقش خود در آینده نزدیک عمل کند.
۲۴۹۸.

بررسی تطبیقی رویکردهای غربی و سلفی با بیداری اسلامی در مؤلفه های تمدن ساز (تأکید بر دین مداری و مشارکت مردمی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رویکرد غربی رویکرد سلفی بیداری اسلامی تمدن دین گرایی مشارکت مردمی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۰ تعداد دانلود : ۱۵۴
ورود رسمی دین در عرصه ی سیاست، اجتماع و احیای تمدّن با پشتوانه ی حضور مردمی، نمودی از حکومت دینی و مردمی را در عرصه ی اجتماعات بشری در پی دارد که بارزترین تبلور عملی چنین فرآیندی، انقلاب اسلامی سال 1357 ایران و تأسیس نظام سیاسی بود. امام خمینی (ره) بنیانگذار انقلاب، با به رأی گذاشتن «جمهوری اسلامی»، نیاز و الزام حکومت دین گرای جدید را به «تأیید مردم» نشان داد و در مقوله ی «تعیین الگوی حکومتی» نیز آراء مردمی را ملاک قرار داد. پیرامون «حضور مردم در عرصه ی سیاست» جهت نظام سازی و احیای تمدّنی، گرایش های دیگری با عنوان دین و حکومت دینی وجود دارد و در جهان غرب پیرامون شیوه ی حضور مردم، الگوی خاصّ دیگری تبلیغ می شود. هدف این مقاله واکاویِ تفاوت های جریان بیداری با جریان غربی و جریان سلفی، پیرامون تأثیر دین و سبک حضور مردم در سیاست است که پیگیری آن با روش توصیفی- تحلیلی، تبیین رویکرد و سیاق خاصِّ هرکدام از جریانات مذکور را در این موضوع می طلبد. یافته های تحقیق در توجه به تناسب و تضاد جریان بیداری اسلامی با دیگر جریان ها، مشخص می شود که می تواند در تبیین صحیح نقاط ضعف تمدن غرب و جریان سلفی و نکات قوّت جریان بیداری اسلامی در اهتمام ورزی به «دین» و «مردم گرایی» روشنگر باشد.   
۲۴۹۹.

الگوی حکمرانی اخلاقی از منظر اسلام در اندیشه آیت الله خامنه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آیت الله خامنه ای حکمرانی اخلاق حکمرانی اخلاقی الگوی حکمرانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۶ تعداد دانلود : ۲۰۲
حکمرانی اخلاقی و تنظیم خط مشی ها، سیاست گذاری ها، اداره حکومت و روابط بین دولتمردان و مردم بر اساس اخلاقیات دینی نیازمند الگویی است تا از همه ظرفیت های دولتی و مردمی استفاده شود و توان مهار چالش ها و تعامل نهادهای مختلف را در راستای نهادینه کردن مکارم اخلاقی در جامعه، ایجاد تمدن نوین اسلامی و رسیدن انسان ها به عبودیت و قرب خداوند داشته باشد. بدین خاطر مسئله پژوهش ارائه الگوی حکمرانی اخلاقی از منظر مقام معظم رهبری است. تحقیق حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و استناد کتابخانه ای گویای آن است که الگوی حکمرانی اخلاقی در اندیشه آیت الله خامنه ای فرآیندی مستحکم، تحت ولایت ولی خدا و مبتنی بر اخلاق عرفی، فضیلت محور و توحیدی است که در آن مجموعه ای از قوانین و ساختارها برای نظارت و اعمال قدرت بر فعالیت های نهادهای حکومتی (دولت) و غیرحکومتی (مردمی و اجتماعی) و رفع تنازعات بین آن ها برای دستیابی به ارزش ها و بازداشتن جامعه از ظلم و فساد و اعمال غیرعالمانه و غیرعادلانه در ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی وجود دارند. روش و منش حکمرانان، الگوها و نظامات و سازوکارها، نهادها و ساختارها سه رکن اصلی حکمرانی اخلاقی است که می تواند به صورت عرفی با هدف صلح و پسند عمومی، به صورت فضیلت محور با هدف به کمال رساندن ایمان به خدا، و یا به صورت توحیدی با هدف دستیابی به محبت، رضا و لقای الهی تنظیم و اجرا شود.
۲۵۰۰.

بررسی نگرش سیاسی گروه های سلفی جهادی به نقش زنان در جهاد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: زنان گروه های سلفی جهادی سلفی جهادی داعش القاعده بوکوحرام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۸ تعداد دانلود : ۱۸۵
گروه های سلفی جهادی جزو جریان های اسلام گرای افراطی محسوب می شوند که به تفسیر خاصی از اسلام پایبند هستند. با توجه به اهمیت روزافزون خشونت جنسیتی در گروه های سلفی جهادی که مدعی فعالیت اسلامی اند، درک نقش عملیاتی و نمادین زنان برای مقابله با تهدید این گروه ها در سطح جهانی بسیار حائز اهمیت است. زنان نه تنها به طور نامتناسبی قربانی درگیری های مدرن شده اند، بلکه نقش مهمی را در عملیات تاکتیکی گروه های سلفی جهادی ایفا می کنند. نگرش گروه های سلفی جهادی نسبت به نقش زنان، از فعالیت های پشتیبانی در خطوط تا مشارکت فعال در میدان جنگ تکامل یافته است. این تکامل از تهیه سلاح، تدارک غذا برای مبارزان، پرستاری از مجروحان و گسترش ایدئولوژی جهادی تا جذب اعضای جدید، به مشارکت واقعی زنان در عملیات های جهادی در میدان رزم یا انجام عملیات بمب گذاری انتحاری رسیده است. این تحولات با اصول ایدئولوژیک این گروه ها در تعارض است؛ بنابراین با این سؤال اصلی مواجه هستیم که گروه های سلفی جهادی چه نگرشی به نقش زنان در جهاد دارند؟ یافته های پژوهش نشان می دهد نگرش این گروه ها نسبت به نقش زنان، از یک نقش سنتی به یک نقش فعال و رادیکال در حال تغییر است. این تغییر در برخی موارد بستگی به شرایط و استراتژی های مختلف دارد. نویسنده درصدد است با روش توصیفی - تحلیلی، جزئیات تغییر نقش زنان در گروه های سلفی جهادی و همچنین تناقضات موجود در این زمینه بررسی شود.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان