خوشنویسی در مکتب هرات-دوره پیشین
حوزه‌های تخصصی:
یعقوب آژند
مطالب
فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۱ تا ۸۰ مورد از کل ۱۱۶ مورد.
نقاشان اروپایی در ایران: دوره صفوی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
کتاب آرایی هزار و یک شب
حوزه‌های تخصصی:
علی قلی بیک جبه دار- کتابدار(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
قرمطیان ملتان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
در این مقاله یکی از دوردست ترین تاثیرات خلافت فاطمی، یعنی قرمطیان ملتان، محل بحث و بررسی قرار گرفته است. ابن حوثب، یکی از داعیان اسماعیلی یمن، ابن هیثم را برای تبلیغ آیین اسماعیلی به سند اعزام می کند. فعالیت های دعوت ابن هیثم در این منطقه به تشکیل یک دولت اسماعیلی در ملتان می انجامد. هنگامی که خلافت فاطمی در شمال آفریقا و بعدها در مصر قوام و دوام می یابد، ظاهرا اسماعیلیان ملتان که با عنوان عمومی "قرمطیان ملتان" شناخته می شدند، از خلیفه فاطمی تمکین نمی کنند. از این رو، خلیفه برای اعمال نفوذ در این منطقه سرانجام داعی دیگری را به ملتان اعزام می کند و این داعی گرایش حکومت قرمطیان ملتان را به نفع خلیفه فاطمی تغییر می دهد و نفوذ خلافت فاطمی را در دوردست ترین نقطه جهان اسلام آن روزگار بسط می دهد. در این مقاله کیفیت شکل گیری و رویدادها و سرانجام این دولت اسماعیلی مطمح نظر قرار گرفته و پژوهیده شده است.
مکتب نگارگری بغداد (آل جلایر)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
مکتب نگارگری بغداد در دوره آل جلایر تمامی تجاربی را که پیشتر مکتب تبریز ایلخانان و مکتب بغداد سده ششم هجری بدست آورده بودند به ارث برد و با بهره گیری از این تجارب نگارگری به نوآوری ها و دستاوردهای درخوری دست یافت. در این مکتب نگارگری بود که خط نستعلیق از برای بهره گیری هرچه زیباتر از خوشنویسی برای کتب ادبی غنایی یا تغزلی بوسیه میرعلی تبریزی اختراع شد. در این مکتب نگارگری بود که تحولی چشمگیر در ترکیب بندی نگاره ها به وقوع پیوست و رنگ بندی درخشانی در آن ها به کار رفت. برای نخستین بار برای القای مفاهیم عرفان از تشعیر یا حاشیه نگاری استفاده شد و دیوان سلطان احمد حلایر از کهن ترین آثاری است که در آن تشعیر به کار رفته است. کلا آنچه در مکتب نگارگری بغداد مطمح نظر هنر پروران و هنرمندان قرار گرفت صحنه های عاشقانه و غنایی از مثنوی های تغزلی همچون خمسه خواجوی کرمانی و نظامی گنجوی بود. در شکل گیری و پیشرفت آن مکتب کوشید و افرادی چون شیخ اویس و فرزند او سلطان احمد که علاوه بر خطاطی در نقاشی و تصویرگری هم مهارت در خور داشتند با حمایت از هنرمندانی چون شمس الدین عبدالحی و جنید در غنای این مکتب نقشی قاطع بر عهده گرفتند. در این مقاله این کوشندگی ها و بازمانده های مکتب نگارگری بغداد به بحث و فحص گرفته شده است.
احمد کمل الوزاره محمودی (جهتی جدید در صحنه مشروطیت)
منبع:
تاریخ بهار ۱۳۸۲ شماره ۴
حوزه‌های تخصصی:
کارگاه هنری سلطان حسین بایقرا(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
فرضیه و محور اصلی این مقاله مبتنی بر آنست که تحولات سیاسی - اقتصادی در شکوفایی فرهنگی - هنری این دوره بسیار موثر بوده و در حقیقت اعتبار فرهنگی - هنری این دوره نتیجه و برآمد اعتبار سیاسی - اقتصادی آن بوده است کارگاه هنری سلطان حسین بایقرا خلاصه و فشرده بالندگی های فرهنگی هنری ادوار پیشین بوده که تحت سایه او و مشاور بزرگش میر علیشیر نوایی با آگاهی تمام به شکوفایی و اوج کمال رسید و فضایی از تحولات هنری پدید آمد که در قیاس با گذشته پیشرفته و مترقی بوده است در این دوره نقاشی که در دوره پیش مکتب هرات فرع بر خطاطی بود پیش تاخت و با آن هم دوش و هم کنار گردید.
هنرپروری و هنروری در دوره شاهرخ
منبع:
تاریخ پاییز ۱۳۸۱ شماره ۳
حوزه‌های تخصصی:
مکتب نگارگری ترکمان ( 926 823 هـ )
منبع:
هنرنامه ۱۳۸۱ شماره ۱۷
حوزه‌های تخصصی:
در این مقاله ، مکتب نگارگری ترکمان که در روزگار ترکمنان قراقویونلو و آق قویونلو شکل گرفت ، محل بحث و بررسی قرار گرفته است . این مکتب در حقیقت از دل مکتبهای نگارگری پیشین مثل « مکتب شیراز » دوره تیموری و نیمه نخست « مکتب هرات » سر بر کشید و بتدریج ویژگیهای شاخص خود را ظاهر ساخت و بخصوص در روزگار ترکمانان آق قویونلو در تبریز شکوفا شد و آثاری در خور ، پدید آورد که در تاریخ نگارگری ایران پایگاه ویژه ای دارد ...
سیاست هنری تیمور(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
تیمور زندگی سیاسی- نظامی خود را از ماورا النهر، که سرزمین جغتائیان نامیده میشد، شروع کرد. او قبایل و ایلات و امرای این منطقه را متحد و یکپارچه کرد و سپاهی منظم فراهم آورد و با اتکا به این سپاه به اردوکشی و گشودن سرزمین های مختلف پرداخت. الگوی او در این لشکرکشی ها چنگیزخان بود. تیمور در این لشکرکشی ها همواره در پی آن بود که بر شکوه و شوکت سرزمین مادری خود، ماورا النهر، بیفزاید و، برای این منظور، با غارت ها و چپاول های سنجیده و دقیق، بنیه مالی آن جا را تقویت کرد و ، از طرف دیگر، با غارت نیروی انسانی کارآمد و مولد شهرها و ایالات دیگر و گسیل آن ها به ماورا النهر، فضای فکری، فرهنگی و هنری این منطقه را تقویت و غنی کرد. در این مقاله، طرز عمل و سیاق کار او برای رسیدن به نتیجه مطلوب و دستاوردهای هنری این طرز عمل و سیاست گذاری محل بحث و فحص قرار گرفته است.
تجارت سرزمین هاى شرقى در سدههاى نخستین اسلامى(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه‌های تخصصی:
نظام سنتی استاد – شاگردی در نقاشی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
هدف این مقاله روشن سازی بخشی از نظام استاد – شاگردی در نقاشی ایران است. در مورد این نظام، منابع و اطلاعات مستقیمی موجود نیست. از این رو آن را باید از لابلای منابع مختلف تاریخی – فرهنگی و اطلاعات پراکنده آنها بازآفرینی کرد. فرضیه ام این بود که نقاشان ایران همچون دیگر صنف ها دارای صنف خاصی بوده اند و کارکرد آموزشی آنها شبیه صنف های دیگر جامعه بود. از این رو پیش از هر چیز سعی کرده ام این فرضیه را به ثبوت برسانم و سپس طرز آموزش و جلوه های تعلیمی این نظام سنتی را با عطف توجه به صنف های دیگر که اطلاعات درباره آنها کافی بود، شرح دهم. شاید مهم ترین محور این مقاله در نموداری باشد که درباره نمود و جلودهای نظام آموزشی سنتی استاد-شاگردی در میان نقاشان ایران در سده هفتم تا سده دوازدهم هجری ارائه و این نظام از لابلای متون اصلی و اطلاعات پراکنده منابع بازسازی شده است. کلیدواژگان: Apprenticeship ,Master، pupil system ,Painter guild ,Persian painting ,Tradition ,سنتی استاد، شاگردی ,شاگرد ,شیخ(مولانا) ,صنف نقاشان و اجازه نامه
سیری در تاریخ نگاری محلی ایران
حوزه‌های تخصصی:
مذهب امامیه در قرن چهارم هجرى(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه‌های تخصصی:
آن تبریزی تنگ حوصله که نادره دوران بود
حوزه‌های تخصصی:
نوآوری و تجدد در هنر صفوی
منبع:
هنرهای زیبا ۱۳۷۹ شماره ۷
حوزه‌های تخصصی:
از روی کار آمدن شاه صفی در سال 1038 ه . تا فروپاشی حکومت صفوی در سال 113 ه. نزدیک به یکصد سال طول کشید. در این دوره هنرهای ایران در کنار سایر تحولات آن، دگرگونی قابل ملاحظه ای را از سرگذراند. آن عواملی که بخصوص در دوره شاه عباس اوّل، هنرهای ایران را در مسیر نوآوری و تجدد قرار داد، در این دوره یکصد ساله به بار نشست و یکی از ویژگیهای هنر نقاشی دوره صفوی تجدد و رویکرد به عناصر جدید هنری شد. دراین مقاله این رویکرد و گرایش به تجدد و تقابل آن با سنت نگارگری ایران ارزیابی شده و عوامل و علل و وجوه گوناگون تجدد و نوآوری بررسی گردیده است. کلیدواژگان: فرنگی سازی، دیوار نگاره، نگارگری، شیوه نقاشی اروپایی، یکه صورت، نقاشی گل و مرغ، محمد زمان، علیقلی جبادار، شیخ عباسی، معین مصور
از پس پرده نمایش در ایران
حوزه‌های تخصصی:
در این مقاله سیر شکل گیری و تکوینی تئاتر کشورمان بازنمایی شده است. برای پیگیری آن چهار مرحله را در نظر گرفته ایم و معتقدیم که تئاتر کشورمان از این چهار مرحله گذر کرده و به افق های جدیدی دست یافته است. مرحله اول را از «برانگیختگی تا نوشکفتگی» عنوان بندی کردم که مرحله آغازین و طلیعه آشنایی ایرانیان با تئاتر جدید است. مرحله دوم را « از ناآزمودگی تا آزمودگی» نام نهادم که قصدم ناآزمودگی فنی و تکنیکی در نمایش جدید و بخصوص در نمایشنامه نویسی است که رفته رفته به آزمودگی می رسد. این دوره، دوره پر تلاطم مشروطه را در برمی گیرد که خود نیز نوعی ناآزمودگی سیاسی بود و ایرانیان در این زمینه سنتی نداشتند تا اینکه بتدریج به آزمودگی سیاسی دست یافتند. مرحله سوم را «از پذیرندگی تا پروردگی» نامیدم، چون صحنه نمایش ایران در این زمان بیشتر شگردها و فنون نمایش غرب را می پذیرد و به پرورش آنها در آثار و اجرای خود می پردازد. دوره ای است که پر از کوشندگی و در عین حال تجربه. این مرحله راه را برای مرحله چهارم یعنی « از پختگی، فرهیختگی» می گشاید و این مقوله مفصلی است و بحث در آن به مقاله دیگری احاله دادم. کلیدواژگان: درام ، مولیر،تئاتر، اپرت نویسی، هنرپیشگی، نظامنامه، نمایش های عمومی، درام منظوم، گروههای نمایشی