مهدی عرب زاده

زمینه و هدف: یکی از مهمترین برنامه درسی در کشور ما، برنامه درسی فارسی است که از کلاس اول تا پایان متوسطه به صورت مستقیم جزء موضوعات درسی همه دانش آموزان است. هدف از تحقیق حاضر بررسی وتحلیل محتوای کتاب فارسی پایه چهارم ابتدایی با رویکرد مکاشفه هوش معنوی و فراهم آوردن اطلاعات و ارائه پیشنهادهایی به برنامه ریزان به منظور بهبود واصلاح این کتاب بوده است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از نظر نحوه گردآوری داده ها توصیفی و به طور مشخص مبتنی بر تحلیل محتوا کیفی است. جامعه آماری این تحقیق عبارت بوده است ازکتاب فارسی چهارم ابتدایی می باشد . برای بررسی داده ها و اطلاعات از روشهای آمار توصیفی و محاسبه ضریب انتروپی بر اساس فرمول شانون استفاده شد. یافته ها: نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد نشان داد که بیشترین وزن مربوط به حس معنا بخشیدن به زندگی ، احترام ومهربانی ، ارزش افرینی ، مثبت اندیشی وتعالی محوری بوده است. نتیجه گیری: مولفه های اثرگذار در تقویت هوش ممعنوی شامل معنا بخشیدن به زندگی وادراک تعالی افرینی وارزش افرینی وتقویت مثبت اندیشی بدست آمده است. بنابراین، هوش معنوی باید یکی از کارکردهایی باشد که کارشناسان برنامه ریزی درسی آموزش وپرورش در کتاب های درسی باید توسعه دهند.زمینه و هدف: یکی از مهمترین برنامه درسی در کشور ما، برنامه درسی فارسی است که از کلاس اول تا پایان متوسطه به صورت مستقیم جزء موضوعات درسی همه دانش آموزان است. هدف از تحقیق حاضر بررسی وتحلیل محتوای کتاب فارسی پایه چهارم ابتدایی با رویکرد مکاشفه هوش معنوی و فراهم آوردن اطلاعات و ارائه پیشنهادهایی به برنامه ریزان به منظور بهبود واصلاح این کتاب بوده است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از نظر نحوه گردآوری داده ها توصیفی و به طور مشخص مبتنی بر تحلیل محتوا کیفی است. جامعه آماری این تحقیق عبارت بوده است ازکتاب فارسی چهارم ابتدایی می باشد . برای بررسی داده ها و اطلاعات از روشهای آمار توصیفی و محاسبه ضریب انتروپی بر اساس فرمول شانون استفاده شد. یافته ها: نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد نشان داد که بیشترین وزن مربوط به حس معنا بخشیدن به زندگی ، احترام ومهربانی ، ارزش افرینی ، مثبت اندیشی وتعالی محوری بوده است. نتیجه گیری: مولفه های اثرگذار در تقویت هوش ممعنوی شامل معنا بخشیدن به زندگی وادراک تعالی افرینی وارزش افرینی وتقویت مثبت اندیشی بدست آمده است. بنابراین، هوش معنوی باید یکی از کارکردهایی باشد که کارشناسان برنامه ریزی درسی آموزش وپرورش در کتاب های درسی باید توسعه دهند.

هدف پژوهش حاضر طراحی و اعتبارسنجی پرسشنامه ی آمادگی یادگیری مبتنی بر موک به منظور ارزیابی آمادگی یادگیرندگان برای شرکت در این دوره ها است. روش این پژوهش از لحاظ نحوه ی گردآوری اطلاعات توصیفی از نوع همبستگی (تحلیل عاملی) و از لحاظ هدف کاربردی است. جامعه آماری شامل متخصصان یادگیری الکترونیک و موک کشور و 200 نفر از افرادی که درباره دوره های موک اطلاع داشتند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته است که پایایی آن به روش آلفای کرونباخ (95/0=α) به دست آمده و به منظور روایی این ابزار از روش صوری و محتوایی به شکل کمی، از دو ضریب نسبی روایی محتوا (CVR) و شاخص روایی محتوا (CVI) استفاده شد و مورد تایید قرارگرفت. جهت تجزیه تحلیل اطلاعات از روش تحلیل های کمی مانند تحلیل عامل اکتشافی و تاییدی با کمک نرم افزار spss و لیزرل استفاده شد. نتایج ده عامل را در پرسشنامه نشان می دهد. ارزش های T برای تک تک نشانگرها با عامل های مربوطه با بیشتر از 99 درصد اطمینان معنادار است، تأکید می کند نشانگرها به خوبی عامل هایشان را حمایت می کنند. با توجه به این موارد شواهد لازم جهت تایید اعتبار گویه ها و عامل ها فراهم شد. شاخص های برازش نیز همگی از وضعیت مطلوب و نسبتاً مطلوب برخوردارند که نشان دهنده برازش مناسب داده ها با مدل است.

هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تاثیر متن های توضیحی، تکذیبی و تکمیلی بر تغییرمفهومی و هیجان های معرفتی دانش آموزان پسر دوره ابتدایی است که با روش آزمایشی صورت پذیرفت. جامعه آماری پژوهش شامل تمام دانش آموزان ششم ابتدایی پسر منطقه 17 تهران است. ازبین مدارس ناحیه مذکور، دو مدرسه به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. نمونه شامل 78 داوطلب است که به صورت تصادفی 25 نفر به گروه توضیحی، 26 نفر به گروه تکذیبی و 27 نفر به گروه تکمیلی منتسب شدند. مراحل اجرا به شکل پیش آزمون-پس آزمون و ابزارهای تحقیق شامل متن های توضیحی، تکذیبی و تکمیلی محقق ساخته و پرسشنامه هیجان های معرفتی پکران (2016) است. تغییرمفهومی ازطریق محاسبه اختلاف سطح دانش، قبل و بعد از مطالعه متن ها به دست آمد. تحلیل داده ها با روش تحلیل کوواریانس چند متغییره انجام شد. یافته ها درسطح معناداری 0.05 نشان داد تاثیر متن ها هم بر تغییرمفهومی و هم بر هیجان های معرفتی معنادار است. نتایج تفکیکی گروه ها حاکی ازآن است که تفاوت بین هیجان گروه تکذیبی و توضیحی، همچنین بین گروه تکمیلی و توضیحی معنادار بوده و تفاوت بین هیجان گروه تکذیبی و تکمیلی معنادار نیست. به علاوه، تفاوت سطح تغییرمفهومی ناشی از اجرای متن ها، بین گروه تکذیبی و تکمیلی، همچنین بین گروه توضیحی و تکمیلی معنادار بوده و تفاوت سطح تغییر مفهومی بین گروه تکذیبی و توضیحی غیرمعنادار است. این نتایج نشان می دهد نویسندگان کتاب های درسی باید توجه بیشتری به متن های تکذیبی داشته باشند. همچنین، تدوین گران و طراحان آموزشی باید تصاویر مناسب بیشتری در متن درس ها بگنجانند.

مقدمه: دوره های گذار تحصیلی، دوره هایی هنجاری و چالش برانگیز در رشد محسوب می شوند که می توانند به عنوان نقاط عطفی در مسیر تحصیلی عمل کرده و با ایجاد تغییراتی در سطح شناختی، عملکردهای تحصیلی دانش آموزان را تحت تاثیر قرار دهند. مطالعه حاضر با تکیه بر مدل نظام خویشتن در رشد انگیزش، به بررسی اثرات حمایت ادراک شده از سه عامل اجتماعی (والدین، معلمان و همسالان) بر احساس خودارزشمندی، بهزیستی ذهنی و ابعاد درگیری تحصیلی با نقش تعدیل کنندگی جنسیت و پایگاه اجتماعی_اقتصادی پرداخت. روش کار: پژوهش حاضر از نوع معادلات ساختاری بود. در این راستا 578 دانش آموز (271 پسر و 307 دختر) واقع در دوره گذار تحصیلی متوسطه دوم شهر تهران با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و مقیاس های ادراک حمایت (2015)، پرسشنامه چهار عاملی درگیری تحصیلی (2011)، مقیاس خودارزشمندی (1965)، مقیاس شناختی بهزیستی ذهنی (1984) و مقیاس هیجانی بهزیستی ذهنی (1988) را تکمیل کردند. داده ها با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که اولا ادراک حمایت به وسیله هر سه عامل اجتماعی (والدین، معلمان و همسالان) به طور مثبت پیش بینی کننده احساس خودارزشمندی، بهزیستی ذهنی و درگیری تحصیلی دانش آموزان است. ثانیا با بررسی مدل نظری مشخص شد که اثر غیرمستقیم و معنادار ادراک حمایت بر ابعاد درگیری تحصیلی به وسیله هر دو متغیر بهزبستی ذهنی و احساس خودارزشمندی واسطه گری می گردد. نتایج رگرسیون سلسله مراتبی نشان داد که جنسیت دارای نقش تعدیل کنندگی و جایگاه اجتماعی اقتصادی فاقد این نقش بود. نتیجه گیری: این پژوهش بر اهمیت هدف قرار دادن هر سه عامل اجتماعی در مداخلات چند سطحی با هدف ارتقاء درگیری تحصیلی، بهزیستی ذهنی و احساس خودارزشمندی دانش آموزان این دوره از انتقال تاکید می کند.

هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی برنامه تاب آوری پنسیلوانیا بر رفتارهای بازدارنده تحصیلی در دانشجویان بود. در این پژوهشِ شبه تجربی با طرح پیش آزمون- پس-آزمون همراه با پیگیری، 50 دانشجوی کارشناسی دانشگاه خوارزمی در دو گروه آزمایش و کنترل، قبل و بعد از آموزش به پرسشنامه رفتارهای بازدارنده سلامت تحصیلی شامل مولفه های درماندگی آموخته شده، اجتناب از کمک طلبی، پرخاشگری منفعلانه، اهمال کاری تحصیلی، خودناتوان سازی، اجتناب از تلاش، فریبکاری تحصیلی، کمال گرایی غیرانطباقی پاسخ دادند. گروه آزمایش در 12 جلسه دو ساعته، آموزش برنامه تاب آوری را به شیوه گروهی دریافت کردند. نتایج تحلیل کواریانس چندمتغیری نشان داد که برنامه آموزشی تاب آوری در کاهش مولفه های درماندگی آموخته شده، اجتناب از کمک طلبی، پرخاشگری منفعلانه، اهمالکاری تحصیلی و فریبکاری تحصیلی موثر بود. اما بر مولفه های خودناتوان سازی، اجتناب از تلاش و کمال گرایی اثرات معناداری نداشت. به طور کلی، نتایج مطالعه حاضر نشان داد که برنامه تاب آوری پنسیلوانیا در کاهش رفتارهای بازدارنده تحصیلی و کمک به تامین مصونیت روانی فراگیران در مواجهه با مطالبات زندگی تحصیلی اثرگذار است.

زمینه: مهار گری تلاشگر، سازه خلقی خودنظم جویی است. این سازه به عنوان نظام مهارگری شناختی به فرد کمک می کند تا به شکل ارادی وآگاهانه افکار و اعمال خود را مهارکند. یکی از ابزارهایی که این سازه را در نوجوانان ارزیابی می کند، مقیاس ساخته شده توسط الیس و رتبارت (2001) است. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی ساختار عاملی، درستی و قابلیت اعتماد نسخه فارسی مقیاس مهارگری تلاشگردر نمونه ای از نوجوانان 15 تا 18 ساله انجام شد. روش: طرح این پژوهش توصیفی - همبستگی (تحلیل عاملی) بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه دوم در سال تحصیلی 99-98 شهر اهواز بود. 448 نفر از دانش آموزان با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها از مقیاس مهارگری تلاشگر الیس و رتبارت (2001)، پرسشنامه هویت اخلاقی آکوئینو و رید (2002) و پرسشنامه دلبستگی به مدرسه موتون، دی ویت و گلازیر (1993) استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل مؤلفه های اصلی با چرخش واریماکس نشان داد مقیاس مهارگری تلاشگر از سه عامل، مهارگری توجهی، بازداری و فعال سازی تشکیل شده است. نتایج تحلیل عامل تأییدی با هدف آزمون ساختار سه عاملی نشان داد که ساختار این مقیاس برازش قابل قبولی با داده ها دارد وکلیه شاخص های برازندگی نیز برازش مدل را تأیید کردند. ضریب آلفای کرونباخ (79/0) نشان دهنده همسانی درونی مطلوب مقیاس بود. همبستگی بین این مقیاس با خرده مقیاس های پرسشنامه هویت اخلاقی (22/0) و دلبستگی به مدرسه (25/0) محاسبه شد که همه ضرائب مثبت و معنادار بودند. نتیجه گیری: نتایج نشان داد، مقیاس مهارگری تلاشگر ابزاری درست و قابل اعتماد است که می تواند با سنجش این سازه در نوجوانان، خطرات تحولی برای این بعد مهم را مشخص نماید. علاوه بر این، به تشخیص نوجوانان دارای مشکل در زمینه خودمهارگری در محیط های بالینی و تحصیلی کمک کرده و به پژوهشگران برای برنامه ریزی و اجرای مداخلات لازم یاری رساند.

هدف این پژوهش آزمون تأثیر برنامه آموزشی کاهش تنیدگی مبتنی بر ذهن آگاهی بر اهمال کاری تحصیلی و سرزندگی تحصیلی دانش آموزان دختر نوجوان تهران بود. در یک پژوهش تجربی از نوع طرح پیش آزمون _ پس آزمون_ پیگیری با گروه گواه، 60 دانش آموز دختر با توجه به ملاک های ورود و خروج انتخاب و سپس در غربال گری ثانویه با استفاده از فرم مصاحبه بالینی 30 نفر از آن ها انتخاب و به صورت تصادفی در گروه آزمایش و گروه گواه قرار گرفتند. شرکت کنندگان در مراحل پیش آزمون مقیاس های اهمال کاری تحصیلی و سرزندگی تحصیلی را تکمیل کردند و سپس در طول فرایند مداخله گروه آزمایش برنامه آموزشی کاهش تنیدگی مبتنی بر ذهن آگاهی و گروه گواه برنامه آموزشی مهارت های مطالعه را به مدت 8 جلسه دریافت کردند. پس از پایان مداخله، هر دو گروه بار دیگر در مراحل پس آزمون و پیگیری یک ماهه به هر دو مقیاس پاسخ دادند. نتایج آزمون تحلیل واریانس آمیخته نشان داد که گروه دریافت کننده برنامه آموزشی کاهش تنیدگی مبتنی بر ذهن آگاهی علاوه بر اینکه در قیاس با گروه گواه به طور کلی کاهش در اهمال کاری تحصیلی و بهبود در سرزندگی تحصیلی بیشتری نشان دادند، در طی زمان نیز این اثرگذاری برای گروه آزمایش حفظ شد که پایداری اثر مداخله را نشان می دهد. به طور کلی، نتایج این پژوهش از تأثیرگذاری برنامه آموزشی کاهش تنیدگی مبتنی بر ذهن آگاهی بر مشکلات تحصیلی حمایت می کند و استفاده از این برنامه را توسط درمانگران و مشاوران تحصیلی در بافت آموزشی مستند ساخت.

زمینه: هرچند پژوهش های پیشین به بررسی آثار مستقیم ویژگی شخصیتی عزم در پیش بینی اهمال کاری و درگیری دانش آموزان پرداخته اند اما آثار غیر مستقیم آن کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. هدف: هدف کلی پژوهش حاضر، بررسی نقش عزم است که بصورت مستقیم و غیرمستقیم، منجر به افزایش درگیری تحصیلی و کاهش اهمال کاری تحصیلی می گردد. روش: پژوهش حاضر توصیفی، از نوع همبستگی و معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پسر مقطع متوسطه دوم مشغول به تحصیل در مدارس غیرانتفاعی در سال تحصیلی 99-98 در شهر همدان بود که از بین آنها 500 نفر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند و به ابزارهای پژوهش، شامل پرسشنامه اهداف پیشرفت الیوت، موریاما و پکران (2011)، مقیاس عزم داکورث و کویین (2007)، درگیری تحصیلی ریو (2013) و اهمال کاری تحصیلی سولومون و راث بلوم (1984) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از روش آماری معادلات ساختاری و از طریق نرم افزارهای SPSS-24 و AMOS-26، مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که عزم، بر درگیری تحصیلی با نقش میانجی اهداف پیشرفت مبتنی بر خود و مبتنی بر تکلیف، اثر مثبت و معنادار داشت (0/05 =β، 0/01 <P). اما عزم بر اهمال کاری تحصیلی با نقش میانجی اهداف پیشرفت مبتنی بر خود و مبتنی بر تکلیف، اثر منفی و معناداری نداشت (0/06- =β، 0/68 =P). نتیجه گیری: شایستگی های مبتنی بر خود و مبتنی بر تکلیف در دانش آموزان با عزم بالا، می تواند منجر به افزایش درگیری شناختی، رفتاری، عاطفی و عاملی گردد اما نمی تواند در کاهش اهمال کاری نقشی معنادار داشته باشد.

هدف پژوهش حاضر پیش بینی اهمال کاری تحصیلی دانشجویان براساس طرحواره های هیجانی با نقش واسطه ای اضطراب امتحان بود. این پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه شهید بهشتی تهران در سال تحصیلی 99-98 بودند که از بین آنها 320 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند.  برای جمع آوری داده ها از مقیاس اهمال کاری دانشجویان، پرسشنامه اضطراب امتحان اسپیلبرگر و مقیاس طرحواره های هیجانی لیهی استفاده شد. داده ها با روش مدل معادلات ساختاری تحلیل شد. یافته ها نشان داد که مدل مفهومی تدوین شده، برازندگی مطلوبی با داده های جمع آوری شده دارد. متغیرهای اضطراب امتحان و طرحواره های هیجانی به ترتیب بیشترین سهم را در تبیین واریانس اهمال کاری تحصیلی داشتند و در مجموع 31 درصد واریانس آن را تبیین می کنند. طرحواره های هیجانی به صورت مستقیم بر اهمال کاری تحصیلی اثر داشت. این متغیر همچنین به صورت غیرمستقیم از طریق اضطراب امتحان بر اهمال کاری تحصیلی اثرگذار بود. بر این اساس، داشتن باورهای منفی درباره هیجان ها، دانشجویان را مستعد اضطراب امتحان بالاتر می کند و از طریق افزایش اضطراب امتحان اهمال کاری تحصیلی را بالا می برد. بنابراین به نظر می رسد می توان با شناسایی طرحواره های هیجانی افراد و طراحی مداخلات با هدف اصلاح این باورها به کاهش اضطراب امتحان و اهمال کاری تحصیلی آنها کمک کرد.

یکی از چالش های اساسی در محیطط های یادگیری، تسلط یادگیرندگان بر محتوای آموزشی و کاربرد دانش جدید در زندگی واقعی است. پردازش زایشی شامل درک فعالانه اطلاعات آموخته شده از طریق سازمان دهی دوباره ذهنی و یکپارچه سازی آن با دانش قبلی فرد است که در نتیجه آن یادگیرندگان آنچه را آموخته اند، در موقعیت های جدید به کار می گیرند. با توجه به بدیع بودن مفهوم پردازش زایشی، نیاز است که درباره روش های تقویت این نوع یادگیری پژوهش های تکمیلی انجام شود. بر این مبنا، پژوهش حاضر با هدف شناسایی راهبردهای تقویت پردازش زایشی از طریق بار شناختی مطلوب انجام شد. روش تحقیق انجام شده در این مطالعه، کیفی بوده که با استفاده از روش تحلیل مضمون انجام شده است. حوزه پژوهش همه منابع مکتوب و دیجیتال فارسی و انگلیسی مرتبط با بار شناختی مطلوب بوده است که با استفاده از رویکرد هدفمند و با در نظر گرفتن معیار اشباع نظری، در ده سال گذشته، 32 مقاله براساس نظر استادان و متخصصان حوزه پردازش زایشی و بار شناختی، با روش تحلیل مضمون به عنوان نمونه انتخاب و مورد بررسی نهایی قرار گرفتند و در نهایت، یافته ها در قالب مضامین پایه (کدها و نکات کلیدی متن)، مضامین سازمان دهنده (مضامین به دست آمده از ترکیب و تلخیص مضامین پایه) و مضامین فراگیر (مضامین عالی دربرگیرنده اصول حاکم بر متن به مثابه کل) دسته بندی و شبکه مضامین ترسیم شد. پس از تجزیه و تحلیل داده های مطالعه، پنج مضمون اصلی شامل مضامین کاربرد چند رسانه ای ها، شخصی سازی، بازخورد، تفکر و یادگیری هدایت شده و 53 مضمون فرعی برای تقویت پردازش زایشی و بار شناختی مطلوب پدیدار شد.

هدف پژوهش حاضر پیش بینی اهمال کاری تحصیلی دانشجویان براساس باورهای فراشناختی درباره اهمال کاری با نقش واسطه ای اضطراب امتحان بود. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه شهید بهشتی تهران در سال تحصیلی 99-98 بود که از بین آن ها 320 نفر (206 زن و 114 مرد) با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس اهمال کاری دانشجویان، پرسشنامه اضطراب امتحان اسپیلبرگر و پرسشنامه باورهای فراشناختی درباره اهمال کاری استفاده شد. داده ها با روش مدل یابی معادلات ساختاری تحلیل شد. یافته ها نشان داد که مدل مفهومی پیشنهادی، برازندگی مطلوبی با داده ها دارد. متغیرهای اضطراب امتحان و باورهای فراشناختی درباره اهمال کاری به ترتیب بیشترین سهم را در تبیین واریانس اهمال کاری تحصیلی داشتند و در مجموع 28 درصد واریانس آن را تبیین می کنند. باورهای فراشناختی منفی درباره اهمال کاری تنها به صورت غیرمستقیم و از طریق اضطراب امتحان بر اهمال کاری تحصیلی اثر داشت و میانجی گری کامل مورد تأیید واقع شد. با توجه به نتایج به دست آمده می توان نتیجه گرفت که باورهای منفی در مورد اهمال کاری، دانشجویان را مستعد اضطراب امتحان و اهمال کاری تحصیلی می کند. از این رو تعدیل این باورها می تواند به عنوان برنامه ای برای کاهش اضطراب امتحان و اهمال کاری تحصیلی در نظر گرفته شود.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس خودتفسیری، شامل بررسی ساختار عاملی، پایایی و روایی، به منظورآماده سازی آزمون برای پژوهش های روانشناختی و جامعه شناختی انجام شد.روش:  روش پژوهش حاضر از لحاظ نحوه گردآوری اطلاعات توصیفی از نوع همبستگی و از لحاظ هدف کاربردی بود. جامعه آماری پژوهش شامل تم امی دانش آموزان دخت ر و پس ر در رشته های ریاضی- فیزیک و علوم تجربی در پایه های دوم و سوم متوسطه شهر کرج در سال تحصیلی 97-96 بود؛ نمونه پژوهش شامل 400 دانش آموز (148پسر و 252 دختر) دوره ی متوسطه در رشته های ریاضی – فیزیک و تجربی بود که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و با مقیاس خودتفسیری ( هاردین، لئونگ و باگوت، 2004) مورد آزمون قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار R، لیزرل (نسخه 80/8) و SPSS (نسخه 23) در سطح معناداری 0.05 انجام شد.یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد در تحلیل عاملی تاییدی، ساختار مقیاس برازش قابل قبولی با داده ها دارد و شاخص های نیکویی برازش، مدل را تایید می کنند. پایایی مقیاس با استفاده از ضرایب آلفای کرونباخ و تتای ترتیبی در مورد گروه نمونه محاسبه و تایید شد. به گونه کلی یافته های تحلیل عاملی تقریبا مشابه تحقیقات انجام گرفته در فرهنگ اصلی و ضرایب روایی و پایایی نیز به نتایج تحقیقات پیشین نزدیک بود (P < /span><0.005).نتیجه گیری: طبق یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که این مقیاس در جامعه دانش آموزان ایرانی از روایی و پایایی مناسبی برخوردار است و می توان جهت سنجش سطوح خودتفسیری از آن استفاده کرد.

هدف اصلی از اجرای پژوهش بررسی ویژگیهای روانسنجی پرسشنامه تجدید نظر شده تریگول 22 سئوالی است. روش تحقیق پژوهش از نوع توصیفی – همبستگی است. جامعه آماری شامل معلمان پارسیان، عسلویه و شیبکوه از توابع استانهای هرمزگان و بوشهرمی باشد. گروه نمونه به تعداد 501 نفر معلم شامل 298 نفر معلم مرد و 203 نفر معلم زن به روش نمونه گیری تصادفی - طبقه ای انتخاب شدند. تحلیل عامل اکتشافی پرسشنامه به روش عامل یابی مؤلفه اصلی و چرخش به شیوه واریماکس انجام شد و دو عامل بنام رویکرد معلم محور–انتقال اطلاعات و رویکرد دانش آموز محور- تغییرات ادارکی از پرسشنامه استخراج شد و بر روی هر عامل 11 سئوال قرار گرفت. نتایج تحلیل عامل تأییدی نشان داد که مدل نظری دو عاملی رویکرد معلم به تدریس با داده های پژوهش برازش قابل قبولی دارد. پایایی دو عامل رویکرد معلم به تدریس شامل عامل محور- انتقال اطلاعات و عامل رویکرد دانش آموز محور- تغییرات اداراکی با استفاده از روش آلفا کرونباخ به ترتیب به مقدار858 /0 و 862 /0 بدست آمد که قابل قبول بود. نتایج کلی نشان داد که این ابزار قابلیت استفاده در پژوهشهای آموزشی و روانشناختی در جامعه معلمان دبیرستان ایران دارد. تعمیم نتایج پژوهش به معلمان مقطع ابتدایی و اساتید دانشگاه با احتیاط صورت گیرد.

هدف: استفاده از تصویر در متن های آموزشی برای کودکان می تواند به افزایش یادگیری آن ها کمک کند، بنابراین هدف پژوهش بررسی تأثیر کتاب های کمیک ضرب المثل بر انگیزش تحصیلی و خودکارآمدی خواندن دانش آموزان مقطع ابتدایی است. روش پژوهش: این مطالعه توصیفی از نوع علی- مقایسه ای با طرح پس آزمون با گروه کنترل انجام شد. جامعه این پژوهش دانش آموزان دختر کلاس چهارم و پنجم ابتدایی در استان البرز بود. نمونه گیری از این جامعه به شیوه قضاوتی هدفمند انجام شد و 50 نفر به عنوان گروه کنترل و 50 نفر به عنوان گروه آزمایش انتخاب شدند. به این افراد در گروه آزمایش کتاب های کمیک ضرب المثل داده شد و هر دو گروه به پرسش نامه خودکارآمدی خواندن هاگر و انگیزش تحصیلی گای، مارش و داوسون پاسخ دادند. این پاسخ ها در دو گروه تحلیل و با یکدیگر مقایسه شد. یافته ها: تفاوت معنی داری در شاخص انگیزش تحصیلی گروه کنترل و گروه آزمایش مشخص شد. به این معنی که خواندن کتاب های کمیک ضرب المثل توانسته بود سبب افزایش انگیزش تحصیلی دانش آموزان مورد مطالعه شود. همچنین مشخص شد خواندن این کتاب ها بر خودکارآمدی خواندن این افراد تأثیری نداشته است. نتیجه گیری: نتایج نشان داد کتاب های کمیک ضرب المثل موجب ایجاد علاقه و انگیزش به خواندن در دانش آموزان مورد مطالعه شده است. با توجه به این که کتاب های کمیک به ندرت در آموزش کودکان در داخل کشور مورد استفاده قرار گرفته است، استفاده از این نوع منابع در ترکیب با فرهنگ عامه می تواند انگیزه آن ها را برای تحصیل افزایش دهد.  

هدف از این پژوهش پیش بینی اضطراب اجتماعی بر اساس سبک های حل مسئله اجتماعی و ویژگی های شخصیتی در زنان ورزشکار بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری مطالعه حاضر شامل کلیه بانوان ورزشکار در ایستگاه های تندرستی منطقه 22 شهر تهران تشکیل می دادند که از  بین آن ها 320 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت گردآوری اطلاعات از پرسشنامه استاندارد هراس اجتماعی کانور، پرسشنامه حل مسئله اجتماعی و پرسشنامه شخصیتی پنج عاملی- فرم کوتاه استفاده شد. تجزیه وتحلیل اطلاعات با استفاده از تحلیل رگرسیون چندگانه به روش گام به گام به وسیله نرم افزار اس پی اس اس نسخه 24 انجام شد. نتایج نشان داد، که ویژگی های شخصیتی روان رنجورخویی، برون گرایی و توافق پذیری قادر به پیش بینی اضطراب اجتماعی زنان ورزشکار می باشند. همچنین سبک های حل مسئله اجتماعی جهت گیری منفی به مسئله و  سبک اجتنابی قادر به پیش بینی اضطراب اجتماعی زنان ورزشکار است. درنتیجه باید گفت که سبک های حل مسئله اجتماعی و ویژگی های شخصیتی می توانند اضطراب اجتماعی را در زنان ورزشکار پیش بینی کنند.

هدف این مطالعه بررسی رابطه جهت گیری هدف پیشرفت و خودکارآمدی تحصیلی با تأخیر در رضامندی تحصیلی از طریق نقش واسطه ای یادگیری خودتنظیم بود. شرکت کنندگان پژوهش حاضر، شامل 220 نفر ( 124 نفر پسر و 96 نفر دختر) دانش آموزان مقطع متوسطه دوم دبیرستان های شهر اهواز بودند که به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. به منظور اندازه گیری متغیرهای پژوهش، مقیاس های تأخیر در رضامندی تحصیلی بیمبنتی و کارابینیک، یادگیری خودتنظیم پینتریچ و دی گروت، هدف پیشرفت تجدیدنظر شده الیوت و موریاما و خودکارآمدی تحصیلی مورگان-جینکز مورد استفاده قرار گرفتند. پایایی و روایی مقیاس های به کار گرفته شده از طریق ضریب آلفای کرونباخ، تنصیف و تحلیل عامل تأییدی احراز گردید. با استفاده از نرم افزار SPSS، AMOS و با به کار گیری روش پریچر و هیز مدل پیشنهادی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که اولاً، جهت گیری هدف پیشرفت و خودکارآمدی تحصیلی به صورت مستقیم و مثبت پیش بین یادگیری خودتنظیم بودند. ثانیاً، یادگیری خودتنظیم نیز به صورت مستقیم و مثبت پیش بینی قوی برای تأخیر در رضامندی تحصیلی است. ثالثاً، یادگیری خودتنظیم نقش واسطه ای بین جهت گیری هدف پیشرفت و خودکارآمدی تحصیلی با تأخیر در رضامندی تحصیلی دارد. بنابراین، توجه به متغیر های شناختی و انگیزشی مؤثر از یک سو، از پیامدهای شکست در مدرسه می کاهد و از سوی دیگر محیطی مناسب برای افزایش یادگیری و بهبود عملکرد فراهم می سازد.

هدف پژوهش: معلمان با استفاده از ارزیابی های اولیه و ثانویه از بافت مدرسه و کلاس درس، تجارب مؤثر هیجانی خود را بدست می آورند. هدف اصلی اجرای پژوهش بررسی روایی و پایایی پرسشنامه هیجانات چهار عاملی معلم است. روش پژوهش: پژوهش حاضر یک طرح توصیفی – همبستگی است. دو گروه از معلمان مرد و زن در این پژوهش شرکت کردند برای تعیین نسبت جنسیت، از بین 501 نفر گروه نمونه، 298 نفر معلم مرد و 203 نفر معلم زن به روش نمونه گیری تصادفی - طبقه ایی از بین معلمان پارسیان، عسلویه و شیبکوه از توابع استانهای هرمزگان و بوشهرانتخاب شدند. یافته ها: تحلیل عامل اکتشافی با استفاده از عامل یابی مؤلفه اصلی و چرخش پروماکس انجام شد و چهار مؤلفه لذت، اضطراب، عصبانیت وافتخار بدست آمد. بار عاملی همه سئوالات روی عاملها بیشتر از 0/30 بود و لذا هیچ کدام از سئوالات حذف نشدند. نتایج حاصل از تحلیل عامل تأییدی نشان داد که شاخصهای برازش استخراج شده مطلوب است و حاکی از این بود که داده های پژوهش با مدل نظری چهار عاملی هیجانات معلم برازش دارد. با استفاده از روش ضریب آلفا کرونباخ، پایایی مؤلفه های پرسشنامه آن بدست آمد و مقدار آنها مطلوب بود. نتایج: نتایج بدست آمده حاصل از پژوهش نشان داد که پرسشنامه هیجانات معلم ابزاری معتبرو با پایایی و روایی مطلوب بوده و قابلیت کاربرد در پژوهشهای آموزشی و روانشناختی در جامعه معلمان دبیرستان دارد.. کاربرد پرسشنامه در مقطع ابتدایی با احتیاط صورت گیرد

زمینه: یکی از مهمترین دغدغه های اساتید آمار در دانشگاه ها این است که چگونه می توانند اضطراب آمار دانشجویان را کاهش و یادگیری آنها را در این درس افزایش دهند. اما مسئله اینست: آیا خودتفسیری و اهداف پیشرفت 2 ×3 می توانند اضطراب آمار دانشجویان را پیش بینی نمایند؟ هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش خود تفسیری و اهداف پیشرفت 2×3 در پیش بینی اضطراب آمار دانشجویان طراحی و انجام شد. روش: مطالعه حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه ی آماری پژوهش را تمامی دانشجویان دانشگا ه خوارزمی واحد کرج در سال تحصیلی 98- 1397 تشکیل داد. با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس 203 نفر (128 دختر و 75 پسر) انتخاب، سپس به پرسشنامه های خودتفسیری (هاردین، لونگ و باوات، 2004) ، اضطراب آمار ( کرویس، کش و بلتون، 2011) و اهداف پیشرفت 2*3 (الیوت، موریاما و پکران، 2001) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه به شیوه گام به گام مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان دادکه اهداف گرایش به خود و خود تفسیری وابسته بصورت منفی و معنادار و اهداف گرایش به دیگران و اهداف اجتناب از تکلیف بصورت مثبت و معنادار می توانند اضطراب آمار را پیش بینی کنند. نتیجه گیری: با توجه به یافته های حاصل از این مطالعه پیشنهاد می گردد، اساتید آمار در کلاس های درس خود دانشجویان را به سمت شایستگی های درون فردی سوق دهند، از ایجاد جو رقابتی در کلاس بپرهیزند و تدریس تیمی و مشارکتی را مورد استفاده قرار دهند.

بسیاری از پژوهشگران برنامۀ « فلسفه ب ه کودک ان» را یکی از ابزارهای مهم در پرورش مهارت های تفکر و خلاقیت می دانند. هدف این پژوهش بررسی اثربخشی برنامۀ « فلسفه ب ه کودک ان» بر پرورش خلاقیت کودکان پیش دبستانی ش هر ته ران است. این پژوهش به روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه طی 13 جلسه 45 دقیقه ای به صورت 2 جلسه در هفته انجام شد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کودکان پیش دبستانی منطقه 8 شهر تهران در سال تحصیلی 98-97 بود که در دامنه سنی 6-5 سال قرار داشتند. نمونه آماری این پژوهش شامل 20 شرکت کننده (10 نفر گروه آزمایش و 10 نفر گروه گواه) بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و روش مداخله به صورت تصادفی به یکی ازگروه ها منتسب شد. به منظ ور جم ع آوری داده ها، از نسخه تصویری آزم ون خلاقیت تورنس استفاده شد . جهت تحلیل داده ها، از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره اس تفاده ش د. یافته های ای ن پ ژوهش، اعتب ار واعتمادپذیری برنامۀ فلسفه به کودک ان را در پ رورش خلاقی ت و چه ار مؤلف ۀ اصلی آن، یعنی اصالت، بسط، سیالی و انعطاف پذیری، تأیید کرد.

عوامل فردی مختلفی می توانند در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان موثر باشند که از میان آن ها می توان به خودکارآمدی و سطح امیدواری اشاره نمود. هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه ی خودکارآمدی و امیدواری با پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بوده و جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر دبیرستانی شهر بندرعباس در سال تحصیلی 94 - 1393 بود. نمونه ی مورد بررسی 300 نفر از دانش آموزان بودند که با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند.برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه ی خودکارآمدی عمومی و مقیاس امید اسنایدر و جهت سنجش پیشرفت تحصیلی از میانگین نمرات پایان نیمسال تحصیلی دانش آموزان استفاده شد. داده ها از طریق همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون همزمان تجزیه و تحلیل شدند. نتایج همبستگی نشان داد که بین خودکارآمدی و امیدواری با پیشرفت تحصیلی رابطه ی مثبت و معنادار وجود دارد(01/0 > P ). همچنین نتایج رگرسیون نشان داد که خودکارآمدی و امید می توانند 21 درصد از واریانس پیشرفت تحصیلی را تبیین کنند. می توان نتیجه گرفت که خودکارآمدی و امیدواری توان پیش بینی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را دارند.