ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۳۰۱ تا ۲٬۳۲۰ مورد از کل ۱۰٬۶۷۴ مورد.
۲۳۰۱.

ماهیت واکه درج شده در وام واژه های انگلیسی در زبان فارسی بر مبنای نظریه بهینگی

کلیدواژه‌ها: وام واژه نظریه بهینگی درج محدودیت پایایی محدودیت نشانداری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۰۲ تعداد دانلود : ۱۰۷۰
مقاله حاضر به بررسی شکسته شدن خوشه های همخوانیِ آغازین وام واژه های انگلیسی در زبان فارسی، که منجر به تغییر هجا می شود، می پردازد. داده های پژوهش از سه فرهنگ معتبر، انوری (1383)، مشیری (1371) و زمردیان (1384)، جمع آوری شده است. چارچوب این پژوهش نظریه بهینگی ـ یکی از رویکرد های محدودیت بنیاد ـ است که پرینس و اسمولنسکی در سال 1993 آن را در چارچوب مکتب زایشی مطرح کردند. در این پژوهش، در پی پاسخ به این سؤال هستیم که نظریه بهینگی چگونه می تواند تغییر و تحولات خوشه های همخوانی آغازین وام واژه ها را، که منجر به تغییر ساخت هجا در زبان فارسی می گردند، تجزیه و تحلیل کند؟ پاسخ مقاله حاضر به سؤال مذکور این است که زبان فارسی برای دستیابی به برون داد های بهینه به تعارض محدودیت های نشانداری و پایایی در نظریه بهینگی پرداخته، با فرایند درج واکه (میانجی و آغازی) خوشه های همخوانی را می شکند و تغییری در ساخت هجا پدید می آورد. علت اصلیِ درجِ واکه همگونی در نظر گرفته شده است.
۲۳۰۳.

انواع معانی عینی مربوط به حالات روسی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: نهاد مفعول معناى عینى معناى ذهنى معناى صریح

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری نحو
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری معنی شناسی
تعداد بازدید : ۱۴۹۹ تعداد دانلود : ۸۷۷
در زبان روسى معانى مربوط به جملات را مى توان به دو گروه عمده تقسیم نمود: معانى عینى، معانى ذهنى. مهمترین معانى عینى که در ارتباط با حالات روسى از یکدیگر متمایز مى شوند، عبارتند از: معانى نهادى، معانى مفعولى، معانى متمم اسمى و معانى متمم قیدى. در درون هر یک از این چهار معنا مى توان یک سرى معانى جزئى را، از قبیل "فاعل "، "مفعول "، "مخاطب "، "واسطه " و غیره تعیین نمود. مشخص نمودن نوع گزاره از جمله نکاتى است، که به هنگام بررسى معناى عینى جمله به آن توجه خاص مى گردد. نوع گزاره جمله تعیین کننده نوع معانى اى است که در ساختار جملات به کار مى روند. این مقاله به بررسى انواع معانى مربوط به حالات روسى و همچنین تقسیم بندى انواع گزاره مى پردازد.
۲۳۰۴.

ترفند های بومی سازی در ترجمه فارسی فیلم های کارتونی: «رئیس مزرعه»، «شنل قرمزی»، و «پاندای کونگ فوکار»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: ترجمه بومی سازی جایگزینی ترفند ترجمه دیداری شنیداری سرگرم سازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۰۰ تعداد دانلود : ۱۸۶۳
اکثریت قریب به اتفاق مطالبی که تا کنون در گسترة جهان و نیز در سطح کشور ما در زمینة ترجمه نوشته شده و می شود، دربارة مسائل مرتبط با ترجمه کتبی است و با وجود گسترش روزافزون و پرشتاب ترجمة دیداری شنیداری ، از بررسی مسائل و مشکلات و چند و چون این گونه ترجمه، کمتر نامی به میان می آید. به عنوان مثال، می دانیم که در حال حاضر در کشور ما، ترجمة ده ها فیلم و سریال از/ به زبان های مختلف، دوبله آن ها، و نیز زیرنویسی برای برخی از این همه فرآورده های دیداری شنیداری، هم مخاطبان میلیونی دارد و هم تأثیرات زبانی فرهنگی بسیار، و هم انجامشان ده ها نفر و چندین نهاد دولتی و غیردولتی را به خود مشغول داشته است. ولی حقیقت این است که در زمینة آموزش و پژوهش مسائل این حوزة تخصصی، متأسفانه تناسبی بین عمل گسترده و نظریه پردازی اندک در آن باره دیده نمی شود. این نوشتار، تلاشی است خرد در راستای جبران این کاستی کلان. نویسنده کوشیده است تا با بررسی فیلم نامه و ترجمة فارسی سه فیلم کارتونی «پاندای کونگ فوکار»، «شنل قرمزی» و «رئیس مزرعه»، چگونگی به کارگیری «ترفندهای بومی سازی» مترجمان و نیز صداپیشگان (دوبلورها) ایرانی را در آن ها مد نظر قرار دهد و نوعی «دسته بندی هشت گانه» برای «جایگزین سازی» تدوین و عرضه نماید. نتایج پژوهش نشان داد که مترجمان و صداپیشگان ایرانی با هدف عمدة «سرگرم سازی مخاطب» می کوشند تا در ترجمه های خود عمدتاً از یکی یا ترکیبی از «ترفندهای هشت گانة» مورد اشاره این نوشتار استفاده کنند.
۲۳۰۷.

نقش قافیه شعر در واژه سازی زبان فارسی (مطالعه موردی: اشعار نظامی گنجوی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ترکیب قافیه نظامی واژه سازی اشتقاق امکانات زبانی گسترش ِزبان فارسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹۸ تعداد دانلود : ۱۱۷۵
زبانی ماندگار است که بتواند خود را همپای زمان و نیاز های روز به پیش ببرد. زبان فارسی در آغاز یکی از گویش های ایرانی بود که به دلایل متعددی توانست از پشتوانه ادبی عظیمی برخوردار شود و گسترش پیدا کند. راه های تقویت زبان بسیار است. امروز نهاد خاصی مثل فرهنگستان زبان به گسترش زبان فارسی کمک می کند اما در گذشته هرکدام از شاعران بزرگ خود تلاش هایی کرده اند که بی توجهی به الگوهای واژه سازی آنها شاید آسیب های زیادی به زبان فارسی بزند. نقش شعرا در کمک به زبان فارسی، افزایش امکانات دستوری است. منظور از امکانات دستوری مجموعه امکانات یا ظرفیت هایی است که یک زبان در اختیار کاربران خویش قرار می دهد تا راحت تر بتوانند ارتباط برقرار کنند و با کمترین انرژی بیشترین بازدهی را داشته باشند. در این پژوهش شعر نظامی گنجوی بررسی شده تا مشخص شود که او چه مقدار برای زبان فارسی امکان سازی کرده است. هدف مقاله اثبات این امر است که نظامی با اغتنام از محدودیت های ناشی از قافیه شعر، دست به نوآوری هایی زده است که هم به زیبایی شعرش کمک کرده و هم خدمات شایانی به زبان فارسی و شعرای بعد از خود نموده است.
۲۳۰۸.

ترجمه در گفتمان فلسفی ژاک دریدا(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹۸
"در میان رویکردهای گوناگون به ترجمه، فلسفی آن در فرانسه از اعتبار ویژه ای برخوردار است و حتی فیلسوفی به نام ژان – رنه لدمیرال، که مبانی معرفت شناختی ترجمه شناسی فرانسه را تبیین نموده، خود، واژه (Traductologie) یا «ترجمه شناسی» را ابداع نموده است. در میان فلاسفه پست مدرن، دریدا بیش از دیگران به ترجمه پرداخته است و حتی اولین کتاب منتشر شده او ترجمه ای از هوسرل بوده است. در نوشتار حاضر، ابتدا به رابطه برخی فلاسفه با ترجمه اشاره ای گذرا می کنیم؛ سپس به بررسی جایگاه ترجمه متون فلسفی در میان انواع ترجمه خواهیم پرداخت. و سرانجام، گفتمان فلسفی دریدا در باب ترجمه به اختصار تحلیل خواهد شد."
۲۳۰۹.

توصیف واکه های ساده در گویش لکی نورآبادی در قیاس با زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: واکه های ساده گویش لکی نورآبادی نظام واکه ای طبقه بندی واکه ها کشش واکه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹۷ تعداد دانلود : ۶۹۳
مقاله حاضر با هدف توصیف واکه های ساده در گویش لکی نورآبادی در تقابل با فارسی نوشتاری معیار نگاشته شده است. بر این مبنا، به دنبال مقدمه ای کوتاه مشتمل بر جای گاه این گویش در خانوادة زبان های ایرانی، به ارائه مجموعه ای از تحلیل های ساختاری در آن می پردازیم. تحلیل فوق، با تأکید بر نقش واجی کشش واکه ای در گویش، واکه های ساده در آن را در چهار دسته: 1. پسین و گرد [/u/, /:ɔ/, /ɔ/, /:ɑ/, /ɑ/]، 2. پیشین و گسترده [/i/, /:I/, /I/, /ε/, /a:/, /a/]، 3. پیشین و گرد [/У/, /:ø/, /ø/] و 4. مرکزی [/ә/, /ɜ/] ارائه و توصیف می نماید. تقسیم بندی فوق مجموعه ای مشتمل بر 16 واکه ممیز را در نظام واکه ای گویش در مقابل نظام 6 واکه ای فارسی برمی شمرد.
۲۳۱۰.

آشکارسازی یک واحد خاص تحلیل مضمونی در دوربین عکاسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: توسن دوربین عکاسی سکانس روایی کل معنایی ایزوتوپی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹۷ تعداد دانلود : ۸۲۱
همان گونه که می دانیم پیوستگی یک داستان روایی، به هنگام خواندن، مستلزم ایجاد ارتباط میان شبکه های متعدد معنایی است که در جای جای آن وجود دارند و به آن شکل می دهند. در داستان های ژان فیلیپ توسن، سکانس روایی به مانند یک کل حاوی معنا عمل می کند. هر سکانس، که خود به واقع قطعه ای مستقل محسوب می شود، قرار است واحدی بسته یا هسته ای دارای معنا و خود بسنده را تشکیل دهد. از آنجا که ساختار آثار وی به گونه ای نیست که خوانندگان را به سوی راه حلی نهایی سوق دهد، مخاطبان وی، چنانچه بخواهند به ارزیابی درستی از معنای این آثار دست یابند، ناچارند از میان سکانس های یاد شده و یا مجموعه ای از آن ها دست به انتخاب بزنند. مطالعه حاضر سعی دارد تا به گونه ای اجمالی و البته ضروری، از مفاهیم ”درونمایه“ و ”ایزوتوپی“ تعریفی نو ارایه داده، ویژگی منحصر به فرد شیوه روایی خالق دوربین عکاسی را آشکار سازد.
۲۳۱۲.

بررسی باهم آیی پیش فعل و همکرد«کردن» در فعل مرکب فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فعل مرکب فارسی باهمایی محدودیت های ترکیب واژگان زایشی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری ساخت واژه (صرف)/ واژگان شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری معنی شناسی
تعداد بازدید : ۱۴۹۷ تعداد دانلود : ۶۰۳
این مقاله با هدف بررسی و تحلیل باهماییِ پیش فعل و همکرد «کردن» در فعل مرکب فارسی بر مبنای نظریة واژگان زایشی (پاستیوسکی، ۱۹۹۵) نگاشته شده است و می کوشد تا با بهره گیری از مفاهیم مطرح در این نظریه، علل معناییِ تاثیرگذار بر ترکیب و باهم آیی عناصر مذکور و محدودیت های حاکم بر آن را مورد بررسی قرار دهد. در این مسیر پس از طبقه بندی عناصر پیش فعلی ترکیب شده با همکردِ «کردن»، تلاش می کنیم به بررسی سهم معنایی آن در مجموعه داده های مورد تحلیل بپردازیم. از نتایج این تحلیل می توان به نقش و تأثیر اطلاعات رمزگذاری شده در سطوح چندگانة بازنمایی های واژگانی-معناییِ عناصر پیش فعل و همکرد «کردن» در باهمایی عناصر تشکیل دهندة فعل مرکب و محدودیت های حاکم بر آن اشاره کرد. روش این پژوهش، توصیفی-تحلیلی است. افعال مرکب مورد بررسی و معانی و مثال های مربوطه از فرهنگ بزرگ سخن (انوری، ۱۳۸۱) استخراج شده است.
۲۳۱۳.

طراحی هستان شناسیِ اصطلاحاتِ ساخت واژه در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اصطلاح زبان فارسی هستان شناسی ساخت واژه روابط معنایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹۶ تعداد دانلود : ۷۸۵
در چارچوب علوم رایانه و هوش مصنوعی، هستان شناسی سامانه ای رایانه ای ینههای یه معین مانند اصطلاحات یه علمی را گردهم می آورد و روابط معنایی- مفهومیِ میی دهد. در این مقاله، ضمن معرفی مفهوم هستان شناسی یم به سه پرسش پاسخ دهیم: 1). چه گونه می توان برای حوزه ساخت واژه در زبان فارسی، هستان شناسی تهیین هستان شناسیِ حوزه ساخت واژه در زبان فارسی و هستان شناسیِ اصطلاحات زبان شناسیِ گولد در زبان انگلیسی تاچه میزان نگاشت وجود دارد؟ 3). طراحی هستان شناسیِ حوزه ساخت واژه درزبان فارسی، چه تصویر جدیدی از این حوزه ارائه می دهد؟ برای پاسخ به این پرسش ها، 320 اصطلاح ساخت واژی از منابع صرف و نحو زبان فارسی استخراج و در یه رایانه ای درج شدند. در مرحله بعد، اصطلاحات موجود را با استفاده از هفت رابطه معنایی و واژگانی شامل (1) شمول معنایی، (2) هم معنایی، (3) تقابل، (4) مشتقات، (5) مشخصه تعریفی، (6) نیاز دارد و (7) ابزار، سامان دهییم. نتایج پژوهش نشان داد در 59% از موارد میان اصطلاحات موجود در سامانه پژوهش حاضر و اصطلاحات موجود در هستان شناسی گولد، نگاشت وجود ندارد. همچنین یافته معنایی پربسامدترین و مشتقات بسامدترین رابطه در هستان شناسی اصطلاحات ساخت واژی است.
۲۳۱۴.

نقش اضطراب در بکارگیری راهبردهای یادگیری زبان فارسی به عنوان زبان دوم با توجه به نقش واسطه ای هوش شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: راهبردهای یادگیری زبان فارسی هوش شناختی اضطراب یادگیری زبان دوم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹۶ تعداد دانلود : ۱۱۹۰
برای بررسی نقش اضطراب در بکارگیری راهبردهای یادگیری زبان فارسی به عنوان زبان دوم با توجه به نقش واسطه ای هوش شناختی،80 زبان آموز غیرایرانی مرکز آموزش زبان فارسی دانشگاه بین المللی امام خمینی با تکمیل 3 پرسشنامه ی راهبردهای خودانگیخته، اضطراب و همچنین هوش شناختی در این مطالعه شرکت کردند. نتایج تحلیل داده ها با روش های آماری نشان داد که اضطراب در میزان بکارگیری راهبردهای یادگیری و عملکرد هوش شناختی نقش دارد. نتایج نشان داد نقش اضطراب بر راهبردهای یادگیری بدون واسطه و باواسطه ی عملکرد هوش شناختی می باشد، به گونه ای که  هرچه میزان اضطراب افزایش یابد، میزان بکارگیری راهبرد یادگیری کمتر می شود. همچنین اضطراب با هوش شناختی رابطه ی معنادار معکوسی دارد. هرچه میزان اضطراب بالاتر باشد، میزان عملکرد افراد در هوش شناختی کاهش می یابد. بعلاوه نتایج نشان داد که عملکرد هوش شناختی بر میزان بکارگیری راهبرد یادگیری اثر مستقیم دارد، به شکلی که با افزایش عملکرد هوش شناختی مقدار بکارگیری راهبرد یادگیری افزایش یافت. بر اساس نتایج یافته ها، بکارگیری راهبرد یادگیری غیر از اینکه تحت تاثیر مولفه های هوشی افراد قرار دارد، مولفه های دیگر روانشناختی مانند اضطراب نیز می تواند در میزان بکارگیری این راهبردها نقش مخربی حتی بیش از هوش شناختی نشان دهد.
۲۳۱۵.

نیل به تعادل سبکی در ترجمه ادبیات داستانی

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹۶
مقاله حاضر از دیدگاهی در زمانی پیشینه مطالعاتی موجود در زمینه نیل به تعادل سبکی در ترجمه متون ادبی را مد نظر قرار می دهد. بدین منظور، ابتدا اصطلاح «سبک» در مفهوم زیبایی شناختی آن از دو منظر «نظریه ادبیات» و «نظریه زبانشناسی» مورد کنکاش قرار می گیرد و سپس، به مرور دیدگاههای موجود در خصوص «تعادل ترجمه ای» و مشخصا «تعادل سبکی» پرداخته خواهد شد.
۲۳۱۷.

شناسه‏ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شناسه تعریف تخصیص حروف تعریف حصول

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹۷ تعداد دانلود : ۷۶۰
رئوس مطالبی که در این مقاله مورد بحث و تدقیق قرار گرفته عبارتند از: بحث در مورد حصول (Actualisation)، تعریف (Détermination)، تخصیص (Caractéristation) و شناسه‏ها به‏طور اعم و سپس به‏طور اخص در مورد حرف تعریف (Articles)، شکل‏ها و ارزش‏های متفاوت آ‏ن‏ها یعنی: الف) حرف تعریف معرفه (Article défini) با ارزش‏های 1 ـ شهرت عام و منحصر به فرد بودن (Valeur de notoriété) 2 ـ ارزش تاکیدی (Valeur emphatique) 3 ـ ارزش ملکی (Valuer possessive) 4 ـ ارزش اشاره (Valeur démonstrative) 5 ـ ارزش توزیعی (Valeur distributive) و ارزش‏های خاص دیگر. ب) حرف تعریف نامعین (Article indéfini) با ارزش‏های 1 ـ تعمیم‏دهنده (Valeur généralisante) 2 ـ ارزش واحد و یگانه (Valeurd`unicité) 3 ـ ارزش تاکیدی (Valeur emphatique) 4 ـ ارزش معرفی (Valeur de présentation) و ارزش‏های خاص دیگر.
۲۳۱۸.

تأثیر دوزبانگی بر یادگیری زبان سوم؛ مطالعه میدانی بر روی فارسی آموزان چینی تک زبانه و دوزبانه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دوزبانگی زبان خارجی چندزبانگی یادگیری زبان سوم

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی کاربردی آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط آموزش زبان دوم
تعداد بازدید : ۱۴۹۶ تعداد دانلود : ۹۸۴
در سال های اخیر، مطالعات گسترده ای در خصوص تأثیر دوزبانگی، در معانی متفاوت آن، بر یادگیری زبان سوم صورت پذیرفته که نتایج متفاوتی از آنها حاصل شده است. پاره ای از این پژوهش ها به تأثیر مثبت دوزبانگی بر یادگیری زبان سوم اذعان داشته اند و تعدادی دیگر، این تأثیر را منفی قلمداد نموده اند. در همین راستا، در پژوهش حاضر نیز به بررسی تأثیر دوزبانگی مصنوعی (یادگیری زبان خارجی و از طریق آموزش) بر یادگیری زبان سوم پرداخته شده است. آزمودنی های پژوهش را تعداد 24 تن از فارسی آموزان چینی تشکیل می دادند که در مرکز آموزش زبان فارسی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) به یادگیری زبان فارسی در دوره عمومی اشتغال داشتند و در قالب دو گروه دسته بندی شدند. گروه اول شامل 12 نفر از زبان آموزانی بود که علاوه بر زبان مادری خود، در سطوح مختلف با زبان انگلیسی به عنوان زبان خارجی آشنایی داشتند، و گروه دوم شامل 12 نفر از زبان آموزانی می شد که تنها، زبان مادری خود را می دانستند، و معیار پیشرفت تحصیلی این فارسی آموزان، نمرات پایانی آنان در هر چهار مهارت بود. نتایجی که از این پژوهش حاصل گردید، گویای این نکته بود که دوزبانگی آزمودنی ها (آشنایی آنان با زبان انگلیسی به عنوان زبان خارجی) بر سطح پیشرفت تحصیلی آنان در زبان سوم (فارسی) تأثیر مثبتی داشته است. همچنین، هر اندازه سطح زبانی زبان خارجی آزمودنی ها (انگلیسی) بالاتر باشد، میزان یادگیری زبان سوم آنان افزایش پیدا می کند. بنابراین، می توان اظهار نمود که میزان آشنایی آنان با زبان دوم نیز، بر میزان یادگیری زبان سوم آنان تأثیر گذار است.
۲۳۱۹.

انتظار در تئاتر ساموئل بکت (اصل مقاله به زبان فرانسوی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: انتظار امید منجی بکت در انتظار گودو شرایط انسانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹۶ تعداد دانلود : ۱۰۵۸
انسانی که همواره طعمه مصائب است نمی تواند بدون امید به زندگیش ادامه دهد؛ و امید داشتن یعنی: انتظار کشیدن. از آغاز خلقت، آدمی همواره چشم به راه یک مرد منجی بوده است. در جوامع پدر سالار این مرد برحسب فرهنگ های مختلف، سوشیانت، بودا، مسیح و مهدی نامیده می شود. این مرد که منتظرش هستند یک پیام خواهد آورد، پیامی که در اضطراب و نگرانی ازلی روح، تنها نشانه دائمی حامل امید است. در غرب، هنگامی که هنوز انسان ماشین را نیافریده بود واقعاً در انتظار کسی بود، اما در عصر جنگ ها و تسخیر فضا منتظر چیست؟ بکت یکی از متفکرانی است که این سؤال را مطرح کرده است. ما از خلال تحلیل و بررسی نمایشنامه معروف بکت، چشم به راه گودو، خواسته ایم نشان دهیم که این خودِ انتظار است که موضوع تئاترش شده است. فردسان هایش، انسانیتشان را در این کشش به سوی چیزی که از آنها مردانی کامل می سازد تحقق بخشیده اند. نمایشنامه به این ترتیب تمثیلی از زندگی انسان مدرن در برابر دنیایی است که در آن دیگر نمی تواند بر روی تکیه گاه های سنتی زندگیش تکیه کند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان