درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: نظر به اهمیت رضایت شغلی در بهره وری سازمان ها، هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه سلامت روان با رضایت شغلی کتابداران است. روش/ رویکرد پژوهش: روش پژوهش پیمایشی تحلیلی، ابزار گردآوری داده ها دو پرسشنامه سلامت روان و شاخص توصیف شغلی، و جامعه آماری کتابداران کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان اصفهان است. یافته ها: میانگین سلامت روان کتابداران 37/45 و میانگین رضایت شغلی کتابداران 58/160 و درحد متوسط بوده، بین سلامت روان و رضایت شغلی کتابداران رابطه معنی داری وجود ندارد. در تحلیل سلامت روان و رضایت شغلی به تفکیک جنسیتی نیز تفاوت معنی داری بین زنان و مردان کتابدار مشاهده نشد. نتیجه گیری: نبودِ رابطه معنی دار بین سلامت روان و رضایت شغلی کتابداران، یافته بحث برانگیزی است که احتمال نقش پررنگ تر متغیرهای سازمانی را در رضایت شغلی کتابداران مطرح می کند. انجام پژوهش های بیشتر در این زمینه و نیز بررسی رابطه عوامل مختلف سازمانی و روان شناختی با هر دو متغیر سلامت روان و رضایت شغلی در جامعه کتابداران می تواند روشنگر نکات بیشتری در مورد این دو زمینه تحقیقاتی مهم باشد.

یکی از کارکردهای خاص آموزش عالی، تولید و مصرف اطلاعات است. در این فرایند ارتباطات علمی نقشی اساسی ایفا می کند چنان که صاحبنظران، ارتباطات علمی را اساس علم توصیف می کنند. بنابراین می توان گفت که هیچ نوع آموزشی بدون برقراری ارتباط محقق نمی شود. محققان علم سنجی، ارتباطات علمی رسمی را از طریق بررسی میزان استنادهای بروندادهای علمی اعم از کتابها، مجلات و مانند آن، تحلیل و ارزیابی می کنند. با وجود این، نوع خاصی از ارتباطات نیز وجود دارد که فاقد نمود خارجی از جمله استنادهاست و آموزشها و یادگیریهای غیررسمی نیز مرهون چنین ارتباطاتی است. این نوع ارتباطات غیررسمی در تولید علم، به تشکیل مجموعه ای غیررسمی در میان دانشمندان منجر می شود که صاحب نظران آن را «دانشگاه نامرئی» می نامند. تعاریف و تعابیر مختلفی از یک دانشگاه نامرئی وجود دارد که در این جا به تعبیر پرایس اشاره می شود. تصور پرایس از یک دانشگاه نامرئی گروههایی متشکل از بیش از 100 نفر همکار بود که اقدام به برقراری ارتباط بین همدیگر می کردند. به عقیده او افراد در چنین مجموعه ای به طور معقول با یکدیگر در حال تماس اند و قدرت همرایزنی و نفوذ بر یکدیگر را دارند. در این مقاله سعی خواهد شد تا با بازشناسی مفهوم دانشگاه نامرئی به نقش روابط غیررسمی در تولید دانش و نظام آموزش عالی، انواع روش شناسیهای ارزیابی و نقدهای وارد بر مفهوم دانشگاه نامرئی و تاثیر ابزارهای اطلاعاتی و ارتباطی جدید بر مفهوم دانشگاه نامرئی پرداخته شود.

دانش منبعی ارزشمند برای توانمندساختن سازمان ها در جهت نوآوری و رقابت است. این دانش در میان کارکنان و همچنین از طریق حس همجوشی میان آنان به وجود میآید. فرایند مدیریت دانش شامل خلق دانش، ارزشیابی دانش، ارائة دانش، توزیع دانش، و کاربرد دانش است. برای تبدیل دانش به یک کالای سرمایه ای، سازمان ها باید در جهت ایجاد تعادل میان فعالیت های مدیریت دانش بکوشند. ولی موانع متعددی برسرراه خلق و بهکارگیری دانش در سازمان ها وجود دارد. وظیفة مدیریت دانش آن است که این موانع را شناسایی، و برای برطرفکردن آن ها چاره اندیشی کند.

هدف: پژوهش حاضر به مطالعه دیدگاه سه گروه از کاربران (عادی، متخصص موضوعی ادبیات فارسی و کتابدار) در خصوص میزان اهمیت و ارزشگذاری هر یک از ویژگیهای موجودیت های الگوی مفهومی اف. آر. بی. آر. در پیوند با وظایف کاربری پرداخته است. روش: این پژوهش به روش پیمایشی انجام گرفته است. از پرسشنامه به عنوان ابزار گردآوری داده ها استفاده شد که در این راستا با استفاده از مصاحبه های نیمهساختاریافته دیدگاه سه گروه نمونه (کاربران عادی، کاربران متخصص و کتابداران) در خصوص ویژگی های موجودیت های الگوی مفهومی اف. آر. بی. آر. در پشتیبانی از وظایف کاربری (یافتن، شناسایی، انتخاب و دسترسی) تبیین گردید. یافته ها: نتایج پژوهش حاکی از آن است که از بین ویژگی های موجودیتهای الگوی مفهومی اف. آر. بی. آر.؛ «عنوان اثر»، «عنوان بیان»، «عنوان نمود عینی»، «نام شخص» و «نام تنالگان» از دیدگاه کلیه کاربران و کتابداران مورد بررسی دارای ارزش زیاد در پشتیبانی از وظایف کاربری هستند. اصالت/ارزش: ضروری است نرم افزارهای کتابخانه ای بر مبنای مفاهیم الگوی مفهومی اف. آر. بی. آر. بازنگری گردند. پژوهش حاضر به عنوان یکی از اولین گامها، دیدگاه کاربران بالقوه فهرستهای رایانه ای را در خصوص ویژگی های موجودیت های این الگو در پیوند با وظایف کاربری مورد مطالعه قرار داده است.

امروزه دانش به عنوان یک منبع حیاتی برای کسب برتری رقابتی شناخته شده و مدیریت داراییهای دانشی، ضرورتبیشتری یافته است. در این راستا، اشتراک دانش به عنوان یک عنصر کلیدی در فرایند مدیریت دانش شناخته شده است. بر همین اساس، تحقیق حاضر به منظور بررسی و شناسایی عوامل مشوّق و بازدارندة اشتراک دانش در کتابخانه های آستان قدس رضوی انجام شده است. در اجرای این پژوهش از روش تحقیق موردی از نوع پیمایشی استفاده شده است. به منظور گردآوری اطلاعات دو نوع پرسشنامه برای بررسی نظرات مدیران و کتابداران طراحی و مورد استفاده قرار گرفت. یافته های این پژوهش نشان داد از میان عوامل فردی و سازمانی مؤثر بر اشتراک دانش، کسب دانش، ایجاد ارتباط و کسب وجهه اجتماعی، احساس مسئولیت، اعتماد میان کتابداران و اعتماد سازمانی به عنوان عوامل مشوق اشتراک دانش شناخته شدند. نبود زمان و وقت کافی برای شرکت در فعالیتهای اشتراک دانش، عامل بازدارنده برای این فعالیت در سازمان کتابخانه هاست.

هدف: بررسی انتقادی گسترش های ایرانی رده بندی دهدهی دیویی در سه بخش تقسیمات فرعی استاندارد، فرانما، و نمایه نسبی بود. روش/ رویکرد پژوهش: اسنادی- مقایسه ای از نوع توسعه ای یافته ها: علی رغم ادعای گسترش ادبیات ایرانی مبنی بر روزآمدی آن مطابق با ویراست 21 رده بندی دیویی، در جدول تقسیمات فرعی استاندارد این گسترش، 30/80 درصد از شماره ها همراه با عبارت های مقابل آنها نسبت به ویراست 21 رده بندی دیویی دچار تغییرات کلی شده است. در قسمت فرانماها اصول کلی همانند ویرایش هجدم دیویی است، درصورتی که در ویراست 22 این ساختار بسیار تفاوت کرده است. گسترش اسلام نیز نشان دهنده اختلاف بین ساختار و شماره های ارائه شده در این گسترش برای حوزه موضوعی اسلام و ساختار و شماره های موجود در رده بندی دیویی در ویراست کنونی یعنی ویراست 22، برای این حوزه است. ویراست سوم گسترش تاریخ ایران نیز به ادعای مقدمه آن، با دیویی 21 مقابله و هرجا لازم بوده، اصلاح شده است. 47/89 درصد از شماره ها در گسترش تاریخ نسبت به ویراست 20، و 38/88 درصد از شماره ها در گسترش تاریخ نسبت به ویراست 21 رده بندی دیویی به طورکلی تغییر یافته اند. آخرین ویراست گسترش زبان های ایرانی یعنی ویراست دوم مطابق با ویراست 19 رده بندی دیویی است. یافته های آماری از بررسی جدول تقسیمات فرعی استاندارد نشان می دهد که 86/27 درصد از شماره ها در گسترش زبان های ایرانی نسبت به ویراست 19 رده بندی دیویی دچار تغییر کلی شده اند. بررسی فرانماهای گسترش های ادبیات، تاریخ، و زبان های ایرانی و مقایسه آنها با طرح اصلی رده بندی دیویی در رده های800، 900، و 400 و مقایسه آنها با ساختار فرانما در گسترش های ادبیات، تاریخ و زبان های ایرانی حاکی از محدودیت شماره سازی از طریق گسترش های ادبیات، تاریخ، و زبان های ایرانی است. نتیجه گیری: گسترش های ایرانی رده بندی دیویی به روزآمدسازی مطابق با رویکرد جهانی به کارگرفته شده در متن اصلی رده بندی دیویی نیاز دارند. با به کارگیری پیشنهادات این پژوهش می توان گسترش های ایرانی را (برپایه متن اصلی در رده بندی دهدهی دیویی در هر یک از حوزه ها) در یک مجلد ادغام کرد. پیشنهادهایی برای تغییر ساختار فرانماهای این گسترش ها و درنتیجه بهبود وضعیت شماره سازی از طریق آنها، ارائه شده است.

هدف: کتابداری بالینی به عنوان راهکاری برای پزشکی مبتنی بر شواهد1 خدماتی در جهت تسریع دسترسی متخصصان سلامت2 به منابع معتبر و روز آمد پزشکی است. این مقاله به امکان سنجی ارائه این خدمات در بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تبریز میپردازد. روش: پژوهش حاضر کاربردی است و روش به کار رفته در آن پیمایشی از نوع توصیفی است. جامعه پژوهش شامل پزشکان و پرستاران شاغل در بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تبریز و مسئولین کتابخانه های این بیمارستان ها میباشد. یافته ها: در کل نیاز و علاقه مندی به اجرای این طرح از سوی جامعه پژوهش در سطح بالا احساس میشود. کتابخانه های شهید مدنی سینا کودکان و نیکوکاری از امکانات مناسب تری برای اجرای طرح برخوردارند. از لحاظ نیروی انسانی هیچ یک از بیمارستان ها شرایط مناسبی برای اجرای طرح ندارند.