پیامبرشناسی

یکى از مسائلى که امروزه در جامعه ما مطرح است، مسئله ختم نبوّت به وسیله پیامبر اسلام 9 است. یکى از نظریّات مطرح شده در موضوع فلسفه ختم نبوّت، این است که بشر دیگر نیازى به راهنمایان الهى ندارد. در این مقاله دو نقد بر این نظریّه وارد شده و سپس معناى اصطلاحى نبوّت و امامت بررسى شده و از دو جهت، مورد توجّه قرار داده شده اند : اوّل اینکه «حقیقت و ماهیّت نبوّت و امامت چیست و چه تفاوتهایى با هم دارند؟» دوم اینکه «چه تفاوتهایى در آثار نبوّت و امامت وجود دارد؟» سپس با در نظر گرفتن هریک از این دو نظر، فلسفه و معناى ختم نبوّت بیان شده است.

۲۴۳.

بازتاب اسراییلیات در قصه های حضرت آدم (ع) بر اساس متون تاریخی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: عسکری ابراهیمی جویباری

منبع: فقه و تاریخ تمدن پاییز ۱۳۸۹ شماره ۲۵

کلیدواژه‌ها: متون تاریخی اسراییلیات حضرت آدم (ع) حوا (س)

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۵۳۴ تعداد دانلود : ۱۵۲۷

اسراییلیات اصطلاحی است که علمای اسلامی به عقاید و داستان های خرافی که از ناحیه علمای اهل کتاب از قرن اول هجری میان مسلمانان رواج یافت، اطلاق کرده اند. این افسانه های دروغین، ضمن رخنه در تفسیرهای قرآن، تاریخ نویسان و محققان بزرگی چون طبری، یعقوبی، مسعودی و ... را تحت تاثیر خود قرار داده است. به علت هماهنگی قرآن کریم با برخی از موضوع های تورات و انجیل و گرویدن جمعی از علمای اهل کتاب نظیر وهب بن منبه به اسلام، سبب شده است که مفسران و تاریخ نگاران به منابع اهل کتاب و گفته های آنان توجه ویژه نمایند و از اینجاست که داستان های مجعول و ساختگی آنان در حوزه متون تفسیری، تاریخی و عرفانی رخنه کرد. از میان پیامبران، حضرت آدم (ع) بیش از دیگران در معرض این اتهام ها قرار گرفته است. در این مقاله سعی شده است با بیان ریشه این خرافه ها و افسانه ها ساحت مقدس انبیا به ویژه حضرت آدم (ع) از این شایبه ها مبرا گردد.

۲۴۴.

وحی و رسالت نبوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مجید معارف

منبع: مقالات و بررسی ها ۱۳۸۲ شماره ۷۴

کلیدواژه‌ها: وحی جبرئیل انزال تنزیل رسول نبی تکلیم غار حرا

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام پیامبرشناسی نبی کیست، وحی چیست

تعداد بازدید : ۲۵۳۰ تعداد دانلود : ۹۷۵

قران کریم بعنوان معجزه رسول اکرم ص حاصل وحی است کلمه وحی در قران به معانی مختلفی به کار رفته که یکی از آنها وحی به پیامبران است وحی به پیامبران اشکال مختلفی دارد اما چگونگی آن از نظر قوانین مادی و تجربی مبهم و مجهول است با توجه به بعد معنوی وجود انسان وحی و آثار آن در زندگی وحیات انسان انکار ناپذیر است وحی زاییده نبوغ فردی یک نابغه یا شعور باطنی یک عارف نیست چه اگر چنین بود در قلمرو قدرت انسان بود با توجه به آیات قران وحی در اختیار پیامبران نیز نیست بلکه آنان خود متاثر ازوحی و منتظر نزول آن بوده اد دقت در روایات نزول وحی بر پیامبر ص در منابع شیعه و سنی مبین همین دیدگاه است بدین سان وقوع وحی فقط بخداوند قابل انتساب است

۲۴۵.

نقدی بر مهم ترین مستمسکات بهاییان در ایراد شبهات کلامی دربارة ختم نبوت پیامبر اسلام صل الله علیه و آله(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین رهنمایی

منبع: معرفت کلامی سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۱۳)

کلیدواژه‌ها: دین خاتمیت تجلی بهاییت مظهریت شبهات کلامی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۵۲۰ تعداد دانلود : ۹۷۵

از مهم ترین ویژگی های دین اسلام جهانی بودن، جاودانگی احکام و خاتمیت آن نسبت به ادیان دیگر است. مدعیانی که پس از اسلام دعوی نبوت و دین جدید داشته اند ویژگی سوم را به چالش کشیده اند. در میان مدعیانی که در دو قرن اخیر ظهور کردند، میرزا حسینعلی نوری با ارائة آیین بهاییت از اقبال بیشتری بهره مند شد. آیین بهاییت خود را تداوم و استمرار دعوت ادیان الهی همچون یهودیت، مسیحیت و اسلام می داند. ازاین رو بخش مهمی از آثار تبلیغی و آموزشی بهایی به ارائة توجیه و پاسخ و حل ناسازگاری ظهور بهاییت با آموزة خاتمیت اختصاص یافته است. راه حل بهاییان در قالب شبهات کلامی، قرآنی، روایی و... ارائه شده است. این شبهات، خود بر مبانی کلامی و اعتقادی ای همچون نظریة مظهریت، تجلی، وحدت حقیقت مظاهر امر، زمانمند بودن ادیان و لزوم تجدید شرایع به تناسب مقتضیات زمانه استوار شده است. در این مقاله، مبانی مزبور و شبهات کلامی وابسته بدان را بررسی کرد ه ایم.

۲۴۶.

انسان کامل و آینده جهان

نویسنده: ابراهیم فیاض

منبع: پگاه حوزه ۱۳۸۲ شماره ۱۰۵

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۴۹۶

۲۴۷.

پاسخ به بعضی از شبهات پیرامون زندگی پیامبر اعظم حضرت محمد (ص)

نویسنده: حسام الدین خلعتبری

منبع: رهیافت انقلاب اسلامی سال اول بهار ۱۳۸۶ شماره ۱

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام پیامبرشناسی

تعداد بازدید : ۲۴۹۳ تعداد دانلود : ۱۱۹۶

۲۴۸.

مـراحل تـأثـیـر رسالت پـیامبر

نویسنده: عبدالله جوادی آملی

منبع: مجله الکترونیکی اسراء ۱۳۸۹ شماره ۱۰

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۴۷۳

۲۴۹.

ایمان نیاکان پیامبر (ص)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: رسول رضوی

منبع: کلام اسلامی ۱۳۸۳ شماره ۵۱

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام پیامبرشناسی

تعداد بازدید : ۲۴۴۸

۲۵۰.

شق صدر و عصمت نبی(ص)

نویسنده: علی کربلایی پازوکی

منبع: انجمن معارف اسلامی سال دوم تابستان ۱۳۸۵ شماره ۳ (پیاپی ۷)

کلیدواژه‌ها: عصمت صدر نبی شق

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۴۳۲ تعداد دانلود : ۲۴۱۵

به گواهی تاریخ، زندگانی پیامبر اسلام(ص) سراسر با کرامات و حوادث معجزه گونه همراه بوده است که همگی حکایت از عظمت شخصیت آن حضرت(ص) دارد. با وجود این فضائل، عده ای حوادث و وقایعی را به پیامبر(ص) نسبت داده اند که حاصلی جز وهن شخصیت پیامبر بزرگ اسلام و خدشه به عصمت و عظمت ایشان در برندارد. از جمله این حوادث داستان «شق صدر النبی(ص)» را می توان ذکر کرد. در کتاب های روایی و تاریخی عامه مطالبی در مورد شکافتن سینه پیامبر در دوران کودکی هنگامی که نزد حلیمه سعدیه بود، نقل شده است و راویان این داستان آن را در شمار فضایل و کرامات حضرت محمد(ص) بر شمرده و به بحث و تفصیل در مورد آن پرداخته اند. این نوشتار، پژوهشی در مورد داستان «شکافتن سینه پیامبر» در کودکی و تحلیل عدم همخوانی آن با عصمت پیامبر(ص) است.

۲۵۱.

موسی افضل بود یا عیسی؟

نویسنده: طیبه زینال پور

منبع: بشارت ۱۳۸۶ شماره ۶۰

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام پیامبرشناسی

تعداد بازدید : ۲۴۲۷

۲۵۲.

موهبت عصمت از منظر آیات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد ناصری

منبع: معرفت ۱۳۸۹ شماره ۱۴۹

کلیدواژه‌ها: اختیار عصمت فضیلت اکتساب قابلیت موهبت

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۴۱۱

یکى از ویژگى‏هاى پیامبران، امامان معصوم:، معصوم بودن از خطا و اشتباه است؛ زیرا اگر احتمالگناه، نسیان و غفلت در آنها باشد احتمال خطا و انحراف در گرفتن پیام وحى، تصرف در آن و یاناتوانى در ابلاغ آن به مردم وجود خواهد داشت. در این صورت حجت بر مردم ابلاغ نشده و نقضغرض مى‏شود. در مورد اینکه مقام عصمت امرى است اکتسابى یا موهبتى از سوى خداوند بهپیامبران است مباحثى از سوى متکلمان و مفسّران مطرح شده که هرکدام از قائلان دلایلىشمرده‏اند که قابل دقت است. هدف در این نوشتار با توجه به آیات قرآن کریم دست‏یابى به منشأ عصمت و اثبات موهبتىبودن آن است که با روش اسنادى و مطالعه منابع و بیان و استخراج موهبت عصمت انبیا از آیات بامراجعه به تفاسیر مختلف در این زمینه است. در نهایت با استناد به آیات موهبت عصمت اثبات وبه دنبال آن اکتسابى بودن عصمت در مواردى روشن مى‏شود و در صورت موهبت عصمت انبیا و بهدنبال آن ائمّه معصومان: اختیار از آنها سلب نشده، بلکه آنها هرقدر بهتر و بیشتر از این موهبتبهره‏گیرى کنند زمینه‏هاى توفیق نسبت به بالاترین درجه‏هاى ایمان در خود بیشتر مى‏کنند.

۲۵۳.

پیامبری در اندیشه قاضی عضدالدین ایجی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده: سید محمدمهدی افضلی

منبع: طلوع تابستان ۱۳۸۸ شماره ۲۸

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۳۹۳ تعداد دانلود : ۱۰۲۱

۲۵۴.

راز بعثت پیامبران

منبع: نشریه پاسدار اسلام ۱۳۷۸ شماره ۲۱۵

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۳۸۸

۲۵۵.

یوسف در زندان

نویسنده: علی مهدوی

منبع: بشارت ۱۳۸۰ شماره ۲۷

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۳۸۷

۲۵۶.

محبت به پیامبر و اهل بیت از دیدگاه قرآن و روایات

نویسنده: عین الله خادمی

منبع: رشد آموزش قرآن ۱۳۸۳ شماره ۵

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۳۸۱ تعداد دانلود : ۱۰۸۰

۲۵۷.

استمرار نبوت در ولایت

نویسنده: رحیم نژادسلیم

منبع: کیهان اندیشه ۱۳۷۳ شماره ۵۴

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام پیامبرشناسی نبی کیست، وحی چیست

تعداد بازدید : ۲۳۷۴

۲۵۸.

حزقیل

نویسنده: حسن رضایی هفتادر

منبع: بشارت ۱۳۸۵ شماره ۵۷

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۳۶۹

۲۵۹.

نقش قوه خیال در پدیده وحی از دیدگاه فارابی و ملاصدرا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اعلی تورانی معصومه رهبری

منبع: انسان پژوهی دینی سال یازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۳۱

کلیدواژه‌ها: عقل فعال قوه خیال قوه ناطقه تبیین فلسفی وحی وحی قدسی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۳۷۱ تعداد دانلود : ۹۸۰

برخی فیلسوفان اسلامی ازجمله فارابی و ملاصدرا با اعتقاد به وحی قدسی و الهی، به تبیین فلسفی وحی پرداخته اند. در تبیین فلسفی وحی، حقایق وحیانی به دو دسته حقایق کلی و حقایق جزئی قابل تقسیم است. حقایق کلی وحی توسط قوه ناطقه نبی و حقایق جزئی توسط قوه خیال وی دریافت می شود. هر دو فیلسوف در تبیین وحی بر نقش مهم قوه خیال در دریافت حقایق وحیانی تأکید کرده اند. همچنین از نظر آنها قوه خیال قادر است حقایق کلی وحی را نیز از طریق تبدیل به صور حسی و خیالی ادراک کند. همچنین هردو منشأ حقایق کلی وحی را عقل فعال می دانند، اما در مورد منشأ حقایق جزئی وحی با هم اختلاف دارند. از نظر فارابی، منشأ حقایق جزئی وحی همانند حقایق کلی وحی، عقل فعال است؛ اما از نظر ملاصدرا منشأ حقایق جزئی وحی عالم خیال است. بنابراین با نظر به اهمیت قوه خیال در پدیده وحی، نگارنده در پی مقایسه دیدگاه دو فیلسوف مسلمان در این خصوص می باشد.

۲۶۰.

آغاز نبوّت

نویسنده: منصور پهلوان حامد شریعتی نیاسر

منبع: سفینه سال هشتم زمستان ۱۳۸۹ شماره ۲۹ «ویژه نبوت»

کلیدواژه‌ها: رسالت پیامبر (ص) بعثت نبى رسول پیامبری شق صدر

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۳۶۳ تعداد دانلود : ۸۳۵

درباره زمان آغاز نبوّت پیامبر اسلام 9 بین دانشمندان مسلمان، اختلاف نظر وجود دارد. عدّه اى را نظر بر این است که آغاز نبوّت پیامبر 9 در سنّ چهل سالگى بوده است و بعضى این زمان را از بدو طفولیّت و پایان دوره شیرخوارگى مى دانند. عدّه اى نیز با استناد به حدیث «کُنْتُ نَبِیّآ و آدَمُ بَیْنَ الْماءِ وَ الطِّینِ»، آغاز نبوّت پیامبر 9 را قبل از خلقت آدم 7 دانسته اند. مسئله این تحقیق آن است که زمان آغاز نبوّت پیامبر اکرم 9 کِى بوده و آیین ایشان قبل از بعثت چه بوده است.

درخت حوزه‌های تخصصی