درخت حوزه‌های تخصصی

دعای پر فیض روز عرفه که از امام حسین(ع)نقل شده است، یکی از ژرف ترین دعاهای مأثور از ائمة اهل بیت(ع) است. این دعا در حد خود گنجینه ای گران بها از معارف والای الهی به شمار می رود. همانند این دعا، دعای روز عرفة امام سجاد(ع) است که در صحیفة سجادیه نقل شده است. آن چه در این مقاله در پی آنیم، بازشناسی شیوه های نیایش در این دو دعا از نگاه فنی و ادبی است. روش این مقاله از نوع تحلیلی - تطبیقی است و از مهمترین نتایج این بررسی می-توان به همسانی ساختاری و محتوایی این دو دعا اشاره کرد که بیشتر در راستای اصلاح رفتار فردی و اجتماعی انسان متمرکز است.

به علت آمیخته شدن اخبار سرّه و ناسره در روایت تاریخی کربلا، اظهار نظر در این خصوص سخت دشوار شده و نیز تحقیق در مورد آن ضروری گشته؛ خصوصاً که در طول تاریخ، عنایت به آن حادثه عظیم و نگارش تاریخ آن جدی تر از سایر رخدادها بوده و بدین جهت آثار متعددی در این باره نوشته شده است. با این وجود، از بسیاری از آن تواریخ اثری نیست و آنهایی هم که موجود است بر اثر عوامل متعددی دچار آسیب گردیده اند. هدفی که در این مقاله دنبال می شود، آن است که با مطالعه روشمند پیرامون اخبار و روایات تاریخی حادثه عاشورا، آسیب هایی که تاکنون این اخبار و روایات را در میان منابع اصلی (منابع هفت قرن نخست) فرا گرفته، شناسایی و راه کارهای لازم جهت تنزیه این اخبار و روایات برای ارائه یک تاریخ درست از حادثه عاشورا معرفی شود. بدین جهت در این مقاله ضمن ذکر آسیب های مصدری و متنی در اخبار عاشورا، برای هر یک نمونه ای ذکر شده و به تحلیل و شناخت گونه های آسیبی آن از نظر محدثان پرداخته شده است.

امام حسین(ع) قرآن را با روح و جسم خود به عرصه عمل کشید که این از لطف پرورش در دامان پیامبر(ص) و تربیت دینی از جانب حضرت علی(ع) و حضرت فاطمه (س) می­باشد. که در این مقاله سعی شده قواعد ثابت و منطق قوی و مبادی قرآنی نهضت حسینی در پرتو سخنان و خطبه های آن بزرگوار از مکه تا کوفه و کربلا بررسی گردد.

پیامبر اکرم(ص) طبق حدیث شریف ثقلین دو چیز گران بها را میان مردم به ودیعه گذاشتند. یکی قرآن و دیگری اهل بیت عصمت و طهارت(علیهم السلام). امام حسین(ع) به عنوان یکی از اهل بیت و پنجمین آل عبا(ع)، به جهت ویژگی های خاصی که میان دیگر معصومان(علیهم السلام) دارند، مورد توجه ویژه رسول اکرم(ص) و ائمه(علیهم السلام) بوده اند؛ و چون برابر روایات، آیاتی در قرآن از جانب خداوند درشان و منزلت سیدالشهدا(ع) نازل شده است، آن حضرت و روایات مربوط به ایشان مورد توجه مفسرین اهل تسنن قرار گرفته اند. در پژوهش حاضر می کوشیم به این پرسش پاسخ دهیم که آرا و دیدگاه های مفسران اهل تسنن درباره جایگاه امام حسین(ع) در قرآن چیست؟ آیات فراوانی درشان امام حسین(ع) فرود آمده، که مفسرین اهل سنت بعضی را درباره حضرت تفسیر کرده اند، و بعضی دیگر را تأویل و تطبیق نموده اند. در این نوشتار جایگاه آن حضرت در منابع تفسیری اهل سنت بررسی شده است؛ و ثابت شده که همان طور که امام حسین(ع) در منابع روایی و تاریخ اسلام جایگاهی ویژه دارد، در روایات تفسیری اهل سنت نیز دارای جایگاهی والا و درخور توجه است که نمی توان ساده از کنار آن گذشت.