درخت حوزه‌های تخصصی

علم اطلاعات و دانش‌شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
صنعت و تجارت کتاب علوم اطلاع رسانی علوم کتابداری کتاب کتابخانه ها کتابخانه ها(به طور عام) کتابخانه های الکترونیکی مراکز اطلاع رسانی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۹۲۱ تا ۹۴۰ مورد از کل ۷٬۵۱۴ مورد.
۹۲۱.

نقش برنامه های جانبی کتابخوان بر آگاهی فراشناختی از راهبردهای مطالعه دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۷ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۵) 325-293

کلیدواژه‌ها: برنامه های جانبی کتابخانه نشست کتاب خوان نشست مدرسه ای جمع خوانی آگاهی فراشناختی از راهبردهای مطالعه کتابخانه های عمومی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۴ تعداد دانلود : ۳۶۶
هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش برنامه های جانبی کتاب خوان (نشست کتاب خوان، نشست مدرسه ای و جمع خوانی) بر آگاهی فراشناختی از راهبردهای مطالعه (مطالعه کلی، مطالعه حمایتی و حل مسئله) دانش آموزان مقطع متوسطه شهر صحنه انجام شد. روش: پژوهش حاضر مطالعه ای شبه آزمایشی با استفاده از طرح پیش آزمون-پس آزمون بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه (پایه اول تا چهارم) در شهرستان صحنه در سال تحصیلی 1396-1397 بودند. ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه استاندارد آگاهی فراشناختی از راهبردهای مطالعه مختاری و ریچارد (2002) بود. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که در گروه نشست کتاب خوان، میانگین نمره آگاهی فراشناختی از راهبردهای مطالعه در کل و مؤلفه های آن بعد از مداخله نسبت به قبل از آن افزایشی معنادار دارد (05/0 P< ). در گروه نشست مدرسه ای، میانگین نمره آگاهی فراشناختی از راهبردهای مطالعه در کل و مؤلفه های آن در پیش آزمون و پس آزمون تفاوتی معنادار ندارد (05/0 P> ). در گروه جمع خوانی نیز میانگین نمره آگاهی فراشناختی از راهبردهای مطالعه در کل و مؤلفه های آن بعد از مداخله نسبت به قبل از آن افزایشی معنادار یافته است. (05/0 P< ). همچنین، یافته ها نشان دادند که هر دو روش گروه نشست کتاب خوان و گروه جمع خوانی بر مؤلفه های مطالعه کلی، مطالعه حمایتی و حل مسئله تأثیر مثبت معناداری دارند. اصالت/ارزش : برنامه های جانبی نشست کتاب خوان و جمع خوانی می توانند آگاهی فراشناختی دانش آموزان از راهبردهای مطالعه را اثربخش تر و کارآمدتر سازند. با توجه به اینکه برنامه های جانبی کتاب خوان در مراکز آموزشی (در همه سطوح) قابل اجرا و آموزش هستند، نهادهای آموزشی و فرهنگی کشور باید برنامه ریزی دقیق و منسجمی در این زمینه داشته باشند.
۹۲۲.

کاربرد هستی شناسی ها در کتابخانه دیجیتال رویکردی مبتنی بر فراترکیب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۵۵ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ 1 - 30

کلیدواژه‌ها: کتابخانه دیجیتالی وب معنایی هستی شناسی فراترکیب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۵ تعداد دانلود : ۱۳۷
هدف:  پژوهش پیش رو به بررسی وضعیت کاربرد هستی شناسی ها در کتابخانه دیجیتال از طریق تحلیل مطالعات این حوزه می پردازد. روش پژوهش: روش پژوهش مطالعه پیش رو کیفی و از نوع فراترکیب است. به منظور گردآوری داده ها در این مطالعه از روش کتابخانه ای و برای تحلیل آن از الگوی هفت مرحله ای سندلوسکی و باروسو استفاده شد. جامعه مورد مطالعه، مطالعات (مقاله و پایان نامه) مرتبط در حوزه کاربرد هستی شناسی ها در کتابخانه های دیجیتال است که از پایگاه های علمی داخلی و خارجی بازیابی شد. به منظور اطمینان از کیفیت مطالعات مورد بررسی از چک لیست ارزیابی کسپ استفاده شد. در نهایت از بین 267مطالعه بازیابی شده، 43 عنوان انتخاب و تحلیل شد. یافته ها: تجزیه و تحلیل مطالعات حوزه کاربرد هستی شناسی در کتابخانه دیجیتال به شناسایی 4 مقوله، 8 مولفه و 48 بٌعد در این حوزه انجامید. مقولات اصلی در این حوزه شامل کاربرد هستی شناسی در خدمات کتابخانه دیجیتال، کاربرد هستی شناسی در ساختارهای کتابخانه دیجیتال، زمینه های کاربرد هستی شناسی در کتابخانه دیجیتال و کاربرد هستی شناسی ها در پوشش دامنه موضوعی کتابخانه دیجیتال می شوند. اصالت: در این مطالعه که به نظر می رسد تاکنون مشابه آن انجام نشده است، سعی شد تا تحلیل جامعی از حوزه کاربرد هستی شناسی در کتابخانه های دیجیتال، وضعیت موجود و ابعاد و زوایای آن ارائه شود. همچنین با روشن شدن و تبیین موضوعاتی که کمتر به آن ها پرداخته شده است، زمینه های پژوهشی تازه ای برای محققان این حوزه ارائه شد.
۹۲۳.

بررسی تأثیر درک سرقت علمی، نگرش به سرقت علمی، ارزش های شخصیتی و محق پنداری تحصیلی بر میزان سرقت علمی در بین دانشجویان دکتری دانشگاه بوعلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۵۵ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 1 - 20

کلیدواژه‌ها: سرقت علمی اخلاق پژوهش بدرفتاری دانشگاهی ارزش های شخصیتی دانشگاه بوعلی سینا همدان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۰ تعداد دانلود : ۱۵۱
مقدمه و هدف: سرقت علمی، عبارت است از کپی کردن کلمات، متون، تصاویر و مانند آن و استفاده از اندیشه های دیگران به عنوان اندیشه خود است. هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین میزان عوامل مختلف بر تمایل دانشجویان دکتری دانشگاه بوعلی همدان به سرقت علمی است. روش: پژوهش حاضر، از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش را دانشجویان دکتری دانشگاه بوعلی همدان تشکیل می دهند که براساس فرمول کوکران حجم نمونه برابر با 263 نفر به دست آمد. جهت گردآوری داده ها از پنج پرسشنامه استفاده شد. پایایی این پرسشنامه ها از طریق آلفای کرونباخ به ترتیب برابر با 948/0، 955/0، 968/0، 986/0 و 975/0 به دست آمد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه های پژوهش، از مدلیابی معادلات ساختاری در نرم افزار وارپ پی ال اس 7 استفاده گردید. یافته ها: نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که متغیرهای درک سرقت علمی، نگرش به سرقت علمی و ارزش های شخصی، بر میزان سرقت علمی دانشجویان تأثیر منفی و معنی داری دارند. همچنین، متغیر محق پنداری تحصیلی بر میزان سرقت علمی دانشجویان تأثیر مثبت و معنی داری دارد. نتیجه گیری: به نظر می رسد دانش، درک و آگاهی دانشجویان از سرقت علمی و مصادیق آن، سیاست ها و مجازات قانونی در این زمینه در سطح پایینی قرار دارد که لازم است مسئولان و مدیران دانشگاه ها در راستای آگاه سازی و آشنایی بیشتر دانشجویان و عواقب این کار اقدامات لازم را انجام دهند و با برگزاری دوره ها و کارگاه های آموزشی میزان سرقت علمی را کاهش دهند.
۹۲۴.

تجربه زیسته متخصصان کتابداریِ پزشکی در زمینه ربط اطلاعات در شبکه اجتماعی لینکدین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۳۱ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۱۲۳) 48 - 57

کلیدواژه‌ها: بازیابی اطلاعات ربط شبکه های اجتماعی لینکدین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۹ تعداد دانلود : ۴۶۵
هدف: شناسایی عوامل مؤثر بر بهبود ربط در بازیابی اطلاعات در شبکه اجتماعی لینکدین. روش: 17 مشارکت کننده (9 مرد و 8 زن) به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و در مصاحبه نیمه ساختاریافته شرکت کردند. داده ها به روش دیکلمنکدگذاری و تحلیل شد. یافته ها: استخراج 441 کد اولیه و هفت مقوله شامل سامانه اطلاعاتی ، سامانه بازیابی ، ویژگی های سند ، ویژگی های پایگاه ، ویژگی های کاربر ، درخواست ها و پرسش ها و وجود بازخورد از داده ها استخراج شد و نشان داد شبکه لینکدین نقش مهمی در رفع نیازهای اطلاعاتی مشارکت کنندگان دارد.
۹۲۵.

استناد، دانلود، اشاره و نشانه گذاری کتاب های الکترونیکی علمی: مطالعه موردی کتاب های اشپرینگر با استفاده از پلتفرم بوکمتریکس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره بیست و سوم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۹۱) 119 - 144

کلیدواژه‌ها: کتاب الکترونیکی اشپرینگر بوکمتریکس استناد دانلود نشانه گذاری دگرسنجی شاخص های مبتنی بر کاربرد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۷ تعداد دانلود : ۴۴۳
هدف: پژوهش حاضر با هدف مطالعه میزان استناد، دانلود، اشاره و نشانه گذاری کتاب های الکترونیکی منتشر شده از سوی اشپرینگر در چهار حوزه موضوعی علوم پایه، مهندسی، علوم پزشکی و علوم اجتماعی در یک بازه زمانی سه ساله پس از انتشار کتاب ها انجام گرفته است. روش پژوهش: این پژوهش نوعی مطالعه توصیفی - همبستگی است که با استفاده از شاخص های استنادی، دگرسنجی و کاربرد انجام شده است. نمونه پژوهش شامل 1184 کتاب الکترونیکی در چهار حوزه موضوعی علوم پایه، علوم اجتماعی، مهندسی و پزشکی که در سال 2013 توسط مؤسسه انتشاراتی اشپرینگر منتشر شده اند. داده های پژوهش از طریق بوکمتریکس، پلتفرم اختصاصی اشپرینگر جهت نمایش عملکرد کتاب های الکترونیکی، گردآوری شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس انجام شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که بیشترین میزان استناد به کتاب های علوم پایه تعلق دارد، بیشترین میزان اشاره در رسانه های اجتماعی به کتاب های علوم پزشکی و بیشترین میزان دانلود و نشانه گذاری به کتاب های مهندسی تعلق داشته است. تمامی کتاب های مورد بررسی حداقل یک بار دانلود شده اند، در حالی که سهم کتاب های نشانه گذاری شده معادل 90/2 درصد، سهم کتاب های استناد شده معادل 67/9 درصد و سهم کتاب های اشاره شده در رسانه های اجتماعی تنها معادل 19/5 درصد بوده است. همچنین بیشترین سهم دانلود کتاب های الکترونیکی در هر چهار حوزه موضوعی، شش ماه تا هجده ماه بعد از انتشار کتاب ها اتفاق افتاده است. نتایج آزمون همبستگی نشان دهنده وجود رابطه آماری معنی دار و مثبت میان تعداد استناد، دانلود، اشاره و نشانه گذاری کتاب های الکترونیکی در هر چهار حوزه موضوعی مورد مطالعه است. نتیجه گیری: شاخص های جایگزین مانند میزان دانلود، اشاره و نشانه گذاری کتاب های علمی می توانند در کنار شاخص های سنتی استنادی، جهت مطالعه اثرگذاری کتاب های الکترونیک مورد استفاده قرار گیرند. از این رو آشنایی کتابداران و جامعه پژوهشی کشور با شاخص های جایگزین حائز اهمیت است.
۹۲۶.

تحلیل محتوای اسناد سیاست گذاری در حوزه کتابخانه های عمومی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۶ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۰۰) 159-195

کلیدواژه‌ها: سیاست گذاری ملی کتابخانه عمومی تحلیل محتوا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۵ تعداد دانلود : ۴۶۳
هدف : هدف از این پژوهش تعیین مقوله ها و موضوعاتی است که در حوزه کتابخانه های عمومی جمهوری اسلامی ایران، موردتوجه سیاست گذاران ملی بود. این پژوهش در نظر دارد با تحلیل محتوای اسناد خط مشی گذاری، مسائلی را شناسایی کند که سیاست گذاران درصدد یافتن راه حل برای آن ها بوده اند. روش : این پژوهش از نوع پژوهش های کیفی است که با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی انجام شده است. جامعه و نمونه پژوهش شامل متن سیاست ها ، قوانین و مقرراتی است که در حوزه کتابخانه های عمومی به تصویب نهادهای سیاست گذار در جمهوری اسلامی ایران رسیده اند. در این خصوص، نُه مصوبه مهم که به طور خاص کتابخانه های عمومی را مدنظر قرار داده اند، مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد. برای کدگذاری نیز از نرم افزار تحلیل داده های کیفی MAXQDA استفاده شده است. به منظور تضمین صحت و قابلیت اعتماد این پژوهش از ملاک های اعتبار پذیری، قابلیت اطمینان، قابلیت انتقال و تأیید پذیری استفاده شد. یافته ها : یافته های پژوهش نشان داد که در اسناد مصوب برای پنج مسئله «سیاست های ترویج خواندن»، «مدیریت امور اداری و مالی کتابخانه های عمومی کشور»، «ساخت و توسعه کتابخانه های عمومی کشور»، «مدیریت ارائه خدمات کتابخانه ای در کتابخانه های عمومی کشور» و «تعیین بازیگران اداره کتابخانه های عمومی در کشور» مورد توجه قرار گرفته است. بررسی اسناد نشان داد که موضوع سیاست های ترویج خواندن در سند نهضت مطالعه مفید و مصوبه شورای فرهنگ عمومی درباره ترویج فرهنگ کتاب و کتاب خوانی مورد توجه بوده و بازیگران و ذی نفعان متعددی در این دو سند مورد توجه سیاست گذاران بوده است. سایر مصوبات، سه موضوع دیگر را تحت پوشش قرار داده اند. همچنین، نقش بازیگران و ذی نفعان مختلف در ارتباط با کتابخانه های عمومی، طبق مفاد مصوبات، بررسی و طبقه بندی شد.
۹۲۷.

توسعه مدل خلق دانش سازمانی در شرکت های دانش بنیان ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره بیست و سوم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۸۹) 121 - 150

کلیدواژه‌ها: خلق دانش سازمانی شرکت های دانش بنیان رفتار برنامه ریزی شده تناسب وظیفه-فناوری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۶ تعداد دانلود : ۴۹۲
هدف پژوهش: این مقاله با هدف توسعه مدل خلق دانش سازمانی در شرکت های دانش بنیان ایران ارائه می شود. به این منظور از دو نظریه تناسب وظیفه- فناوری و نظریه رفتار برنامه ریزی شده، جهت بررسی تناسب فناوری اطلاعات با وظایف موجود و نیز واکاوی ابعاد روان شناختی افرادی که در شکل گیری فرایند خلق دانش در شرکت های دانش بنیان تأثیرگذارند استفاده شده است. روش شناسی: مقاله حاضر با روش تحلیل محتوای متون انجام گرفته که کاربست دو نظریه حوزه روان شناختی و فناوری اطلاعات را در توسعه خلق دانش سازمانی مورد بررسی قرار می دهد. یافته ها: شرکت های دانش بنیان، خلق دانش جدید را عنصر کلیدی خود در کسب برتری با سایر سازمان ها می دانند. ارکان عمده این فرایند را ابعاد روان شناختی افرادی که در خلق دانش سازمانی تأثیرگذارند، در کنار تناسب فناوری اطلاعات با وظایف موجود سازمانی تشکیل می دهند. مؤلفه هایی مانند نگرش، هنجار ذهنی و کنترل، نیت فرد را در خلق دانش سازمانی منعکس نموده و تناسب وظایف سازمانی با فناوری های موجود، از ارکان مهم شکل گیری و خلق دانش سازمانی می باشند. نتیجه گیری: شرکت های دانش بنیان به منظور بهینه سازی اهداف عمده خود که عبارتند از استفاده مؤثر از دانش موجود و نیز خلق دانش جدید، لازم است تا در بستر فعالیت های دانشی توجه ویژ ه ای به عوامل شناختی افراد و نیت رفتاری آن ها در بحث مشارکت در مراحل چهارگانه خلق دانش داشته باشند. همچنین در نظر داشتن تناسب فرایندهای کاری با فناوری های مورد استفاده می تواند تسهیل گر فعالیت ها و عامل سرعت بخشی به آن ها باشد؛ چرا که ساختار ایجاد شرکت های دانش بنیان بر مبنای رقابت، نوآوری و روزآمد بودن در رده فناوری و دانش تخصصی مربوطه است که همگی این موارد از طریق فناوری ها تسهیل می شوند.
۹۲۸.

ارزیابی معماری وبگاه کتابک از منظر معماری اطلاعات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره بیست و سوم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۹۰) 86 - 116

کلیدواژه‌ها: معماری اطلاعات ارزیابی وبگاه سازمان دهی برچسب زنی پیمایش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۸ تعداد دانلود : ۵۳۳
هدف: هدف اصلی این پژوهش ارزیابی تطبیقی معماری وبگاه کتابک بر اساس مؤلفه های اصلی معماری اطلاعات است. روش پژوهش: از روش تحلیل محتوا و ارزیابی استفاده شد. شیوه تحلیل محتوا به منظور شناخت بافت، محتوا و کاربر  و روش ارزیابی مبتنی بر ابزار سیاهه وارسی برای تحلیل وضعیت معماری وبگاه کتابک به کار رفت. یافته ها: مأموریت وبگاه شامل 1) ترویج کتابخوانی میان کودکان و نوجوانان و 2) کمک به انتخاب مواد خواندنی مناسب. کاربران اصلی وبگاه پدران، مادران، مربیان، آموزگاران، کتابداران و هر کسی که به ترویج کتابخوانی علاقه مند باشد هستند. محتوای وبگاه در راستای تحقق مأموریت و اهداف وبگاه منتشر می شود. بر اساس تحلیل سیاهه های وارسی، امتیازهای به دست آمده برای هر یک از سیستم های سازمان دهی، برچسب زنی، پیمایش و جستجو به ترتیب 25، 32، 51 و 20 امتیاز بود. این امتیازها به ترتیب خیلی خوب، خوب، خیلی خوب، و ضعیف ارزیابی می شوند. نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده، طرح سازمان دهی الفبایی وبگاه نیاز به گسترش دارد. طرح سازمان دهی جغرافیایی باید تغییرات اساسی پیدا کند. سیستم پیمایش اصلی وبگاه باید به سیستم پیمایش محلی مجهز شود. تعدادی از نقاط ضعف سیستم های پیمایش مختلف باید برطرف شود. سیستم جستجوی وبگاه ضعیف است. یکی از راهکارهای تقویت سیستم جستجو استفاده از پردازش زبان طبیعی در نمایه سازی است. همچنین اضافه کردن سیستم پیشنهاددهنده به سیستم جستجوی وبگاه از جمله روش هایی است که می توان با کمک آن عملکرد سیستم جستجو را بهبود بخشید.  
۹۲۹.

تأثیر ویژگی های مرتبط با فناوری اطلاعات و ارتباطات بر سواد اطلاعاتی در افراد مادرزاد دیجیتال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۲۰) 208 - 228

کلیدواژه‌ها: سواد اطلاعاتی مادرزاد دیجیتال دانشجویان فناوری اطلاعات و ارتباطات فاوا دانشگاه بین المللی امام خمینی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۹ تعداد دانلود : ۳۶۱
مقدمه: برخی پژوهشگران افراد مادرزاد دیجیتال را دارای توانایی های طبیعی همپوشان با قابلیت های سواد اطلاعاتی دانسته اند. هدف از این پژوهش ارزیابی میزان تأثیر ویژگی های افراد مادرزاد دیجیتال (از قبیل مالکیت بر ابزار فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا)، تجارب فاوا، اعتماد به نفس اینترنتی، و تعداد شرکت در دوره های فاوا) بر سطح سواد اطلاعاتی آنان بود. روش شناسی: جامعه آماری این پیمایش کاربردی، 2610 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین در مقاطع تحصیلات تکمیلی بود که 336 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند و 255 نفر به طور کامل در آزمون شرکت و پرسشنامه ای 75 گویه ای مربوط به متغیرهای تحقیق را تکمیل کردند. برای بررسی فرضیه های تحقیق از روش معادلات ساختاری و تحلیل مسیر در نرم افزارهای SPSS 22.0  و SmartPLS 3.0 استفاده شد. یافته ها: مالکیت بر/کاربرد ابزار فاوا به طور مستقیم و همچنین به صورت غیرمستقیم از طریق اعتمادبه نفس اینترنتی، بر سواد اطلاعاتی تأثیری معنا دار ندارد؛ ولی از طریق تجارب فاوا دارای تأثیر معنا داری بر سواد اطلاعاتی است. گذراندن دوره های فاوا به صورت مستقیم بر سواد اطلاعاتی تأثیر دارد؛ ولی از طریق تجارب فاوا و نیز از طریق اعتماد به نفس اینترنتی بر سواد اطلاعاتی تأثیری ندارد. تجارب فاوا از طریق اعتماد به نفس اینترنتی دارای تأثیر معنا داری بر سواد اطلاعاتی است و اعتمادبه نفس در استفاده از اینترنت به صورت مستقیم بر سواد اطلاعاتی تأثیر معنا دار دارد. نتیجه : نتایج حاصل از تحلیل داده ها، ضمن تأیید نسبی برخی از وجوه روابط متغیرهای مورد پژوهش، نشان داد که نمی توان ویژگی های افراد نسل مادرزاد دیجیتال را عامل ارتقای سواد اطلاعاتی آنان دانست. از این رو، لازم است برنامه های درسی با مباحث سواد اطلاعاتی به کمک افراد متخصص تلفیق و به این نسل آموزش داده شود.
۹۳۰.

هیجان ها و نظریه های هیجان در بازیابی اطلاعات: شناخت نقش ها و کاربردها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۲۰) 297 - 320

کلیدواژه‌ها: بازیابی اطلاعات هیجان نظریه های هیجان جستجوی اطلاعات رفتار اطلاعاتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۳ تعداد دانلود : ۴۰۲
مقدمه : هیجان ها همان طور که هر فعالیت و رفتار انسانی در زندگی روزمره را تحت تأثیر قرار می دهند، در فرایند بازیابی اطلاعات نیز تأثیر و اهمیت ویژه ای دارند؛ مسئله ای که در حوزه بازیابی اطلاعات توجه اندکی به آن صورت گرفته است. از این رو، نوشتار حاضر درصدد است تا نقش و کاربرد هیجان و نظریه های هیجان را در بازیابی اطلاعات تشریح نماید. روش شناسی: مطالعه حاضر با رویکرد کتابخانه ه ای نوشته شده است. اطلاعات لازم با استفاده از بررسی و مطالعه منابع اطلاعاتی چاپی و الکترونیکی موجود در کتابخانه ها، اینترنت و پایگاه های اطلاعاتی فارسی و انگلیسی گردآوری شد. یافته ها: هیجان ها جزء جدایی ناپذیر تمام فعالیت های انسانی از جمله فعالیت های بازیابی اطلاعات شامل رفتار های اطلاعاتی، جستجوی اطلاعات و نظایر آن و تعامل انسان با رایانه هستند. هیجان ها در بازیابی انواع منابع متنی، صوتی و تصویری نقش ویژه ای دارند. هیجان های مثبت، رفتار موفقیت آمیز را تسهیل کرده و هیجان های منفی، مانع عملکرد مناسب فرد می شوند. نتیجه : شناخت هیجان ها در مراحل مختلف بازیابی اطلاعات و بهره گیری از نظریه های هیجان به منظور شناخت علل ایجاد هیجان ها، عوامل اثرگذار بر آن ها و نظایر آن، گامی مهم در کنترل هیجان ها و افزایش ایجاد هیجان های مثبت در فرایند بازیابی اطلاعات موفقیت آمیز خواهد بود. همچنین طراحان نظام های اطلاعاتی و کتابداران را در ارائه خدمات مطلوب تر و کارپسندتر به کاربران یاری خواهد کرد.
۹۳۱.

نقش اضطراب رایانه ای در پذیرش سامانه اطلاعاتی مدیریت کتابخانه های عمومی مبتنی بر نظریه یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۶ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۱) 341-367

کلیدواژه‌ها: اضطراب رایانه ای پذیرش فناوری سامانه مدیریت کتابخانه های عمومی (سامان) کتابخانه های عمومی نظریه یکپارچه پذیرش فناوری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۷ تعداد دانلود : ۴۳۹
هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر سنجش میزان پذیرش و نقش اضطراب رایانه ای کاربران کتابخانه های عمومی در میزان استفاده از سامانه مدیریت کتابخانه های عمومی (سامان) در چهارچوب نظریه یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری ( UTAUT ) بود. روش: پژوهش حاضر از نظرِ هدف، کاربردی و از نظرِ نحوه گردآوری داده ها توصیفی– هم بستگی است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل مراجعه کنندگان کتابخانه های عمومی نهادی استان کرمان مشتمل بر 130 کتابخانه که مجموعاَ شامل 35906 مراجعه کننده بود. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 380 نفر برآورد شد که به روش چندمرحله ای صورت گرفت. برای اجرای پژوهش از دو پرسش نامه پذیرش فناوری اطلاعات (گودرزوند چگینی و اسماعیلی، 1394) و مقیاس اضطراب رایانه ای (هنسن، گلاس و نایت) استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از آن بود که بین متغیرهای مدل یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری، و قصد رفتاریِ استفاده از نرم افزار کتابخانه ای سامان رابطه معنادار وجود داشت. سطح پذیرش نرم افزار کتابخانه ای سامان برحسب جنسیت کاربران کتابخانه های عمومی استان کرمان تفاوت معنی دار نداشت اما برحسب سن کاربران تفاوت معنادار داشت. اضطراب رایانه ای تعدیل کننده رابطه انتظار عملکرد، انتظار تلاش و تأثیر اجتماعی با قصد رفتاری استفاده کاربران از نرم افزار کتابخانه ای سامان بود. همچنین، اضطراب رایانه ای تعدیل کننده رابطه شرایط تسهیل گر با استفاده کاربران از نرم افزار کتابخانه ای سامان بود. اصالت/ارزش: از آنجا که تاکنون پژوهشی به بررسی نقش اضطراب رایانه ای در پذیرش سامانه مدیریت کتابخانه های عمومی در چهارچوب نظریه یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری نپرداخته است، نتایج پژوهش حاضر با تأکید بر اهمیت نقش اضطراب رایانه ای در پذیرش و استفاده به منظور ارتقای این سامانه می تواند مفید واقع شود.
۹۳۲.

طراحی مدل خدمات شخصی سازی شده با رویکرد سامانه های توصیه گر درکتابخانه دیجیتال آستان قدس رضوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره بیست و سوم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۹۰) 5 - 24

کلیدواژه‌ها: شخصی سازی سامانه توصیه گر کتابخانه دیجیتال آستان قدس رضوی قوانین انجمنی در داده کاوی الگوریتم FP-Growth

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۱ تعداد دانلود : ۵۱۴
هدف : هدف پژوهش ارائه مدلی کاربردی از سامانه توصیه گر (پیشنهاددهنده) در حوزه خدمات شخصی سازی کتابخانه دیجیتال آستان قدس رضوی است، این سامانه، با تحلیل الگوهای رفتاری کاربران و ارائه پیشنهادهای دقیق و مورد نیاز، آنان را از مرور داده های غیر مرتبط بی نیاز می سازد. از مزایای این سامانه می توان شناسایی دقیق نیازهای اطلاعاتی، افزایش کیفیت جستجو، کمک به انتخاب صحیح منابع اطلاعاتی و پیش بینی نیازهای آتی کاربران را برشمرد. روش : پژوهش کاربردی است و با استفاده از کاوش قوانین انجمنی و الگوریتم FP-Growth انجام شده است. جامعه تعداد 960 نفر کاربر نرم افزار کتابخانه دیجیتال آستان قدس رضوی در فاصله دو سال بوده، که بر مبنای الگوی مجموعه داده های مکرر، 170 درخواست پرتکرار از میان کل دیتاست های موجود استخراج شد. نتایج از طریق پیاده سازی این داده های پرتکرار در نرم افزار رپید ماینر، به دست آمد. یافته ها : بهترین حالت دسترسی به مجموعه داده های تولید شده، با تنظیم درجه حداقل پشتیبانی 02/0 و حداقل اطمینان 095/0 است که منجر به کشف الگوریتم های شرطی (اگر – آنگاه) گردید. این یافته نشان می دهد: اگر کاربری در زمان جستجوی نرم افزار کتابخانه دیجیتال موضوعاتی همچون (علم اصول، اجتهاد، سنت و...) را انتخاب نماید، به دلیل سابقه جستجو های پر تکرار کاربران پیشین با همین موضوعات، از سوی سامانه توصیه گر، آنگاه عناوین مرتبطی با موضوع اصول فقه پیشنهاد خواهد شد. نتایج: طراحی مدل سامانه توصیه گر و اجرای آن، منجر به افزایش آگاهی و عدم سردرگمی کاربران و ارتقاء سطح کیفیت خدمات و رضایت آن ها و در نهایت حفظ کاربران فعلی و جذب کاربران جدید خواهد شد.
۹۳۳.

بررسی اثربخشی آموزش پویایی اجتماعی در ارتقای مهارت های ارتباطی کتابداران کتابخانه های عمومی شهرستان خمینی شهر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۶ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۱) 369-397

کلیدواژه‌ها: مهارت های ارتباطی آموزش پویایی اجتماعی کتابخانه های عمومی کتابداران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۷ تعداد دانلود : ۳۶۵
هدف: در حرفه کتابداری کیفیت ارتباط کتابدار نقش مهمی در جذب کاربر به کتابخانه دارد. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر، ارتقای کیفیت مهارت های ارتباطی کتابداران بر اساس رویکرد پویایی اجتماعی است. روش: پژوهش حاضر بر اساس هدف کاربردی و بر اساس نحوه گردآوری اطلاعات از پژوهش های نیمه تجربی از نوع طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه پژوهش شامل کلیه کتابداران کتابخانه های عمومی شهرستان خمینی شهر در سال 1398 است که از این جامعه ۳۰ نفر از کتابداران به روشِ نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هرکدام با 15 عضو) قرار گرفتند. برای گردآوری داده ها، از پرسش نامه اطلاعات جمعیت شناختی و پرسش نامه مهارت های ارتباط بین فردی کویین دام (2004) استفاده شد. قبل از اجرای مداخله، پرسش نامه مهارت های ارتباط بین فردی به عنوان پیش آزمون در میان افراد گروه های آزمایش و کنترل اجرا شد. سپس، پروتکل مهارت های ارتباطی بر مبنای رویکرد پویایی اجتماعی به عنوان متغیر مستقل در گروه آزمایش به مدت هشت جلسه اجرا شد، اما گروه کنترل مداخله ای دریافت نکردند. در ادامه، مجدداً پس آزمون برای گروه های آزمایش وکنترل اجرا شد. یافته ها: نتایج مطالعه حاضر نشان می دهد که تفاوت معناداری بین میانگین نمرات مهارت های ارتباطی و ابعاد آن در گروه های آزمایش و کنترل وجود دارد. بر این اساس، می توان نتیجه گرفت که آموزش پویایی اجتماعی در ارتقای مهارت های ارتباطی کتابداران مؤثر بوده است . اصالت/ارزش: ارزش این مطالعه در کاربرد یک مداخله با هدف ارتقای مهارت های ارتباطی کتابداران بر اساس رویکردی فرامدرن است. با مرور پژوهش هایی که تاکنون در حوزه کتابداری انجام شده است می توان به اهمیت متغیر ارتباط در این حرفه پی برد، اما اکثر مطالعات انجام شده در این خصوص از نوع توصیفی بوده است و مطالعه ای که به بررسی اثربخشی یک مداخله در خصوص ارتقای کیفیت مهارت ارتباطی کتابداران پرداخته باشد یافت نشد . ازاین رو، این مطالعه به لحاظ روش و موضوع دارای ارزش است.
۹۳۴.

مطالعه اکتشافی عوامل مؤثر بر آینده کسب وکار کارآفرینانه در رشته علم اطلاعات و دانش شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۶ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۰۰) 111-138

کلیدواژه‌ها: آینده پژوهی کارآفرینانه فرصت های کارآفرینی ظرفیت های کارآفرینانه چهارچوب های کارآفرینانه علم اطلاعات و دانش شناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۹ تعداد دانلود : ۵۳۵
هدف: امروزه با افزایش تعداد فارغ التحصیلان علم اطلاعات و دانش شناسی توجه به آینده شغلی این قشر از جامعه یکی از چالش های پیش روی آنان است. از این رو هدف پژوهش حاضر این است که با رویکردی آینده نگرایانه به کشف عوامل مؤثر بر آفرینش کسب وکار برای فارغ التحصیلان این رشته بپردازد. روش: پژوهش حاضر از نوع اکتشافی با استفاده از روش دلفی است. جامعه آماری در بخش دلفی 15 نفر از صاحب نظران حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی و کارآفرینی بوده است و در بخش اکتشافی از نظریات 165 نفر از خبرگان بهره برده شد. ابزار پژوهش نیز پرسش نامه محقق ساخته بود که روایی آن با بر اساس آزمون تحلیل عاملی تأیید شد و پایایی بر اساس آزمون آلفای کرونباخ برای تمامی مؤلفه ها بالاتر از 7/0 محاسبه شد. برای تحلیل داده ها از آزمون های توصیفی میانگین و انحراف معیار، آزمون بارتلت، تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی توسط نرم افزار SPSS نسخه 20 و لیزرل نسخه 8/8 استفاده شد. یافته ها : یافته های پژوهش نشان می دهد که عوامل مؤثر بر آینده کسب وکار کارآفرینانه در سه عامل فرصت های کارآفرینانه، ظرفیت های کارآفرینانه، و چهارچوب کارآفرینانه قرار می گیرند. برای بررسی مدل تحقیق بار عاملی گویه ها و شاخص های برازش مدل محاسبه شد و با توجه به آنکه بار عاملی تمامی گویه ها بالاتر از 4/0 برآورد شد و شاخص های برازش مدل نیز دارای مقدار موردنظر بودند، مدل پژوهش مورد تأیید قرار گرفت. اصالت/ارزش: پژوهش حاضر با رویکردی اکتشافی و با دیدگاه آینده نگرایانه در خصوص عوامل مؤثر بر کسب وکار کارآفرینانه در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی انجام شده است. از این پژوهش می توان به منظور بهبود محیط کسب وکار و ایجاد فضای مطلوب برای کار و رشد روحیه کارآفرینی در دانشجویان رشته علم اطلاعات و دانش شناسی استفاده کرد.
۹۳۵.

مقایسه بین وضع موجود و مطلوب کاربرد فناوری معنایی در بازیابی اطلاعات در نرم افزارهای کتابخانه های دیجیتالی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره بیست و سوم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۹۲) 48 - 75

کلیدواژه‌ها: معماری فناوری معنایی مدل سازی معادلات ساختاری بازیابی اطلاعات ابزارهای معنایی کتابخانه های دیجیتالی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۶ تعداد دانلود : ۳۷۷
هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه بین وضع موجود و مطلوب به کارگیری فناوری معنایی در بازیابی اطلاعات در نرم افزارهای کتابخانه دیجیتالی ایران انجام شد . روش: این پژوهش از نوع کاربردی است که به روش پیمایشی و به صورت توصیفی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل 8 نرم افزار کتابخانه دیجیتالی سیمرغ، پیام مشرق، پارس آذرخش، پیام حنان، رسا، تبیان، سامان و پاسارگاد بود. ابزارگردآوری داده ها سیاهه وارسی است که در زمینه کاربرد فناوری معنایی در بازیابی اطلاعات در نرم افزارهای کتابخانه های دیجیتالی بر اساس نظر متخصصان و با روش دلفی در سه بخش معماری فناوری معنایی، ابزارهای فناوری معنایی، فناوری معنایی در بازیابی اطلاعات مورد استفاده قرارگرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری واریانس محور، مدل سازی حداقل مربعات جزئی (PLS-SEM)، آزمون های کلموگروف اسمیرنوف و کروسکال والیس استفاده شد. یافته ها: بین وضع موجود شرکت های نرم افزاری کتابخانه های دیجیتالی ایران از نظر ساختار معماری فناوری معنایی، ابزارهای معنایی و فناوری معنایی در بازیابی اطلاعات با وضع مطلوب به دست آمده در پژوهش اختلاف معنی داری وجود دارد. میانگین رتبه ها برابر با 5/14، 63/11و 5/29 است که بسیار بزرگ تر و بهتر از وضع موجود می باشد. نتیجه گیری: با توجه به اهمیت فناوری های معنایی، کتابخانه های دیجیتالی ایران، از نظر کاربرد این فناوری ها در بازیابی اطلاعات، وضعیت مطلوبی ندارند و نیازمند لایه هایی فراتر از طراحی اولیه خود هستند و همچنین مستلزم بازنگری جدی و تلاش برای رسیدن به وضع مطلوب از سوی طراحان نرم افزارهای کتابخانه دیجیتالی هستند.
۹۳۶.

فراتحلیل عوامل مؤثر بر رفتار اطلاع یابی در ایران و جهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۶ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۲) 415-438

کلیدواژه‌ها: فراتحلیل رفتار اطلاع یابی عوامل مؤثر بر رفتار اطلاع یابی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۲ تعداد دانلود : ۴۴۰
هدف: هدف پژوهش حاضر شناسایی مؤلفه های مؤثر بر رفتار اطلاع یابی و سنجش اندازه اثر آن ها از مقالات داخلی و خارجی این حوزه است. علاوه بر این، متغیرهای تعدیلگر مؤثر بر رفتار اطلاع یابی شناسایی و اندازه اثر آن ها نیز محاسبه شده اند. روش: روش پژوهش حاضر فراتحلیل است. جامعه پژوهش کلیه پژوهش های انجام شده در پایگاه داخلی استنادی علوم جهان اسلام ( ISC ) و برای پژوهش های بین المللی پایگاه پروکوئست ( ProQuest ) بود. با توجه به معیارهای ورود به پژوهش تعداد 89 پژوهش انتخاب شدند که از میان آن ها برای محاسبه اندازه اثر، 19 پژوهش دارای متغیر وابسته رفتار اطلاع یابی و متغیرهای مستقل مؤثر بر رفتار اطلاع یابی بودند که وارد فراتحلیل شدند. پژوهش ها به روش پیمایشی و با به کارگیری ابزار پرسش نامه در جوامع متفاوت و برحسب سنجه های پایا به انجام رسیده اند. داده ها با استفاده از نرم افزار جامع فراتحلیل نسخه 2 ( CMA2 ) مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: تعداد 16 متغیر و عامل مؤثر بر رفتار اطلاع یابی در چهار زیرگروه اصلی دانشجویان، اعضای هیئت علمی، کادر درمان و شهروندان در پژوهش های این حوزه شناسایی شدند. نتایج کلی فراتحلیل نشان داد که اندازه اثر یا ضریب تأثیر مؤلفه ها و عوامل موثر بر رفتار اطلاع یابی 589/0 است که برحسب نظام تفسیری کوهن، در حد زیاد ارزیابی می شود. همچنین، میزان اندازه اثر متغیرها و عوامل مؤثر بر رفتار اطلاع یابی بر اساس دو متغیر گروه نمونه (دانشجویان، اعضای هیئت علمی، کادر درمان و شهروندان) و میدان مطالعه ( پژوهش های داخلی و خارجی ) متفاوت است و این دو متغیر، متغیرهای تعدیلگر عوامل مؤثر بر رفتار اطلاع یابی هستند. اصالت/ارزش: با توجه به اینکه مطالعات زیادی در خصوص عوامل مؤثر بر رفتار اطلاع یابی انجام شده است، جای پژوهشی که به صورت فراتحلیل به نتایج آن ها بپردازد خالی بود. در پژوهش حاضر تلاش شده است این خلأ پر شود. یافته های این پژوهش در کل نشان داد مؤلفه هایی وجود دارند که رفتار اطلاع یابی را تحت تأثیر قرار می دهند و اثرات این مؤلفه ها با توجه به گروه های مختلف جامعه و بافت محلی متفاوت است.
۹۳۷.

پرکاربردترین عملکردهای پردازش زبان طبیعی در حوزه علوم کتابداری و اطلاع رسانی

نویسنده:
منبع: مطالعات دانش شناسی سال ششم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲۳ 113 - 144

کلیدواژه‌ها: پردازش زبان طبیعی علوم کتابداری و اطلاع رسانی بازیابی اطلاعات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۳ تعداد دانلود : ۵۸۰
هدف از پژوهش حاضر، بررسی پرکاربردترین کارکردهای پردازش زبان طبیعی در حوزه علوم کتابداری و اطلاع رسانی بوده است. پژوهش حاضر به روش تحلیل اسنادی یا کتابخانه ای و با مداقه و بررسی و تحلیل متون انجام شده است. یافته ها نشان داد که تاکنون کاربردهای مهمی از پردازش زبان طبیعی در حوزه های مختلف انجام شده است. در این پژوهش پرکاربردترین کارکردهای پردازش زبان طبیعی در حوزه علوم کتابداری و اطلاع رسانی عبارت بودند از: نمایه سازی خودکار، استخراج خودکار اطلاعات یا خلاصه سازی خودکار، بازیابی اطلاعات، بازیابی اطلاعات بین زبانی (نظام بازبین)، بازیابی اطلاعات موسیقیایی، رده بندی خودکار و سیستم های پرسش و پاسخ. نتایج نشان داد که پردازش زبان طبیعی، همچنان دارای قابلیت های خوب و مفیدی در حوزه های مختلف و ازجمله در رشته علوم کتابداری و اطلاع رسانی است که باید با برشمردن مزایا و هزینه ها، نسبت به ادغام پردازش زبان طبیعی در حوزه های موضوعی مختلف اقدام نمود.
۹۳۸.

بررسی رابطه مدیریت دانش با نوآوری خدمات در کتابخانه های دانشگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۵۴ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 99 - 114

کلیدواژه‌ها: مدیریت دانش کسب و خلق دانش اشاعه و انتقال دانش کاربرد و استفاده دانش نوآوری خدمات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۷ تعداد دانلود : ۲۰۱
ﻫﺪف: هدف این پژوهش تعیین رابطه مدیریت دانش با نوآوری خدمات در کتابخانه های دانشگاهی شهر کرمانشاه است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و به روش پیمایشی انجام گرفته است. برای گردآوری داده ها، از پرسشنامه اسلام، آگروال و اکیدا استفاده، و پس از هنجاریابی در میان نمونه پژوهشی توزیع گردید. جامعه آماری پژوهش، شامل 55 نفر از کتابداران کتابخانه های دانشگاهی بودند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس انجام گرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد که بیشترین میانگین مربوط به متغیر نوآوری در خدمات کتابخانه (39/3) و کمترین میانگین مربوط به اشاعه و انتقال دانش (05/3) بود. همچنین بین کسب و خلق دانش، اشاعه و انتقال دانش، و کاربرد و استفاده از دانش با نوآوری در خدمات کتابخانه های دانشگاهی رابطه مثبت معناداری وجود دارد و همچنین بین مدیریت دانش و نوآوری در خدمات کتابخانه های دانشگاهی رابطه مثبت معناداری دیده شد. بین نوآوری در خدمات و ابعاد مدیریت دانش کتابداران مورد مطالعه بر حسب محل خدمت کتابداران تفاوت معنی داری وجود ندارد. اصالت اثر: باتوجه به، مطلوب بودن وضعیت مدیریت دانش و نوآوری در خدمات کتابخانه های دانشگاهی (به جز مؤلفه ی اشاعه و انتقال دانش) ضروری است تا مدیران و مسئولان کتابخانه های دانشگاهی در مؤلفه ی تسهیم دانش، زمینه ی حضور کتابداران را در فعالیت های اجتماعی و جلسات بحث و گفتگو فراهم ساخته و با برنامه ریزی مناسب با ایجاد انگیزه لازم، فرهنگ تسهیم و اشتراک دانش را در بین کتابداران افزایش دهد. مدیران می توانند از طریق برگزاری جلسات طوفان فکری یا جلسات بازنگری پس از اقدام، فضایی آزاد برای ابراز ایده ها و نظرات کتابداران فراهم کنند.
۹۳۹.

واکاوی بحران مطالعه در ایران با تکیه بر چهارچوب تحلیل انتقادی گفتمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۶ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۲) 439-465

کلیدواژه‌ها: خواندن تحلیل انتقادی گفتمان سرانه مطالعه پهلوی کتاب خوانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶۱ تعداد دانلود : ۵۹۳
هدف: این پژوهش قصد دارد نشان دهد متون مختلف چگونه در قالب گفتمانِ «بحران مطالعه» در دهه های چهل و پنجاه شمسی، زمینه ای برای گفت وگو درباره خواندن ایجاد کرده و توزیع نیروها پیرامون آن را سامان داده اند. روش : روش این پژوهش تحلیل انتقادی گفتمان فرکلاف است. متون مرتبط با خواندن از انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی گردآوری شد (425 متن). در مرحله نخست، هر متن پس از تمام خوانی، در یک یا چند گفتمان کدگذاری شد. از میان آن ها متن هایی ذیلِ کد «گفتمان بحران مطالعه»، جدا شده و طی دو مرحله بعد کدگذاری شدند. در مرحله دوم، بر اساس چهارچوب تحلیل گفتمان فرکلاف، هر پاره متن در یک یا چند عنصر گفتمانی (محور) قرار گرفت (433 پاره متن). در مرحله سوم، مفاهیم مشابهی که در یک محور گنجانده شده بودند، دسته بندی و نام گذاری شدند. کدگذاری تا جایی پیش رفت که برای توصیف تمام مؤلفه های گفتمانی منتخب، داده کافی گردآوری شد و پژوهشگر توانست به رابطه ای منطقی میان داده ها دست پیدا کند. یافته ها: گفتمان بحران مطالعه از مشروطه آغاز می شود و در دهه های چهل و پنجاه شمسی به اوج می رسد. سخن گویان اصلی آن ناشران هستند و با تکیه بر آمار میزان نشر و میزان مطالعه، وضعیت خواندن را بحرانی نشان می دهند و تلاش می کنند بازار کتاب را رونق بخشند. در این گفتمان، خواننده بیش از هرچیز با صفت خریدار بازنمایی می شود و عمل خواندن و خریدن هم سان تلقی می شود. کتاب در معنای خواندنی های علمی معطوف به عمل، خواندنی های تاریخی و ادبیات کلاسیک به کار می رود. این گفتمان دو نوع نهاد را توجیه می کند: نهادهای سلبی، برای کنترل ورود کتاب بد به بازار و نهادهای ایجابی، مسئول پشتیبانی از تولید کتاب های خوب در بازار. سامان گفتمان به گونه ای است که هم سود ناشران تضمین شود و هم از الگوی توسعه پهلوی حمایت شود. این گفتمان محل تفاهم دولت و ناشران است و هرچیز که برهم زننده این تفاهم باشد نوعی اخلال در نظم تلقی می شود که با عناوین مختلف و با تکیه بر مکانیسم های مختلف طرد می شود. اصالت/ارزش: این پژوهش با بررسی نحوه سخن گفتن درباره خواندن، نحوه سامان دادن نیروهای مختلف پیرامون آن را نشان می دهد و از این منظر می تواند در سیاست گذاری خواندن و فعالیت های ترویجی مفید باشد.
۹۴۰.

بازنمون روابط تبارشناختی علمی در متون درسی رشته علم اطلاعات و دانش شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۹) 103 - 127

کلیدواژه‌ها: نسب شناسی علمی روابط نسبی تبارشناسی علمی پیشینه های کتابشناختی فهرست های رایانه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۰ تعداد دانلود : ۳۳۴
مقدمه: نسب شناسی به عنوان یکی از قدیمی ترین علوم، به مطالعه رابطه خویشاوندی افراد بشر و توالی و تناسب نسل آنها می پردازد و کارکردی مشابه در فضای علمی دانشگاهی با عنوان «نسب شناسی علمی» به کار می رود. روابط در یک خاندان و تبار علمی شامل روابط نسبی و روابط غیرنسبی است. غنی سازی پیشینه های کتابشناختی از طریق شناسایی و افزودن حداکثر روابط میان موجودیت ها برای ساختن سوپر رکورد (فراپیشینه) حائز اهمیت است و سازماندهی دانش به دنبال رفع این مسئله برای نیل به وب معنایی است. هدف از این پژوهشی بررسی این رابطه و شناخت ابعاد و ویژگی های آن به منظور بازتعریف در فهرست های رایانه ای است. روش شناسی: پژوهش حاضر با رویکرد ترکیبی و با استفاده از روش های تحلیل استنادی و پیمایشی و با ابزارهای سیاهه وارسی، مصاحبه و پرسشنامه انجام شده است. جامعه آماری پژوهش را کتاب های درسی رشته علم اطلاعات و دانش شناسی به تعداد 30 عنوان کتاب و 1452 رکورد استنادی تشکیل می دهند. تمامی رکوردها در قالب شناسنامه استناد مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. در مرحله بعد، شناسنامه هر کتاب، شامل تحلیل استنادها و روابط نویسندگان، طی مصاحبه نیمه ساختاریافته، مورد تأیید نویسندگان قرار گرفت. یافته ها: میزان تأثیرپذیری هر یک از نویسندگان از افراد مورد استناد مشخص شد. سپس بر اساس یافته های مصاحبه و همچنین تحلیل رزومه نویسندگان، انواع روابط نسبی و غیرنسبی پدیدآور با افراد تحلیل شد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که روابط علمی در خاندان علمی نویسندگان کتاب های درسی به روشنی قابل ردیابی است؛ دانشجویان برای تبیین و توضیح و توجیه و اعتباربخشی به اساتید خود استناد می دهند. بیشترین استناد در مقام تکریم و قدردانی به اساتید است درحالی که بیشترین استناد به دانشجویان در مرور پیشینه ها است. با پیوند این یافته ها به یافته های اثرگذاری، می توان به شبکه دلایل استناددهی افراد با توجه به نقش آنها در یک خاندان و تبار علمی پی برد. چنان که رابطه روابط تبار علمی با دلایل استناددهی نیز معنادار شده است. استنادها بیشتر در بخش مقدمات و تعاریف و بحث استفاده شده که بیانگر اتکا به دیگران برای توجیه و ارائه تعاریف به کاررفته است. یافته ها در بررسی وضعیت نویسندگان نشان داد که گستره نفوذ اندیشه افراد صاحب نام در حوزه علوم اطلاعات و دانش شناسی از جایگاه و مقبولیت علمی و همچنین در برخی موارد جایگاه های اداری آنها نشئت می گیرد. همچنین مشخص شد که روابط نسبی جایگاه مهمی در ظهور و بروز اندیشه این افراد در کتاب های درسی داشته است. یافته ها در بخش اثرگذاری از روابط نسبی نشان داد که استناد دهندگان دارای روابط نسبی تحت تأثیر خاندان علمی خود قرار دارند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان