درخت حوزه‌های تخصصی

اندیشه سیاسی

ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۴۶۱ تا ۲٬۴۸۰ مورد از کل ۳٬۳۱۴ مورد.
۲۴۶۱.

نهاد مذهب در جهان اسلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۴۳
مقاله حاضر به بررسى سیر تاریخى نهاد مذهب در جوامع اسلامى از صدر اسلام تا کنون، به‏ویژه با تأکید بر تحولات این نهاد در دوران حاکمیت امپراتورى عثمانى مى‏پردازد. نویسنده در پى اثبات این مدعاست که نهاد مذهب و عالمان دینى در کشورهاى مختلف اسلامى و در خلال دو قرن اخیر، در حوزه‏هاى مختلفى مانند مشارکت در حاکمیت سیاسى، تنظیم و اجراى قوانین و نیز آموزش، قدرت و اقتدار پیشین خود را از دست داده است.
۲۴۶۲.

روشنفکری در تاریخ معاصر ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۸۱
روشنفکرى از جنبه فکرى بر دو خصیصه «خودآگاهى» و «عقل نقاد» بنا نهاده مى‏شود. از جنبه اجتماعى، پدیده روشنفکرى در غرب، در رویارویى با دین، فئودالیته و سلطنت شکل گرفت؛ ولى در ایران چنین تقابل‏هایى وجود نداشت و از این رو مقوله‏اى به نام «روشنفکرى دینى» به وجود آمد. روشنفکران دینى با وجوه اجتماعى و اقتصادى دین کاملاً مواجهه انتقادى دارند. روشنفکران در اروپا عامل به‏وجود آوردن تحولات جدید بودند؛ ولى روشنفکرى در جامعه ما محصول برخورد ما با فرهنگ، تمدن و سیاست فرنگى است.
۲۴۶۳.

نقدی بر دموکراسی دینی

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸۹
نویسنده با برشمردن ویژگى‏هاى دموکراسى، مدعى است که دموکراسى دینى مفهومى پارادوکسیکال است. به نظر وى این مفهوم در نظر و عمل با مشکلاتى روبه‏روست. دعاوى نویسنده اگرچه چندان مستدل نیست؛ اما خلاصه‏اى از دیدگاه‏هایى است که تنها یک روایت از دموکراسى را مد نظر دارند.
۲۴۶۶.

هابرماس؛ فراملیت و گسترش گستره عمومی

۲۴۷۱.

دموکراسی و مقوله عدالت اجتماعی

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۸۷
در این مقاله به طور ضمنى به وجوه مختلف دموکراسى اشاره مى‏شود و از قول اندیشمندان بزرگ، محدودیت‏هاى آن برشمرده مى‏شود و بر این نکته تأکید مى‏گردد که دموکراسى با نابرابرى‏هاى اجتماعى کاملاً سازگار مى‏افتد.
۲۴۷۲.

عدالت، عدالت اجتماعی و اقتصاد

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۹۹
عدالت نزد فلاسفه یونان باستان قرار گرفتن هرچیز در وضع طبیعى و آرمانى خود است. عدالت توزیعى به معناى تعیین سهم هرکس بر حسب منزلت و شایستگى او و عدالت تعویضى ناظر به برابرى در مبادله است. اما اندیشه سوبژکتیویستى مدرن تحولى اساسى در مفهوم عدالت ایجاد کرد و آن را بر حسب کردار انسانى تعریف نمود. عدالت اجتماعى مفهومى نوین است که على‏رغم تشابه ظاهرى با عدالت توزیعى، با آن متفاوت است. عدالت توزیعى ناظر به وضع طبیعى افراد و گروه‏هاى نابرابر در چارچوب یک جامعه سلسله مراتبى است؛ اما عدالت اجتماعى در اندیشه مدرن، همه افراد انسانى را برابر فرض مى‏کند و ناظر به برابر کردن فرصت‏ها و درآمدها و ثروت‏هاست.
۲۴۷۳.

نقد قانون اساسی جرم نیست؛ نقض قانون اساسی جرم است

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۷۴
آقاى محقق داماد در این گفت‏وگو اجتهاد حضرت امام در باب حکومت را مورد بررسى قرار مى‏دهد و معتقد است که دیدگاه امام در باب نقش حکومت مى‏تواند نظام اسلامى را از بسیارى مشکلات رهایى بخشد.
۲۴۷۴.

آزادی و مردم سالاری در اندیشه مطهری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۹۸
آقاى آغاجرى در این سخنرانى دیدگاه‏هاى استاد مطهرى را در باب آزادى و مردسالارى چنین تقریر مى‏کند: هم دموکراسى و حتى لیبرالیسم اسلامى و هم نوعى جامعه‏گرایى و سوسیالیسم مقبول است. حقوق طبیعى مانند آنچه در اعلامیه حقوق بشر آمده مقبول است. حسن و قبح عقلى مورد پذیرش است و بر این اساس عدل معیارى پیشین براى سنجش و نقادى دین است. آزادى بشر تکامل انسان است و ایمان و تفکر جز بر مبناى آزادى تحقق پیدا نمى‏کند. انسان‏ها در انتخاب دین آزادند و مى‏توانند اسلام یا هر دین و ایدئولوژى دیگر را برگزینند و لذا آزادى عقیده نیز مقبول است. نباید به خاطر خطاى مردم آزادى آنها را محدود کرد. مشروعیت قدرت، الهى - مردمى است و مردم به عنوان جانشینان خداوند حق حاکمیت را اعمال مى‏کنند. حکومت دینى حکومت فقیهان نیست. انسان‏ها در تفسیر اسلام به عنوان چارچوب کلى دولت اختیار دارند. روحانیت حامل علم دین است و عرصه او فکر و قلم و گفتار و نه قدرت. ایدئولوگ‏هاى حکومت دینى باید از طرف خود مردم انتخاب شوند. در جامعه اسلامى همه افراد حتى کمونیست‏ها هم از نظر سیاسى و هم از نظر فکرى آزادند. آزادى و مردم‏سالارى فقط در ساختارى عادلانه و سوسیالیستى تحقق مى‏یابد.
۲۴۷۵.

سه قرائت از سنت در عصر مدرنیته

مصاحبه شونده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۵۱
ایمان مسیحى، ایمان به تاریخ قدسى است و مدرنیته، وضعیت دور شدن از این تاریخ قدسى و روى آوردن به تاریخ عرفى و بر هم خوردن آرامش گذشته و پیدا شدن تعارض میان درون و بیرون انسان مؤمن است. براى رفع این تعارض سه راه حل در جهان مسیحیت پیشنهاد شده است که یکى بر بازسازى وحى تکیه دارد؛ دومى به اسطوره‏زدایى مى‏پردازد و تقلیل‏گراست و سومى بر تجربه‏هاى دینى استوار است و مى‏خواهد تجربه‏هاى دینى موجود در سنت را بازسازى کند. وضع در جهان اسلام با جهان مسیحیت تفاوت دارد و نمى‏توان وضعیت این دو جهان را یکسان دانست.
۲۴۷۸.

از ماکس وبر تا تصویری که از او داریم

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۰۸
پس از افول مارکسیسم، شاید هیچ فیلسوف دیگرى به اندازه ماکس وبر در دو دهه گذشته بر روشنفکران دینى ایران تأثیرگذار نبوده است. از قضا وبر نیز همچون مارکس در کشور ما دچار بدفهمى و تفسیرهاى غلط شده است. وبر نه طرفدار عقلانیت است و نه مدرنیته؛ بلکه او را باید از منتقدان مدرنیته و از رهبران فکرى پسامدرن دانست. مقاله حاضر مرورى بر مهم‏ترین اندیشه‏هاى وبر مى‏باشد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان