محمد خدابخشی

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر جهت گیری فناوری بر عملکرد صادراتی با تأکید بر نقش میانجی استراتژی های نوآوری (اکتشافی و بهره بردارانه) و تعدیل گر مسئولیت اجتماعی شرکت های صادرکننده محصولات شوینده انجام شده است. روش شناسی پژوهش: این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش اجرا و نحوه گردآوری داده ها، توصیفی - همبستگی و از شاخه معدل سازی معادلات ساختاری است. جامعه آماری پژوهش شامل تولید کنندگان و صادر کنندگان محصولات شوینده و بهداشتی در ایران بوده است. برای گردآوری داده ها، از پرسشنامه با سؤالات بسته مشتمل بر 22 گویه استفاده گردید. روایی پرسشنامه با تکنیک تحلیل عاملی تأییدی و پایایی آن نیز با روش ضریب آلفای کرونباخ مورد بررسی و تأیید قرار گرفت. جهت تحلیل داده ها از رویکرد معادلات ساختاری  و نرم افزار Amos استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که جهت دهی فناوری از طریق نقش میانجی نوآوری بر عملکرد صادراتی صادرکننده محصولات شوینده بر عملکرد صادراتی اثر دارند. با نوآوری بهره بردارانه  و نوآوری اکتشافی در شرکت های صادر کننده محصولات شوینده دارای رابطه مستقیم است. همچنین  مسئولیت اجتماعی بر رابطه جهت دهی فناوری انواع نوآوری (بهره بردارانه  و اکتشافی) اثر تعدیل گری مثبت دارد به عبارت بهتر در سطوح بالای آن، جهت دهی فناوری و انواع نوآوری دارای رابطه دوطرفه قوی تری بودند. اصالت/ارزش افزوده علمی: راهبردهای جهت گیری از طریق استراتژی های نوآوری اکتشافی و بهره بردارانه موجب بهبود عملکرد صادراتی می شوند. بر این اساس صادر کنندگان محصولات شوینده و بهداشتی برای موفقیت بیشتر در صادرات، ضمن استفاده از فناوری های در سطح بالا، باید بر دو استراتژی نوآوری اکتشافی (توسعه دانش جدید)  و بهره بردارانه (پالایش دانش موجود) تأکید بیشتری داشته باشند.

امروزه تدوین قواعد اخلاقی برای حرفه های مختلف به ضرورتی اجتناب ناپذیر در سراسر دنیا تبدیل شده است. در این میان، پژوهشگران بسیاری به اخلاق کسب و کار به منزله یکی از مهم ترین حوزه های اخلاق حرفه ای توجه کرده اند. این پژوهش با هدف بررسی عوامل مؤثر بر نگرش اخلاقی به کسب و کار میان نمونه خاصی از جامعه (دانشجویان دختر) انجام شده است. روش پژوهش از نوع توصیفی و چگونگی گردآوری داده ها از نوع پیمایشی است. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه استفاده شده و نمونه مطالعه شده شامل 134 نفر از جامعه دانشجویان دختر دانشگاه شهید بهشتی تهران است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای  SPSSو  PLSاستفاده شده است. نتایج نشان می دهند عوامل پایبندی اخلاقی، بر نگرش اخلاقی به کسب و کار مؤثرند. ضمن اینکه از میان 5 متغیر تعدیلگر سن، تأهل، مدرک تحصیلی، رشته تحصیلی و تجربه کاری، تنها تأهل، مدرک تحصیلی و رشته تحصیلی، تأثیر عوامل پایبندی اخلاقی بر نگرش اخلاقی به کسب و کار را تعدیل می کنند.

در عصر حاضر، اهمیت و جایگاه منابع انسانی به عنوان یک مزیت رقابتی در سازمان ها شناخته شده است؛ از این رو، سازمان ها در تلاش اند تا مدیران و کارکنانی شایسته و توانمند را انتخاب و جذب کنند. شناسایی دقیق معیارهای شایستگی و تدوین الگو های آن، از الزامات فرایند شایسته سالاری است. صاحب نظران مدیریت تاکنون الگوهای شایستگی متعددی ارائه کرده اند؛ اما با توجه به تفاوت های اساسی و زیربنایی دیدگاه مدیریت اسلامی با مدیریت غربی ، ضرورت دارد معیارهای شایستگی مورد نظر اسلام با رویکرد اهداف متعالی اسلام و حکومت اسلامی برشماری و ارائه شوند. تاکنون چندین پژوهش درباره جایگاه شایسته سالاری در اسلام و تدوین الگوهای شایستگی مبتنی بر اسلام انجام شده است که هر یک نقاط قوت و ضعف و تفاوت هایی دارند. پژوهش پیش روی به منظور بررسی این تحقیقات صورت گرفته است .لذا پس از تبیین شایسته سالاری از نظر اسلام ، الگوهای شایستگی ارائه شده در تحقیقات داخلی را با استفاده از روش استنباطی تحلیل و نقد کرده، راهکارهایی علمی و کاربردی برای پژوهشگران و مدیران اجرایی ارائه می کند.

امروزه شهرت و عظمت سازمان ها و شرکت های بزرگ، صرفاً به دلیل وجود دارایی های فیزیکی یا مالیِ بیشتر نیست، بلکه به خاطر سرمایه انسانی، دانش و مهارت های آنان است. به عبارتی، یکی از کلیدهای موفقیت در اقتصاد دانش محور که در آن داشتن مزیت رقابتی باعث تمایز یک سازمان از سایر سازمان ها می شود، منابع انسانی است که باید نسبت به آن توجه بیشتری صورت گیرد. ازاین رو هدف این مقاله، شناسایی عوامل مؤثر بر ماندگاری منابع انسانی دانشی در شرکت های دانش بنیان ایرانی است. رویکرد پژوهش به صورت کیفی اکتشافی و با روش تحلیل محتوای مبتنی بر مصاحبه نیمه ساختاریافته با 9 شرکت دانش بنیان موفق مستقر در مراکز رشد و پارک های علم و فناوری است. برای تحلیل داده ها از روش کدگذاری و مقوله بندی استفاده شد که درنهایت عوامل مؤثر در قالب 17 مؤلفه و 3 مقوله فردی، سازمانی و محیطی، شناسایی و تحلیل شدند. در پایان نیز بر مبنای نتایج، پیشنهادهایی در این حوزه ارائه شد.

امروزه به کارگیری فناوری اطلاعات به افزایش دانش کارکنان و غنای محتوای شغلشان کمک بسیاری می کند. در این میان، تعیین ترکیب بهینه از مجموعه خدمات فناوری اطلاعات برای دستیابی به چابکی سازمانی ضرورت دارد. تحقیق حاضر با هدف بررسی تأثیر فناوری اطلاعات در چابکی سازمان های تولیدی و خدماتی انجام شده است. این تحقیق از نظر نوع هدف کاربردی و از نظر روش اجرا، توصیفی پیمایشی است. روش گردآوری داده ها، مطالعات کتابخانه ای و تحقیقات میدانی با ابزار پرسش نامه در سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی است و نمونه های تصادفی 205 تن بوده اند. برای بررسی ابعاد متغیرهای بررسی شده و سنجش روایی سازه، از تحلیل عاملی تأییدی و برای آزمون فرضیه های پژوهشی، از روش معادلات ساختاری استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که فناوری اطلاعات در ارتقای چابکی سازمان های تولیدی و خدماتی اثر شایان توجهی دارد. در همین زمینه، از میان چهار متغیر چابکی سازمانی بررسی شده، به کارگیری فناوری اطلاعات بیشترین تأثیر را در متغیر ارتقای شایستگی سازمانی دارد.

فرهنگ سازمانی از مقوله هایی است که به دلیل عمومیت داشتن، توجه صاحب نظران و پژوهشگران عرصه مطالعات مدیریت و سازمان را به خود جلب کرده و دامنه اهمیت آن تا اندازه ای رشد یافته که مدیران را برای تصمیم گیری در همه حوزه های سازمانی، به احتیاط و دقت بیشتر وادار کرده است. ازسوی دیگر، سازمان ها برای مقابله با مسئله کمبود مواد و اقلام و تحقق کمیت و کیفیت قابل قبولی از آنها در راستای انجام مأموریت ها، اقدام به نگهداری اصولی از آنها (از زمان ورود به سازمان و آغاز ذخیره سازی در انبار تا مرحله بهره برداری در جریان عملیات)، تحت استانداردهای عملی و تجربی می کنند تا امکان استفاده بهینه از آن فراهم آید که نقش فرهنگ در این زمینه نیز، محسوس است. این پژوهش به منظور بررسی رابطه مؤلفه های فرهنگی و کیفیت نگهداری اموال در سازمان های دولتی پایه ریزی شده و با شرکت یک نمونه دویست وبیست نفره از کارکنان و کارشناسان ارشد سازمان، به اجرا درآمده است. برای جمع آوری اطلاعات، از یک پرسش نامه محقق ساخته استفاده شد که روایی و پایایی آن در حد قابل قبولی به اثبات رسید. داده های آماری با استفاده از روش های آمار توصیفی و آمار استنباطی و به کمک  برنامه اس.پی.اس.اس. تجزیه وتحلیل شد. یافته های پژوهش بیانگر آن است که بین ویژگی های فرهنگی موجود و کیفیت نگهداری اموال، رابطه معنا داری وجود دارد؛ یعنی هر چه مؤلفه های فرهنگی بهبود یابد، نگهداری اموال نیز بهتر می شود.