مدل شایستگی

این پژوهش باهدف، شناسایی مؤلفه های اصلی شایستگی مدیران ارشد وزارت آموزش وپرورش، جهت ارائه مدل شایستگی مطلوب و بنا به درخواست وزارت آموزش وپرورش ایران انجام شد. این پژوهش از نظر هدف از نوع تحقیقات کاربردی، از نظر نحوه گردآوری داده ها از نوع تحقیقات توصیفی-اکتشافی و برحسب روش اجرا از نوع تحقیق های کیفی محسوب می شود. جامعه آماری پژوهش شامل خبرگان سازمانی و استادان دانشگاهی که در زمینه شایستگی های مدیریتی فعالیت داشته اند هست. برای نمونه گیری از جامعه آماری از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه ساختاریافته و روش تحلیل هم تحلیل مضمون بود. با بررسی پژوهش های صورت گرفته در حوزه شایستگی و اجرای مصاحبه نیمه ساختاریافته با 16 نفر از خبرگان این حوزه، تعداد 15 شایستگی برای مدیران ارشد آموزش وپرورش مورد تأیید قرار گرفت. 15 شایستگی مهم در سه محور جهت گیری وظیفه ای، شناختی و تعاملی شناسایی و دسته بندی گردید. اولین بعد شناسایی شده، جهت گیری وظیفه ای و به ترتیب اهمیت مشتمل بر 6 شایستگی، جهت گیری تعاملی در 5 شایستگی و جهت گیری شناختی در 4 شایستگی خلاصه و دسته بندی گردید. مدل نهایی ارائه شده می تواند در نظام مدیریت منابع انسانی مبتنی بر شایستگی، در وزارت آموزش وپرورش جهت امور آموزش، استخدام، ارزیابی عملکرد و کانون های ارزیابی به کار گرفته شود.

هدف: هدف از تدوین مدل شایستگی رئیس اداره فناوری اطلاعات و آمار در سازمان تأمین اجتماعی ارائه معیارهایی برای ارزیابی گزینه های تصدی سمت مذکور در برگزاری کانون ارزیابی و ایجاد مبنایی برای تعیین نیازهای آموزشی و توسعه کارکنان است. روش: در طراحی مدل برای شناسایی شایستگی های اولیه از تحلیل شغل و شرح وظایف، شرایط کاری، برنامه های راهبردی سازمان، فعالیت های سازمان در حوزه فناوری اطلاعات و سایر مدل های شایستگی و نظرات خبرگان استفاده شد و پس از گروه بندی آنها در 5 دسته اصلی شامل مهارت های تخصصی وسازمانی، مهارت های مدیریتی، مهارت های تفکر وتصمیم گیری، مهارت های رهبری و ویژگی های فردی، اولویت بندی و وزن اثر هریک ازشایستگی ها ازطریق روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی[1] به کمک پرسشنامه مقایسه زوجی و نرم افزار اکسپرت چویس[2] صورت گرفت. این تحقیق از نظر هدف کاربردی، از نظر روش گردآوری داده ها توصیفی و روش تحقیق آن آمیخته کیفی -کمی است. جامعه این تحقیق شامل رؤسای ادارات فناوری اطلاعات و آمار استان ها و رؤسای ادارات تخصصی مرکز فناوری اطلاعات و آمار ستاد مرکزی سازمان تأمین اجتماعی به تعداد 72 نفر بود که پرسشنامه به عنوان ابزار گردآوری داده ها در بین تمامی اعضای جامعه توزیع و تکمیل شد. یافته ها و نتیجه: در نهایت براساس اوزان شایستگی ها در دسته اصلی و زیرقسمت ها، به ترتیب اولویت: دانش تخصصی، کار تیمی، تفکر سیستمی و راهبردی، مدیریت افراد و توسعه دیگران، تصمیم گیری و حل مسئله، ارتباط مؤثر و انعطاف پذیری، آگاهی سازمانی، برنامه ریزی و مدیریت زمان، مسئولیت پذیری و پیگیری، هماهنگی و سازماندهی، تفکر تحلیلی، نظارت و ارزیابی، خلاقیت و نوآوری و دقت و تمرکز تأثیرگذار شدند. این مدل شایستگی در کانو ن های ارزیابی و توسعه سمت رئیس اداره فناوری اطلاعات و آمار در سازمان تأمین اجتماعی و سایر سازمان ها وشرکت های دولتی وغیردولتی قابل استفاده است.

با توجه به اهمیت رویکرد شایستگی به عنوان ابزاری در دست سازمان ها و مدیران منابع انسانی به منظور تامین، حفظ و نگهداری و توسعه منابع انسانی و همسوسازی آن ها با استراتژی ها و اهداف سازمان طراحی مدل نیم رخ شایستگی برای شرکت های بزرگ امروزه به یک خواسته ضروری تبدیل شده-است. این تحقیق با هدف تدوین مدل نیم رخ شایستگی کارکنان در گروه صنعتی انتخاب سرویس و با تمرکز بر کارکنان مرکز تماس و تکنسین ها انجام شد. این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ روش کیفی است. داده های کیفی این پژوهش از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته با مدیران، سرپرستان و کارشناسان ارشد، تکنسین ها، از استان های مختلف و سرپرستان و مدیران مرکز تماس ( کال سنتر) گروه صنعتی انتخاب سرویس حامی گردآوری شد. پس از شناسایی کدهای شایستگی و تدوین مضامین فرعی و اصلی به منظور اطمینان از تناسب این کدها با مضامین پرسشنامه ای تهیه شد و مورد تایید خبرگان قرار گرفت. 35 کد، 8 مضمون فرعی و 2 مضمون اصلی از یافته های این پژوهش بود که نهایتا با مشورت خبرگان، مدل نیم رخ شایستگی نهایی طراحی شد. مضامین اصلی مدل نیم رخ شایستگی کارکنان مرکز تماس و تکنسین های گروه صنعتی انتخاب سرویس، شامل دو مضمون اصلی شایستگی فردی و شایستگی سازمانی و 8 شایستگی فرعی شامل: ویژگی های شخصیتی، مهارت ارتباطی، تفکر سیستمی و تصمیم گیری، اخلاق حرفه ای، کارتیمی و مشارکت، توان رهبری، بهبود و توسعه سازمانی و توان اجرایی و عملیاتی تعیین شد.

رایزنان و وابسته های فرهنگی به عنوان یک دیپلمات فرهنگی در خارج از کشور، وظیفه اصلی معرفی، توسعه و ترویج فرهنگ کشور را در کشور میزبان داشته و ماموریت دیپلماسی فرهنگی و ارتقاء آن به عنوان یکی از ابزارهای دیپلماسی عمومی و قدرت نرم را بر عهده دارند از اینرو این افراد به عنوان مهمترین سرمایه انسانی دستگاه دیپلماسی فرهنگی زمانی می توانند در ایفای این نقش بطور اثربخش عمل کنند که از شایستگی های لازم برای آن برخوردار باشند. هدف مقاله حاضر ارائه مدل شایستگی رایزنان و وابسته های فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور می باشد. رویکرد پژوهش حاضر کیفی است و بر مبنای یک مرور نظام مند انجام شده است. جامعه آماری پژوهش مشتمل بر 858 اثر بازیابی شده شامل مقالات و پایان نامه ها از 8 پایگاه اطلاعات علمی معتبر داخلی و خارجی از طریق جستجوی کلمات کلیدی و انجام فرآیند غربالگری بود که در نهایت 16 اثر به منظور بررسی و تحلیل بیشتر انتخاب شد. یافته ها نشان داد که مدل شایستگی رایزنان و وابسته های فرهنگی ایران را می توان در سه بُعد اصلی: شایستگی های فنی، شایستگی انسانی و شایستگی ادراکی و هفت مقوله : دانش و آگاهی، توانایی فنی و تخصصی؛ ویژگی های فردی و شخصیتی، شایستگی ارتباطات میان فرهنگی و ویژگی های ارزشی و اخلاقی؛ مهارت های مدیریتی و رهبری، و شایستگی سیاسی تعریف کرد.

پژوهش حاضر با هدف تبیین مدل شایستگی فارغ التحصیلان معماری به روش کیفی و مبتنی بر نظریه داده بنیاد، در سه مرحله ی کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش را 21 نفر از اساتید دانشگاه و کارشناسان مطرح معماری در بخش های دولتی و خصوصی به روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی تشکیل داده اند. براساس یافته ها،تعداد130کد مفهومی و40مقوله فرعی در قالب6 مقوله اصلی در مدل پارادایمی شامل پرورش معماران توانمند و شایسته به عنوان مقوله محوری، عوامل علی(مهارت طراحی و ایده پردازی، دانش و آگاهی تخصصی، پژوهشگری، مربیگری و توسعه دیگران، شایستگی های اداری، مهارت کارآفرینانه، شایستگی های ارتباطی-اجتماعی، شایستگی های کسب و کار و رهبری، توانایی ذهنی، اخلاق حرفه ای معماری و شایستگی های فردی)، عوامل زمینه ای(منابع وامکانات، الگو های انگیزشی و آموزش آکادمیک)، شرایط مداخله گر(فرایند و نوع آموزش، تعاملات و الگو های ارتباطی، امکانات و تجهیزات ساختاری، زیرساخت های قانونی و حمایتی)، استراتژی ها( الگو های آموزش ویادگیری، ایجاد شبکه های ارتباطی گسترده، فرهنگ سازی و نیازسنجی اجتماعی)، پیامد ها( پاسخگویی حرفه ای، پاسخگویی آموزشی، پاسخگویی فردی) قرار گرفته است. ابعاد، مولفه ها و شاخصه های احصا شده از پژوهش حاضر می تواند به عنوان چارچوبی برای ایجاد تغییرات در برنامه های آموزشی معماران بوده و هدایتگر نظام آموزشی معماری در جهت بهبود قابلیت های حرفه ای فارغ التحصیلان معماری باشد. همچنین می تواند به عنوان چارچوب قابل استناد جهت ارزیابی و جذب معماران در دنیای حرفه ای مورد استفاده قرار گیرد.

امروزه سازمان های مختلف به منظور جذب، توسعه و نگهداشت سرمایه های انسانی خود به نظام سازی منابع انسانی می پردازند و در این راستا، طراحی مدل شایستگی یکی از رایج ترین شیوه ها برای شناخت اقتضائات شغلی خاص و تصمیم گیری مناسب ناظر به انواع نظامات منابع انسانی است. در میان گستره سازمان های متعدد، سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران و به طورکلی صنعت رسانه به موجب دارابودن نقش راهبردی در جهت دهی ها و رفتارسازی ها در عرصه های مختلف اعم از سیاسی، فرهنگی و اجتماعی، از اهمیت بسیاری برخوردار است؛ به گونه ای که به کارگیری افراد فاقد شایستگی های لازم و دغدغه های همسو با سیاست های نظام و آرمان های انقلاب اسلامی آسیب زا شمرده می شود؛ بنابراین مسئله پژوهش پیشرو فقدان یک مدل جامع شایستگی های عوامل تولید در صنعت رسانه مطابق با گفتمان انقلاب اسلامی و بیانات مقام معظم رهبری می باشد. به منظور طراحی مدل شایستگی عوامل تولید، بیانات مقام معظم رهبری در دیدار اصحاب رسانه و سازمان صداوسیما و همچنین احکام صادره برای مدیران آن سازمان مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه وتحلیل داده های کیفی که به روش تحلیل مضمون و با نرم افزار Maxqda2020 انجام شده است، شناسایی 330 مضمون پایه، 69 مضمون سازمان دهنده و 16 مضمون فراگیر ذیل چهار دسته از شایستگی های عمومی، فنی و تخصصی، مدیریتی و ارزشی - اخلاقی و طراحی مدل های چهارگانه شایستگی است که به ترتیب ویژگی های اجتماعی و مهارت های ذهنی؛ آگاهی هنری و ارتباط موثر با مخاطب؛ مدیریت ارتباطات میان فردی و تفکر راهبردی؛ و در نهایت شاخص های رفتاری اجتماعی و شاخص های سیاسی و ملیتی نمونه هایی از مضامین سازمان دهنده ذیل ابعاد چهارگانه نامبرده هستند.

پژوهش حاضر به دنبال تعیین مدل مدیر خردمند براساس نظریه ضمنی کارکنان است. در این پژوهش از روش کیفی پدیدارشناسی استفاده گردیده است که ساختار و معنای ضمنی یک پدیده را با توجه به معنای ضمنی که افراد از آن در زندگی خود تجربه کرده اند آشکار می نماید. جامعه آماری کلیه کارکنان یک شرکت صنعتی بوده است که به صورت نمونه گیری ملاکی تا اشباع نظری (26 نفر) ادامه یافت. ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. جهت تجزیه وتحلیل اطلاعات از تحلیل کیفی استفاده شد. پایایی پژوهش به وسیله پایایی بین ارزیاب و روایی تمام مراحل پژوهش با نظر خبرگان مورد بررسی و تأیید قرار گرفت. نتایج نشان داد مدل خرد مدیریتی دارای 7 بعد است که به ترتیب توجه و آگاهی از دیگران، سازمان دهی و برنامه ریزی، حل مسئله و تصمیم گیری و انگیزش دارای بیشترین فراوانی بود. از نتایج می توان در انتخاب و توسعه بعد محور خرد، همچنین طراحی موقعیت شبیه سازی و کانون ارزیابی استفاده کرد.

مقدمه و هدف: پژوهش حاضر، با ارائه چارچوب مفهومی جدیدی از آموزش مبتنی بر شایستگی کارکنان سازمانی، خلأ پژوهشی موجود در این حوزه را پر می کند. بررسی منابع علمی نشان می دهد که تاکنون پژوهشی مشابه که به طور نظام مند ادبیات این حوزه را سنتز کرده باشد، انجام نشده است. لذا این مطالعه از نظر هدف توسعه ای، از لحاظ ماهیت و سبک تحلیل داده ها، جزء پژوهش های کیفی و بر اساس جمع آوری داده ها اسنادی است. روش شناسی پژوهش: از منظر روش انجام پژوهش، تحلیلی- توصیفی است و داده های پژوهش با استفاده از روش فراترکیب جمع آوری و تحلیل می شوند. بر این اساس، محقق پس از جستجو در پایگاه های اطلاعاتی داخلی و خارجی، در محدوده ی زمانی 2010 تا 2023، تعداد 714 مقاله مرتبط را بازیابی و در نهایت، پس از بررسی 41 مقاله نهایی انتخاب گردید. یافته ها: یافته های مقالات با استفاده از روش هفت مرحله ای ساندولوسکی و بارسو تحلیل شدند. نتایج حاص ل از 41 مقاله منتخب بر اساس 95 مفهوم، 16 مقوله فرعی، و ۴ مقوله اصلی؛ در ابعاد نیازسنجی شایسته محور (رویکرد عرضه محور، رویکرد تقاضا محور، رویکرد شواهد محور)؛ طراحی شایسته محور (ترتیب برنامه، محتوا برنامه، مراجع برنامه)؛ اجرا شایسته محور (آموزش درون سازمانی، آموزش برون سازمانی، آموزش مجازی)؛ و ارزشیابی شایسته محور (ارزیابی دانشی، ارزیابی مهارتی، ارزیابی رفتاری) بررس ی و تحلیل گردید. بحث و نتیجه گیری: نتایح حاصله نشان می دهد که آموزش مبتنی بر شاستگی به افراد امکان می دهد تا مهارت ها و شاستگی های خود را بهبود دهند و به صورت عملی و کاربردی آن ها را توسعه دهند. در مجموع، می توان نتیجه گرفت این رویکرد می تواند به افراد و سازمان ها کمک کند تا بهبود عملکرد، افزایش توانمندی ها، و دستیابی به اهداف واقعی خود را تسریع دهند. این نوع آموزش به بهره وری و اثربخشی توسعه کمک می کند.

شایسته محوری از مهم ترین مباحث روز در مدیریت منابع انسانی است که براساس آن کارکرد های منابع انسانی تنظیم می شوند. هدف پژوهش حاضر طراحی مدل شایستگی هیأت امنای موقوفات سازمان اوقاف و امور خیریه می باشد. ابتدا مطالعات کتابخانه ای با هدف استخراج مباحث نظری شایستگی صورت پذیرفته است. در بخش روش شناسی تحقیق از تحلیل مضمون استفاده شده است. در بخش اول کلیه اسناد بالادستی مرتبط تحلیل گردیدو مضامین آن استخراج شدند و در بخش دوم مصاحبه های نیمه ساختاریافته با مدیران سازمان، برخی امنا موقوفات و نیز سایر خبرگان صورت گرفت و تحلیل گردیده اند و در نهایت با توجه به چاچوب نظری تحقیق، مضامین مشترک در قالب مدل شایستگی استخراج شده است. این مدل دارای 4 بخش اصلی با عناوین «مهارت»، «انگیزه»، «دانش» و «ویژگی های فردی» است. اهم مهارت ها شامل « توسعه و آبادانی موقوفات، پیگیری و صیانت از حقوق موقوفات، ارتقادهنده بهره وری موقوفات، اجرای امینانه نیات و مهارتهای مدیریت اجرایی» می باشد. از بعد دانشی نیز آشنا به مباحث « بهره وری موقوفات، قوانین عمومی و تخصصی و ...» باشد. در مورد شایستگی انگیزشی نیز می بایست ارزش مدار و انقلابی و برخوردار از روحیه جهادی بوده و از نظر ویژگی های فردی متشرع و متدین، مسئولیت پذیری، علم محور» باشد و ویژگی های عمومی او متناسب با وظیفه در نظر گرفته شود.

یکی از ارکان مدیریت روستایی در کشور دهیاری ها هستند که بررسی و ارزیابی عملکرد چندساله و آگاهی نسبت به نقاط قوت و ضعف آن از سوی جامعه ی روستایی اقدامی ضروری برای بهینه سازی آینده ی فعالیت دهیاری ها است. پژوهش حاضر با هدف بهینه سازی عملکرد دهیاری ها با تأکید بر مدل شایستگی انجام شده است. جامعه ی آماری، 31 روستای دارای دهیاری بخش مرکزی شهرستان ایذه با بیش از پنج سال سابقه ی تأسیس است که دارای 17624 نفر جمعیت است. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 380 نفر برآورد گردید که متناسب با جمعیت هر روستا توزیع گردید. انتخاب تعداد نمونه ها در سطح روستاها به شیوه ی تصادفی سیستماتیک بوده است. شاخص های در نظر گرفته شده برای تعیین شایستگی عملکرد دهیاران در چهار بعد در قالب 47 گویه طراحی گردید. روایی صوری پرسش نامه توسط پانل متخصصان مورد تأیید قرار گرفت. پایایی آن نیز بر اساس آلفای کرونباخ 84/0 برآورد گردید. جهت تجزیه وتحلیل از نرم افزار spss و lisrel بهره گرفته شد. نتایج نشان داد از بین ابعاد شایستگی مدیران، عملکرد دهیاران در بعد زیست محیطی با بار عاملی 74/0 دارای بیش ترین شایستگی و عملکرد اقتصادی با 65/0 دارای کم ترین میزان شایستگی بوده است. بر اساس نتایج به دست آمده دهیاران عملکرد مناسبی در زمینه ی عدالت، مشارکت و تحرک اجتماعی، برگزاری مراسمات و جشن ها، بهبود توانمندسازی روستاییان و خودکفایی آن ها داشته اند. مسائل و مشکلات مالی دهیاری ها در زمینه ی ایجاد اشتغال، کنترل و مدیریت هزینه ها، تأمین درآمد جهت بهبود و توسعه ی کارآفرینی و تأمین بازار برای فروش کالا و خدمات کشاورزی و توسعه ی خدمات برتر در سطح روستا از جمله عواملی است که شایستگی عملکرد دهیاران را در بعد اقتصادی تحت تأثیر خود قرار داده است.

آستان قدس رضوی به سبب انتساب به بارگاه ملکوتی ثامن الحجج، حضرت علی بن موسی الرضا (علیه آلاف التحیه و الثناء)، به عنوان مهم ترین مرکز مذهبی ایران در جهان اسلام شناخته شده است. نقش مدیران سازمانی در رسیدن به این هدف والا، نقشی بی بدیل و انکارناپذیر است و از ایشان انتظار می رود با بهره گیری از حداکثر توان خود و ظرفیت های موجود، به حل چالش ها و اصلاح نارسایی های موجود بپردازند. پژوهش حاضر به منظور شناسایی و تبیین شایستگی های مدیران راهبردی سازمان آستان قدس رضوی جهت تصدی پست های مدیریتی، گزینش و انتخاب مدیران بر اساس آن و تبیین شاخص های اولیه ارزیابی، آموزش و توسعه آن ها صورت گرفت. بدین منظور چهار سؤال تحقیق مورد بررسی قرار گرفت: 1. شایستگی مدیران راهبردی حرم شامل چه ابعادی است؟ 2. مؤلفه های تشکیل دهنده ابعاد شایستگی های مدیران راهبردی حرم کدامند؟ 3. آیا مدل استخراج شده از پژوهش، معتبر است؟ 4. اولویت بندی شایستگی های مدیران راهبردی حرم چگونه است؟ روش تحقیق پژوهش، روش تحقیق ترکیبی است. در بخش کیفی پژوهش با تعدادی از خبرگان و مدیران ستادی حرم مطهر مصاحبه به عمل آمد و برای تحلیل مصاحبه ها، از روش تحلیل محتوا استفاده شد. مدل نهایی در قالب 10 بُعد، شامل (برنامه ریزی، سازمان دهی، رهبری، بسیج منابع و امکانات، دانش، مهارت های فنی، تعهدات ایمانی، مهارت های ارتباطی، مهارت های درون فردی و مهارت های ادراکی) و 43 مؤلفه استخراج شد؛ سپس در قسمت کمّی پژوهش جهت سنجش مدل پرسش نامه ای بین 98 نفر از مدیران و مسؤولین حرم مطهر رضوی توزیع شد. جهت بررسی روایی، از عاملی تأییدی استفاده شد که مقادیر به دست آمده بیانگر روایی ابزار بود. همچنین، جهت پایایی ابزار با آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. درنهایت تحلیل داده ها به روش مدل معادلات ساختاری و آزمون رتبه ای فریدمن و با استفاده از نرم افزار Smart pls انجام گرفت. نتایج نشان داد تمامی ابعاد و مؤلفه های شایستگی ها مورد تأیید است. در مرحله بعد برای اولویت بندی ابعاد و مؤلفه های شایستگی های مدیران، از روش آزمون فریدمن استفاده شد که ابعاد شایستگی  به ترتیب اولویت عبارتند از: تعهدات ایمانی، مهارت های فنی، سازمان دهی، بسیج منابع و امکانات، برنامه ریزی، مهارت های ارتباطی، مهارت های اداراکی، رهبری، دانش و مهارت های درون فردی.

اکثر مدیران دانشگاه ها، اعضای هیئت علمی هستند و به طور سازمان یافته آموزش های موردنیاز را دریافت نکرده و مورد ارزیابی قرار نگرفته اند. نظر به اهمیت توجه به شایستگی در انتخاب مدیران کارا و اثرگذار و باتوجه به نقش خطیر دانشگاه ها در جامعه، هدف پژوهش حاضر طراحی و رواسازی مدل شایستگی های عمومی برای مدیران دانشگاه های دولتی شهر تهران است. در این پژوهش از رویکرد کیفی استفاده شد؛ جهت طراحی مدل شایستگی روش تحلیل مضمون و به منظور رواسازی مدل طراحی شده تکنیک دلفی مورداستفاده قرار گرفت. نمونه پژوهش مدیران دانشگاه های دولتی تهران بودند که با 27 نفر از آنان مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شد. پس از تحلیل کیفی مصاحبه های پیاده سازی شده، با استفاده از تحلیل مضمون مدل اولیه استخراج گردید. جهت رواسازی مدل استخراج شده از تکنیک دلفی استفاده شد و با نظر متخصصان مدل شایستگی نهایی که متشکل از ۱۲ شایستگی است، تدوین شد. شایستگی ها در سه دسته کلی شایستگی های مدیریتی، شایستگی های بین فردی و خصایص فردی طبقه بندی شدند. شایستگی های مدیریتی شامل رهبری، آگاهی سازمانی، حل مسئله، برنامه ریزی و ساماندهی و نظارت و کنترل؛ شایستگی های بین فردی شامل مهارت ارتباطی، شبکه سازی و مذاکره و متقاعدسازی و خصایص فردی نیز شامل نتیجه گرایی، یادگیری مستمر، تاب آوری و حرفه ای گرایی است. باتوجه به نقش کلیدی مدیران در نیل به اهداف دانشگاه ها توصیه می شود جهت انتصاب و ارتقای مدیران مدل شایستگی استخراج شده در این پژوهش مورداستفاده قرار گیرد.

 هدف از اجرای این پژوهش، طراحی الگوی شایستگی معلمان شیمی بود و با روش آمیخته انجام گرفت. بخش کیفی با اجرای دیکوم، شایستگی های معلمان شیمی، مشخص و با مصاحبه و نشست تخصصی، ابعاد و مؤلفه های آن تعیین شد. جامعه آماری، خبرگان آموزش شیمی به تعداد ده نفر بود که با روش نمونه گیری هدفمند برای دیکوم انتخاب شدند. با مصاحبه و نشست تخصصی، ابعاد شایستگی، تعیین و سپس الگوی شایستگی طراحی و برای تأیید آن، پرسشنامه تدوین شد. روایی آن با نظرات متخصصان و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ 918/0 به دست آمد. جامعه آماری بخش کمی، 186 معلم شیمی در استان زنجان بود که با روش تصادفی و جدول مورگان، 144 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. با گرد آوری پرسشنامه و تحلیل داده ها با نرم افزار LISREL، با آزمون تحلیل عاملی تأییدی، روایی سازه تأیید شد. مدل از برازش مطلوبی برخوردار بود و رابطه معنی داری میان متغیرهای آشکار و سازه های پنهان (ابعاد) به دست آمد. نتایج پژوهش نشان داد: شایستگی معلمان شیمی در حوزه دانش و مهارت شامل شش بُعد مدیریتی، فناوری - پژوهش، دانش موضوعی، فرهنگی، تدریس حرفه ای و دانش تربیتی و در حوزه نگرش و صفات رفتاری، شامل سه بُعد فردی، رفتاری- اجتماعی و حرفه ای است.

مدیران ستادی نقش کلیدی دربرنامه ریزی کلان و نظارت بر عملکرد نظام آموزش و پرورش ایفا می نمایند.ه دف مطالع ه حاض ر،شناسایی مؤلفه های اصلی شایستگی مدیران ستادی سطوح مختلف وزارت آموزش و پرورش جهت ارای ه م دلی از عوام ل،معیاره ا و ش اخصه ای شکل دهنده شایستگی مدیران ستادی م ی باش د؛برای تدوین چارچوب پژوهش، ابتدا ابعاد مفهوم شایستگی در سازمان آموزش و پرورش استان آذربایجان شرقی ازطریق مرور اسناد و مدارک، مطالعات کتابخانه ای با بهره گیری از فیش برداری استخراج گردید.سپس طی سه مرحله اجرای روش دلفی و بهره گیری از نظرهای 29 نفر از خبرگان آشنا به موضوع تحقیق مهم ترین ابعاد شایستگی در سازمان آموزش و پرورش استان آذربایجان شرقی شناسایی شد. در این مرحله از روش نمونه گیری گلوله برفی استفاده گردید.در مرحله بعد پس از تعیین حجم نمونه براساس جدول مورگان و روش نمونه گیری تصادفی ساده 218 نفر از مدیران و کارکنان ستادی (بدنه کارشناسی و بالاتر) سازمان آموزش و پرورش استان آذربایجان شرقی (یک اداره کل و پنج ناحیه) انتخاب شدند و ابعاد و عوامل شناسایی شده در قالب پرسش نامه ای در اختیار آن ها قرار گرفت. داده ها با روش مدل سازی معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل شد. در نهایت مدل شایستگی مدیران ستادی سازمان آموزش و پرورش استان آذربایجان شرقی شامل 26 شایستگی مهم در چهار محور (شامل شایستگی های عملیاتی، شایستگی های اجتماعی، شایستگی های شناختی و فراشایستگی ها) طراحی گردیده وتفاوت در میزان اهمیت شایستگی ها برای مدیران ستادی سطوح عالی، میانی و پایه می باشد.

شناسایی مدل شایستگی اختصاصی برای انتخاب مدیران در هر سازمان، بدیلی مناسب برای انتخاب مدیران کارآمد است. نظر به اهمیت و ضرورت توجه به شایستگی ها در انتخاب مدیران کارآمد در صنعت نفت، هدف این پژوهش " کاربردی" شناسایی شایستگی ها و طراحی و اعتباریابی مدل شایستگی مدیران شرکت پایانه نفتی ایران بود. جامعه اصلی پژوهش شامل تمامی مدیران ارشد و عالی شرکت پایانه های مواد نفتی ایران در سال 1402 بود که از این جامعه برحسب مورد نمونه هایی به روش تصادفی و هدفمند انتخاب شد. جهت جمع آوری و تحلیل داده ها از هر دو شیوه کمی و کیفی (مصاحبه عمیق رویدادهای رفتاری، پانل خبرگان) و به منظور تعیین شایستگی های اختصاصی تلفیقی از رویکرد های تحلیل مضمون، تجزیه وتحلیل شغل و روش شناسی کیو استفاده شد. به دنبال استخراج مضامین اولیه حاصل از مصاحبه رویدادهای رفتاری، و بهره گیری از یافته های تحلیل شغل و نیز استفاده از روش شناسی کیو، مدل نهایی شایستگی مدیران در سه بعد شایستگی های فردی، شایستگی های مدیریتی و شایستگی های سازمانی و با 9 مضمون اصلی و 43 مضمون پایه طراحی گردید. بر اساس یافته ها، مدل شایستگی تدوین شده به خوبی قادر است عملکرد برجسته و معمولی مدیران را پیش بینی کند و لذا از «اعتبارسنجی متقابل هم زمان» برخوردار است. همچنین یافته های " اعتبارسنجی سازه هم زمان" نشان داد که مدیران برجسته نمرات بالاتری در مدل شایستگی نسبت به مدیران معمولی کسب می کنند. همچنین پایایی باز آزمون مدل شایستگی 87/0 و پایایی بین دو ارزیاب به میزان 83/0 برآورد شد.

این پژوهش با هدف تدوین مدل شایستگی برای مدیران اداره کل ورزش و جوانان استان اصفهان انجام گرفت. جامعه آماری تحقیق، مدیران اداره کل ورزش و جوانان استان اصفهان بودند (82 نفر) و برای شناسایی ابعاد و مؤلفه های شایستگی مدیران مذکور، مصاحبه هایی نیمه ساختاریافته با مدیران برتر اداره انجام گرفت و پس از تحلیل محتوای مصاحبه ها و بهره گیری از نظر خبرگان، مدل جامع شایستگی مدیران استخراج و تأیید شد. چارچوب تفصیلی شایستگی های مدیران مذکور در سه بعد (دانش و آگاهی، مهارت و توانایی، ویژگی های شخصی)، در قالب هفت مؤلفه و سی وپنج شاخص تأیید شد و تعاریف هر یک از شاخص ها براساس ادبیات علمی تدوین و همه مورد تأیید خبرگان قرار گرفت. در مورد چارچوب تفصیلی شایستگی های مدیران اداره کل ورزش و جوانان استان اصفهان باید گفت که مدل ارائه شده شامل شایستگی های تمامی ابعاد دانش، آگاهی ها، مهارت-توانایی و مشخصه های فردی و نشان دهنده جامعیت مدل است.

پژوهش حاضر با هدف تحلیل عاملی شایستگی های شغلی مربیان ملی و بین المللی تکواندو جمهوری اسلامی ایران انجام گرفت. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه استادان مدیریت ورزشی، مربیان با سابقه ملی، قهرمانان و مدیران ارشد فدراسیون بود (310=N). با استفاده از روش دلفی 100 مؤلفه در قالب 10 عامل به عنوان شایستگی های انتخاب مربیان ملی و بین المللی تکواندو به دست آمد. همچنین، بین شایستگی های انتخاب مربیان ملی تکواندو از دیدگاه نمونه های تحقیق تفاوت معناداری وجود دارد (0/001=Sig، 30/561=2 χ)، به طوری که بالاترین اولویت ها مربوط به "ویژگی های مربیگری و فنی" و "ویژگی های برنامه ریزی" و پایین ترین اولویت ها مربوط به "ویژگی های مهارت های انسانی" و "ویژگی های اجتماعی" است. در نهایت با استفاده از معادلات ساختاری، مدل شایستگی های مربیان ملی و بین المللی تکواندو طراحی و برازش مدل به دست آمده تأیید شد. این مدل می تواند به عنوان ابزاری برای انتخاب و پرورش مربیان تکواندو استفاده شود.