فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۳۶۱ تا ۲٬۳۸۰ مورد از کل ۹٬۷۵۳ مورد.
حوزههای تخصصی:
مقوله سلامت تأثیر انکارناپذیری در توسعه جوامع دارد . همین امر وظیفه سیاست گذاران حوزه سلامت را پیچیده تر می کند . امروزه با توجه به کنترل بیماری های واگیر و افزایش طول عمر افراد، بیماری هایی شایع شده اند که کاملاً به تغذیه انسان ارتباط دارند . اغلب جامعه شناسان امروزی بر این باورند که سبک زندگی افراد می تواند آنان را سالم نگه دارد یا بیمار کند . در این میان جهانی شدن نیز چالش های جدیدی در زمینه های مختلف پیش روی سیاست گذاران سلامت قرار داده است؛ چالش هایی که باعث ایجاد تغییراتی در الگوی مصرف مردم و سبک زندگی آنان به ویژه در حوزه سلامت شده است . از طرف دیگر، رسانه های جمعی نیز علاوه بر حضور گسترده در زندگی افراد، به عنوان منبع اصلی کسب اطلاعات مربوط به سلامتی، اثرات مهمی بر سلامت عمومی گذاشته اند . هدف این مقاله آن است که با روش مطالعه اسنادی و تحلیل ثانویه و با استفاده از یافته های پژوهش های قبلی در زمینه ی مورد بحث، به پرسش های زیر پاسخ دهد : میزان همسویی در دستگاه های متولی امر سلامت چگونه است؟ آیا در این راستا از رسانه های جمعی برای فرهنگ سازی مقوله سلامت به درستی استفاده می شود؟ آیا مردم به عنوان مصرف کنندگان پیام های سلامتی مطابق با سیاست های کلان سلامت زندگی می کنند؟ یافته های این تحقیق نشان از فقدان هماهنگی و هم سویی کامل بین سیاست های بالادستی نظام سلامتی کشور ما با سیاست های رسانه های جمعی، همچنین ناهماهنگی در اجرای سیاست های داخلی وزارت بهداشت و درمان و نهایتاً منطبق نبودن نیازهای مردم با سیاست های رسانه های جمعی دارد .
ستاره های خرد ایرانی در قاب سلفی: مطالعه نشانه شناختی شهرت خرد در اینستاگرام(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیستم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۴۶
113 - 156
حوزههای تخصصی:
این مقاله در صدد مطالعه ستارگان خرد ایرانی و استفاده آنها از رسانه های جدید برای ورود به نظام ستارگی است. تلاش بر این بوده است تا با بررسی پنج مورد از کاربران پرمخاطب اینستاگرام، نقش شبکه های اجتماعی مجازی در تعمیق فرهنگ شهرت و ایجاد نوع جدیدی از «ستارگی» مورد تحلیل قرار گیرد. برای بررسی صفحات اینستاگرام نمونه های مورد بررسی از روش کیفی نشانه شناسی اجتماعی استفاده شده است. تحقیق پیش رو نخستین تحقیق مستقل داخلی است که به پدیده ستارگان خرد ایرانی و به ویژه نحوه استفاده آنها از سلفی برای ورود به نظام ستارگی می پردازد. یافته های این مقاله نشان می دهد که با فراگیری شبکه های اجتماعی فرهنگ شهرت در ایران نیز دستخوش تغییر شده است. نظام ستارگی سنتی که تا پیش از این مبتنی بر سلسله مراتب و هنجارهای خاص رسانه های جمعی بود، اکنون دچار تحول شده است. از تبعات این تحول ورود افراد معمولی به جرگه ستارگان است. این افراد در کسوت یک ستاره، با ارائه نمایشی مطلوب از خود مخاطبان و هواداران خاص خود را گرد هم می آورند. در این میان یک شیوه اصلی برای ارائه یک خود مطلوب عکس های سلفی است که اغلب بر پایه گفتمانی جنسیتی ارائه می شوند. برای مثال هر یک از نمونه های این تحقیق از نشانه های مختص به جنس خود (مرد به مثابه بدن عضلانی و زن به مثابه زیبایی) و همچنین تلاقی مذهب، هنر و مد برای همراه کردن ببینده استفاده می کنند. با انتشار و عمومی شدن عکس های سلفی، بیننده به شخصی ترین حالات زندگی این ستارگان نوظهور وارد می شود. این امر نشان می دهد که سازوکارهای گسترش شهرت خرد در شبکه های اجتماعی در حال دگرگون کردن جنبه هایی مهم از فرهنگ و از جمله جابه جایی در مرزهای حریم خصوصی است. تغییر در فرهنگ شهرت را می توان با دیگر تغییرات کلان فرهنگی همچون افزایش فردگرایی، تعمیق عرفی گرایی و تضعیف بعضی از شاخص های دینداری در جامعه ایران همبسته دانست.
فرآیند تغییرات فرهنگی ایرانیان (تحلیل روایت تغییرات در چند دهه اخیر)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
یکی از موضوعات اساسی همبسته با توسعه و نوسازی، تغییرات فرهنگی است. پژوهش ها نشان می دهند در چند دهه اخیر باورها، ارزش ها و نگرش های ایرانیان در حال تغییر بوده است. همچنین سمت و سوی این تغییر از سنتی و مذهبی به سمت عرفی و مدرن شدن و شدت آن نیز در میان طبقه تحصیلکرده جامعه بیشتر بوده است. عمده تحقیقات انجام شده تا کنون ناظر به میزان، گستره و عوامل موثر بر این تغییرات بوده اند. این پژوهش با رویکرد فردگرایی روش شناختی در پی شناخت فرآیند این تغییرات است و می خواهد دریابد تغییرات فرهنگی در یک فرد به چه صورت، چگونه و چرا اتفاق می افتند و مکانیزم این تغییر چیست. برای این منظور با استفاده از روش کیفی روایت پژوهی به بررسی و تحلیل روایت زندگی ۸ فرد پرداخته شده است. اگرچه شناخت دقیق فرآیند تغییر، مستلزم مطالعه کامل روایت ها و تحلیل آن هاست؛ اما اجمالا نتایج پژوهش نشان می دهند که تفاوت میان پرورش اجتماعی اولیه و ثانویه و ایجاد ناهماهنگی شناختی، تغییر منابع شناختی و دیگری های مهم زندگی فرد، منجر به تغییرات فرهنگی او در طول زمان می شوند. همچنین الگوهای تغییر در مردان عمدتا متاثر از وقایع کلان سیاسی و اجتماعی و در مورد زنان مبتنی بر تجارب زیسته و احوالات شخصی است.
نقش فناوری اطلاعات در کارکرد اطلاع رسانی سازمان ثبت اسناد و املاک(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال پانزدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۵۷
343 - 358
حوزههای تخصصی:
ضرورت تامین «کارکرد اطلاع رسانی» به عنوان یکی از کارکردهای حقوقی سیستم های ثبتی در دنیا از یک سو، و تمایل به ایجاد دولت الکترونیک برای ارائه خدمات عمومی بهتر و تسریع و تسهیل اطلاع رسانی از سوی دیگر، سبب توجه کشورها به بحث فناوری اطلاعات در سیستم های ثبتی گردیده و این مساله را مطرح می سازد که چگونه فناوری اطلاعات بر بهبود کارکرد اطلاع رسانی سیستم های ثبتی تاثیر گذاشته و تا چه میزان خلاء های حقوقی این سیستم ها را پر می کند؟ پژوهش حاضر با دیدگاهی تحلیلی و تطبیقی به این نتیجه دست یافته است که فناوری اطلاعات صرفا بر تسهیل و تسریع بعد دوم کارکرد اطلاع رسانی سیستم ثبتی یعنی «دستیابی به اطلاعات» موثر بوده لکن در تضمین صحت اطلاعات ثبت شده که مرتبط با نوع سیستم ثبتی اتخاذی توسط کشورها می باشد و در اصل «حق دسترسی به اطلاعات » فاقد تاثیر است و لذا اتخاذ سیاستی حیاتی است که تغییراتی را ایجاد کند که برای شهروندان امکان دسترسی به همه اطلاعات لازم برای کاهش ریسک معاملاتی در خصوص اموال و وضعیتهای حقوقی ثبت شده در لحظه انعقاد معامله را فراهم کند و علاوه بر آن قابلیت اطمینان و صحت و دقت در اطلاعات ثبتی را تضمین کند.
تحلیل نگرش شخصیت های یک داستان کوتاه بر اساس نظریه کارکردهای نگرش؛ مطالعه موردی تک داستان «یک روایت معتبر درباره کشتن» اثر مصطفی مستور(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیستم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴۸
235 - 264
حوزههای تخصصی:
داستان، به مثابه یک مدل از جامعه، رسانه ای است که قادر به بازنمایی جنبه های مختلف روانی و اجتماعی انسان ها و افزایش توانایی های اجتماعی و موجب جامعه پذیری و تغییر در ابعاد شخصیتی انسان هاست. این پژوهش، به شیوه کتابخانه ای، مبتنی بر پژوهش کیفی و تحلیل محتوا، نگرش شخصیت های داستان کوتاه «یک روایت معتبر درباره کشتن» را بر اساس مطالعات روان شناسی اجتماعی «نگرش» و «کارکرد نگرش» بررسی و نگرش افراد را در روابط فردی، بینافردی و اجتماعی نسبت به رفتار انحرافی «قتل» تحلیل کرده است. مصطفی مستور در این داستان، جنبه های مختلف نگرش - مثبت و منفی- چند طیف از مردم جامعه را نسبت به قتل به تصویر کشیده و القای نگرش و ترسیم چشم انداز ایدئولوژیک کنشگران داستان، به ویژه شخصیت اول داستان، در کانون توجه متن قرار دارد. نظریه کارکردی نگرش، با رونمایی از انگیزه های درونی انسان، علت پدیداری نگرش ها را تبیین و نقش نگرش ها را در جهت دهی به رفتارهای اجتماعی تشریح می کند. به نظر می رسد، نگرش افراد جامعه نسبت به این پدیده غیر انسانی، مبتنی بر کارکردهای ارزش خواهانه قابل ارزیابی باشد؛ اما تحلیل متن نشان می دهد، نگرش افراد حتی نسبت به این پدیده مذموم می تواند بر اساس عوامل مختلف، در جهت کارکردهای سودجویانه تغییر جهت دهد و همچنین با وجود پایداری نسبی نگرش افراد مختلف جامعه نسبت به یک پدیده؛ کیفیت تعامل و ارتباطات بینافردی انسان ها در رویارویی با رخدادها و پدیده های اجتماعی، می تواند منجر به ناهماهنگی شناختی شده و به میزان قابل توجهی در تغییرعناصر عاطفی و شناختی نگرش و نیز شکل گیری رفتارهای پیش بینی نشده موثر باشد.
نقش تغییرات فرهنگی در تزلزل مشروعیت حکومت ها، مطالعه موردی سیره امام صادق(ع) در مقابل بنی عباس
حوزههای تخصصی:
بسیاری از صاحب نظران، تغییرات سیاسی را پیامد تغییرات فرهنگی می دانند. درواقع مبنای بسیاری از بحران های مشروعیت نظام های سیاسی عمدتاً متأثر از تغییراتی هستند که در نظام ارزشی جامعه واقع می شود. پرسش اساسی بر سر چگونگی این تغییرات است؟ به عبارت دیگر مسئله این است که اساساً نسبت تغییرات فرهنگی و تغییرات سیاسی چگونه شکل می گیرد و چگونه در ارتباط با تغییرات فوق، تغییرات اجتماعی حادث می شوند؟ پرسشی که پاسخ آن در سیره امام صادق(ع) قابل تحلیل است. در پژوهش حاضر به روش کتابخانه ای با بررسی شرایط سیاسی حاکم بر عصر امام صادق(ع) و اقدامات حضرت در حوزه تغییرات فرهنگی و نقش آن در متزلزل کردن بنیان مشروعیت حکومت منصور دوانیقی پرداختیم. در این مقاله درمی یابیم که چگونه امام صادق(ع) به وسیله تغییر نگرش و ادراک عمومی جامعه نسبت به مسئله امامت و همچنین احیای فقه شیعه در کانون توجهات قرار گرفتند و این اقدامات چه تأثیری در فضای اجتماعی آن روز نسبت به مشروعیت حکومت منصور ایجاد کرد. این مطالعه تطبیقی به ما کمک خواهد کرد تصویر روشن تری نسبت به «چگونگی» ارتباط تغییرات فرهنگی و تغییرات سیاسی پیدا کنیم.
نقش مطبوعات ادبی در ترویج وطن دوستی (باتاکید بر قیصرنامه ادیب پیشاوری)
منبع:
علوم خبری سال هشتم بهار ۱۳۹۸ شماره ۲۹
60 - 74
حوزههای تخصصی:
منظومه ی حماسی قیصرنامه، مشهورترین اثر ادیب پیشاوری است ،که مشتمل بر14000بیت است و به تقلید و وزن شاهنامه فردوسی سروده شده است.کثرت اطلاعات ادیب از فرهنگ اسلامی وعلوم مختلف قدیم وتبحرش در لغت فارسی وعربی موجب گردید که شعرش مشحون از اطلاعات ومعلومات مختلف باشد. ادیب پیشاوری قیصرنامه را در توصیف «ویلهم دوم» امپراطور آلمان ومبارزات آلمان درجنگ جهانی اول در برابر انگلیس وهم پیمانانش سروده است.حب وطن وعشق به استقلال مملکت، مذهب وسیرت ادیب بود. هیچ گناهی را بزرگتر از خیانت به وطن وتمایل به اجانب نمی دانست. این مقاله مارا با یکی از برجسته ترین درون مایه های شعر وی که میهن دوستی است، آشنا می کند.
مشکلات صنعت نشر کتاب ایران: مبتنی بر مرور متون(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیستم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴۸
205 - 234
حوزههای تخصصی:
هدف. هدف مطالعه حاضر، شناسایی مشکلات صنعت نشر کتاب ایران، بر اساس دیدگاه منتشرشده متخصصان و پژوهشگران حوزه نشر است. <br /> روش شناسی. در این پژوهش، از روش تحلیل محتوای استفاده شده است. جامعه آماری مورد مطالعه مقالات، کتاب های و پایان نامه های است که در ایران منتشر شده و موضوع آنها با نشر کتاب ایران در ارتباط است. در فرآیند مطالعه متون، تنها به اطلاعاتی استناد شده که حاصل پژوهش ها و یا تجربیات زیسته پژوهشگران بوده است. <br /> یافته ها. یافته های نشان می دهد، نابسامانی وضعیت توزیع کتاب، حرف ه ای نبودن بخش اعظم ناشران و نداشتن تخصص کافی در حوزه نشر و بی توجهی به سازوکارهای اقتصادی در "تولید، توزیع و مصرف کتاب" مهم ترین مشکلات حرفه ای (درون صنفی) صنعت نشر محسوب می شود. در بخش مشکلات بیرونی یافته ها نشان می دهد نبود فرهنگ کتابخوانی در ایران و عدم ترویج کتابخوانی از سوی نهادهای آموزشی، مهم ترین مشکل فرهنگی؛ و نبود نهادهای صنفی (اتحادیه نشر) قوی و تاثیرگذار و عدم توسعه کتابخانه ها - به ویژه کتابخانه های عمومی و مدارس و نبود آرامش فکری و روحی مردم، مهم ترین مشکلات اجتماعی بوده است. نگرش صرفا فرهنگی و بی توجهی به سازوکارهای اقتصادی مهم ترین مشکل اقتصادی صنعت نشر و ممیزی کتاب و نارکارآمدی قوانین مرتبط با حق نشر (مؤلف) و همچنین دخالت بیش از حد دولت در نشر به عنوان مهم ترین مشکلات سیاسی صنعت نشر مطرح شده اند.<br /> نتایج. بررسی متون نشان می دهد که مشکلات موجود در صنعت نشر به دو دسته عمده مشکلات درونی (درون صنفی) و بیرونی (برون صنفی و فرهنگی، احتماعی، اقتصادی و سیاسی) قابل دسته بندی است و حل یکی بدون دیگری امکان پذیر نیست.
فهم دلالت های سیاستی قوانین و مقررات رسانه های پخش گسترده در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیستم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۴۷
187 - 224
حوزههای تخصصی:
هدف این مقاله کشف دلالت های سیاستی مربوط به رسانه های پخش گسترده در ایران از زمان انقلاب تاکنون است. سیاست رسانه های پخش گسترده زیرمجموعه ای از سیاست رسانه ها در معنای موسع آن است و سیاست عمومی چتر مفهومی این حوزه محسوب می شود. از آنجا که قوانین، مقررات و اسناد قانونی ابزارهای اصلی اعمال سیاست های عمومی از سوی حکومت در مواجهه با انواعی از موضوعات و مسائل عمومی از جمله نظام های خدمات پخش گسترده عمومی است، در این پژوهش همه قانون های مصوب و بخش مهمی از اسناد سیاستی و مقررات مربوط به رسانه های پخش گسترده در ایران به عنوان مواد پژوهشی گردآوری شده است. به منظور تحلیل این داده های تجربی از تحلیل محتوای کیفی و کدگذاری مضمونی استفاده شده تا مضمون های اصلی سیاستی در رسانه های پخش گسترده شناسایی شود. یافته ها نشان می دهد که در چهل سال گذشته، مالکیت متصلب دولت، ترویج گفتمان های سیاسی مسلط، یگانگی سامانه پخش، استفاده از بودجه های دولتی تضمین شده، تمرکز بر مخاطب عمومی و توسعه فناوری پخش گسترده هوایی مضمون های کلیدی سیاست های رسانه های پخش گسترده را تشکیل داده اند. با بحث درباره این مضمون ها، نتایج این پژوهش نشان می دهد که در دوره زمانی مطالعه شده، حکومت همواره سیاست هایی تنظیمی را تقویت کرده که دسترسی کنشگران مختلف به رسانه های پخش گسترده را محدود کرده است. با وجود آن که سابقه نخستین پارادایم سیاستی رایج در بسیاری از کشورها به پیش از دهه 1980 بازمی گردد که هدفش انحصار رسانه های پخش گسترده بین پخش کنندگان محدودی است که دولت در آنها سرمایه گذاری کرده، این مدل سیاستی با کمترین تغییرات همواره در ایران تقویت شده است.
سواد آماری و فرهنگ عمومی نسبت به پیمایش(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
امروزه معنای سواد از توانایی خواندن و نوشتن یا توانایی به کاربردن زبان برای خواندن، نوشتن، گوش دادن و سخن گفتن که تنها تأمین کننده سطحی ترین لایه ارتباط است، به فهم مفاهیم، انگاره ها و اندیشه ها تغییر یافته است و «باسواد» به فردی اطلاق می شود که توانایی شناخت، درک، تفسیر، ساخت، برقراری ارتباط و محاسبه در استفاده از مواد چاپ شده و نوشته شده مربوط به زمینه های گوناگون را داراست. متعاقب این چرخش در مفهوم سواد، سواد آماری مهارتی بسیار مهم در برقراری ارتباط با داده ها و اطلاعات آماری است که امروزه به سرعت درحال رشد و گسترش است. همزمان با رشد روزافزون این مهارت پایه و متعاقب آن مطالبات عمومی و میل به مصرف آمارها و اطلاعات آماری برای ساختن یک زندگی بهتر، توجه به تأمین این نیاز نیز در خور اهمیت است. از این رو، پیمایش به عنوان تکنیکی برای گردآوری، تبدیل داده ها به اطلاعات و گزارش دهی صحیح آنها نیازمند فرهنگ عمومی است. به بیان روشن تر، سواد آماری در بستری از فرهنگ عمومی قابلیت رشد خواهد داشت که هم از سوی گروه های مرتبط با پیمایش و گردآوری داده شامل «تولیدکنندگان»، «مصرف کنندگان» و «مشارکت کنندگان» و هم از حیث مراقبت در تبدیل و ارائه آنها، پاسدار و پشتیبان باشد. بر این اساس مقاله حاضرتلاش دارد چارچوبی در این زمینه ارائه دهد.
تحلیل نشانه شناسی برنامه های کودک و نوجوان تلویزیون جمهوری اسلامی ایران در دهه های 60 و 70 (مطالعه موردی: کارتون های قصه های مجید، مدرسه موش ها، دنیای شیرین و قصه های تا به تا)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
مناسبات قدرت در دهه های 60 و 70 در ایران، متأثر از وقوع انقلاب اسلامی دچار تغییراتی شده است. نظام های نشانه ایِ متعارضی را می توان شناسایی کرد که حول روابط و مناسبات قدرت در ایران انقلابی ایجاد شدند و زندگی اجتماعی کودکان را تحت تأثیر قرار دادند. در مطالعه حاضر با به کارگیری چارچوب امر سیاسی و نظریه فرهنگی کودک در روش نشانه شناسی پرس، به واسازی نظام های نشانه ای و منازعه معنایی حاصل از آنها در برنامه های کودک و نوجوان تولید تلویزیون ایران در گذر از دو دهه پس از پیروزی انقلاب پرداخته شده است؛ تا از این طریق، گفتمان هویتی هژمونیک در هر دهه به دست آید. یافته ها نشان می دهد؛ در متن دهه 60 غلبه با نمادهای اسلامی انقلابی بود که حول ضدیت با مصرف گرایی، ساده زیستی و همبستگی اجتماعی در دل روابط خانوادگی و آموزشی نظم می یافت. نظام نشانه ای در حاشیه و پنهانِ اجتماعی، با القای هویت انقلابی در تضاد با دیگری (غرب)، کودکان را آماده پذیرشِ روابط اقتدارآمیز مبتنی بر سلطه ساخت و در دهه70 غلبه نظام نشانه ای مدرن در برابر سنتی، اقتدار پدرسالارانه را درهم شکست و روابطی با منطق گفتگو را بر نظام روابط خانوادگی حاکم ساخت. هویت مخاطبان شناور در برداشتی متناقض و متضاد از محور ابژگی و سوژگی قرار گرفت و دستیابی به مفهوم کودکی را غیرممکن ساخت.
بررسی تأثیر عکس، تمبر و کارت پستال بر دیوارنگاری های خانه های قاجار تبریز (مطالعه موردی: خانه حریری تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیستم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۴۶
89 - 112
حوزههای تخصصی:
در دوران حکومت قاجار ارتباطات هر چه بیشتر شاهان قاجاری با اروپا تأثیری عمیق در حوزه هنر ایرانی داشته است. ارسال هنرمندان ایرانی به اروپا و ورود عناصر فرهنگی مانند کارت پستال، تمبر و در نهایت اختراع دوربین عکاسی و ورود این فناوری به کشور، همگی باعث تغییری عمیق بر نگرش هنرمندان ایرانی به خصوص نقاشان داشته است. این پژوهش در راستای پاسخگویی به این سؤال اساسی که «عناصر نامبرده چه تأثیری بر هنر دیوارنگاری در دوره قاجار داشته اند؟» انجام یافته است؛ این مقاله به روش تطبیقی تاریخی در قالب مطالعات میدانی با حضور در محل و ثبت تصویری نگاره ها و همچنین توصیف و تشریح آنها در کنار مطالعات کتابخانه ای به انجام رسیده است. نتیجه بررسی ها نشان داد: که در اکثر موضوعات دیوارنگاری، ویژگی های هنر غرب مشاهده می شود که از آن جمله؛ به نحوه ژست گرفتن افراد در مقابل دوربین عکاسی، نوع پوشش زنان و نقاشی هنرمندان از روی تصاویر می توان اشاره کرد و از دلایل این تأثیر می توان به ورود دوربین عکاسی، کارت پستال ها و تمبرها به کشور و کاربرد آن اشاره کرد.
سنت و تجدد در اندیشه حکیم سبزواری تحلیل مصداقی شورش سالارالدوله
حوزههای تخصصی:
واژه های سنت و تجدد در جامعه قرن سیزدهم هجری با کلماتی چون روشنفکری، مدرنیته، مشروطه، تقابلی رفتاری و یا فکری، دارد. آیا لزوماً این دو کلید واژه همواره با یکدیگر در تعارضند و نمی توانند در کنار هم قرار گیرند و یا قادرند در یک مسیر بسوی تکامل اجتماعی حرکت کنند. این موضوع به نوع برداشت جوامع سنتی و یا مدرن بستگی دارد. این نوشتار بر آن است که ، مفهوم فوق در شخصیت حکیم سبزواری در جغرافیای رفتار وی مصداق عینی یافته و تعاملی عقلانی را در جامعه مطرح کرده است. مقاله عملکرد حکیمی را دنبال می کند، که دوران تحصیل در سبزوار، مشهد و اصفهان را در محیطی به سر آورده که شیوه سنتی افراطی را باور دارد. این مقابله سنت و تجدد، در خراسان با وجود اقطاب گنابادی، حاکمیت اندیشه متعصب شیعی و فتنه باب زمانی واقع می شود، که حکیم دوره میان سالی را پشت سر گذاشته و در سبزوار به تدریس مشغول است. حکیم با عملکردی صحیح، فکری روشن با مسایل برخورد می کند. مردمان را از افتادن در ورطه جنگ های داخلی و اختلافات سیاسی و شعله ور شدن آتش فتنه دور نگه می دارد و در عمل سلامت و امنیت را به آنان اهدا می کند. وی در حد تعادل مانند دو خط موازی مفاهیم سنت و تجدد را به جامعه خود آموزش داده تا آن جا که شاگردانی ریاضی دان، موسیقی شناس و طبیب در کنار حکمت و فلسفه تربیت می کند. و با وجود این شاگردان ،مکتب فلسفی اصفهان قاجاری را به مکتب تهران پیوند می زند
بررسی تطبیقی بازنمایی ایدئولوژی در رسانه های ایرانی و آمریکایی در چارچوب نظریه ایدئولوژیک وندایک؛ مطالعه موردی برجام(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
این پژوهش در چارچوب نظریه ایدئولوژی وندایک انجام شده و به دنبال امکان سنجی بازنمایی ایدئولوژی صاحبان قدرت رسانه ای در چارچوب این نظریه است. بررسی تطبیقی بسامد استفاده از هر یک از استراتژی های وندایک و تبیین آن از دیگر اهداف است. در این راستا ۶۰ متن خبری مربوط به برجام در بازه زمانی ژوئن ۲۰۱۵ تا ژانویه ۲۰۱۶ (فاصله زمانی تصویب برنامه جامع اقدام مشترک تا اجرایی شدن آن) مورد بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش، سه رسانه آمریکایی (ABC, Washington Post, New York Times) و سه رسانه ایرانی (خبرگزاری فارس، ایسنا و ایرنا) مورد مطالعه قرار گرفته، ایدئولوژی های خاص به کار رفته در هر گزارش مورد بررسی قرار گرفته و با استراتژی های وندایک، تطبیق داده می شود. نتایج این پژوهش نشان می دهدکه رسانه های ایرانی و آمریکایی در پوشش و بازتاب یک موضوع واحد (برجام) رویکردی خنثی ندارند. همچنین میزان کاربست استراتژی های وندایک (هم در بعد خرد و هم در بعد کلان) در رسانه های آمریکایی نسبت به رسانه های ایرانی بیشتر است. علاوه بر آن، هم در رسانه های ایرانی و هم در رسانه های آمریکایی، میزان کاربست استراتژی «واژگان» نسبت به سایر استراتژی ها بالاتر است که دلیل این امر را می توان سادگی بازنمایی آن در ذهن مخاطب به لحاظ شناختی دانست.
تدوین الگویی جهت ارتقای کارکرد شبکه های اجتماعی مجازی در راستای بهبود وضعیت سلامت زنان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات رسانه های نوین سال پنجم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲۰
245 - 278
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف تدوین الگویی جهت ارتقای کارکرد شبکه های اجتماعی مجازی در راستای بهبود وضعیت سلامت زنان انجام شد. پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر اجرا توصیفی پیمایشی بود. جامعه آماری افراد متخصص فعال در زمینه سلامت زنان و شبکه های مجازی بود که بر اساس فرمول کوکران 384 نفر از آنان به روش هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گرد آوری داده ها پرسشنامه بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای آماری SPSS و SmartPLS استفاده شد. نتایج نشان داد ده عامل ویژگی فردی، استحکام خانواده ، میزان آگاهی زنان، مشارکت اجتماعی، کارآیی شبکه های اجتماعی، جوامع آنلاین، ویژگی های روانی، ویژگی های فرهنگی، ویژگی های اجتماعی و عوامل کلان اقتصادی بر تأثیر گذاری شبکه های اجتماعی مجازی بر سلامت زنان موثر هستند و سه عامل میزان آگاهی زنان (802/0)، عوامل کلان اقتصاد (801/0) و کارآیی شبکه های اجتماعی (772/0) دارای بالاترین اولویت و سهم اثرگذاری هستند. لازم است سیاست گذاران ﺗﻼﺵ ﺑﺮﺍی کﺎﻫﺶ ﻻیﻪ ﻫﺎی ﺍﺟﺘﻤﺎﻋی، یﻌﻨی کﺎﻫﺶ ﻧﺎﺑﺮﺍﺑﺮی ﺩﺭ ﻗﺪﺭﺕ، ﻭﺟﻬﻪ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋی، ﺩﺭﺁﻣﺪ ﻭ ﺛﺮﻭﺕ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﻮﻗﻌیﺘ ﻬﺎی ﺍﻗﺘﺼﺎﺩی- ﺍﺟﺘﻤﺎﻋی ﻣﺨﺘﻠﻒ را در دستور العمل فعالیتهای خود قرار دهند. همچنین راﻫ ﮑﺎرﻫﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻐﯿﯿﺮ روﯾﮑﺮد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰان و ﻣﺴئوﻟﯿﻦ ﮐﺸﻮر ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻓﻀﺎ و ﺑﺮداﺷﺘﻦ ﻣﺤﺪوﯾﺖ اﺳﺘﻔﺎده از ﺷﺒﮑﻪ ﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ مجازی، ﺣﺬف ﻧﮕﺎه ﻣﻨﻔﯽ آﻧ ﻬﺎ در ﻣﻮرد ﮐﺎرﺑﺮان اﯾﻦ ﺷﺒﮑﻪ ﻫﺎ، و آﻣﻮزش ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺑﻪ مخاطبان توصیه شده است. به نظر می رسد ورود متغیرهای میانجی مانند سیاستها و حمایتهای دولت مانند طرح جامع سلامت مجازی می تواند بر تبیین بهتر ارتباط کمک نماید.
واکاوی و تحلیل زمینه ها و اهداف جنگ طلبی آل سعود در یمن
حوزههای تخصصی:
نقش آفرینی بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای بحرانی به نام تجاوز نظامی علیه یمن با محوریت آل سعود را به وجود آورده است. کشور عربستان از گذشته دور، یمن را به عنوان حوزه نفوذ و حیاط خلوت خود محسوب کرده و تسلط کاملی را بر حاکمان این کشور داشته است. در این میان پس از انقلاب مردم یمن و ناآرامی های سال های اخیر، جنبش اسلامی الحوثی با ریشه تشیع و در تقابل با سلطه دولت وهابی آل سعود شکل گرفت. این جنبش با بر نتافتن سلطه آل سعود و تمایل و ارتباط با جمهوری اسلامی ایران حوزه نفوذ عربستان بر یمن را به چالش کشید. بر این اساس آل سعود با حمله نظامی به یمن و متهم کردن ایران به حمایت های نظامی و سیاسی از جنبش انصار الله، رویه ای تقابلی به خود گرفت. چنان که عربستان سعودی تلاش کرده است تا با تشکیل ائتلاف و تهاجم نظامی به یمن، جنبش اسلامی انصار الله را از قدرت سیاسی حذف کند و با چینش جریان های هم سو در ساختار قدرت از نفوذ ایران در دولت جدید یمن جلوگیری کند. جمهوری اسلامی ایران نیز با حمایت و پشتیبانی معنوی و سیاسی از جنبش انصار الله و انقلابیون یمن تلاش کرده است تا موازنه قدرت منطقه ای را به نفع خویش تغییر دهد. هم چنین یافته های پژوهش نشان می دهد که رقابت و تعارض منافع میان آل سعود و ایران در بحران یمن، بازی با حاصل جمع جبری صفر را ایجاد کرده است. بررسی زمینه ها، اهداف، و برآیند حضور نظامی آل سعود در یمن رسالت اصلی این تحقیق است. چنان که به نظر می رسد عربستان سعودی به عنوان با نفوذ ترین کشور عربی در میان اعراب، به منظور حفظ وجهه سیاسی، تثبیت وبسط قدرت خود در منطقه و جلوگیری از گسترش نفوذ ایران در منطقه عربی، با ائتلاف کشورهای عربی و اقدام نظامی علیه حوثی های طرفدار ایران، سعی به حفظ توازن در منطقه دارد
فضای مجازی، بستری برای پژوهش کیفی در حرفه های یاورانه: قابلیت ها و محدودیت ها(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال پانزدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۵۷
323 - 341
حوزههای تخصصی:
یکی از مشکلات پژوهشگران دانشجو دشواری یافتن نمونه، هماهنگ کردن مکان و زمان مناسب برای انجام پژوهش است. استفاده از شبکه های پیام رسان فوری و کامپیوتر به محققان این امکان را می دهد که به مراجعان بالقوه، دسترسی راحتتری پیدا کنند و از این طریق محدودیت های مکانی و زمانی را حذف می کند. هدف از پژوهش حاضر بررسی قابلیت ها و محدودیت های پژوهش در فضای مجازی است. روش این پژوهش کیفی و نمونه آن نه نفر از دانشجویانی است که کار پژوهش پایان نامه خود را با کمک فضای مجازی انجام داده اند. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه ساختار یافته و تجزیه و تحلیل داده ها به روش تحلیل مضمون انجام شد. قابلیت های فضای مجازی برای کار پژوهشی شامل "دسترسی و راحتی"، "انعطاف پذیری"، "گمنامی"، "فرصت های درمان بخش"، "فرصت پشتیبانی و نظارت استاد" و "قابلیت های فراشناختی" می شود. همچنین محدودیت های پژوهش در فضای مجازی مربوط به "ثبت و مستند سازی"، "فقدان قدرت کنترل"، "فقدان نشانه های تماس حضوری"، "دغدغه های اخلاقی" و "کند بودن فرایند" است. بنابراین ویژگی نوشتاری بودن از یک طرف به دلیل ایجاد قابلیت های فراشناختی مزیتی عمده و از طرف دیگر به دلیل فقدان نشانه های فرازبانی چالشی جدی به حساب می آید. لذا بهترین اقدام، انجام پژوهش به شیوه ای ترکیبی است که هر دو مزیت را در بر گیرد.
نقش رسانه های برون مرزی در پیشبرد دیپلماسی گردشگری جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهشنامه رسانه بین الملل سال چهارم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴
257 - 276
حوزههای تخصصی:
دیپلماسی گردشگری مورد توجه بسیاری از کشورها از جمله ایران برای اهداف فرهنگی و اقتصادی است. هدف اصلی دیپلماسی گردشگری که بخشی از دیپلماسی فرهنگی قلمداد می گردد، تقویت قدرت نرم است. به بیان واضح تر، دیپلماسی گردشگری می کوشد تصویر یک کشور را در نظام بین الملل از طریق جذب گردشگر و ارتباطات فرهنگی بهبود ببخشد. با توجه به اِعمال تحریم های مالی و نفتی امریکا علیه ایران، توجه به حوزه گردشگری می تواند منافع زیادی را برای ایران به همراه داشته باشد. بر این اساس، آسیب شناسی دیپلماسی گردشگری ایران با تمرکز بر شناخت چالش ها و موانع موجود در این زمینه و ارائه راهکارهای رسانه ای، هدف اصلی این مقاله را تشکیل می دهد که به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. نتایج این مقاله نشان می دهد در صورت اتخاذ رویکردی کنشگرانه، فعال و بهره گیری بهینه از رسانه در دیپلماسی گردشگری می توان ضمن کاهش تنش با برخی از کشورها، درآمدهای ارزی ناشی از گردشگری و قدرت نرم ایران را افزایش داد. در این روند نقش رسانه های برون مرزی در معرفی جاذبه های گردشگری کشور و جذب گردشگر خارجی انکارناپذیر است. بر این اساس، پیشنهادهایی برای بخش برون مرزی صداوسیما ارائه شده است.
راهکارهای مقابله با موانع کاربرد زبان های محلی و شکل گیری هویت قومی در شبکه های استانی صداوسیما(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رسانه های دیداری و شنیداری دوره ۱۳ بهار ۱۳۹۸ شماره ۲۹
159 - 181
حوزههای تخصصی:
هویت های قومی و نسبت آن با هویت ملی یکی از مسائل اساسی در کشورهای چند قومیتی به شمار می آید که می تواند بر روی همبستگی و انسجام ملی در این کشورها تاثیر بگذارد. حفظ و ترویج عناصر فرهنگی اقوام مختلف کشور از مهمترین اهداف راه اندازی شبکه های استانی صداوسیما بوده است. با وجود این، کاربرد گونه های زبانی بومی در این شبکه ها همواره با موانعی روبرو بوده که افزایش دانش برنامه سازان و بهره گیری از رهنمودهای آنها بی تردید در رفع آنها بسیار مؤثر خواهد بود. هدف کلی این پژوهش، شناخت دیدگاه ها و راهکارهای پیشنهادی زبان شناسان در مورد کاربرد زبان محلی در برنامه های شبکه استانی مازندران است. این پژوهش، یک تحقیق کاربردی با رویکردی کیفی است که به روش مصاحبه عمیق و با استفاده از نمونه گیری هدفمند صورت گرفته است. به موجب یافته های پژوهش، به طور کلی تأسیس نهادی که متولی تمام امور مربوط به فرهنگ و زبان مازندرانی ازجمله برنامه ریزی زبانی، تعیین گونه زبانی مشترک و صورت نوشتاری مربوط به آن باشد، اصلی ترین راه حل مشکلات موجود است. به اعتقاد صاحب نظران، در سطح شبکه استانی نیز افزایش آگاهی برنامه سازان، استفاده هوشمندانه و حرفه ای از ظرفیت های کم نظیر زبان محلی در برنامه های طنز، کاربرد سطوح متعالی تر طنز (طنز موقعیت) و اتخاذ گونه زبانی مشترک ضمن احترام به همه تنوعات گویشی موجود و انعکاس آنها در برنامه ها، تدابیر رسانه ای مؤثری برای حفظ زبان محلی، افزایش نگرش مثبت زبانی و رضایت مخاطبان از شبکه مازندران خواهد بود.
مطالعۀ اسلوب های اختصاصی شبکۀ خبری بی بی سی فارسی برای جلب اعتماد مخاطبان: مطالعه موردی خبر 60 دقیقه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پیش شرط اثرگذاری پیام های رسانه ای، داشتن اعتماد مخاطب است. در این مقاله به دنبال دستیابی به اسلوب های اختصاصی جلب اعتماد مخاطبان در شبکه بی بی سی فارسی است و برای این کار اصلی ترین بخش خبری این شبکه یعنی خبر 60 دقیقه را مورد مطالعه قرار می دهد. این پژوهش از نظریۀ اعتبار منبع، جنگ نرم، نظریه استفاده و رضامندی و اَنگ زنی استفاده کرده است. این پژوهش با روش تحلیل محتوای کیفی با راهبرد استقرایی دو ماه از خبر 60 دقیقه را به طور کامل مورد مطالعه قرار داده است. در پایان با طبقه بندی کدهای به دست آمده 78 مفهوم احصا شد که در 20 مقوله انسجام یافتند و این مقوله ها مبنای تحلیل قرار گرفت. اسلوب های اختصاصی این شبکه برای جلب اعتماد مخاطبان عبارت است از: فرا اطلاعات، اعتباربخشی، واقع نمایی مکان رویداد، حضور در مکان های خبرساز، درگیر کردن مخاطب، ارتقای واقعی کردن اهمیت رویداد، توجه به تازگی رویداد، جامع نگری، مخاطب محوری، پیوند خبر و زندگی روزمره مخاطب، بی واسطگی، نزدیکی به مخاطب، مشارکت دادن مخاطب در تولید خبر، مرجعیت خبرنگاران، بکارگیری فیلم های تولیدی گروه های دخیل در خبر، بکارگیری شاهدان عینی، بیان چراها، رجوع به متخصصان خبره، مستند کردن گفته ها، استفاده از نقل قول و مکتوبات. یکی از خصوصیات اصلی برنامه خبری 60 دقیقه، نشان دادن ملموس معیارهای جلب اعتماد به مخاطب است و این خود نشان دهندۀ این موضوع است که این برنامه به خوبی اهمیت خبر تلویزیونی را که اساس آن بر تصویر است، درک کرده و می کوشد به انحای گوناگون هر رویدادی را به طور ضمنی و مستقیم به نمایش بگذارد.