درخت حوزه‌های تخصصی

تعامل روانشناسی و دین

ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
ارزیابی، سنجش وآمار تاریخچه و مکاتب حوزه های جدید روانشناسی روانشناسی اجتماعی روانشناسی انگیزش روانشناسی رشد و تحول روانشناسی شخصیت روانشناسی مرضی تحولی روانشناسی یادگیری عصب شناختی رفتاری مشاوره مناسبات انسانی در محیط نقد و بررسی کتاب هوش هیجان
تعامل روانشناسی و دین روانشناسی اقتصادی روانشناسی رسانه روانشناسی سازمانی و صنعتی روانشناسی سلامت روانشناسی مثبت گرا روانشناسی منطقه ای روانشناسی نظامی روانشناسی هنر روانشناسی ورزشی روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵۸۱ تا ۶۰۰ مورد از کل ۱٬۹۶۴ مورد.
۵۸۱.

مقایسه عوامل شخصیتی، خودکارآمدی و موفقیت تبلیغی در طلاب ورودی سیکل و دیپلم(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی اسلامی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۸ 107 - 122

کلیدواژه‌ها: عوامل شخصیتی خودکارآمدی موفقیت تبلیغی طلبه سیکل طلبه دیپلم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵ تعداد دانلود : ۷۰
پژوهش حاضر با هدف مقایسه وضعیت طلاب حوزه های علمیه ورودی سیکل و دیپلم در سه متغیر عوامل شخصیتی، خودکارآمدی و موفقیت تبلیغی به روش علی - مقایسه ای انجام شد. جامعه آماری،  طلاب سطح دو حوزه علمیه قم بود که تعداد 130 نفر از آنان بر اساس فرمول کرک و به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شد. برای انجام این پژوهش، از سه پرسشنامه پنج عاملی شخصیت نئو فرم کوتاه، خودکارآمدی شرر و مبلّغ موفق جوانشیر استفاده شد. اطلاعات به دست آمده از طریق آزمون T دو نمونه مستقل و آزمون تحلیل واریانس چند متغیره مانوا تحلیل شد. نتایج به دست آمده نشان داد که بین طلاب ورودی سیکل و دیپلم ازنظر عوامل شخصیتی، خودکارآمدی و موفقیت تبلیغی تفاوت معناداری وجود ندارد. به نظر می رسد، محیط و مواد آموزشی، فرهنگی، تربیتی و معنوی یکسان، معنویت و پایبندی های مذهبی ازجمله عوامل تشابه و یکسانی طلاب ورودی سیکل و دیپلم در سه متغیر مذکور است.
۵۸۲.

بررسی مقایسه یی سلامت روان در بین حافظان قرآن و غیرحافظان قرآن شهر گرگان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۴ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۵ 57-66

کلیدواژه‌ها: اختلال خواب اضطراب سلامت روان سلامت عمومی قرآن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۰ تعداد دانلود : ۲۲۵
سابقه و هدف: با وجود پیشرفت هایی که انسان در طول زمان داشته، هنوز به آرامش روانی که از دیدگاه سازمان جهانی بهداشت اساس زندگی سعادتمندانه محسوب می شود، دست نیافته است. ازاین رو، لزوم توجه به آموزه های دینی به ویژه قرآن کریم برای تأمین سلامت روان مشخص می شود. هدف این پژوهش مقایسه ی سلامت روان در بین حافظان قرآن و غیرحافظان قرآن بوده است. روش کار: در این مطالعه ی مورد - شاهدی، 101 نفر از حافظان قرآن شهرستان گرگان با 102 نفر از همتایان غیرحافظ قرآن از نظر سلامت روان در سال 1394 مقایسه شدند. نمونه گیری در گروه مورد (حافظان قرآن) به صورت در دسترس؛ و در گروه شاهد (غیرحافظان) نیز به صورت در دسترس و با روش همسان سازی با گروه مورد از نظر جنس و سن صورت گرفت. داده ها با استفاده از پرسش نامه ی سلامت عمومی 28 سؤالی (28GHQ-) گردآوری شد. تحلیل آزمون های آماری (آزمون کولموگروف اسپیرنوف، من ویتنی و تحلیل واریانس یک طرفه) نیز در سطح 05/0>P صورت گرفت. در این پژوهش همه ی مسائل اخلاقی رعایت شده است و نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: بر اساس یافته های به دست آمده، سلامت عمومی کل در گروه حافظان قرآن بیشتر از غیرحافظان بود (012/0=P). علاوه براین، گروه غیرحافظ نسبت به گروه حافظ، علائم اضطرابی و اختلالات خواب بیشتری نشان دادند (031/0=P). علائم افسردگی نیز بین دو گروه تفاوت معناداری نشان داد (001/0>P). نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد افرادی که حافظ قرآن بودند در برخی از مقیاس های سلامت عمومی نسبت به افراد غیرحافظ از سلامت روان بیشتری برخوردار بودند. همچنین حفظ قرآن می تواند بر ارتقای سلامت روان افراد مؤثر باشد.
۵۸۳.

عوامل و الگوی انگیزش از دیدگاه آیت الله مصباح یزدی: نگاهی تحلیلی روان شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال یازدهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۴۲)

کلیدواژه‌ها: الگو انگیزش آیت الله مصباح یزدی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲۱ تعداد دانلود : ۱۱۲۶
هدف این پژوهش، شناسایی عوامل انگیزشی رفتار بر اساس دیدگاه آیت آلله مصباح یزدی و طراحی الگوی نظری انگیزش، در چارچوب دیدگاه ایشان می باشد. بدین منظور، ابتدا به آثار آیت الله مصباح یزدی مراجعه و نقطه نظرات ایشان در ارتباط با عوامل و فرایندهای انگیزشی انسان جمع آوری گردید. سپس، به روش توصیفی - تحیللی دیدگاه و طرح انگیزشی ایشان، با نگاهی روان شناختی بسط و گسترش داده شد و در قالب یک نمودار شبکه ای، به عنوان الگویی اولیه برای انگیزش رفتار ارائه گردید. بر اساس دیدگاه ایشان، انسان دارای دو ساحتی، هدفمند، جاودانه، ذاتاً دارای اختیار و قدرت انتخاب، عالی ترین موجود و نزد خداوند دارای کرامت است و گرایش به سمت کمال دارد. در بعد انگیزش و انرژی رفتار،انسان دارای پویای نفس، گرایش های بنیادی نفس، شناخت، نحوه جهان بینی و اراده مؤلفه های انگیزشی رفتار می باشد. به علاوه، با توجه به الگوی ویژه ای که ایشان برای ساختار نفس ارائه کرده اند، خود نفس و گرایش های بنیادی آن، اصالت داشته و تأمین کننده انرژی و جهت همه رفتارها می باشد.
۵۸۴.

نسخه کوتاه مقیاس سنجش دینداری برای جامعه دانشجویی ایران: ساخت و بررسی ویژگی های روان سنجی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال یازدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۴۴)

کلیدواژه‌ها: پرسش نامه دینداری مقیاس نگرش دینداری نسخه کوتاه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵۶
این پژوهش، با هدف تهیه نسخه کوتاه مقیاس دینداری بر اساس فرم بلند مقیاس دینداری صورت گرفت. نمونه پژوهش، 4000 نفر از دانشجویان شهر تهران بود که با بهره گیری از نمونه گیری طبقه ای نسبتی انتخاب شدند. نتایج تحلیل آیتم و تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی نشان داد مقیاسی با 36 آیتم، دارای بهترین ساختار به لحاظ روان سنجی است که بیشترین برازش و مناسبت را با الگوی نظری سه مؤلفه ای آن دارد. ضرایب اعتبار آیتم ها، خرده مقیاس ها و کل مقیاس مدل سه مؤلفه ای نسخه کوتاه شده نشان داد که کلیه زیرمقیاس ها از ضرایب مناسب همگونی برخوردارند. مقدار آنها 92/0 برای باور دینی، 81/0 برای عواطف دینی و 91/0 برای رفتار دینی است. بررسی ضرایب همبستگی نمره آیتم ها، با نمره کل زیرمقیاس مربوطه نشان می دهد که این ضرایب بین 41/0 (آیتم 37) و 77/0 (آیتم 25) متغیر است. به این نسخه از ابزار، پنج آیتم وانمود اجتماعی نیز اضافه شد. ابزار نهایی با 40 آیتم از ویژگی های روان سنجی و ساختار عاملی مناسب برخوردار است و می توان از آن به عنوان ابزاری روا و معتبر در پژوهش ها استفاده کرد.
۵۸۵.

مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و درمان مبتنی بر معنویت؛ بر میزان شادکامی، بهزیستی روان شناختی و کیفیت زندگی زنان مبتلا به اختلال وسواسی- جبری(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال یازدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۴۴)

کلیدواژه‌ها: درمان مبتنی بر معنویت درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد اختلال وسواسی جبری کیفیت زندگی بهزیستی روان شناختی شادکامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۰
هدف این پژوهش، مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، با درمان مبتنی بر معنویت، بر میزان شادکامی، بهزیستی روان شناختی و کیفیت زندگی زنان مبتلا به اختلال وسواسی جبری بوده است. طرح پژوهش، از نوع نیمه آزمایشی به صورت پیش آزمون پس آزمون و پیگیری است. جامعه آماری، کلیه زنان دارای اختلال وسواسی جبری، اصفهان بوده اند که با روش نمونه گیری در دسترس، 45 آزمودنی انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل، تقسیم شدند. دو گروه آزمایش، در هشت جلسه دو ساعته، گروه درمانی دریافت کرده اند. آزمودنی ها در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری، پس از یک ماه با پرسش نامه های شادکامی آکسفورد، بهزیستی روان شناختی ریف و کیفیت زندگی مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته های حاصل از داده های آماری نشان داد که هر دو مداخله مؤثر، اما اثربخشی درمان مبتنی بر معنویت، در مقایسه با درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر بهزیستی روان شناختی، شادکامی و کیفیت زندگی بالاتر بوده است.
۵۸۶.

بررسی تطبیقی سازه امید در روان شناسی اسلامی و روان شناسی کلاسیک(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های روانشناختی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۹) 97 - 115

کلیدواژه‌ها: امید اسلام مؤلفه های امید بررسی تطبیقی توکل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۷ تعداد دانلود : ۲۳۳
سازه امید در پژوهش های روان شناسی جایگاه خاصی دارد. امید، یکی از مؤلفه های اصلی روان شناسی مثبت گرا است و نقش مهمی در بسیاری از پروتکل های درمانی ایفا می کند. تقویت امید در تقویت شادکامی و بهزیستی روانی بیماران مزمن مؤثر است. با وجود جایگاه ویژه امید در منابع روان شناسی، برخی از مؤلفه های سازه امید وابسته به فرهنگ غرب می باشد که با فرهنگ ایران اسلامی سازگار نمی باشد. پژوهش ها نشان داده است که آمیخته کردن سازه های مثبت روانی با آموزه های معنوی اسلامی، اثربخشی آن سازه ها را افزایش می دهد. هدف این پژوهش، بررسی سازه امید در منابع اسلامی و مقایسه آن با مفهوم امید در روان شناسی کلاسیک است. بدین منظور با روش تحلیل محتوا، متون اسلامی مرتبط با امید و همچنین پژوهش های تطبیقی امید در اسلام و روان شناسی جمع آوری و تحلیل شد، و مؤلفه های امید اسلامی تبیین شد که عبارت اند از: امید به امر مطلوب، اعتدال، تلاش، توکل، خودباوری و امید متعالی.
۵۸۷.

تبیین مدل مفهومی انصاف اجتماعی از دیدگاه اسلام(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی اسلامی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۸ 7 - 26

کلیدواژه‌ها: رابطه انصاف ابعاد الگوی ارتباطی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۴ تعداد دانلود : ۹۹
نیاز به رابطه، نیازی فراگیر در انسان هاست و ریشه در پیوندجویی ذاتی آنها از بدو تولد با جهان میان فردی شان دارد. این نیاز، زمینه ساز شکل گیری مجموعه ای از روابط ازجمله روابط نزدیک در زندگی آن هاست. دیدگاه های گوناگونی پیرامون تبیین این روابط شکل گرفته و در این میان، رویکرد انصاف، یکی از قدیمی ترین و مهم ترین دیدگاه هاست. هدف پژوهش حاضر بررسی انصاف در روابط از دیدگاه روان شناسی و نیز دیدگاه اسلامی و مقایسه این دو دیدگاه با یکدیگر است. روش پژوهش حاضر، «توصیفی - تحلیلِ مفهومی» است. بر اساس آیات و روایات، دیدگاه اسلامی درباره ساختار، فرایند، ابعاد و الگوی ارتباطی انصاف ارائه شد. یافته های این پژوهش نشان داد بین دیدگاه روان شناسی و اسلام درباره انصاف تفاوت وجود دارد. بر این اساس، الگوی ارتباطی در اسلام، الگویی با ابعاد انصاف دهی بالا و انصاف خواهی پایین است درصورتی که الگوی ارتباطی انصاف در روان شناسی، الگویی با ابعاد انصاف دهی بالا، انصاف خواهی بالا است.
۵۸۸.

تطبیق مراحل رشد انسان در روان شناسی و نهج البلاغه(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۴ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۵ 129-140

کلیدواژه‌ها: روان شناسی مراحل رشد نهج البلاغه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸۶ تعداد دانلود : ۴۲۰
سابقه و هدف: خلقت انسان از نطفه تا مرگ از نظر روان شناسان رشد دارای مراحلی چون جنینی، کودکی، نوجوانی، جوانی، میان سالی و پیری است. این مراحل علاوه بر ویژگی های زیستی و شناختی دارای اصول تربیتی خاصی است که فرد را به کمال و شکوفایی کامل می رساند. ائمه (ع) اهتمام خاصی به توصیه های تربیتی برای سنین مختلف با توجه به ویژگی های خاص آنها داشته اند. در این میان سفارش های حضرت علی (ع) درباره ی نحوه ی برخورد با کودکان، نوجوانان و جوانان نشان دهنده ی آگاهی ایشان از تفاوت در ویژگی های جسمی - شناختی و روان شناختی و نیز اقتضائات سنی خاص افراد است. ازاین رو، پژوهش حاضر با هدف تطبیق مراحل رشد انسان در روان شناسی و نهج البلاغه صورت گرفته است. روش کار: این پژوهش از نوع تحلیلی - کتابخانه یی است که پس از مطالعه و بررسی کتب مختلف روان شناسی و کتاب نهج البلاغه، مراحل رشد انسان و ویژگی های آن بررسی شد. برای جمع آوری داده ها از کتاب های حوزه ی علوم اسلامی و دینی به ویژه کتب مرتبط با سخنان امام علی (ع) در نهج البلاغه، کتب حوزه ی علوم روان شناسی تحولی و رشد و همچنین مقالات مرتبط با حوزه ی دینی و روان شناسی استفاده شد. در این پژوهش همه ی مسائل اخلاقی رعایت شده است و نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها : یافته های روان شناسانی چون پیاژه و اریکسون در دوره های مختلف جنینی، کودکی، نوجوانی، جوانی و پیری با بیانات حضرت علی (ع) در نهج البلاغه تطابق بسیار دارد و از دیدگاه ایشان هر کدام از مراحل رشدی دارای حساسیت ویژه ی خود و نیازمند توجه است. نتیجه گیری: طی بررسی مراحل رشد به عوامل وراثتی، محیط اجتماعی، روان شناختی، جسمانی و... پیش و پس از تولد اشاره شد. برای اینکه افراد مراحل رشد را با موفقیت طی کنند علاوه بر تغذیه ی مناسب و محیط غنی، نکات تربیتی و آموزشی بسیار تأثیرگذار است؛ در نهج البلاغه جز راهکارهای روان شناختی، به مواردی چون روابط والدین با کودک، دوست یابی، ازدواج و ارتباط با کهنسالان نیز اشاره شده است.
۵۸۹.

بررسی رابطه هدفمندی بر اساس منابع اسلامی و ویژگی های شخصیت با رضایت از زندگی در دو گروه طلاب و دانشجویان(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های روانشناختی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۹) 183 - 203

کلیدواژه‌ها: هدفمندی بر اساس منابع اسلامی شخصیت رضایت از زندگی طلاب دانشجویان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۶ تعداد دانلود : ۱۹۷
هدف این پژوهش، بررسی رابطه هدفمندی بر اساس منابع اسلامی و ویژگی های شخصیت با رضایت از زندگی در دو گروه طلاب و دانشجویان بود. این پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی بوده و به صورت نمونه گیری در دسترس از بین جامعه 2520 نفری انتخاب گردیدند. یافته ها نشان دادند در هر دو گروه دانشجویان و طلاب بُعد شخصیتی روان رنجورخویی رابطه منفی و معناداری با رضایت از زندگی دارد و ابعاد شخصیتی برون گرایی، سازگاری و وظیفه شناسی رابطه مثبت و معناداری با رضایت از زندگی در هر دو گروه دارد. در هر دو گروه، بین دو متغیر رضایت از زندگی و بُعد گشودگی، رابطه معنا داری وجود ندارد. یافته دیگر نشان داد در هر دو گروه، متغیر رضایت از زندگی، با متغیر هدفمندی بر اساس منابع اسلامی، همبستگی مثبت و معنا داری دارد. همچنین نمره کل هدف با روان رنجورخویی در هر دو گروه رابطه منفی و معنا داری دارد. در جامعه دانشجویان، متغیر هدف با سایر ابعاد شخصیت به جز گشودگی، رابطه مثبت و معنا داری دارد و در جامعه طلاب، متغیر هدف با بُعد گشودگی از ابعاد شخصیت، رابطه منفی و معنا داری دارد. اما رابطه این متغیر با سایر ابعاد شخصیت، مثبت و معنا دار است. هدفمندی از جمله متغیرهای تأثیرگذار بر رضایت از زندگی می باشد. همچنین ویژگی های شخصیتی نیز متغیر دیگری است که بر بسیاری از ابعاد زندگی انسان همچون رضایت و هدفمندی تأثیرگذار است.
۵۹۰.

دورنمایی از «روان شناسی اسلامی به عنوان یک مکتب»(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلام و روانشناسی سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲۳ 69 - 100

کلیدواژه‌ها: روان شناسی اسلامی مکاتب روان شناسی جامعه سازی اسلامی سیستم مفهومی علوم انسانی اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۰۴ تعداد دانلود : ۵۱۴
هدف این پژوهش عبارت است از ارائه چارچوب اولیه جامعی برای روان شناسی اسلامی (قرآن بنیان)، به عنوان یک «مکتب روان شناختی»؛ پرسش اصلی پژوهش این است که روان شناسی اسلامی به عنوان یک مکتب، چه نوع «محتوا»، «ساختار» و «نقشه راه»ی خواهد داشت؟ برای پاسخگویی به این سؤال، تاریخچه و ادبیات «روان شناسی اسلامی» گردآوری و از راه فراتحلیلی نظری (نه آماری) بررسی شد؛ بعضی از یافته های پژوهش عبارت است از: 1. مسائل و موضوعات پژوهش باید از جامعه و متون اسلامی اخذ شود؛ 2. روان شناسی اسلامی، دارای «مفاهیم اساسی» ویژه خود است؛ 3. تفاوت ها و تشابه های آشکاری با روان شناسی معاصر دارد؛ 4. محقق شدنِ روان شناسی اسلامی، نقشه راهی دارد که تمام ارکانِ یک مکتب روان شناختی (تعریف، موضوع، روش، اهداف نظری، اهداف کاربردی، مسائل، مفاهیم اساسی، ارتباطش با دیگر علوم اسلامی و انسانی) را به صورت منسجم در کنار هم ترسیم می کند.
۵۹۱.

اثربخشی آموزش صبر مبتنی بر آموزه های دینی بر تاب آوری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال یازدهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۴۱)

کلیدواژه‌ها: آموزش صبر تاب آوری صبر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷۶ تعداد دانلود : ۶۶۲
این پژوهش، پژوهشی تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود که با هدف بررسی اثربخشی آموزش صبر مبتنی بر آموزه های دینی، بر میزان تاب آوری دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهر اصفهان صورت گرفت. جامعه آماری، شامل دانش آموزان دبیرستان های دخترانه شهر اصفهان در سال تحصیلی 94-93 بود. نمونه آماری، 30 نفر از این دانش آموزان بودند که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به تصادف در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. آموزش صبر، به عنوان مداخله به مدت یازده جلسه در گروه آزمایش اجرا شد. ابزار اندازه گیری پژوهش شامل پرسش نامه تاب آوری کونور و دیویدسون و مقیاس صبر حسین ثابت بود. داده های پژوهش با استفاده از روش آماری تحلیل کوواریانس مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته های تحقیق نشان داد که آموزش صبر به شیوه گروهی در سطح معناداری 05/0p< در افزایش تاب آوری دانش آموزان مؤثر می باشد.
۵۹۲.

سنخ شناسی زندگی از دیدگاه علامه طباطبایی و سلیگمن(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های روانشناختی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۹) 45 - 73

کلیدواژه‌ها: زندگی سنخ های زندگی سلیگمن علامه طباطبایی اندیشه اسلامی و روان شناسی مثبت نگر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۴ تعداد دانلود : ۲۲۲
این پژوهش، با هدف بررسی سنخ های زندگی از دیدگاه سلیگمن و شناسایی سنخ های زندگی بر اساس دیدگاه علامه طباطبایی و مقایسه این دو با یکدیگر انجام شده است. بدین منظور به روش توصیفی _ تحلیلی به منابع دست اول دیدگاه های سلیگمن و آثار علامه طباطبایی مراجعه و با همدیگر مقایسه گردید. یافته های پژوهش نشان می دهد که سلیگمن با انتخاب مدل ارسطوییِ رشد از ساده به پیچیده، چهار سنخ زندگی لذت بخش، متعهدانه، بامعنا و کامل ترسیم می کند. بر اساس دیدگاه علامه طباطبایی با توجه به دو ملاک حقیقی و غیرحقیقی بودن حیات و حیات خصوصی و زندگی عمومی، سه نوع زندگی «ذلت محور»، «لذت محور» و«سعادت محور» استخراج گردید. مفاهیم عاجله، حیات دنیا و متاع غرور بیانگر زندگی لذت محور می باشد که حیات عمومی است. مفهوم معیشت ضنک حیاتی غیرحقیقی است که به زندگی ذلت محور اشاره دارد. افرادی که در این دو سنخ زندگی هستند، از رسیدن به بالاترین درجات کمال باز می مانند. حیات حقیقی منحصر در زندگی آخرت و حیات طیبه است که همان زندگی سعادت محور می باشد. روحانی بودن منشأ سنخ های زندگی، هدفمندی سنخ های زندگی جهت دستیابی به سعادت جاودانه فرامادی، نقش انگیزه الهی در رسیدن به هدف زندگی، فراشمولی قلمروی ارزشی سنخ های زندگی بر اساس دیدگاه علامه طباطبایی از جمله تفاوت های شاخص با دیدگاه سلیگمن می باشد.
۵۹۳.

ارتباط ابعاد سلامت روان و سلامت معنوی در کارکنان ستادی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در سال 1395(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۴ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۳ 34-44

کلیدواژه‌ها: ستاد دانشگاه سلامت روانی سلامت معنوی کارکنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۷ تعداد دانلود : ۲۴۷
سابقه و هدف: سلامت معنوی ازجمله سرمایه های باارزشی است که سلامت روان انسان را تحت تأثیر قرار می دهد. ازاین رو، هدف از مطالعه ی حاضر بررسی ارتباط بین سلامت روان و سلامت معنوی در کارکنان ستادی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در سال 1395 بود. روش کار: در این پژوهش مقطعی 267 نفر از کارکنان ستادی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه با روش نمونه گیری تصادفی ساده برای مطالعه انتخاب شدند. ابزارهای اندازه گیری اطلاعات شامل پرسش نامه ی سلامت روان گلدنبرگ و پرسش نامه ی سلامت معنوی پولوتزین و الیسون بود. پس از جمع آوری اطلاعات، داده ها با استفاده از آزمون آماری پیرسون تجزیه و تحلیل شد. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: بر اساس یافته های به دست آمده، میانگین نمره ی سلامت روانی شرکت کنندگان 98/2 و میانگین نمره ی سلامت معنوی آنان 62/3 بود. علاوه براین، بین سلامت روانی و سلامت معنوی همبستگی معناداری وجود داشت (324/0r=). بیشترین همبستگی سلامت معنوی نیز با بُعد افسردگی و کمترین همبستگی آن با بُعد نشانه های جسمانی بود. نتیجه گیری: ارتقاء سلامت روان قشرهای مؤثر و سازنده ی جامعه لازمه ی پویایی، بالندگی و اعتلای آن جامعه است. نتایج نشان داد که سلامت معنوی در کارکنان دانشگاه بر سلامت روان آنان تأثیرگذار بود. ازاین رو، برنامه ریزی برای ارتقای آن ازجمله مسائلی است که مسئولان و سیاست گذاران مربوط باید مدنظر قرار دهند.
۵۹۴.

نقش نگرش های مذهبی و سرسختی روان شناختی به عنوان پیش بین های استرس دوران دانشجویی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۴ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۴ 21-32

کلیدواژه‌ها: استرس دوران دانشجویی سرسختی روان شناختی نگرش مذهبی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۲ تعداد دانلود : ۱۷۷
سابقه و هدف: عوامل و زمینه های بسیاری در شکل گیری استرس دوران دانشجویی نقش دارند که از مهم ترین آنها نگرش های مذهبی و سرسختی روان شناختی است. ازاین رو، هدف پژوهش حاضر بررسی نقش نگرش های مذهبی و سرسختی روان شناختی به عنوان پیش بین های استرس دوران دانشجویی دانشجویان دانشگاه بجنورد است. روش کار: این پژوهش از نوع توصیفی - همبستگی و جامعه ی آماری آن شامل کلیه ی دانشجویان دانشگاه بجنورد در نیمسال دوم سال تحصیلی 95 - 96 است که از بین آنان 170 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله یی انتخاب و مطالعه شدند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس سرسختی روان شناختی اهواز، پرسش نامه ی نگرش سنج مذهبی و فهرست استرس دوران دانشجویی؛ و برای تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استفاده شد. در این پژوهش همه ی مسائل اخلاقی رعایت شده است و نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: یافته ها نشان داد ضریب همبستگی بین نگرش های مذهبی (526/0-=r) و سرسختی روان شناختی (457/0-=r) با استرس دوران دانشجویی معنی دار است (05/0p<). تحلیل رگرسیون با روش گام به گام نیز نشان داد به ترتیب متغیّرهای سرسختی روان شناختی و نگرش های مذهبی می توانند استرس دوران دانشجویی را پیش بینی کنند (241/0R 2 = و 04/0 > P). نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده، می توان استرس دوران دانشجویی را از طریق نگرش های مذهبی و سرسختی روان شناختی پیش بینی کرد. ازاین رو، در نظر گرفتن این دو متغیّر در برنامه های آموزش مدیریت استرس دانشجویان توصیه می شود. Rahimi Pordanjani T, Mohamadzade EbrahimiA, DoostkamZ. Religious Attitudes and Psychological Hardiness as Predictors of Stress in Students’ Life. J Res Relig Health. 2018; 4(4):21- 32.DOI: https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i4.17334
۵۹۵.

پیش بینی وسواس و فوبیا در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تهران: نقش مفهوم خدا(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۴ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۴ 59-68

کلیدواژه‌ها: دانشجویان فوبیا مفهوم خدا وسواس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۵ تعداد دانلود : ۲۳۸
سابقه و هدف: مفهوم خدا که از طریق فرهنگ زبانی و کلامی به انسان ها انتقال می یابد و برداشت انسان ها را از خداوند مشخص می کند با سلامت روان شناختی افراد ارتباط تنگاتنگی دارد. هدف پژوهش حاضر پیش بینی وسواس و فوبیا بر اساس مفهوم خدا در دانشجویان است. روش کار: این پژوهش از نوع توصیفی - همبستگی و جامعه ی آماری آن شامل همه ی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تهران است که با استفاده از روش نمونه گیری سهمی، تعداد 367 نفر از آنان انتخاب شدند و مقیاس مفهوم سازی فرد از خدا (GCS) و مقیاس های وسواس و فوبیا در فهرست نشانه های مرضی (R90SCL - ) بر روی آنان اجرا شد. در این پژوهش همه ی مسائل اخلاقی رعایت شده است و نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها : تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که میزان وسواس و فوبیا را می توان از روی مفهوم خدا در دانشجویان پیش بینی کرد. همچنین نتایج پژوهش نشان داد دانشجویان پسری که مفهوم مثبتی از خدا داشتند دارای فوبیای کمتر (05/0P< و 24=r)؛ و دانشجویان دختری که مفهوم مثبتی از خدا داشتند دارای وسواس کمتری بودند (05/0P< و 28=r). نتیجه گیری: از یافته های به دست آمده می توان نتیجه گرفت که وسواس و فوبیای دانشجویان تابعی از کیفیت و چگونگی مفهوم خدا است. Haddadi kuhsar AA, Ghobari Bonab B. Predicting Obsessive-compulsive behavior and Phobic Anxiety among Students of Medical Sciences: The role of the Concept of God. J Res Relig Health. 2018; 4(4): 59- 68. DOI: https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i4.12673
۵۹۶.

بررسی رابطه بین «سبک زندگی اسلامی» با «رضایت زناشویی» با واسطه گری «خوش بینی»(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلام و روانشناسی سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲۲ 43 - 62

کلیدواژه‌ها: رضایت زناشویی سبک زندگی اسلامی خوش بینی روانشناسی خانواده زوج درمانگری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱۰ تعداد دانلود : ۷۷۶
هدف این پژوهش، بررسی رابطه بین «سبک زندگی اسلامی» با «رضایت زناشویی» با واسطه گری «خوش بینی» است. روشِ آن، همبستگی و تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزار AMOS20 است. جامعه آماری اش، کارکنان متاهل دولت تعیین شد، بطوری که 214 نفر از کارمندان متاهل (94 مرد و 120 زن) سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان ساکن در شهر تهران بصورت خوشه ای و تصادفی انتخاب شدند و به پرسشنامه رضامندی همسران (افروز)، پرسشنامه خوش بینی اسلامی (نوری) و پرسشنامه سبک زندگی زوجین با رویکرد اسلامی (حیرت و همکاران) پاسخ دادند. یافته ها نشان داد بین سبک زندگی اسلامی و رضایت زناشویی رابطه مثبت و معناداری (01/0>P) وجود دارد، بطوری که سبک زندگی اسلامی اثر مستقیم و معنادار بر رضایت زناشویی دارد (05/0>P). همچنین مقدار استاندارد اثر غیرمستقیم سبک زندگی با واسطه گری خوش بینی بر رضایت زناشویی در سطح 05/0 معنادار می باشد. بنابراین سبک زندگی اسلامی با واسطه گری خوش بینی، بر رضایت زناشویی اثر غیرمستقیم دارد و دو متغیر خوش بینی و سبک زندگی اسلامی، رضایت زناشویی را تبیین می کنند.
۵۹۷.

مراقبت مذهبی روحانی بر بالین بیماران و تأثیر آن بر افسردگی و اضطراب بیمارستانی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۴ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۳ 45-55

کلیدواژه‌ها: اضطراب و افسردگی بیمارستانی روحانی کارآزمایی بالینی مراقبت مذهبی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۳ تعداد دانلود : ۲۲۴
سابقه و هدف: بیماران بستری به علت ترس از عمل جراحی یا علائم ناتوان کننده ی بیماری و مرگ دچار اضطراب و افسردگی می شوند که می تواند عملکرد آنها را مختل کند. مراقبت مذهبی روحانیون با هدف برآوردن نیازهای مذهبی بیماران می تواند موجب افزایش توانایی آنان برای مقابله با بیماری شود. ازاین رو، پژوهشگران بر آن شدند برنامه ی مراقبت مذهبیی تدوین کنند که فرد روحانی آن را بر بالین بیمار اجرا کند، تا اثربخشی برنامه را در افسردگی و اضطراب بیماران بستری ارزیابی کنند. روش کار: در این مطالعه ی کارآزمایی بالینی با گروه کنترل، 142 بیمار بستری در بیمارستان نکویی شهر قم به صورت نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند و در دو گروه آزمون و کنترل قرار گرفتند و پرسش نامه های مربوط به اطلاعات جمعیت شناختی و سطح افسردگی و اضطراب بیمارستانی را تکمیل کردند. پس از آن روحانی همکار برنامه ی مراقبت مذهبی را بر بالین بیماران گروه آزمون اجرا کرد و دو گروه پس از مداخله پیگیری شدند. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه بر این، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: آزمون آنکووا نشان داد که مداخله ی صورت گرفته مؤثر بود و دو گروه بعد از مداخله از نظر نمره ی کلی اضطراب و افسردگی بیمارستانی و حیطه های آن (اضطراب - افسردگی) (001/0p< و 75/35F=)، با هم تفاوت آماری معنی داری داشتند. آزمون تی زوجی نیز نشان داد که در گروه مداخله اضطراب و افسردگی بیمارستانی بعد از مداخله به طور معنی داری کاهش پیدا کرده بود (001/0p=)؛ درحالی که در گروه کنترل، تفاوت معنی داری مشاهده نشد (10/0P= و 48/0P=). نتیجه گیری: حضور افرادی نظیر روحانی متعهد و آشنا به مسائل درمانی در کنار افراد دیگر؛ و دادن مراقبت مذهبی می تواند موجب کاهش اضطراب و افسردگی بیماران شود و نقش بسزایی در کاهش آلام و تقویت روحیه ی بیماران و بهبودی آنان داشته باشد.
۵۹۸.

پیش بینی بهزیستی روان شناختی بر اساس نگرش به دین و اضطراب مرگ در مردان سالمند مرکز نگهداری نیمه وقت شهر کرمانشاه(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۴ بهار ۱۳۹۷ شماره ۲ 54-68

کلیدواژه‌ها: اضطراب مرگ بهزیستی روان شناختی سالمندی نگرش به دین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۴ تعداد دانلود : ۱۹۷
سابقه و هدف: با توجه به نقش مهم و روزافزون بهزیستی سالمندان، بررسی نقش متغیّرهای مختلف در بهزیستی ضروری به نظر می رسد؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ی بهزیستی روان شناختی با دین داری و اضطراب مرگ در سالمندان مرد صورت گرفته است. روش کار: این پژوهش توصیفی ازنوع همبستگی است. جامعه ی آماری پژوهش شامل 700 مرد سالمند سراهای نگهداری نیمه وقت سالمندان شهر کرمانشاه است، که 200 نفر از آنان به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسش نامه ی بهزیستی روان شناختی ریف، مقیاس نگرش مسلمانان به دین وایلد و جوزف و پرسش نامه ی اضطراب مرگ تمپلر بود. معیارهای ورود به پژوهش نیز شامل کسب نمره ی بالای 22 در آزمون وضعیت روانی، داشتن سن حداقل 60 سال، داشتن تحصیلات راهنمایی یا بالاتر و داشتن حداقل درآمد ماهیانه برای گذراندن زندگی بود. افرادی که دارای این شرایط نبودند از مطالعه خارج شدند. برای تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام استفاده شد. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: یافته ها نشان داد که بین بهزیستی روان شناختی با دین داری (39/0 = r) رابطه ی مثبت و با اضطراب مرگ (19/0- = r) رابطه ی منفی و معنی داری وجود دارد (001/0P<). نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نیز نشان داد که به ترتیب اهمیت؛ نگرش اسلامی، اضطراب مرگ و مناسک اسلامی به طور معناداری قادر به پیش بینی 22 درصد از بهزیستی روان شناختی در سالمندان بودند (001/0P<). نتیجه گیری: بنابراین با توجه به نقش دین داری در زندگی و به کارگیری راهبردهایی که موجب کاهش اضطراب مرگ می شود، می توان بهزیستی روان شناختی را در سالمندان افزایش داد.
۵۹۹.

اثربخشی آموزش شفقت با رویکرد درمان یکپارچه توحیدی بر کاهش افسردگی زنان خانه دار(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی اسلامی سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۹ 55 - 66

کلیدواژه‌ها: شفقت درمان یکپارچه توحیدی افسردگی زنان خانه دار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷ تعداد دانلود : ۸۹
هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش شفقت با رویکرد درمان یکپارچه توحیدی بر کاهش افسردگی زنان خانه دار بود. این مطالعه با رویکرد کمّی و به روش نیمه آزمایشی و با به کارگیری طرح پیش آزمون - پس آزمون و گروه گواه انجام شد. جامعه آماری پژوهش، کلیه زنان خانه دار شهرستان کرمان بود. با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، 30 نمونه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه ۱۵ نفری (آزمایش و کنترل) جایگزین شد. شرکت کنندگان به پرسشنامه های استاندارد افسردگی بک، در مراحل پیش آزمون و پس آزمون پاسخ دادند. آموزش شفقت با رویکرد یکپارچه توحیدی در 10 جلسه 90 دقیقه ای به اعضای گروه آزمایش ارائه شد ولی گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای را در طول مدت آزمایش دریافت نکرد. در پایان نیز داده های پژوهش با روش تحلیل کوواریانس تحلیل شد. نتایج نشان داد که آموزش شفقت با رویکرد درمان یکپارچه توحیدی بر افسردگی زنان خانه دار مؤثر بوده و باعث کاهش افسردگی در زنان شده است.
۶۰۰.

بررسی اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار مبتنی بر آموزه های دینی در افزایش سازگاری اجتماعی و کاهش تعارض های زناشویی زوجین(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۴ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۴ 44-58

کلیدواژه‌ها: آموزه های دینی تعارض های زناشویی زوج درمانی هیجان مدار سازگاری اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۴ تعداد دانلود : ۲۲۴
سابقه و هدف: تعارض های زناشویی به دلیل اختلاف زوجین در نوع نیازها و روش ارضای آن، خودمحوری، رفتار غیرمسئولانه و تناقض در خواسته ها به وجود می آید. سازگاری اجتماعی عبارت است از رفتارهای انطباقی فراگرفته به منظور برآورده ساختن نیازهای محیطی؛ که غالباً مستلزم اصلاح تکانه ها، هیجان ها و نگرش ها است. هدف اصلی این پژوهش بررسی اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار مبتنی بر آموزه های دینی در افزایش سازگاری اجتماعی و کاهش تعارض های زناشویی زوجین است. روش کار: پژوهش حاضر از نوع کارآزمایی بالینی است که در آن از طرح آزمایشی پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل استفاده شده است. جامعه ی آماری پژوهش را کلیه ی زوج های مراجعه کننده به درمانگاه خانواده ی دانشگاه شهید بهشتی در سال 1395 تشکیل می دهند که از بین آنان 40 زوج به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و در گروه های زوج درمانی هیجان مدار مبتنی بر آموزه های دینی و کنترل (هر یک 2 نفر) قرار گرفتند. برای شرکت کنندگان گروه آزمایش 10 جلسه رویکرد هیجان مدار مبتنی بر آموزه های دینی (هر جلسه 90 دقیقه)، به صورت هفته یی یک جلسه برگزار شد. به منظور جمع آوری داده ها نیز از مقیاس سازگاری اجتماعی بل (BAI) و پرسش نامه ی تعارض های زناشویی (MCQ) استفاده شد. در این پژوهش همه ی مسائل اخلاقی رعایت شده است و نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها : یافته ها نشان داد که آموزش زوج درمانی هیجان مدار مبتنی بر آموزه های دینی بر سازگاری اجتماعی زوجین (34/0)، سازگاری عاطفی (59/0) و سازگاری شغلی (24/0) اثر معناداری داشت (05/0 > P). همچنین این تغییرات برای زیرمقیاس های کاهش همکاری، کاهش رابطه ی جنسی، افزایش جلب حمایت فرزندان، کاهش رابطه ی فردی با خویشاوندان همسر، کاهش ارتباط مؤثر و جدا کردن امور مالی به ترتیب 37/0، 25/0، 15/0، 48/0، 43/0 و 17/0؛ و در سطح 05/0 > P معنادار بود. نتیجه گیری: دین داری در خانواده و روابط زوجین، اعمال و مراسم های مذهبی و پایبندی به باورها و ارزش های دینی از تضاد در گرایش های فردی و تعارض های زناشویی ممانعت می کند و موجب حرکت به سوی الگوهای رفتاری مشترک و سازگاری اجتماعی در خانواده می شود. Shamsipour H, Norouzi Kouhdasht R, Mohammadi H, Azari E, Norouzi M. The Effect of Emotion-focused Couple Therapy Based on Religious Teachings on Social Compatibility and Marital Conflicts. J Res Relig Health. 2018; 4(4): 44- 58. DOI: https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i4.16720

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان