ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۷۰۱ تا ۱٬۷۲۰ مورد از کل ۱۰٬۳۰۳ مورد.
۱۷۰۳.

واکاوی نظریه هدف مندی ترجمه از منشور نظریه نظام های اجتماعی لومان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نقش گرایی نظام های اجتماعی نظام ترجمه نظریه هدفمندی ترجمه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۸۱ تعداد دانلود : ۱۱۶۷
یکی از رویکردهای تأثیرگذار بر حوزه مطالعات ترجمه نقش گرایی است. نمودِ اصلی رویکرد نقش گرایی را در نظریه هدفمندی ترجمه می توان دید. هدف این پژوهش، بررسی تطبیقی اجزای نظریه هدف مندی ترجمه از دیدگاه نظریه نظام های اجتماعی نیکلاس لومان است. بررسی های انجام شده در این نوشتار حاکی از این هستند که نظام ترجمه نه تنها نظامی متمایز، خودارجاع و دگرارجاع است، بلکه دارای بستار عملیاتی، پیوند ساختاری و رسانه ارتباطی نمادین مخصوص به خود است. پایبندی مترجم به نیازها و انتظارات مخاطبان و خرده نظام های گوناگون جامعه مقصد به معنای حاشیه ای بودن نقش و پایگاه اجتماعی مترجمان نیست، بلکه به نقش خرده نظام ترجمه و ارتباط آن با سایر خرده نظام های اجتماعی مرتبط است. فلسفه وجودی ترجمه- به عنوان یک نظام اجتماعی- در گروی برقراری ارتباط میان فرهنگ ها و زبان های مختلف است. با بهره گیری از چشم انداز و بن نگره ارائه شده در نظریه نظام های اجتماعی لومان، می توان به انتقادهای مخالفان نظریه هدف مندی ترجمه پاسخ گفت و نقش و جایگاه حقیقی نظام ترجمه را در ارتباط با سایر خرده نظام های اجتماعی، بهتر درک کرد.
۱۷۰۵.

انضمام در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: کاربردشناسی فعل مرکب انضمام گزاره های مرکب فرایندهای ساخت واژه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۷۹ تعداد دانلود : ۷۳۵
این پژوهش ضمن معرفی رویکردهای مطرح در خصوص انضمام، به بررسی انضمام در زبان فارسی پرداخته است. در این پژوهش با استناد به برخی از صورت های انضمام در زبان فارسی، استدلال شده است که هیچ کدام از رویکردهای نحوی و واژگانی نمی تواند به درستی پدیدة انضمام را در زبان فارسی توجیه کند. داده های زبان فارسی نشان می دهند که رویکردی می تواند پدیدة انضمام را تبیین کند که عوامل کاربردشناختی را در این پدیده لحاظ کند. در این پژوهش همچنین استدلال شده است که انضمام و ترکیب، هر دو بر روی یک پیوستار قرار دارند و نمی توان آن دو را کاملاً از یکدیگر جدا دید. در این پژوهش استدلال شده است که دامنة انضمام در زبان فارسی گسترده است و اشکال مختلفی را در بر می گیرد؛ از آن جمله می توان به انضمام اسم به فعل ساده، انضمام فعل به فعل مرکب، انضمام اسم + گروه حرف اضافه + فعل مرکب یا ساده، انضمام اسم در جملة دو مفعولی، انضمام گروه حرف اضافه اشاره کرد.
۱۷۰۶.

بررسی ساختار معنایی جمله در زبانشناسی روسی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: الگوى ساختارى کمینه نحو معنایى مؤلفهء معنایى ، مؤلفه معنایى عینى مؤلفهء معنایى ذهنى

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۷۹ تعداد دانلود : ۸۷۲
امروزه زبان شناسان روس بیش از ثذشته توجه خود را به ساختار معنایى جمله معطوف کرده و بر پایهء دیدگاه هاى نظرى متفاوت، معنا و مفهرم جمله را بررسى و توصیف مى کنند. از میان دیدگاه هاى مختلف در این زمینه، مى توان دو دیدگاه را، به عنوان مهمترین روش هاى بررسى ساختار معنایى جمله، از دیگر دیدگاه ها متمایز نمود، نخست ساختار معنایى جملات با توجه به ساختار صررى آن ها بررسى مى شوند. تعیین و ترسیم "الگوى ساختارى جمله "، با هدف تعیین ساختار معنایى آن در دستور کار قرار مى گیرد. سپس زبانثناسان ساختار معنایى جملات را بدون توجه به ساختار صورى آن ها مورد بررسى قرار مى دهند. تعیین "مؤلفه هاى معنایى جمله " مهمترین رسیله براى تعیین ساختار معنایى جمله در نظر گرفته مى شود. مؤلفه هاى معنایى عینى و ذهنى به عنوان اجزاى معنایى الزامى جملات شناخته مى شوند! در این مقاله به بررس دو دیدگاه فوق در زبانثشاسى معاصر روسى مى پردازد.
۱۷۰۸.

بررسی تاثیرات بسامد در ساختهای نحوی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بسامد مورد بسامد نوع اثر فروکاهنده اثر حفظ کننده زایایی نحوی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۷۸ تعداد دانلود : ۹۰۹
در این مقاله ابتدا انواع بسامد شامل بسامد مورد (token frequency) و بسامد نوع (type frequency) در مطالعات زبانی معرفی می شود. سپس با تحلیل و واکاوی تعدادی از ساختهای زبانی، به بررسی تغییراتی که به موجب هر کدام از انواع بسامد در ساختهای نحوی و زبانی به وجود می آید می پردازیم و بر اساس این تغییرات، اثرات بسامد مورد را به دو نوع اثر فروکاهنده (reduction effect) و اثر حفظ کننده (conserving effect) تقسیم و اثرات بسامد نوع را در زایایی نحوی (syntactic productivity) بررسی می کنیم. اثرات بسامد مورد در نحو و تعامل آن با اثر بسامد نوع در طول زمان این امکان را به ما می دهد تا بسیاری از شرایط زبانی را که به نظر دلبخواهی می نماید تبیین نماییم.
۱۷۱۱.

کانونی سازی در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کانون پرسش واژه کانون اطلاعی کانون تقابلی مشخصة نوایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۷۷ تعداد دانلود : ۷۲۶
زبان فارسی ازجمله زبان هایی است که در آن کانونی سازی[1] رخ می دهد. درنتیجه رخ دادِ این پدیده، که نمونه ای از قلبِ نحوی[2] به شمار می رود، سازه نحویِ کانونی شده یا در سطح ساخت ظاهری جابه جا می شود و یا در سطحِ صورتِ منطقی به جایگاهِ شاخصِ فرافکنِ کانون. یافته ها نشان می دهد که: (الف) حرکت کانونی سازی، قبل از بازنمون[3]، ضرورتاً منجر به خوانشِ تقابلی نمی شود، (ب) کانونی سازی شامل حرکتِ کلِ سازة کانونی شده در سطح منطقی است، و فقط حرکتِ مشخصة کانون نیست، آن گونه که در ادبیاتِ مربوط ادعا شده است. (ج) در زبانِ فارسی، کانونی سازیِ تقابلیِ[4] دو سازه نحویِ ذاتاً غیرکانونی نیز امکان پذیر است.
۱۷۱۲.

اختصارسازی در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اختصارسازی اصل اقتصاد اصل کم کوشی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۷۶ تعداد دانلود : ۷۶۴
این مقاله با بررسی انواع اختصار و اختصارسازی در زبان فارسیِ کنونی نگاهی تاریخی نیز به این فرایند واژه سازی دارد و با ارائة شواهدی نشان می دهد که علیرغم نظر برخی از صاحب نظرانِ این حوزه، اختصارسازی در زبان فارسی قاعده مند و دارای قدمتی دیرینه است و حتی به دوران کتیبه نگاری برمی گردد. در این پژوهش، نگارندگان این بحث را برپایة اصول اقتصاد[1] و کم کوشی[2] گذاردهاند که زیف[3] در سال 1949 مطرح کرده بود. زیف و مارتینه (1962) در این مورد عنوان می کنند که اصل اقتصاد و کم کوشی در تمامی جوانب زندگیِ انسان، از حرکت و تولید گرفته تا سخن گفتن دیده می شود. رابطه فوق در زبان نیز وجود دارد و در همین راستا اصل اختصار بیان می شود که به طوردقیق می توان گفت رابطة معکوس بین طول کلمه ها و فراوانی کاربرد آن ها وجود دارد. پژوهش حاضر براساس پیکرة نوشتاری و گفتاری انجام گرفته و نمونه های ارائه شده از منابعی چون فرهنگ ها، مقالات و آگهی ها گردآوری شده اند. پس از بررسی حدود 400 واژة اختصاریِ فارسیِ گردآوری شده، 6 طبقة اصلی و حدود 50 طبقة فرعی شناسایی شده اند. مقالة حاضر با ذکر الگوهای ساختواژی اختصارات و با تایید نظریة زیف، نشان می دهد نیروی بازدارنده ای وجود دارد که توسط اصل اقتصادِ گوینده و شنونده اعمال می گردد.
۱۷۱۳.

تاثیر مهارت های عصب شناسی زبان بر یادگیری زبان خارجی نزد زبان آموزان خردسالان (Impact des techniques de PNL sur l’apprentissage de langue étrangère chez l’enfant)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: یادگیری زبان خارجی گروه ""برنامه ریزی عصب شناسی زبان بخاطرسپاری زبان آموز خردسال

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات و مطالعات بین رشته ای روانشناسی مفاهیم کلی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط ترجمه شناسی
تعداد بازدید : ۱۶۷۶ تعداد دانلود : ۱۱۳۲
در این مقاله به این پرسش خواهیم پرداخت که چگونه میتوان به زبان آموز خردسال در یادگیری زبان خارجی کمک کرد. برخی از محققین بر این باورند که یادگیری اساساً فرایند بخاطرسپاری است. اهمیت مسئله ""به خاطرسپاری"" نزد کودک از همین جا نشأت می گیرد. یکی از عواملی که کودک را به سمت موفقیت تحصیلی سوق می دهد، فراگیری بهتر به خاطر سپردن است. برای دستیابی به یادگیری مؤثر نزد خردسالان، باید مهارت های یادگیری مناسب انتخاب کرد. محققین گروه برنامه ریزی عصب شناسی زبان، مهارت های به خاطر سپاری متناسب با فرایند یادگیری زبان خارجی نزد خردسالان را ارائه میکنند. برخی از توصیه های نظری این گروه را مورد مطالعه قرار می دهیم. بر اساس این توصیه ها فعالسازی منابع حافظه ای خردسالان با کمک مهارت های بخاطرسپاری دیداری مناسب، موجب فعالسازی نیمکرة راست مغز خردسال میشود. از اینرو یادگیری زبان خارجی استوارتر می شود. این نظریه یادآور می شود که روش دیداری برای یادگیری زبان خارجی نزد خردسالان مؤثرتر است.
۱۷۱۴.

درک شنیداری تکیه واژگانی در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: تکیه واژگانی تکیه زیروبمی همبسته ادراکی توازن طیفی شدت انرژی کل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۷۶ تعداد دانلود : ۷۹۵
این مقاله به مطالعه درک شنیداری محل تکیه واژگانی در زبان فارسی می پردازد. در یک آزمایش ادراکی، جفت واژه کمینه تکیه ای بی معنی به عنوان محرک هدف انتخاب و مقادیر دیرش هجا، سطح شدت انرژی کل، سطح شدت انرژی فرکانس های میانی و بالا و فرکانس پایه واکه های تکیه-بر و بدون تکیه در دو بافت دارای تکیه زیروبمی و فاقد تکیه زیروبمی طی گام های مختلف بازسازی شد. محرک های بازسازی شده سپس در یک آزمون شناسایی به آزمودنی ها شامل 20 گویشور بومی فارسی معیار ارائه و از آنها خواسته شد هجای تکیه بر را در محرک های هدف مشخص کنند. نتایج به دست آمده، یافته های آزمایش تولیدی صادقی (2011) را تایید کرد. بر اساس این نتایج، در بافت دارای تکیه زیروبمی، درک محل تکیه تا حد زیادی تابعی از تغییرات فرکانس پایه است. هر اندازه تغییرات زیروبمی یا اختلاف سطح فرکانس پایه بین دو هجا باعث تمایز شنیداری محل تکیه واژگانی می شود. در این بافت اثر همبسته های دیگر بر درک تکیه، افزایشی است به این صورت که این همبسته ها سطح اطمینان پاسخ های شنیداری را تا حدودی افزایش می دهند. در بافت فاقد تکیه زیروبمی، اثر دیرش هجا بر درک تکیه واژگانی قویتر از همبسته های شدت انرژی از جمله سطح شدت انرژی کل و سطح شدت انرژی فرکانس های میانی و بالا است. این نتایج نشان می دهد در صورت حذف تغییرات زیروبمی شنونده فارسی به نشانه های دیرشی برای تعیین محل تکیه واژگانی وابسته است.
۱۷۱۵.

تحلیل مورایی کشش جبرانی واکه در گویش کردی سورانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کشش جبرانی گویش سورانی نظریة مورایی وزن کلمه وزن هجا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۷۵ تعداد دانلود : ۹۰۰
این مقاله کشش جبرانی واکه را در گویش کردی سورانی بررسی می کند. در نظریه مورایی، این فرایند به دلیل حذف واحدی از لایه واجی و آزاد ماندن مورای آن در لایه مورایی صورت می گیرد. دو نوع کشش جبرانی در این گویش تشخیص داده شده است: اول کشش جبرانی واکه ناشی از حذف همخوان و دیگری کشش جبرانی ناشی از حذف واکه. در این گویش، چهار همخوان مورایی / Ö /،/ h /،/ ð / و/ x / تشخیص داده شده است. این مقاله نشان می دهد که نتیجه این فرایند، به خلاف آنچه که هیز (1989) ادعا کرده است، حفظ وزن هجا نیست بلکه، حفظ وزن کلمه است.
۱۷۱۶.

بررسی تطبیقی کلمات اختصاری در فارسی، انگلیسی، عربی و ترکی استانبولی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: عربی انگلیسی فارسی کلمة اختصاری ترکی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۷۶ تعداد دانلود : ۱۰۰۰
یکی از فرایندهای عمده در واژه سازی، اختصارسازی است که در آن یک حرف یا مجموعه ای از حروف جایگزین یک کلمه یا عبارتی طولانی می شود. انگیزة اصلی اختصارسازی را می توان اصل کم کوشی معرفی کرد که بر اساس آن انسان می کوشد با صرف کمترین انرژی بیشترین حجم اطلاعات را انتقال دهد. در این پژوهش، ساختمان و بسامد کلمات اختصاری در چهار زبان فارسی، انگلیسی، عربی و ترکی بررسی شده است. ابتدا وبگاه های اینترنتی چهار کشور جمهوری اسلامی ایران، ایالات متحدة آمریکا، مصر و ترکیه در شش حوزة خبر، سیاست، ورزش، تجارت، علوم و فرهنگ در نظر گرفته شده و برخی متون آنها به طور تصادفی انتخاب شده است. علت انتخاب وبگاه های اینترنتی این است که متون درج شده در این رسانه به طور معمول در صفحة نمایشگر به نمایش درمی آید و استفاده از کلمات اختصاری باعث صرفه جویی در فضای مجازی می شود. متون انتخاب شده برای هر زبان شامل 60000 واژه می باشد و کل پیکره 240000 واژه را دربرمی گیرد. یافته های تحقیق نشان می دهد که زبان انگلیسی از نظر تعداد کلمه (نوع) و نیز بسامد تکرار کلمات اختصاری در جایگاه نخست است و ترکی، فارسی و عربی در رتبه های بعدی قرار می گیرند. بررسی ساختار درونی کلمات اختصاری نیز نشان می دهد که بیش از نیمی از کلمات اختصاری پیکره سه حرفی هستند. تأمل در دو عامل الفبا و ملاحظات رده شناختی چهار زبان مورد بررسی نیز نشان می دهد که عامل الفبا و خط نقش مهم تری در گرایش اهل زبان به ساخت و کاربرد کلمات اختصاری ایفا می کند.
۱۷۱۷.

نگرش احمد غزّالی به عشق بربنیاد نظریة استعارة شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها زبان شناسی شناختی
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه عرفان و تصوف در ادبیات بررسی مفاهیم عرفانی و اصطلاحات تصوف در ادبیات
تعداد بازدید : ۱۶۷۴ تعداد دانلود : ۹۵۹
نظریه استعارة شناختی از دیدگاه های قابل توجه در زمینة تحقیقات زبان شناسی شناختی است که با توجه به نگاشت های متشکل از دو قلمرو منبع و هدف، به بررسی و تحلیل مفاهیم انتزاعی مطرح شده در زبان می پردازد. هدف نگارندگان در این مقاله بررسی مفهوم «عشق» برپایة بازیابی عناصر واژگانی در قلمروهای حسی این مفهوم در رسالة سوانح العشّاق خواجه احمد غزّالی (520 ق) به منظور مشخص کردن شبکه های استعاری و کشف استعاره های کانونی و اصلی این مفهوم و درنهایت رسیدن به دیدگاه نویسنده دربارة عشق بوده است. نگارندگان با استفاده از نظریة استعارة شناختی به بررسی مفهوم عشق در متن فوق پرداخته و نشان داده اند که دیدگاه غزّالی به عشق دیدگاهی زاهدانه و عابدانه است، نه عاشقانه.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان