درخت حوزه‌های تخصصی

علوم سیاسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آثار و زندگینامه اندیشمندان سیاسی آثار و زندگینامه بزرگان روابط بین الملل اصول روابط بین الملل اقتصاد سیاسی بین الملل امنیت ملی و بین المللی اندیشه سیاسی تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران تاریخ روابط بین الملل توسعه و مسایل سیاسی اجتماعی مربوط به شمال و جنوب جامعه شناسی سیاسی جهانی شدن روابط خارجی ایران روانشناسی سیاسی روش شناسی سازمان های بین المللی سیاست خارجی (مبانی و مفاهیم نظری) سیاست خارجی ایران سیاستگذاری عمومی فرهنگ و سیاست مبانی علم سیاست مسایل ایران مطالعات منطقه ای نظریه های روابط بین الملل نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵٬۳۴۱ تا ۵٬۳۶۰ مورد از کل ۳۲٬۰۳۵ مورد.
۵۳۴۱.

حدود اختیارات اولیای دم در قتل با رویکردی بر آراء امام خمینی، خوئی و صاحب جواهر و قوانین موضوعه ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال سوم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۱۱) 1041 - 1052

کلیدواژه‌ها: اولیای دم اختیارات قتل آراء فقهی قوانین موضوعه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۲ تعداد دانلود : ۲۳۷
پژوهش حاضر به دنبال بررسی و تحلیل حدود اختیارات اولیای دم در قتل با رویکردی بر آراء امام خمینی(ره)، آیت الله خوئی، صاحب جواهر و قوانین موضوعه ایران است که با هدف بررسی آراء فقهی این گروه از علمای مذهبی به منظور دستیابی به وجوه اشتراک و افتراق نظرات فقهی و اجتهادی آنان و مطابقت آن با قوانین موضوعه ایران صورت گرفته است. روش تحقیق این پژوهش بر پایه مطالعات کتابخانه ای و بصورت توصیفی و تحلیلی می باشد. اشتراک آراء این فقیهان مربوط به دلالت های قرآنی و استناد به روایات معتبر و مستفیض است و از سوی دیگر، در تطبیق برخی از عناوین و مصادیق اختلاف نظر دیده می شود که منشاء اختلاف نظرها، فهم متفاوت آنان از ادله قرآنی و روایی و نوع نگاه آنان می باشد. نتایج پژوهش نشان داد، تعیین ولی دم تحت عنوان کسانی که حقّ قصاص را به ارث می برند به استثنای زن و شوهر که به دلالت آیات سلطنت و اجماع، از شمول آن خارج شده اند و عدم قصاص پدر برای قتل فرزند و عدم ارث پذیری پدر از قتل وی، ترجیح نظریه تعیینی قصاص در قتل عمد، تراضی ولی دم با قاتل به اقل و اکثر از دیه مقدّر در قتل عمد، تصریح بر ضمان دیه از سوی برخی اولیاء بدون اذن سایرین، ثبوت ولایت حاکم اسلامی بر مقتول بدون وارث، تصریح بر ضمان دیه در قتل های شبه عمد و خطای محض و پذیرش ضمان عاقله در قتل خطایی، اتفاق نظر وجود دارد.
۵۳۴۲.

تحزب از منظر وبر

نویسنده:
منبع: سیاست پژوهی جهان اسلام دوره ۷ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱۶ 1 - 15

کلیدواژه‌ها: وبر تحزب قدرت احزاب سیاسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۱ تعداد دانلود : ۹۷
هدف پژوهش حاضر بررسی تحزب از منظر وبر است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که از نظر وبر تحزب برآیند غیرشخصی شدن امور در عرصه رقابت برای کسب قدرت می باشد که پیش شرط آن الگوی کنش اجتماعی عقلانی معطوف به هدف و با توجه به توضیحات قبلی، الگوی کنش اجتماعی عقلانی معطوف به ارزش فعالان حزبی است. دیگر الگوهای کنش سنّتی و احساسی نمی توانند مبنای تحقق تحزب و فعالیت حزبی باشند. به عبارت دیگر، جهت شکل گیری مناسب تحزب، کنش عقلانی معطوف به هدف باید جایگزین کنش سنّتی و نیز کنش عقلانی معطوف به ارزش باید جایگزین کنش احساسی شود. در شرایطی که الگوی کنش فعالان حزبی سنتی و احساسی باشد، این پدیده با چالش هایی مواجه خواهد بود.
۵۳۴۳.

ساخت فرهنگی سیاست قرآنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهیافت های سیاسی و بین المللی سال یازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۶۴) 13 - 40

کلیدواژه‌ها: رویکرد معناشناختی ساخت فرهنگی سیاست قرآنی حکمرانی خداگرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۲ تعداد دانلود : ۳۲۸
فهم سیاست قرآنی مستلزم فهم ساخت فرهنگی قرآن کریم است. در پاسخ به پرسش از چیستی ساخت فرهنگی سیاست قرآنی، مقاله حاضر، تلاش می کند در چارچوب رویکرد معناشناختی و با بکارگیری روش تفسیر موضوعی، با فهم و تبیین ساخت فرهنگی قرآن کریم، مفهوم سیاست قرآنی را در درون این ساخت فرهنگی مطالعه نماید. فرضیه ای که با روش مذکور در این مقاله مورد بررسی قرار می گیرند این است که "الله" به مثابه کلمه کانونی، ارزش خداگرایی را در جایگاه کانونی قرار داده، منظومه ای از مفاهیم ارزشی پیرامون آن ساخت فرهنگی قرآن کریم را شکل می دهند. قراردادن سیاست در درون چنین ساخت فرهنگی، جایگاه سیاست در قران کریم را نمایان ساخته ما را به ساخت فرهنگی سیاست قرآنی رهنمون می سازد. مطالعه صورت گرفته در این مقاله نشان می دهد که سیاست به مثابه فعالیت عمومی ناظر به اقتدار و امر حکمرانی، آن گاه مورد تایید قران کریم است که در درون ساخت فرهنگی خدامحور قرار گرفته، ارتباط تنگاتنگی با مفاهیم ارزشی چون حق محوری، مسئولیت پذیری، پایداری، عدل، وفای به عهد و اصلاح برقرار نماید.
۵۳۴۴.

عقل و عرف و بازاندیشی سیاسی در مکتب شیعی بغداد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش سیاست نظری پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۸ 161-190

کلیدواژه‌ها: افکار سیاسی حکومت های عرفی مستقر مکتب بغداد فقها و متکلمان شیعی و کلام و فقه سیاسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۲ تعداد دانلود : ۳۴۷
نظرورزی سیاسی متکلمان و فقیهان عقل گرای شیعی مکتب بغداد، در مقایسه با مکتب مسلط پیشین، یعنی مکتب حدیث گرای قم، دچار تحول و دگرگونی شد. پرسش از چند و چون این تحول، با این فرضیه پاسخ داده شد که این عالمان، بنابر اقتضای عقل کلامی و اصولی- فقهی شیعی در پیوند با عرف متشرعه، از رویکرد فقدان مشروعیت مطلق حکومت مستقر به رهیافت مشروعیت نسبی حکومت موجود گذر کردند. روش پژوهش حاضر، بر پایه تفسیر متن و تحلیل تاریخی و از نوع تحلیل کیفی استوار است. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که اصحاب مکتب بغداد با عقل کلامی خویش، در بادی امر به دو مقوله «تأسیس حکومت» و «نهاد امامت» رسیدند که به تناسب، ضرورت ها و شرایط مربوطه را با استدلال عقلانی شرح و بسط دادند. آنگاه بر اساس عقل اصولی-فقهی و در پیوند با عرف متشرعه زمانه خود، حکم به مشروعیت نسبی حکومت های عرفی موجود دادند که با نشانه ها و دلالت های جواز همکاری ها و پذیرش مناصب حکومتی، قابل درک و دریافت است.
۵۳۴۵.

درآمدی بر الهیات سیاسی تمدنی در اندیشه ی مالک بن نبی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال بیست و سوم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۹۰ 101 - 125

کلیدواژه‌ها: مالک بن نبی الهیات تمدن توسعه ی تمدنی الهیات سیاسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۱ تعداد دانلود : ۴۴۴
هدف این پژوهش ، بررسی آن دسته از مفاهیم و ابعاد الهیات تمدنی در اندیشه ی مالک بن نبی است که به نواندیشی و بازسازی اندیشه ی سیاسی به معنای عام و کلی آن - و نه به مفهوم دولت سازی - بینجامد. روش این پژوهش توصیفی-تحلیلی است. یافته ها نشان می دهند که هدف بن نبی، درک درست ریشه ها و علل فروپاشی تمدنی اسلامی و اصلاح و نوسازی آن است. درک و فهم بن نبی از چالش های واقعی و ریشه های آن ها در جهان اسلام متفاوت از دیگر تمدن پژوهان بزرگ جهان اسلام است؛ این تفاوت ماهوی را حتی در روش های برون رفت از این چالش ها نیز می توان مشاهده کرد. از مهم ترین شاخص های اندیشه ی بن نبی بنیان گذاری طرح کلی اندیشه ی تمدنی او بر پایه ی الهیات است. وی به همزادی و پیوستگی تکوینی دین و تمدن باور دارد و معتقد است تمدن ها به میزانی که با تفکر دینی نسبت های معقول و سازنده دارند، قوام و مانایی پیدا می کنند و به هر میزان که از مرحله ی الهیات و دین می گریزند، ابتدا دچار عقل گرایی تهی از معنویت و روح شده و سپس دست خوش باتلاق غرایز و شهوات مختلف می شوند و رو به نابودی می گذارند. چرخه ی سه مرحله ای تمدن (روح، علم و غریزه) از مرحله ی روح و معنویت آغاز می شود و به عروج تمدنی می رسد.
۵۳۴۶.

رفتار سیاسی-اجتماعیِ ویروس کرونای جدید (کووید-19) (با نگاهی به شرایط سیاسی-اجتماعی ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم سیاسی سال پانزدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۵۸) 147 - 182

کلیدواژه‌ها: ویروس کرونای جدید رفتارشناسی سیاسی - اجتماعی واگرایی واقعی همگرایی مجازی شرایط سیاسی-اجتماعی ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۱ تعداد دانلود : ۵۰۰
همانند هر پدیده جغرافیایی و طبیعی همچون سیل، زلزله، تغییرات زیست محیطی و غیره که آثار و پیامدهایی بر حیات سیاسی-اجتماعی انسان ها دارد، به نظر می رسد پدیده ویروس کرونای جدید نیز از زمان شیوع و بالأخص از زمان همه گیری آن،آثار و پیامدهایی بر زندگی سیاسی- اجتماعی انسان ها داشته که توجه اندیشمندان و آشنایان به علوم سیاسی-اجتماعی را به خود جلب کرده است. بررسی آثار، پیامدهای احتمالی و راهکارهای مقابله با آن از زمان همه گیری این ویروس نیازمند رویکردهای علمی و دانشگاهی مستحکمی است تا مسیر سیاستگذاری کنونی و آینده دولت ها را به شکل صحیح هموار و هدایت کند. در این راستا، نوشتار حاضر با هدف بررسی و شناسایی الگوی رفتار سیاسی-اجتماعی ویروس کرونای جدید با رویکرد رفتارشناسی (روش تبیینی-علّی) و به صورت اکتشافی بدین نتیجه دست یافته که الگوی واگرایی واقعی و همگرایی مجازی محتمل ترین و مناسب ترین الگوی پیشنهادی شناسایی و بررسی رفتار اجتماعی-سیاسی ویروس کرونای جدید است؛ با این توضیح که در حالی که ویروس کرونای جدید موجب واگرایی پدیده های اجتماعی-سیاسی همچون جامعه مدنی، دولت ها، اعتراضات و مطالبات سیاسی در زندگی واقعی و عینی انسانها شده است اما از سوی دیگر، زمینه های تشدید روند ورود انسان ها به فضای مجازی و گسترش ارتباطات شبکه ای و تعاملی را فراهم آورده است. توجه به الگوی فوق، مقامات و متصدیان سیاسی و اجتماعی ایران را در مواجهه با پیامدها و آثار احتمالی آن در آینده پیش روی آماده تر و برنامه ها و راهبردهای عملی تر و منطقی تر را ضروری می سازد.
۵۳۴۷.

بحران کرونا و تغییر پویش های راهبردی نظام بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روابط خارجی سال دوازدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ 401 - 422

کلیدواژه‌ها: بحران کرونا متغیر پیشران تضعیف جهانی شدن رقابت های جهانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۰ تعداد دانلود : ۳۷۰
بحران کرونا با مطرح کردن مقوله ای جدید در باب امنیت به نام امنیت بهداشت و درمان، اکثر کشورهای جهان را در اَشکال مختلف درگیر کرده است. برخی کشورها به جای آنکه به سمت همکاری برای مقابله با این چالش ها پیش بروند، به سمت رقابت و ناسازواری حرکت می کنند که نتیجه آن، شکل گیری الگوهای جدیدی در نظم بین المللی است. در این چهارچوب، این پرسش مطرح می شود که «بحران کرونا چه تأثیری بر پویش های راهبردی نظام بین الملل و الگوی نظم جهانی خواهد گذاشت؟» در پاسخ به عنوان فرضیه می توان گفت بحران کرونا به عنوان «متغیر مداخله گر و پیشران» باعث تسریع در روند تغییرات راهبردی نظام بین الملل از گذشته شده؛ به گونه ای که دیگر الگوهای نظم لیبرالی جوابگوی نیازها و دغدغه های متنوع بشری نیست و نظام جهانی بیشتر به سمت الگوهای غیرغربی روابط بین الملل و نظام های سیاسی مسئولیت پذیرتر همانند الگوهای شرقی و یا مدل دولت سازی فراملی موردنظر نظریه پردازان انتقادی پیش می رود. بدین ترتیب، بحران کرونا را نمی توان به عنوان یک متغیر مستقل در نظر گرفت که تغییردهنده اساسی نظم بین المللی باشد؛ بلکه یک «متغیر مداخله گر و شتاب دهنده» است که روند تغییر در نظم بین المللی موجود را شدت خواهد بخشید. درخصوص این موضوع که با وقوع بحران کرونا، نظم بین المللی موجود شاهد تغییر و تحولاتی بوده اختلاف نظر وجود ندارد، اما بر سر اینکه این تغییرات، شدت و عمقش چگونه خواهد بود و یا اینکه نحوه مدیریت این بحران چگونه باید باشد، اختلا ف نظر وجود دارد. در این مقاله با بهره گیری از روش توصیفی_تحلیلی و استفاده از نظریات خبرگان روابط بین الملل به بررسی تأثیر بحران کرونا بر پویش های راهبردی نظام بین الملل و آینده نظام جهانی خواهیم پرداخت.
۵۳۴۸.

نقش نظارت در حکمرانی خوب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال سوم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۱۲) 2288 - 2298

کلیدواژه‌ها: نظارت نظارت همگانی حکمرانی خوب مشارکت دولت قانون مدار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۳ تعداد دانلود : ۳۲۳
یکی از مولفه های حاکم بر حمرانی خوب نظارت بر قدرت است که از پایه های کنترل آن می باشد در قرون جدید با مطرح شدن نظریه حکمرانی خوب و بحث دولت قانونمدار که هر دو به عنوان پایه های زیست اجتماعی جدید می باشند . از مولفه های مردسالاری و حکومت های مردم سالار می باشند.با پشیرفت مبانی حکومت مرد م سالار که بر اصولی از جمله ، مشارکت ، شفافیت ، کار آمدی و نظارت .نظارت همگانی یا مردم مدار هر روزه بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.این نظارت در قانون اساسی اساسی ایران در اصول متعددی از جمله اصل ، از جمله 8،24،26،27، 90،173،174 مورد توجه قرار گرفته است. از مهم ترین عناصر نظارت همگانی مردمی بودن آن می باشد واین مردمی بودن آن باعث کارآمدی آن می گردد . نظارت انواع متعددی دارد که سیاسی ،سلسه مراتبی ، قیمومیتی ، قضایی، مالی ، و... می باشد ولی مردمی ترین آن نظارت همگانی است . تحقیق پیش رو با روش توصیفی - تحلیلی در صدد تحقق این مهم است .
۵۳۴۹.

کاوشی در سیر تحول مکاتب سیاست گذاری عمومی: از مکاتب سنتی تا تکامل مکتب نظریه آشوب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۵۰ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ 883 - 906

کلیدواژه‌ها: سیاست گذاری عمومی عقلانیت جامع مکتب تدریجی و رضایت بخش نظریه آشوب نگرش به آینده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۷ تعداد دانلود : ۵۲۹
رشته سیاست گذاری عمومی در حال گذار به یک مکتب (پارادایم) جدید است که مفروضات مکاتب گذشته را درنوردیده است. از سوی دیگر، مکتب جدید با وجود مفروضات مشخص، هنوز به توسعه نظریه های خرد و روش های کاربردی منجر نشده است. پژوهش حاضر با هدف کاوش سیر تاریخی مکاتب رشته سیاست گذاری عمومی، شناسایی مفروضات هریک و نیز انتقادات به این مفروضات، مقایسه این مکاتب و مفروضات آنها و در نهایت معرفی مکتب سیاست گذاری عمومی جدید انجام گرفته است.روش پژوهش، توصیفی و با رویکرد دیالکتیک برای تحلیل تکامل تاریخی مکاتب سیاست گذاری عمومی است و از منابع کتابخانه ای و مقالات علمی نشریات معتبر بین المللی به منظور گردآوری اطلاعات استفاده شده است.بررسی مفروضات کلی پنهان و آشکار مکاتب سیاست گذاری عمومی، ظهور مکاتب عقلایی جامع، عقلانیت محدود (تدریجی و رضایت بخش) و نظریه آشوب در این رشته را نشان می دهد که علاوه بر ترتیب تاریخی، تقابل دیالکتیکی بین مفروضات هر کدام مشهود است. براساس بررسی متون سیاست گذاری عمومی می توان نظریه آشوب را به عنوان جدیدترین مکتب  سیاست گذاری عمومی درنظر گرفت. مهم ترین تفاوت مکتب آشوب با سایر مکاتب، نگاه و نحوه رویارویی آن با آینده احتمالی است. در نهایت اینکه پیشنهاد هایی برای بهبود سیاست گذاری عمومی بر اساس مکتب نظریه آشوب، ارائه شده است.
۵۳۵۰.

تبیین رابطه ساخت سیاسی و توسعه سیاسی در دوران پهلوی اول براساس مدل برنارد کریک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دولت پژوهی سال ششم بهار ۱۳۹۹ شماره ۲۱ 179 - 214

کلیدواژه‌ها: دولت مطلقه توسعه سیاسی پهلوی اول مجلس شورای ملی مدل کریک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۰ تعداد دانلود : ۴۰۶
توسعه سیاسی در معنای گسترش مشارکت و رقابت ایدئولوژیک در عرصه زندگی سیاسی، دست کم در سطح نخبگان، نیازمند تشکیلات، سازمان ها و وقوع تحولاتی در ساختار جامعه سنتی است. برنامه های نوسازی در دوره پهلوی اول زمینه تحولات سیاسی اجتماعی را فراهم آورد و تا اندازه ای شرایط برای رقابت سیاسی و مشارکت فراهم شد. اما پیدایش ساخت دولت مطلقه، مانع عمده ای بر سر راه گسترش مشارکت و رقابت ایجاد کرد و موجب بازتولید اقتدارگرایی گردید. این نوشتار می کوشد با تکیه بر متن مذاکرات مجالس ششم تا دوازدهم شورای ملی و با مبنا قرار دادن این امر که نوع دولت و نظام سیاسی ارتباط مستقیمی با تحقق یا عدم تحقق توسعه سیاسی دارد، مفهوم توسعه سیاسی را در دوره پهلوی اول (1320-1304) مورد بررسی قرار دهد. نگارند گان با گزینش مدل «برنارد کریک»، به بازنمایی مفهوم توسعه سیاسی در متن مذاکرات مجالس شورای ملی این دوره و در پرتو توصیف بافتار تاریخی، پرداخته اند. بازخوانی متن مذاکرات براساس مدل کریک حکایت از آن دارد که ساخت دولت در کنار حضور مجلس فرمایشی که در موارد یازده گانه مدل مورد بررسی، بر مطلقه بودن ساخت دولت صحه می گذارد، می تواند به عنوان یکی از دلایل اصلی ناکامی توسعه سیاسی مورد توجه قرار گیرد.
۵۳۵۱.

تراانسان گرایی جنبشی آینده گرا و ضرورت شکل گیری تحقیقات آینده پژوهانه

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی انقلاب اسلامی سال اول زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳ 31 - 58

کلیدواژه‌ها: تراانسان گرایی فناوری ارتقای انسان آینده پژوهی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۸ تعداد دانلود : ۴۸۷
تراانسان گرایی یک جنبش نوظهور علمی است که رویکردی آینده گرا دارد و با اتکا به تحقیقات علمی خود درصدد ارتقای بیولوژیکی و افزایش کیفیت زندگی بشر است. هدف این پژوهش، تبیین وجوه علمی و آینده گرایانه این جنبش و اهمیت شکل گیری تحقیقات آینده پژوهانه در این حوزه است که با رویکرد کیفی و به روش تحلیلی تفسیری انجام شده است. دستاورد اصلی این مقاله، تبیین چارچوب و حیطه تحقیقات علمی و آینده گرایانه ای است که تراانسان گرایان بر آن متمرکز شده اند. از این رهگذر برخی از مسائل و چالش هایی که درصورت تحقق ایده های این جنبش پدید خواهدآمد و نیازمند تحقیقات آینده پژوهانه است، آشکار شد. هرچند راه تا غایت اهداف تراانسان بسیار طولانی و غیرممکن به نظر می آید، لیکن قدم در این راه گذاشته شده است و  درجاتی از تراانسان گرایی را می توان متصور بود. حتی با محقق شدن کسری از اهداف نهایی تفکرات این جنبش، به حتم شاهد اثرات بسیار بزرگی  بر جنبه های مختلف زندگی بشر خواهیم بود. ازاین رو، پرداختن به تراانسان گرایی ازمنظر آینده پژوهی و وجوه مختلف میان رشته ای آن، از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
۵۳۵۲.

بررسی تاثیرات رنسانس و رفرماسیون بر اندیشه دکتر علی شریعتی

نویسنده:
منبع: سیاست پژوهی جهان اسلام دوره ۷ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۷ 1 - 13

کلیدواژه‌ها: علی شریعتی مذهب رنسانس رفرماسیون دین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵ تعداد دانلود : ۱۰۷
هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیرات رنسانس و رفرماسیون بر اندیشه دکتر علی شریعتی است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که شریعتی اسلامی را می خواست که با جهان مدرن امروزی در ارتباط باشد و به کار آباد کردن دنیای مؤمنان بیاید؛ به عبارتی شریعتی درصدد بود رنگ ارتجاع، عقب ماندگی و جهل را از اندیشه دینی پاک کند. روش او «تصفیه و استخراج منابع فرهنگی» بود. وی در رنسانس و پروتستانیسم اسلامی، اولاً با بازگشت به سرچشمه ها و ثانیاً با زمینی و دنیایی کردن اغراض دینی و الگوهای رفتاری، آنها را در دسترس عموم مردم جامعه قرار داد. شریعتی در تلاش بود با بازخوانی مفاهیم دینی و الگوهای اساسی اسلامی، جامعه را که به وسیله مذهب دچار رکود شده بود، مجدد به وسیله نیروی دین و مذهب بیدار کرد.
۵۳۵۳.

برساختنِ گمینشافتِ مجازی در روزگارِ کرونا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال نهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳۳ (پیاپی ۶۳) 157 - 190

کلیدواژه‌ها: کرونا جداگری فیزیکی به هم نزدیک سازی اجتماعی اجتماع مدنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۷ تعداد دانلود : ۵۷۵
کروناویروس، دستاورد زیست فاجعه بار انسانِ مدرن است. هدف نوشتار، پیشنهادی هنجارین است برای رهایی بخشی انسان گرفتار شده در دام کرونا؛ ویروسی که انسان اجتماعی را منزوی ساخته است. کرونا به شتاب، تاج دارِ گیتی شده و جهان را بر لبه آشوب قرارداده است. پرسمان نوشتار این است که کروناویروس، پیوندِ کمابیش نظم یافته جامعه سیاسی مدرن (دولت/جامعه مدنی/مردم) را که یادگارِ مدرنیته اروپایی بود، به لرزه درآورده است؛ از یک سو به دولت ها قدرت فراوان بخشیده، از دیگرسو، فرد را ضعیف تر ساخته است. دشواره برآمده از بیماری همه جهان گیر این است که کروناویروس، فرد ضعیف شده را دعوت به جدازیستی نموده و انسان «باهم زیسته» را «گوشه گیر به کنج رفته» می خواهد. از دیدگاه روش شناختی، نگارنده با پذیرش پیش انگاره «بنیانِ سه پایه دولت/جامعه مدنی/فرد» در همراهی با رویکرد انتقادی و با بهره گیری همزمان از دو روش «چگونه- ممکن است»/ «چگونه- باید»، کوشش کرده است تا این انگاره تجویزی را مستدل سازد که واژه نادرست فاصله گذاری اجتماعی[1]، چرخش گاهی[2]است که نیازمندی بشر را به یک «اجتماع مدنی مجازی»، بایسته نموده است. یافته هنجارین نوشتار این است که یکی از راه های کاهش دشواری های (جسمی/روانی) گوناگونِ برآمده از قرنطینه/خانه نشینی اجباری/دوری گزینی/باهم نبودن های اجتماعی، از راهروِ برساختن گمینشافتِ مجازی ممکن است؛ جماعت مدنی مجازی ای که جداگری فیزیکی و به هم نزدیک سازی اجتماعی را دسترس پذیر می سازد.
۵۳۵۴.

غایت دولت و ساخت قدرت «بررسی سه رویکرد متفاوت»

نویسنده:
منبع: راهبرد سیاسی سال چهارم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱۲ 169 - 191

کلیدواژه‌ها: قدرت قدرت سیاسی افلاطون ماکیاولی دموکراسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۷ تعداد دانلود : ۴۷۰
قدرت مهمترین مفهوم در سیاست و جامعه هست و کارکردهای قدرت، پیامدهای قدرت، براشت ها از قدرت، همگی در اندیشه و علم سیاست از اهمیت زیادی برخوردار است. به نظرمی رسد تبیین های گوناگونی از سوی اندیشمندان درباب قدرت ارائه شده است و هر یک از آنها به سیاست و نظام سیاسی متفاوتی منجر می شود. سوال اصلی این پژوهش این است که چه نسبتی بین برداشت های مختلف از قدرت و تحقق دموکراسی وجود دارد؟ فرضیه اصلی پژوهش آن است که برداشت دموکراتیک و مدرن از قدرت، ترکیبی از برداشت فضیلت گرایانه افلاطون و برداشت شخصی گرایانه ماکیاولی از قدرت و به ویژه قدرت سیاسی هست یافته های پژوهش نشان می دهد که قدرت در تصور عمومی پدیده ای چندان مطلوب نیست بلکه بیشتر امری شیطانی تلقی می شود. ولی قدرت اساسا دارای ذاتی نیست که بد یا خوب باشد به نظر می رسد چون قدرت دارای ذات نیست در نتیجه هم می تواند مخرب باشد و هم می تواند سازنده باشد و آن چه قدرت را به این یا آن بدل می کند، غایتی است که بر آن مترتب می شود. اما هر چه باشد قدرت بسیار مهم هست چه خوب چه بد قدرت پدیده ای بسیار مهم است که کمتر به آن می اندیشیم. یک نوع اندیشیدن به قدرت درک این معناست که اندیشمندان برای قدرت چه غایتی را متصور شده اند و این تصور آنها از ابعاد مختلف چه تاثیری براین مفهوم و به طور کلی برامر سیاست داشته است و این تصورات آنها خوش بینانه بوده است یا بدبینانه؟
۵۳۵۵.

الگوی راهبردی طراحی اقدامات استراتژیک نوین درآمدزا در عرصه جنگ نرم اقتصادی (ترکیب سیاست های ابلاغی اقتصادمقاومتی با مدل استراتژی اقیانوس آبی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قدرت پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۳ 35 - 63

کلیدواژه‌ها: جنگ نرم اقتصادی سیاست های ابلاغی اقتصاد مقاومتی استراتژی اقیانوس آبی جهش تولید

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۴ تعداد دانلود : ۳۹۶
با توجه به اهمیت جهش تولید و ترقّی اقتصادی در کلام مقام معظم رهبری(مدظله العالی) در مبحث جنگ نرم اقتصادی، یافتن بازارها و اقدامات استراتژیک نوین درآمدزا برای کشور ج.ا.ا امری اجتناب ناپذیر است. از این رو ارائه مدل های اقتصادی استراتژیک خلّاقانه و هم راستا با فرمایشات مقام معظم رهبری(مدظله العالی) در جهت رسیدن به جهش تولید،اشتغال زایی پویا و رسیدن به منابع درآمدزایی نوین برای کشور در مبحث جنگ نرم اقتصادی امری حیاتی است. در این پژوهش، ابتدا به بررسی ماهیت جنگ نرم اقتصادی و سیاست های ابلاغی اقتصاد مقاومتی امام خامنه ای(مدظله العالی) به عنوان راهکاری برای مبارزه با آن مفهوم نوین پرداخته شد و ظرفیت های راهبردی اقتصاد مقاومتی مبتنی بر فرمایشات ایشان مرور گشت. سپس به مدل اقیانوس آبی به عنوان ابزاری کاربردی و خلاقانه در جهت شناسایی زمینه های جدید اقتصادی و درآمدزایی، پرداخته شد؛ و با استفاده از مطالب فوق و با بهره گیری از ظرفیت اقتصادی دانشجویان و فارغ التحصیلان ایرانی و خارجی متعهد و علاقه مند به نظام جمهوری اسلامی در داخل و خارج از کشور، تجار ایرانی، ثروتمندان و صاحبان کسب وکار علاقه مند به ج.ا.ایران در کشورهای دوست و یا بی طرف، به منظور شناسایی اقدامات راهبردی اقتصادی-سیاسی در جهت نیل به جهش تولید و ظرفیت سازی، مدلی خلاقانه ارائه شد. سپس در جهت بررسی قابلیت اجرایی مدل ارائه شده به عنوان سلاحی برای مقاومت در جنگ نرم اقتصادی، چارچوب پیشنهادی در طراحی برخی اقدامات اقتصادی استراتژیک با رویکرد ایجاد شرایط جهش تولیدی به کار گرفته شد و نتایج آن ارائه گردید و در نهایت به منظور تحقیقات آتی، پیشنهاد هایی ارائه گشت.
۵۳۵۶.

Explaining the Iconographic Role of Karbala in the Formation and Continuity of the Shia Movements and the Islamic Revolution(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Contemporary Research on the Islamic Revolution, Volume ۲, Issue ۳, Winter ۲۰۲۰ 75 - 102

کلیدواژه‌ها: Karbala Ashura Shia Movement Shia movement

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۲ تعداد دانلود : ۳۶۴
Shia, as one of the main components of Islamic society, has always had a revolutionary attitude towards other religions throughout history. The Shi'ite school has been the promoter of movements that have stood up to oppression, and this political thought has shaped Shia political and social movements throughout history. Historically, the turning point of the Shia revolution and the formation of Shia protest movements is the Ashura incident in the year 61 AH. And the land of Karbala as the Shias holy shrine of and the place of Imam Hussein martyrdom (a.s.) has always, at all times and places, conveyed the ideological burden of the Ashura event to Shia communities. Thus, the formation and activity of Shia movements can be traced well after the Karbala event and examined in terms of the effects that Karbala has had on their structure and continuity in different categories. The present study aimed to investigate the role of Karbala in the formation and continuation of Shia movements in the context of political geography based on Gatman's theory of iconography. To this aim, Descriptive-analytical methods and library and document studies are used. Based on the results, this influence has not always been the same at different times, and in each period, it has manifested itself in different ways depending on the temporal and spatial requirements and the degree of Shia community readiness. That can investigate the type and extent of this effect on dual format in the Imamiyyah and the Zaydiyyah method. So, the categorization of Shi'ite movements is as following: Imam Hussein's revenge and revenge revolts, Zaydiyya uprisings, movements that led to the formation of the government, and contemporary Shi'ite movements.
۵۳۵۷.

آرمان گرایی یا واقع گرایی سیاست جنایی تقنینی در قبال رشد جزایی در حقوق کیفری ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال سوم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۱۲) 2219 - 2236

کلیدواژه‌ها: آرمان گرایی واقع گرایی سیاست جنایی رشد جزایی فقه پویا روان شناسی رشد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۱ تعداد دانلود : ۳۰۱
تحولات اخیردر قانون مجازات اسلامی که به دنبال واقع گرایی قانون گذار در برخی مواد ظاهر گردید، پیرو اجتهاد پویای فقها با توجه به پیشرفت های علوم روان شناسی و جامعه شناسی جنایی منجر به تغییراتی اساسی در مسأله ی رشد جزایی اطفال بالغ زیر 18 سال در ماده 91 قانون مجازات اسلامی شد. اگرچه واقعیت های بیولوژیک، سایکولوژیک و سوشیال در فرایند این تغییر نقش داشته اند، اما با توجه به این که وفق داده های روان شناسی رشد هیچ طفلی رشد یافته محسوب نمی گردد، در پژوهش پیش رو که با روش تحلیل محتوایی انجام یافته به این نتیجه می رسیم که واقع گرایی نسبی قانون گذار در ماده 91 قانون مجازات اسلامی می بایست به سوی یک واقع گرایی مطلق پیش رود، به گونه ایی که اصل بر عدم رشد اطفال بالغ زیر 18 سال باشد و مدعی رشد، بار اثبات رشادت جزایی را تحمل نماید با نیل به این مهم مساله ی اعدام کودک قاتلان که هزینه های معنوی سنگین حقوق بشری به همراه دارد به طور کلی حل خواهد شد.
۵۳۵۸.

هژمونیک گرایی و رویکردهای سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا بر مبنای معانی سه گانه هژمونی

نویسنده:
منبع: راهبرد سیاسی سال چهارم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۳ 91 - 116

کلیدواژه‌ها: هژمونی سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا نظام بین الملل پساجنگ سرد هژمونیک گرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۶ تعداد دانلود : ۹۹۳
مفهوم هژمونی از جمله مفاهیمی است که امروزه در ادبیات نظری روابط بین الملل کاربرد وسیعی یافته است. کاربرد وسیع مفهوم هژمونی در نوشته ها و ادبیات تئوریک روابط بین الملل من را برآن داشت تا ضمن تبارشناسی مفهوم لغوی و تئوریک هژمونی، به تحلیل ماهیت هژمونیک گرایی ایالات متحده آمریکا در عرصه ی نظام بین الملل پساجنگ سرد در عرصه نظری و عملی بپردازم. دغدغه اصلی این نوشتار آن است که بر مبنای رویکردهای سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا، ماهیت هژمونیک گرایی آن کشور در نظام بین الملل پساجنگ سرد چگونه قابل تحلیل است. در پاسخ برآنم که با تمرکز بر رویکردهای سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا و معانی سه گانه هژمونی، ماهیت هژمونیک گرایی آن کشور در نظام بین الملل پساجنگ سرد عبارتست از هژمونی کیندلبرگری، رویکرد ویلسونی در دوره بیل کلینتون؛ هژمونی یونانی، رویکرد جکسونی در دوره جورج بوش؛ هژمونی گرامشیانی، رویکرد جفرسونی در دوره باراک اوباما و هژمونی یونانی، رویکرد هامیلتونی در دوره دونالد ترامپ. لذا در این راستا با استفاده از روش کتابخانه ای با توجه به رویکرد توصیفی تحلیلی به تبیین موضوع مذکور خواهم پرداخت.
۵۳۵۹.

تدوین سناریوهای روابط ایران و ترکیه در افق 1408(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی دفاعی سال پنجم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۱۸ 7 - 36

کلیدواژه‌ها: آینده پژوهی ایران ترکیه روابط ایران و ترکیه سناریونویسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۳ تعداد دانلود : ۴۸۰
پژوهش حاضر به مطالعه آینده روابط ایران و ترکیه پرداخته است تا با تدوین سناریوهای محتمل در روابط ایران و ترکیه در افق 1408ش(2030 م) سیاست گذاران و تصمیم گیران در روابط ایران و ترکیه بتوانند به گزینه های بدیل برای تصمیم گیری بیندیشند. این تحقیق از جنبه ماهیت اکتشافی بوده و از نظر هدف، کاربردی است؛ داده های آن آمیخته، و شیوه تجزیه وتحلیل داده ها در ردیف پژوهش های همبستگی قرار می گیرد. در این پژوهش از روش سناریونویسی مبتنی بر تحلیل تأثیر متقاطع متوازن استفاده شد. بدین منظور ابتدا 62 متغیر مؤثر بر روابط ایران و ترکیه در ابعاد سیاسی-امنیتی، اقتصادی، فرهنگی، علم و فناوری، زیست محیطی و کلان روندهای جهانی و منطقه ای شناسایی شد. سپس با توزیع پرسش نامه در میان 35 نفر از خبرگان روابط ایران و ترکیه، اثرگذاری، اهمیت و عدم قطعیت هر یک از متغیرها مشخص شد. درنهایت روایی 57 متغیر به عنوان عوامل مؤثر بر آینده روابط ایران و ترکیه تأیید شد. برای تحلیل نتایج پرسش نامه و انتخاب عوامل کلیدی از روشتحلیل اهمیت-عملکرداستفاده شد. درمجموع، 19 عامل دارای اهمیت و عدم قطعیت بالاتر از ارزش آستانه بودند. با استفاده از آزمون فریدمن هشت عامل نهایی انتخاب شده و حالت های کیفی آن ها مشخص شد. سپس با تشکیل پنل خبرگان و وزن دهی در ماتریس تأثیر متقاطع متوازن، تحلیل نرم افزاری با سناریو ویزارد انجام شده و 4 سناریو با ناسازگاری صفر و 17 سناریو با ناسازگاری یک به دست آمد و با تلفیق سناریوهای نزدیک، در نهایت هفت سناریوی نهایی تدوین و تحلیل شد.
۵۳۶۰.

تحلیل سیاست خارجی بازرگان در چارچوب مولفه های هویت ملی

نویسنده:
منبع: سیاست پژوهی جهان اسلام دوره ۷ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱۶

کلیدواژه‌ها: هویت سیاست خارجی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۹ تعداد دانلود : ۱۰۹
سیاست خارجی دولت موقت پیرامون انگاره های هویتی- معنایی نخبگان اسلام گرایان لیبرال حول قرائت خاص این طیف فکری از مفاهیم بنیادین سیاست مثل ارتباط "دین و سیاست"،"اسلام و غرب"،ایران و اسلام "و... تکوین یافت تفاوت و تضاد این قرائت با گفتمان مسلط منجر به انفکاک آنها از جریان اصلی جمهوری اسلامی شد. بازرگان بر پایان یافتن کردار و گفتار انقلابی و آغاز رفتار سیاسی ابتناء یافته بر اصول جمهوریت و تکثر گرایی در سپهر سیاسی – اجتماعی ایران پسا انقلاب تاکید داشت.سیاست خارجی بازرگانی در چارچوب سیاست خارجی یک واحد بین المللی (دولت) قابل بررسی است. به عبارت دیگر سیاست خارجی در اوایل انقلاب به دو صورت قابل بررسی است. سیاست خارجی در چارچوب دولت ایران و دیگری سیاست خارجی برپایه انترناسیونالیسم اسلامی؛ که سیاست خارجی بازرگان در دسته نخست قرار می گیرد. در این پژوهش تاثیر این گزاره ها بر تکوین سیاست خارجی عصربازرگان مورد توجه قرار می گیرد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان