حسین عباسیان

یکی از مشکلات عمده ای که در حال حاضر سازمان ها  به خصوص بخش های منابع انسانی با آن درگیرند، تمایل نداشتن کارکنان به مشارکت در بحث های سازمانی است. سکوت سازمانی، فرآیند سازمانی ناکارآمدی است که هزینه ها و تلاش های انجام شده را از بین می برد. هدف اصلی این پژوهش، کمک به سازمان ها جهت آشنایی با مهم ترین عوامل اثرگذار بر پدیده سکوت سازمانی و تلاش برای کاهش آن در سازمان  می باشد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش، توصیفی- پیمایشی    می باشد. به منظور دستیابی به هدف پیش رو در مطالعه حاضر، در گام اول با بررسی های جامع کتابخانه ای و ارزیابی مطالعات گذشته، 36 عامل موثر بر سکوت سازمانی استخراج گردید. به منظور جمع آوری آرای خبرگان برای پیاده سازی در تکنیک دلفی فازی، از پرسشنامه پنج مقیاسی لیکرت استفاده و عوامل موثر بر سکوت سازمانی غربال شد. در ادامه، پرسشنامه خبره سنجی برای تعیین وزن عوامل تهیه و در بین خبرگان توزیع گردید. سپس پرسشنامه دوم در قالب طیف لیکرت 5 گزینه ای در اختیار خبرگان قرار گرفت. پاسخ دهندگان به مسائل تصمیم گیری خبرگان، مدیران و اساتیدی هستند که در زمینه مورد بحث صاحب نظر می باشند. بنابراین افراد واجد شرایط ذاتاً محدود هستند و در بیشتر موارد کمتر از 10 کارشناس در دسترس قرار دارند- این رویکردی متعارف در حل مسائل تصمیم گیری چند معیاره است. در نهایت، 12 نفر از خبرگان به عنوان پاسخ دهنده انتخاب شدند. خبرگان تحقیق، متخصصان حوزه منابع انسانی و رفتاری، عضو هئیت علمی گروه مدیریت و یا دارای سمت مدیریت منابع انسانی در سازمان های واقع در استان تهران می باشد. نمونه گیری پژوهش از نوع غیر احتمالی و گلوله برفی می باشد. روایی پرسش نامه با استفاده از نظرات خبرگان تایید و پایایی آن طبق نرخ ناسازگاری حاصل از مقایسات زوجی عدد 089765/0 به دست آمد و با توجه به اینکه کمتر از 1/0  است، قابل قبول می باشد. بعد از غربال سازی با تکنیک دلفی فازی، 23 عامل طبق نظر خبرگان جهت اولویت بندی مورد پذیرش قرار گرفتند. در نهایت براساس اوزان به دست آمده با روش AHP فازی و با استفاده از تکنیک ARAS عوامل انتخاب شده اولویت بندی گردید. طبق نتایج تحقیق، ترس مدیران از بازخورهای منفی، نبود مدیران انگیزاننده و عوامل محیطی- فرهنگی، مفاهیم مرتبط با روان شناسی و تصور از ناتوانی مدیر در انجام کار بیشترین اولویت را داشتند.

یکی از مسائل اصلی سازمان های دولتی در ایران، فقدان درک روشنی از تعریف استعداد است. تعریف و شناسایی گونه های استعداد ، از نیازمندی های اصلی جهت طراحی سیستم مدیریت استعداد به شمار می رود. هدف اصلی پژوهش حاضر، فهم شناسی مفهوم استعداد از نگاه مدیران و کارشناسان خبره سازمان های دولتی ایران است که بتواند دامنه گسترده مشخصه های استعدادها را در طبقه های مجزا دسته بندی کند. در این پژوهش، با بکارگیری روش پژوهشی شبکه خزانه، از مزیت راهبردهای کیفی و کمّی همزمان استفاده شده و جامعه آماری پژوهش بر اساس 14 مصاحبه با مدیران و کارشناسان خبره دولتی صورت گرفته است. در این پژوهش، با استفاده از مصاحبه ساختاریافته، ادراک های مشارکت کنندگان نسبت به موضوع استعداد استخراج شده است و محتوای هر شبکه خزانه در قالب سازه های شخصی دوقطبی به وجود آمده است. این شبکه ها مبنای تحلیل محتوا قرار گرفته اند. پس از ترسیم شبکه خزانه جمعی و تحلیل های آماری، نتایج نشان می دهد که این مفهوم را در قالب یک منظومه در سه بُعد قابلیت ها، تجربه و قدرت مذاکره، انگیزش و 13 سازۀ هوش منطقی بالا، قدرت حل مسئله، دانش زیاد، یادگیری بالا، قدرت بالای تحلیل گری، مهارت بالا، تخصص قوی، شایستگی حرفه ای، ارتباط قوی، تجربه کاری، اشتیاق، استمرار موفقیت و انگیزه بالا نشان داده است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی رفتار شهروندی فردی در رابطه میان خوش بینی تحصیلی معلمان و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش معلمان زن مناطق آموزش و پرورش شهر کرج بوده اند که از میان آنها تعداد 113 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. داده ها با تکمیل پرسشنامه خوش بینی تحصیلی معلم بییِرد و همکاران (2010) و پرسشنامه رفتار شهروندی فردی شوابسکی (2014) گردآوری شده اند. پیشرفت تحصیلی براساس نمرات دروس ریاضی و علوم دانش آموزان پایه سوم راهنمایی در سال تحصیلی 94-1393 مورد اندازه گیری قرار گرفت. پس از بررسی پایایی، روایی سازه پرسشنامه و الگوی اندازه گیری از طریق تحلیل عامل تأییدی تأیید شده است. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته و پس از آن در بخش الگوی معادله ساختاری اثرات مستقیم و غیر مستقیم خوش بینی تحصیلی معلم و متغیر میانجی بر پیشرفت تحصیلی در قالب الگوی مفروض تحلیل شده اند. نتایج پژوهش نشان داد که در الگوی مفروض، خوش بینی تحصیلی به صورت غیرمستقیم از طریق رفتار شهروندی فردی بر پیشرفت تحصیلی تاثیر دارد و همچنین رفتار شهروندی فردی اثر مستقیم و معناداری بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دارد.

زمینه و هدف: یکی از دغدغه های اصلی مدیران سازمان ها در هزاره سوم بهروزی سازمانی است. دانشگاه ها از یک سو سازمان محسوب شده اند و از سویی تأثیر شگرفی در حیات اجتماعی بشر امروز داشته اند. مطالعه حاضر در زمینه مدیریت و هدف اصلی آن تبیین پدیده بهروزی سازمانی در دانشگاه فرهنگیان و بیان ابعاد آن بوده است. این پژوهش براساس تجربه حرفه ای مسئولان واحدهای این دانشگاه به منظور ایجاد یک چهارچوب مفهومی، بومی سازی شده است. مواد و روش: روش پژوهشگر در این بخش از پژوهش، روش کیفی با استفاده از راهبرد پدیدارنگاری بوده است. مشارکت کنندگان شامل 32 نفر از مسئولان زن و مرد از میان روسا و معاونان واحدهای این دانشگاه بوده اند که از طریق نمونه گیری هدفمند تا رسیدن به اشباع نظری انتخاب شده اند. داده ها با استفاده از مصاحبه جمع آوری شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد که در وضعیت موجود، مقوله های بهروزی سازمانی در ابعاد عینی و ذهنی و نیز روانی، فیزیکی، مالی و اجتماعی و در این دانشگاه مورد توجه جدی قرار نگرفته است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که در مقایسه با سایر پژوهش ها، باید بعد مدیریت را به ابعاد بهروزی سازمانی افزود و همچنین از منظر عناصر اصلی دانشگاه (هیئت علمی، کارکنان و دانشجویان)، بعد روانی نسبت به سایر ابعاد، اولویت اساسی داشته است.

متناسب با محیط های پویایی که سازمان ها با آن روبه رو هستند، باید همواره برای بقاء خود و بالتبع بقاء کارکنان خویش تلاش نمایند. شرط لازم برای تحقق این مهم در ارتباط با میزان انعطاف پذیری و انطباق با شرایط محقق شده می باشد. هدف اصلی این تحقیق طراحی و تبیین الگوی شایستگی در راستای ابقای کارکنان در شرکت های خصوصی سازی شده در فضای رقابتی است. پژوهش حاضر از نظر هدف توسعه ای - کاربردی بوده و از لحاظ ماهیت از دستۀ پژوهش های کیفی است. جامعۀ آماری در بخش کیفی، خبره های بازاریابی و منابع انسانی است. خبرگان با روش نمونه گیری هدفمند و گلولۀ برفی شناسایی شدند که با توجه به کفایت داده ها، در مجموع با 20 خبره مصاحبه شد. روش تجزیه و تحلیل، تئوری داده بنیاد مبتنی بر رویکرد نظام مند بود. داده ها از طریق مصاحبۀ عمیق گردآوری شدند. نتایج بخش کیفی (داده بنیاد) موید آن بود که در شرایط علّی: تعیین جو حمایتی و توجه به سازمان یادگیرنده، در پدیدۀ اصلی: ویژگی های فردی، در شرایط مداخله گر: عوامل درون و برون سازمانی، در بستر حاکم: فرهنگ سازمانی و قوانین و مقررات و در رابطه با راهبرد اصلی: اقدامات مدیریت منابع انسانی و رهبران شایسته محور و مهارت های منابع انسانی شناسایی شدند.پیامد اصلی این مدل نیز ابقای منابع انسانی است.

وجود اخلاق در آموزش وپرورش باعث رشد، تعالی و بالندگی آموزش وپرورش و به تبع آن کل کشور می شود. پژوهش حاضر با استفاده از رویکردهای آمیخته اکتشافی به شناسایی ابعاد و نشانگان تشکیل دهنده اخلاق حرفه ای معلمان و رعایت آن می پردازد. داده های کیفی با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته از 16 نفر مطلعان کلیدی و دارای تجربه زیسته در حوزه اخلاق حرفه ای معلمان که از طریق نمونه گیری هدفمند و روش گلوله برفی شناسایی شده بودند گردآوری شد. یافته های کیفی با استفاده از روش های کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شد. نتایج به دست آمده نشان دادند، اخلاق حرفه ای معلمان دارای هشت مؤلفه اساسی است که عبارت اند از: معنویت؛ شخصیت؛ خودشناسی؛ مسئولیت اخلاقی در قبال دانش آموزان؛ مسئولیت اخلاقی در قبال اولیا و سرپرستان؛ مسئولیت اخلاقی در قبال حرفه و همکاران؛ مسئولیت اخلاقی در قبال سازمان و اداره؛ و مسئولیت اجتماعی. بر اساس این یافته ها پرسش نامه بخش کمی تدوین گردید و بین 387 نفر از معلمان آموزش وپرورش شهر تهران که به روش خوشه ای چندمرحله انتخاب شده بودند توزیع شد. نتایج حاصل از بخش کمی نشان دارد، معلمان شهر تهران معتقدند مسئولیت اخلاقی در قبال اولیا بیشتر از دیگر مؤلفه ها، و مسئولیت اخلاقی در قبال سازمان و اداره کمتر از دیگر مؤلفه ها رعایت می شود. لذا پیشنهاد می شود مسئولان آموزش وپرورش ضمن شناخت عوامل بی اعتمادی معلمان موجبات اعتماد ایشان را فراهم نمایند. همچنین تدوین و معرفی منشور اخلاق حرفه ای معلمان و احصا کدهای رفتاری ذیل این منشور و انعقاد میثاق نامه اخلاقی حرفه ای معلمان در ارتقا اخلاق حرفه ای معلمان مؤثر است.

پژوهش حاضر با هدف ترکیب کمی نتایج پژوهش های انجام شده در حوزه رابطه بین رهبری تحولی مدرسه و رفتار شهروند سازمانی معلمان در ایران انجام گرفت. از روش فرا تحلیل برای انجام پژوهش و برای تحلیل داده ها از نرم افزار CMA نسخه 2، استفاده شد. جامعه آماری پژوهش، پایان نامه های مقطع کارشناسی ارشد و مقطع دکترا که در دانشگاه های دولتی انجام شده اند و همچنین، مقالات چاپ شده در مجلات علمی پژوهشی داخل کشور بود. بر اساس معیارهای ورود و خروج مطالعات، اندازه اثرهای 5 پایان نامه کارشناسی ارشد و 3 مقاله علمی پژوهشی با استفاده از مدل تصادفی مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج فراتحلیل نشان داد، اندازه اثر ترکیبی پژوهش های مورد بررسی 44/0 محاسبه گردید. مقدار اندازه اثر ترکیبی پژوهش ها بر اساس شاخص کوهن متوسط محاسبه شد. شواهد این فراتحلیل در ارتباط با مبانی نظری و تجربی پژوهش های گذشته نشانگر رابطه بین رهبری تحولی مدرسه و رفتار شهروند سازمانی معلمان بود. لذا با توجه به نتایج می توان گفت برای رسیدن به اهداف آموزشی در مدرسه و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان توجه به سبک رهبری مدیران ضروری به نظر می رسد.

هدف این پژوهش، شناسایی، طراحی و آزمون الگوی پیشایندهای جامعه یادگیرنده حرفه ای مدارس ابتدائی به شیوه پژوهش آمیخته است. در بخش کیفی، 26 نفر از استادان و دانشجویان دکتری یا فارغ التحصیلان دکتری رشته مدیریت آموزشی، مدیران، معاونان آموزشی و معلمان موفق مدارس ابتدایی شهرستان های استان تهران به روش نمونه گیری نظری هدفمند با راهبرد تغییرات بیشینه تا رسیدن به اشباع نظری انتخاب شدند. داده ها با مصاحبه های نیمه ساختاریافته و عمیق گردآوری و به روش تحلیل محتوای استقرایی با کدگذاری در سه سطح باز، محوری و انتخابی بررسی شدند. روایی صوری و محتوایی آن را 8 نفر از استادان تأیید کرده اند. برای تعیین پایایی، توافق بین دو کدگذار (توافق درون موضوعی) استفاده شده است. پیشایندها در پنج بُعد با43 نشانگر شامل رهبری آموزشی  (12 نشانگر)، فرهنگ سازمانی (13 نشانگر)، یادگیری مشارکتی (12 نشانگر) و ساختار سازمانی ( 6 نشانگر) با الگوی ارتباطی در مدل مفهومی خاصی شناسایی شدند. بخش کمّی نیز شامل 481نفر معلم ابتدائی از طریق نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای از مدارس ابتدایی مناطق بیست ویک گانه شهرستان های استان تهران با استفاده از جدول کرجسی و مورگان انتخاب و داده ها به کمک پرسشنامه محقق ساخته با روایی همگرا بالای 50/0 و پایایی ترکیبی بالای 70/0  جمع آوری شدند. تحلیل داده های کمّی با روش تحلیل عاملی تأییدی مرتبه اول و دوم از طریق نرم افزار Smart- PLS، نشان دهنده دقت لازم نشانگرها برای اندازه گیری سازه هاست. نتایج   به دست آمده از سه شاخص ضرایب مسیر، ضرایب تعیین و ارتباط پیش بین؛ مدل مفهومی ارائه شده را تأیید می کنند.

مقدمه: مؤسسه و مراکز علمی کاربردی هلال احمر برای آمادگی در مواجهه با عدم قطعیت های تأثیرگذار در زمینه حوادث و سوانح کشور، باید الگویی برای توسعه سرلوحه خود قرار دهند از این رو هدف این مقاله ارائه الگوی توسعه آنها می باشد. روش: پژوهش حاضر آمیخته، توصیفی وکاربردی است. در بخش کیفی پژوهش (بخش اول)، 24نفر از نخبگان علمی کاربردی و آینده نگاری و توسعه آموزش عالی به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و با آن ها مصاحبه شد، الگوی اولیه توسعه از مصاحبه ها حاصل شد. ابزار پرسشنامه با 84 گویه برای اعتبارسنجی الگو تهیه شد. آلفای کرونباخ تمامی مؤلفه ها بالاتر از 7/0 شد که بیانگر هماهنگی درونی گویه ها و پایایی قابل قبول پرسشنامه بود. جامعه آماری بخش کمی پژوهش (بخش دوم) 2071 نفر بود که 325 نفر بر اساس جدول مورگان و به وسیله نمونه گیری تصادفی طبقه ای از میان رؤسای مراکز علمی کاربردی هلال احمر استان ها (به نسبت مدرسان هر مرکز)، مدیران گروه و اعضای هیأت علمی و اساتید مدعو مؤسسه انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده ها با رویکرد تحلیل عاملی تأییدی با کاربرد نرم افزار لیزرل انجام گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که بار عاملی استاندارد برای سنجش قدرت رابطه بین عامل های، آموزش و پژوهش کاربردی، اشتغال و کارآفرینی، برنامه ریزی با رویکرد آینده نگاری، آمایش سرزمین، مالی و بودجه و نیز تناسب زیرساخت ها، با گویه ها در تمامی موارد بزرگ تر از 3/0 بود و آماره t نیز در سطح اطمینان 5 درصد مقداری بزرگ تر از 96/1 بود. نتیجه گیری: به منظور ارائه الگویی بهینه برای توسعه مؤسسه و مراکز جمعیت هلال احمر ضروریست شش مؤلفه آموزش و پژوهش کاربردی، اشتغال و کارآفرینی، برنامه ریزی با رویکرد آینده نگاری، آمایش سرزمین، بحث مالی و بودجه و تناسب زیرساخت های توسعه نسبت به سایر مؤلفه ها در اولویت قرار گیرند.

هدف این مطالعه تبیین نقش ساختار توانمندساز مدرسه با میانجی گری خوشبینی تحصیلی معلمان بر اثربخشی مدرسه می باشد. به منظور اجرای این پژوهش از مدارس ابتدائی پسرانه دولتی منطقه یازده شهر تهران، نمونه ای متشکل از 172 معلم با کاربست نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده ها از سه پرسشنامه ساختار توانمندساز مدرسه هوی (2003)، خوشبینی تحصیلی معلمان بیرد و همکاران (2010) و اثربخشی مدرسه هوی (2009) استفاده شد. به منظور تحلیل داده ها نیز از روش آماری تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که: 1) ساختار توانمندساز مدرسه اثر مستقیم معناداری بر خوشبینی تحصیلی معلمان (27/0=β) دارد. 2) خوشبینی تحصیلی معلمان اثر مسستقیم معناداری بر اثربخشی مدرسه (46/0=β) دارد. 3) ساختار توانمندساز مدرسه اثر مستقیم معناداری بر اثربخشی مدرسه (17/0=β) دارد. 4) تأثیر ساختار توانمندساز بر اثربخشی مدرسه به صورت غیر مستقیم و از طریق خوشبینی تحصیلی معلمان معنادار (12/0=β) است. 5) مدل مفهومی ارائه شده از برازش مطلوبی برخوردار است.

یکی از مسائل اصلی سازمان های دولتی و غیردولتی در کشور ما فقدان فرایندی منسجم از مدیریت استعدادها است. هدف اصلی تحقیق حاضر فهم شناختی مفهوم مدیریت استعداد از نگاه مدیران و کارشناسان خبره سازمان های دولتی ایران است. در این پژوهش از مزیت روش کیفی و کمی بطور همزمان استفاده شده و جامعه آماری پژوهش مدیران و کارشناسان خبره دولتی است. در پژوهش حاضر از طریق مصاحبه ساختار یافته، ادراکات مشارکت کنندگان نسبت به موضوع مدیریت استعداد استخراج و براساس شبکه خزانه دسته بندی و مبنای تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از تحلیل، این مفهوم را در قالب یک منظومه در دو بعد انحصاری- خاص و نگاه به داخل و هشت سازه، فرآیند قابل اعتماد برای شناسایی افراد با استعداد، خزانه ای از افراد با استعداد، فرصت توسعه برای افراد با استعداد، افراد خاص برای پست های خاص، انحصاری، تسهیل مسیر شغلی برای افراد کلیدی، ارزیابی هدفمند افراد کلیدی و تامین استعدادها در داخل سازمان نشان داده است.

هدف تحقیق حاضر، طراحی مدل برند سازی کارفرما در سازمان های عمومی غیردولتی است. این پژوهش از دید روش از انواع پژوهش های ترکیبی (کیفی و کمی)، از منظر هدف کاربردی و به لحاظ شیوه گردآوری اطلاعات، پیمایشی است. نتایج به دست آمده از فاز کیفی پژوهش به طراحی مدل مفهومی پیشنهادی برندینگ کارفرما در سازمان تأمین اجتماعی منجر شد و در فاز کمی اعتبارسنجی این مدل توسط خبرگان و گروه مرجع صورت گرفت. یافته های نهایی تحقیق با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری با کمک نرم افزار PLS  نشان داد که تمامی ابعاد عوامل زمینه ساز داخلی برندینگ کارفرما، عامل زمینه ساز خارجی برندینگ کارفرما و همچنین سازه های شناسایی شده در رابطه با پیامدهای داخلی و خارجی برندینگ کارفرما دارای معنی داری بالاتر از 58/2 در سطح خطای 01/0 و با بار عاملی مناسب هستند که نشان از تأیید مدل نهایی برندسازی کارفرما دارد.

پژوهش حاضر با هدف شناسایی ابعاد و شاخص های جامعه یادگیرنده حرفه ای پژوهش محور در مدرسه و تعیین الزامات ایجاد آن انجام شد. رویکرد پژوهش، رویکرد کیفی است که با استفاده از راهبرد پدیدارنگاری تنظیم شده است. مشارکت کنندگان در این مطالعه 25 نفر از افراد صاحب نظر بودند که از طریق نمونه گیری هدفمند و با استفاده از روش گلوله برفی تا مرز اشباع نظری انتخاب شدند. داده ها با استفاده از مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته جمع آوری شد و برای بررسی صحت یافته ها از روش بررسی توسط اعضا استفاده گردید. برای تعیین پایایی، روش پایایی توافق بین دو کدگذار (توافق درون موضوعی) به کار گرفته شد. روش تحلیل داده ها، تحلیل محتوای استقرایی با استفاده از کدگذاری در سه سطح باز، محوری و انتخابی بود. بر اساس نتایج به دست آمده شاخص های جامعه یادگیرنده حرفه ای در قالب پنج بعد ارزش ها و باورهای مشترک، معلم یادگیرنده حرفه ای، گفت وگوها و همکاری های حرفه ای، یادگیری جمعی و بالأخره ارتباطات و تعاملات و نشانگرهای مربوط به هر بعد تعیین گردید. همچنین استلزامات ایجاد جامعه یادگیرنده حرفه ای پژوهش محور در مدرسه نیز بر اساس نتایج حاصل از مصاحبه ها تبیین شد که برخی از آن ها عبارت اند از باور داشتن به نقش پژوهش و اهمیت آن در فرایند آموزش و یادگیری، تمرکز بر یادگیری جمعی، تقویت گفت وگوهای حرفه ای بین معلمان و کارکنان، تعامل حمایتی مدیر مدرسه، ، ارتباط مستمر با مراکز علمی و سایر مواردی که به تفصیل در ادامه آمده است.

هدف مطالعه حاضر، تبیین فرآیند آموزش و یادگیری پژوهش- محور بر اساس دانش حرفه ای افراد صاحب نظر در حوزه تعلیم و تربیت، به ویژه پژوهش، برای تعیین نشانگرهای فرآیند این نوع آموزش در مدارس است. در این پژوهش دو سؤال اساسی مطرح بوده است. سؤال اول، نشانگان آموزش و یادگیری پژوهش- محور کدام اند و در قالب چه ابعادی قابل تبیین هستند؟ سؤال دوم، براساس نشانگان و ابعاد شناسایی شده، چه مدلی را می توان ارائه نمود؟ رویکرد پژوهش، رویکرد کیفی است که با بهره گیری از راهبرد پدیدارنگاری تنظیم شده است. مشارکت کنندگان در این مطالعه 25 نفر از اعضای هیأت علمی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش، دانشگاه فرهنگیان، کارشناسان حوزه ستادی وزارت آموزش و پرورش، مدیران پژوهش سراهای دانش آموزی شهر تهران و معلمان موفق بودند که به شیوه نمونه گیری هدفمند و با روش گلوله برفی تا مرز اشباع نظری انتخاب شدند. داده ها از طریق مصاحبه عمیق و نیمه ساخت یافته گرد آوری شدند. برای تعیین روایی از مثلث سازی منابع داده ها برای غلبه بر سوگیریهای ذاتی ناشی از به کار گرفتن یک منبع در مطالعات استفاده شد. برای تعیین پایایی، روش پایایی توافق میان دو کدگذار به کارگرفته شد. روش تحلیل داده ها، تحلیل محتوای استقرایی با بهره گیری از کدگذاری در سه سطح باز، محوری و انتخابی بود. بر اساس نتایج به دست آمده چهار بعد برای آموزش و یادگیری پژوهش- محور تعیین شد: آموزش(تدریس) پژوهش- محور، یادگیری و تکالیف یادگیری پژوهش- محور، ارتباطات و دسترسیها و تشویق. هر یک از این ابعاد در بردارنده نشانگرهایی است که در پژوهش به تفصیل به آنها پرداخته شده است.

این مطالعه با هدف شناسایی نیازهای آموزشی والدین دانش آموزان دوره ابتدایی در حوزه سلامت جسمانی انجام شده است. روش پژوهش ترکیبی و از نوع اکتشافی و در بخش کیفی از نوع تحلیل محتوای کیفی استقرایی است. نمونه موردنظر از میان صاحب نظران و کارشناسان موضوعی با روش گلوله برفی و به صورت هدفمند انتخاب شده و ابزار در این مرحله مصاحبه باز بوده است که تا دستیابی به مرحله اشباع انجام شده است. در بخش کمّی، این مطالعه از نوع پیمایشی و از نظر هدف، از نوع پژوهش کاربردی است. درمجموع 300 مدیر، 1800 معلم و 3600 ولی دانش آموز از 10 استان نمونه این پژوهش بودند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته است که براساس نتایج حاصل از بخش کیفی طراحی و روایی آن کسب شده و پایایی پرسشنامه نیز 0/96 محاسبه و سپس میان نمونه آماری اجرا شده است. در این مطالعه ابعاد و نشانگرهای سلامت جسمانی شناسایی شده است. یافته ها نشان می دهند که پاسخگویان همه گویه ها، نشانگرها و ابعاد را در حد زیاد و خیلی زیاد مورد نیاز دانسته اند. اولویت بندی نیازها همچنین از دیدگاه مدیران و معلمان یکسان بوده است، اما میان نظرات مدیران و والدین و نظرات معلمان و والدین تفاوت معنادار وجود دارد. اولویت نیازها از دیدگاه هر سه گروه به ترتیب 1. نیازهای بهداشتی، 2. نیازهای تغذیه و 3. نیازهای مهارتهای حرکتی است.

هدف این پژوهش بررسی نقش مولفه های رفتار شهروند سازمانی گروهی در اثربخشی مدارس ابتدایی دخترانه تهران می باشد. در این پژوهش از روش پژوهش توصیفی( همبستگی ) استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه ی معلمان مدارس ابتدایی دخترانه منطقه 2 شهر تهران در سال تحصیلی 94-93 می باشد. از طریق جدول نمونه گیری حجم نمونه 395 نفر به روش تصادفی انتخاب شدند و پرسشنامه ها بین آنها توزیع گردید. ابزار این پژوهش پرسشنامه اثربخشی پارسونز(1967) و پرسشنامه رفتار شهروند سازمانی گروهی ویگوداگادوت و همکاران(2007) است. برای محاسبه پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. برای بررسی رابطه بین متغیرهای پژوهش از تحلیل همبستگی پیرسون و برای تبیین واریانس از تحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شده است. یافته ها نشان داد بین رفتار شهروند گروهی و اثربخشی مدرسه رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین متغیر رفتار شهروند سازمانی گروهی به میزان 7/52 درصداز واریانس اثربخشی مدرسه را تبیین می نماید.

کارآمدی گروهی نقشی تعیین کننده و مهم در کارآیی و اثربخشی مدرسه ایفا می کند. نتایج پژوهش های گذشته نشان می دهند که کارآمدی گروهی معلمان به گونه مستقیم و غیرمستقیم از متغیرهای زیادی نظیر رهبری تحولی مدیر، خودکارآمدی و فرهنگ مدرسه تاثیر می پذیرد. تاکنون پژوهشی تاثیر کلی ویژگی های مدرسه بر کارآمدی گروهی معلمان را بررسی نکرده است. هدف این پژوهش بررسی نقش ویژگی های اصلی مدرسه با عنوان انسجام مدرسه بر کارآمدی گروهی معلمان است. بدین منظور، از راه روش همبستگی (غیر آزمایشی) پرسش نامه های انسجام مدرسه و کارآمدی گروهی معلم با 120 معلم مقطع راهنمایی مدرسه دخترانه و پسرانه شهرستان کرج که به گونه تصادفی خوشه ای انتخاب شده بودند، تکمیل گردید. فرضیه پژوهش به وسیله ضریب همبستگی آزمون شده و به پرسش پژوهش از راه تحلیل رگرسیون گام به گام پاسخ داده شد. نتایج پژوهش نشان دادند که از میان ویژگی های اصلی مدرسه، تناسب برنامه با نیازها بیش ترین ارتباط را با کارآمدی گروهی معلمان داشته است. هم چنین، یافته های پژوهش نشان دادند که انسجام مدرسه رابطه ای مثبت و معنادار با کارآمدی گروهی معلمان دارند. از سوی دیگر، پاسخ پرسش پژوهش نشان داد 53 درصد از واریانس کارآمدی گروهی معلمان را ویژگی های اصلی مدرسه با عنوان انسجام مدرسه، تبیین می کند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی برازش مدل ارائه شده در زمینه رهبری مورد اعتماد و تعهد سازمانی کارکنان با میانجی گری متغیر عدالت سازمانی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر را تمام معلمان مدارس دبیرستان پسرانه آموزش و پرورش منطقه دو شهر قم تشکیل داده اند. از جامعه آماری یادشده، 300 نفر بر اساس نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده است. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه رهبری مورد اعتماد (آوولیو و همکاران، 2007)، پرسشنامه عدالت سازمانی نیهف و مورمن (1993) و پرسشنامه تعهد سازمانی آلن و مایر (1997) استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده های پژوهش، از مدل معادلات ساختاری، شاخص های برازش و ضرایب مسیر استفاده شد. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان می دهد رهبری مورد اعتماد بر تعهد سازمانی معلمان تأثیر مستقیم و معناداری دارد و عدالت سازمانی بر تعهد سازمانی معلمان تأثیر مستقیم و معناداری دارد؛ همچنین رهبری مورد اعتماد به صورت غیرمستقیم ازطریق عدالت سازمانی بر تعهد سازمانی معلمان تأثیر معناداری دارد؛ درنتیجه، مدل مفهومی ارائه شده از برازش آماری مناسبی برخوردار است؛ بدین معنا که مدل تبیین تعهد سازمانی بر اساس رهبری مورد اعتماد و عدالت سازمانی، با داده های تجربی برازش دارد.

فمینیسم اسلامی مفهوم و جریانی است که متأثر از جریان غربی فمینیسم در دهه های اخیر در کشورهای اسلامی، ازجمله ایران رواج یافته است؛ به گونه ای که بیشتر مدافعان حقوق زنان در این کشورها خود را فمینیست مسلمان معرفی می کنند و تلاش می نمایند با نگاهی جدید به آموزه های دینی و سنت های رایج، تفسیری خاص از آن را ترویج نمایند. مهم ترین مبانی فکری فمینیسم اسلامی عبارتند از: اومانیسم اسلامی، عدالت عرفی، تأکید بر مساوات، آزادی و فردگرایی، تقدم جامعه گرایی بر خانواده گرایی و تأکید بر مشارکت اجتماعی، تفکیک میان جنس و جنسیت، برابری حقوق زن و مرد. همچنین شاخصه هایی که جریان فمینیست مسلمان بر آن تأکید دارد، جداانگارى دین دارى و دین مدارى، نفی احکام ثابت و نگاه منفى به نقش زنان در خانواده است. آنچه بیش از هر چیز برای نظریه پردازان و طرف داران فمینیسم اسلامی حائز اهمیت بوده، این است که در ظاهر مواجهه و تقابل جدی با دین صورت نپذیرد. آنان با تمسک جستن به منابع دینی - ازجمله قرآن کریم و احادیث - در تلاش بودند تفاسیر عرف گرایانه و مدرنیستی از این منابع ارائه دهند. ازاین رو این نظریه پردازان بر لزوم به کارگیری شیوه های کلاسیک استنباط احکام شرعی، ازجمله «تفسیر» و «اجتهاد» در راستای احقاق حقوق زنان و ارائه تفاسیر «زنانه» و به دور از «رویکرد مردسالارانه» تأکید می ورزند. مقاله حاضر ضمن پرداختن به پیشینه تاریخی و عناصر و گروه های این جریان و مبانی فکری و شاخصه های آن، به نقدهای واردشده بر آن می پردازد.