اسماعیل زارعی زوارکی

هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی تأثیر استفاده از فناوری واقعیت افزوده بر اشتیاق تحصیلی دانش آموزان پایه هفتم در درس زبان انگلیسی است. جامعه آماری؛ کلیه دانش آموزان پایه هفتم شهر تهران بودند که در سال تحصیلی 98-1397 در دبیرستان های دوره اول آموزش وپرورش شهر تهران مشغول به تحصیل بودند. نمونه آماری با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شد. اجرای این پژوهش آزمایشی، از نوع پیش آزمون-پس آزمون با دو گروه آزمایش و گواه بود. تعداد نمونه در این پژوهش 30 نفر انتخاب گردید که به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفره گروه آموزش به شیوه واقعیت افزوده و گروه آموزش به روش سنتی قرار گرفتند. ابزار جمع آوری اطلاعات در این پژوهش شامل پرسشنامه اشتیاق تحصیلی فردریکز، بلومنفیلد و پاریس (2004) بود. روایی پرسشنامه اشتیاق تحصیلی توسط اساتید و متخصصان این حوزه تأیید شده است و ضریب پایایی این آزمون نیز با استفاده از روش آلفای کرونباخ 66/0 به دست آمده است. روش اجرا به این صورت بود که ابتدا پیش آزمون اشتیاق تحصیلی بر روی اعضای گروه های آزمایش و گواه اجرا شد. سپس مباحث انگلیسی، به گروه آزمایش از طریق اپلیکیشن واقعیت افزوده، آموزش داده شد و گروه گواه نیز به روش معمول توسط معلم آموزش دیدند. در پایان دوره، پس آزمون اشتیاق تحصیلی اجرا گردید. برای تحلیل داده ها از آزمون آماری تحلیل کوواریانس یک متغیره (ANCOVA) استفاده شد. طبق یافته های پژوهشی بین میانگین اشتیاق تحصیلی در گروه های آزمایش و گواه اختلاف معنی داری وجود داشت. بنابراین می توان گفت استفاده از فناوری واقعیت افزوده در اشتیاق تحصیلی دانش آموزان پایه هفتم در درس زبان انگلیسی تأثیرگذار است.

هدف پژوهش حاضر تدوین اهداف راهبردی برای توسعه برنامه درس پژوهی با روش آمیخته بود. جامعه آماری بخش کیفی شامل اعضای دبیرخانه و کمیته راهبردی درس پژوهی استان قم به تعداد 35 نفر بودند. در بخش کمی، 297 نفر از شرکت کنندگان در برنامه درس پژوهی انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در بخش کیفی، مصاحبه گروه های کانونی، و در بخش کمی از پرسشنامه محقق ساخته بود که اعتبار آن توسط متخصصان موضوعی و پایایی آن با ضریب (85/0) تأیید شد. نتایج مصاحبه، 13 نکته اصلی را نشان داد که آزمون توافق نظر کاپای کوهن شش مورد را حذف و سایر موارد را برای تعیین چشم انداز برنامه درس پژوهی استفاده کرد. همچنین، نتایج پرسش های دوم و سوم، پس از شناسایی قوت ها و ضعف های عوامل داخلی و فرصت ها و تهدیدهای عوامل خارجی تأثیرگذار و تحلیل ضریب اهمیت آن ها به ترتیب، بیان کننده پیشی داشتن فرصت ها بر تهدیدهای عوامل خارجی و بالابودن ضعف ها بر قوت های عوامل داخلی بود. سپس، 10 راهبرد شناسایی و بعد از مشخص شدن جذابیت هر یک، پنج راهبرد انتخاب شده، و برای تدوین برنامه های عملیاتی معرفی شد.

هدف از انجام پژوهش حاظر تأثیر استفاده از فناوری واقعیت افزوده در یادگیری و یادداری دانش آموزان پایه هفتم در درس زبان انگلیسی می باشد. در این پژوهش جامعه آماری؛ کلیه دانش آموزان پایه هفتم شهر تهران بودند که در سال تحصیلی 98-1397در دبیرستان های دوره ی اول آموزش و پرورش شهر تهران مشغول به تحصیل بودند. با روش نمونه گیری هدفمند انجام شد. روش اجرای این پژوهش شبه آزمایشی، از نوع پیش آزمون_ پس آزمون با گروه کنترل بود. تعداد نمونه در این پژوهش 30 نفر انتخاب گردید که به صورت تصادفی 15 نفر آن ها در گروه آزمایش و 15 نفر دیگر در گروه کنترل قرار گرفتند. در این پژوهش از آزمون محقق ساخته زبان انگلیسی استفاده شد. این طرح به این صورت بود که ابتدا پیش آزمون یادگیری بر روی اعضای هر دو گروه آزمایش و کنترل اجرا شد. سپس گروه آزمایش در مقابل متغیر مستقل یعنی آموزش از طریق نرم افزار واقعیت افزوده و گروه کنترل تحت آموزش سنتی قرار گرفتند. در انتها این دو گروه در مقابل پس آزمون یادگیری قرار گرفتند. بعد از گذشت دو هفته از آموزش نیز آزمون یادداری اجرا شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری در دو سطح توصیفی (شاخص های مرکزی و پراکندگی) و استنباطی (تحلیل کواریانس) استفاده شده است. طبق یافته های پژوهشی بین میانگین یادگیری، یادداری در گروه های شاهد و آزمایش اختلاف معنی داری وجود دارد. بنابراین می توان بیان کرد که استفاده از فناوری واقعیت افزوده در یادگیری، یادداری دانش آموزان پایه هفتم در درس زبان انگلیسی تأثیرگذار است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت موجود شایستگی های دانشجو معلمان آموزش ویژه انجام شد. برای انجام این پژوهش در ابتدا از طریق پرسشنامه محقق ساخته به بررسی وضعیت موجود شایستگی های دانشجومعلمان آموزش ویژه از نظر دانشجویان و اساتید آنها پرداخته شد. سپس این نظر سنجی بر روی نمونه 21 نفری از اساتید رشته آموزش کودکان استثنایی شاغل در پردیس های دانشگاه فرهنگیان استان تهران و همچنین نمونه ی 30 نفری از دانشجو معلمان آموزش ویژه در پردیس های دانشگاه فرهنگیان استان تهران، صورت گرفت که به شیوه هدفمند انتخاب شدند. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه توسط متخصصان تایید و مقدار پایایی آن با روش آلفای کرنباخ 6/92 درصد محاسبه شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها در این بخش از پژوهش، از آزمون تی تک نمونه ای استفاده شد.

هدف پژوهش حاضر شناسایی مؤلفه ها و چارچوب مدل آموزشی برای به کارگیری فناوری در برنامه فلسفه برای کودکان برای دانش آموزان بااستعداد و اعتبار یابی درونی آن بود. روش پژوهش آمیخته از نوع اکتشافی بود. در بخش کیفی پژوهش برای به دست آوردن مدل طراحی آموزشی از تحلیل محتوای استقرایی و در بخش کمی برای اعتبار یابی درونی مدل به روش پیمایشی از طریق پرسشنامه ازنظر متخصصان استفاده شد. جامعه آماری در بخش کیفی متخصصین مرتبط با موضوع در رشته های تکنولوژی آموزشی، آموزش و پرورش کودکان استثنائی و فلسفه آموزش وپرورش، اسناد و منابع مکتوب و الکترونیکی و در بخش کمی نیز متخصصین رشته های مذکور بودند. نمونه ها در هر دو گروه به صورت هدفمند انتخاب شدند که در بخش کیفی برای مصاحبه 31 تن از متخصصین و کارشناسان و در بخش کمی 36 نفر از متخصصین در دانشگاه ها و مؤسسات مختلف کشور بودند. جمع آوری داده ها در بخش کیفی با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته و تحلیل محتوا از اسناد و در بخش کمی با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته صورت گرفت. بر اساس تحلیل محتوای انجام شده، 7 طبقه اصلی به دست آمد. همچنین 39 زیر مؤلفه برای طبقه های اصلی استخراج گردید. پس از استخراج کدها، مؤلفه ها و زیر مؤلفه ها در قالب مدل ارائه شدند. نتایج حاصله از اعتبار یابی درونی بر اساس نظر متخصصان نشان داده شده است که مدل آموزشی ارائه شده از اعتبار درونی مطلوبی برخوردار است و اثربخشی لازم را برای آموزش به دانش آموزان بااستعداد دارد.

موضوعات عملی از نوع انتقالی ازجمله موضوعاتی هستند که در هنرستان های فنی و حرفه ای دنبال می شوند. هدف پژوهش حاضر طراحی و اعتباریابی الگوی آموزشی موضوعات عملی از نوع انتقالی در هنرستان های فنی و حرفه ای با رویکرد سازنده گرایی است. در این راستا، پژوهش به شکل آمیخته با روش تحقیق متوالی و از نوع اکتشافی متوالی با طرح تدوین مدل انجام شد. در ابتدا پژوهش کیفی با روش های تحلیل محتوای کیفی، مصاحبه و پژوهش تکوینی اجرا گردید. در این بخش الگوی آموزشی موضوعات عملی انتقالی با رویکرد سازنده گرایی طراحی شد. سپس در بخش کمی، اعتبار محتوایی الگو بررسی و در ادامه برای اعتباریابی بیرونی بسته آموزشی برگرفته از الگو، از روش پژوهش کمی نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل استفاده گردید. در تحلیل محتوای کیفی، واحد تحلیل مضمون بود. در بخش پژوهش کمی همچنین 60 نفر از دانش آموزان رشته رایانه پایه دهم ارومیه در سال تحصیلی 98-97 به صورت دردسترس انتخاب شده و به صورت تصادفی در گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. روش تحلیل در این بخش فراوانی و میانگین و تحلیل کوواریانس بود که براین اساس بسته آموزشی برگرفته از الگو، دارای اعتبار بیرونی است. بر اساس نتایج این پژوهش، الگوی اختصاصی برای آموزش موضوعات عملی از نوع انتقالی با رویکرد سازنده گرایی در هنرستان های فنی و حرفه ای طراحی شد. بر اساس نتایج این پژوهش، پیشنهاد می شود برای آموزش موضوعات عملی انتقالی در هنرستان های فنی و حرفه ای از رویکرد سازنده گرایی در قالب الگوی طراحی شده، استفاده شود.

دانشجومعلمان آموزش ویژه برای تعیین دقیق وضعیت و نیازهای دانش آموزان خود و پیش بینی و طراحی آموزش ویژه و حمایت از دانش آموزان با نیازهای ویژه، همچنین مقابله با چالش ها و مشکلاتی که در طول فعالیت های آنها به عنوان معلم آموزش ویژه به وجود می آید، نیاز به مهارت ها و شایستگی های کاملا تخصصی دارند. این مطالعه به تعریف، دامنه ها و سطح شایستگی دانشجو معلمان آموزش ویژه و اعتباریابی آن می پردازد. در این پژوهش، از طرح تحقیق آمیخته استفاده شد، به این ترتیب که در بخش کیفی از روش پژوهش اسنادی و تحلیل محتوای کیفی با رویکرد قیاسی با ماتریس ساختار نیافته استفاده شد و در بخش کمی از طریق تشکیل گروه های کانونی متشکل از 10 نفر از متخصصان آموزش ویژه و تدوین 12 ملاک، به اعتبار یابی شایستگی ها پرداخته شد. برای جستجو و جمع آوری متون و مقالات علمی، شیوه مرور نظام مند به کار رفت. همچنین با  صاحب نظران و متخصصان آموزش کودکان استثنایی، کارفرمایان سازمان و ادارات آموزش و پرورش استثنایی کشور و اعضای هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان، مصاحبه نیمه ساختار یافته انجام شد. اعضای نمونه به شیوه هدفمند انتخاب و بعد از مصاحبه با 21 نفر به تکرار رسید و مطابق به نظر استاد راهنما ادامه مصاحبه ضروری نبود. نتیجه گیری: تعریف حوزه های سطوح دستیابی به شایستگی ها برحسب اهداف و زمینه های فرهنگی، سیاسی و آموزشی سازمان ها در کشورها و جوامع گوناگون متفاوت است. با انجام این مرور نظام مند، پنج حوزه اصلی و 47 زیرمجموعه و همچنین سه سطح دستیابی به شایستگی ها شناسایی شد.

استفاده از فن آوری در آموزش برای کمک به افراد دارای اختلال طیف اوتیسم در سالهای اخیر با رشد چشمگیری همراه بوده است. این پژوهش با هدف ساخت مقیاس درجه بندی نگاره ای توصیفی برای سنجش مولفه های انتقال یادگیری افراد دارای اختلال طیف اوتیسم در طراحی محیط های یادگیری چندرسانه ای انجام شد. روش این پژوهش رویکرد آمیخته (کیفی-کمی-کیفی) بوده است. پژوهش با مطالعه منابع معتبر و مرتبط برای یافتن مولفه های موثر در بهبود انتقال یادگیری آغاز و با استخراج مولفهها و راهبردهای مناسب ادامه یافت. برای 12 مؤلفه استخراج شده 86 گویه یا راهبرد طراحی و در اختیار 27 نفر از متخصصان رشته تکنولوژی آموزشی در سطح دکتری و دانشجوی دکتری قرار گرفت. به منظور تحلیل پاسخها از شاخص روایی محتوا) (CVI استفاده گردید. شاخص I-CVI گویه های ابزار به استثنای 5 گویه که در سطح 0.78 ارزیابی شدند، برای سایر گویه ها امتیازی بالاتر از 0.79 را در بر داشت، همچنین مقدار محاسبه شده برای شاخص S-CVI برابر 0.89 بود که مقدار مطلوبی ارزیابی میشود. با تکیه بر این نتایج، مقیاس درجهبندی تولید شده در این پژوهش ابزار مناسبی برای سنجش مطلوبیت مؤلفههای موثر در افزایش انتقال یادگیری با استفاده از محیط های چندرسانه ای آموزشی بوده و پژوهشگران استفاده از آن را در مراحل طراحی و یا ارزشیابی محیط های یادگیری چندرسانه ای برای افراد دارای اختلال طیف اوتیسم توصیه می کنند.

هدف پژوهش حاضر امکان سنجی استقرار و به کارگیری نظام آموزش مجازی در آموزش و پرورش شرق استان گیلان بود. پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر نوع، توصیفی - پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش حاضر فرهنگیان آموزش و پرورش شرق استان گیلان به تعداد 1536 نفر بود. از این میان، 306 نفر برای نمونه به روش تصادفی طبقه ای به صورت نسبی انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بود که شامل 25 گویه است. این پرسشنامه با طیف چهاردرجه ای لیکرت، نمره گذاری شد و شامل سه حیطه با مؤلفه های شرایط و قابلیت و امکان استقرار و به کارگیری نظام آموزش مجازی، زمینه های کاربردی امکان استقرار و به کارگیری نظام آموزش مجازی، عوامل تسهیل کننده امکان استقرار نظام آموزش مجازی است. پرسشنامه پژوهش از لحاظ صوری روایی محتوا دارد و پایایی آن با محاسبه آلفای کرونباخ 85/0 تأیید شد. داده های پژوهش در سطح توصیفی با محاسبه فراوانی، میانگین و انحراف معیار توصیف شدند و در سطح استنباطی، با آزمون تی تک نمونه ای پرسش های پژوهش پاسخ داده شد. نتایج پژوهش نشان داد امکان استقرار و به کارگیری نظام آموزش مجازی در آموزش و پرورش شرق استان گیلان مطلوب است. همچنین، از لحاظ شرایط و قابلیت، زمینه های کاربردی، عوامل تسهیل کننده نظام آموزش مجازی در آموزش و پرورش شرق استان گیلان وضعیت مطلوب است.

هدف: هدف از این پژوهش شناسایی الگوی آموزشی کارورزی بر اساس نظریه استاد شاگردی شناختی برای اجرای دوره های کارورزی در دانشگاه فرهنگیان است. در این پژوهش از روش آمیخته، از نوع طرح اکتشافی و جامعه آماری شامل متخصصین دانشگاه فرهنگیان و اسناد و منابع مکتوب و الکترونیکی بوده است. نمونه ها در بخش کیفی بر اساس نمونه گیری هدفمند، تعداد 12 نفر از متخصصین دانشگاه فرهنگیان و منابع مکتوب و الکترونیکی مرتبط انتخاب و در بخش کمی تعداد 30 نفر از متخصصین دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه علامه طباطبائی مشخص شدند. جمع آوری داده ها در بخش کیفی با استفاده مصاحبه نیمه ساختاریافته و تحلیل محتوا و در بخش کمی با استفاده از پرسش نامه محقق ساخته انجام گرفته است. تجزیه وتحلیل داده های حاصل از مصاحبه کیفی نیز با استفاده از روش تحلیل محتوای قیاسی و در بخش کمی با استفاده روش های آماری توصیفی و استنباطی انجام شد. نتایج پژوهش به شناسایی و انتخاب شش مؤلفه اصلی به شرح؛ مدل سازی ذهنی، داربست زنی، کنش تعاملی، ایجاد موقعیت اندیشه ورزانه، تأمل حرفه ای و کشف منجر گردید. همچنین هشت زیرمقوله برای مقولات اصلی استخراج شدند که عبارت اند از: شناسایی و تعریف مسئله، طراحی محیط یادگیری، اجرای واحد یادگیری، اشتراک گذاری تجارب یادگیری، بازاندیشی، ایده پروری، اصلاح و اجرای واحد یادگیری و گزارش یافته ها. برای اجرای الگوی استخراج شده بیست ویک اقدام اجرایی پیشنهاد شده است. نتایج پژوهش در بخش کمی بیانگر این است که از دیدگاه متخصصان میزان اعتبار الگوی آموزشی کارورزی در سطح بالا و کاملاً مطلوبی قرار دارد.

پژوهش حاضر به منظور بررسی تاثیر استفاده از فناوری واقعیت افزوده بر یادگیری دانش آموزان نارسا خوان پایه دوم ابتدایی شهر تهران صورت گرفته است. روش پژوهش از نوع شبه آزمایشی و طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل و آزمایش بود و جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان نارساخوان پایه دوم ابتدایی شهر تهران در سال تحصیلی 98-1397 بود، که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس به دو گروه تقسیم شدند. ابتدا پیش آزمون یادگیری بر روی دو گروه اجرا شد، پس از اجرای پیش آزمون، گروه آزمایش در معرض متغیر مستقل (فناوری واقعیت افزوده) قرار گرفت و گروه کنترل به روش سنتی آموزش داده شدند و از هر دو گروه پس آزمون یادگیری به عمل آمد. ابزار اندازه گیری یادگیری پرسشنامه محقق ساخته یادگیری بود. برای تجزیه و تحلیل پیش آزمون و پس آزمون در دو گروه کنترل و آزمایش از آمار توصیفی و استنباطی (آزمون تحلیل کواریانس) استفاده شد. به طور کلی نتایج به دست آمده از پژوهش نشان داد به کارگیری فناوری واقعیت افزوده با اطمینان 95/0 در افزایش یادگیری دانش آموزان نارساخوان موثر است و می توان از این فناوری به عنوان ابزاری در یادگیری دانش آموزان نارساخوان استفاده کرد.

هدف از پژوهش بررسی تاثیر آموزش مبتنی بر فناوری بر انگیزش پیشرفت تحصیلی، یادگیری، و یادداری دانش آموزان کم توان ذهنی در درس زبان انگلیسی بود. این پژوهش یک پژوهش کاربردی بود که به روش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان دختر کم توان ذهنی استان کرمان بودند که در سال تحصیلی 98-1397 در پایه هفتم مشغول به تحصیل بودند. از میان آنها تعداد 28 دانش آموز با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش طی یک ماه در کنار آموزش سنتی معلم، از آموزش آنلاین و آفلاین نیز بهره مند شدند اما گروه کنترل به شیوه سنتی آموزش دیدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ی انگیزش پیشرفت تحصیلی ولایتی (1395)، آزمون محقق ساخته یادگیری و آزمون محقق ساخته یادداری بود که برای هر دو گروه یکبار قبل از شروع کار و یکبار پس از پایان کار انجام شد. داده های گردآوری شده با روش تحلیل کواریانس چند متغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج تحلیل های آماری نشان دادند آموزش مبتنی بر فناوری به طور معناداری موجب افزایش انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان گروه آزمایش و همچنین بهبود و رشد یادگیری و تداوم یادداری آنها در درس زبان انگلیسی شده است.

مقدمه: استفاده از فناوری های جدید در آموزش از جمله موضوع هایی است که در دو دهه گذشته مورد توجه صاحب نظران آموزش و یادگیری قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر غنی سازی برنامه درسی زبان انگلیسی با رویکرد فناوری کمکی و بررسی تأثیر آن بر یادگیری دانش آموزان با آسیب های جسمی – حرکتی بود. روش کار: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر با آسیب جسمی-حرکتی که در شهر تهران مشغول به تحصیل بودند، می باشد. با توجه به تعداد کم جامعه آماری، با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند به شکل در دسترس، تعداد 16 نفر از دانش آموزان با آسیب جسمی-حرکتی پایه هفتم متوسطه اول در سال تحصیلی 97-1396 مجتمع امام علی(ع) در شهر تهران انتخاب گردید. ابزار جمع آوری داده ها، آزمون یادگیری متخصص ساخته بود. برای بررسی روایی محتوایی ابزار از دو شاخص شاخص نسبت روایی محتوایی لاوشه (1975) و شاخص روایی محتوایی والتز و باسل (1981) استفاده شد. همچنین پایایی آزمون با استفاده از روش آلفای کرونباخ 88/. به دست آمد که نشان دهنده این است که آزمون از پایایی خوبی برخوردار بود. گروه آزمایش طی شش جلسه درس زبان انگلیسی را با استفاده از الگوی آموزشی غنی شده با فناوری کمکی(آنلاین و آفلاین) آموزش دیدند و گروه کنترل به شیوه معمول آموزش دیدند. در بخش آنلاین از وب سایت کوئیا و در بخش آفلاین از نرم افزار چند رسانه ای درس زبان انگلیسی استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری در دو سطح توصیفی (شاخص های مرکزی و پراکندگی) و استنباطی (تحلیل کواریانس) استفاده شده است. یافته ها: یافته ها نشان داد که پس از تعدیل نمرات پیش آزمون، تفاوت معنی داری بین گروه آزمایش و کنترل در متغیر یادگیری وجود دارد (05/0 ≥ P ). بنابراین نتایج این پژوهش در راستای سایر پژوهش های انجام شده، بیانگر نقش مثبت استفاده از فناوری های کمکی در افزایش یادگیری دانش آموزان با آسیب های جسمی – حرکتی بود. نتیجه گیری: براساس یافته های این پژوهش می توان پیشنهاد داد از این الگو به عنوان راهکاری اجرایی برای یکی از اهداف کلان در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش "بهره مندی هوشمندانه از فناوری های نوین در نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی مبتنی بر نظام معیار اسلامی" استفاده شود.

زمینه و هدف: هدف اصلی ابزارهای کمکی جابجایی برای افراد آسیب دیده بینایی، حرکت امن و مستقل در محیط است. بیشترین فعالیت هایی که تاکنون برای کاهش محدودیت های افراد دارای آسیب بینایی انجام شده، بر روی حرکت و جابجایی این افراد در محیط های آشنا و نا آشنا و مهارت های خواندن و نوشتن آن ها برای دستیابی به استقلال فردی متمرکز بوده اند. عصای سفید، سگ راهنما و ابزارهای جابجایی الکترونیکی از عمده ترین گزینه های مورد استفاده در جابجایی افراد آسیب دیده بینایی هستند و بریل، متن خوان های مختلف و درشت نما کننده ها جهت خواندن و نوشتن به کار می روند. اما هر کدام از این موارد مزایا و محدودیت های خاص خود را دارند. در این مقاله به مزایا و عملکردهای فناوری های پوشیدنی و سامانه هوروس پرداخته شده که بخش زیادی از محدودیت های این ابزارها را کاهش می دهد. نتیجه گیری : سامانه هوروس قابلیت هایی مانند مسیریابی و حرکت مستقل در حین فعالیت های بازی، آگاه شدن از موقعیت دوستان در کلاس و مدرسه، شناسایی متن و خواندن، شناخت چهره و شناسایی اشیا را با هم ادغام کرده است. این فناوری هم قابلیت مسیریابی و تشخیص مانع به صورت سه بعدی را دارد که به حرکت ایمن فرد آسیب دیده بینایی کمک می کند و هم قابلیت خواندن متن های نوشتاری و بریل را دارد که می تواند به استقلال فرد در فعالیت های آموزشی و یادگیری کمک کند.

هدف از این مطالعه طراحی و اعتباریابی یک مدل یادگیری مبتنی بر رویکرد یادگیری تلفیقی با تاکید بر فنّاوری های دیجیتال برای دانش آموزان با نیازهای آموزشی ویژه بود. در این پژوهش از روش ترکیبی از نوع اکتشافی استفاده شد. برای به دست آوردن اجزای مدل، تحلیل محتوای استقرایی انجام شد و برای اعتباریابی درونی مدل، از روش توصیفی نظرسنجی استفاده شد. جامعه آماری برای طراحی مدل یادگیری شامل تمام مقالات، کتاب ها، گزارش ها و پایان نامه های مرتبط در زمینه رویکرد یادگیری تلفیقی برای دانش آموزان با نیازهای آموزشی ویژه از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۸ بود. نمونه آماری برای تعیین اجزاء مدل، ۲۳ مقاله ، ۷ پایان نامه و ۸کتاب و گزارش بود که به طور هدفمند انتخاب و تحلیل شدند . جامعه آماری برای اعتبارسنجی مدل  شامل استادان دانشگاه در رشته های فنّاوری آموزشی، روانشناسی و آموزش ویژه بود. ۲۶ استاد دانشگاه به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه محقق ساخته ۲۵ سوالی بود که ۲۳ گویه آن طبق مقیاس لیکرت ۷ امتیازی طراحی و تدوین شد و ۲ گویه آن بر اساس سوال باز پاسخ بود. روایی محتوایی پرسش نامه توسط متخصصان مورد تایید قرار گرفت و اعتبار آن با آلفای کرونباخ ۹۴/۰بود. با توجه به تجزیه و تحلیل محتوای استقرایی، شش مولفه اصلی بدست آمد. همچنین ۴۹ زیر مولفه برای اجزای اصلی استخراج شد. پس از تجزیه و تحلیل محتوا و استخراج کدها، اجزاء و زیرمولفه ها در قالب مدل یادگیری طراحی شد. ابتدا یک مدل مفهومی طراحی شد و سپس مدل روندی طراحی و توسعه داده شد. یافته های اعتبار درونی از نظر متخصصان نشان داد که مدل های مفهومی و روندی اعتبار درونی بالایی دارند. بنابراین پیشنهاد می شود از این مدل ها به عنوان استراتژی های نوآورانه برای دانش آموزان با نیازهای آموزشی ویژه استفاده شود.

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر فناوری واقعیت افزوده با استفاده از مدل طراحی آموزشی مریل در مقایسه با تأثیر طراحی آموزشی مریل بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دبیرستانی در درس زیست شناسی و روش پژوهشی حاضر کاربردی و از نظر شیوه جمع آوری اطلاعات، شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش شامل دانش آموزان پایه یازدهم رشته علوم تجربی در دبیرستان های شهر جدید اندیشه که در سال تحصیلی 97-96 مشغول به تحصیل بودند می-شد. بدین منظور از نمونه در دسترس دبیرستان حضرت خدیجه (س) استفاده شد. 60 دانش آموزان که در سال تحصیلی 96-97 در پایه یازدهم علوم تجربی مشغول به تحصیل بودند به طور کاملاً تصادفی در سه گروه آزمایشی جایگزین شدند. پس از طراحی آموزشی گفتار دوم کتاب زیست شناسی پایه یازدهم بر اساس مدل طراحی مریل، نرم افزار واقعیت افزوده بر اساس اطلاعات علمی این گفتار تولید گردید. به منظور گردآوری داده ها از آزمون های پیشرفت تحصیلی که توسط پژوهشگر و بر اساس مطالب درسی طراحی شده، استفاده گردید. یافته ها: برای تجزیه وتحلیل داده ها در سطح آمار توصیفی از روش های آماری میانگین و انحراف معیار و در سطح آمار استنباطی از روش های آماری تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد. پیشرفت تحصیلی دانش آموزانی که با روش نرم افزار واقعیت افزوده با طراحی آموزشی آموزش دیدند (گروه آزمایش 1) در مقایسه با آن هایی که با روش طراحی آموزشی (گروه آزمایشی 2) و روش سنتی آموزش دیدند (گروه کنترل) از عملکرد بهتری برخوردار است. نتیجه گیری: استفاده از فناوری واقعیت افزوده با مدل طراحی مریل به پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در درس زیست شناسی منتهی می شود.

یکی از حوزه های پرکاربرد اخلاق، اخلاق در محیط های مبتنی بر فناوری یا اخلاق فناوری اطلاعات است که در سال های اخیر با ظهور شبکه های اجتماعی مجازی به یک ضرورت تبدیل شده است. این پژوهش بر آن است با بهره گیری از آموزه های رضوی، اخلاق فناوری را در بستر شبکه های اجتماعی مجازی فراگیرسازی کند؛ خصوصاً اینکه دقت در سیره زندگی اهل بیت (علیهم السلام) و تأسی به شیوه رفتاری و سبک زندگی ایشان- به ویژه سیره امام رضا (علیه السلام)- می تواند انسان را در رسیدن به الگوی مطلوب اخلاقی و اتخاذ روش صحیح زندگی و نیز رسیدن به حیات آرمانی رهنمون سازد. روش این پژوهش از نوع کاربردی است که در آن کوشش شد ابتدا مطالب به روش کتابخانه ای جمع آوری شود، و با روش توصیفی- تحلیلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد؛ سپس با استخراج اسناد، احادیث و روایات مورد نظر کار طبقه بندی آنها در پژوهش انجام شده و مطالب با مراجعه به منابعی مانند پایان نامه ها، مقاله ها و کتاب های معتبر استخراج شده و به توصیف مطالب مرتبط با عنوان تحقیق پرداخته و پس از آن آموزه های اخلاق فناوری مبتنی بر سیره رضوی در بستر شبکه های اجتماعی استخراج شده است. در این پژوهش تأکید بر مهمترین ابعاد اخلاق فناوری است که سعی شده از آموزه های اخلاقی رضوی برای آموزش این ابعاد در بستر شبکه های اجتماعی مجازی استفاده شود. یافته ها نشان داد که مهمترین ابعاد اخلاق فناوری، آداب معاشرت و حریم خصوصی است که با تکیه بر آموزه های اخلاقی رضوی در شبکه های اجتماعی مجازی- و در سطحی کلان تر- در محیط های مبتنی بر فناوری، می توان از رفتارهای ضد اخلاقی در این محیط ها با تکیه بر این ابعاد کاست؛ و در عین حال از قابلیت های شبکه های اجتماعی مجازی در این زمینه بهره مند شد.