چرا ادبیات معاصر ما جهانی نمی شود؟
حوزه‌های تخصصی:
محمد دهقانی
| مدرک تحصیلی: دکترای شیعه شناسی دانشگاه ادیان و مذاهب |
مطالب
فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۴۴ مورد.
سخن نا مفهوم
آرای انتقادی فروزانفر
حوزه‌های تخصصی:
نقد شعر در ایران
حوزه‌های تخصصی:
معناشناسی «سلطان» در قرآن با تأکید بر روابط همنشینی و جانشینی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
یکی از واژگان پراهمّیت در حوزه علوم قرآنی کلمه «سلطان» است. بیشتر دانشمندان معتقدند که در قرآن به جای کلمه «معجزه» از واژه های «آیه، بیّنه، برهان و سلطان» استفاده شده است. امّا تاکنون هیچکس مصداق این الفاظ را مشخص نکرده است، بگونه ای که اگر سوال شود سلطان چه نوع معجزه ای است کسی نمی تواند به آن پاسخ دهد؟ در تفاسیر نیز اغلب این کلمه را به معنای حجّت و دلیل معنا کرده اند. اهمّیت موضوع از آنجا دوچندان می شود که درمورد اصالت، ریشه لغوی و معنای این کلمه نیز اتّفاق نظر وجود ندارد. یکی از علومی که توسّط آن می توان به این مهم رسیدگی کرد، معناشناسی است. در این علم تحوّلات معنایی واژگان در گذر زمان و درون متن براساس روابط همنشینی و جانشینی بررسی می شود. در این مقاله کلمه «سلطان» در سه حوزه معنایی مختلف؛ «حکومت سیاسی، حجّت و برهان، معجزه» مورد بررسی قرار گرفته است و در نهایت معنای اصلی/ لغت نامه ای که برای آن درنظر گرفته شد عبارت است از: «مانعی مسلّط بر دیگران است، که آن ها را از مقصودشان منصرف گرداند» و معناهای نسبی که بر اساس آن معنای اصلی در دستگاه معناشناسی قرآن برای سلطان بدست آمدند، عبارتند از: شکافته شدن دریا توسّط حضرت موسی(ع) - داشتن عذر موجّه یا سند معتبر - قدرت و استطاعتی که انسان بر مایملکش دارد - قدرت و اختیاری که ولیّ دمِ مقتول برای کشتن قاتل دارد.
کارکرد های تقریب مذاهب در تحقق تمدن نوین اسلامی
منبع:
تمدن اسلامی و دین پژوهی سال اول بهار ۱۳۹۹ شماره ۳
94 – 111
حوزه‌های تخصصی:
تمدن سازی اسلامی یکی از مهمترین کارکردهای اسلام در راستای تکامل جوامع انسانی است اما بعد از رحلت پیامبر اسلام(ص) مسلمانان به گروه ها و دسته های مختلفی تقسیم شدند و اختلاف بین این گروه ها فرصت های زیادی را که می بایست در مسیر شکوفایی جوامع اسلامی صرف شود، به هدر داد. این نوشتار با توجه به پیشینه اختلافات مذهبی در بین مسلمانان، به این پرسش پرداخته که تقریب مذاهب اسلامی چه کارکردهایی در شکوفایی تمدنی اسلام خواهد داشت؟ در این راستا سعی شده است تا با استفاده از منابع متعدد و با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی به کارکردهای مختلف تقریب مذاهب پرداخته شود و کارکردهای آن در جهت تحقق تمدن نوین اسلامی مورد بررسی قرار گیرد. در این خصوص، می توان گفت تقریب مذاهب اسلامی کارکردهای فراوانی در جهت تمدن سازی اسلامی خواهد داشت که می توان به کارکردهایی مانند بازگشت به اسلام اصیل، تشکیل امت واحده، گسترش فضای گفتمانی، پرهیز از تفرقه و واگرایی و کاهش تعصب و افراطی گری به عنوان عوامل زمینه ساز تمدن اسلامی اشاره کرد.
نقد آرای مختلف در خصوص رسم الخط قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش دینی دوره ۲۰ بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۴۲
37-72
حوزه‌های تخصصی:
رسم المصحف که به آن رسم العثمان نیز گفته می شود؛ اصطلاحی است که به قرآن کتابت شده در زمان عثمان اختصاص داده شده است. در رسم المصحف، نگارش کلمات زیادی با کلمات امروزه عربی تفاوت دارد از طرفی کلمات همسان دیگری در رسم المصحف وجود دارند که به دو رسم متفاوت نوشته شده اند. پژوهشگران زیادی تاکنون در مورد رسم المصحف آثاری را برجای گذاشته اند اما خلأ پژوهشی مستقل که جامع تمامی این آرا و نقد و بررسی آن ها باشد نگارنده را بر آن داشت که در مقاله حاضر با روش توصیفی – تحلیلی آرای مختلف را در سه دسته تقسیم بندی نماید؛ دسته اول معتقدند که متن قرآن مضطرب است و باید برای آن متن واحدی ایجاد کنیم، دسته دوم اختلافات موجود در رسم المصحف را اجتهادی می دانند که در این بین تعدادی از آن ها معتقدند نباید رسم الخط قرآن را تغییر داد و تعدادی دیگر موافق تغییر رسم المصحف هستند، دسته سوم افرادی هستند که موافق توقیفی بودن رسم المصحف هستند و هیچگونه تغییری در آن را جایز نمی دانند، در بین این گروه افرادی وجود دارند که می گویند این نوع رسم الخط قرآن کریم معجزه به شمار می آید. هر یک از دیدگاههای یاد شده قابلیت نقد علمی دارند.
رابطه تصویر ذهنی سازمانی با پیشرفت تحصیلی دانشجویان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزه‌های تخصصی:
مقدمه: مجموعه ادراکات افراد نسبت به محیط کار، سازمان و شغل تصویر ذهنی سازمانی نامیده می شود. در این مطالعه رابطه میزان تصویر ذهنی سازمانی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان مورد بررسی قرار گرفته است. روش کار: جامعه مورد مطالعه در این پژوهش دانشجویان فناوری اطلاعات سلامت دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان بود. نمونه گیری بر اساس روش تمام شماری (73 نفر) انجام شد. ابزار گردآوری داده ها، یک پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی آن با استفاده از نظر اساتید و صاحب نظران مورد بررسی قرار گرفت و پایاییان با استفاده از آزمون آلفا کرونباخ 76/0 به دست آمد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 با بکار گیری آزمونهای پیرسون، ANOVA و آزمون تعقیبی LSD مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نرخ بازگشت پرسشنامه 78% (64 نفر بود). میانگین سنی افراد تحت مطالعه 68/20 و میانگین معدل دانشجویان 99/15 بود. بعد شغلی بیشترین امتیاز (47/2) و بعد سازمانی کم ترین (08/2) امتیاز را کسب کردند. تصویر ذهنی سازمانی با پیشرفت تحصیلی رابطه مستقیم و معنا داری داشت (002/0 > P ). نتیجه گیری: نتایج این مطالعه مشخص کرد که تصویر ذهنی سازمانی با پیشرفت تحصیلی دانشجویان رابطه مستقیم و معنا داری دارد. لذا مسئولین و مدیران دانشگاهی باید راهکارهای را جهت ارتقا تصویر ذهنی دانشجویان در نظر گرفته و اقدامات مرتبط را انجام دهند.
بررسی ورود کلمه معجزه در روایات شیعه با روش تقاطع گیری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
سند روایات از مختصات مطالعات حدیث پژوهی مسلمانان است. و تحلیل های سندی احادیث سرشار از اطلاعات مفید تاریخی است. یکی از کلماتی که امروزه از مباحث مهم علوم قرآنی به شمار می رود، کلمه «معجزه» است. این کلمه در قرآن به کار نرفته ا ست و به جای آن از کلمات «آیه، بیّنه، برهان و سلطان» استفاده شده است. تا قبل از قرن چهارم کلمه «معجزه» در هیچ کتابی دیده نشده است. حتی کتاب های لغت که عهده دار رسیدگی به الفاظ هستند نیز با وجود بررسی مشتقات فراوانی از این کلمه، آن را تعریف نکرده اند. اما وجود آن در روایات معصومین؟عهم؟ که قبل از قرن چهارم می زیسته اند این شبهه را به وجود می آورد که مُبدِع این کلمه ائمه؟عهم؟ هستند. هدف از انجام این پژوهش آن است که آیا معصوم خاصی این کلمه را ابداع کرده و یا اینکه توسط فرد خاصی کلمه معجزه وارد روایات شده است؟ در پایان با روش تقاطع گیری ثابت می شود که معصومین؟عهم؟ این کلمه را به کار نبرده اند و کلمه «معجزه» از قرن چهارم به بعد بر اساس روند نظام مندی ایجاد شده است. از طرفی به نظر می رسد که محرم شیخ صدوق (م381ق) نخستین شخصی است که کلمه معجزه را وارد روایت شیعه نموده است، زیرا ایشان در همه سند های این روایت وجود دارد. همچنین همان روند نظام مند در آثار تألیفی ایشان نیز وجود دارد.
مناسبات علمی و فرهنگی امامیه و زیدیه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
دادوستد علمی در تمامی سطوح باعث پویایی، تقویت و شکوفایی اندیشه ها می شود. در طول تاریخ شیعه، دو شاخه امامیه و زیدیه مراودات علمی و فرهنگی زیادی با یکدیگر داشته اند. اشتراکات و تعامل آنها هم گرایی به دنبال داشته و آنها را نیرو بخشیده است. تاریخ این دو بسیار به هم آمیخته و به هم تنیده است؛ این حکم به ویژه درباره زیدیه سده های نخستین آشکارتر است. وجوه اشتراک فراوان در بین این دو فرقه باعث هم گرایی آنها و گسترش آموزه های تشیع شده است؛ گرچه هردو فرقه همواره جهت جذب پیروان یکدیگر کوشیده اند. در این تحقیق با رویکردی توصیفی تحلیلی به تعامل علمی و فرهنگی دو فرقه با یکدیگر پرداخته می شود و نتایج این تعامل در شکوفایی علمی و فرهنگی آنها بررسی می شود.
بررسی سندی احادیث حاوی کلمه معجزه با رویکرد تاریخی
حوزه‌های تخصصی:
سند روایات از مختصات مطالعات حدیث پژوهی مسلمانان است و تحلیل های سندی احادیث سرشار از اطّلاعات مفید تاریخی است. یکی از کلماتی که امروزه از مباحث مهم علوم قرآنی به-شمار می رود، کلمه ی «معجزه» است. تا قبل از قرن چهارم کلمه «معجزه» در هیچ کتابی دیده نمی شود، اما مطرح شدن آن، این شبهه را به وجود می آورد که چه کسی مُبدِع این کلمه است. هدف از انجام این پژوهش آن است که این کلمه چه زمانی استعمال شده است. به نظر نگارنده و با بررسی تاریخی - تحلیلی که صورت گرفته، این کلمه از قرن چهارم به بعد استعمال شده است و قبل از آن از واژه های دیگر مانند «آیه» استفاده می شده است. همچنین تتبع محقق نشان می دهد که شیخ صدوق(ره)[م381ق] اوّلین نفری هستند که کلمه معجزه را استعمال نموده است.
بررسی تطبیقی دیدگاه های مختلف درمورد واژه ی «بیّنه» با رویکرد معناشناسیِ مکتب بُن
حوزه‌های تخصصی:
واژگان، علاوه بر این که در درون متن، معناهای مختلفی به خود می گیرند، در گذر زمان نیز دچار تحوّلات معنایی می شوند و در علوم مختلف در اطلاحات گوناگونی به کار می روند. یکی از این واژگان «بیّنه» است. فقدان پژوهشی مستقل درمورد واژه ی «بیّنه»، نگارنده را بر آن داشت تا توسط علم معناشناسی براساس مکتب بُن، به تحلیل و تبیین این واژه بپردازد. پس از بررسی های به عمل آمده، نگارنده به این نتیجه رسید که درمورد معنای لغوی این کلمه، اتّفاق نظر وجود دارد؛ اما درمورد معنای اصطلاحی آن در علوم مختلف تعاریف گوناگونی ارائه شده است. با بررسی همنشین های این کلمه در قرآن کریم می توان نتیجه گرفت که «بیّنه» فقط به مرسلین داده می شود تا به وسیله ی آن، اختلافی را ازبین ببرند که مردم در دین و پرستش خداوند متعال داشتند. از طرفی با بررسی جانشین های آن می توان نتیجه گرفت که «بیّنه»؛ گسترده تر از معجزه، زیرمجموعه ی «آیه»، عام تر از «برهان» و مجزّای از «سلطان مبین» است.
نجف دریابندری از نگاه مینوی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
نجف دریابندری را علاقه مندان به فلسفه و تاریخ و ادبیات غرب غالباً از راه ترجمه های شیوایش می شناسند. او را باید از معدود مترجمان بسیار توانایی به شمار آورد که در نیم قرن اخیر ظهور کرده اند و علاوه بر این که منظر تازه ای از فرهنگ و ادبیات غرب را به روی ما ایرانیان گشوده اند، غنا و توانایی زبان فارسی را هم تا حد زیادی افزایش داده و ثابت کرده اند که فارسی فقط زبان شعر و افسانه و عاطفه و هیجان نیست؛ فلسفه و منطق و رمان و تاریخ و جامعه شناسی و مردم شناسی و روانشناسی و اصولاً هر آگاهی و دانش دیگری را هم می توان با این زبان به روشنی و سلاست بیان کرد. همچنان که فارسی زبانان قرن های دهم تا چهاردهم میلادی وامدار مترجمان بزرگی چون بلعمی و ناصرخسرو و نصرالله منشی و رشیدالدین فضل الله و نظایر این ها بودند، فارسی زبانان امروز هم به حقیقت مدیون مترجمانی چون ابراهیم یونسی و محمد قاضی و احمد آرام و عباس زریاب خویی و نجف دریابندری و چند تنی دیگر از این دست اند.
راوی الحدیث لا یُغنی عن الفقیه باعتراف أهل الحدیث (موافقه الأخباریین فی لزوم الاجتهاد و التقلید)(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
پژوهش های اصولی سال هشتم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۲۸
21 - 44
حوزه‌های تخصصی:
قد یظهر من المحقق الأردبیلی و محکیّ الأخباریین أنَّ تعبیر الأخبار ب (رواه حدیثنا) یَدُل على أنَّ من کان راویاً یصحّ الرجوع الیه و إن لم یکن مجتهدا. فلم نرتض ذلک لشواهد علی خلافه، لکن استعنّا فی ذکرهنّ بکلمات الأخباریین و شُرّاح الکافی و غیره، لیتبین أنَّ اعتبار ملکه الفقاهه و صحّهَ الاجتهاد و التقلید لا ینفرد به الأُصولیون، بل هو اعتراف المُعظَم و أن إنکار الأخباریین لیس فی الحقیقه ناظراً إلی أصل ذلک، بل إلی کیفیه اجتهاد الأُصولیین الشامل لحجیه الاستصحاب و البراءه و ظواهر القرآن و نحوها.
نوفروشان بازار کهن نخستین واکاوی انتقادی گروهی از بزرگ ترین ادبای معاصر ایران درباره یکی از مهم ترین متون کهن(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
تلاش و مساعی بزرگان و صاحب نظرانی چون محمد قزوینی، علی اکبر دهخدا، سید حسن تقی زاده و مجتبی مینوی جهت معرّفی، تصحیح، شرح و نقد آثار ادبی گذشته از مهمترین پایه های نقد ادبی معاصر است. در این میان چهره مجتبی مینوی را می توان علاوه بر آثار منتشر شده، از طریق واکاوی یادداشت ها و مکاتبات ارزشمند و علمی او با بزرگان فرهنگ و ادب ایران و جهان، شناسایی و معرّفی کرد. این مقاله به بیان حواشی و یادداشت های مینوی بر مقدمه ای می پردازد که تقی زاده بر دیوان اشعار ناصرخسرو، چاپ سید نصرالله تقوی، نوشته است. مینوی طی مکاتباتی که با قزوینی داشت تلاش کرد تا از دانش و فضل او در تنظیم تعلیقات دیوان ناصر خسرو مدد بگیرد. بخش اعظم یادداشت ها و تقریظات ارزشمند او که از طریق مکاتبه به دستش رسیده بود با ذکر مأخذ در تعلیقات دیوان ناصرخسرو وارد کرد.
Political Sentiment Analysis of Persian Tweets Using CNN-LSTM Model(مقاله علمی وزارت علوم)
Sentiment analysis is the process of identifying and categorizing people’s emotions or opinions regarding various topics. The analysis of Twitter sentiment has become an increasingly popular topic in recent years. In this paper, we present several machine learning and a deep learning model to analysis sentiment of Persian political tweets. Our analysis was conducted using Bag of Words and ParsBERT for word representation. We applied Gaussian Naive Bayes, Gradient Boosting, Logistic Regression, Decision Trees, Random Forests, as well as a combination of CNN and LSTM to classify the polarities of tweets. The results of this study indicate that deep learning with ParsBERT embedding performs better than machine learning. The CNN-LSTM model had the highest classification accuracy with 89 percent on the first dataset and 71 percent on the second dataset. Due to the complexity of Persian, it was a difficult task to achieve this level of efficiency. The main objective of our research was to reduce the training time while maintaining the model's performance. As a result, several adjustments were made to the model architecture and parameters. In addition to achieving the objective, the performance was slightly improved as well.
بررسی تطبیقی ارتباط الفاظ با معانی در قرآن کریم با تأکید بر تفاسیر؛ مجمع البیان، المیزان و تسنیم(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات تفسیر تطبیقی سال ۸ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۱۶
112 - 137
حوزه‌های تخصصی:
چگونگی ارتباط الفاظ با معانی همواره منشأ اختلافات تفسیر یک متن بوده است. این موضوع در تفسیر قرآن کریم به شدّت دیده می شود. خلأ پژوهشی در این زمینه نگارنده را بر آن داشت تا موضوع «بررسی تطبیقی ارتباط الفاظ با معانی در قرآن با تأکید بر تفاسیر؛ مجمع البیان، المیزان و تسنیم» را با روش توصیفی – تحلیلی مورد بررسی قرار دهد. در پایان چنین حاصل گشت که می توان اختلاف اصلی را در دو نظریه «حقیقت و مجاز» و «روح معنا» پیگیری کرد. برخی همچون طبرسی با پذیرش نظریه «حقیقت و مجاز» تمامی استعمالات الفاظ در غیر موضوعٌ له را مَجازی در نظر گرفته اند اما پس از بوجود آمدن نظریه روح معنا و پذیرش آن توسط علامه طباطبایی وجود مَجاز در عبارت های قرآنی کاهش چشمگیری یافت زیرا ایشان معانی قرآن را دارای تأویل می دانست که در کاربرد مفاهیم به صورت حقیقی بر تمامی الفاظ دلالت می کنند ولی کاربرد آن معانی در محسوسات را مَجازی می دانست. در مقابل، جوادی آملی با انکار مَجاز در قرآن معتقد است که الفاظ برای ارواح معانی وضع شده اند و استعمالشان در مفاهیم عام و تطبیق آن مفاهیم بر هر مصداق محسوس یا معقول «حقیقی» است. ایشان قرآن را به حبل آویخته ای تشبیه می کند که روح معنا در تمامی مراحل از جمله؛ لفظ، معنا، مفهوم، حقایق خارجی و باطنی و تکوینی و... به صورت حقیقی بر آن ها دلالت می نماید.
بررسی تأثیر خطاهای تکمیل گواهی فوت بر کدگذاری علت زمینه ای مرگ در بیمارستان شهید محمدی بندرعباس(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
منبع:
مدیریت سلامت دوره ۱۵ زمستان ۱۳۹۱ شماره ۵۰
۸۴-۷۶
حوزه‌های تخصصی:
مقدمه: اطلاعات مرگ در تدوین برنامه های سلامت نقشی اساسی دارد و کدگذاری علل مرگ به سازماندهی این اطلاعات می انجامد. هدف این مطالعه بررسی تأثیر خطاهای تکمیل گواهی فوت بر کدگذاری علت زمینه ای مرگ در بیمارستان شهید محمدی بندرعباس است. روش کار: این پژوهش توصیفی مقطعی در شش ماهه دوم سال 1390 و با مطالعه گواهی فوت همه متوفیان انجام شد. ابتدا اطلاعات گواهی فوت بر روی فرم های جداگانه ای ثبت شد و رزیدنت های هر بخش نس ب ت به تعیین توالی های گواهی فوت اقدام نمودند. سپس پژوهشگر نسبت به کدگذاری مجدد گواهی ها و مقایسه آن ها با کدهای کدگذار ان اصلی اقدام نمود. نهایتاً برای استخراج اطلاعات مربوط به خطاهای مستندسازی، پژوهشگر به خود گواهی فوت مراجعه نمود. داده ها وارد نرم افزار SPSS شد و از طریق آمار توصیفی و آزمون کای دو و با محاسبه فاصله اطمینان 95 درصد تحل یل شد. یافته ها: صحت کدگذاری علت زمینه ای مرگ برابر با 51.7 درصد بود. صحت کدگذاری رابطه معنی داری با خطاهای ماژورداشت ( 001. P= ) اما با خطاهای مینور رابطه معنی داری نداشت. از بین خطاهای ماژور «درج علل مرگ دارای با شدت یکسان» بیشترین تأثیر (82.1 درصد خطا در کدگذاری) را داشت. بین زبان تکمیل گواهی فوت و وقوع خطاهای ماژور و مینور رابطه معنی داری (به ترتیب 227. و 006. درصد) وجود داشت. بین تعداد خطوط و وقوع هر دوی این خطاها نیز رابطه معنی داری (000. درصد) دیده شد. بحث: تأثیر خطاهای ماژور بر صحت کدگذاری علت زمینه ای مرگ ثابت شد ، که برای رفع آن باید پزشکان را درباره نحوه تکمیل گواهی آموزش داد و ساختار گواهی نیز نیاز مند اصلاح می باشد.