اقتصاد بین الملل

در این‌ مقاله‌، به‌ بررسی‌ رفتار نرخ‌ ارز واقعی‌ در ایران‌ طی‌ سالهای‌ 1375-1358می‌پردازیم‌. ابتدا مطالعات‌ نظری‌ و تجربی‌ پژوهشگران‌ در زمینه‌ بررسی‌ رفتار نرخ‌ ارز واقعی‌ به‌دو گروه‌ عمده‌ تقسیم‌ می‌شود. گروه‌ اول‌، ضمن‌ پذیرش‌ نظریه‌ تساوی‌ قدرت‌ خرید سعی‌ دراصلاح‌ آن‌ دارند و به‌ معرفی‌ متغیرهایی‌ علاوه‌ بر نسبت‌ قیمتها در مدل‌ می‌پردازند. گروه‌ دوم‌، باتوجه‌ به‌ تعریف‌ نرخ‌ ارز واقعی‌ به‌ عنوان‌ قیمت‌ کالاهای‌ تجاری‌ به‌ غیر تجاری‌، ضمن‌ رد نظریه‌تساوی‌ قدرت‌ خرید، اعتقاد دارند که‌ در بلندمدت‌ فقط متغیرهای‌ حقیقی‌ بر رفتار نرخ‌ ارز واقعی‌مؤثر می‌باشد. در این‌ مقاله‌، آزمون‌ نظریه‌ تساوی‌ قدرت‌ خرید انجام‌ می‌شود و ضمن‌ رد این‌ نظریه‌ درایران‌، به‌ طراحی‌ مدلی‌ برای‌ بررسی‌ عوامل‌ مؤثر بر رفتار نرخ‌ ارز واقعی‌ می‌پردازیم‌. در پایان‌،پیشنهاد می‌شود که‌ سیاست‌ مناسب‌ اقتصادی‌ برای‌ حصول‌ به‌ نرخ‌ ارز واقعی‌ تعادلی‌ تغییر نرخ‌اسمی‌ ارز (کاهش‌ ارزش‌ اسمی‌ ریال‌) همزمان‌ با افزایش‌ نرخ‌ تورم‌ نمی‌باشد، بلکه‌ دولت‌ بایدسیاستهای‌ ارزی‌ و تجاری‌ خود را به‌ نحوی‌ طراحی‌ کند که‌ شکاف‌ بین‌ نرخ‌ ارز اسمی‌ در بازارسیاه‌ و نرخ‌ رسمی‌ کمتر شود، و در نهایت‌، از بین‌ برود.

۲۴۰۹.

ایران و جهان «تک قطبی - چند قطبی»

نویسنده: هوشنگ طالع

منبع: گزارش خرداد ۱۳۷۸ شماره ۱۰۰

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۲۶ تعداد دانلود : ۶۴۱

۲۴۱۰.

تحلیل‌ رابطه‌ کسری‌ بودجه‌ دولت‌ و حساب‌ جاری‌ در ایران‌

نویسنده: هوشنگ مومنی

منبع: برنامه و بودجه مهر ۱۳۷۸ شماره ۶

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی اقتصاد اقتصاد بین الملل تجارت مطالعات صنعتی و ملی تجارت

تعداد بازدید : ۲۰۵۷ تعداد دانلود : ۸۰۷

به‌ دنبال‌ افزایش‌ قیمت‌ نفت‌ در اواخر سال‌ 1973 و اوایل‌ سال‌ 1974، پیش‌بینی‌ می‌شدکه‌ کشورهای‌ صادرکننده‌ نفت‌ تا پایان‌ سال‌ 1980 انباشت‌ ذخایر بین‌المللی‌ انبوهی‌ داشته‌ باشند،ولی‌ برخلاف‌ انتظار، نه‌ تنها چنین‌ نشد، بلکه‌ مازاد تراز پرداخت‌های‌ آنها به‌تدریج‌ کاهش‌ یافت‌ وحتی‌ رو به‌ کسری‌ رفت‌. دو عامل‌ اصلی‌ را می‌توان‌ در این‌ خصوص‌ مؤثر دانست‌: یکی‌ افزایش‌بی‌رویه‌ مخارج‌ و دیگری‌ ظرفیت‌ جذب‌ بسیار پایین‌ اقتصاد داخلی‌. بدین‌ روی‌، بررسی‌ وپژوهش‌ در زمینه‌ کسری‌های‌ مالی‌ دولت‌ و کسری‌ تراز پرداخت‌ها، ما را در یافتن‌ علل‌کسری‌های‌ ممتد تراز پرداخت‌ها یاری‌ می‌نماید. به‌دلیل‌ برون‌زا بودن‌ حرکت‌ سرمایه‌ در ایران‌،تحلیل‌ این‌ مقاله‌، متوجه‌ حساب‌ جاری‌ بوده‌ است‌. در این‌ مقاله‌ فرضیه‌ای‌ مبنی‌ بر اینکه‌ "بین‌کسری‌ بودجه‌ دولت‌ وکسری‌ حساب‌ جاری‌ رابطه‌ مثبت‌ و معنی‌داری‌ وجود دارد" مطرح‌ شده‌است‌. فرضیه‌ مذکور در قالب‌ یک‌ سیستم‌ معادلات‌ همزمان‌ و با سری‌های‌ زمانی‌ سالهای‌1342ـ1373 برای‌ اقتصاد ایران‌ مورد آزمون‌ قرار گرفته‌ و در انتها نیز فرضیه‌ مذکور مورد تأییدواقع‌ شده‌ است‌ .

۲۴۱۱.