درخت حوزه‌های تخصصی

بشارت به مصلح کل در آخرالزمان مساله‏اى است که همه ادیان و مذاهب مختلف، آن را مطرح کرده و نوید به ظهور کسى داده‏اند که بشریت را از ظلم، ستم و نابرابرى نجات خواهد داد و جهان را پر از عدل و داد خواهد نمود . نویسنده با استفاده از اوصافى که در کتاب مقدس درباره مصلح کل آمده و با توجه به آیات فراوانى از قرآن کریم که به آینده بشریت نظر دارد و سرانجام حکومت جهان را از آن بندگان صالح مى‏داند و همچنین با توجه به روایات فراوانى از پیامبر صلى الله علیه و آله و ائمه اطهار علیهم السلام که نوید به ظهور مردى از اهل بیت پیامبر صلى الله علیه و آله داده و به نام مبارک او تصریح کرده، مانند حدیث پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله: «المهدى من ولدى‏» نتیجه‏گیرى مى‏کند که به اعتقاد شیعه مصلح کل، مهدى موعود فرزند امام حسن عسکرى علیه السلام است که در پس پرده غیبت‏به سر مى‏برد و روزى که خداى متعال اراده نماید ظهور خواهد کرد و جهان را پر از عدل و داد مى‏نماید، همانگونه که پر از ظلم و جور شده است . از این رو آینده بشریت، آینده‏اى کاملا روشن و امیدوار کننده مى‏باشد و آن این که آینده از آن صالحان است .

اگر چه در تمامی ادیان و مکاتب اعم از الهی و غیر الهی در زمینه ظهور مصلح و منجی جهان کم و بیش مطالبی به چشم می خورد؛ ولی براساس دلیلهای متقن و معیارهای درستی که وجود دارد این حقیقت به اثبات رسیده است که کامل ترین و قابل اعتمادترین اطلاعات در مورد شخصیت و ابعاد گوناگون زندگی موعود جهانی نظیر: تولد، غیبت، ظهور، حکومت و... در مجموعه روایات اهل بیت(ع) ارائه شده است. با توجه به این حقیقت در مقاله حاضر تلاش می شود تا مسئله غیبت منجی عالم بشریت و علل و آثارش با توجه به مجموعه کلمات و رهنمودهای حضرت علی(ع) به اختصار مورد بررسی قرار گیرد.

در نوشتار یادشده، نویسنده به مناسبت تحلیل واقعه‏ی عاشورا، به تبیین مسأله‏ی احیاگری پرداخته است. وی تعریفی از احیاگری را ارائه نموده و آن را به معنای تجدید ساختمان، چه در مجموعه‏ی فکری و چه در مکتب اجتماعی و چه در تفکر دینی دانسته است. احیاگری زمانی ضرورت می‏یابد که تفکری اصیل و پایه‏ای، آسیب دیده باشد و وجود او را ابهامات و اوهام و خرافات چه از ناحیه‏ی حاملان آن تفکر و چه از ناحیه‏ی دشمنان خارجی، فراگرفته باشد. در چنین زمانه‏ای است که نیاز به احیاگری به عنوان یک ضرورت تاریخی، خود را می‏نمایاند. مسأله‏ی احیاگری در کتاب و سنت، مورد تأکید و توجه جدی واقع گردیده و آن را در زمانه‏ای دانسته که دین حق، در معرض برداشت‏های سطحی و در معرض کژی‏ها و اعوجاج‏ها قرار گرفته باشد. افول اندیشه‏ی دینی و احیای بدعت‏ها و سنت‏های غلط پس از دوره‏ی نبوی، ضرورت تام احیاگری را در سال 60 هجرت می‏نمایاند. زیرا جامعه‏ی دینی گرفتار حاکمی فاسد، جبار، ستمگر و هوسران واقع شده و زبونی عوام و انحراف خواص، سبب چنین بلیّه‏ای شده است. در بخش دیگری به شرایط یک احیاگر، همچون دشمن‏شناسی، اهل مخاطره بودن، تعهد و دردمندی، دوری از عوام زدگی و مصلحت اندیشی را به عنوان عوامل و شرایط احیاگری دانسته. سپس به این مسأله که حسین بن علی در قله‏ی احیاگری تاریخی دوره‏ی اسلامی قرار دارد و اسوه‏ی احیاگران است پرداخته شده. لزوم تناسب عمل احیاگرانه، با عصر و زمانه نیز به بحث درآمده و نهضت حسین بن علی علیه‏السلام را نهضتی که تناسب روشنی با عصر و زمانه دارد، تحلیل نموده و این نهضت را الگوی همواره‏ی احیاگران دنیای اسلام، تصویر نموده است، در نهایت راهکارهای لازمی را برای تحقق احیاگری در زمانه‏ی حاضر تحلیل نموده است.