وحید نجاتی

وحید نجاتی

مدرک تحصیلی: استاد گروه روان شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸۱ تا ۱۰۰ مورد از کل ۱۲۳ مورد.
۸۲.

اثربخشی بسته توانبخشی شناختی آرام بر بهبود کارکردهای اجرایی بر اساس ارزیابی های رفتاری کودکان دارای نشانه های نارسایی توجه/بیش فعالی پیش از سن مدرسه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روان شناسی افراد استثنایی دوره جدید سال نهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۳۳

کلیدواژه‌ها: اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی توانبخشی ترمیمی کارکردهای اجرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۴ تعداد دانلود : ۵۶۵
کودکان دارای اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی معمولاً نقص در کارکردهای اجرایی دارند. این پژوهش در نظر دارد به بررسی اثر توانبخشی ترمیمی بر کارکردهای اجرایی کودکان دارای نشانه های نارسایی توجه/بیش فعالی پیش از سن مدرسه بپردازد. در مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی حاضر از طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کودکان دارای نشانه های نارسایی توجه/بیش فعالی پیش از سن مدرسه مراجعه کننده به کلینیک های مشاوره شهر تهران در سال 1396-1395 می شد. ابزار سنجش پرسشنامه اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی (گدو و اسپرافکین، 1998) و پرسشنامه رفتاری کارکردهای اجرایی کودکان پیش از سن مدرسه (جیویا، اپسی و اسکوئیت، 2002) بود. پس از اجرای اولیه پرسشنامه اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی، 32 کودک که به طور معناداری نشانه ها را داشتند، با استفاده از نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفره مداخله و 17 نفره کنترل جای گرفتند. گروه مداخله برنامه توانبخشی ترمیمی آرام را در 12 جلسه 20 دقیقه ای دریافت کردند در حالیکه گروه کنترل چنین آموزشی را دریافت نکرد. در پایان هر دو گروه مورد ارزیابی پس آزمون و پیگیری قرار گرفتند. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر بررسی شدند. تحلیل داده های پژوهش نشان داد که توانبخشی ترمیمی به طور معناداری منجر به بهبود کارکردهای اجرایی و نشانه های نارسایی توجه/بیش فعالی شده است (001/0> p). بنابراین می توان نتیجه گرفت که توانبخشی ترمیمی با استفاده از تکالیف کامپیوتری منجر به تقویت توانایی های شناختی و در کاهش نشانه های اختلال شده است.
۸۳.

اثربخشی توانمندسازی شناختی حالات ذهنی بر بازشناسی بیان چهره ای هیجان در افراد وابسته به مواد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اعتیادپژوهی سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۵۰ 253-276

کلیدواژه‌ها: توانمندسازی شناختی بازشناسی بیان چهره ای هیجان شناخت اجتماعی اعتیاد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۲ تعداد دانلود : ۴۸۴
هدف: هدف از پژوهش حاضر اثربخشی توانمندسازی شناختی حالات ذهنی بر بازشناسی بیان چهره ای هیجان در افراد وابسته به مواد بود . روش: پژوهش حاضر از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. تعداد 30 نفر فرد وابسته به مواد با شرایط یکسان از نظر سن، تحصیلات، شغل و... انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 15 نفر) گمارده شدند. شرکت کنندگان به آزمون اکمن (بازشناسی بیان چهره ای هیجان) در پیش آزمون و پس آزمون پاسخ دادند. گروه آزمایش تحت مداخله برنامه توانمندسازی شناختی (برنامه ترمه) قرار گفت و گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکرد. یافته ها: نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که توانمندسازی شناختی (برنامه ترمه) بر بازشناسی بیان چهره ای هیجان در افراد وابسته به مواد موثر است. در واقع برنامه ترمه بیان چهره ای هیجان را در افراد وابسته به مواد بهبود داده است. نتیجه گیری : بر اساس نتایج پژوهش حاضر می توان از برنامه توانمندسازی شناختی (برنامه ترمه) در تقویت بیان چهره ای هیجان افراد وابسته به مواد استفاده کرد.
۸۴.

اثربخشی آموزش راهبردهای هدف گذاری در بهبود پیشرفت تحصیلی و دقت هدف گذاری دانش آموزان متوسطه اول(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی سال هشتم بهار ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۳۲) 19 - 30

کلیدواژه‌ها: پیشرفت تحصیلی دانش آموز هدف گذاری نمره هدف

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۷ تعداد دانلود : ۶۳۰
در این پژوهش اثربخشی آموزش راهبردهای هدف گذاری مبتنی بر نظریه هدف گذاری بر بهبود هدف گذاری و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه اول بررسی گردید. بدین منظور 79 دانش آموز پسر پایه هفتم با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای در قالب دو گروه آزمایشی و گروه گواه در پژوهش شرکت کردند. بسته آموزش راهبردهای هدف گذاری بر اساس نظریه هدف گذاری به وسیله پژوهشگران تدوین و در هفت جلسه برای دانش آموزان ارائه شد و تکالیف آن به وسیله دانش آموزان تکمیل گردید. جهت سنجش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان از معدل نمرات پایانی امتحانات نیمسال اول به عنوان پیش آزمون و معدل نمرات پایانی نیمسال دوم به عنوان پس آزمون استفاده شد؛ نمره های هدف تعیین شده به وسیله دانش آموز برای نیمسال اول و دوم جهت سنجش هدف گذاری استفاده گردید. نتایج نشان داد که پیشرفت تحصیلی گروه آزمایشی نسبت به گروه گواه به طور معناداری افزایش یافته است. درحالی که نمره هدف دانش آموزان گروه آزمایشی تغییری نکرده بود، خطای نمره هدف آنان به طور معناداری کاهش یافت که نشانگر بهبود و افزایش دقت هدف گذاری تحصیلی دانش آموزان است. آموزش راهبردهای هدف گذاری، افزون بر بهبود کیفیت هدف گذاری دانش آموزان، می تواند پیشرفت تحصیلی آنان را نیز تقویت کند.
۸۵.

بررسی آموزش تقلید در بهبود توانایی ذهن خوانی در بین کودکان مبتلا به اُتیسم با عملکرد بالا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره پانزدهم بهار ۱۳۹۵ شماره ۵۷ 113-126

کلیدواژه‌ها: اتیسم تئوری ذهن تقلید

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۲ تعداد دانلود : ۵۳۰
هدف این مطالعه، آموزش تقلید بر بهبود توانایی تئوری ذهن در کودکان مبتلا به اختلال اتیسم انجام شد. این مطالعه از نوع آزمایشی با طرح تک آزمودنی بود و جامعه مورد مطالعه آن شامل تمامی کودکان مبتلا به اختلال اتیسم با عملکرد بالا در سال 93-1392 بودند که برای دریافت خدمات تخصصی به مراکز مستقر در شهر تهران مراجعه کردند. با استفاده از نمونه گیری هدفمند، 3 کودک 5 تا 6 سال انتخاب شدند. ارزیابی ها در 5 مرحله، دو هفته پیش از شروع درمان، یک روز قبل از شروع درمان، بعد از پنج جلسه درمان، بعد از دوازده جلسه درمان، یک روز بعد از پایان درمان و در نهایت مرحله پیگیری (چهارهفته بعد از پایان درمان) انجام شد. ابزار مورد استفاده آزمون ذهن خوانی تماشاگر و آزمون 38 سؤالی استیزنمن بود. داده ها با استفاده از طرح تک آزمودنی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از تفسیر نمودارها نشان می دهد که عملکرد شرکت کنندگان در آزمون ذهن خوانی تماشاگر و آزمون 38 سؤالی استیزنمن به نحو چشمگیری بهبود یافته است. همچنین اندازه اثر نشان داد که این برنامه آموزشی بر ارتقاء تئوری ذهن مؤثر بوده است. این مطالعه نشان داد که استفاده از آموزش مبتنی بر تقلید در ترمیم برخی سطوح تئوری ذهن در کودکان مبتلا به اُتیسم با عملکرد بالا حمایت می کند و پس از انجام مداخله، مهارت های تئوری ذهن به نحو بارزی در این کودکان بهبود یافته است.
۸۶.

اثر تابش امواج وای فای برحافظه ی کاری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تازه های علوم شناختی سال بیستم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۷۷) 19-31

کلیدواژه‌ها: امواج الکترومغناطیس حافظه ی کاری زمان واکنش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۶ تعداد دانلود : ۴۲۱
مقدمه : اساس بحث اثرگذاری امواج الکترومغناطیس بر دستگاه عصبی این است که این امواج می توانند با ایجاد میدان مغناطیسی و الکتریکی بر فعالیت الکتریکی مغز تأثیر گذاشته و باعث تغییر در پتانسیل غشای نواحی مختلف سیستم عصبی شوند.هدف این پژوهش می کوشد تا آثار احتمالی امواج الکترومغناطیس سیستم وای فای را بر کارکرد حافظه ی کاری انسان بهنجار بررسی کند. روش : جمعیت آزمودنی این پژوهش 24 دانشجوی پسر دانشگاه شهید بهشتی با میانگین سنی 2/7±26/5 بود که به روش در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه مساوی (مداخله و شم) تقسیم شدند. تحقیق حاضر از نوع پیش آ زمون-پس آزمون- پیگیری و یک سویه کور بود. مرحله ی پیگیری 24 ساعت بعد از آزمون انجام شد. برای غربال گری اولیه، از چک لیست نشانه های اختلالات روانی SCL90-R و برای ارزیابی حافظه ی کاری آزمون ان بک (n-back ) به کار رفت و متغیرهای زمان واکنش و درصد پاسخ گویی صحیح نیز بررسی شد. امواج 2450 مگاهرتز به مدت 20 دقیقه از ناحیه ی پشت سر به آزمودنی تابانده شد که نرخ جذب مخصوص آن در ناحیه ی سر 0/15 وات بر کیلوگرم بود. داده ها در سه مرحله ی زمانی پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری ثبت شدند و اگر زمان واکنش بیش از هزار میلی ثانیه و یا درصد پاسخ گویی صحیح کمتر از 70 درصد بود، از محاسبات بعدی خارج می شدند. داده ها با آزمون تحلیل واریانس با اندازه های تکراری تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که در گروه مداخله، تابش امواج الکترومغناطیس به طور معناداری باعث کاهش زمان واکنش در مرحله ی پس آزمون می شود، ولی این تأثیر در پیگیری 24 ساعت بعد از آزمون دیده نشد. یافته ی دیگر پژوهش نشان داد که در هر دو گروه آزمایش، تابش موج الکترومغناطیس اثر معناداری بر درصد پاسخ گویی صحیح ندارد. نتیجه گیری : به نظر می رسد که تابش امواج پالسی الکترومغناطیس با فرکانس 2450 مگاهرتز می تواند به طور موقت بر کارکرد حافظه ی کاری انسان بهنجار اثر بگذارد و باعث کاهش زمان واکنش شود، اما بر دقت پاسخ گویی اثری ندارد.
۸۷.

بررسی تأثیر توانبخشی شناختی مبتنی برحرکت بر بهبود حافظه جاری کودکان مبتلا به اختلال کمبود توجه/ فزون کنشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره پانزدهم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۶۰ 504-517

کلیدواژه‌ها: اختلال کمبود توجه/ فزون کنشی توانبخشی شناختی مبتنی بر حرکت و حافظه جاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۳ تعداد دانلود : ۳۹۶
اختلال کمبود توجه/ فزون کنشی، اختلالی عصب-تحولی است. نقص کارکردهای اجرایی خصیصه فراگیر این اختلال محسوب می شود. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثربخشی توانبخشی شناختی مبتنی بر حرکت بر بهبود حافظه جاری کودکان مبتلا به اختلال کمبود توجّه/فزون کنشی می باشد. پژوهش حاضر از نوع شبه آزمایشی که در آن از طرح کارآزمایی بالینی تصادفی (پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه) استفاده شده است. در این مطالعه30 کودک 7 تا 12 ساله مراجعه کننده به کلینیک های شهر تهران که توسط روانپزشک دارای تشخیص اختلال کمبود توجّه/ فزون کنشی بودند با استفاده از نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و گواه تقسیم شدند. حافظه جاری با آزمون چند محرک پیشین ارزیابی شد. داده های این پژوهش با آزمون آماری t مستقل، تحلیل واریانس آمیخته و به کمک نرم افزار SPSS20 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج به دست آمده از پژوهش نشان دادند که در حافظه جاری (P<0.01) گروه درمان بعد از مداخله بهبود حاصل شد. به این صورت که در پیش آزمون تفاوت چندانی بین گروه گواه و آزمایش در حافظه جاری دیده نشد امّا در پس آزمون نمرات گروه آزمایش به طور معناداری از گروه گواه افزایش یافته بودند. نتایج حاصل از تحلیل آماری داده ها نشان می دهد که با در نظر گرفتن گروه گواه و درمان توانبخشی شناختی مبتنی بر حرکت موجب تقویت حافظه جاری کودکان مبتلا به اختلال کمبود توجّه/ فزون کنشی شده است.
۸۸.

تأثیر آموزش راهبردهای خودتنظیمی بر عملکرد ریاضی و حافظه دانش آموزان دوره متوسطه(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: راهبردهای آموزش در علوم پزشکی دوره دوازدهم فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۵۳)

کلیدواژه‌ها: راهبردهای خود تنظیمی حافظه عملکرد ریاضی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۸ تعداد دانلود : ۴۷۴
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر آموزش راهبردهای خودتنظیمی بر عملکرد ریاضی و حافظه دانش آموزان انجام شد. روش کار : روش پژوهش نیمه تجربی با طرح گروههای کنترل نابرابر بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان دختر پایه یازدهم رشته انسانی دوره دوم متوسطه شهرستان خدابنده در سال تحصیلی 1397- 1396 به تعداد 167 نفر بودند، که از بین آنها دو کلاس به تعداد 40 نفر با روش تصادفی خوشه ای به عنوان نمونه انتخاب و در گروههای آزمایش و گواه قرار گرفتند. برای سنجش عملکرد ریاضی و حافظه از آزمون فرم های موازی سنجش حافظه کلامی و ریاضی محقق ساخته استفاده شد. گروه آزمایش به مدت 13 جلسه تحت آموزش راهبردهای خود تنظیمی قرار گرفتند ولی گروه گواه هیچ گونه آموزش راهبردهای خودتنظیمی دریافت نکرد. هر دو گروه قبل از آموزش، بلافاصله بعد از آموزش و مرحله پی گیری (4 ماه بعد) مورد آزمون قرار گرفتند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل واریانس استفاده گردید. یافته ها: یافته ها نشان داد گروه آزمایش و گواه در پس آزمون و مرحله پی گیری از نظر آزمونهای ریاضی و حافظه تفاوت معنی داری داشتند. گروه آزمایش در عملکرد ریاضی و حافظه بعد از 4 ماه برتری خود را همچنان حفظ کرده بود. نتیجه گیری: راهبردهای خودتنظیمی قابلیت آموزش و یادگیری دارند و اثرات آنها در طول زمان پایدار است.
۸۹.

اثربخشی تقلید تظاهرات هیجانی چهره بر بهبود تشخیص حالات هیجانی در کودکان دارای اختلال طیف درخودماندگی با کنش فرارونده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره پانزدهم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۵۹ 376-390

کلیدواژه‌ها: اختلال طیف درخودماندگی تقلید تظاهرات چهره ای هیجان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۶ تعداد دانلود : ۴۷۲
اختلالات طیف درخودماندگی، شرایط عصب شناختی، تحولی و فراگیر هستند. هدف این مطالعه، بررسی توانبخشی شناختی تقلید تظاهرات هیجانی چهره بر بهبود توانایی بازشناسی هیجان در کودکان مبتلا به اختلال طیف درخودماندگی با کنش فرآرونده. در این مطالعه روش شبه آزمایشی و طرح تک آزمودنی بهره جسته است. 3 کودک 4 تا 7 ساله با عملکرد بالا به عنوان نمونه با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند . هر 3 کودک 12 جلسه انفرادی توانبخشی تقلید را دریافت کردند. بازشناسی هیجان با آزمون بازشناسی هیجان نیم استیم و نسخه تغییریافته بازشناسی هیجان اِکمن ارزیابی شد . جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل بصری(نمودار) و محاسبه اندازه اثر استفاده شد. نتایج مطالعه نشان داد که عملکرد آزمودنی ها در آزمون بازشناسی هیجان اکمن و نیم استیم پس از مداخله بهبود یافته است. درصد داده های ناهمپوش ( PND ) محاسبه شد که برابر با 100 درصد به دست آمد. همچنین اندازه اثر نشان داد که این برنامه آموزشی بر بازشناسی حالات هیجانی مؤثر بوده است. نتایج این پژوهش از قابلیت آموزش مبتنی بر تقلید بر بهبود مشکلات تشخیص حالات هیجان در کودکان مبتلا به اختلال درخودماندگی با کنش فرارونده حمایت می کند و پس از انجام مداخله، توانش های تشخیص حالات هیجان به نحو چشمگیری در کودکان مبتلا به اختلال طیف درخودماندگی بهبود یافته است.
۹۰.

Compensatory and Rehabilitative Cognitive Training Improves Executive Functions and Metacognition(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Iranian journal of educational sociology, Vol ۲, Number ۳ (۲۰۱۹) 175-183

کلیدواژه‌ها: Compensatory Rehabilitative Cognitive Training Executive Functions and Metacognition

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۵ تعداد دانلود : ۲۷۸
Purpose: The main objective of the present paper is to boost executive functions and meta-cognition via compensatory and rehabilitative cognitive training. Methodology: In a randomized controlled trail with pretest, post-test and follow-up assessment, the effects of compensatory and rehabilitative cognitive training via education and personalized practice was studied on the EF and metacognition of 126 secondary students aged 16-18. Participants were assigned randomly into an experimental training group (n=61) using Practical Cognitive Strategy Training (PCST) or a wait-list control group (n=65). PCST (Roshd) consisted of two parts: cognitive strategy awareness and practice for compensatory cognitive training and cognitive exercises for rehabilitative cognitive training. The data was analyzed using repeated measure ANOVA in SPSS 23. Findings: Results showed a significant difference between experimental and control group in strategy use after twelve sessions of training once a week in a twelve-week period of training and a one-month follow-up assessment (P≤0.001). The participants also reported some kinds of transfer in the use of learned cognitive strategies to other life activities. Limitations: The study only used practical real life executive functions exercises and let the students choose whether to use training apps or not. The amount of extra training out of training situation was not controlled. Conclusion: Practical daily-life-based executive functions training can practically enhance executive functions and meta0cognitipon in real life activities.
۹۱.

مقایسه پاسخ های ضربان قلب افراد واجد سبک های دلبستگی ایمن و ناایمن به ویدئوکلیپ های مرتبط با دلبستگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی روانشناسان ایران سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۴۸ 366-355

کلیدواژه‌ها: دلبستگی ضربان قلب روانی فیزیولوژیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۵ تعداد دانلود : ۴۳۷
هدف از این بررسی مقایسه پاسخ های ضربان قلب افراد واجد سبک دلبستگی ایمن و ناایمن به تماشای ویدئوکلیپ های مرتبط با دلبستگی بود. بر اساس یک طرح تحقیق شبه تجربی، 30 دانشجوی 18 تا 30 سال (15 نفر دارای سبک دلبستگی ایمن ، 15 نفر دارای سبک دلبستگی ناایمن) به روش نمونه برداری دردسترس و از طریق پرسشنامه دلبستگی بزرگسالان (AAQ) (هازان و شیور، 1987) انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها، تغییرات شدت ضربان قلب (HR) شرکت کنندگان در طول مشاهده هشت ویدئوکلیپ ایرانی مرتبط با دلبستگی با استفاده از دستگاه الکتروکاردیوگرام (ECG) ثبت شد. نتایج آزمون t مستقل نشان داد که در افراد دارای سبک دلبستگی ناایمن به طور معناداری کاهش سرعت ضربان قلب در هنگام مشاهده سه کلیپ با وزن هیجانی بالا و محتوای منفی، و دو کلیپ با وزن هیجانی پایین و محتوای مثبت، پایین تر از افراد واجد سبک دلبستگی ایمن بوده است. همچنین، سرعت ضربان قلب افراد ناایمن در طول مرحله استراحت به طور معناداری بالاتر از افراد دارای سبک دلبستگی ایمن بود. در مورد نتایج این بررسی در زمینه سطوح برانگیختگی بالا و نظم جویی هیجانی پایین در افراد واجد سبک دلبستگی ناایمن بحث شده است
۹۲.

ویژگی های روان سنجی ابزارهای فراخنای عدد، کلمه و ناکلمه و مقایسه آن ها در سنجش حافظه کاری کودکان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی کاربردی سال ۱۰ بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۳۷) 73-88

کلیدواژه‌ها: آزمون حافظه کاری عدد فراخنا کلمه ناکلمه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۳ تعداد دانلود : ۵۳۱
هدف: هدف پژوهش تعیین میزان حساسیت آزمون های فراخنای عدد، کلمه و ناکلمه در سنجش حافظه کاری کودکان و ویژگی های روان سنجی این سه آزمون بود. روش: روش پژوهش پس رویدادی و جامعه آماری تمامی دانش آموزان مدارس ابتدایی منطقه یک تهران به تعداد ۸۳۳۴۵ نفر بود، که از میان آن ها با روش نمونه گیری هدف مند، تعداد ۱۷۸ دانش آموز دختر و پسر مدارس مقطع ابتدایی منطقه یک شهر تهران شامل مدارس فرزندان ایران زمین، فرزانه ۲، عدالت ۱ و ضحی در نیم سال دوم تحصیلی 94-1393 با لحاظ کردن ملاک های ورود و خروج پژوهش شامل عدم مصرف داروهای روان پزشکی، عدم بیماری جسمانی و رضایت آگاهانه جهت شرکت در پژوهش انتخاب شد. ابزار پژوهش آزمون فراخنای عدد گاترکول و پیکرینگ (۲۰۰۰)، آزمون کلمه مارکنی، اوت، پسنتی، راتی و تاولا ( ۱۹۹۳) و آزمون ناکلمه گاترکول، ویلز، بدلی و امسیل (۱۹۹۴) بود. داده ها با استفاده از تحلیل تشخیص و تحلیل واریانس چندمتغیره تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که آزمون فراخنای ناکلمه بیش ترین همبستگی را با تابع تشخیصی، و نیز توانایی بهتری برای تشخیص راست برتری دارد (۳۱/۱۴ =F، ۰۰۹/0P < )؛ و آزمون فراخنای ناکلمه نیز حساسیت روان سنجی مناسبی در سنجش حافظه کاری کودکان به موازات افزایش سن دارد (36/22 =F، ۰۰۶/0P<). نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش آزمون فراخنای ناکلمه نسبت به آزمون های فراخنای کلمه و عدد ویژگی های روان سنجی بهتری دارد؛ و می توان از این آزمون در موقعیت های پژوهشی و بالینی استفاده کرد.
۹۳.

تاثیر توانبخشی شناختی مبتنی بر رایانه بر کارکردهای اجرایی (توجه انتخابی، حافظه کاری و بازداری رفتاری) دانش آموزان با اختلال یادگیری خاص

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم تربیتی و مشاوره دوره هفتم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۵ 69 - 89

کلیدواژه‌ها: اختلال یادگیری خاص کارکردهای اجرایی توجه انتخابی حافظه کاری بازداری رفتاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۱ تعداد دانلود : ۴۳۲
هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر توانبخشی مبتنی بر رایانه برکارکردهای اجرایی(توجه انتخابی، حافظه کاری و بازداری رفتاری) در کودکان مبتلا به اختلال یادگیری خاص بود. این پژوهش به روش نیمه آزمایشی(پیش آزمون – پس آزمون با گروه گواه و پیگیری) انجام شد که جامعه آماری آن را تمامی دانش آموزان مبتلا به اختلال یادگیری خاص(10 الی 12 ساله) تشکیل می داد، که در بازه اول مهر تا نیمه آبان ماه 1397به مرکز اختلالات یادگیری شهر اردبیل مراجعه کرده بودند(123 نفر) . تعداد 30 نفر از آنها به صورت نمونه گیری هدفمند (انتخاب دانش آموزان داوطلب برای شرکت در پژوهش) انتخاب شدند(16نفر پسر و14 نفر دختر). و برای سنجش کارکردهای اجرایی از آزمون های استروپ(توجه انتخابی)، یک محرک پیشین(حافظه کاری) و برو/ نرو(بازداری رفتاری) استفاده شد. دانش آموزان گروه آزمایش تکالیف بسته توانبخشی شناختی را در 12 جلسه 45 دقیقه ای و در مدت چهار هفته انجام دادند. نتایج تحلیل کوواریانس داده ها نشان داد که بین میانگین پس آزمون های استروپ، یک محرک پیشین و برو/نرو دانش آموزان گروه آزمایش و گواه تفاوت معنی داری وجود دارد(01/0>p). علاوه براین نتایج آزمون t همبسته نشان داد که بین نتایج مرحله پس آزمون و مرحله پیگیری تفاوت معنی داری وجود ندارد. کارکردهای اجرایی دانش آموزان مبتلا به اختلال یادگیری خاص با انجام تکالیف بسته توانبخشی شناختی مبتنی بر رایانه تقویت می شود
۹۴.

پرسشنامه نشانگان گستره اُتیسم: طراحی و بررسی ویژگیهای روانسنجی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی کاربردی سال ۷ زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۲۸)

کلیدواژه‌ها: پرسشنامه تحلیل عاملی درخودماندگی روان سنجی نشانگان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۹ تعداد دانلود : ۳۶۶
هدف: هدف پژوهش حاضر طراحی ابزاری بومی برای سنجش نشانگان گستره درخودماندگی و تعیین ویژگیهای روان سنجی آن بود. روش: روش پژوهش از نوع مطالعات آزمونسازی و همبستگی و جامعه آماری دانشجویان دانشگاههای شهید بهشتی و تهران بود که با استفاده از روش نمونهگیری در دسترس 382 نفر از آنها و نیز 32 نفر از والدین کودکان درخودمانده مراجعهکننده به درمانگاههای توانبخشی درخودماندگی طراحی و همزمان آزمو نهای « پرسشنامه نشانگان گستره اُتیسم » . شهر تهران انتخاب شد ذهنخوانی از طریق صدا و تصاویر چشم اجرا شد. تحلیل عاملی اکتشافی، روایی هم زمان با آزمون های ذهنخوانی، روایی افتراقی بین والدین کودکان درخودمانده و همتایان عادی آنها و افتراق دو جنس محاسبه، و برای تعیین پایایی درونی گویهها از آلفای کرونباخ استفاده شد. یافتهها: تحلیل عاملی هفت عاملِ مهارتهای زبانی، ارتباطی، اجتماعی، علایق گسترده، کلنگری، همدلی و درک تلویحی را ارائه نمود. همبستگی بین پرسشنامه و آزمونهای ذهنخوانی معنیدار بود. والدین کودکان درخودمانده نسبت به همتایان دارای کودک طبیعی، و مردان در مقایسه با زنان نمرههای بالاتری کسب کردند. آلفای 0 بود. نتیجهگیری: پرسشنامه نشانگان گستره اُتیسم برای ارزیابی نشانگان / کرونباخ پرسشنامه 718 گستره درخودماندگی مناسب و پایایی آزمون نیز مطلوب است و نیز قابلیت افتراق والدین کودکان درخودمانده را از افراد عادی و افتراق دو جنس از یکدیگر را دارد.
۹۵.

سیر تحولی اعتماد در نمونه ای از کودکان ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روان شناسی بالینی سال هفتم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲۷

کلیدواژه‌ها: سیرتحولی اعتماد خطرپذیری کودکان ایرانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۵ تعداد دانلود : ۵۶۱
با توجه به نقش تعیین کننده اعتماد در سازگاری کودکان و رفتارهای پرخطر، هدف پژوهش حاضر تعیین سیر تحولی اعتماد در نمونه ای از کودکان ایرانی بود. در مطالعه مقطعی حاضر، از میان جامعه آماری کلیه دانش آموزان دبستانی شهر تهران در سال تحصیلی ۹۳-۱۳۹۲، ۲۴۰ دانش آموز دبستانی در مقاطع مختلف تحصیلی اول تا ششم ابتدایی به روش نمونه گیری خوشه ای در ۴ منطقه تهران انتخاب شدند. از آزمون های اتمام حجت و اعتماد و همچنین از آزمون سنجش خطرپذیری کودکان در موقعیت های اجتماعی برای بررسی سیر تحولی اعتماد استفاده گردید. اطلاعات گردآوری شده توسط شاخص های آمار توصیفی و آمار استنباطی شامل آزمون های تحلیل واریانس یک راهه و چندراهه مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که با افزایش سن میزان نرخ اعتماد نیز افزایش می یابد، همچنین نتایج نشان داد که با افزایش سن با افزایش خطرپذیری روبه رو هستیم، که نمایانگر ارتباط مثبت بین اعتماد و خطرپذیری در این کودکان می باشد. با توجه به نتایج پژوهش و مشاهده سیر صعودی میزان اعتماد و خطرپذیری در کودکان، لزوم توجه هر چه بیشتر به کودکان به عنوان جامعه آسیب پذیر در مقابل آسیب های احتمالی و رفتارهای پرخطر مشخص می شود.
۹۶.

بررسی نوسانات کارآمدی چرخه های شبانه روزی و هفتگی توجه در دانش آموزان دوره متوسطه(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: راهبردهای آموزش در علوم پزشکی دوره دوازدهم آذر و دی ۱۳۹۸ شماره ۵ (پیاپی ۵۷) 29-38

کلیدواژه‌ها: چرخه شبانه روزی چرخه هفتگی توجه تیپ زمانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۴ تعداد دانلود : ۴۵۲
مقدمه: فعالیت های شناختی انسان متاثر از زمان انجام تکالیف، چرخه های زیستی و تعامل میان آنها است. روش: پژوهش حاضر با هدف تعیین نوسانات الگوی چرخه های روزانه و هفتگی توجه دانش آموزان انجام شد. روش این پژوهش همبستگی بود. جامعه آماری دانش آموزان دختر پایه یازدهم علوم انسانی شهر خدابنده در اواسط سال تحصیلی 1397-1396 بودند که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای دو کلاس به تعداد 45 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند، به مدت دو هفته به صورت چرخشی نوبت های صبح (8:00، 9:30 و11:00) و بعد از ظهر (13:00، 14:30 و 16:15) مورد آزمون قرار گرفتند. برای تعیین نوع تیپ زمانی دانش آموزان از پرسش نامه هورن و استبرگ (1976) و برای سنجش توجه از فرم های موازی آزمون D2 استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل واریانس آمیخته استفاده شد. یافته ها: بین کارآیی توجه دانش آموزان در ساعات های مختلف روز و هم چنین روزهای مختلف هفته تفاوت معنی دار وجود داشت. تفاوت کارآیی توجه بین تیپ های زمانی صبحگاهی، میانی و عصرگاهی معنی دار نبود. بین کارآیی توجه دانش آموزان بر حسب تیپ های زمانی در ساعات مختلف روز تفاوت معنی دار بود. نتیجه گیری: با توجه به متفاوت بودن کارآیی توجه دانش آموزان از نظر ریتم های شبانه روزی و هفتگی ضروری است که این یافته ها در فرایند یاددهی و یادگیری در محیط های آموزشی مورد توجه قرار گیرد.
۹۷.

اثربخشی درمان ریتم اجتماعی و میان فردی بر بدتنظیمی هیجان در سوءمصرف کنندگان مت آمفتامین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اعتیادپژوهی سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۵۸ 217-236

کلیدواژه‌ها: درمان ریتم اجتماعی و میان فردی بدتنظیمی هیجان مت آمفتامین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۷ تعداد دانلود : ۶۵۶
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان ریتم اجتماعی و میان فردی بر کاهش بدتنظیمی هیجان در افراد دارای سوءمصرف مت آمفتامین انجام شد. روش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این تحقیق شامل همه افراد دارای سوءمصرف مت آمفتامین مراجعه کننده به کلینیک های شهر تهران بود. از میان آن ها، تعداد 33 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (17 نفر) و کنترل (16 نفر) قرار گرفتند. گروه آزمایش 12 جلسه درمان ریتم اجتماعی و میان فردی که توسط فرانک (2007) طراحی شده است، را دریافت کرد، در حالی که گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. هر دو گروه در پیش آزمون و پس آزمون با استفاده از مقیاس دشواری در تنظیم هیجان مورد ارزیابی قرار گرفتند و داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیری تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که درمان ریتم اجتماعی و میان فردی باعث کاهش معنادار دشواری در تنظیم هیجان شد. نتیجه گیری: درمان ریتم اجتماعی و میان فردی می تواند به عنوان یک مداخله جدید برای کاهش احتمال لغزش و عود از طریق بهبود تنظیم هیجان در افراد وابسته به مواد در نظر گرفته شود .
۹۸.

تأثیر تحریک مستقیم الکتریکی مغز از روی جمجمه و آموزش آگاهی واج شناختی بر بهبود عملکرد بعد شنیداری حافظه کاری کودکان نارساخوان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کودکان استثنایی سال هفدهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۶۶) 37-48

کلیدواژه‌ها: تحریک مستقیم الکتریکی مغز از روی جمجمه قشر پیش پیشانی خلفی جانبی حافظه کاری تکلیف اِن بک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۳ تعداد دانلود : ۳۵۵
هدف: این پژوهش به منظور بررسی تأثیر تحریک مستقیم الکتریکی مغز از روی جمجمه روی بعد شنیداری/کلامی حافظه کاری در ناحیه قشر پیش پیشانی خلفی جانبی انجام شد. روش: طرح این پژوهش، آزمایشی از نوع پیش آزمون/پس آزمون با گروه پلاسیبو و انتساب تصادفی بود. نمونه پژوهش شامل 20 دانش آموز پسر نارساخوان 8 تا 10 ساله بود که معیارهای ورود به مطالعه را داشتند. دو نوع تحریک آندی و ساختگی با شدت جریان 5/1 میلی آمپر به مدت 20 دقیقه و 15 دقیقه آموزش آگاهی واج شناختی در مورد 20 نفر شرکت کننده طی 10 جلسه ارائه گردید. شرکت کنندگان قبل و بعد از تحریک با تکلیف ان بک ، مورد سنجش قرار گرفتند. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد تحریک آندی تأثیر معناداری در بهبود عملکرد فرد در بعد شنیداری/کلامی حافظه کاری نسبت به گروه تحریک ساختگی دارد. نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان داد که تحریک آندی سبب افزایش عملکرد فرد در تکلیف مربوط به حافظه کاری شنیداری و بهبود آن شده است.
۹۹.

بررسی اثربخشی اصلاح سوگیری تفسیر، بر ترمیم و کاهش علائم رفتاری و شناختی بیماران مبتلا به افسردگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره نوزدهم بهار (فروردین) ۱۳۹۹ شماره ۸۵ 1-10

کلیدواژه‌ها: اصلاح سوگیری تفسیر کاهش علائم رفتاری - شناختی بیماران افسردگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۴ تعداد دانلود : ۴۴۶
زمینه: بیماری افسردگی یکی از بیماری های شایع و مزمن در میان اقشار مختلف مردم است که میزان همبودی بالایی با سایر اختلالات روانی دارد. اما مسئله اصلی این اینست، آیا اصلاح سوگیری تفسیر برترمیم و کاهش علائم رفتاری و شناختی بیماران مبتلا به افسردگی تأثیر دارد؟ هدف: بررسی اثر بخشی اصلاح سوگیری تفسیر برترمیم و کاهش علائم رفتاری و شناختی بیماران مبتلا به افسردگی بود . روش: پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون و با پیگیری بود. جامعه ی آماری این پژوهش شامل بیماران مبتلا به افسردگی خفیف تا شدید بود تعداد 15 نفر به روش نمونه گیری دردسترس، به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارها عبارتند از: مقیاس افسردگی بک )II 1961)، نسخه ویرایش شده چک لیست نشانه ها ( SCL-90-R ) آزمون ذهن خوانی از طریق تصاویر چشم بارون و کوهن (۲۰۰۱) و نسخه فارسی آزمون ذهن خوانی از طریق صدا (نجاتی و همکاران، ۱۳۹۳) . تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس آنوای یک راهه درون گروهی با اندازه گیری مکرر انجام شد. یافته ها: اصلاح سوگیری تفسیر برترمیم و کاهش علائم رفتاری و شناختی بیماران مبتلا به افسردگی تأثیر دارد (0/001 p< ) نتیجه گیری: می توان، به منظور کاهش نشانه های شناختی و رفتاری افسردگی از اصلاح سوگیری تفسیر استفاده نمود.
۱۰۰.

تعیین شش حالت بدنی بیانگر حالات هیجانی پایه(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره هجددهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۶۱) ۴۲۶-۴۳۸

کلیدواژه‌ها: حالت هیجانی حالت بدنی بدن بازیگر شناخت بدن مند

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۲ تعداد دانلود : ۴۵۶
زمینه و هدف: بر اساس نظریه شناخت بدنمند، حالات ذهنی و هیجانی می توانند ازطریق وضعیت بدنی شناسایی شوند. تظاهرات بدنی هیجان، منبعی از اطلاعات هیجان های بیانی و دریافتی است و ما در زندگی روزمره از آن استفاده می نماییم. این نشانه های اجتماعی، نقش مهمی در تعاملات اجتماعی ایفا می کنند و افراد با توانایی بیشتر در این زمینه، در تعاملات فرا زبانی بسیار موفق هستند. هدف این مطالعه تعیین شش حالت بدنی بیانگر شش حالت هیجانی پایه است. مواد و روش ها: این پژوهش در دو مطالعه مستقل انجام شد. در مطالعه اول، یک مجموعه داده از حالات بدنی آماده شد. بدین منظور، 50 بازیگر تئاتر، با پوشیدن ماسک صورت به منظور پوشاندن هیجان های چهره ای، شش حالت هیجان پایه (شادی، غم، خشم، ترس، تعجب و تنفر) را با تغییر در وضعیت بدنی خود نشان دادند و پس از القای حالت های هیجانی بر اساس سناریوهای مشخص، از هر یک از آنها عکس گرفته شد. در مطالعه دوم، در یک طرح مقطعی، تصاویر توسط 321 شرکت کننده بر اساس ارتباط و وابستگی حالت بدن با حالات هیجانی رتبه بندی شد. نتایج رتبه بندی برای انتخاب تصاویر نهایی مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که وضعیت بدنی می تواند حالات هیجانی را انتقال دهد. زنان عملکرد بهتری نسبت به مردان در بازشناسی حالات هیجانی داشتند و بازشناسی حالات هیجانی از روی بدن ارتباطی با سن و حالت نداشت. همچنین نشان داد که گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل، بین فراوانی پاسخ های درست و پاسخ های غلط در بین شش موقعیت بدن تفاوت معناداری وجود داشت. به این مفهوم که تعداد پاسخ های درست در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل به طور معناداری بیشتر بود. همچنین تعداد پاسخ های غلط در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل به طور معناداری کم تر بود. نتیجه گیری: حالات هیجانی از روی حالات بدنی بدون در نظر گرفتن حالات هیجانی چهره، قابل شناسایی اند و بازیگران تئاتر می بایست حالات بدنی شان را برای انتقال حالات هیجانی به مخاطبان فراگرفته و از آن ها استفاده نمایند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان