عوامل سقوط سلسه ساسانی
حوزه‌های تخصصی:
احمد حامی
مطالب
فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۷ مورد از کل ۱۷ مورد.
عوامل سقوط سلسه ساسانی
حوزه‌های تخصصی:
اثر بخشی کاربرد گیاهان در محیط آموزش و بازی بر پرورش خلاقیت کودک(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های نوین روانشناختی سال پانزدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۵۹
127 - 141
حوزه‌های تخصصی:
هدف این تحقیق بررسی اثر بخشی کاربرد گیاهان در محیط آموزش و بازی کودکان بر پرورش خلاقیت و زیر مؤلفه های آن است. جامعه آماری این پژوهش کودکان سنین پیش دبستانی واقع در شهر تبریز بود که با استفاده از روش غیر تصادفی و با توجه به محدودیت های موجود، یک مهدکودک با تعداد 30 نفر از کودکان 4-6 سال انتخاب و در گروه های آزمایش و کنترل و در هر گروه 15 نفر قرار داده شد. یکی از گروه ها به کلاسی که منظر داخلی آن با استفاده از گیاهان تغییر داده شده بود و گروه دیگر به کلاس معمولی منتقل شد و به مدت سه هفته در این شرایط قرار گرفتند. پرسشنامه خلاقیت عابدی جهت جمع آوری داده ها به کار برده شد و آزمون کوواریانس یک طرفه (ANCOVA) برای تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد که کاربرد گیاهان در محیط بازی و یادگیری کودک بر خلاقیت کودک و نیز زیر مؤلفه بسط و انعطاف پذیری، تأثیر معنی داری داشت. به عبارت دیگر تفاوت معنی داری بین گروه کنترل و آزمایش در زیر مؤلفه بسط، انعطاف پذیری و خلاقیت کل مشاهده گردید ولی بر زیر مؤلفه سیالی و ابتکار تاثیر معنی داری نداشت. وجود گیاهان بر تولید جزییات (بسط) و تولید اندیشه های متنوع و غیر معمول و ارائه راه حل های مختلف برای یک مسئله (انعطاف پذیری) تأثیر مثبت معنی داری داشته است. انتقال روح زنده طبیعت به فضاهای داخلی باعث ارتباط بین محیط بیرون و درون شده و موجب می شود تا انعطاف پذیری و خلاقیت وی تقویت گردد.
ارتباط بین الگوهای کاشت گیاهان وادراک امنیت در پارکهای شهری ( مطالعه موردی تبریز، ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جغرافیا و برنامه ریزی سال ۲۲ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۶۵
101 - 116
حوزه‌های تخصصی:
مدتهاست که ارتباط بین الگوهای کاشت گیاهان وادراک امنیت در مناطق مسکونی در بین طراحان منظر مورد بحث واقع شده است واین درحالی است که اثر گیاهان در امنیت پارک های شهری ،یا بطور جدی و کافی مورد بررسی علمی قرار نگرفته و یا تحقیقات انجام شده در این زمینه در دسترس نمی باشد. بنابراین، یک مطالعه میدانی با استفاده از پرسشنامه حاوی تصاویر الگوهای مختلف کاشت ،در پارک های شهری برای سنجش احساس امنیت استفاده کنندگان در گیاهکاریهای با زمینه متفاوت در بین 296 شرکت کننده در پارک های شهری تبریز در سال 1391 انجام گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که الگوهای کاشت با تراکم متوسط و دارای دسترسی فیزیکی مناسب امن تر از الگوهای کاشت پر تراکم با دید بصری مسدود شده می باشند. هم چنین نتایج تحقیق نشان داد که کاشت های بدون چمن و مناظر آب ،احساس امنیت کمتری نسبت به گیاه کاریهای همراه با چمن و مناظر آب به بینندگان القا می کنند. علاوه بر این، گیاهکاری حاوی تنوع زیاد گونه ها در مقایسه با مناظر دارای تنوع گونه ای کمتر در پارک ها ناامن تراحساس شدند.این مطالعه اثبات کرد که عناصر فضای سبز پارک ها شامل چمن، گیاهان پوششی سبز، و مناظر آب باعث افزایش احساس امنیت در پارک ها می شوند. (همچنین طراحان و معماران منظر لازم است از طراحی مناظر با گیاهان با تراکم بالا دوری کنند که این کار باعث مسدود شدن دید و در نتیجه کاهش احساس امنیت در پارک می شود. همچنین از کاشت گیاهان کوتاه قد از قبیل درختچه ها با تاج پایین در فاصله بین درختان جلوگیری شود.) نتایج این تحقیق کاربرد تئوری "فعالیت روتین" را در مناظر پارک های شهری در تبریز را گسترش می دهد جایی که شرایط کاشت گیاهان بایستی طوری باشد که باعث افزایش نیروی کنترل اجتماعی در راستای جلوگیری از وقوع رفتارهای ناهنجار اجتماعی باشد.
ارزیابی شاخص های مؤثر در برنامه ریزی پارک های منطقه ای در شهر تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
توجه به شاخص های کیف ی شکل دهی پارک ها می تواند به پایداری اجتماعی و همبستگی های شهرها منجر شود. از این رودر پژوهش موردنظر بر آن است تا با ارزیابی عوامل موثر بر کیفیت پارک های منطقه ای تبریز راهکاری مناسب و کاربردی را در اختیار مدیران و طراحان فضاهای سبز قرار دهد. داده ها با استفاده از پرسشنامه جمع آوری شده و درمجموع ۳۰۰ نفر به پرسشنامه ها پاسخ داده اندروشهای مختلفی از جمله آنالیز توصیفی، همبستگی پیرسون، و رگرسیون گام به گام برای تحلیل داده ها استفاده شد و با انجام تحلیل عاملی یازده زیر مؤلفه (دسترسی، مبلمان، امکانات و خدمات، امنیت، گروه های اجتماعی، فعالیت های اجتماعی مختلف، دیدار گاه بودن، محیط زیست، کیفیت مدیریت، کیفیت نگه داری، کیفیت طراحی ) با بار عاملی بالای 7/0 از مؤلفه های اصلی تحقیق (دسترسی و ارتباطات، جامعه پذیری، آسایش و منظر، کاربر و فعالیت) استخراج شد. نتایج آنالیز نشان داد که دسترسی ، جامعه پذیری، کاربر و فعالیت ها و آسایش و منظر به ترتیب بیشترین تا کمترین کیفیت را به خود اختصاص دادند. در زیر مؤلفه ها نیز محیط زیست مهمترین عامل در کیفیت پارکها بوده و گروه های اجتماعی، دسترسی به پارک، امنیت، دیدارگاه بودن، انواع فعالیت های اجتماعی، مبلمان و امکانات به ترتیب در رتبه های بعدی اهمیت قرار داشتند. نتایج آزمون پیرسون نیز نشان داد که بین مؤلفه های مستقل (دسترسی و ارتباطات، جامعه پذیری، آسایش و منظر، کاربر و فعالیت) پژوهش با متغیر وابسته (کیفیت پارک منطقه ای) رابطه ای مستقیم و معنادار وجود دارد همچنین این مؤلفه ها مجموعاً قادر به تبیین و تعریف ۶/۵۴ ٪ از کیفیت پارکهای منطقه ای (متغیر وابسته) هستند.
توسعه کالبدی پارک های بانوان بر اساس اولویت سنجی انگیزشی (پارک بانوان شهر سهند)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
امروزه جایگاه زنان و پاسخگویی به نیازهای جسمی، روحی و اجتماعی و فراهم نمودن بستری برای پر کردن اوقات فراغت آنها یکی از مهمترین بحث ها در طراحی فضاهای فراغتی می باشد. ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺣﻀﻮر ﻓﻌﺎل زﻧﺎن در اجتماع و نیز مسائل مربوط به آسایش آنها موجب احداث پارک های بانوان شده است. با این حال شناخت انگیزه های بانوان از رفتن به پارکها و تاثیر آن بر توسعه پارکها در ایران از جمله شهر تبریز مورد توجه قرار نگرفته است. این تحقیق جهت شناسایی انگیزه زنان برای مراجعه به پارک بانوان در شهر جدید سهند انجام شده است. د ر اﯾﻦ راﺳﺘﺎ از 125 ﻧﻔﺮ از زﻧﺎن در ﻣﺤﺪوده ﭘﺎرک بانوان شهر جدید سهند مصاحبه حضوری بعمل آمد. متن مصاحبه متشکل از سوالاتی درباره علل و انگیزه استفاده از پارکهای بانوان، عوامل موثر در تامین سلامت جسمانی بانوان و فعالیت های مورد علاقه آنها و همچنین درستی ایده ایجاد پارک های بانوان می باشد. ﺑﺮای ﺗﺤﻠﯿﻞ داده ﻫﺎی ﭘﮋوﻫﺶ از نرم افزارهای spss و excel اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﻋﺎﻣﻞ ﺍﺻﻠی ﺩﺭ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻧﻤﻮﺩﻥ ﺍﻧﮕیﺰﻩ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﺑﺮﺍی ﺍﻓﺮﺍﺩ ورزش و ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯتجهیزات ورزشی و لاغری و رسیدن به تناسب اندام و بیکاری عامل مهم دیگر بانوان برای حضور در این پارک ها می باشد. هم چنین رهایی از تنهایی و گذران اوقات فراغت با اشخاص دیگر از جمله دوستان عوامل درونی موثر در مراجعه به پارکها بوده است. توسعه کالبدی فضاهای اجتماعی و همچنین امکانات ورزشی می تواند در موفقیت پارکهای بانوان نقش موثری ایفا کند.
ارزیابی شاخص های کیفیت منظر عمومی شهری(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آمایش محیط سال چهاردهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۵۵
61 - 80
حوزه‌های تخصصی:
منظر شهری به عنوان بخشی از سیمای شهر، نقش کلیدی را در ارتقای کیفیت زندگی شهری ایفا می کند و در صورت برخورداری از کیفیت مطلوب، می تواند سهم خود را در شکل دهی به پایداری اجتماعی و همبستگی های شهری به خوبی ایفا نماید. ام روزه عدم رعایت شاخص های کیف ی در این گونه فضاها لزوم توجه بیش از پیش در این زمینه را به وضوح مشخص می سازد. پژوهش مورد نظر بر آن است تا با ارزیابی کیفی پارک های منطقه ای تبریز، مشکلات و کاستی های موجود را شناسایی نموده و راهکارهای مناسب و کاربردی را در جهت بهینه سازی آن در اختیار مدیران و طراحان شهری قرار دهد. روش گردآوری داده ها براس اس پرسشنامه و توزیع آن بین ۳۰۰ نفر از بازدیدکنندگان پارکها بود. پس از تکمیل پرسشنامه، از روش های توصیفی، تحلیلی، و هم چنین مقایسه میانگین ها از طریق آزمون چندنمونه ای با استفاده از نرم افزار SPSS19 برای بررسی سؤالات تحقیق استفاده شد. نتایج نشان داد میزان کیفیت مؤلفه ها و زیر مؤلفه های پارک های منطقه ای در حالت کلی متفاوت می باشد. بر اساس نتایج، دسترسی(07/3=میانگین، 907/۰=انحراف معیار)، و جامعه پذیری (05/3=میانگین، 697/۰=انحراف معیار)، بالاترین اولویت را در کیفیت پارکهای منطقه ای داشتند و فعالیت ها، آسایش و منظر پس از آنها به ترتیب در رتبه های بعدی قرار داشتند. در زیر مؤلفه ها نیز محیط زیست واجد بالاترین کیفیت بود و گروه های اجتماعی، دسترسی به پارک، امنیت، دیدارگاه بودن، انواع فعالیت های اجتماعی، مبلمان و امکانات به ترتیب دارای رتبه های بعدی بودند. پارک گلستان بهترین دسترسی و جامعه پذیری را دارا بود و در عین حال از نظر فعالیت ها و کیفیت برنامه ریزی پارک شمس بالاترین اولویت را داشت. در نظر گرفتن دسترسی و جامعه پذیری می تواند باعث افزایش کیفیت پارکهای منطقه ای گردد.
بررسی احساس امنیت بانوان در پارک بانوان شهر سهند تبریز با تأکید بر ارزش های فرهنگ اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در فرهنگ و هنر دوره ۱۰ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳
399 - 413
حوزه‌های تخصصی:
امنیت یکی از مؤلفه های اساسی رفاه اجتماعی است و زنان به عنوان سرمایه های انسانی هر جامعه نقش مؤثری در پیشبرد تعالی و اهداف جامعه دارند. افزایش امنیت محیطی در جهت بهبود پارک های بانوان از رویکردهای مهمی است که جوامع پیشرفته به آن توجه دارند. این تحقیق به منظور شناسایی میزان امنیت ادراک شده بانوان و موانع و راهکارهای پیشنهادی آنان برای کاهش احساس ناامنی در پارک بانوان شهر جدید سهند انجام شده است. در اﯾﻦ باره، از 125 ﻧﻔﺮ از زﻧﺎن در ﻣﺤﺪوده ﭘﺎرک بانوان شهر جدید سهند مصاحبه حضوری به عمل آمد و سؤالاتی درباره فعالیت های افراد در پارک بانوان، زمان سپری شده برای رسیدن به پارک و زمان مراجعه، میزان امنیت، موانع امنیت پیشنهاد زنان برای افزایش امنیت در این پارک ها پرسیده شد. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﺍﺻﻠی ترین موانع امنیت در پارک بانوان دیده شدن از ساختمان های بلند و بایر بودن زمین های اطراف است. تاریکی و مراجعه مردان برای امور باغبانی و فنی و نگرانی از کودک نیز در درجه های بعدی اهمیت بوده است. توسعه کالبدی فضاهای اجتماعی و همچنین امکانات ورزشی می تواند در موفقیت پارک های بانوان نقش مؤثری ایفا کند.
ساماندهی و برنامه ریزی فضاهای سبز دانشگاهی با رویکرد جذابیت مکان (مطالعه موردی: دانشگاه تبریز)
حوزه‌های تخصصی:
زمینه و هدف: دانشگاه ها به عنوان مراکز آموزشی نقش مهمی در توسعه جامعه و ترویج مفاهیم پایداری دارند. فضای سبز و محیط منظر دانشگاه ها، از جمله دانشگاه تبریز، با وجود وسعت، کمتر مورد استقبال دانشجویان قرار گرفته است. این تحقیق با هدف بهبود طراحی فضاهای باز دانشگاهی، مولفه های کیفی این فضاها را شناسایی کرده است. محیط منظر دانشگاهی از جمله فضاهای سبز نقش مهمی در برقراری ارتباط بین دانشجویان و همچنین امکان استراحت و مطالعه آن ها ایفا می کنند.روش بررسی: پژوهش از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با 10 متخصص (معمار، معمار منظر و طراح شهری) و با تمرکز بر نقش فضاهای سبز در کاهش استرس، ارتقای تعاملات اجتماعی، و افزایش جذابیت بصری انجام شده است. نتایج نشان می دهد که فضاهای باز دانشگاهی باید به عنوان مکان های اجتماعی برای تبادلات و تعاملات دانشجویان طراحی شوند. طراحی فضاهایی با چشم انداز باز، کیفیت بصری زیبا، محیط آرام و استفاده از عناصر بومی و گیاهان سازگار توصیه شده است.یافته ها و نتیجه گیری: نتابج نشان می دهد طراحی محوطه های باز دانشگاهی باید به عنوان یک مکان اجتماعی برای تبادلات اجتماعی دانشجویان در نظر گرفته شوند. ایجاد فضاهای در معرض دید عموم، افزایش نظارت اجتماعی، عدم استفاده از گونه ها با ارتفاع تاج پایین و یا کاشت انبوه می تواند محیط را تحت تاثیر قرار دهد. این تغییرات می تواند علاوه بر افزایش تعاملات اجتماعی و بهبود فرهنگ دانشجویی، در بازیابی روحی و جسمی دانشجویان و افزایش آمادگی ذهنی آن ها برای یادگیری تأثیر مثبتی داشته باشد. این یافته ها در برنامه ریزی و مدیریت بهتر محوطه های دانشگاهی قابل استفاده است.
واکاوی و بازشناسایی شاخص های برنامه ریزی و طراحی منظر شهر شاد
حوزه‌های تخصصی:
زمینه و هدف: مناظر شهری از مهم ترین فضاهای شهری محسوب می شوند و می توانند در ایجاد حس شادی شهروندان نقش مهمی را ایفا نمایند؛ به همین دلیل باید مورد توجه متخصصین قرار گرفته و از ابعاد مختلف مورد بررسی قرار بگیرند، بر همین اساس هدف از تحقیق حاضر واکاوی و بازشناسایی شاخص های برنامه ریزی و طراحی منظر شهری شاد می باشد.روش بررسی: در راستای دستیابی به هدف تحقیق از منابع کتابخانه ای به جهت نگارش مقدمه و مصاحبه از متخصصین امر در دو مرحله برای دستیابی به شاخص ها بهره گرفته شد که تعداد نمونه ها از 24 متخصص تشکیل گردید. در مصاحبه اول شاخص ها به دست آمد سپس در مصاحبه دوم با تشکیل ماتریس بازیگر - هدف اهمیت شاخص ها مشخص شد. یافته ها و نتیجه گیری: نتایج نشان داد شاخص های وجود فضاهای سبز و پارک های شهری، وجود مکان هایی برای تعاملات اجتماعی، دارا بودن امنیت و ایمنی، بهره گیری از تنوع و توازن رنگی، اولویت دهی به نقش انسان در فضاهای شهری، وجود پیاده راه ها و وجود فضاهای فعالیت های تفریحی پرتکرارترین، شاخص های وجود فضاهای سبز و پارک های شهری و اولویت دهی به نقش انسان در فضاهای شهری بااهمیت ترین و شاخص های وجود فضاهای سبز و پارک های شهری، وجود مکان هایی برای تعاملات اجتماعی، دارا بودن امنیت و ایمنی، بهره گیری از تنوع و توازن رنگی و اولویت دهی به نقش انسان در فضاهای شهری همگراترین شاخص ها می باشند. در مجموع متخصصین شاخص انسان محور بودن فضاهای شهری را باید ملاک اصلی در برنامه ریزی ها و طراحی های خود قرار دهند تا با اهمیت به نقش انسان تمایل شهروندان به حضور فعال و شاد در سطح شهرها را افزایش دهند.
ارزیابی تاثیر تنوع پوشش گیاهی در بام سبز گسترده بر مصرف انرژی ساختمان (نمونه موردی: ساختمان های مسکونی شهر تبریز)
حوزه‌های تخصصی:
زمینه و هدف: با توجه به تغییرات آب و هوایی و افزایش روزافزون مصرف انرژی در جهان، نیاز به تغییر رویکردها در مورد مصرف انرژی و افزایش بهره وری از آن روز به روز بیشتر احساس می شود. یکی از راه حل های مطرح شده در سال های اخیر، استفاده از بام های سبز می باشد که به واسطه ی کاهش انتقال حرارت، سایه اندازی و کنترل آلاینده ها، اثرات مثبتی بر مصرف انرژی در ساختمان دارند. عملکرد بام های سبز تحت تاثیر عوامل و فاکتورهای مختلفی قرار دارد که یکی از آن ها نوع پوشش گیاهی است. هدف این پژوهش بررسی تاثیر انواع پوشش های گیاهی به کاررفته در بام سبز بر میزان مصرف انرژی ساختمان در اقلیم سرد می باشد.روش بررسی: این پژوهش به عنوان یک مطالعه ی توصیفی-تحلیلی می باشد، که، پس از انتخاب یک ساختمان مسکونی یک طبقه در شهر تبریز سه نوع پوشش گیاهی وینکا، فرانکنیا و سدوم انتخاب و در ساختار بام سبز مدل انتخابی اعمال گردید. شبیه سازی های انرژی و ارزیابی رفتار حرارتی این ساختمان با استفاده از نرم افزار دیزاین بیلدر (ورژن 7) انجام گرفت.یافته ها و نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که استفاده از پوشش های گیاهی وینکا، فرانکنیا و سدوم در بام سبز ساختمان، به ترتیب مصرف انرژی را به میزان 4.2، 3.9 و 3.8درصد نسبت به ساختمان با بام بدون پوشش گیاهی کاهش می دهد. در مقالات مورد بررسی نیز تاثیر مثبت بام سبز در بهینه سازی انرژی ساختمان ثابت شده است. به نظر می رسد بهره گیری از بام سبز بطور اخص کاشت وینکا نسبت به سایر گونه های شبیه سازی شده در یک بام سز گسترده، به عنوان یک راه حل مناسب برای کاهش مصرف انرژی ساختمان ها باشد. بام سبز در اقلیم شهر تبریز راه حلی عملی و پایدار برای مصرف انرژی در آب و هوای سرد و خشک است و می توان از مزایای بسیار آن در اقلیم این شهر بهره برد.
طراحی پایدار محوطه های سبز بیمارستانهای شهر تبریز از دیدگاه متخصصان معماری و منظر
حوزه‌های تخصصی:
زمینه و هدف: مکان یابی و مبلمان مناسب فضای باز مراکز درمانی جهت دست یابی به فضای مطلوب برای بیماران حائز اهمیت است. عدم توجه به طراحی مناسب این فضاها سبب کاهش کیفیت محیط و کیفیت درمان خواهد شد. در این راستا شناخت عوامل مهم در برنامه ریزی و مکان یابی مبلمان فضای سبز بیمارستانی ضروری به نظر می رسد.روش بررسی: به این منظور مصاحبه نیمه ساختاری در مورد مکان یابی مبلمان فضای باز بیمارستانی و هم چنین تاثیر آن بر روی بیماران از لحاظ بازیابی روحی و تعاملات اجتماعی در بین 9 نفر از متخصصان معماری، معماری منظر و طراحی شهری در دانشگاه تبریز انجام گرید. نتایج حاصله نشان می دهد که در مکان یابی مبلمان محوطه باز بیمارستانی نیاز سه گروه بیمار، کادر و مراجعه کنندگان بایستی مد نظر قرار گیرد.یافته ها و نتیجه گیری: بیماران نیاز به محیطی تمیز و بهداشتی با دسترسی بسیار آسان و امنیت بالا دارند. با ارائه عناصری نظیر آبنما، گل کاری و تامین حریم شخصی برای بیماران می توان امکان آسایش و بازیابی روحی آنان را تسهیل نمود. با مکان یابی صحیح مبلمان منظر بیمارستانی از قبیل تراس های سر پوشیده و طراحی یکپارچه می توان اوقات فراغت مراجعه کنندگان در فضای باز بیمارستان پر کرد. مکان یابی فضای خلوت و آرام برای استراحت کادر بیمارستان از اولویت های طراحی پایدار مطرح گردید. به علاوه، طراحی فضاهای اجتماعی برای افزایش سطح آگاهی افراد ضروری است. عناصری نظیر پله، کف پوش لغزنده و ناهموار و گیاهان آلرژی زا، خاردار و تولیدکننده مواد سمی برای توسعه فضای بیمارستان مناسب تشخیص داده نشد. نگهداری مطلوب و مراقبت از گیاهان فضای سبز برای پایداری منظر امری ضروری بوده که بر آسایش روحی و رضایت مندی استفاده کنندگان تاثیرگذار می باشد.
بررسی ترجیحات رانندگان و ارزیابی استراحتگاه های بین راهی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه‌های تخصصی:
با گسترش جاده‌ها و افزایش حمل‌ونقل جاده‌ای در جهان و از طرفی طولانی بودن جاده‌ها، ساخت استراحتگاه‌های بین‌راهی را به‌منظور استراحت رانندگان و کاهش خطر تصادف الزامی گردانیده است. در این راستا، این تحقیق به ارزیابی خدمات و امکانات استراحتگاه‌ها می‌پردازد. این مطالعه از طریق توزیع پرسشنامه در بین 355 نفر از رانندگان در چهار استراحتگاه بین راهی شامل استان‌های اردبیل، قزوین و فارس انجام گردید. داده‌ها از طریق نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. با توجه به اینکه رانندگان مهمترین کاربران استراحتگاه‌ها هستند، نتایج نشان داد که اکثر رانندگان درهر توقف مدت زمان کمتری را به منظور توقف انتخاب می‌کنند. مهمترین دلایل توقف به ترتیب نمازخواندن، استراحت جهت رفع خواب‌آلودگی و سوخت‌‌گیری معرفی گردید. کاربری‌های نمازخانه، پمپ‌بنزین و پارکینگ به ترتیب بیشترین اولویت را در بین عوامل خدماتی داشتند. استراحتگاه‌ها به‌طور معنی‌داری موجب رفع خستگی، بازیابی جسمی-روحی و افزایش تمرکز رانندگان می‌گردد. اکثر رانندگان متأهل، دارای گروه سنی 39-30 سال و تحصیلات دیپلم داشتند. فضاهای نشستن و اجتماعی از اولویت‌های مهم رانندگان‌بوده است. در رابطه با منظر استراحتگاه‌ها وجود درختان سایه‌دار و گل‌های فصلی بیشترین اهمیت را به خود اختصاص دادند. بر این اساس، به‌منظور استراحت و رفع خواب‌آلودگی رانندگان در طی سفر لازم است تا با مکان‌یابی، ارائه تسهیلات و طراحی مناسب استراحتگاه‌ها، آنها را به توقف دراین مکان‌ها تشویق کرد. ایجاد فضاهای آرام و به دور از شلوغی‌های رایج در استراحتگاه‌ها بایستی از اولویت‌های مهم طراحی مد نظر قرار گیرد.
ارزیابی عوامل موثر بر رضایتمندی گردشگران غیربومی در تفرجگاه عون بن علی شهر تبریز
حوزه‌های تخصصی:
زمینه و هدف: ایجاد جامعه ای سالم برای تداوم توسعه نیاز به ایجاد، توسعه و نگهداری تفرجگاه ها و مناطق توریستی جهت جوابگوئی به تقاضای روزافزون انسان ها دارد. تفرجگاه عون بن علی تبریز یکی از مناطق گردشگری مهم شهر تبریز می باشد. هدف این تحقیق شناخت و ارزیابی عوامل موثر بر رضایت گردشگران غیر بومی از این تفرجگاه می باشد.روش بررسی: جمعیت آماری پژوهش را گردشگران غیربومی که از تفرجگاه عون بن علی بازدید نموده اند، تشکیل و حجم نمونه غیرتصادفی با استفاده از فرمول کوکران 380 نفر محاسبه شد و در نهایت داده های جمع آوری شده با استفاده از SPSS 25 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها و نتیجه گیری: بر اساس تحلیل عاملی متغیرهای مستقل به 4 فاکتور (نظارت اجتماعی، امنیت تفرجگاه، خوانایی مسیر، کیفیت دسترسی ها) و متغیر وابسته به 3 فاکتور (امکانات پیک نیک، کیفیت مبلمان و امکانات ورزشی تفرجگاه) دسته بندی شدند. هم چنین نتیجه تحلیل رگرسیونی نشان داد که فاکتورهای امنیت تفرجگاه و کیفیت دسترسی ها بطور معنی داری قادر به پیش بینی 40 درصد از میزان رضایتمندی گردشگران از تفرجگاه بودند که در این میان کیفیت دسترسی ها بیشترین تأثیر (0.50) را در میزان رضایتمندی داشت. نتایج حاصل از آنالیز وضعیت سنی گردشگران در تفرجگاه عون بن علی نشان داد که اکثر گردشگران پاسخ دهنده جوان هستند. بنابراین، باید برنامه ریزی ها بیشتر در راستای برآوردن نیازهای گردشگری این گروه سنی و سلایق این افراد به همراه توان و پتانسیل محیطی منطقه گردشگری باشد چرا که در هر دوره سنی، خصوصیات فردی و اجتماعی شخص، نیازهای فراغتی خاصی را بیان می دارد بطوری که بین نیازهای فراغتی جوانان و کهنسالان تفاوت های آشکاری وجود دارد. شناخت عوامل مؤثر بر رضایتمندی گردشگران غیربومی به طراحان و مدیران تفرجگاه اطلاعات مفیدی جهت برنامه ریزی مکان های تفرجی جدید ارائه می دهد.
اولویت های انگیزشی و تفریحی مراجعه کنندگان به پارک های منطقه ای شهر تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
پژوهش حاضر به بررسی انگیزه ها و فعالیت های ترجیحی مردم در پارک های شهری منطقه ای تبریز می پردازد. این مطالعه در ۴ پارک (شمس، گلستان، قوناخلار باغی، میرداماد) از بین ۸ پارک منطقه ای موجود به عنوان نمونه انتخاب و با ۱۲۰ نفر از بازدیدکنندگان مصاحبه ای حضوری در مورد مهم ترین انگیزه آن ها برای آمدن به پارک و همچنین فعالیت های مورد علاقه شان در پارک انجام گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که داشتن سرگرمی، بودن در کنار خانواده، رهایی از استرس، و پیاده روی مهم ترین انگیزه مردم برای مراجعه به پارک های منطقه ای بوده است. همچنین، مهم ترین فعالیت های پاسخ دهندگان بترتیب اولویت شامل ورزش های صبحگاهی، عکاسی از مناظر و انجام ورزش های گروهی بود. برای شناخت ارتباط انواع فعالیت ها با پارک های مذکور، آزمون خی-دو (chi-square) استفاده شد و نتیجه آنالیز نشان داد که پارک گلستان بیشتر برای انجام فعالیت های کم تحرک از قبیل بازی های فکری، پارک میرداماد برای فعالیت های پرتحرک از قبیل شهربازی و ورزش صبحگاهی، پارک قوناخلارباغی محل مناسبی برای فعالیت های خانوادگی و در نهایت پارک شمس برای فعالیت های اجتماعی از قبیل جمع شدن با دوستان مناست تر بودند. بکارگیری یافته های این تحقیق به طراحان منظر و مدیران شهری این امکان را می دهد که پارک ها بر اساس اولویت های شهروندان برنامه ریزی و طراحی شوند و این کار در افزایش کارآیی پارک ها و ترغیب مردم برای مراجعه به پارک ها می تواند مؤثر واقع شود.
ارزیابی تأثیر کشاورزی شهری در افزایش تاب آوری مناطق پرجمعیت شهری: رویکردی جامع مبتنی بر ذخیره و ترسیب کربن(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
تغییر کاربری و پوشش اراضی متأثر از گسترش سریع شهرنشینی و رشد جمعیت در دهه های اخیر چالش های مانند انتشار کربن در مناطق پرجمعیت شهری به وجود آورده است. زیرساختهای سبز مانند کشاورزی شهری، نقش قابل توجهی جهت مقابله با چالش های مذکور و ارتقای تاب آوری اکولوژیکی شهری دارند. در این تحقیق نقشه های کاربری و پوشش اراضی محدوده کلان شهر تبریز به مساحت 63/660 کیلومترمربع برای سال های 1395 و 1402 با استفاده از تصاویر ماهواره سنتینل-2 در بستر سامانه تحت وب گوگل ارث انجین تهیه گردید. با استفاده از مدل InVEST ارزیابی و مدل سازی ذخیره کربن در محدوده موردمطالعه برای سال های مذکور انجام گردید. آشکارسازی هم زمان نقش کاربری های مختلف با تأکید بر کشاورزی شهری با استفاده از داده های دورسنجی و فناوری های نوین از نوآوری های تحقیق مذکور می باشد. نتایج نشان می دهد که منطقه توسعه یافته تبریز با افزایش مساحت ساخت وسازهای انسانی، اراضی بایر و فضاهای سبز و کاهش کشاورزی شهری، مراتع و پهنه های آبی در دوره 1402-1395 مواجه است. مدل InVEST مقدار محتوای کل کربن ذخیره شده در سراسر محدوده موردمطالعه را در سال 1395 و 1402 به ترتیب 43/2 و 27/2 میلیون تن پیش بینی می کند که نشان دهنده کاهش ذخیره کربن به دلیل تغییر کاربری می باشد. کاربری کشاورزی شهری در هر دو سال بیشترین میزان ذخیره کربن را به خود اختصاص داده و کاهش مساحت این کاربری عامل اصلی انتشار کربن شناسایی می شود. این پژوهش، اهمیت کشاورزی شهری را در افزایش تاب آوری اکولوژیکی و دستیابی به اهداف توسعه پایدار شهری با استفاده از داده های دورسنجی و فناوری های نوین آشکار می کند.
بازشناسایی شاخص های زیبایی شناسی منظر شهری(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جغرافیا سال ۲۲ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۸۲
149 - 164
حوزه‌های تخصصی:
مناظر شهری از مهم ترین فضاهای شهری محسوب می شوند و می توانند در زیباسازی محیط های شهری و افزایش جذب شهروندان به فضاهای مذکور نقش مهمی را ایفا نمایند .بر همین اساس هدف از تحقیق حاضر واکاوی و بازشناسایی شاخص های زیبایی شناسی منظر شهری می باشد. در راستای دستیابی به هدف تحقیق از منابع کتابخانه ای به جهت نگارش مقدمه و مصاحبه نیمه ساختاریافته از متخصصین امر در دو مرحله برای دستیابی به شاخص ها بهره گرفته شد که جامعه آماری از 21 متخصص تشکیل گردید. در مصاحبه اول شاخص ها به دست آمد سپس در مصاحبه دوم با تشکیل ماتریس بازیگر-هدف اهمیت شاخص ها مشخص شد. در ادامه داده های به دست آمده در نرم افزارهای مکتور و اطلس تی آی وارد گردیده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد شاخص های توجه به پارک ها و فضاهای سبز، تنوع و توازن رنگ، نورپردازی مناسب و توجه به انسان محور بودن مناظر شهری با اهمیت ترین و شاخص استفاده از انرژی های تجدیدپذیر کم اهمیت ترین شاخص در زیبایی شناسی منظر شهری می باشد. به طور کلی می توان بیان نمود که برنامه ریزان و طراحان شهری باید به شاخص های مطرح شده در تحقیق حاضر و بر اساس اولویت بندی به ویژه شاخص انسان محور نمودن مناظر شهری برای برنامه ریزی و طراحی منظر شهری جذاب و زیبا توجه ویژه داشته باشند تا با ایجاد منظر شهری مطلوب بتوانند رضایت شهروندان را کسب نمایند و محیط و منظر دلنشین و آرامش بخشی را برای افراد جامعه آماده کنند.