درخت حوزه‌های تخصصی

اندیشه سیاسی در اسلام

ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۹۴۱ تا ۹۶۰ مورد از کل ۱٬۰۶۸ مورد.
۹۴۱.

مبانی مشروعیت آزادی بیان و عقیده در آموزه های اسلام

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۲۳
نویسنده ضمن اشاره به وجود اصل آزادى بیان در اسلام، به بررسى حدود منطقى آن مى‏پردازد و نتایجى چون رسمیت اقلیتهاى مذهبى، آزادى پژوهشهاى دینى و... را براى آن متفرع مى‏کند و در خلال این بررسى، به آسیب‏شناسى چنین فرایندى پرداخته است.
۹۴۴.

پاسخهای دینی و اقناعهای عقلانی

مصاحبه شونده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۴۵
اصلاحات دینى و اصلاحات سیاسى و اجتماعى در جامعه ما دچار خلأ نظرى است؛ زیرا اصلاحات دینى نیازمند تبیین نظریه‏اى در باب روش قرائت متون دینى است و اصلاحات اجتماعى نیازمند یک فلسفه اجتماعى و سیاسى است. متأسفانه در جامعه ما، در اصلاحات دینى و سیاسى، هنوز هیچ سخن و نظریه روشنى در باب روش قرائت متون دینى و فلسفه اجتماعى مدون نشده است. در دنیاى امروز، پیامهاى دینى را (در حوزه دین یا در اصلاحات دینى) نمى‏توان صرفاً با آتوریته و صدور یک فتواى تعبدى به مخاطبان ارائه داد. اصلاحات بدون «عقلانیت» ممکن نیست. البته این عقلانیت با عقلانیت خودبنیاد متفاوت است.
۹۴۵.

اسلام و دموکراسی

مصاحبه شونده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۰۶
سلیم‏العواء در این گفت‏وگو ایده دموکراسى را، به عنوان بهترین شیوه و روش در تحدید قدرت حاکم، با اسلام سازگار مى‏بیند.
۹۴۶.

بحرانی که وحی در عقلانیت زمان برانگیخت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۶۳
پیامبرصلى الله علیه وآله وسلم در روش‏شناسى و معرفت‏شناسى مردم تحول ایجاد کرد و به‏تبع آن انقلابى در هویت فردى و اجتماعى مردم و نظام سیاسى پدید آورد. وحى قرآن هرچند در کاربرد بسیارى از اصطلاحات و عناصر زبان‏شناختى و فرهنگى و نهادها با نظام دانایى گذشته شباهت داشت، ولى ماهیتاً به‏کلى متفاوت بود. پیش از مدرنیته، قرآن بر نقش خرد انسانى به عنوان تنها عامل کسب دانایى و فهم حقیقت تأکید کرده است؛ بنابراین هیچ قضیه‏اى، از جانب خدا یا خلق، نباید از آزمون عقلانى در پرتو واقعیت‏ها و تجربیات، معاف شود.
۹۵۰.

زندان در قرآن

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۱۷
در هیچ یک از آیات قرآن، از زندان به عنوان یک حکم شرعى یاد نشده است؛ بلکه برعکس، زندان تهدیدى از سوى حکومتهاى بیدادگر علیه اصلاح‏طلبان است. در هر جامعه‏اى زندانى و نظام سیاسى نسبت عکس دارند. حضرت یوسفعلیه السلام «زندانى اسوه» قرآن است.
۹۵۱.

ترویج سکولاریسم از رهگذر نفی عصمت ائمه

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۹۰
نویسنده در این مقاله با اشاره به مطالب دکتر سروش در خصوص «ولایت باطنى و ولایت سیاسى» و تفکیک این دو مقوله از یکدیگر، ادله این مطلب را مورد نقد قرار داده است.
۹۵۲.

دین، جامعه و حکومت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷۸
نویسنده بر آن است که از نظر امام خمینى‏قدس سره ولى فقیه اختیارات پیامبرصلى الله علیه وآله وسلم و امام معصوم‏علیهم السلام را دارد، ولى این به آن معنا نیست که نوعى حکومت مطلقه فردى درست شود. امام خمینى برداشتى از ولایت فقیه عرضه کرد که در آن نقش مردم بسیار بالا و والاست و براى آنها حتى امکان نقد ولى فقیه نیز وجود دارد.
۹۵۳.

کنترل و نظارت از دیدگاه حضرت علی (علیه السلام)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۲۸
در این مقاله بعد از تبیین ضرورت و مفهوم کنترل و نظارت به موانع و مراحل و آثار کنترل و نظارت پرداخته شده و نظارت از دیدگاه امام على‏علیه السلام مورد بررسى قرار گرفته است و اهمیت مسائلى چون ارزشیابى، نظام تشویق و تنبیه، اهداف نظارت و کنترل و برخى وظایف کارگزارانه در رفتار با مردم از دیدگاه امام على‏علیه السلام تبیین شده است.
۹۵۴.

تداومها و گسستها در اندیشه سیاسی جهان اسلام

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۵۳
نویسنده معتقد است تفکر اقتدارگرایانه در اندیشه سیاسى اسلام تحت تأثیر الگوى قبیله‏اى قبل از اسلام و سلطنتهاى ایرانى قرار دارد و با نقد نگاه سنتى که متأثر از شرایط تاریخى است مى‏توان عناصر صرفاً تاریخى را از عناصر عقیدتى و اسلامى در اندیشه سیاسى اسلام جدا کرد.
۹۵۵.

فقه حکومتی و مقتضیات زمان

مصاحبه شونده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۰۴
دکتر ابوالقاسم گرجى در این گفت‏وگو، به نارسایى فقه حکومتى موجود و ضرورت در نظر گرفتن مقتضیات زمان، مصلحت و توجه به عقل جمعى اشاره مى‏کند.
۹۵۶.

مبانی مشروعیت حکومتها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۸۱
نویسنده ابتدا مفهوم مشروعیت سیاسى و سپس نظریه هاى مختلف درباره مصداق آن را توضیح مى دهد. وى پنج نظریه را بر مى شمارد که سه نظریه آن اختیارگرا و دو نظریه دیگر غیراختیارگرا هستند. از نظر وى، مشروعیت حکومت دینى از نوع مشروعیت غیراختیارگراست. بر هر یک از نظریه هاى اختیارگرا سه انتقاد جدى وارد است که بر نظریه هاى غیراختیاگرا وارد نیست.
۹۵۸.

نواندیشی دینی و مسأله زنان

مصاحبه شونده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۱۹
قرائت بینادگرایانه از دین بر ظاهر دین جمود مى‏کند و به روح دین توجه چندانى ندارد. مردسالارى در پیروان ادیان و از جمله در میان مسلمانان، تا حد فراوانى به سبب آن است که بنیان‏گذاران ادیان در مقام تلقى از عالم واقع و چه در مقام ابلاغ تلقى‏شان از عالم واقع به مخاطبان خود، تحت تأثیر فرهنگ زمانه خود بوده‏اند. تفاوتهاى طبیعى میان زن و مرد وجود دارد ولى از این تفاوتهاى تکوینى نمى‏توان تفاوتهاى ارزشى را نتیجه گرفت.
۹۵۹.

فقه و مسأله قانون

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۲۰
حکومت نیازمند قانون‏گذارى است و در جامعه اسلامى مبناى قانون‏گذارى شریعت اسلامى است؛ از این رو، ارتباط فقه و قانون‏گذارى به‏ویژه با توجه به تجربه‏هاى دو دهه گذشته در جمهورى اسلامى، نیاز به تأمل و بررسى دارد. قانون باید تابع کدام‏یک از فتاوا باشد؟ دولت چه ابوابى از فقه را مى‏تواند تحت الزام قانونى در آورد؟ قانون‏گذارى دولت در مناسبات خصوصى افراد تا چه اندازه احکام شرعى آن را تغییر مى‏دهد؟ و... . نقد براى حضور در عرصه قانون و قانون‏گذارى باید از ظرفیت لازم برخوردار باشد.
۹۶۰.

ویژگی های مردم سالاری دینی

مصاحبه شونده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۵۴
در این گفتگو ابتدا به تفاوت‏هاى جهان‏بینى اسلامى وتفکر اومانیستى نسبت به انسان اشاره مى‏شود و سپس به تفکر مادى درباره منابع شناخت پرداخته و گفته شده بر اساس این دیدگاه دولت باید نقش حداقلى در مداخله امور مردم داشته باشد. در بخش دیگرى از این گفتگو، خطوط محورى مردم‏سالارى دینى ذکر گردیده و ویژگى‏هاى مردم‏سالارى بیان شده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان