درخت حوزه‌های تخصصی

سینمای کیارستمی قابلیت بحث و بررسی موضوعات فلسفی را در نهاد خود دارد. بدین لحاظ، ژان لوک نانسی، فیلسوف فرانسوی، کوشیده است با نگارش کتاب بداهت فیلم، جهان فلسفی سینمای کیارستمی را مورد کاوش قراردهد. آن چه در این مقاله در پی آن هستیم، تبیین تأویل های فلسفی از سینمای کیارستمی بر پایه آراء فلسفی ژان لوک نانسی بر پایه مفهوم های «بداهت»، «ذات واقع» و «نگاه و تصویر» است. نانسی، ضمن توصیف و تحلیل مبانی فلسفی خود، سعی دارد بر اساس شیوه پدیدارشناسی، سینمای کیارستمی را تحلیل کند. در این مقاله، پس از بررسی جایگاه بحث پدیدارشناسی در سینمای کیارستمی، بحث بداهت را تحلیل خواهیم کرد.

فرایند تولید برنامه در رادیو از طرح ایده برنامه تا پخش و ارزیابی آن را شامل می شود. برنامه ساز رادیو در عبور از مراحل مختلف این فرایند با موانعی روبرو است که برنامه سازی را دشوار کرده و عدم تحقق اهداف برنامه رادیویی را باعث می شود. تحقیق حاضر با هدف شناسایی موانع، مشکلات و آسیب های پیش روی برنامه ساز در تولید برنامه رادیویی، به بررسی این فرایند از مرحله طرح ایده تا پخش و ارزیابی آن در رادیوی جمهوری اسلامی ایران پرداخته است. روش تحقیق در این بررسی، گراندد تئوری (نظریه داده بنیاد) است و روش گردآوری داده ها مصاحبه های عمیق با خبرگان و مدیران حوزه برنامه سازی در رادیوی جمهوری اسلامی ایران بوده و نمونه گیری به روش گلوله برفی انجام شده است. نتایج حاصله در قالب مدل مکانیزم های مدیریت فرایند تولید برنامه های رادیویی ارائه شده است.

مقاله ی حاضر رابطه ی بین ارزش ها و نگرش های زیست محیطی را مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار داده است. برای بررسی تجربی رابطه ی میان دو متغیر، از روش پیمایش استفاده شده است. با توجه به ادبیات موضوع، متغیر ارزش زیست محیطی بر پایه ی مقیاس کایزر و همکاران و متغیر نگرش نوین زیست محیطی بر پایه ی مقیاس پارادایم جدید دانلپ و وان لایر مورد سنجش قرار گرفته اند. محدوده ی جغرافیایی تحقیق حاضر را شهر ارومیه تشکیل می دهد که با توجه به گستره ی جغرافیایی، از روش نمونه گیری خوشه ای برای انتخاب نمونه ها استفاده گردید. داده های تحقیق با استفاده از پرسش نامه و از 383 نفر از ساکنان شهری جمع آوری شدند. نتایج تحقیق نشان داد اول اینکه سطح ارزش زیست محیطی و نیز سطح نگرش زیست محیطی در بین افراد مورد بررسی بالاست، دوم اینکه رابطه ی مثبت و معناداری بین ارزش زیست محیطی افراد و نگرش نوین زیست محیطی آن ها وجود دارد. در ادامه ی مقاله، دلایل احتمالی بروز این نتیجه مورد بحث قرار گرفته است.

در سال های اخیر و همگام با توسعه وب 3 و گسترش شبکه های اجتماعی در سطح اینترنت، موضوع میزان نفوذ و تأثیرگذاری این شبکه ها بر جامعه به یکی از مباحث مهم در حوزه سیاست گذاری فناوری تبدیل شده است. نفوذ این شبکه ها در عرصه های مختلف زندگی کنونی، مرزهای رسانه های سنتی (که بیشتر یک طرفه بودند) را از بین برده است. هدف این مقاله استخراج راهبردهای کشورها در قبال شبکه های اجتماعی مجازی و دسته بندی آنها ست. برای این منظور، برنامه ها، قوانین و مقرارت، شیوه نامه ها و خط مشی ها در سطح ملی بررسی شده است و با تمرکز بر این اسناد در 12 کشور جهان، اتحادیه اروپا و مجموعه کشورهای عربی (به صورت کلی)، راهبردهای دولت ها در قبال شبکه های اجتماعی مجازی استخراج و سپس در پنج دسته بدیل راهبردی طبقه بندی شد: (1) راهبردهای ایجاد و تنوع سازی، (2) راهبردهای همکاری و تشریک مساعی، (3) راهبردهای استفاده هدفمند، (4) راهبردهای ترویجی، آموزش و آگاه سازی و (5) راهبردهای تدافعی. استخراج بدیل های راهبردی، نه تنها به تصمیم گیران و کارشناسان کمک می کند تا با اتخاذ راهبردهای چندگانه درباره شبکه های اجتماعی، ضمن بهره مندی از فرصت های این فناوری، تهدیدهای آن را کاهش دهند، بلکه در دیگر پژوهش های راهبردی فضای مجازی نیز از آن استفاده می شود

این پژوهش به منظور شناخت رابطه بین استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی و هویت اجتماعی جوانان منطقه 4 شهر تهران صورت گرفته است. پژوهش به صورت پیمایشی و ابزار پرسشنامه انجام شده، شیوه نمونه گیری نیز به روش خوشه ای چندمرحله ای بوده است. جامعه تحقیق افراد 19 الی 36 ساله ساکن منطقه 4 تهران بود. برای آزمون پایایی پرسشنامه ابتدا سؤالات بین 60 نفر از پاسخگویان توزیع گردید و ضریب آلفای کرونباخ عدد 822/0 به دست آمد که با توجه به محاسبه مجدد این آزمون پس از جمع آوری پرسشنامه پایایی ابزار جمع آوری اطلاعات مناسب به نظر می رسید. جهت بررسی فرضیه های تحقیق از آزمون رگرسیون و ضریب همبستگی تفکیکی استفاده شده است. این تحقیق بر اساس چارچوب نظری دیدگاه جامعه شبکه ای کاستلز و نظریه هویت صورت پذیرفت. همچنین برای محاسبه نمره هویت اجتماعی افراد از مجموع نمرات شاخصه های هویت خانوادگی، فردی و گروهی استفاده شد و در نهایت بر اساس محاسبه رگرسیون، رابطه ای بین میزان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی همان گونه که گیدنز اشاره به خاصیت بازتابندگی هویت دارد با هویت اجتماعی پاسخگویان مشاهده نشد. از یافته های این تحقیق نیز با توجه به دیدگاه کاستلز مبنی بر تحت تأثیر قرار گرفتن فرهنگ و نظام باورها از دریچه ارتباطات شبکه ای، رابطه معکوس میان میزان استفاده کاربران از شبکه های اجتماعی مجازی و هویت دینی افراد بود. همچنین بین هویت مذهبی پاسخگویان و هویت اجتماعی آنان همبستگی و رابطه مثبت مشاهده شد.

مفهوم کیفیت زندگی دو بعد عینی و ذهنی دارد. کیفیت زندگی در بعد عینی مستلزم تمام مصادیقی است که در سطح روابط اجتماعی، دارایی ها، تملکات فردی، و ساختارهای اجتماعی، به عنوان شاخص های زندگی برتر شناخته می شوند. در بعد ذهنی هم این مفهوم به معنای میزان رضایت فرد از شرایط خویش است. اگرچه این مفهوم را می توان به صورت کمی و با مطالعه شاخص های مرتبط با آن سنجید، ولی امکان مطالعه کیفی این مفهوم نیز وجود دارد. با بررسی ماهنامه مرزهای نو نشریه ای که در دوران پهلوی دوم منتشر می شد کیفیت زندگی امریکایی بازنمایی شده در این نشریه مطالعه شده است. ارتباط سازان این نشریه درصدد بودند با ارائه تصاویری از جامعه امریکا، ذهن مخاطب ایرانی خویش را نسبت به پذیرش این مدعا که ایالات متحده کشوری مدرن و دارای کیفیت زندگی برتر است متقاعد کنند و از این طریق جامعه ایرانی را برای پذیرش روند نوسازی امریکایی در ایران آماده سازند. تحلیل انتقادی گفتمان حاکم بر این نشریه در دهه 1340ش. ایدئولوژی پنهان ماهنامه مذکور را عیان می کند.

هدف پژوهش حاضر بررسی تصویری است که سینما، به مثابه رسانه، از فرهنگ، ارزش ها و هنجارهای اجتماعی، و به طور کلی سبک زندگی به مخاطبان خود ارائه می دهد. به همین منظور تعداد سی فیلم سینمایی، از فیلم های اکران شده در دهه 1380، با درنظرگرفتن دو ملاک «ژانر اجتماعی ثبت شده در وزارت ارشاد» و «پرفروش بودن» (میزان استقبال مخاطبین) انتخاب و بررسی شدند. چهارچوب نظری «سبک زندگی» تلفیقی از نظریه شریعتی و رشاد انتخاب شده است که سه نوع سبک زندگی «سنتی و متجمد»، «اروپایی مآب و متجدد»، و «دینی و مجدد» را برای جامعه ایران در نظر گرفته اند. یافته های پژوهش نشان می دهد که در فیلم های بررسی شده مؤلفه های سبک زندگی «اروپایی مآب و متجدد» بیش ترین میزان ترویج و تبلیغ را نسبت به دو نوع دیگر سبک زندگی داشته است.

در این مقاله چگونگی تصویرپردازی از مؤلّفه های فرهنگ ایرانی اسلامی در فیلم های ایرانی برنده شده در جشنواره های بین المللی بررسی شده است. روش بررسی، تحلیل محتواست و جامعه آماری، 20 فیلم بلند داستانی را شامل می شود. یافته ها نشان می دهد در دو فیلم بادکنک سفید و باد ما را خواهد برد، مؤلّفه های فرهنگ ایرانی اسلامی پررنگ تر بازنمایی شده و در سایر فیلم ها، نمایش این مؤلّفه ها، کم رنگ تر بوده است. همچنین بر اساس یافته ها، موضوع های بکر و متفاوت بودن داستان ها و مضامین، مهم ترین ویژگی این فیلم ها و احتمالاً زمینه ساز موفقیت بین المللی آنها بوده است.

در مقاله نخست فصلنامه، سند تحول بنیادین آموزش وپرورش و نقش رسانه ها در تعلیم و تربیت مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله ضمن معرفی سند تحول بنیادین آموزش وپرورش و تعامل بر بندهای مرتبط با رسانه ها، به بررسی ضرورت آموزش سواد رسانه ای برای نیل به اهداف متعالی سند تحول پرداخته شده است.

کارتون های سیاسی به عنوان شکلی از گفتمان خبری همانند پنجره هایی در دنیای سیاسی عمل می کنند و نقش مهمی در روابط متقابل فرهنگ مردم پسند و سیاست بین المللی دارند. هدف این بررسی تحلیل بصری برنامه هسته ای ایران در کارتون های سیاسی آمریکا از منظر مطالعات فرهنگی است تا سیاست های بین المللی کنونی و فرایندهای سیاسی و شکل گیری موضوع های سیاسی غالب در آمریکا را مفهوم سازی کند. نتایج تحلیل کیفی عمیق نشان داد که فضای گفتمانی حاکم در این کارتون ها، به نحو مؤثری منعکس کننده خط مشی شرق شناسی تعریف شده در فرهنگ عامه پسند و گفتمان حاکم در غرب و به ویژه آمریکاست. امنیت به یک توجیه اساسی برای تبدیل هراس و ترس از دیگری به نام ایران و اسلام صورت بندی شده و هراس صورت بندی شده در این روایت عامه پسند سیاسی، در مفهومی برجسته شده از خطر نهفته انعکاس یافته است. بدین معنی که ایران به عنوان یک کشور اسلامی و انرژی هسته ای آن، خطر و تهدیدی برای امنیت آمریکا و غیرقابل اعتماد است و باید الان سیاست مداخله جویانه را به کار گرفت.

هدف از این پژوهش بیان ویژگی های فرهنگ نقد و گفت وگو میان صاحب نظران علوم انسانی ایران است. این تحقیق از نوع تحقیقات کمی، توصیفی، و تفسیری است و در آن از روش اسنادی و تکنیک تحلیل محتوا استفاده شده است. جمعیت آماری این پژوهش کلیه نقدها، گفت وگوها، نامه ها، و جوابیه های انتقادی منتشرشده در نشریات تخصصی علوم انسانی از سال 1385 تا 1391 است. روش نمونه گیری هدف مند (تعمدی) است و حجم این نمونه برابر 45 متن انتقادی یعنی حدود 200 صفحه است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که ویژگی های فرهنگ نقد و گفت وگوی صاحب نظران علوم انسانی بیش تر مخرب در مقابل سازنده، عقلانی ادراکی در مقابل احساسی، و منبع محور در مقابل پیام محور است.

مقاله حاضر برگرفته از پژوهشی پیمایشی است که به بررسی تأثیر رسانه های داخلی و خارجی بر میزان پایبندی به سبک زندگی دینی در بین شهروندان 15-65 ساله شهر تبریز می پردازد. داده ها توسط پرسشنامه و از نمونه ای با حجم 706 نفر که از فرمول کوکران به دست آمده، با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای تصادفی، گرد آوری شده و تجزیه و تحلیل شده است. نتایج حاصل از آزمون استنباطی آنالیز واریانس و تفاوت میانگین حاکی است: به لحاظ جنسیت، زنان بیش از مردان و به لحاظ تحصیلات، بیسوادان و دیپلم ها دارای بالاترین و لیسانس ها از کمترین میزان پایبندی به سبک زندگی دینی برخوردارند. نتایج حاصل از تحلیل همبستگی نیز نشان می دهد که همبستگی معنی دار و مستقیمی بین میزان تماشای تلویزیون،گوش دادن به رادیو و در کل، میزان استفاده از رسانه های داخلی با میزان پایبندی به سبک زندگی دینی مشاهده شد. همچنین، همبستگی معنی دار و معکوس بین میزان تماشای ماهواره، استفاده از اینترنت و میزان استفاده از رسانه های جهانی با میزان پایبندی به سبک زندگی دینی وجود دارد. یافته دیگر نیز نشان دهنده همبستگی معنی دار و مستقیم سن با متغیر وابسته است. نتایج حاصل از مدل رگرسیون خطی گام به گام نیز نشان داد که همه متغیرهای مستقل تحقیق وارد مدل نهایی شده است. این متغیرها توانسته اند نزدیک 27 درصد از تغییرات متغیر میزان پایبندی به سبک زندگی مذهبی شهروندان را تبیین نمایند. بنابراین، طبق مدل رگرسیونی می توان گفت مهمترین متغیرهایی که در تبیین میزان پایبندی به سبک زندگی مذهبی شهروندان نقش ایفا می کنند، ماهواره و تلویزیون داخلی هستند. اولی میزان پایبندی به سبک زندگی مذهبی را کاهش می دهد و دومی نیز آن را تقویت می نماید.

تعاملات و روابط بین دانشجویان و استادان یکی از مهم ترین عرصه های ساختار اجتماعی علم به شمار می آید. هدف از این مقاله بررسی عوامل جامعه شناختی موثر بر تعاملات و ارتباطات دانشجویان با استادان می باشد. عرصه های مختلف تعاملاتی با توجه به نظریه های جامعه شناسی علم و با چارچوب نظری بوردیو، مورد بررسی قرار گرفته اند. در این پژوهش که از نوع تحقیقات پیمایشی بوده، جمع آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه و انجام گرفته است. واحد تحلیل فرد و جمعیت آماری دانشجویان دانشگاه های پیام نور، غیر انتفاعی و آزاد شهرستان پلدختر است. یافته های پژوه ش در راست ای تائید نظ ریه بوردیو نشان می دهد موقعیت فرد در قلمرواجتماعی علم با توجه به میزان ترکیب سرمایه های فرهنگی او تعیین می شود .تعاملات استادان و دانشجویان با میزان سرمایه های آن ها در بیرون و درون فضای آکادمیک رابطه مثبت و معناداری دارد.

بررسی شبکه های اجتماعی که زمان چندانی هم از پیدایش آنها نمی گذرد، موضوع مورد علاقه بسیاری از دانشجویان و پژوهشگران حوزه علوم ارتباطات اجتماعی است. کاربرد این شبکه های نوظهور در طیف وسیعی از روابط شخصی گرفته تا روابط جهانی، این پدیده را تبدیل به یک سوژه تمام عیار در پژوهش های اجتماعی و رسانه ای کرده است. هدف پژوهش حاضر، بررسی میزان و نوع استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی در بین دانشجویان دانشگاه آزاد منطقه9 مشهد و عوامل مؤثر بر آن بوده است. روش پژوهش، توصیفی، از نوع پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش را دانشجویان دانشگاه آزاد منطقه 9 مشهد تشکیل می دهند و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته است. یافته های پژوهش نشان داد، 3/55درصد دانشجویان دانشگاه آزاد منطقه 9مشهد در حد کمی از شبکه های اجتماعی مجازی استفاده می کنند. همچنین نتایج حاکی از آن است که بین متغیرهایی چون تنوع و گستردگی، میزان اعتماد، اطلاع رسانی و ارتباط آسان، جنسیت و رشته تحصیلی دانشجویان و میزان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی رابطه وجود دارد.

انتخابات تحت تأثیر عوامل مختلفی تقویت یا تضعیف می شود که یکی از آنها رسانه های جمعی به صورت عام و رسانه ملّی به صورت خاص، است. از این رو، هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش رسانه ملّی در رفتار انتخاباتی شهروندان شهر اصفهان بوده است. این پژوهش، به روش پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته، با حجم نمونه 202 نفر در میان شهروندان بالای 00 سال مناطق چهارده گانه کلانشهر اصفهان در نیمه اول سال 0230 انجام شده است. روش نمونه گیری نیز سهمیه ای بوده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که رسانه ملّی بر افزایش میزان مشارکت شهروندان در انتخابات و گرایش رأی دهی شهروندان اصفهانی تأثیرگذار است. همینین، بین عوامل برون سازمانی رسانه با رفتار انتخاباتی رابطه معناداری مشاهده نمی شود، اما بین متغیرهای مستقل دینداری، تحصیلات، عوامل درون سازمانی رسانه، عوامل اجرایی نقش های رسانه و سن، با رفتار انتخاباتی رابطه مستقیم و مثبت وجود دارد. بین پایگاه اقتصادی اجتماعی با رفتار انتخاباتی رابطه معکوس دیده می شود و زنان بیشتر از مردان در انتخابات شرکت می کنند.

در عصر حاضر، رسانه ها هریک، برای ارسال پیام مورد نظر و دست یافتن به هدف ترسیم شده، به شیوه هایی دست می یازند. شاید یکی از پذیرفته شده ترین این شیوه ها، «مستند» یعنی جمع-آوری اسناد تصویری (در تلویزیون) برای اقناع مخاطب و ارضای نیاز آگاهی بخشی به اوست. بر همین اساس شبکه های خبری در جهان، مستندهایی با موضوع هایی از جوامع مختلف تولید و پخش می کنند تا مخاطبان را به سمت هدف خود سوق دهند. در سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران نیز مستندسازی برای خبر مورد توجه قرار گرفته که به مستند خبری شهرت یافته، اما به نظر می رسید، چارچوبی برای چنین مستندهایی تعریف نشده است و در انگاره سازی ها آنطور که باید هدفی دنبال نشده ویا نتوانسته است شکل دهی درستی از هدف داشته باشد. در این پژوهش که به دلیل کیفی بودن فرضیه ای از پیش تعیین شده ندارد، علاوه بر مطالعه کتابخانه ای از روش مصاحبه عمیق استفاده و برهمین اساس با 70 کارشناس و دست اندرکار داخلی و خارجی حوزه های ""خبر""و""مستند"" (40 کارشناس داخلی و 30 کارشناسی خارجی در 18 کشور از طریق ایمیل)به صورت باز گفت وگو شده است.) یافته های پژوهش نشان می دهد؛ درباره «مستند خبری» - (عنوان مطرح در رسانه ملی) - در بین دست اندرکاران داخلی سه نظر وجود دارد : گروهی که "" مستند خبری"" را عبارتی جعلی و ترکیبی زائد و غیر قابل قبول برای خبرهای غیر واقعی که پخش می شود ، می دانند. گروه دوم ، تولید «مستند خبری» را غیر ممکن بیان کرده اند. گروه سوم، "" خبر"" را ""مستند"" نمی دانند و مستندسازی در خبر را ضروری می دانند. دست اندرکاران خارجی حوزه های خبر و مستند نیز تأکید می کنند؛ اصطلاح «مستند خبری» نامتعادل و غیر رایج است. و می گویند؛ به مسنتدهایی که از شبکه های خبری بین المللی پخش می شودCurrent Affairs Documentary گفته می شود. پژوهش به این نتیجه رسیده است که "" مستند خبری"" معنای عینی ندارد. اما با توجه به تغییر در فضای خبر و ضرورت مستند سازی عنوان ""مستند در خبر"" پیشنهاد و سعی شده است علاوه بر ارائه تعریف و چارچوبی تقریباً کاربردی برای سیمای جمهوری اسلامی ایران، دو نظریه؛ یکی درباره ""مستند در خبر""- که بعد خبری آن را جلوه بیشتری می بخشد - و دیگری درباره ""واقعیت""- که باور مخاطب را افزایش می دهد- مطرح شود.

اهمیت و نقش چشمگیر گفتمان رسانه ها به طور عام و مطبوعات به طور خاص بر آگاهی بخشی و همچنین جهت دهی و شکل دهی به افکارعمومی بر کسی پوشیده نیست. در فصل دوم قانون مطبوعات که به رسالت مطبوعات مربوط است، یکی از آن رسالت ها عبارت است از «روشن ساختن افکارعمومی و بالا بردن سطح معلومات و دانش مردم». در این مقاله به بررسی میزان آگاهی بخشی، صراحت در بیان یا بالعکس پوشیده گویی در پاره ای از متون مطبوعاتی در چارچوب تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف پرداخته شده است. ساختارهای گفتمان مدار این متون عبارت اند از: نام گذاری و ارجاع، استعاره، کنایه و مجاز. بررسی داده های نوشتار حاضر حاکی از این مطلب است که کاربرد سه مؤلفة استعاره، کنایه و مجاز در متون، به صراحت نداشتن و پوشیده گویی می انجامد. مؤلفة نام گذاری و ارجاع با توجه به نحوة کاربرد می تواند منجر به صراحت یا بالعکس پوشیده گویی شود و اینکه روزنامه ها بر اساس دیدگاه ها، ایدئولوژی ها و اهداف مورد نظر خود، به توصیف رویداد پرداخته اند.