علیرضا محسنی تبریزی

در مقاله حاضر رابطه میان اعتیاد به اینترنت و انزوای ارزشی و اجتماعی در بین جوانان 18 تا 29 سال ساکن در شهر تهران تبیین شده است. روش تحقیق پیمایشی و حجم نمونه 384 نفر با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته با پایایی 74/0 و اعتبار محتوایی استفاده گردید. در تدوین چارچوب نظری از نظریه های گریفیتز (1998)، کیم (2000)، آفونسو (1999)، گرانووتر (2001)، سیمن (1959) و چلبی و امیرکافی (1383) استفاده شد. نتایج حاصل از رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر نشان داد که در مجموع شاخص های شش گانه اعتیاد اینترنتی (برجستگی، تغییر خلق، تحمل، کناره گیری، تعارض و بازگشت) به میزان 44 درصد انزوای اجتماعی جوانان را تبیین می کنند. در این میان بیشترین سهم و تأثیر را مؤلفه تغییر خلق با بتای 389/0 = β و پس از آن مؤلفه های نشانه های کناره گیری با بتای 281/0 = β داشته اند. در مقابل، دو مؤلفه تحمل با بتای 269 = β و بازگشت با بتای 211/0 = β کم اثرترین مؤلفه های اعتیاد اینترنتی در تبیین انزوای اجتماعی جوانان بودند.

هدف اصلی این پژوهش بررسی عوامل تاثیرگذار فردی، اجتماعی، فرهنگی، خانوادگی، زیستی وپزشکی، محیطی و تغییر و تحولات روستایی بر گرایش روستاییان به سوء مصرف مواد مخدر و رفتار اعتیادی است. پژوهش حاضر از نوع مطالعات تحلیلی-توصیفی با استفاده از روش پیمایش و پرسشنامه محقق ساخته بوده است. از نظریه های  آنومی مرتون و دورکیم، نظریه همنشینی افتراقی ساترلند، نظریه خرده فرهنگ آلبرت کوهن، نظریه کنش اجتماعی پارسنز، نظریه کنترل اجتماعی هیرشی، نظریه سازگاری الکساندر ونظریه بیگانگی ملوین سیمن در تدوین چارچوب نظری تحقیق استفاده شده است. فرضیه اصلی پژوهش این است که میان عوامل فوق (به عنوان متغیرهای مستقل) و گرایش به سوء مصرف مواد مخدر و رفتاراعتیادی روستاییان (به عنوان متغیر وابسته) رابطه معناداری وجود دارد. جامعه آماری، پژوهش حاضر را جمعیت بالغ (18 سال به بالا) ساکن در مناطق روستایی اشکورات  تشکیل می دهند. با توجه به وسعت جامعه آماری، 109 روستا به عنوان حجم نمونه با در نظر گرفتن بُعد خانوار و جنس تعیین گردید. حجم نمونه از طریق کوکران 361 نفر تعیین و در نهایت 381 پرسشنامه پس از برگشت مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از دو شیوه آمار توصیفی و استنباطی و نرم افزارSpss و مدل رگرسیون چندگانه برای آزمون فرضیات پژوهش استفاده شده است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که بهترین پیش بین سوء مصرف روستاییان به ترتیب، عوامل محیطی، عوامل فرهنگی، تحولات روستا، عوامل خانوادگی، عوامل اقتصادی، عوامل اجتماعی، عوامل زیستی و پزشکی و عوامل فردی بوده است

پژوهش حاضر با هدف تبیین جامعه شناختی مشارکت سیاسی در بین شهروندان شهر خلخال و عوامل مؤثر بر آن انجام شده است. چارچوب نظری و مدل نظری با استفاده از نظریه نظریه پردازانی همچون لیپست، وبر، پری و . . . ارائه شد. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شد، از اعتبار صوری و سازه ای استفاده شد و قابلیت اعتماد نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به دست آمد. جامعه آماری پژوهش را شهروندان 18 سال به بالای شهر خلخال تشکیل می دهد که تعدادآنان طبق آمار اداره ثبت احوال 36000 نفر است. با استفاده از فرمول کوکران تعداد 380 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به عنوان نمونه آماری انتخاب گردیده اند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از دو شیوه آمار توصیفی و استنباطی و با بهره گیری از نرم افزار spss استفاده شده است. پس از تهیه جدول ماتریس، اطلاعات در قالب جداول یک بعدی و دوبعدی تنظیم گردیده است. یافته های پژوهش نشانگر آن هستند که متغیرهای مستقل حمایت اجتماعی، احساس شهروندی، اعتماد سیاسی، اعتماد اجتماعی، پیوند گروهی، بیگانگی اجتماعی، دینداری، رسانه های جمعی، فشار گروهی، همنوایی و پایگاه اجتماعی و اقتصادی با متغیر وابسته مشارکت سیاسی رابطه معنی داری دارد.

مقدمه: لینک و فلان (2013) معتقدند که شرایط اجتماعی، علل بنیادی بیماری -هنگامی که متغیرهای اجتماعی 1) بیماریهای مختلفی را تحت تأثیر قرار می دهند، 2) از طریق مسیرهای خطر گوناگونی، بر بیماری تأثیر می گذارند، 3 در طول زمان بازتولید می شوند، 4) در دسترسی به منابعی که می توانند در اجتناب از بیماری و یا به حداقل رساندن عوارض بیماری، مورد استفاده قرار گیرند- هستند. علاوه بر متغیرهای قشربندی همچون طبقه، نژاد و جنسیت، رویدادهای استرس زا و متغیرهایی فرآیند-استرس همچون کیفیت حمایت اجتماعی از دید آنها واجد شرایط علل بنیادی همانند عوامل اجتماعی را دارا هستند. لینک و فلان نظریه علت اساسی را با هدف درک و پرداختن به یک مسئله خاص و مهم -تداوم سطوح شدید نابرابریهای اجتماعی-اقتصادی در سلامت و مرگ ومیر- بسط دادند. بااین همه، بسط استدلال علل بنیادی فراتر از این مشکل و به در برگرفتن سایر نتایج سلامت و مرگ ومیر و علل بنیادی غیر از پایگاه اجتماعی-اقتصادی می تواند مفید باشد. یکی از عوامل محیطی مؤثر در سلامت روان و جسمانی بیکاری است. از ویژگیهای بازار کار ایران مسئله بیکاری است که با ورود فارغ التحصیلان جدید ابعاد تازه ای نیز پیدا کرده است. تأثیر بیکاری بر سلامت روان و جسمانی افراد در تحقیقات فروانی مورد تائید قرار گرفته است. هدف از این تحقیق بررسی چرایی وجود این رابطه است که با بهره گیری از مفهوم داغ ننگ گافمن تلاش شده است پاسخی به این سوال داده شود. روش: مطالعه حاضر پیمایش و به لحاظ معیار زمان مقطعی بوده و برای گردآوری اطلاعات از ابزار پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق کلیه افراد ساکن شهر تهران بود که از لحاظ مشخصه نیروی کار در گروه جمعیت بیکار قرار داشته اند. حجم نمونه 384 نفر بوده که به صورت نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای نیمه تصادفی از اداره های کاریابی سطح شهر تهران انتخاب شدند. برای سنجش سلامت روان از پرسش نامه سلامت عمومی و برای سنجش داغ ننگ بیکاری از مقیاس محقق ساخته در چهار بعد داغ ننگ ادراک شده، استراتژیهای مقابله ای، داغ ننگ معطوف به خود و رفتار تبعیض آمیز استفاده شد. یافته ها : مردان بیکار نسبت به زنان از وضعیت سلامت روانی کم تری برخوردار هستند. نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیره نیز نشان داد که متغیرهای داغ ننگ ادراک شده، داغ ننگ معطوف به خود و استراتژیهای مقابله ای به ترتیب قوی ترین پیش بینی کننده های سلامت روان افراد بیکار هستند. بحث: تحقیقات در خصوص وجود داغ ننگ بیکاری چه در داخل و چه در خارج از ایران در مراحل ابتدایی خود است. نتایج تحقیق حاکی از آن بوده است که میزان داغ ننگ ادراک شده توسط بیکاران در جامعه در سطح بالایی است، که با درنظر گرفتن افزایش نرخ بیکاری در ایران لزوم توجه به آن از اهمیتی دوچندان نیز پیدا کرده است. همچنین یافته های تحقیق ما با نشان دادن نقش عوامل اجتماعی و فرهنگی چون داغ ننگ در وضعیت سلامت روان افراد بیکار سهمی در پیشرفت ادبیات موجود بیکاری داشته است. وقتی از داشتن شغل آبرومند که از مؤلفه های مهم نشان دهنده سطح موفقیت افراد در جامعه است از افراد دریغ می شود داغ ننگ در اشکال پنهان و آشکار خود تمامی ابعاد پنهان و آشکار حیات فرد را تحت تأثیر خود قرار می دهد. این افراد به طور مداوم ناگزیرند این لکه ننگ را در زندگی روزمره خود پنهان و یا با تأثیرهای آن کنار بیایند. نتیجه منطقی این تنش عینی و ذهنی به تدریج سلامت روانی فرد را به مخاطره می اندازد. وقتی در جامعه ای فشارهای ساختاری به حدی است که فرد را مسئول همه چیز می داند در مقایسه با جامعه ای که با سازوکارهای حمایتی از افراد در برابر بحرانهای اقتصادی و اجتماعی حمایت می کنند بدیهی است که اهمیت داغ ننگ بیکاری و تأثیر آن در این دو ساخت اجتماعی با هم متناسب و برابر نخواهد بود.

پژوهش حاضر با هدف تبیین جامعه شناختی صور مختلف مشارکت(اجتماعی، سیاسی، روانی، فرهنگی و اقتصادی) در بین شهروندان شهر خلخال و عوامل مؤثر بر آن انجام شده است. در این پژوهش آنچه مورد توجه است، ضرورت اهمیت دادن به ابعاد مشارکت است. چارچوب نظری و مدل نظری با استفاده از نظریه ی نظریه پردازانی همچون تالکوت پارسونز، لیپست، هابرماس، دوتوکویل، لرنر، روستو و... ارائه شد. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شد، از اعتبار صوری و سازه ای استفاده شد و قابلیت اعتماد نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به دست آمد. جامعه ی آماری پژوهش شامل شهروندان 18 سال به بالای شهر خلخال هستند که تعدادشان طبق آمار اداره ی ثبت احوال 36000 نفر است. با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 380 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب گردید. در تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از دو شیوه ی آمار توصیفی و استنباطی و با بهره گیری از نرم افزار spss، پس از تهیه ی جدول ماتریس، اطلاعات در قالب جداول یک بعدی و دوبعدی تنظیم شد. یافته های پژوهش نشانگر این بودند که متغیرهای مستقل اعتماد اجتماعی، پیوند گروهی، رسانه های جمعی و پایگاه اجتماعی و اقتصادی با متغیر وابسته مشارکت رابطه ی معنا داری دارد.

هدف از این پژوهش بررسی تأثیر عوامل اجتماعی بر مدیریت بدن با تأکید بر خودنمایی است. در دنیای روابط کوتاه و مقطعی امروزی، ظاهر هر فرد نقش عمده ای در معرفی هویت فردی او ایفا می کند. لذا بدن به عنوان ابزار تجلی هویت، اهمیتی اساسی می یابد. اصلاح بدن و کنترل آن که ویژگی جامعه مدرن است در راستای ایجاد تصور مطلوب برای دیگران از بدن و ظاهر فرد صورت  می گیرد. نظریات گافمن، گیدنز، الیاس، بوردیو و باندورا چارچوب نظری پژوهش را تشکیل می دهند.  جامعه آماری پژوهش اعضای باشگاه های پرورش اندام شهر تهران بودند و برای تعیین حجم نمونه، با استفاده از فرمول کوکران تعداد 384 نفر به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند. از روش پیمایشی برای تبیین تأثیر عوامل اجتماعی ( شامل متغیرهای نمایش تمایز خود با دیگران، نمایش ظاهر مورد پسند دیگران، نمایش پایگاه اجتماعی- اقتصادی، سرمایه فرهنگی و یادگیری رفتار دیگران) بر مدیریت بدن - با درنظر گرفتن نقش واسطه ای متغیر خودنمایی- استفاده گردیده است. اطلاعات لازم از طریق پرسش نامه محقق ساخته   جمع آوری و با آزمون آلفای کرونباخ اعتبار سنجی شد. از آزمون های آماری همبستگی و رگرسیون برای تحلیل فرضیه ها استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که بین عوامل اجتماعی و خودنمایی، بین خودنمایی و مدیریت بدن و بین عوامل اجتماعی و مدیریت بدن رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. بنابراین می توان نتیجه گرفت که متغیر واسط  خودنمایی در مجموع توانسته است در رابطه با عوامل اجتماعی فوق الذکر و متغیر وابسته مدیریت بدن نقش واسطه ای ایفا نماید. 

مشارکت، یکی از موضوعات مهمی است که در حوزه های مختلف علوم اجتماعی و سیاسی به آن توجه خاص می شود. امروزه جوانان به عنوا ن یک گروه تاثیرگذار در مشارکت، نقش مهمی در تصمیم گیری های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی  جامعه دارند. بنابراین، این پژوهش با هدف بررسی تبیین جامعه شناختی مشارکت جوانان، علل، صور و چالش ها صورت گرفته است. به منظور دست یابی به این هدف از بین عوامل و متغیرهای گوناگونی که در مشارکت جوانان تاثیر گذار است، متغیرهای اعتماد اجتماعی، بیگانگی اجتماعی، بی تفاوتی اجتماعی، میزان استفاده از رسانه ها و پایگاه اقتصادی- اجتماعی به عنوان متغیرهای مستقل انتخاب شده است. مبانی نظری متغیرها و پارامترهای این پژوهش، بر مبنای نظریات  ملوین سیمن، لیپست، پارسونز،  گیدنز، زتومکا و اینگلهارت تدوین شده است. روش تحقیق، پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه دارای قابلیت اعتماد و اعتبار است. جامعه آماری پژوهش، جوانان 18-29 سال مناطق 22 گانه تهران درسال 1394 می باشد. حجم نمونه 390 نفر است که با استفاده از فرمول کوکران و به شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به دست آمده است. روش اصلی در تحلیل داده ها، رگرسیون و تحلیل مسیر است. همچنین بر اساس نتایج تحقیق،  میان صور مشارکت و متغیرهای اعتماد اجتماعی،  بیگانگی اجتماعی، رسانه های جمعی، بی تفاوتی اجتماعی و پایگاه اقتصادی و اجتماعی  و جنسیت رابطه معنادار وجود دارد، اما بین متغیر وضع تاهل با مشارکت و صور آن رابطه معناداری به چشم نمی خورد. از میان این متغیرها، اعتماد اجتماعی دارای قوی ترین رابطه با متغیر وابسته صور مشارکت (اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و روانی) است. در ﻫﻤیﻦ راﺳﺘﺎ ﻧﺘﺎیﺞ ﺑﻪ از دﺳﺖ آﻣﺪه از رﮔﺮﺳیﻮن ﭼﻨﺪ ﻣﺘﻐیﺮه، ﺣﺎکی از آن اﺳﺖ کﻪ ﻣﺘﻐیﺮﻫﺎی ﻣﻄﺮح ﺷﺪه در ای ﻦ  ﺗﺤﻘیﻖ  (ﻣﺘﻐیﺮﻫﺎی ﻣﺴﺘﻘﻞ) ﺑﻪ ﻣی ﺰان 35 درﺻ ﺪ تغییرات متغیر وابسته "مشارکت اجتماعی"، به میزان41 درصد تغییرات متغیر وابسته"مشارکت سیاسی"، به میزان32 درصد تغییرات متغیر وابسته "مشارکت فرهنگی"، به میزان 28 درصد تغییرات متغیر وابسته "مشارکت اقتصادی" و به میزان 25 درصد تغییرات متغیر وابسته"مشارکت روانی" را تبیین می کنند.

خودکشی به عنوان اقدامی آگاهانه در آزار به خود که به مرگ منتهی می گردد، ازجمله مسائل اجتماعی جامعه انسانی می باشد که روزبه روز بر وسعت آن افزوده می شود. مطالعات همه گیرشناسی خودکشی در ایران نیز نشان داده است که خودکشی و اقدام به آن در حال افزایش است. این تحقیق درصدد است در یک مطالعه کیفی و بر اساس رهیافت گرنددتئوری علل اجتماعی و فرهنگی اقدام به خودکشی، نوع تعامل فرد خودکش با خانواده، گروه و جامعه و ارتباط آن با اقدام به خودکشی را موردمطالعه قرار دهد تا به تصویری شفاف تر از روابط بین عوامل مؤثر بر اقدام به خودکشی دست یابد. شیوه نمونه گیری مبتنی بر هدف بوده و از افراد اقدام کننده به خودکشی (8 زن و 3 مرد) که در بیمارستان های شهر تهران تحت درمان پزشکی بوده اند مصاحبه شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که تبیین کننده های اقدام به خودکشی از دیدگاه افراد خودکش خیانت جسمی- جنسی، خیانت ذهنی، ارتباط با جنس مخالف، روحیه لجبازی و سرکشی، توجه بیش ازحد به ظاهر و آراستگی، بی اعتباری، سنت شکنی، ارجحیت خواسته خود بر نیازهای خانواده، دروغ گویی و پنهان کاری، ازدواج تحمیلی و نارضایتی کامل از زندگی مشترک به عنوان شرایط علی خودکشی شناسایی شد. نتایج تحقیق نشان داد بارزترین علت اقدام به خودکشی این افراد نوع مواجهه و برخورد آن ها و یا خانواده هایشان با موضوع خیانت و یا مسائل حیثیتی بوده است.

اتخاذ مجموعه راه کارهایی در قالب مجازات هنجارشکنان، اقدامی است که پس از کاربست راه کارهای پیشگیرانه و اصلاحی، با هدف حفظ انتظام و همبستگی اجتماعی، گریزناپذیر است. بررسی دیدگاه امام علی علیه السلام برای شناسایی مجموعه اقدامات مؤثر برای تحقق هدف مذکور و الگوگیری از آن در جامعه دینی، یکی از ضرورت های پژوهشی است که در این مقاله گزاره های مرتبط با مقوله مجازات از کتاب نهج البلاغه استخراج و با استفاده از روش کیفی و بهره گیری از تکنیک نظریه مبنایی، داده ها کدگذاری شده و سپس در قالب مقوله های محوری دسته بندی و در نهایت، مقوله گزینشی با عنوان «مجازات متنوع و متناسب با نوع کجروی» انتخاب و مورد تحلیل قرار گرفته شد. از آنجا که داده ها نظری و متن محور بوده، از روش تحلیل محتوا نیز برای توصیف آنها استفاده شد. در این راستا راه کارهایی از قبیل مجازات بدنی، مجازات روحی و روانی، مجازات سلب صلاحیت، مجازات اقتصادی و حتی با مجازات سلب حیات از افراد هنجارشکن مطابق با برخی جرم ها و با در نظر گرفتن شرایط به کارگیری هریک از مجازات ها، از کلام حضرت به دست آمد.

پژوهش حاضر در پی فهم وضعیت طرد اجتماعی و سنجش عوامل و متغیرهای مؤثر بر آن بر حسب شاخص های طرد اجتماعی است. سؤالات اصلی تحقیق عبارتند از: چگونه معلولان جسمی و حرکتی در چرخیه زندگی به گونه ای نظام مند از جریان اصلی اجتماع طرد و به حاشیه رانده می شوند؟ و چه عواملی به طرد معلولان جسمی و حرکتی از عرصه های اجتماعی انجامیده است؟ هدف کلی این پژوهش شناخت عوامل مؤثر بر طرد اجتماعی معلولان است. نظریه پردازان این حوزه استدلال می کنند معلولیت گونه ای از سرکوب و طرد اجتماعی است؛ معلولان نابرابری قابل ملاحظه ای را در همیه ابعاد زندگی اجتماعی تجربه می کنند و این طرد متأثر از عوامل اجتماعی است. در این تحقیق که از دو روش کمی (پیمایش) و کیفی (مصاحبه) استفاده شده، ابعاد اصلی طرد اجتماعی سنجش شده و توزیع آن در 369 نفر از نمونیه تحقیق به دست آمده است. همچنین با استفاده از روش کیفی کوشش شده است درک عمیق تری از تجربیه زیستیه معلولان جسمی و حرکتی در مورد طرد، فرایندها و علل آن به دست آید. بدین منظور، با نمونه ای متشکل از 31 نفر از معلولان جسمی و حرکتی، به گونه ای هدفمند، مصاحبه به عمل آمده است. یافته ها نشان می دهند که طرد معلولان از اجتماع با نگرش منفی جامعه، عدم تناسب امکانات فیزیکی، نهادهای حمایتی، حمایت های درون گروهی، عدم اعتماد اجتماعی و احساس محرومیت اجتماعی رابطیه معناداری دارد؛ بنابراین با توجه به حجم گستردیه فقر، بی سوادی، بیکاری و همچنین فقر روابط و مشارکت های اجتماعی و شرمساری در بین معلولان، باید با فاکتورهای اجتماعی مورد اشاره با احتیاط بیشتری برخورد کرد.  

در این مقاله به تبیین جامعه شناختی تأثیر اقناع تبلیغات سایت های اینترنتی بر رفتار اقتصادی کاربران زنجانی پرداخته می شود. از این رو برمبنای نظریه ی زمینه اى مایرز و آویسون، نظریه ی سرمایه ی ارتباطى جیمز کلمن، و نظریه ی تکمله پُل لازارسفلد و رابرت مرتن، مسیرِ فرضیه های پژوهش مَدنظر قرار می گیرند. بنابراین با تکیه بر نظرسنجی و مراجعه به کاربران تبلیغات سایت های اینترنتی در بین 368 نفر از کاربران زنجانی با استعانت از قواعد تعیین حجم نمونه به عنوان نمونه ی آماری و براساس روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای و سهمیه ای، به طور تصادفی از بین مناطق مسکونی شهر زنجان انتخاب گردیدند. متعاقباً با استفاده از پرسشنامه ی هدایت شده، داده های مورد نیاز جمع آورى و به کمک مجموعه ی آمارى براى علوم اجتماعى (SPSS) پردازش شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که با تأثیِر بهم پیوسته ی متغیرهاى تأثیرگذار، مقدار 59% تغییر در میزان رفتار اقتصادی (y) قابل تبیین است. بعبارتی با توجه به تجربه ی پیشین کاربران از سایت های اینترنتی و میزان جاذب بودن سایت های اینترنتی، با تکیه بر اعتماد بالا به سایت های اینترنتی و نیز میزان رضایتِ کاربران از منبع سایت های اینترنتی برمبناى ارتقاء اقناع سایت های اینترنتی، هرقدر کاربران پسرِ غیرشاغل با حجم پائین اعضاء خانواده، از میزان تمایل بالائى در استفاده از سایت های اینترنتی برخوردار باشند، آنگاه میزان رفتار اقتصادی کاربران در فضاى تبلیغاتِ سایت های اینترنتی بیشتر مى گردد. اما نکته ی حائز اهمیت در تبیین مسئله ی آسیب شناختی فرهنگی و اقتصادی اقناع تبلیغات سایت های اینترنتی، این است که با ظهور هویت های مقاوم درقالب شبکه هاى اجتماعی موجود در در جامعه ی شبکه اى، این هویت های جدید در سه حوزه یعنی آسیب شناسی هویتِ مشروعیت بخش، آسیب شناسی هویتِ مقاومت، و آسیب شناسی هویتِ برنامه دار،  با آسیب های جدی فرهنگی و اقتصادی روبرو مى شوند. 

مقاله حاضر براساس بخشی از یافته ها و نتایج تحقیق در باب رفتارهای پر خطر و آسیب شناسی محیط های دانشجویی کشور تدوین و تنظیم گردیده است. جامعه آماری تحقیق (N) شامل 337 نفر دانشجوی زن و مرد در همه ی رشته ها و در کلیه مقاطع تحصیلی است که از بین 12680 دانشجوی شاغل به تحصیل در دانشگاه اصفهان و با استفاده از روش نمونه گیری احتمالی طبقه ای انتخاب شده اند. جهت آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته و با استعانت از آزمون (IAT) دیویس، آزمون (yas) یانگ و پرسشنامه  انزوا (GPIUS) و عزّت نفس روزنبرگ استفاده شده است. شش فرضیه براساس دیدگاه شناختی- رفتاری دیویس، نظریه اعتیاد محور یانگ و تئوری عزّت نفس روزنبرگ تنظیم گردید. براساس نتایج حاصل میانگین ساعات استفاده از اینترنت برای کاربران 21:48 ساعت در هفته با میانگین 3:42 ساعت در روز می باشد. 34 درصد کاربران، به اینترنت اعتیاد داشتند و همه ی آن ها درجات مختلفی از افت تحصیلی و کاری، احساس ضعف و ناتوانی در انجام امور، اجتماع گریزی، تنهایی و انزوای اجتماعی و بی تمایلی به روابط و تعاملات بین فردی را از خود نشان دادندو همچنین تمایل پسران به اینترنت شیوع و تداول اینترنت در میان پسران بیش از دختران دانشجو بوده است. به طور کلّی طبق نتایج معناداری بین دختران و پسران در میزان اعتیاد به اینترنت شدیدتر از دختران بوده است. اعتیاد به اینترنت در سن 24 سالگی در مقایسه با سایر سنین بیشتر بوده است. طبق یافته های این تحقیق جوانان مورد مطالعه از قابلیت های ارتباطی اینترنت به طرز مؤثر بهره گرفته و اینترنت را مکان خوبی برای خودداری و ایجاد ارتباط یافته اند. چت، استفاده ی علمی و آموزشی، استفاده از اینترنت  به عنوان یک رسانه و چک کردن ایمیل به ترتیب دارای بیشترین تعداد کاربر در جامعه ی مورد مطالعه بوده است

پژوهش حاضر درصدد بررسی و مقایسه مشارکت اجتماعی جوانان در دو جامعه ایران و تاجیکستان بوده است. با کاربرد روش پیمایش و با استفاده از تکنیک پرسش نامه بر روی 768 نفر از جوانان واقع در گروه سنی 29-20 ساله که از طریق نمونه گیری خوشه ایی چند مرحله ایی از دو شهر تهران و دوشنبه انتخاب شدند؛ داده ها جمع آوری گردید. جهت احتساب اعتبار شاخص ها از اعتبار محتوایی صوری کیفی، جهت احتساب روایی شاخص ها از ضریب آلفای کرونباخ با دامنه صفر تا یک استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که مشارکت اجتماعی جوانان علی رغم این که پایین تر از سطح استاندارد تعیین شده براساس میانگین امتیازات مجموع گویه ها بودند؛ تفاوت معناداری بسیار اندکی نیز بین دو جمعیت آماری ایران و تاجیکستان مشاهده شده است. علاوه بر این متغیرهای اعتماد اجتماعی، نوع جهت گیری کنش اجتماعی، نوع روابط و تعاملات اجتماعی، نوع ارزش های اجتماعی حاکم بر جامعه، عملکرد مکانیسم های جامعه پذیری، احساس نابهنجاری اجتماعی، احساس ازخودبیگانگی، بیگانگی اجتماعی- سیاسی، احساس محرومیت نسبی، پایگاه اقتصادی- اجتماعی، میزان تحصیلات، وضعیت تأهل، وضعیت شغلی و سن جوانان رابطه معناداری را با متغیر مشارکت اجتماعی جوانان در دو کشور نشان دادند و در مجموع 54 درصد از واریانس مشارکت اجتماعی جوانان را تبیین کردند.

مقالیه حاضر به موضوع برساخت اجتماعی ناتوانی در جامعه می پردازد. مسئلیه اساسی این است که ناتوانی چگونه و با چه سازوکاری در جامعه تولید و بازتولید می شود. این مقاله مطرح می سازد که مهم ترین عوامل اجتماعی برساخت ناتوانی، تبعیضی است که در نهادها و ساختارهای اجتماعی جامعه به شکل پیچیده، مؤثر و محیلی عمل می کند و بدین سان معلولان و جامعه را به مسائل جدی اجتماعی مبتلا می سازد. این مقاله با استفاده از نتایج پژوهشی در شهر تهران،چگونگی تولید و بازتولید تبعیض و به تبع آن ناتوانی دانش آموزان دچار آسیب بینایی در نهاد آموزش و پرورش را بررسی می کند و نتیجه می گیرد: دانش آموزان کم بینا در معرض تبعیض نهادی که با مکانیسم های محرومیت و نابرابری فرصت ها عمل می کند، به لحاظ آموزشی و پرورشی، به توفیقات مورد انتظار دست نمی یابند و ناتوانی را تجربه می کنند. درواقع معلولیت طی یک فرایند اجتماعی یعنی تبعیض نهادی/ساختاری، به ناتوانی مبدل می شود و بدین سان ناتوانی در جامعه برساخت می شود.

در این مقاله به تبیین روانشناختى اجتماعى علل و آثار اقناع رسانه ای با تکیه بر پیمایشِ عوامل مؤثر بر تمایل مخاطبان به استفاده از تبلیغات و پیام های تجارى شبکه های اینترنتى و ماهواره اى در تصمیم گیری ها و کنش های اقتصادى پرداخته شده است. حجمجمعیتِ آماری 227790 نفر و متشکل از افراد تحصیل کرده ى بالای 18 سال ساکن در مناطق شهرى زنجان است. 381 نفر از جمعیتِ آماری یعنی 190 مرد و 191 زن، با استعانت از قواعد تعیین حجم نمونه و براساس روش نمونه گیری چند مرحله ای خوشه ای ونمونه گیری سهمیه ای به عنوان نمونه ى آماری انتخاب گردیدند. در این پیمایش با استفاده از پرسشنامه ى هدایت شده برمبنای طیف رنسیس لیکرت، اطلاعات مورد نیاز جمع آورى و با استعانت از نرم افزار SPSSپردازش گردید. بر حسب ارزش بتا βدر تحلیل رگرسیون چندگانه (R)، افزایش تمایل به استفاده از پیام های تجارى (48/0+)، ارتقای اقناع رسانه ای (34/0+)، افزایش نگرش به منبع پیام ها (28/0+)، افزایش اعتماد به مُبلغین (18/0+)، افزایش مصرف گرایی (14/0+)، کاهش نگرش به جاذب بودن پیام ها (12/0-)، در بین مخاطبان غیرشاغل (22/0-)، مرد (17/0+)، با کاهش بُعد خانوار (17/0-)، بیشترین تأثیر را بر تصمیم گیری و کنش اقتصادی آنان داشته و در مجموع 60% R2تغییراتِ متغیر وابسته را تبیین می کنند. 

کاهش مشارکت جامعه محلی خوزستان و ایرانیان در برنامه های اجتماعی و سیاسی منطقه بین سال های 1380 تا 1384 مشاهده شده است. این مسأله زمینه انجام بررسی هایی را در خصوص دلایل کاهش مشارکت اجتماعی فراهم نموده است. در این میان، افت شدید فعالیت های اجتماعی سالمندان ناشی از نابرابری فضای اجتماعی همراه با رشد جمعیت این گروه اجتماعی چشمگیرتر به نظر می رسد. این بررسی به روش پس رویدادی مطالعه عوامل مهم مشارکت اجتماعی سالمندان می پردازد. نظریات و دیدگاه های مشارکت؛ سرمایه و اعتماد اجتماعی، نابرابری و عوامل مؤثر بر آنها مطالعه گردید که در مجموع شش دسته عوامل اثرگذار انتخاب شدند. جامعه آماری شامل سالمندان بالای 60 سال سن ساکن شهر اهواز است. به روش نمونه گیری خوشه ای دو منطقه 3 و 8 از مناطق هشتگانه شهرداری اهواز انتخاب و 163 سالمند از این مناطق به روش کاملاً تصادفی آزمون شدند. یافته های بررسی نشان داد از میان دسته عوامل اثرگذار، متغیرهای اعتماد و تعلق اجتماعی بالاترین ضریب اثر و همبستگی را با متغیر مشارکت داشته است. اثرگذارترین متغیرهای بعدی به ترتیب تأثیر بر متغیر وابسته شامل احساس مالکیت بر محیط شهری و نابرابری فضای اجتماعی، جنسیت، پایگاه اقتصادی اجتماعی، عضویت در نهادهای مردمی، مدت زمان اقامت در شهر بر حسب سال، رضایت از خدمات شهری، وضعیت تأهل، اشتغال، سلامت و بهداشت، آموزش و سواد و تقدیرگرایی بودند. نکته جالب، منفی بودن نقش متغیر گرایش به مذهب همراه با متغیر تقدیرگرایی بود. در پایان راهکارهایی از جمله تقویت و تخصصی نمودن برنامه های مشارکتی ویژه سالمندان و زنان، توسعه شبکه های اجتماعی و پیوندهای جماعتی با تقویت حس اعتماد و برابری اجتماعی ارائه و بیان شده است که بر فضای قومیتی و گروه های خاص مثل سالمندان و زنان در برنامه ریزی های شهری و منطقه ای، توسعه مشارکت های مدنی، توسعه سرمایه اجتماعی و کاهش نابرابری در فضای اجتماعی تأکید گردد.

 مقاله حاضر ناظر بر، بررسی تا ثیرسرمایه اجتماعی بر بیگانگی ازکارکارکنان سازمان منطقه ویژه پارس جنوبی عسلویه است. بدلیل چند بعدی بودن متغییرهای سرمایه اجتماعی و بیگانگی ازکار و چگونگی رابطه آن، از آرای صاحب نظرانی چون پاتنام، کلمن، فوکویاما، دورکیم، بلونر و سیمن جهت تدوین چارچوب مدل نظری و فرضیه های تحقیق استفاده شده است. مؤلفه های سرمایه اجتماعی(متغیرمستقل) شامل: اعتماد، مشارکت، احساستعلق، انسجام و هنجارها و ارزش های مشترک، و نیز مؤلفه های بیگانگی ازکار(متغیروابسته) شامل: احساس بی قدرتی، احساس بی معنایی، احساس بی هنجاری، احساس بیزاری و احساس تنهایی می باشد، که همگی مورد سنجش قرار گرفته اند.روش تحقیق از نوع علّی و با روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری شامل 1712نفراز کارکنان ازمان در سال 1389 است، که از بین آنان 151نفر از طریق فرمول کوکران، و به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه آماری انتخاب شده اند. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری شده است. یافته ها نشان دادکه سرمایه اجتماعی رابطه معکوس معناداری با بیگانگی ازکار (578/.-دارد. و باتحلیل رگرسیون چندگانه تاثیرها جمعی و هم زمان متغیرهای مستقل، فقطسه متغیر (اعتماد،مشارکتوهنجارهاوارزش هایمشترک) توانسته است،واردمعادله رگرسیونی شود،بقیه متغیرهاهمبستگی کافی بامتغیر وابسته نداشت وازمعادله خارج شده است. بنابراین متغیرهای باقیمانده توانسته است تقریبا367/0 از تغییرهای بیگانگی ازکار را تبیین نماید.

در پژوهش حاضر، دیدگاه قرآن در تبیین نفاق و امکان بیان این تبیین در الگویی نظری و در قالب پاسخ به پرسش های علوم اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس یافت ههای پژوهش، متغیرهای سطوح خرد، میانه، کلان (ساختی، خرده فرهنگی) و میان فرهنگی، به شکلی متناسب و با تفصیلی درخور توجه و منطقی قابل قبول، در کنار هم به کار رفت هاند. حاصل، الگویی تلفیقی، بدیع و فراگیر است و نگاه اجتماعی و عمیق قرآن را به ابعاد و علل نفاق  به عنوان پدیده ای کجروانه و مسأله اجتماعی بومی در جامعه اسلامی  نشان م یدهد. روش پژوهش قابلیت دارد تا ضوابط اسلامی تفسیر متن را رعایت و به فهمی از آیات برسد که در علوم اسلامی و اجتماعی، از روایی برخوردار باشد. برداشت های این پژوهش از آیات، به تحلیل های معتبر منابع تفسیری، مستند و بدین ترتیب، از روایی برخوردار شده اند.

وندالیسم در مباحث اسیب شناسی به کلیه رفتارهای بزهکارانه ای که به منظورتخریب اگاهانه اموال‘ اشیا ومتعلقات عمومی ونیزتخریب ونابودی اثارهنری ودشمنی با علم وصنعت واثارتمدن صورت می گیرد.