فلسفه برای کودکان

نزدیک به پنج سال از سخنان مقام معظم رهبری مدظله‌العالی در جمع نخبگان و فضلای حوزه علمیة قم می‌گذرد. معظم‌له در آن جلسة مهم، ضمن تبیین چالش‌های فلسفه در حوزه‌های علیمه، یکی از وظایف بسیار مهم عالمان حوزوی را نوشتن کتاب‌های فلسفی برای کودکان و جوانان با مبانی استوار و ادبیات جذاب دانستند. در این نوشتار، برآنیم تا افزون بر ارائه گزارشی از روند ترویج فلسفه برای کودکان در ایران، اشاره‌ای نیز به چالش‌های فراروی آن داشته باشیم تا بدین وسیله، گامی در تحقق خواسته‌های معظم‌له برداشته باشیم.

۸۹.

تبیین تطبیقی اهداف آموزش فلسفه به کودکان در کشورهای مختلف

نویسنده: محسن فرمهینی فراهانی محمدحسن میرزامحمدی اسماعیل خارستانی

منبع: حکمت و فلسفه سال چهارم زمستان ۱۳۸۷ شماره ۴ (پیاپی ۱۶)

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق گروه های ویژه فلسفه برای کودکان

تعداد بازدید : ۲۱۴۹ تعداد دانلود : ۱۳۳۲

۹۰.

آموزش فلسفی کودکان در نظام تعلیم و تربیت اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: هادی سلیمانی ابهری

منبع: پژوهش های فلسفی-کلامی سال دهم پاییز ۱۳۸۷ شماره ۱ (پیاپی ۳۷)

کلیدواژه‌ها: تفکر انتقادی لیپمن تعلیم و تربیت اکتشافی و خلاق سوال مداری حذف و ابهام داستان های قرآن

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۴۴۸۲ تعداد دانلود : ۳۵۶۵

دردو دهه اخیر، بعد از ورود مباحث اموزش فلسفی کودکان به عرصه مطالعات وپزوهشهای اهل نظر در ایران، بویژه با استقبالی که از رویکرد P4C (philosophy for children) به عمل آمد، تلاشهایی در تحلیل وبررسی ومعرفی وحتی اجرای آن به اشکال گوناگون، مانند ارائه مقالات در نشریات، تشکیل همایش ها و کارگاه های آموزشی، تالیف وترجمه کتب صورت گرفت. درسنوات اخیر این همت ها به سطحی رسیده است که برنامه ریزی درحد پذیرش دانشجودرسطحPHD برای آن صورت می گیرد . جای خالی بررسی نظرات لیپمن (بانی این نوع از آموزش درنیم قرن اخیر)، درمقایسه با نظام تعلیم وتربیت اسلامی، مارا برانگیخت تا با تاملی در آموزه های وحیانی، جایگاه آموزش تفکر خلاق وانتقادی درتعلیم وتعلم اسلامی را بازشناسی کنیم. دراین بررسی ومقایسه، نزدیکی شیوه های تربیت دینی برای فراهم کردن بسترهای آموزش تفکر خلاق واکتشافی، با روش ها ودیدگاه های لیپمن (lipman ) آشکار گردیده است.

۹۱.

لیزا

نویسنده: متیو لیپمن مترجم: حمیده بحرینی

منبع: کتاب ماه فلسفه سال اول دی ۱۳۸۶ شماره ۴

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۰۸۰ تعداد دانلود : ۱۰۶۰

۹۲.

کودک فیلسوف است (تأملاتی در باب فلسفه برای کودکان)

نویسنده: علی شریعتمداری

منبع: خردنامه همشهری بهمن ۱۳۸۶ شماره ۲۳

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق گروه های ویژه فلسفه برای کودکان

تعداد بازدید : ۲۷۴۳ تعداد دانلود : ۱۷۷۸

۹۳.

مقایسه سبکهای لیپمن و برنی فیر در فلسفه برای کودکان

نویسنده: زهرا امی احد فرامرز قراملکی

منبع: اندیشه نوین دینی ۱۳۸۴ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: لیپمن فلسفه برای کودکان تفکر اثر بخش و خلاق برنی فیر

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق گروه های ویژه فلسفه برای کودکان

تعداد بازدید : ۲۵۹۸ تعداد دانلود : ۱۶۷۳

لیپمن را سرآغاز فلسفه برای کودکان می دانند. نوآوری وی در اساس، تحولی در شیوه آموزش و پرورش بوده است. فلسفه برای کودکان در مفهوم سازی لیپمن برنامه ای برای افزایش مهارت تفکر نقاد و خلاق در درک مسایل فلسفی نزد کودکان است. این برنامه سه مقوم اساسی دارد: خود اصلاحگری، حساسیت معقول نسبت به زمینه و داوری بر پایه اعتماد بر ملاک های عینی. برنی فیر نیز با همان رهیافت و تلقی لیپمن اما با سبکی متفاوت به فلسفه برای کودکان پرداخت. بررسی مقایسه ای این دو سبک پرتوی در شناخت کاملتر و تحلیل ژرفتر روی آورد لیپمن است. این مقایسه در تدوین الگوی متناسب با فرهنگ ایرانی اسلامی در فلسفه برای کودکان نکته آموز است. هر دو سبک یاد شده در سنت باختری فلسفه بر فلسفه تحلیلی روئیده است.

۹۴.

فلسفه و کودکان

مصاحبه کننده: سعید ناجی مصاحبه شونده: والتر لیپمن

منبع: کتاب ماه ادبیات و فلسفه مرداد ۱۳۸۳ شماره ۸۲

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق گروه های ویژه فلسفه برای کودکان

تعداد بازدید : ۲۸۰۱ تعداد دانلود : ۱۶۹۷

۹۵.

فلسفه براى کودکان و نوجوانان مرورى بر پارادایم جدیدآموزش و پرورش با تأکید بر ابداعات متیولیپمن

نویسنده: سعید ناجی

منبع: حوزه و دانشگاه ۱۳۸۳ شماره ۴۰

کلیدواژه‌ها: متیو لیپمن تفکر انتقادى فلسفه‏ى تعلیم و تربیت پارادایم تأمّلى تعلیم و تربیت تفکر چند بعدى فلسفه‏ى کاربردى فلسفه براى کودکان

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق گروه های ویژه فلسفه برای کودکان

تعداد بازدید : ۴۴۶۰

در این مقاله ابتدا مرورى کوتاه بر پارادیم قدیم (پاردایمى که هم اکنون در کشورهاى غیرپیشرفته رایج است) داریم و با برخى از پیش‏فرض‏هاى آن آشنا مى‏شویم؛ سپس به تاریخچه‏ى تحولات رخ داده در نظریه‏هاى تعلیم و تربیت و ظهور الگوى تأملى مى‏پردازیم؛ و در این راستا، با برخى از اصول پارادایم جدید آشنا خواهیم شد. مرورى بر پیشینه‏ى جنبش فلسفه‏ى کاربردى و تفکر انتقادى و هم‏چنین نقص‏هاى آموزش این نوع تفکر بخش دیگرى از این مقاله است؛ سپس «برنامه‏ى فلسفه براى کودکان و نوجوانان» به عنوان گامى فراتر از تفکّر انتقادى و آخرین دستاورد نهضت فلسفه‏ى کاربردى مورد بررسى قرار مى‏گیرد. نحوه‏ى پیدایش و نحوه‏ى اجراى این برنامه، علاقه‏ى کودکان و نوجوانان به آن، نتایج مثبت آزمون‏هاى به عمل آمده و مهارت‏هاى مورد آموزش این برنامه، موضوعات بعدى مقاله است. در انتها، سه مؤلفه‏ى عملیاتى جدیدى که این برنامه براى متحوّل ساختن نظام آموزش و پرورش پیشنهاد مى‏کند بررسى مى‏شود. این سه مؤلفه عبارت‏اند از: حلقه‏ى کندوکاو، معلمان تغییر نقش یافته و کتاب‏هاى درسى داستانى.

۹۶.