درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: بررسی تأثیر کوچک سازی کتابخانه های دانشگاهی بر رضایت شغلی کارکنان کتابخانه های دانشگاه ها ی دولتی در مراکز استانها می باشد. روش: این پژوهش بر مبنای هدف از نوع کاربردی، از حیث روش به دست آوردن داده ها از نوع توصیفی پیمایشی و از نظر نوع داده های گردآوری شده که به وسیله پرسشنامه به دست آمده اند، از نوع کمی می باشد. برای سنجش کوچک سازی از پرسشنامه محقق ساخته و برای سنجش رضایت شغلی از پرسشنامه استاندارد مینه سوتا استفاده شد. جامعه پژوهش شامل 205 نفر از کارمندان کتابخانه های دانشگاه های دولتی تحت پوشش وزارت علوم در مراکز استان ها بودند که با محاسبه حجم نمونه و توزیع پرسشنامه ها تعداد 148 نفر پاسخنامه را عودت دادند. تحلیل های این پژوهش به کمک آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از آزمون تی تک نمونه ای و همبستگی اسپیرمن و نرم افزار اس پی اس اس و پی ال اس صورت گرفته است. یافته ها: تحلیل داده های گردآوری شده نشان داد متغیر کوچک سازی و رضایت شغلی در بین کارکنان کتابخانه های دانشگاهی در وضعیت نامطلوب قرار دارد و از میان ابعاد کوچک سازی : تغییر در نوع کار و تغییر در ساختار بر رضایت شغلی کارکنان کتابخانه تاثیری ندارد، ولی تغییر در فناوری بر رضایت شغلی کارکنان کتابخانه تاثیر مستقیم دارد. بنابراین فرضیه تاثیرکوچک سازی بر رضایت شغلی کارکنان کتابخانه های دانشگاهی تایید می گردد. اصالت اثر: این مقاله حاصل یک کار پژوهشی کاربردی بوده و پیش از این در هیچ مجله دیگری به چاپ نرسیده است

هدف: بررسی ارزشمندترین پایگاه های اطلاعاتی پیوسته مقاله های لاتین و عوامل اثرگذار بر آنها از دیدگاه دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی با تأکید بر پایگاه های «ساینس دایرکت، اشپرینگر، ابسکو، وب. آو. ساینس، امرالد و آی. تریپل. ایی». روش پژوهش: روش پژوهش حاضر پیمایشی است. جامعه آماری تمام دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی در سال تحصیلی 95-1394 به تعداد 4145 نفر است و حجم نمونه با استفاده از فرمول میشل و کارسون، 523 نفر محاسبه شده است. از روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی استفاده شده و ابزار گردآوری اطلاعات پرسش نامه محقق ساخته است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی در سطح رگرسیون لجستیک استفاده شده است. یافته ها: پایگاه های اطلاعاتی «ساینس دایرکت»، «وب. آو. ساینس» و «اشپرینگر» به ترتیب با درصدهای فراوانی 0/69 (361 انتخاب)، 8/38 (202 انتخاب) و 7/24 (129 انتخاب) ارزشمندترین پایگاه های اطلاعاتی پیوسته مقاله های لاتین برای پژوهش و مطالعه انتخاب شدند. همچنین، از بین متغیرهای بررسی شده تنها متغیرهای «سطح تحصیلات»، «دانشکده» و «درآمد» ارزشمندی پایگاه های اطلاعاتی لاتین را تحت تأثیر قرار دادند. نتیجه گیری: با توجه به اینکه دانشگاه ها و مؤسسه های آموزش عالی هزینه فراوانی برای دسترسی به پایگاه های اطلاعاتی پرداخت می کنند، ضروری به نظر می رسد که به تهیه پایگاه های اطلاعاتی ارزشمند تأکید شود.

هدف این پژوهش مطالعه وابستگی دانشجویان به شبکه های اجتماعی با توجه به متغیرهای جمعیت شناختی است. این پژوهش کاربردی و کمی به روش پیمایشی انجام شد. ابزار اندازه گیری پژوهش، خرده مقیاس اعتیاد به شبکه های اجتماعی، از پرسشنامه ارسلان و کریک (2013) بود. پایایی ابزار بر اساس آلفای کرونباخ 932/0 بود. روایی محتوایی با نظر متخصصان و روایی سازه بر اساس تحلیل عاملی محاسبه شد. جامعه آماری پژوهش، 4771 دانشجوی کارشناسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان و نمونه مورد مطالعه 368 مورد بود که به روش نمونه گیری طبقه-ای تصادفی انتخاب شدند. در تحلیل های آمار توصیفی و استنباطی از نرم افزار اس پی اس اس استفاده شد. بر اساس آزمون پیرسون، رابطه بین وابستگی دانشجویان به شبکه های اجتماعی و میزان استفاده از اینترنت و شبکه های اجتماعی با اطمینان 99 درصد مثبت و معنی دار بود. بر اساس آزمون تی مستقل تفاوت معنی داری در میانگین وابستگی دانشجویان به شبکه های اجتماعی برحسب نوع اقامت آنان (زندگی با خانواده و خوابگاه) وجود داشت. بر اساس آزمون تحلیل واریانس وابستگی دانشجویان به شبکه های اجتماعی برحسب حوزه تحصیلی با اطمینان 95 درصد معنی دار بود. وابستگی دانشجویان به شبکه های اجتماعی در حد متوسط بود. دانشجویانی که استفاده روزانه بیشتری از اینترنت و شبکه های اجتماعی داشتند، وابستگی بیشتری نیز به این شبکه ها نشان دادند. وابستگی دانشجویان به شبکه های اجتماعی با سطوح پیشرفت تحصیلی متفاوت، تقریبا مشابه بود. وابستگی به شبکه های اجتماعی در میان دانشجویان ساکن در خوابگاه و دانشجویان حوزه علوم انسانی بیشتر بود.

هدف پژوهش حاضر شناسایی و تعیین استانداردهای مورد استفاده در کتابخانه های دیجیتالی ایران است. روش پژوهش پیمایشی- تحلیلی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بود. در پرسشنامه طراحی شده استانداردهای مربوط به سه بخش ذخیره سازی، سازماندهی و جستجو/ بازیابی اطلاعات که با مرور متون و منابع مرتبط و با اعمال نظر 5 نفر از متخصصان استخراج شده بودند، در اختیار جامعه پژوهش قرار گرفت و از آنان خواسته شد درباره استفاده از هر یک از استانداردها در کتابخانه دیجیتالی خود گزارش دهند. نتایج پژوهش نشان داد رایج ترین فرمت فایل های پشتیبانی شده در قالب متنی؛ پی. دی. اف. با 95%، تصویری؛ JPEG با 7/63%، صوتی؛ MP3 با 7/63% ، ویدئویی؛ AVI با 5/45% میزان استفاده است. در حوزه سازماندهی رایج ترین استانداردهای فراداده توصیفی مارک با 3/77 % و دابلین کور با 1/59 % میزان استفاده بودند ، استاندارد فراداده ساختاری متس با 7/22% میزان استفاده در جایگاه بعدی جای گرفت . در این میان استاندارد فراداده مدیریتی پرمیس با 1/9% میزان استفاده پایین ترین میزان کاربرد را داشت. در بخش استانداردهای جستجو/ بازیابی اطلاعات در سطح کتابشناختی زد 50/39 با 3/77 % میزان استفاده، پرکاربردترین شناخته شد و در سطح تمام متن او.ای.آی. با 7/22% و OAI-PMH با 1/9% میزان استفاده، پایین ترین میزان کاربرد را داشتند. همچنین نتایج پژوهش نشان داد که 95% کتابخانه های دیجیتالی ایران از نرم افزار تولید داخل استفاده می کنند و پشتیبانی نرم افزار از هر استاندارد نقش موثری در استفاده از آن توسط کتابخانه دارد. نتیجه آزمون مربع کا نیز نشان داد کتابخانه های دانشگاهی بیشتر از سایر انواع کتابخانه ها از استانداردها استفاده می کنند.

چکیده<br /> هدف: هدف، بررسی وضعیت ارتباطات در کتابخانه های عمومی جهت جذب کودکان و نوجوانان در استان آذربایجان غربی می باشد. <br /> روش: روش، پیمایشی - توصیفی و از نوع همبستگی و از نظر هدف جزء تحقیقات کاربردی است. جامعه آماری شامل 13000 نفر اعضای فعال کودک و نوجوان کتابخانه های عمومی استان آذربایجان غربی می باشد. داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شد. در نمونه گیری بر اساس درجه بندی کتابخانه ها، 9 کتابخانه ی عمومی در سطح استان انتخاب شد و سپس به روش تصادفی طبقه ای، تعداد 250 پرسشنامه بین اعضای فعا توزیع و در نهایت 234 پرسشنامه جمع آوری گردید. پرسشنامه شامل دو بخش 1- پرسشنامه 7 عاملی کیفیت خدمات کتابخانه ای (نیروی انسانی، تکنولوژی، فضا و تجهیزات، مجموعه، برنامه ریزی، ارتباطات و برنامه ها، خدمات) 2- پرسشنامه رضایت کاربران کودک و نوجوان از خدمات کتابخانه می باشد.<br /> یافته ها: داده ها با استفاده از نرم افزار آماری spss-16، تحلیل شد و از آزمون آماری ضریب همبستگی پیرسون، آزمون t و تحلیل واریانس استفاده گردید. نتایج حاصل بیانگر این بود که بین کیفیت وضعیت خدمات در کتابخانه های عمومی مورد مطالعه با میزان رضایت اعضای کودک و نوجوان این کتابخانه ها همبستگی معنی داری وجود دارد. همچنین نتایج پژوهش نشان داد از دیدگاه پاسخ گویان در سطح نسبتاً متوسطی، ارتباطات در این کتابخانه ها جهت جذب آن ها وجود دارد.<br /> <br /> اصالت/ارزش: نتایج پژوهش حاضر بر اهمیت توجه بیشتر به ارتباطات در کتابخانه های عمومی تاکید می نماید. <br /> کلیدواژه ها: کتابخانه های عمومی، ارتباطات، رضایت، کودکان و نوجوانان، آذربایجان غربی

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین رفتارهای تسهیم دانش با نوآوری در خدمات و نوآوری در فرآیندها در فدراسیون های منتخب ورزشی جمهوری اسلامی ایران اعم از فدراسیون های فوتبال، والیبال و بسکتبال است. داده های پژوهش با استفاده از پرسش نامه از میان 110 نفر از کارکنان شاغل در این سه فدراسیون گردآوری شدند و با استفاده از فنون توصیفی، استنباطی و مدل سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزارهای SPSS و SmartPLS تحلیل شدند. روایی پرسش نامه با استفاده از روایی محتوا، روایی سازه، روایی همگرا و روایی واگرا مورد تأیید قرار گرفت و جهت بررسی پایایی سؤالات پرسش نامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که برای تمام سؤالات پرسش نامه 71/0 محاسبه شد و مورد تأیید قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد وضعیت متغیر وضعیت متغیرهای تسهیم دانش و نوآوری در خدمات و فرآیندها از حد متوسط بیشتر است. هم-چنین نتایج حاصل از مدل یابی معادلات ساختاری نشان داد رفتارهای تسهیم دانش بر نوآوری در خدمات و نوآوری در فرآیندها تأثیر مثبتی دارد

هدف: شناسایی شیوه های فراهم آوری نسخه های خطی در ایران، بررسی مشکلات این حوزه، و ارائه راهکارهایی برای حل مسئله. روش شناسی: از روش کتابخانه ای به منظور مطالعه پژوهش های پیشین و نیز از شیوه ها و تجربیات کتابخانه های مهم در حوزه نسخه های خطی استفاده شده است. یافته ها: خرید، وقف، اهداء، واگذاری (صندوق امانت)، دیجیتال سازی، و مبادله، مهم ترین شیوه های فراهم آوری نسخه های خطی است. بی توجهی مدیران، پراکندگی نسخه های خطی، کمبود اعتبارات مالی، وجود دلالان حرفه ای و تبلیغات دروغین آنها، مشکلات ارزیابی و کمبود کارشناس، نداشتن خط مشی و آیین نامه مدون و مصوب، موانع شرعی، و خطای راهبردی خریداران نسخ خطی از موانع و مشکلات عمده ذکر شده است. تأسیس مراکز رسمی برای مدیریت نسخه های خطی، تشکیل کمیته های فراهم آوری و ستاد خیرین، فعال کردن انجمن دست نوشته های کهن، سازماندهی مستقل مجموعه های اهدایی، راه اندازی صندوق امانت، و خدمات دیجیتال سازی در محل نگهداری نسخه ها، راهکارهای پیشنهادی برای رفع مشکلات است. نتیجه گیری: ارتقای سطح آگاهی مردم به ویژه مجموعه داران؛ اهتمام تمامی دست اندرکاران فرهنگی بخش دولتی، عمومی، و خصوصی؛ کمک به حفظ نسخه های خطی مجموعه داران؛ و برنامه های تشویقی از مهم ترین مؤلفه ها برای نجات میراث مکتوب کشور است.

امروزه، موضوع کسب دانش و به اشتراک گذاری آن در زمینه های کاری، به ویژه در سازمان های دانش محور، اهمیت یافته است. کتابخانه ها نیز جزء سازمان های دانش محور محسوب می شوند و کتابداران، کارکنان دانشی درون کتابخانه به حساب می آیند. از این رو، چگونگی تشویق کتابداران به بهبود اشتراک دانش از اهمیت زیادی برخوردار است. از طرفی، بررسی ها نشان می دهد که طراحی شغل تأثیر عظیمی بر جو سازمان و در نهایت، بر بهبود اشتراک دانش بین کارکنان دارد. پژوهش حاضر با هدف تحلیل چندسطحی تأثیر ویژگی های شغلی بر اشتراک گذاری دانش با نقش میانجی هویت سازمانی انجام شده است. این تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ نحوه گردآوری داده ها، توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق کتابداران تمامی کتابخانه های عمومی و دانشگاهی شهر «اهواز» است. بر این اساس، تعداد 108 کتابدار از 16 کتابخانه در شهر «اهواز» به عنوان نمونه انتخاب شده است. نتایج پژوهش در مورد تحلیل سطح فردی (کتابداران) نشان داد که هویت سازمانی تأثیر مثبت و معناداری بر اشتراک گذاری دانش در بین کتابداران دارد. همچنین، ویژگی های انگیزشی شغل تأثیر مثبت و معناداری بر هویت سازمانی دارد. یافته های مدل چندسطحی نشان داد که متغیر سطح گروهی، یعنی ویژگی های اجتماعی شغل اثر تعدیل کنندگی بین سطحی بر رابطه بین هویت سازمانی و اشتراک گذاری دانش دارد و نقش تعدیل گر ویژگی های اجتماعی در رابطه بین ویژگی های انگیزشی شغل و هویت سازمانی رد شده است.

کیفیت داده یک ویژگی مهم و ضروری برای هر پایگاه داده است . کیفیت داده از جمله مباحث مهمی است که اگر به آن توجه نشود، نمی ​ تواند نیاز سازمان را تأمین کند. اگر داده ​ ها از کیفیت پایینی برخوردار باشند مسلماً بر کیفیت تصمیمات و فرآیند سازمان نیز اثر خواهد گذاشت و چنان ​ چه داده ​ ها از کیفیت پایینی برخوردار باشند موجب حصول نتایج بد و نابسامانی سازمان خواهد شد. یکی از جنبه های مهم در مورد کیفیت داده، تضمین کیفیت است. شاید داده های کافی جمع آوری شده باشند اما این که داده ها از دقت کافی برخوردار باشند و در عین حال به روز بوده تا سازمان ها ا ز جمله سازمان های ملی آماری، بتوانند برای تصمیم گیری و تصمیم سازی از آن استفاده کنند مربوط به جنبه ی تضمین کیفیت داده ها است. هدف پژوهش حاضر آن است که ضمن بازشناسی مفهوم مدیریت کیفیت داده و ابعاد آن، به بعد مدیریت محصول آماری در مدیریت کیفیت داده بپردازد. به عبارت دیگر در این پژوهش ضمن شناسایی عناصر بعد مدیریت محصول آماری، به تبیین شدت اثر هریک از عناصر پرداخته شده است. روش تحقیق این پژوهش، دیمتل می باشد که از جمله روش های حوزه تحقیق در عملیات نرم می باشد. یافته ها حاکی از آن است که عناصر تضمین انسجام، تضمین درستی و جامعیت از شدت اثر بالایی برخوردار بوده و بر سایر عناصر بعد مدیریت محصول آماری از اثرگذاری بالایی برخوردار می باشد. لذا مدیران مراکز آماری جهت افزایش و ارتقاء سطح کیفیت داده ها عناصر مذکور را در اولویت برنامه ریزی خود قرار دهند.

هدف: شناسایی و مقایسه روند موضوعی مفاهیمحوزه علم اطلاعات و دانش شناسی ایران در دو بازه زمانی پنج ساله (1384-1389 و 1390-1394). روش شناسی: با روش تحلیل هم رخدادی واژگان، همه مجله های فارسی زبان حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی ایران که رتبه علمی-پژوهشی دارند و در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام نمایه شده اند بررسی شد. یافته ها: براساس تجزیه و تحلیل داده ها، کل کلیدواژه های به دست آمده از مقالات، 8862 کلیدواژه بود که 2832 کلیدواژه به بازه زمانی پنج سال اول و 6030 کلیدواژه به بازه زمانی پنج سال دوم اختصاص داشت. اِعمال قانون برادفورد نشان داد در دوره اول، موضوعات هسته، شامل 25 موضوع و در دوره دوم 33 موضوع بوده است. نتایج مربوط به نمودار راهبردی نشان داد مباحث علم سنجی بهترین جایگاه را در پژوهش های علم اطلاعات و دانش شناسی ایران دارند و مباحثی نظیر رابط کاربر، معماری اطلاعات، موتورهای جستجو، کتابخانه دیجیتالی، ابرداده، جستجوی اطلاعات، حفاظت اطلاعات، مدیریت دانش، هستی شناسی، مصوّرسازی، و شبکه های اجتماعی جزء موضوعات نوظهور در مطالعات علم اطلاعات و دانش شناسی ایران هستند. نتیجه گیری: با توجه به تغییرات موضوعات دوره دوم نسبت به دوره اول، با کم رنگ شدن موضوعاتی نظیر نشریات و اسناد و بیشترشدن رتبه کلیدواژه هایی نظیر فناوری اطلاعات و وب سایت ها، می توان گفت در گذار از دوره اول به دوم، مفاهیمی که دربردارنده مباحث سنتی حوزه هستند کم رنگ شده و مفاهیمی که شامل مباحث فناوری اطلاعاتی هستند جایگزین شده اند.

هدف: پردازش زبان طبیعی، استفاده در فرهنگ نگاری، پیگیری تحولات زبانی و استخراج اطلاعات زبانی خاص از مهم ترین کاربردهای پیکره است. هدف از انجام این پژوهش معرفی و توصیف چگونگی ساخت پیکره مقاله های علمی پژوهشی است که نگارندگان پدید آورده اند. روش: برای ایجاد پیکره، نخست نرم افزار پیکره ساز طراحی و ساخته شد. این نرم افزار انواع فرمت از جمله doc،docx ،rtf ،txt  و pdf را پشتیبانی می کند. همچنین می توان پارامترهای ساخت پیکره را از قبل نیز برای آن تعیین کرد. برای مثال، مشخص کرد که حداقل تعداد توکن فایل برای حضور یک متن در پیکره چه عددی باشد. سپس مجموعه مقاله های علمی پژوهشی اعضای هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد جمع آوری شد. مجموع مقاله های مشتمل بر 7.154.202 کلمه و 1100 عنوان است. کلّ پیکره در فایل های مجزا به جمله های تشکیل دهنده آن تجزیه شد. ریشه کلمات استخراج و برچسب نحوی کلمات زده شد. علاوه بر امکان استخراج اطلاعات به طور مستقیم، نرم افزار جانبی دیگری با کاربرد ساده تر  برای استخراج اطلاعات آماری نیز طراحی و به آن افزوه شد تا کاربران غیرتخصصی هم بتوانند از آن استفاده و اطلاعات را استخراج کنند. یافته: برای ارزیابی درستیِ  ابزارهای ریشه یاب و برچسب زنی مقوله های گفتار، از پیکره های استاندارد موجود مانند پیکره PerDT  (در سایت دادگان) که شامل تعداد قابل توجهی جمله برچسب خورده با اطلاعات نحوی و ساخت واژی است استفاده شد. همچنین با مطالعه موردی عبارات احتیاط آمیز (بخشی از طرح پژوهشی که به چاپ نرسیده است) یافته این پژوهش که ساخت پیکره مقاله های علمی پژوهشی است آزمایش و با دقت حدود96% تأیید شد. نتیجه: بر اساس نتایج  به دست آمده، پیکره ساخته شده قابلیت بسیار بالایی برای داده کاوی و استفاده در تمام پژوهش هایی که بر روی متون علمی انجام می شود را دارا است. با استفاده از این پیکره می توان توصیفی داده محور از نحوه کاربرد زبان توسط گروه های مختلف کاربران زبانی ارائه کرد. با بارگذاری این پیکره در سایت کتابخانه مرکزی دانشگاه فردوسی مشهد، امکان کاربری عام آن به زودی فراهم خواهد شد.

پژوهش حاضر، با هدف شناسایی نقش آموزگاران در بهبود کتابخوانی دانش آموزان مقطع ابتدائی استان مازندران صورت گرفت. روش پژوهش، پیمایشی و از نظر هدف کاربردی است. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. روش آماری پژوهش آزمون تی استیودنت تک نمونه بود .جامعه آماری پژوهش، آموزگاران مدارس ابتدائی استان مازندران که شامل 9115 نفر است و حجم افراد نمونه، با استفاده از جدول کرجسی و مورگان 374 نفر و نمونه گیری به صورت خوشه ای تصادفی انجام گرفت. از نظر آموزگاران مقطع ابتدائی استان مازندران 5 شاخص ترویجی کتاب خوانی(قصه گویی و شعرخوانی، جلسات معرفی و نقد کتاب، خواندن گروهی، برگزاری نمایشگاه کتاب و نمایش فیلم و انیمیشن) در بهبود کتاب خوانی دانش آموزان تأثیر زیادی دارد. آموزگاران مقطع ابتدائی استان مازندران از شاخص های «قصه گویی در کلاس»، «معرفی و نقد کتاب در کلاس»، «داستان نویسی و مشارکت دانش آموزان در برگزاری نمایشگاه»، «آزاد گذاشتن دانش آموزان در انتخاب منبع برای پژوهش و کار گروهی»، «استفاده از انیمیشن» در بهبود کتاب خوانی دانش آموزان استفاده می کنند. استفاده از قصه گویی و شعرخوانی و نمایش فیلم و انیمیشن در بهبود کتاب خوانی دانش آموزان مقطع ابتدائی استان مازندران تأثیر زیادی داشت و استاده از سه عامل خواندن گروهی، برگزاری نمایشگاه کتاب و برگزاری جلسات نقد و بررسی کتاب تأثیر چندانی نداشت. بنابراین، به آموزگاران مقطع ابتدائی توصیه می شود از این شاخص ها در محیط مدرسه و کلاس درس دانش آموزان بهره گرفته شود تا هم جذابیت کلاس بالا رود و هم دانش آموزان از همان ابتدای تحصیل به کتاب خوانی و مطالعه کتاب ترغیب شوند.

یکی از مسائل محوری در هر علم تعریف و تعیین جایگاه آن در درختواره علم است. بدون تعریف، گویی با مجسمه ای بی سر و یا درختی بی ریشه روبه رو هستیم. این مسئله با میان رشته ای بودن که این روزها به شدت مطرح است هم به حاشیه نمی رود زیرا بین رشته ای بودن اصل رشته را از بین نمی برد (فدائی، 1389). در این زمان و بلکه همه زمان ها کلیه رشته ها به نوعی میان رشته ای هم هستند منتها درجه آنها با هم فرق می کند. بعضی بیشتر و بعضی کمتر و این به این دلیل است که همه علوم برای بشر هستند و بشر خود ذو اَبعاد است. بعضی رشته ها دقت بیشتری را برای اجرا طلب می کنند و لذا باید جهات زیادتری را در نظر گرفت.

مقدمه: مبتنی بر میزان آگاهی افراد از نیاز اطلاعاتی خود و نیز، هدفمندی در رفع آن، می توان رفتارهای اطلاعاتی انسان را به دو مقوله کلی تقسیم کرد؛ رفتار اطلاع یابی و مواجهه اطلاعاتی. در تعریفی ساده، مواجهه اطلاعاتی، کسب اطلاعات به صورت غیرمنتظره است. هدف این مطالعه، شناخت درباره چیستی و عوامل روانشناختی و محیطی مؤثر بر رخداد این پدیده است. روش: این پژوهش با استفاده از روش کتابخانه ای انجام گرفته است. یافته ها: تصمیم آگاهانه یا ناآگاهانه برای پیگیری اطلاعات به وسیله فرایند پیچیده ای از شناخت، انگیزش و هیجان هدایت می شود. ویژگی های شخصیتی خاص و همچنین، حالت های انگیزشی و هیجانی خاص، کشف غیرمنتظره را بهبود می دهند. برخی از عوامل محیطی وجود دارند که می توانند احتمال رخداد مواجهه اطلاعاتی را افزایش دهند. نتیجه گیری: رفتار انسان محصول سه عامل است؛ انگیزش، توانایی و محرک های بیرونی. در زمینه رفتار اطلاعاتی، نیازها و علاقه های اطلاعاتی، انگیزش را پدید می آورند. منظور از توانایی، توانایی های شناختی و روانشناختی است. محرک های بیرونی، ساختارهای همگرا و واگرا در محیط اطلاعاتی را شامل می شود که امکان بروز رفتارهای اطلاعاتی همگرا و واگرا را فراهم می کنند. از این رو، می توان گفت اگرچه میزان آگاهی کاربر از نیاز اطلاعاتی خود و هدفمندی در رفع آن و همچنین، توانایی های شناختی و روانشناختی وی، همگرا بودن یا واگرا بودن رفتارهای اطلاعاتی او را تعیین می کنند، اما این ساختار محیط اطلاعاتی است که راه های تعامل کاربر با محیط اطلاعاتی را شکل می دهد و زمینه را برای ظهور رفتارهای همگرا و واگرا فراهم می سازد. همچنین، تفاوت های فردی در میزان مواجهه اطلاعاتی به صورت عمیقی در توانایی های شناختی انسان از جمله پردازش اطلاعات، توجه و ادراک ریشه دارد. رخداد مواجهه اطلاعاتی مستلزم واگرایی در رفتار اطلاعاتی است. واگرایی در رفتار اطلاعاتی نشانه ای از تفکر واگرا است. از این رو، چنین به نظر می رسد که ضروری است درباره عواملی که بر تفکر واگرا مؤثر هستند، شناخت به دست آورد.

با توجه به استفاده از فناوری اطلاعات و افزایش نرم افزارهای ارائه شده توسط ارائه دهندگان سیستم های نرم افزاری، انتخاب نرم افزار مناسب از میان نرم افزارهای ارائه شده از اهمیت بالایی برخوردار است. بنابراین سازمان ها نیازمند سازوکاری هستند که قادر باشند تمامی جنبه های نرم افزارهای ارائه شده در مناقصات را برای انتخاب نرم افزاری مناسب که مطابق با نیازهای سازمان می باشد مورد بررسی و مقایسه قرار دهند. میتوان گفت انتخاب سیستم نرم افزاری مناسب یک مسئله تصمیم گیری چند معیاره است. در این مقاله، با استفاده از ادبیات تحقیق و نظر خبرگان، شاخصهای انتخاب سیستم نرم افزار مناسب مشخص شده سپس مدلی اجرایی به منظور انتخاب نرم افزار مناسب از میان نرم افزارهای ارائه شده در مناقصات سازمان ها، ارائه گردیده است. در طراحی این مدل از فرایند تحلیل سلسله مراتبی بهره گیری شده است. همچنین برای نمایش نحوه پیاده سازی مدل، موردکاوی در زمینه انتخاب نرم افزار انباره داده ها انجام پذیرفته است.

در این پژوهش، ضمن بررسی ادبیات سرمایه های معنوی و ارتباط آن با سایر سرمایه ها، همچون سرمایه های اجتماعی، به نقش رسانه در ترویج و تثبیت مفاهیم و مولفه های این دو سرمایه، با توجه به برجستگی نقش رسانه ها در تغییر نگرش ها پرداخته شده، راه خروج این مفاهیم از اتهام انتزاعی و غیر کاربردی بودن، کاربست رسانه ها در پرتو خط مشی هایی هوشمند برای نافذ کردن مولفه های این سرمایه ها، فرض شده است و در نتیجه با توجه به هدف فوق و اجماع خبرگانی که در پژوهش با آنها مصاحبه شد و تحلیل سلسله مراتبی تم های حاصله، شبکه های اجتماعی به مثابه تاثیرگذارترین رسانه حال حاضر در محیط های علمی و دانشگاهی معرفی شدند. بنابراین در پژوهش حاضر، شبکه دانش اجتماعی، به مثابه نوعی شبکه علمی جدید با کارکرد تخصصی معرفی می شود. شبکه ای که از عوارض و تهدیدهای مترتب بر مجازی شدن بیش از حد شبکه های اجتماعی متداول، مصون مانده و می تواند در فضای علمی واقعی جامعه اثرگذارتر جلوه کند. با استخراج تم های حاصله از مصاحبه ها، این نتیجه حاصل شد که نافذ نمودن سرمایه ی معنوی در سازمان های یادگیرنده و دانش بنیانی همچون دانشگاه تهران، از طریق رسانه ها، نیازمند طراحی و تعریف نوعی رسانه ی سامان مند مستقل و خودگردان است؛ رسانه ای برخوردار از ویژگی هایی که در سیستم های فوق هوشمند مجهز به سیستم برنامه ریزی سلولی عصرمدار توصیف می گردد.

هدف: با استفاده از تحلیل مآخذ استنادی با تأکید بر سال انتشار این مآخذ، می توان اهمیت آثار پیشین را برشمرد و خاستگاه های تاریخی یک حوزه پژوهشی را آشکار نمود. در این پژوهش، با روش طیف سنجی سال انتشار مآخذ، مهم ترین آثار تاریخی در حوزه خدمات مرجع مشخص شده است. روش: با استفاده از روش های رایج در حوزه علم سنجی و برای بررسی منابع تاریخی حوزه خدمات مرجع، داده های اولیه این پژوهش از پایگاه استنادی اسکاپوس استخراج گشته اند. استفاده از یک راهبرد جستجوی جامع، منجر به بازیابی تعداد 5007 رکورد گردید. سپس داده های اصلاح شده با استفاده از نرم افزارهای RPYS.EXE و RPYSi/o که مختص طیف سنجی سال انتشار مآخذ است، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: توزیع تعداد مآخذ موجود در رکوردهای حوزه خدمات مرجع بر اساس سال انتشار آنها نشان می دهد که این حوزه در قرن نوزدهم شاهد جهش مهم در سال 1876 مربوط به اثر ساموئل گرین تحت عنوان « روابط فردی بین کتابداران و خوانندگان» بوده است. این حوزه در قرن بیستم شاهد سه جهش بوده است که به ترتیب در سال های 1964 برای اثر «سنجش و ارزیابی خدمات مرجع» تألیف روتشتاین ، 1982 برای کتاب «مقدمه ای بر کار مرجع» اثر ویلیام کتس، و 1986 اثر «اضطراب کتابخانه ای» تألیف ملون روی داده است. اصالت/ارزش : ارزش مقاله حاضر در نشان دادن آثار مهم حوزه خدمات مرجع است که از قرن نوزده به این سو بیشترین استنادات را به خود جلب کرده اند.

مقدمه: ارزش گذاری اقتصادی عاملی اساسی، در ارزیابی و بهبود مدیریت پایگاه های اطلاعاتی است، که توسط عوامل گوناگونی تحت تأثیر قرار می گیرد. از این رو پژوهش حاضر به منظور ارزش گذاری اقتصادی پایگاه های اطلاعاتی پیوسته مقاله های فارسی و تعیین عوامل اثرگذار بر آنان از دیدگاه دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی انجام شده است. روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی است، با روش پیمایشی و ارزش گذاری مشروط که بخشی از روش ترجیحات اظهارشده هست، به تعیین تمایل به پرداخت اقدام نموده است. جامعه پژوهش تمام دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی در سال تحصیلی 95-1394 با تعداد 4145 نفر بود، نمونه پژوهش بر اساس فرمول میشل و کارسون 523 نفر محاسبه شد. همچنین برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی استفاده شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسش نامه محقق ساخته دوبعدی بود. برای تعیین روایی از روایی صوری و برای تعیین پایایی از آلفای کرونباخ (83/0) استفاده شد. از روش های آماری مانند، آمار توصیفی و آمار استنباطی بهره گرفته شد. در سطح آمار استنباطی متناسب با متغیرهای پژوهش و حالت دوگانه متغیر وابسته (تمایل به پرداخت و عدم تمایل به پرداخت)، نرمال نبودن متغیرها و ثابت نبودن واریانس ها از آزمون ناپارامتریک رگرسیون لجستیک با روش ورود هم زمان متغیرها استفاده شد. یافته ها: میانگین تمایل به پرداخت سالیانه دانشجویان تحصیلات تکمیلی برای استفاده از پایگاه های اطلاعاتی پیوسته مقاله های فارسی حدود 17.505 تومان بود. هم چنین نتایج نشان داد که متغیرهای وضعیت تأهل (در سطح متأهل)، دانشکده (در سطح دانشکده های ادبیات، فنی مهندسی، علوم پایه، شیمی و کشاورزی)، تعداد افراد خانواده (در سطح چهار نفر) و میزان استفاده از پایگاه های اطلاعاتی فارسی (در سطح یک یا چند بار در سال، ماهی یک بار، چند بار در ماه، هفته ای یک بار، چند بار در هفته و تقریباً هرروز) بر تمایل به پرداخت سالیانه دانشجویان تحصیلات تکمیلی در استفاده از پایگاه های اطلاعاتی فارسی گاهی با علامت مثبت و گاهی با علامت منفی تأثیر گذاشته اند. نتیجه گیری: دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی تمایل به پرداخت قابل ملاحظه ای برای حمایت از بهبود و توسعه پایگاه های اطلاعاتی فارسی داشتند. برای مسئولان دانشگاه توجیهی فراهم شد که با توجه به مشارکت دانشجویان تحصیلات تکمیلی در تأمین هزینه ها، تلاش بیشتری در جهت حفظ و توسعه پایگاه های اطلاعاتی فارسی داشته باشند. این امکان فراهم شد که با توجه به متغیرهای تأثیرگذار به پیش بینی و جهت دهی تمایل به پرداخت دانشجویان تحصیلات تکمیلی در خصوص مدیریت بهینه پایگاه های اطلاعاتی بپردازند؛ بنابراین پیشنهاد شد که تمایل به پرداخت محاسبه شده، برای تحلیل هزینه ها پیش از اشتراک پایگاه های اطلاعاتی فارسی مورد استفاده قرار گیرد؛ و از تمایل به پرداخت محاسبه شده به عنوان، شاخصی برای تعیین میزان حق اشتراک احتمالی استفاده شود. با توجه به اینکه متغیر دانشکده و میزان استفاده از پایگاه های اطلاعاتی تأثیر بسزایی بر تمایل به پرداخت داشته اند، به ارائه کارگاه های آموزشی در زمینه معرفی و استفاده از پایگاه های اطلاعاتی فارسی در دانشکده های مختلف دانشگاه رازی پرداخته شود.

هدف: تحلیل دو رویکرد نظام گرایی و کاربرگرایی در نظام های بازیابی اطلاعات و ارزیابی ربط از منظر بنیان های معرفت شناختی و ارائه رویکردی ترکیبی مبتنی بر دیالکتیک افلاطونی. روش شناسی: پژوهش حاضر مطالعه ای نظری است که با نگاهی انتقادی دو رویکرد نظام گرایی و کاربرگرایی در نظام های بازیابی اطلاعات و ارزیابی ربط را تحلیل کرده و با توجه به نقاط قوت و ضعف احتمالی آن، روشی به نسبت جامع مبتنی بر دیالکتیک افلاطونی پیشنهاد داده است. یافته ها: به لحاظ معرفت شناختی، رویکرد نظام گرایی ریشه در فلسفه ثبات پارمنیدسی و رویکرد کاربرگرایی ریشه در فلسفه سیلان هراکلیتوسی دارد. تغییر در نیاز اطلاعاتی، شیوه دیدن جهان، و تغییر در فرایند قضاوت ربط را می توان با استفاده از نظریه سیلان هراکلیتوسی؛ همچنین تغییر قضاوت ربط درباره مدرکی واحد را در زمان های مختلف می توان با ثبات پارمنیدسی توضیح داد. برای پیروزشدن بر کاستی های این دو رویکرد در ارزیابی ربط مدارک بازیابی شده، به کارگیری روش دیالکتیکی افلاطونی می تواند روشی جایگزین باشد. نتیجه گیری: دیالکتیکی افلاطونی روش مرکب استقرایی – قیاسی است که در آن همه اجزای بازیابی اطلاعات در تمام مراحل جستجو به صورت یک کل دیده می شود که همه اجزای آن در عمل، در تعامل با یکدیگرند؛ بنابراین می تواند رویکردی مناسب برای ارزیابی "ربط" در نظام های بازیابی اطلاعات باشد.