هادی صادقی

هادی صادقی

مدرک تحصیلی: دکتری دین پژوهی دانشگاه ادیان و مذاهب قم

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۱ تا ۶۶ مورد از کل ۶۶ مورد.
۶۱.

اخلاق فضیلت؛ منظری قرآنی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق پژوهی سال ۲ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۴ 25 - 57

کلیدواژه‌ها: اخلاق هنجاری اخلاق قرآنی اخلاق فضیلت فضیلت گرایی فضایل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸ تعداد دانلود : ۱۰۸
اخلاق فضیلت یکی از نظریه های اخلاقی است که اهتمام ویژه ای بر شخصیت فاعل و ویژگی ها آن دارد . در مقابل اخلاق فضیلت ، نظریه های عمل محور (وظیفه نگر و غایت نگر) قرار دارند . شناخت دیدگاه قرآن ، به عنوان مهم ترین منبع اعتقادی و عملی دین اسلام ، در میان نظریه های اخلاق هنجاری ضروری به نظر می رسد . از همین رو، در این پژوهش می کوشیم ضمن تبیین دقیقِ اخلاق فضیلت و ویژگی های آن ، به سراغ آیات قرآنی رفته ، دیدگاه قرآن در قبال این نظریه را تبیین کنیم . دیدگاهی که از مجموع شواهد قرآنی برداشت می شود، تأیید اخلاق فضیلت با رویکرد فضیلت موضوع )فاعل محور و فاعل مقدّم( است ، اما برای رویکردهای فضیلت معیار و فاعل مبنا شاهد قوی ای یافت نشد . اخلاق قرآنی با محور قرار دادنِ قلب و روح در مقابل افعال ظاهری انسان و ایمان در مقابل عمل صالح و همچنین با طرح «اسوه» به عنوان معیار شناخت اخلاق، رویکردی بسیار نزدیک به اخلاق فضیلت، اتخاذ کرده است .
۶۲.

بررسی تاریخی نظریه امر الهی و نقش های خدا در فلسفه اخلاق غرب(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق پژوهی سال ۱ بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ 25 - 56

کلیدواژه‌ها: اخلاق هنجاری نظریه امر الهی اراده الهی نقش خدا در اخلاق تاریخ فلسفه اخلاق غرب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵ تعداد دانلود : ۹۸
بر اساس نظریه امر الهی، خوبی و بدی اعمال وابسته به اوامر و نواهی الهی اند و از همین رو، امر/ اراده الهی نقش و نمودی پررنگ در حوزه اخلاق دارد. شواهد اولیه بر این نظریه همراه با اشاره هایی  به نقش خدا در اخلاق را می توان در محاورات سقراط و به ویژه رساله اوثیفرون  سراغ گرفت، اما این نظریه، تقریرهای گونه گون و تکامل یافته تری نیز دارد و افزون بر  آباء کلیسا و اندیشه ورزانی چون آگوستین، گریگوری کبیر و اکامی، فیلسوفان دوره رنسانس و عصر روشنگری (همچون لوتر، بیکن و سوآرز)  نیز تقریرهایی از این نظریه ارائه داده اند. دکارت، لاک، پالی و کِرکِگور را می توان از هوادارن این نظریه در دوره مدرن به شمار آورد. به اذعان و اعتقاد بسیاری، ارائه تقریری نو و  تعدیل شده از این نظریه به دست مری آدامز، به احیای این نظریه در دهه های اخیر انجامیده و اقبال برخی فیلسوفان به آن را در پی داشته است. در این مقاله، ضمن گذری تاریخی و با نیم نگاهی تحلیلی، به طرح اجمالی رویکردها به این نظریه با توجه به نقش های خدا در اخلاق و تقریرهای سنتی و نوپدید آن در فلسفه اخلاق غرب پرداخته می شود.
۶۳.

نقش «قصد» در حُسن و قُبح اخلاقی ، از منظر آخوند خراسانی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق پژوهی سال ۳ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۸ 43 - 68

کلیدواژه‌ها: قصد حسن اخلاقی حسن فاعلی حسن فعلی اثر قصد جاهل اثر قصدِ متجری اثر قصد بر حُسن و قبح

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹ تعداد دانلود : ۸۷
بحث حُسن  و قُبح از مسائل مهم کلام ، فلسفه و اصول فقه است. از طرفی دیگر ، قضاوت درباره نیکویی و بدی ، به متغیّرهایی نظیر «قصدِ فاعل» وابسته است. یکی از مسائل مورد کنکاش فقیهانِ اصولی و فیلسوفان اخلاق ، بررسی نقش قصد در ارزش عمل و حُسن  و قُبح افعال است. در این میان ، اندیشه های ملا محمد کاظم خراسانی (آخوند خراسانی) ، درباره تأثیر قصد بر حُسن  و قُبح افعال از اهمیت فراوانی برخوردار است. در این مقاله با روش تحقیقی۔ توصیفی ، ضمن مفهوم پردازی حُسن  و قُبح و تبیین دیدگاه های مختلف درباره معنای آنها ، نظر فقیه و اصولی بزرگ ، آخوند خراسانی درباره نقش قصد در حُسن  و قُبح اخلاقی تحلیل شده است. از نظر آخوند خراسانی ، « حُسن  و قُبح» همان ملائمت و منافرت فعل با قوّه عاقله است. به این معنا که هر عملی که مورد تأیید عقل باشد ، ملائم و اگر عقل آن را تأیید نکند ، مورد تنفر است. قصد فاعل نیز یکی از معیارهای ملائمت و منافرت با عقل است. بدین ترتیب ، قصد خوب ، حُسن فاعلی دارد ، چنان که قصد بد قُبح فاعلی دارد ، یعنی عقل اراده انجام افعال قبیح را نمی پسندد و به قبح آن حکم می کند و به تبع قبحِ نیّت عمل نیز قبیح شمرده می شود.
۶۴.

رجعت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم حدیث سال ۱۶ زمستان ۱۳۹۰ شماره ۴ (پیاپی ۶۲) 44 - 69
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰ تعداد دانلود : ۶۷
رجعت از آموزه های اختصاصی شیعه است و در اصطلاح به معنای بازگشت جمعی از مردگان مؤمن و کافر به زندگی دنیا هنگام قیام حضرت مهدی(ع) است تا کافران مجازات دنیوی خود را ببینند و مؤمنان نیز ضمن مشارکت در قیام حضرت مهدی(ع) از مجازات کافران خوشنود گردند. در این نوشتار ادله قرآنی و روایی رجعت بررسی شده و به شبهات مطرح شده پاسخ داده شده است و در انجام چنین بیان شده است که حتی اگر کسی نخواهد جزئیات رجعت را آن چنان که در پاره ای روایات آمده است بپذیرد، اما چاره ای ندارد که اصل رجعت را قبول کند. ادله محکم قرآنی و روایی در این زمینه قاطع اند و نمی توان آنها را انکار کرد، هر چند فهم جزئیات رجعت بر برخی دشوار باشد.
۶۵.

دراسه التعارض بین القواعد والمعتقدات الریاضیه من منظور حب الذات والإسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دراسات فی العلوم الانسانیه دوره ۳۱ سال ۱۴۴۶ شماره ۳ 115 - 133
تعداد بازدید : ۶۵ تعداد دانلود : ۲۳
التعارض بین القواعد والمعتقدات الریاضیه والاختیار الصحیح هو مسأله أخلاقیه. ویعتمد المخرج من التعارض علی توفیر معیار التقییم حتی یتمکن العامل الأخلاقی من اتخاذ الاختیار الصحیح بناءً علیه. لقد تناول البحث الحالی المعاییر والاتجاهات فی تعارض متطلبین متعارضین من خلال المنهج التحلیلی التطبیقی من منظور الأنانیه النفسیه علی الذات والإسلام. فالأنانی النفسی، القائم علی النزعه إلی حب الذات، یدرک الخیر الأکبر والمتعه فی اتباع القواعد الریاضیه. ویتجاهل هذا الفکر اتجاهات أخری فی الحسابات من خلال الترکیز علی النظام العالمی والتعبیر عن بعض الحقائق. ورغم أن بعض الآیات القرآنیه تؤکد جزءا من هذا الإتجاه، إلا أن آیات أخری تشیر إلی اتجاهات أخری وتفوقها، ولذلک فإن احتکار الموقف فی حب الذات هو ناقص، ولا یشمل کل الحقائق. ومن وجهه نظر علماء الإسلام، فإن العقل یقدر أطراف التعارض من خلال القواعد الأساسیه للتعارض، والتفضیل أهم من الوجوب. إن الامتثال لمتطلبات الله الأساسیه أمر مهم، وبالتالی فإن نفی المتطلبات غیر الضروریه هو شرط المعتقدات قبل قواعد الریاضه. إن خلق إجماع نسبی فی اتجاه تعدیل القواعد الریاضیه التی تتعارض مع المعتقدات هو أحد الطرق الأخری لحل التعارضات.
۶۶.

بررسی تعارض اخلاق جوانمردی با منافع در مسابقات ورزشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تأملات اخلاقی دوره ۵ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲ 133 - 146

کلیدواژه‌ها: اخلاق جوانمردی تزاحم تعارض اخلاقی منافع مسابقات ورزشی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷ تعداد دانلود : ۶۵
از مباحث مهم در حیطه ورزش، تعارض اخلاق جوانمردی با منافع حاصل از پیروزی است. این نوشتار با رویکرد تحلیلی - کاربردی به ارزیابی رفتار پدرو زابالا در استنکاف از گل زنی به سبب تصادم رقیب در بازی فوتبال پرداخته است. اخلاق جوانمردی فراتر از قوانین و تجلی فضایل انسانی در گسترهٔ ورزش است. جهت ارزیابی، درستی یا نادرستی رفتار جوانمردانهٔ پدرو زابالا و نادیده انگاشتن منافع تیم، نیاز به معیار ارزشگذاری است. معیار ارزشگذاری فعل اخلاقی در نظریات خودگروی، سودگروی و دیگرگروی با عنایت به افراد دریافت کنندهٔ خیر بررسی گردید؛ اما راه کار جامع و عاری از نقص در تشخیص وظیفهٔ اخلاقی به دست نیامد. در عرضه تعارض اخلاقی بر اندیشه علمای اسلام، با توجه به ادله موافقان و مخالفان رفتار پدرو زابالا، قواعد اصولی تزاحم به واسطه مرجحات و تشخیص الزام أهمّ (مهم تر)، وظیفه فاعل اخلاقی را معین نمود. قاعده تقدم أهم بر مهم و قاعده اولویت دفع مفسده بر جلب منفعت، راه شناخت الزام أهم و وظیفهٔ اخلاقی است. براین مبنا وظایف شغلی و منافع تیم امر مهم تر و گل زدن دفع مفسده است؛ درنتیجه وظیفه اخلاقی پدرو زابالا گل زدن است. قصور در گل زدن، به دلیل ارزش های اخلاقی (غیرمنصفانه بودن ادامه بازی)، احسان و فعل اخلاقی است نه وظیفه اخلاقی، مانند بخشش قاتل توسط اولیای دم. از این رو نمی توان آن را در موقعیت های مشابه به دیگران توصیه نمود.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان