حسن صائمی

مقدمه: سلامتی افراد محور توسعه جامعه است و دانشجویان بخش اعظمی از جامعه جوان ما را تشکیل میدهند. آنان به لحاظ مشکلات و استرس های متنوعی که در این دورَان متحمل میشوند، در معرض ابتلا به بسیاری از مشکلات روانی _ اجتماعی قرار دارند برای جلوگیری از این آسیب ها باید مهارت های زندگی در قالب برنامه درسی در آموزش عالی گنجانده شود. هدف از این مطالعه طراحیاهداف برنامه درسی مهارت های زندگی را برای دانشجویان دوره کارشناسی مراکز آموزش عالی ایران بود. روش کار: این مطالعه با رویکرد کیفی و روش تحلیل محتوا انجام شد. مشارکت کنندگان را 15 نفر صاحب نظر در زمینه مهارت های زندگی و 15 سند مکتوب شامل می شد. برای انتخاب افراد ازروش نمونه گیری هدفمند استفاده شد. داده ها از طریق مصاحبه های نیمه ساختار تا مرحله اشباع گردآوری و با نرم افزار MAXQDA طی سه مرحله کد گذاری باز ،محوری وگزینشی ،تجزیه و تحلیل شدند. نتایج: یافته های حاصل از این پژوهش شامل شامل 157کد اولیه بوده که در نهایت با ادغام کدهای اولیه57 کد مفهومی، 8 کد محوری و در 5کد گزینشی ارائه گردید؛ کد های گزینشی « توسعه اجتماعی،توسعه اقتصادی،تقویت مهارت های مربوط به زندگی پیشرفته،بهزیستی روانی،خودشکوفایی» برای عتصر هدف استخراج شد. نتیجه گیری: یافته ها نشان داد اهداف برنامه درسی مهارت های زندگی باید زمینه های اجتماعی ،اقتصادی وروانی را در بر گیرد.

در دهه های اخیرنحوه ی ارزش یابی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان توجّه ی بسیاری از مسؤلین، اولیا و متخصّصان را به خودجلب نموده است. پژوهش حاضر باهدف اکتشاف مبانی واصول ارزش یابی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره ی متوسّطه ی اوّل طراحی گردید. این مطالعه با رویکرد کیفی وروش تحلیل محتوا انجام شد. 20 مشارکت کننده به صورت هدفمند از بین متخصّصان برنامه ریزی درسی،کارشناسان حوزه ی ارزش یابی ادارات آموزش و پرورش و دبیران موفّق دوره ی متوسطه اوّل انتخاب شده و با سؤالات باز مورد مصاحبه نیمه ساختار یافته قرار گرفتند. اطّلاعات با روش تحلیل محتوا در سه گام کدگذاری باز، محوری و انتخابی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها حول دو محور مبانی شامل 93 کد اوّلیه درکدگذاری باز و 8 دسته در کدگذاری محوری براساس شباهت موضوعی و در مرحله ی کدگذاری انتخابی،مبانی فلسفی و مبانی علمی به عنوان متغیّر مرکزی یا اصلی ؛و محوراصول شامل 68کد اوّلیه درکدگذاری باز و 8دسته در کدگذاری محوری براساس شباهت موضوعی و در مرحله ی کدگذاری انتخابی توجّه به فرآیندها،ابزارها و همه جانبه نگری به عنوان متغیّر مرکزی یا اصلی استخراج شدند. براساس یافته های این مطالعه، ارزش یابی پیشرفت تحصیلی دوره ی متوسّطه ی اوّل کشورما با چالش زیادی به ویژه در مبانی واصول روبرو است؛که ضرورت این مورد کاملاٌ به چشم می خورد و رفع این چالش ها با آگاهی دبیران از مبانی و اصول ارزش یابی پیشرفت تحصیلی امکان پذیراست.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین یادگیری خودتنظیم و مسئولیت پذیری با فرسودگی تحصیلی دانش آموزان دختر دبیرستانهای شرق گلستان بود. برای رسیدن به این هدف تعداد 295 نفر از دانش آموزان دبیرستانهای شرق گلستان به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند و پرسشنامه راهبردهای انگیزشی برای یادگیری (MSLQ) پینتریج و دی گروت (1990)، مقیاس مسئولیت پذیری پرسشنامه روانشناختی کالیفرنیا (CPI) و مقیاس فرسودگی تحصیلی بروسو (1983) را تکمیل نمودند و داده ها با ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان می دهد که بین یادگیری خودتنظیم و فرسودگی تحصیلی دانش آموزان رابطه وجود دارد. بین مسئولیت پذیری و فرسودگی تحصیلی دانش آموزان رابطه معنادار وجود دارد. بین یادگیری خودتنظیم و مسئولیت پذیری دانش آموزان رابطه وجو د دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان می دهد که مؤلفه های اضطراب امتحان و خودتنظیمی در پیش بینی فرسودگی تحصیلی دانش آموزان نقش معنادار دارد و حدود 53 درصد واریانس فرسودگی تحصیلی را تبیین می کند. همچنین، مسئولیت پذیری در پیش بینی فرسودگی تحصیلی دانش آموزان نقش معنادار دارد و حدود 16 درصد فرسودگی تحصیلی را تبیین می کند. بنابراین، شاید بتوان با آموزش یادگیری خودتنظیم و مسئولیت پذیری به کاهش فرسودگی تحصیلی کمک کرد.

اهداف: گرایش و توجه دانشگاه ها به استفاده از قابلیت های شبکه های اجتماعی و انتخاب آنها به عنوان مکانیزم ارتباطی برای پیشبرد توان آموزشی و پژوهشی، استفاده از آنها را برای توسعه آموزش و دانش، به ضرورتی انکارناپذیر تبدیل کرده است. این مطالعه با هدف طراحی الگوی به کارگیری شبکه اجتماعی در آموزش و بهسازی اساتید انجام شد. روش ها: پژوهش حاضر در چارچوب رویکرد کیفی و با استفاده از روش پژوهش ""نظریه زمینه ای"" انجام شد. برای تحلیل داده های پژوهش از سه روش کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده شد. داده های مورد نیاز با ""بررسی اسناد"" و ""مصاحبه"" جمع آوری شد. 3 جلد کتاب و 11 عنوان مقاله به صورت هدفمند انتخاب شد و مورد مطالعه قرار گرفت و با 18 نفر مصاحبه نیمه ساختاریافته ای انجام شد. هر مصاحبه به طور متوسط 60 دقیقه به طول انجامید. مطالعه اسناد و انجام مصاحبه ها براساس اشباع اطلاعاتی پژوهشگر انجام شد. یافته ها: در بخش اسناد 24 مفهوم و در بخش مصاحبه ها 71 مفهوم یادداشت برداری شد و سپس براساس تشابهات با کدبندی اولیه و متمرکز، کدهایی به موارد مشابه اختصاص پیدا کرد و تبدیل به 10 مقوله ای شدند که هدف اصلی پژوهش بودند. نتیجه گیری: الگوی برنامه ریزی درسی مبتنی بر شبکه اجتماعی در آموزش دارای راهبردهای آموزش تفکر منطقی ، آموزش شیوه های تعامل پیچیده و آموزش مهارت های فنی به اساتید برای یادگیری موثر است.