درخت حوزه‌های تخصصی

انسان شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
انسان شناسی باستان شناختی انسان شناسی زبان شناختی انسان شناسی زیستی انسان شناسی فرهنگی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳۲۱ تا ۳۴۰ مورد از کل ۳٬۳۲۸ مورد.
۳۲۴.

جستاری در نقد باورها و دیدگاههای معمول درباره جغرافیای تاریخی و تاریخ یزد تا سده پنجم هجری

نویسنده:
منبع: فرهنگ یزد سال اول زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ 27 - 54

کلیدواژه‌ها: یزد ایساتیس کثه زندان اسکندر شهدای فهرج

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۱ تعداد دانلود : ۵۷۵
پرداختن به جغرافیای تاریخی و تاریخ یزد در روزگار پیش از اسلام تا ظهور کاکویان یزد در سال 446 هجری، کاری دشوار است؛ زیرا گزارش های تاریخی بسیار اندکی از یزد در این مقطع در منابع یافت می شود. این واقعیّت در کنار کمبود پژوهش های باستان شناختی، سبب شده تا فهم روشنی از تاریخ یزد در این مقطع وجود نداشته باشد و محقّقان و یزدشناسان و باستان شناسان یا به تکرار همین گزارش های اندک بسنده نموده اند و یا مبتنی بر آن ها دیدگاه هایی را طرح نموده اند که در مواردی فاقد دقت لازم هستند. پژوهش حاضر که پژوهشی است توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر روش کتابخانه ای، می کوشد تا با بازخوانی مجدّد منابع، به نقد گزارش ها و دیدگاه های رایج درباره تاریخ یزد (و مشخصاً نام و جایگاه اولیه شهر یزد و ارتباط آن با ایساتیس و کَثَه، بانی شهر یزد و ماجرای زندان اسکندر، و نحوه ورود اسلام به یزد و ماجرای شهدای فهرج) بپردازد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که بعضی از دیدگاه هایی که درباره نام و جایگاه اولیه یزد مطرح شده، فاقد دقّت بوده و برآمده از فهم نادرست از گزارش های تاریخی موجود هستند. ضمن اینکه بعضی از گزارش های موجود درباره یزد صرفاً روایات عامیانه ای هستند که مکتوب شده اند و نه یک گزارش دقیق تاریخی.
۳۲۵.

بررسی نگرش مسئولان و اصحاب نشریات به آسیب های مطبوعات محلّی استان یزد

نویسنده:
منبع: فرهنگ یزد سال اول بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ 9 - 27

کلیدواژه‌ها: آسیب شناسی مطبوعات اصحاب مطبوعات نشریات محلی یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۰ تعداد دانلود : ۳۴۱
امروزه با توجه به اهمّیتی که مطبوعات به طور عام و مطبوعات محلّی به طور خاص بر عهده دارند، بررسی آسیب ها و مشکلاتی که مطبوعات با آن رو برو هستند نیز از اهمّیت خاصّی برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف بررسی نگرش مسئولین و اصحاب نشریات به آسیب های مطبوعات محلّی استان یزد انجام شد. روش این تحقیق، از نوع پیمایشی بود؛ داده ها با ابزار پرسشنامه گردآوری شده است. بر حسب آمار اداره کلّ فرهنگ و ارشاد اسلامی استان یزد، 200 نفر در زمینه مطبوعات محلّی استان یزد مشغول فعّالیت اند و با در نظر گرفتن تعداد اندک آن ها، نظرات تمام این افراد سنجیده شد. اعتبار ابزار به صورت محتوایی محرز شده و برای سنجش پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. نتایج نشان داد بین سن، جنس و بهره مندی از فناوری اطّلاعات، با نگرش مسئولین و اصحاب نشریات به آسیب های مطبوعات رابطه معناداری وجود نداشت. سردبیران به طور معنادار نگرش مثبت تری نسبت به خبرنگار و سایر سمت ها به مطبوعات داشتند و پاسخگویانی که ترتیب انتشار نشریاتشان روزنامه بود نسبت به دوهفته نامه ها، نگرش منفی تری به آسیب های مطبوعات داشتند. هرچه تحصیلات پاسخگویان بیشتر بود، نگرش به آسیب ها نیز منفی تر، همچنین با افزایش سابقه فعّالیت، نگرش به آسیب های مطبوعات نیز منفی تر؛ با افزایش پایگاه اجتماعی اقتصادی، نگرش به آسیب های مطبوعات نیز منفی تر و با افزایش رضایت شغلی، نگرش به آسیب های مطبوعات نیز مثبت تر می گردید.
۳۲۷.

تحلیل کارکردی سیستم اتوبوسرانی از نگاه شهروندان (مطالعه موردی: شهر ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ ایلام دوره ۲۰ بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۶۲ و ۶۳ 29 - 47

کلیدواژه‌ها: اتوبوسرانی حمل و نقل درون شهری شهروندان ایلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۷ تعداد دانلود : ۵۱۲
رشد روز افزون جمعیت باعث به وجود آمدن مشکلات زیادی در شهرها شده است. بخشی از این مشکلات مربوط به حمل و نقل درون شهری است که چالش هایی همچون: افزایش زمان سفر، آلودگی زیست محیطی و مشکلات روحی - روانی را به دنبال دارد؛ لذا مدیران شهری به دنبال سیستم های جایگزین برای کاهش استفاده از خودروهای شخصی و تردد آسان و سریع در داخل شهر هستند که یکی از راهکارهای موجود، استفاده از حمل و نقل عمومی است. نحوه مطلوب خدمات رسانی در بخش حمل و نقل عمومی و کارکرد مطلوب آن می تواند رضایتمندی شهروندان و کاهش حجم خودرو در راه های درون شهری را در پی داشته باشد. اهمیت حمل و نقل عمومی و ویژگی های کالبدی و توپوگرافی شهر ایلام، اهمیت استفاده از اتوبوس های درون شهری را دوچندان کرده است. در این پژوهش که به روش تحلیلی- توصیفی انجام شده، میزان رضایتمندی شهروندان از کارکرد سیستم اتوبوسرانی شهر ایلام مورد بررسی قرار گرفته است. در راستای این بررسی، پس از تهیه پرسشنامه با توجه به جامعه آماری، حجم نمونه به میزان 383 نفر انتخاب شد که به صورت تصادفی مورد پرسش قرار گرفتند. پردازش و تجزیه و تحلیل دادها (آمار توصیفی و استنباطی) نیز با بهره گیری از روش های آماری در نرم افزار SPSS با استفاده از آزمون T تک نمونه ای انجام شده است. نتایج این مطالعه حاکی از آن است که از نگاه شهروندان، سیستم اتوبوسرانی شهر ایلام از نظر خدماتی دهی و کارکردی در وضعیت مطلوبی قرار ندارد و عدم رضایت آنان را به دنبال داشته است؛ لذا توسعه خدمات دهی در این بخش می تواند موجب استقبال شهروندان از سیستم اتوبوسرانی شود و کاهش استفاده از خودروهای شخصی را در پی داشته باشد.
۳۲۸.

مطالعۀ انسان شناختی عملکرد مسجد در زندگی روزمرۀ زنان سالمند در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های انسان شناسی ایران دوره ۹ بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۷) 117 - 134

کلیدواژه‌ها: مسجد زنان سالمند زندگی روزمره مشارکت اجتماعی توانمندی و عزت نفس احساس دلبستگی و تعلق

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۵ تعداد دانلود : ۲۳۶
هدف مقاله حاضر مطالعه نقش و جایگاه مسجد در زندگی روزمره زنان سالمند، از منظر موقعیت هایی است که این مکان اجتماعی-مذهبی برای آن ها خلق می کند. این پژوهش روابط، فعالیت و مشارکت اجتماعی زنان سالمند را در مساجدِ واقع در مناطق 12 و 14 شهر تهران مورد مطالعه قرار داده است. پرسش های محوری پژوهش این است که مساجد چگونه و بر اساس کدام یک از عملکردهای خود زمینه را برای حضور زنان سالمند فراهم آورده است؟ نقش مساجد در مشارکت فعال اجتماعی زنان سالمند چیست؟ و مسجد چه تأثیری در سبک زندگی زنان سالمند دارد؟ پژوهش حاضر به روش مردم نگاری انجام شده است و داده های میدان با فنون مشاهده مشارکتی و مصاحبه نیمه ساختاریافته گردآوری شده اند؛ و تفسیر داده ها به روش تحلیل محتوای کیفی صورت پذیرفته است. یافته های پژوهش نشان می دهد که حضور مستمر در مساجد برای زنان سالمند جزئی از فعالیت های زندگی روزمره آن ها شده است، تا جایی که زندگی روزمره خویش را بر اساس عملکردهای مسجد نظم زمانی می بخشند. همچنین مسجد برای آن ها به کانونی برای گردهمایی، فعالیت های اجتماعی و دینی تبدیل شده است و زنان سالمند در مسجد مشارکت اجتماعی و فعالیت های خیرخواهانه قابل توجهی دارند. داده های میدانی حاکی از آن است که این فعالیت ها در زندگی شخصی و اجتماعی زنان سالمند تأثیر درخور اعتنایی داشته است، من جمله: آگاهی یافتن به توانایی های خویش، احساس مفید بودن، عزت نفس، دست یابی به استقلال و بازیافتن شأن و منزلت اجتماعی. مجموعِ این دستاوردها موجب احساس تعلق زنان به مسجد و دلبستگی به مکان آن شده است.
۳۳۰.

بررسی پوشاک بانوان ایلامی و تحلیل مردم شناختی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ ایلام دوره ۲۰ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۶۴ و ۶۵ 224 - 246

کلیدواژه‌ها: ایلام تحلیل مردم شناختی پوشاک بانوان باورها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۵۴ تعداد دانلود : ۸۶۸
تاریخ پوشاک بخشی از تاریخ تمدن است که از تحولات، شکل و فرم لباس از زمان های دور تاکنون گفتگو می کند. این پژوهش که با هدف بررسی و تحلیل مردم شناختی پوشاک بانوان ایلامی در دوران معاصر انجام شده است، چارچوب مفهومی آن مبتنی بر مفاهیم نظریات اندیشمندان دو مکتب کارکردگرایی و اشاعه می باشد. روش پژوهش در این مقاله کیفی بوده و اطلاعات آن با استفاده از دو روش کتابخانه ای و مشاهده میدانی و با استفاده از تکنیک مصاحبه و فیش برداری گردآوری شده است. یافته های پژوهش نشان داد که  مؤلفه های تأثیرگذار بر پوشاک بانوان ایلامی، عبارتند از: فعالیت اجتماعی، گذشت زمان و تغییرات سیاسی، شرایط اقلیمی و جغرافیایی، اعتقادات و باورهای فرهنگی و مذهبی جامعه، منزلت اجتماعی، قومیت و نحوه معیشت که در این میان، مهمترین مؤلفه تأثیرگذار بر روی پوشاک این قشر از جامعه، اعتقادات و باورهایی است که ریشه در سنن پیشینیان دارد. نتایج این پژوهش همچنین نشان داد که با تغییر زمان و تکنولوژی، پوشاک و زیورآلات دستخوش تغییر شده و کارکردها و نمادهای سنتی آن هم تحت تأثیر فرهنگ غالب دچار تحول گردیده است. پیشنهاد می شود به منظور آشنایی نسل جدید با این گنجینه باارزش (پوشاک) پژوهش هایی نیز در زمینه پوشاک سنتی مردان و کودکان اقوام مختلف ایرانی انجام پذیرد.
۳۳۱.

بررسی، مقایسه و تجزیه و تحلیل شاخص های توزیع منابع مالی آموزش و پرورش استان ایلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ ایلام دوره ۲۰ بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۶۲ و ۶۳ 166 - 189

کلیدواژه‌ها: منابع مالی شاخص های توزیع آموزش و پرورش استان ایلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۰ تعداد دانلود : ۴۲۲
منابع مالی بخش آموزش و پرورش در ایران محدود است؛ از این رو نحوه هزینه کرد این منابع و تناسب شاخص های توزیع با اهداف مورد نظر برنامه ریزان از اهمیت بالایی برخوردار است. مطالعه حاضر ترکیبی از شیوه های توصیفی و تجربی و جامعه آماری آن، صورت های مالی هزینه کرد اعتبارات اداره کل آموزش و پرورش استان ایلام در یک دوره نه ساله می باشد. ابزار مورد استفاده جهت کسب اطلاعات، منابع آماری، صورت های مالی و اطلاعات اسنادی و کتابخانه ای بوده و در بخش تحلیل دلفی از پرسشنامه استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که حقوق و مزایای کارکنان بالاترین سهم و اموال و دارایی ها کمترین سهم را از بودجه داشته اند. میانگین مجموع نرخ رشد اعتبارات هزینه ای واقعی طی دوره مورد بررسی 64/3 درصد در سال و میزان هبستگی آن با نرخ رشد تعداد دانش آموزان 83/8 درصد، با نرخ رشد تعداد کارکنان 2/19 درصد و با نرخ رشد تعداد اتاق های آموزشی 99/4- درصد بوده است. هزینه تمام شده هر دانش آموز طی دوره مورد بررسی با روش هزینه یابی سنتی از 1/34 میلیون ریال در سال 1387 به 6/52 میلیون ریال در سال 1395 رسیده است. مدل نهایی پیشنهادی برای توزیع بهینه منابع مالی چنین است: منابع کافی در سطح ملی تأمین شود، تخصیص اعتبارات غیرمتمرکز باشد و توزیع اعتبارات بر مبنای شاخص های سرانه دانش آموز، سرانه کارکنان آموزشی و ستادی، سرانه فضای آموزشی، سرانه فضای اداری و ضریب محرومیت با حفظ وزن و اهمیت هر شاخص صورت پذیرد.
۳۳۲.

معرّفی بنای مسجد جامعِ شیخ کبیرِ مجومِرد (مسجد ریگ)

نویسنده:
منبع: فرهنگ یزد سال اول زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ 103 - 118

کلیدواژه‌ها: مسجد ریگ شهر مجومِرد زیارتگاه یزد اسفنجرد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۶ تعداد دانلود : ۳۲۳
مسجد ریگ مجومِرد از نوع مساجد یک ایوانی که تاریخ ساخت آن سال 848 ه . ق. است و دارای صحن، ایوان، گنبدخانه و شبستان های جانبی است. در قسمت غربی مسجد، سنگ قبرهای وجود دارد که یکی از آن ها مربوط به بانی مسجد، حاجی کمال الدین و دیگری قبر فرزندش حاجی جمال الدین محمود بن حاجی کمال الدین عیسی بن جلال الدین محمود است. بر روی سنگ قبر حاجی کمال الدین، کاشی های مسدس و حاشیه آن با خط نسخ خوش، ابیاتی کتابت شده است و هم چنین سنگ قبر حاجی جمال الدین با کاشی معرّق و به خط نسخ، اسامی مبارک دوازده امام در حاشیه سطوح آن آیت الکرسی و در وسط گل و بوته، جمله لا اله الا الله و محمد رسول الله کتابت شده. در بقعه ضلع جنوبی گنبد، قبرهایی وجود دارد که برخی دارای کاشی های الوان قدیمی است. این بنا متعلق به دوران تیموری، قرن نهم هجری قمری است و به شماره ۲۴۰۳ به ثبت رسیده است. در این پژوهش تلاش شده است تا به معرّفی بنای مسجد تاریخی ریگ مجومِرد، متعلق به دوران تیموری، قرن نهم هجری قمری پرداخته شود. این تحقیق به روش کیفی، از نوع تحلیلی- توصیفی، مبتنی بر مطالعه کتابخانه ای انجام گرفته و برای گردآوری اطلاعات بیشتر از نوع متن خوانی و فیش برداری استفاده شده است.
۳۳۳.

کشمکش های گفتمانی حافظه- فراموشی در مجموعه عکس «به روایت یک شاهد عینی» اثر آزاده اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های انسان شناسی ایران دوره ۹ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۸) 107 - 125

کلیدواژه‌ها: حافظه جمعی ایدئولوژی حافظه عکس صحنه پردازی شده تحلیل گفتمان عکس های آزاده اخلاقی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۷ تعداد دانلود : ۱۸۷
عکس ها چونان اسنادی تاریخی منبعی برای دستیابی به واقعیت های گذشته هستند و بخشی از آگاهی تاریخی جمعی را شکل می دهند. اما عکس، همچون دیگر رسانه ها، تصویری کامل از تاریخ نیست؛ بلکه گزینش شده و برجسته سازی شده است. در واقع، عکس های تاریخی روایتی جهت داده شده و رسمی از گذشته دارند. از سوی دیگر، این هنرمندان هستند که با درام عکاسانه ساختار خطی روایت رسمی از تاریخ را بر هم می زنند و دوگانه حافظه و فراموشی را به منزله موضوع اندیشه و به مثابه برساخته ای اجتماعی تبدیل به ابزار روشنگری سیاسی می کند. سازوکار سیاست با تأکید بر رویدادهای درخشان به دنبال یادآوری خاطرات قدرت و پیروزی است و شکست های تاریخی را به فراموشی می کشاند؛ از همین رو است که منتقدان قدرت بر گسست ها و فراموش خانه های تاریخ تأکید می کنند. هنرمندان هم در ساخت حافظه و هم در بازسازی خاطره های فراموش شده نقش مهمی دارند؛ چه در ثبت رویدادهای هنری که اوج های درخشان تاریخ ملت را به فیلم و تصویر تبدیل می کنند، چه با خلق آثار انتقادی که تصویر رو به فراموشی تاریخ را یادآور می شوند. فیلم های تاریخی، عکاسی تاریخی و نقاشی تاریخی بخشی از این تلاش است. این مقاله به بررسی عکس های صحنه پردازی شده آزاده اخلاقی در مجموعه عکس «به روایت یک شاهد عینی» بر اساس تحلیل گفتمان می پردازد. با بررسی استراتژی-های گفتمانی حافظه-فراموشی در این مجموعه عکس، سه گونه روایت (فراموش شدگان، حذف شدگان و طرد شدگان) در تاریخ ایران تحلیل شد و نشان داده شد که هنرمند چگونه با کنش زیباشناختی خود سازوکارهای فراموشی حافظه جمعی را بازنگری می کند.
۳۳۴.

تحلیلی بر بازنویسی قصه های کلیله و دمنه اثر مهدی آذریزدی

نویسنده:
منبع: فرهنگ یزد سال اول پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ 69 - 84

کلیدواژه‌ها: کلیله و دمنه بازنویسی قصه آذریزدی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۶ تعداد دانلود : ۳۷۵
ساده نویسی و بازآفرینی قصه ها و حکایات کهن از جمله حکایات دلنشین کلیله و دمنه از دیرباز در تاریخ ادبیات معاصر رایج بوده است. آثار مهدی آذریزدی نمونه برجسته ای از اینگونه آثار است. در این مجال در می یابیم که به غیر از استاد آذر هیچ نویسنده دیگری موفق نشده است چنین پیوندی را بین ادبیات کهن و ادبیات معاصر ایجاد کند. آذریزدی با توجه به اهمیت تداوم فرهنگی و نگهداری میراث ادبی گذشتگان متن را تنها از نظر زبانی و لغوی و اندکی تغییر در جزئیات رویدادهای داستانی و حوادث فرعی به گونه ای بازنویسی می کند که به متن اصلی شباهت داشته باشد. او بیان سینه به سینه بسیاری از افسانه ها را به شیوه موجود در زمانه نگارش کتاب رواج خرافه پرستی و هذیان دانسته و شیوه بیان آنها را اساساً فاقد هرگونه تازگی و انتخاب مناسب می داند ولذا در انتخاب داستانهای کلیله و دمنه ضمن حفظ اصل امانتداری از اصل داستان سعی دارد تا با استفاده از شیوه های ساده نویسی و ایجاد کششهای منطقی در نگارش برای مخاطبان خود داستانی ماندگار و جذاب فراهم آورد. که انصافاً موفق هم بوده و مزایای آن به چند مورد کم و کاستی آن غلبه دارد.
۳۳۵.

تحلیل ثانویه داده های طرح ارزش ها و نگرش های ایرانیان (موج سوم): استان یزد

نویسنده:
منبع: فرهنگ یزد سال اول بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ 61 - 82

کلیدواژه‌ها: ارزش ها نگرش ها ایرانیان یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۶ تعداد دانلود : ۳۹۸
تغییرات ارزش ها و نگرش ها در همه جوامع یکی از پدیده های اجتماعی مهمّی است که همواره مدّ نظر و رصد مدیران، برنامه ریزان، محقّقان و صاحب نظران مختلف بوده است. طرح ملّی ارزش ها و نگرش های ایرانیان که تاکنون سه «موج» این طرح اجرا و نتایج آن منتشر شده است، حاوی دستاوردهای مهمی است. نوشتار حاضر به تحلیل ثانویه یافته های موج سوم طرح های مزبور در مورد استان یزد پرداخته است، برای درک دقیق تر یافته ها و تغییرات ارزش ها و نگرش ها، در مواردی که اطّلاعات موجود بود با نتایج موج اوّل و دوم کشوری و استانی نیز مقایسه شده است. یافته ها نشان می دهد در حالی که نگرش های دینی مردم یزد تغییر چندانی نکرده است، بدبینی در حوزه اقتصادی و سیاسی افزایش یافته است. به نظر مردم استان یزد، فاصله طبقات فقیر و غنی افزایش یافته است و گردش نخبگان در مقایسه با گذشته مطلوب نیست و سرانجام اینکه هویّت ملّی در بین مردم همچنان پررنگ است.
۳۳۶.

صابئین مندائی و دنیای در حال تغییرشان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های انسان شناسی ایران دوره ۹ بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۷) 31 - 49

کلیدواژه‌ها: دیاسپورا هویت تمنا قوم - دین مناسک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۲ تعداد دانلود : ۲۱۰
صابئین مندائی اعضای قوم-دینی هستند که در ایران و عراق زندگی می کنند. ایشان حامل سنّتی غنوصی متکی بر متونی مقدسی به زبان مندائی هستند. به عنوان اقلیتی کوچک و تحت تهدید مستمرِ امحای فرهنگی از جانب همسایگان غالب، مندائیان مناسک طهارت مفصلی را بسط داده اند که به نوعی مرجع هویت گروهی ایشان است و به طور نمادین و نیز عملی مرزهای هویتی ایشان را حفظ و بازتولید می کند. ناآرامی های اجتماعی، سیاسی و جنگ در موطن مندائیان، باعث مهاجرت کثیری از ایشان به کشورهای دیگر، به خصوص در آمریکای شمالی، استرالیا و اروپا  و شکل گیری دیاسپوراهای مندائی شده است. این پراکندگی را می توان نقطه عطفی در تاریخ ایشان دانست که مرزهای هویت گروهی ایشان را سست کرده و چالش جدیدی برایشان ایجاد کرده است. به علاوه، این شرایط مجالی را برای بروز تمنّاها و آرزومندی هایی ایجاد کرده که پیش تر فشارهای خارجی به آنها مجال ظهور نمی داده اند. این امر باعث بروز طلیعه بسط و تغییر در نظام دینی- از حیث تطابق با شرایط و ایجاد تفاسیر جدید- شده است. تغییراتی که می توان آنها را در غالب حرکتی از رویکرد اسطوره ای به رویکرد استدلالی در نظام دینی تعبیر کرد. 
۳۳۷.

رابطه تابوت واره نخل با درخت خرما

نویسنده:
منبع: فرهنگ یزد سال اول زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ 9 - 26

کلیدواژه‌ها: درخت خرما نمادین تابوت واره نخل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۵ تعداد دانلود : ۳۷۵
«نخل»، تابوت چوبین آذین بندی شده ای است که در منطقه وسیعی از ایران، در برگزاری مراسم عزاداری امام حسین(ع) از آن استفاده می شود. تاکنون به ارتباط بین این «تابوت واره» و «درخت خرما» پرداخته نشده است. هدف این مقاله روشن کردن این ارتباط است. آریایی ها نخل را نمی شناختند و نسبت به آن باوری نداشتند. پس از آشنایی با درخت خرما و پی بردن به ارزش والای آن، برایش تقدس قایل شدند. از شواهد باستان شناسی چنین برمی آید که در آشور و غرب آسیا «نخل گردانی» مرسوم بوده است. مرگ سیاوش برای ایرانیان بهانه ای بوده تا هر ساله با برگزاری آیین سوگواری به تجلیل از وی بپردازند. در دیوارنگاره «پنجکنت» دیده می شود که جنازه سیاوش درون اتاقکی قرار گرفته است و اطراف آن را مردم سوگوار فرا گرفته اند. پس از اینکه نخل برای ایرانیان، تقدس یافت، در ساخت تابوت واره ای که برای «سوگ سیاوش» و یا مراسم مشابه می ساختند، از برگ درخت خرما در ساخت یا تزئین آن استفاده شد، این سازه جدید «نخل» نامیده شد. پس از مدتی، خواسته شد که سازه هایی با ماندگاری زیاد درست کنند که در آن از برگ های نخل نیز استفاده شده باشد. چون این دو قابل جمع نبودند، وظیفه حضور نمادین «برگ درخت خرما» در تابوت واره به هنرمندان محول شد.
۳۳۹.

بررسی دانش حاکم بر هنرهای جدید در سطح شهر یزد

نویسنده:
منبع: فرهنگ یزد سال اول پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ 85 - 104

کلیدواژه‌ها: دانش هنری اثر هنری اثر هنری یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۲ تعداد دانلود : ۲۷۷
خوانش عرصه هنر شهری نیازمند ادراک قوانین و شرایط حاکم بر آن یا به عبارتی دانش حاکم بر زمانش است. این دانش که در پژوهش حاضر مورد بحث و بررسی قرار می گیرد چنین تعریف شده: دانش در هر زمان مبتنی بر نوعی ژرف اندیشی، تبادل نظر و آموزش پدید می آید، نشانگر تلقی و تفسیر آن دوره از مسائل، پدیده ها، ارزشها و بینشهای آینده نگر است که منجر به افزایش توان بالقوه برای اقدامات و تصمیمات اثربخش از سوی دولت و هنرمند می شود و شهروندان آن زمان را با پردازشی ذهنی تحت تأثیر قرار داده و به آنها پاسخ می دهند. بر این اساس، پژوهش حاضر برآنست تا بدین سؤال پاسخ دهد که: مؤلّفه های دانش حاکم بر عرصه هنر شهری که سبب تعامل میان دولت، هنرمند و شهروند می شوند؛ چیست؟ بر اساس مطالعات انجام گرفته بر روی برخی از آثار هنری نصب شده درسطح شهر یزد اینچنین به نظر میرسد که نوعی دانش آگاهی خشی بر هنر شهری حاکم است که به واسطه مؤلّفه هایش برگرفته از اوضاع و شرایط حال حاضر جوامع شهری مشارکت و تعامل دولت، هنرمند و شهروند را ضرورت می بخشد. به نحوی که هنرمند با لحاظ کردن چنین مؤلّفه هایی در خلق آثارش از سویی امکانی برایش میسر می گردد تا آنها را به مثابه هنرهای جدید ارائه نماید؛ از سوی دیگر می تواند اهداف دولت را در توسعه خلاّقانه شهری تحقّق بخشد و آنها را به شیوه ای تمثیلی به دانایی اثربخش و پذیرش اطّلاعات از سوی شهروندان تبدیل کند. مطالعه ای گذرا بر روی برخی آثار هنری نصب شده درسطح شهر یزد حاکی از آن است که تاکنون هنرمند مؤلفه های دانش را ضعیف مورد بهره برداری قرار داده یا از آنها آگاهی نداشته، نتوانسته ضامن تحقّق اهداف و رسالت های مدنظر دولت برای شهروندان یزدی گردد و صرفاً اثرش را در پوسته ای نسبتاً تهی طرح نموده است.
۳۴۰.

پایش زیرساخت های گردشگری دفاع مقدس در مناطق عملیاتی مرزی غرب کشور (مطالعه موردی: مناطق مرزی استان ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ ایلام دوره ۲۰ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۶۴ و ۶۵ 97 - 119

کلیدواژه‌ها: گردشگری دفاع مقدس زیرساخت ها مناطق مرزی استان ایلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۷ تعداد دانلود : ۳۶۴
سالانه میلیون ها گردشگر از مکان های تاریخی مربوط به جنگ در سراسر دنیا بازدید می کنند و پیش بینی شده است گردشگری جنگ در قرن 21 نه تنها یک زیرمجموعه مهم در گردشگری تلخ خواهد بود، بلکه خود تبدیل به یکی از انواع پرطرفدار گردشگری در جهان خواهد شد. این نوع گردشگری از جمله فعالیت های خدماتی است که در سال های اخیر با سرعت زیادی توسعه یافته است. ایران ظرفیت های زیادی در زمینه گردشگری دفاع مقدس دارد و در حال حاضر میراث جنگ رژیم بعث عراق علیه ایران از جمله مهمترین این پتانسیل هاست. پژوهش حاضر با هدف تحلیل داده ها و اطلاعات زیرساخت های گردشگری در شهرستان های استان مرزی ایلام انجام شد که آمار و ارقام آن از سالنامه آماری سال 1395 استخراج گردید. برای اولویت بندی از تکنیک های تصمیم گیری چندمعیاره ترکیبی (WASPAS) در محیط نرم افزار صفحه گسترده Excel و به منظور ترسیم نقشه توزیع فضایی زیرساخت های گردشگری استان ایلام از نرم افزار Arc GIS استفاده شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که در اولویت بندی شهرستان های استان ایلام از لحاظ برخورداری از زیرساخت های گردشگری دفاع مقدس، شهرستان ایلام با امتیاز 0٫612 و شهرستان مهران با امتیاز 0٫307 به ترتیب در رتبه اول و دوم هستند و شرایط مناسبی برای پذیرش کاروان های راهیان نور دارند. شهرستان های ملکشاهی و سیروان نیز به ترتیب با امتیازهای 0٫039 و 0٫031 در رتبه نهم و دهم قرار دارند؛ لذا نتایج پژوهش بر توجه ویژه مسئولین استانی و تصمیم گیرندگان در جهت ایجاد زیرساخت ها و شرایط مناسب برای گردشگری دفاع مقدس در این مناطق تأکید می کند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان