محمدعلی خوش طینت

درآمدهای نفتی در قالب اقتصاد رانتیر از عوامل اصلی ثبات سیاسی در عربستان بوده است. افول درآمدهای نفتی در عربستان در دهه های آتی و احتمال بروز بحران اقتصادی در این کشور یکی از عوامل اصلی تصمیم رهبران سعودی برای تدوین و اجرایی ساختن چشم انداز 2030 در دوره ملک سلمان بوده است. با توجه به محوریت اهداف و برنامه-های اقتصادی در چشم انداز 2030، هدف اصلی این پژوهش ارزیابی تاثیرات و پیامدهای روندهای جدید اقتصادی عربستان بر ثبات سیاسی در این کشور است. پرسش اصلی مطرح شده این است که روندها و تحولات جدید اقتصادی عربستان در دوره ملک سلمان به چه نحوی ثبات سیاسی در این کشور را متاثر می سازد؟ در این راستا دیدگاه عملیاتی دیوید ساندرز به عنوان چهارچوب مفهومی پژوهش انتخاب شده است. همچنین وضعیت اقتصادی جدید عربستان با تاکید بر پنج مولفه مورد بررسی قرار گرفته که عبارتند از: رشد و رونق اقتصادی؛ نرخ بیکاری؛ وضعیت مسکن؛ نرخ تورم و شاخص هزینه مصرف کننده و؛ وضعیت فقر و نابرابری. یافته اصلی مقاله این است که برنامه ها و سیاستهای جدید دولت عربستان ذیل چشم انداز 2030 باعث بهبود نسبی شرایط و شاخصهای اقتصادی در این کشور شده و از این منظر به حفظ ثبات سیاسی در این کشور منجر می شود. با این حال تغییرات اجتماعی و سیاسی ناشی از توسعه اقتصاد غیر نفتی باعث ایجاد بسترها و شرایطی می شود که بی ثباتی های نوینی را در پی خواهد داشت.

امروزه یکی از مسایل مهم جوامع در حال توسعه و از جمله ایران، مقوله مناسبات نسلی است. این پژوهش به بررسی مقایسه ای نگرش ها و ارزش های اجتماعی نسل چهارم با نسل اول انقلاب اسلامی ایران(مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه های استان تهران) پرداخت. لذا سوال این است نگرش ها و ارزش های نسل چهارم انقلاب اسلامی با نسل اول از نظر اجتماعی چه تفاوت ها و شباهت هایی دارد. هدف این پژوهش بررسی مقایسه ای نگرش های اجتماعی نسل چهارم با نسل اول انقلاب اسلامی(نمونه آماری: دانشجویان دانشگاه های استان تهران) انجام شده است. نوع پژوهش کاربردی و روش آن پیمایشی با بهره گیری از منابع اسنادی و پرسشنامه می باشد. بر این اساس، دو شاخص در حوزه اجتماعی به عنوان فرضیه های پژوهش مطرح گردید. در حوزه اجتماعی دو شاخص «وسایل ارتباط جمعی و فضای مجازی» و «نشاط اجتماعی» تعیین و انتخاب گردید. نتایج و یافته های پژوهش نشان می دهد شاخص اجتماعی «دسترسی به وسایل ارتباط جمعی و فضای مجازی» نسل چهارم انقلاب اسلامی با نسل اول تفاوت داشته و شاخص «شادی و نشاط اجتماعی» نسل چهارم و نسل اول شباهت دارد.

پیامبر عظیم الشان اسلام(ص) در جنگ ها نه تنها مستظهر به حمایت های الهی و امدادهای غیبی بودند، بلکه خود ایشان نیز با ابداع شیوه های نوین دفاعی، نقش مهم و موثری در پیروزی های صدر اسلام داشتند. ایشان با ترسیم خطوط کلی اهداف و تاکتیک ها در نبردهای صدر اسلام، به تبیین سیره جدید نظامی – دفاعی پرداخت که نه تنها حکومت تازه تاسیس اسلام و مسلمانان را از گزند هجمه های مشرکان در امان ساخت، بلکه به الگویی برای نسل های بعدی در جوامع مسلمان و حتی غیرمسلمان مبدل شد. هدف اصلی پژوهش بررسی مدیریت و فرماندهی دفاعی – نظامی پیامبر اکرم(ص) در نبردهای صدر اسلام می باشد. روش پژوهش تحلیلی – تاریخی است و در آن با استفاده منابع کتابخانه ای و بررسی اسناد موجود، به تبیین مدیریت نظامی - دفاعی پیامبر اسلام(ص) می پردازد. نتایج و یافته های پژوهش نشان می دهد حفظ، نشر و اعتلای اسلام، تامین امنیت حکومت نوپا، حمایت از مستضعفان و مقابله با مستکبران، مقابله با تجاوز و تعدی مشرکان و فتنه های آنان از مهم ترین اصول و اهداف دفاعی ایشان بوده است. به موازات آن، تاسیس تقویت و تجهیز نیروی بازدارنده، مانورهای نظامی، شورا و مشورت، استتار و پنهان کاری، کسب اطلاعات و خبرگیری، حفظ اسرار نظامی، جنگ روانی، تمرکز قوا و سیستم قلاع متحرک، عملیات پیشدستانه و واکنش سریع برخی از شیوه های نظامی ایشان در نبردهای صدر اسلام بوده است.