حسین عباسیان

زمینه و هدف : در جوامع مختلف برای دستیابی به تعالی در سازمان ها، براساس نوع جهان بینی طراحان، الگوهای تعالی سازمانی مختلفی ارائه شده است. قرآن کریم کتاب مدیریت عالم هستی و هدایت انسان از طرف خالق هستی بوده و غنی ترین منبع برای ترسیم الگوی تعالی سازمانی است. بر این اساس هدف پژوهش حاضر، شناسایی ابعاد و مؤلفه های تعالی سازمانی و ارائه الگوی مربوطه با رویکرد قرآنی است. روش : این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و با رویکرد کیفی انجام شد. شیوه جمع آوری داده ها، بررسی اسناد و تجزیه و تحلیل داده ها براساس راهبرد تحلیل مضمون است. کل محتوای تفسیر نور، نمونه پژوهش است. یافته ها : در مرحله اول بیش از 18000 شناسه مرتبط دریافت و طی فرایند کدگذاری براساس راهبرد تحلیل مضمون، 913 مضمون پایه شناسایی و با ترکیب و تلخیص آن ها، 91 مضمون سازمان دهنده و درنهایت طی فرایند ترکیب و تلخیص، 11 مضمون فراگیر باعنوان مؤلفه های الگوی تعالی سازمانی از منظر قرآن کریم استخراج شدند. این مؤلفه ها عبارت اند از: اسلام و ایمان به تمام ابعاد و ارزش های آن، سنت های الهی، عوامل تسهیل کننده، عوامل بازدارنده، رهبری، منابع انسانی، نعمت های سازمانی (منابع)، عمل صالح (فرایندها)، حسابرسی و معاد سازمانی، نتایج، اصلاح و بهبود مستمر. درنهایت با توجه به این مؤلفه ها و با استفاده از رویکرد سیستمی، الگوی تعالی سازمانی از منظر قرآن کریم ارائه شد. نتایج : رکن اساسی الگوی تعالی سازمانی از منظر قرآن، مؤلفه اسلام و ایمان به تمام ابعاد آن است و خداشناسی محوری ترین موضوع در اسلام بوده و خداوند متعال، مالک و مدیر عالم هستی است. خداوند براساس قوانین ثابت، باعنوان سنت های الهی بر عالم هستی مدیریت می کند. مدیران سازمان ها، اگر بخواهند در مسیر تعالی قدم بردارند باید در طول مدیریت خداوند، قدم بردارند و تمام مؤلفه های مؤثر در تعالی را براساس رضایت خداوند مدیریت کنند.

توسعه همه جانبه تعلیم و تربیت در هر کشوری در گرو معلمان حرفه ای است ؛ یکی از روش های مؤثر در پرورش حرفه ای معلمان بهره گیری ایشان از یادگیری های غیررسمی است. هدف اصلی از انجام این تحقیق شناسایی و اولویت بندی روش های یادگیری غیررسمی معلمان مدارس متوسطه است . پژوهش حاضر به لحاظ هدف ، اکتشافی و از نظر ماهیت موضوعی ، کاربردی – توسعه ای و یک مطالعه توصیفی تحلیلی است . در این پژوهش از رویکرد ترکیبی استفاده گردید. در بخش کیفی با استفاده از روش اکتشافی ضمن کدگذاری باز و محوری به شناسایی روش ها و شیوه یادگیری غیررسمی و در بخش کمّی نیز با استفاده از روش پیمایش به شناخت وضعیت موجود شیوه های یادگیری غیررسمی معلمان پرداخته شد . در این تحقیق برای جمع آوری اطلاعات در بخش کیفی از ابزار مصاحبه نیمه ساختار یافته با نمونه گیری هدفمند(گلوله برفی) و از روش بازآزمون و توافق درون موضوعی برای محاسبه پایایی مصاحبه های انجام گرفته و در بخش کمی برای اطمینان از پایایی پرسشنامه ، از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید که مقدار آن 0.90 به دست آمد . 349 معلم به عنوان حجم نمونه به روش تصادفی خوشه ای چند مرحله ای و با استفاده از فرمول تعیین حجم کوکران از ج امعه آماری(3724 نفر) برآورد شد . بر اساس یافته های پژوهش 16 روش کسب شایستگی ها ، شناسایی که در قالب 5 طبقه تقسیم بندی گردید که عبارتند از : مباحثه با دیگران ( شامل مؤلفه های استنباط از اظهار دیگران- یادگیری از طریق بحث ها و گفتگو- پیام های کلامی غیررسمی ) ، تعامل با همتایان ( شامل مؤلفه های پروژه های گروهی- فعالیت با دیگران- تسهیم تجارب- طوفان فکری ) ، رفتار( شامل مؤلفه های تقلید از دیگران- استنباط از رفتار دیگران- رفتار غیر بیانی تحسین برانگیز- رفتار غیر بیانی الزام آور ) ، فضای مجازی( شامل مؤلفه های جستجوی اینترنت- حضور در شبکه های اجتماعی ) و تجربه ( شامل مؤلفه های آزمون و خطا حین تدریس- حضور در محافل علمی خارج از مدرسه- بازخورد تدریس در کلاس ) .

نبود همگرایی و هم‑افزایی در آموزش عالی و ضعف در کارآیی و رویکرد فرهنگی اجتماعی محیط علمی، کاهش سطح کیفی آموزش عالی و نبود رتبه بندی و مأموریت گرا شدن دانشگاه ها را می توان در زمره مهمترین نقاط ضعف نظام آموزش عالی نام برد که با بهره گیری از ظرفیت های شبکه های اجتماعی بسیاری از آنها مرتفع خواهند شد. هدف از این مقاله، طراحی و تبیین الگوی توسعه شبکه های اجتماعی در سیستم آموزش کشور می باشد، به نحوی که ضمن مرور بسترهای نظری و روش های نوین در توسعه سیستم های یادگیری، پژوهش و کارآفرینی، راهکارهای دستیابی به راهبردهای اثربخش در این ارتباط نیز مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته و در نهایت الگوی کارآمد توسعه شبکه های اجتماعی در نظام آموزش عالی ارائه گردیده است. این تحقیق با بهره گیری از رویکرد توسعه ای-کاربردی، روش تحلیل محتوا را دنبال نموده و با بهره گیری از الگوی دلفی، مدل پیشنهادی توسط خبرگان اعتبارسنجی گردیده است. نتایج تحقیق، حاکی الگویی چهار مرحله ای مشتمل بر بسترسازی بهره گیری از شبکه های اجتماعی، بسترسازی نظام یادگیری، توسعه سیستم مدیریت یادگیری و استقرار آن می باشد. این در حالی است که اثرات مربوط به قوانین و مقررات، ویژگی های کاربران و حوزه های زیرساختی به عنوان متغیرهای زمینه ای، بر ارتباط میان مراحل تعیین شده اثرگذار خواهند بود.

هدف از انجام این تحقیق بررسی عوامل موثر بر میزان ابعاد، مولفه ها و معیارهای تربیت (آموزش های رسمی دانشگاهی) با رویکردی از روش های کیفی و کمی بود. مشارکت کنندگان بخش کیفی را اساتید و متخصصان مدیریت آموزشی پس از اشباع نظری به تعداد 20 نفر تشکیل داد که به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و جامعه آماری در بخش کمی را مدیران مدارس استان لرستان به تعداد 5404 نفر تشکیل می داد که حجم نمونه بر اساس فرمول نمونه گیری کوکران برابر با 360 نفر و به صورت طبقه ای تصادفی انتخاب گردید. ابزار پژوهش در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی پرسشنامه استخراج شده از بخش کیفی بود که روایی آن با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی مورد بررسی و تأیید شد و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ برابر با 79/0 به دست آمد. تجزیه و تحلیل داده های کیفی با استفاده از روش اشتراس و کوربین انجام شد و تجزیه و تحلیل داده های کمی با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی و از طریق نرم افزار SPSS و AMOS مورد تحلیل قرار گرفت.

هدف آموزش کمک به پیروزی افراد است و نظام آموزشی که در تحقق این امر کارایی لازم را نداشته باشد، نیازمند بازبینی و اصلاح است. هدف این پژوهش، بهره گیری از اصول تفکّر ناب برای شناسایی و حذف موانعی است که تبدیل نظام آموزشی ایران به اجتماع یادگیرنده حرفه ای را به چالش می کشاند. در این پژوهش کیفی، با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند در قالب کاربردی سیستماتیک از روش پژوهشی داده بنیاد، داده های حاصل از 13 مصاحبه نیمه ساختار یافته با خبرگان ، مشاهده 10 منطقه آموزشی استان تهران و تحلیل محتوای 45 سند مرتبط، با کدگزاری در نرم افزار MAXQDA 12 مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. 1370 کد استخراج شده، در قالب 239 مفهوم، 19 مقوله و 6 مؤلفه دسته بندی شده اند. بر اساس نتایج حاصل از تحلیل داده ها، آموزش بر اساس نیازهای فراگیران، معلّمان و سایر ذی نفعان عامل اصلی لزوم شکل گیری اجتماع یادگیرنده حرفه ای است که فرایندها و تعاملات شکل دهنده آن مثل همکاری، به اشتراک گذاشتن، ارزیابی و شناسایی، تحت تأثیر عوامل زمینه ای تسهیل گر (فرهنگ و رهبری) و عوامل بازدارنده (ضعف ها و اتلاف ها) قرار می گیرند. شدت و ضعف این دو دسته از عوامل، می تواند موجب بروز تغییراتی مثبت یا منفی در پیامدهای مورد انتظار این جوامع گردد.

پژوهش، مطالعه ای نظام مند و کنترل شده تجربی و انتقادی درباره کشف روابط میان پدیده ها و ارائه ی فرضیه های گوناگون به شمار می رود و در جست وجوی دست یابی به هدف و عملی مشخص است و بر تأمین سعادت و رفاه همگان تأکید می کند. آنچه مسلم است پژوهش ها باید نیازهای علمی و تکنولوژی کشور را برطرف و تولید ثروت کنند اما وقایع و اتفاقات موجود در آموزش عالی ازجمله آثار علمی غیرقابل استناد، کاهش کارایی تحقیق و ... این مفروضات را زیر سؤال برده است. به چه دلایلی کشور ما به زعم برخورداری از امکانات بالقوه در این بخش و نیروهای محقق نتوانسته است درزمینه ی تحقیقات و رفع نیازهای جامعه گام های مؤثری بردارد. پژوهش حاضر، باهدف شناسایی و تبیین علل مؤثر بر بروز کژ کارکردی های پژوهش در دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی ایران، از نوع کیفی و با رویکرد تحلیل محتوا انجام شد. داده ها از طریق مصاحبه های عمیق و نیمه ساختاریافته با 22 نفر از پژوهشگران برتر، خبرگان و سیاست گذاران پژوهش کشور در سال 98-1397 به روش نمونه گیری هدفمند جمع آوری شد. یافته ها نشان داد که مشکلات ساختاری موجود، مأموریت گرا نبودن دانشگاه، ضعف ارتباط دانشگاه، صنعت و جامعه، مقاله گرایی، ضعف نظام ارزیابی، افت معیارهای جامعه علمی، نظام نادرست پذیرش دانشجو و جذب هیئت علمی و همچنین ضعف ساختار قانونی ازجمله علل اصلی کژ کارکردی های پژوهش در دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی ایران است.

اهمیت فزاینده توجه به رفتارهای کارکنان در سازمان باعث افزایش تحقیق در زمینه ادراک کارکنان از جو سازمان شده است. علی رغم ادبیات غنی و فزاینده این موضوع تا کنون نوع شناسی جامعی از جو سازمانی ارائه نشده است. هدف اصلی این پژوهش ارائه نوع شناسی جو سازمانی می باشد. روش تحقیق ترکیبی است و رویکرد متوالی اکتشافی می باشد. برای تحلیل داده های گردآوری شده از طریق مرور سیستماتیک در بخش کیفی، از تحلیل مضمون استفاده شد. این داده ها یک بار به صورت دستی و یک بار هم توسط نرم افزار MAXQDA کدگذاری شدند. نتیجه تحلیل داده های کیفی، شناسایی 437 کد اولیه، 37 مضامین پایه، 5 مضمون سازمان دهنده و 2 مضمون فراگیر بود که در قالب شبکه مضامین ارائه شده اند. یافته های بخش کیفی در قالب پرسشنامه سنخیت سنجی در اختیار 21 نفر از خبرگان دانشگاهی مدیریت رفتاری قرار گرفت. نتایج تحلیل بخش کمی نشان می دهد که تمامی مضامین شناسایی شده با اعمال اصلاحاتی جزئی مورد تایید قرار گرفتند. با توجه به یافته های پژوهش، نوع شناسی جو سازمانی با روش بیلی (1994) صورت گرفت و جو سازمانی در 6 نوع جو کارکردی، غیر کارکردی، دوستانه، خصمانه، متعالی و غیر متعالی نوع شناسی شد.

پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی دانشگاه دیجیتالی انجام شده است. روش پژوهش حاضر کیفی و از نوع فراترکیب بوده است. جامعه پژوهش شامل کلیه مقالات، کتب، گزارش های کاری و انتشارات دانشگاه ها به تعداد 2600 بوده که از این میان 84 سند انتخاب و از ابزار حیاتی گلین (2006) برای تأمین کیفیت اسناد استفاده شد. به منظور تحلیل داده ها از کدگذاری باز و محوری انتخاب شد. نتایج سبب شناسایی چهار بعد برای دانشگاهی دیجیتالی شد. بعد پداگوژیک دانشگاه دیجیتالی شامل مؤلفه های اکوسیستم یادگیری، کلاس درس، برنامه درسی، آموزش و کتابخانه دیجیتالی بوده است. بعد سازمانی دانشگاه دیجیتالی شامل سیاست ها و قوانین، فرهنگ و تعاملات و ارتباطات دیجیتالی بوده است. بعد مدیریتی دانشگاه دیجیتالی شامل مدیریت مالی، مدیریت دانش، نظام ارزیابی، کنترل و نظارت و تضمین کیفیت دیجیتالی بوده است. نهایتاً بعد فناوارانه شامل بستر فناوری، مدیریت محتوا و پشتیبانی دیجیتالی بوده است.

با توجه به اهمیت کار در زندگی امروز و بروز عواقب ناشی از آن همچون اعتیاد به کار، از یک سو و  با توجه به نبود توافق لازم در بین محققان مختلف در مورد مفهوم اعتیاد به کار از نظر ماهیت، پیشایندها و پیامدهای این مفهوم از سویی دیگر، هدف این تحقیق مرور سیستماتیک تحقیقات انجام شده پیرامون اعتیاد به کار  می باشد. در این راستا با تکیه بر روش پریزما، بعد از شناسایی 122 مقاله و غربال 67 مقاله، 55 مقاله جهت بررسی انتخاب شد. مطابق با نتایج حاصل می توان بر تئوری ها و رویکردهایی همچون: تئوری محافظت از منابع، تئوری خود تعیین گری، تئوری تمرکز نظارتی، تئوری اشتیاق، تئوری سرایت – توسعه و تئوری وضعیت خلقی به عنوان ورودی و قوانین توقف را از جمله مهم ترین تئوری های تبیین گر رابطه اعتیاد به کار با متغیرهای دیگر دانست. همچنین، نتایج گویای دیدگاه هایی همچون دیدگاه اسپنس و رابینز (1992) و اسکات و همکاران(1997) و محققانی همچون بورک و شوفلی به عنوان برجسته ترین دید گاه ها و صاحبنظران در زمینه اعتیاد به کار می باشد. در نهایت، مدلی فرایندی با تکیه بر پیشایندها و پیامدهای اعتیاد به کار ارائه شده است.

رویکرد مورد استفاده در این پژوهش کیفی و از نوع پدیدارشناسی است. جامعه پژوهشی شامل: اساتید دانشگاه در رشته مدیریت آموزشی، دانشجویان دکتری یا فارغ التحصیلان دکتری رشته مدیریت آموزشی و مدیران، معاونین آموزشی و معلمان موفق مدارس ابتدایی شهرستان های استان تهران که 26 نفر به عنوان اطلاع رسان از طریق نمونه گیری نظری هدفمند تا رسیدن به اشباع نظری انتخاب و داده ها با استفاده از مصاحبه های نیمه ساختاریافته و عمیق گردآوری شده است. روش تحلیل داده ها: تحلیل محتوای استقرایی با کدگذاری در سه سطح باز، محوری و انتخابی بوده است. نتایج نشان دادندکه؛ ابعاد مرتبط با پیشایندهای این رویکرد در مدارس ابتدایی شامل:1-رهبری آموزشی،2-فرهنگ سازمانی، 3-یادگیری مشارکتی و 4-ساختار سازمانی؛ و ابعاد مرتبط با پسایندهای آن شامل:1-بهبود کیفیت عملکرد معلم ها، 2-احساس تعلق به شغل و مدرسه و 3-احساس خشنودی از شغل و مدرسه، می باشند. بررسی یافته ها بیانگر آن است که با فراهم ساختن بستر لازم برای شکل گیری جامعه یادگیرنده حرفه ای بر اساس نشانگرهای شناسایی شده؛ می توان مدارس ابتدایی را به محیط یادگیرنده تبدیل کرد.

پژوهش حاضر باهدف بررسی وضعیت موجود دانشگاه های دولتی شهر تهران بر اساس مؤلفه های تأثیرگذار بر توسعه دانشگاهی پایدار انجام شد. روش پژوهش، آمیخته اکتشافی و نوع تحقیق، توسعه ای و کاربردی است. در بخش کیفی، ابتدا از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته با متخصصان دانشگاهی که به روش ارجاع زنجیره ای انتخاب شده بودند، مؤلفه های تأثیرگذار بر توسعه دانشگاهی پایدار شناسایی و دسته بندی شدند. در بخش کمی، جامعه آماری پژوهش شامل اعضای هیئت علمی دانشگاه های جامع شهر تهران بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی نسبی، تعداد 811 نفر به عنوان مشارکت کنندگان در پژوهش انتخاب شدند. برای تعیین روایی و پایایی ابزار جمع آوری اطلاعات (پرسشنامه محقق ساخته) با استفاده از نرم افزار PLS، شاخص میانگین واریانس استخراج شده، آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی محاسبه شد. همچنین به منظور تأیید برازش مدل ساختاری،معیار ضریب تعیین و معیار استون گیسر مورد استفاده قرار گرفت. به منظور تجزیه و تحلیل دادههای کمی از نرم افزار SPSS، جهت محاسبه شاخص های توصیفی و آزمون t تک نمونه ای استفاده شد. درنهایت، مدل طراحی شده دارای سه بُعد اصلی (آموزش، پژوهش و خدمات اجتماعی) بر پایه چهار عامل (وظایف، فناوری، نیروی انسانی و ساختار) بود. نتایج پژوهش حاکی از آن است که وضعیت موجود نمونه موردمطالعه در سطح (0.1≤ p) در قسمت های پژوهش-وظایف (5/53=t، 0/00=p)، پژوهش-فناوری (3/76t=، 0/00p=)، پژوهش-نیروی انسانی (8/93t=، 0/00=p) و خدمات اجتماعی-فناوری (3/99t=، p=0/00) به صورت معنی دار بالاتر از سطح متوسط قرارگرفته است.

یکی از مشکلات عمده ای که در حال حاضر سازمان ها  به خصوص بخش های منابع انسانی با آن درگیرند، تمایل نداشتن کارکنان به مشارکت در بحث های سازمانی است. سکوت سازمانی، فرآیند سازمانی ناکارآمدی است که هزینه ها و تلاش های انجام شده را از بین می برد. هدف اصلی این پژوهش، کمک به سازمان ها جهت آشنایی با مهم ترین عوامل اثرگذار بر پدیده سکوت سازمانی و تلاش برای کاهش آن در سازمان  می باشد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش، توصیفی- پیمایشی    می باشد. به منظور دستیابی به هدف پیش رو در مطالعه حاضر، در گام اول با بررسی های جامع کتابخانه ای و ارزیابی مطالعات گذشته، 36 عامل موثر بر سکوت سازمانی استخراج گردید. به منظور جمع آوری آرای خبرگان برای پیاده سازی در تکنیک دلفی فازی، از پرسشنامه پنج مقیاسی لیکرت استفاده و عوامل موثر بر سکوت سازمانی غربال شد. در ادامه، پرسشنامه خبره سنجی برای تعیین وزن عوامل تهیه و در بین خبرگان توزیع گردید. سپس پرسشنامه دوم در قالب طیف لیکرت 5 گزینه ای در اختیار خبرگان قرار گرفت. پاسخ دهندگان به مسائل تصمیم گیری خبرگان، مدیران و اساتیدی هستند که در زمینه مورد بحث صاحب نظر می باشند. بنابراین افراد واجد شرایط ذاتاً محدود هستند و در بیشتر موارد کمتر از 10 کارشناس در دسترس قرار دارند- این رویکردی متعارف در حل مسائل تصمیم گیری چند معیاره است. در نهایت، 12 نفر از خبرگان به عنوان پاسخ دهنده انتخاب شدند. خبرگان تحقیق، متخصصان حوزه منابع انسانی و رفتاری، عضو هئیت علمی گروه مدیریت و یا دارای سمت مدیریت منابع انسانی در سازمان های واقع در استان تهران می باشد. نمونه گیری پژوهش از نوع غیر احتمالی و گلوله برفی می باشد. روایی پرسش نامه با استفاده از نظرات خبرگان تایید و پایایی آن طبق نرخ ناسازگاری حاصل از مقایسات زوجی عدد 089765/0 به دست آمد و با توجه به اینکه کمتر از 1/0  است، قابل قبول می باشد. بعد از غربال سازی با تکنیک دلفی فازی، 23 عامل طبق نظر خبرگان جهت اولویت بندی مورد پذیرش قرار گرفتند. در نهایت براساس اوزان به دست آمده با روش AHP فازی و با استفاده از تکنیک ARAS عوامل انتخاب شده اولویت بندی گردید. طبق نتایج تحقیق، ترس مدیران از بازخورهای منفی، نبود مدیران انگیزاننده و عوامل محیطی- فرهنگی، مفاهیم مرتبط با روان شناسی و تصور از ناتوانی مدیر در انجام کار بیشترین اولویت را داشتند.

سرمایه گذاری در آموزش های ضمن خدمت اقدام پژوهی تا مادامی که معلمان آموخته ها را به کلاس درس منتقل نکنند، منطقی نیست. سیاستگزاران و پژوهشگران معتقدند که انتقال آموزش زمانی اتفاق می افتد که معلمان انگیزش لازم برای انتقال را داشته باشند. بر این اساس در پژوهش حاضر انگیزش انتقال آموزش های ضمن خدمت اقدام پژوهی بر اساس الگوی ججن فورتنر و همکاران (2010)، در نمونه ای مرکب از 235 معلم آزمون شده است. داده ها با استفاده از دو پرسشنامه روا و پایا گردآوری و با استفاده از آزمون تی تک نمونه ای و الگویابی معادلات ساختاری تحلیل شده است. نتایج نشان داد که وضع موجود متغیرهای انگیزش انتقال بطور معناداری در سطح مطلوب قرار ندارد. همچنین نتایج آزمون الگوی پژوهش حاکی از برازش قابل قبول آن با داده ها دارد. در این الگو اثر مستقیم «انگیزش خود مختار» و «انگیزش کنترل شده» بر «قصد انتقال» و اثر مستقیم «قصد انتقال» بر «انتقال آموزش» مثبت و معنادار محاسبه شده است. این پژوهش ضمن تأکید بر اهمیت انگیزش معلمان به انتقال آموزش های ضمن خدمت اقدام پژوهی، مدیران مدارس را به عنوان عاملی مؤثر در تقویت و تحریک این متغیر در مدارس مخاطب قرار می دهد.

یکی از مسائل اصلی سازمان های دولتی در ایران، فقدان درک روشنی از تعریف استعداد است. تعریف و شناسایی گونه های استعداد ، از نیازمندی های اصلی جهت طراحی سیستم مدیریت استعداد به شمار می رود. هدف اصلی پژوهش حاضر، فهم شناسی مفهوم استعداد از نگاه مدیران و کارشناسان خبره سازمان های دولتی ایران است که بتواند دامنه گسترده مشخصه های استعدادها را در طبقه های مجزا دسته بندی کند. در این پژوهش، با بکارگیری روش پژوهشی شبکه خزانه، از مزیت راهبردهای کیفی و کمّی همزمان استفاده شده و جامعه آماری پژوهش بر اساس 14 مصاحبه با مدیران و کارشناسان خبره دولتی صورت گرفته است. در این پژوهش، با استفاده از مصاحبه ساختاریافته، ادراک های مشارکت کنندگان نسبت به موضوع استعداد استخراج شده است و محتوای هر شبکه خزانه در قالب سازه های شخصی دوقطبی به وجود آمده است. این شبکه ها مبنای تحلیل محتوا قرار گرفته اند. پس از ترسیم شبکه خزانه جمعی و تحلیل های آماری، نتایج نشان می دهد که این مفهوم را در قالب یک منظومه در سه بُعد قابلیت ها، تجربه و قدرت مذاکره، انگیزش و 13 سازۀ هوش منطقی بالا، قدرت حل مسئله، دانش زیاد، یادگیری بالا، قدرت بالای تحلیل گری، مهارت بالا، تخصص قوی، شایستگی حرفه ای، ارتباط قوی، تجربه کاری، اشتیاق، استمرار موفقیت و انگیزه بالا نشان داده است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی رفتار شهروندی فردی در رابطه میان خوش بینی تحصیلی معلمان و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش معلمان زن مناطق آموزش و پرورش شهر کرج بوده اند که از میان آنها تعداد 113 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. داده ها با تکمیل پرسشنامه خوش بینی تحصیلی معلم بییِرد و همکاران (2010) و پرسشنامه رفتار شهروندی فردی شوابسکی (2014) گردآوری شده اند. پیشرفت تحصیلی براساس نمرات دروس ریاضی و علوم دانش آموزان پایه سوم راهنمایی در سال تحصیلی 94-1393 مورد اندازه گیری قرار گرفت. پس از بررسی پایایی، روایی سازه پرسشنامه و الگوی اندازه گیری از طریق تحلیل عامل تأییدی تأیید شده است. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته و پس از آن در بخش الگوی معادله ساختاری اثرات مستقیم و غیر مستقیم خوش بینی تحصیلی معلم و متغیر میانجی بر پیشرفت تحصیلی در قالب الگوی مفروض تحلیل شده اند. نتایج پژوهش نشان داد که در الگوی مفروض، خوش بینی تحصیلی به صورت غیرمستقیم از طریق رفتار شهروندی فردی بر پیشرفت تحصیلی تاثیر دارد و همچنین رفتار شهروندی فردی اثر مستقیم و معناداری بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دارد.

زمینه و هدف: یکی از دغدغه های اصلی مدیران سازمان ها در هزاره سوم بهروزی سازمانی است. دانشگاه ها از یک سو سازمان محسوب شده اند و از سویی تأثیر شگرفی در حیات اجتماعی بشر امروز داشته اند. مطالعه حاضر در زمینه مدیریت و هدف اصلی آن تبیین پدیده بهروزی سازمانی در دانشگاه فرهنگیان و بیان ابعاد آن بوده است. این پژوهش براساس تجربه حرفه ای مسئولان واحدهای این دانشگاه به منظور ایجاد یک چهارچوب مفهومی، بومی سازی شده است. مواد و روش: روش پژوهشگر در این بخش از پژوهش، روش کیفی با استفاده از راهبرد پدیدارنگاری بوده است. مشارکت کنندگان شامل 32 نفر از مسئولان زن و مرد از میان روسا و معاونان واحدهای این دانشگاه بوده اند که از طریق نمونه گیری هدفمند تا رسیدن به اشباع نظری انتخاب شده اند. داده ها با استفاده از مصاحبه جمع آوری شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد که در وضعیت موجود، مقوله های بهروزی سازمانی در ابعاد عینی و ذهنی و نیز روانی، فیزیکی، مالی و اجتماعی و در این دانشگاه مورد توجه جدی قرار نگرفته است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که در مقایسه با سایر پژوهش ها، باید بعد مدیریت را به ابعاد بهروزی سازمانی افزود و همچنین از منظر عناصر اصلی دانشگاه (هیئت علمی، کارکنان و دانشجویان)، بعد روانی نسبت به سایر ابعاد، اولویت اساسی داشته است.

متناسب با محیط های پویایی که سازمان ها با آن روبه رو هستند، باید همواره برای بقاء خود و بالتبع بقاء کارکنان خویش تلاش نمایند. شرط لازم برای تحقق این مهم در ارتباط با میزان انعطاف پذیری و انطباق با شرایط محقق شده می باشد. هدف اصلی این تحقیق طراحی و تبیین الگوی شایستگی در راستای ابقای کارکنان در شرکت های خصوصی سازی شده در فضای رقابتی است. پژوهش حاضر از نظر هدف توسعه ای - کاربردی بوده و از لحاظ ماهیت از دستۀ پژوهش های کیفی است. جامعۀ آماری در بخش کیفی، خبره های بازاریابی و منابع انسانی است. خبرگان با روش نمونه گیری هدفمند و گلولۀ برفی شناسایی شدند که با توجه به کفایت داده ها، در مجموع با 20 خبره مصاحبه شد. روش تجزیه و تحلیل، تئوری داده بنیاد مبتنی بر رویکرد نظام مند بود. داده ها از طریق مصاحبۀ عمیق گردآوری شدند. نتایج بخش کیفی (داده بنیاد) موید آن بود که در شرایط علّی: تعیین جو حمایتی و توجه به سازمان یادگیرنده، در پدیدۀ اصلی: ویژگی های فردی، در شرایط مداخله گر: عوامل درون و برون سازمانی، در بستر حاکم: فرهنگ سازمانی و قوانین و مقررات و در رابطه با راهبرد اصلی: اقدامات مدیریت منابع انسانی و رهبران شایسته محور و مهارت های منابع انسانی شناسایی شدند.پیامد اصلی این مدل نیز ابقای منابع انسانی است.

وجود اخلاق در آموزش وپرورش باعث رشد، تعالی و بالندگی آموزش وپرورش و به تبع آن کل کشور می شود. پژوهش حاضر با استفاده از رویکردهای آمیخته اکتشافی به شناسایی ابعاد و نشانگان تشکیل دهنده اخلاق حرفه ای معلمان و رعایت آن می پردازد. داده های کیفی با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته از 16 نفر مطلعان کلیدی و دارای تجربه زیسته در حوزه اخلاق حرفه ای معلمان که از طریق نمونه گیری هدفمند و روش گلوله برفی شناسایی شده بودند گردآوری شد. یافته های کیفی با استفاده از روش های کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شد. نتایج به دست آمده نشان دادند، اخلاق حرفه ای معلمان دارای هشت مؤلفه اساسی است که عبارت اند از: معنویت؛ شخصیت؛ خودشناسی؛ مسئولیت اخلاقی در قبال دانش آموزان؛ مسئولیت اخلاقی در قبال اولیا و سرپرستان؛ مسئولیت اخلاقی در قبال حرفه و همکاران؛ مسئولیت اخلاقی در قبال سازمان و اداره؛ و مسئولیت اجتماعی. بر اساس این یافته ها پرسش نامه بخش کمی تدوین گردید و بین 387 نفر از معلمان آموزش وپرورش شهر تهران که به روش خوشه ای چندمرحله انتخاب شده بودند توزیع شد. نتایج حاصل از بخش کمی نشان دارد، معلمان شهر تهران معتقدند مسئولیت اخلاقی در قبال اولیا بیشتر از دیگر مؤلفه ها، و مسئولیت اخلاقی در قبال سازمان و اداره کمتر از دیگر مؤلفه ها رعایت می شود. لذا پیشنهاد می شود مسئولان آموزش وپرورش ضمن شناخت عوامل بی اعتمادی معلمان موجبات اعتماد ایشان را فراهم نمایند. همچنین تدوین و معرفی منشور اخلاق حرفه ای معلمان و احصا کدهای رفتاری ذیل این منشور و انعقاد میثاق نامه اخلاقی حرفه ای معلمان در ارتقا اخلاق حرفه ای معلمان مؤثر است.