محمدحسین احمدی

قرآن کریم و احادیث معصومین علیهم السلام در عرصه های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، حقوقی و اخلاقی، دستوراتی را آورده که نه تنها در عصر خود، که در اعصار بعدی نیز کار آمد بوده است. از جمله این امور، بحث مهریه است که فرامین و دستورات قرآنی مؤیّد آن است. قرآن کریم و احادیث برای زنان، اعتباری را رقم زده اند که فراتر از آن متصور نیست. روش تحقیق در این پژوهش نقلی قرآنی، با رویکرد تحلیلی توصیفی و گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای می باشد. نتیجه: از جمله حقوقی که در اسلام برای زنان مقرر شده مهریه می باشد که در آیات قرآن کریم و احادیث معصومین علیهم السلام هست. در باره اینکه مهریه حق زن می باشد و به خود او تعلق دارد نه به دیگری، روایات نشان می دهند که پیغمبر اکرم (ص) به هیچ وجه حاضر نبود زنی را بدون مهر در اختیار مردی قرار دهد و روایات فراوانی در این زمینه از پیشوایان دینی به ما رسیده که همه اینها موید این مطلب است که اسلام ارزش خاصی برای زن قائل است. اسلام بر خلاف بی عدالتی های ملل و اقوام دیگر، همه گونه ارزش و شخصیت و آزادی و حقوق انسانی را برای زن ها قائل شده به طوری که هیچ آئین و ملتی در هیچ دوره از ادوار زندگی مانند دین مبین اسلام آن را مراعات نکرده است. از آن جا که زنان در خانواده دارای نقش ویژه ای هستند، تسهیلات ویژه جهت ایفای این نقش برای آنان در نظر گرفته شده است. در این مقاله سعی بر این شده ضمن بررسی بحث مهریه، از منظر قرآن کریم و احادیث معصومین علیهم السلام واژگان هم ارز آن هم بررسی شود.

در باب معیار و مؤلفه دینی بودن علم، دیدگاه ها و تلقی های مختلفی مطرح است. در این نوشتار دیدگاه آیت الله مصباح یزدی درمورد رابطه علم«تجربی »و دین مورد بررسی قرار گرفته است. هدف: هدف مقاله طرح و بررسی معیار های علم دینی از منظر آیت الله مصباح یزدی است. روش: روش مقاله، به لحاظ جمع آوری اطلاعات، از روش اسناد و مدارکی (کتابخانه ای ) و به لحاظ تحلیل داده ها، از روش عقلی تحلیلی بهره گرفته شده است. دستاورد مقاله: استاد مصباح یزدی به نقد و بررسی دیدگاه های(مطرح و مهم) ارائه شده در باب رابطه علم ودین می پردازند؛ تعاریفی از علم و دین بر اساس روش و سیر علمی خود بیان می کنند، و محدوده هر کدام را روشن می سازند. در زمینه رابطه علم ودین معتقدند که هدف دین سعادت و کمال نهایی بشر است، بنا براین هر علمی که در این جهت باشد و در مسیر هدف نهایی دین قرار بگیرد، دینی خواهد بود. ایشان در عین حال خدمات متقابل دین و علم را متذکر می شوند. و رابطه علم ودین را از نوع (عموم و خصوص من وجه) می دانند. تعارض میان علم ودین را تلقی نا معقولی می دانند.

جامعه ی اسلامی نیازمند نظام اقتصادی مبتنی بر تعالیم دینی است؛ زیرا الگوی تولید، توزیع و مصرف در جامعه از عوامل مؤثّر بر فرهنگ و امنیّت ملّی می باشد. این پژوهش، به منظور تبیین مسؤولیّت شرعی روحانیت در ایجاد گفتمان اقتصاد مقاومتی، با روش توصیفی-تحلیلی و مطالعه ی اسنادی؛ با احصای ویژگی های اقتصاد مقاومتی از بیانات رهبری، ذکر نسبت آن با نظام اقتصادی اسلام و شرح چالش ها و فرصت های اقتصادی پیش روی ایران، ضرورت اجرای این الگو را تشریح، و با بیان ماهیت و کارکرد گفتمان سازی مفاهیم دینی-انقلابی و به استناد ادلّه ی شرعی وظایف اجتماعی روحانیت، لزوم گفتمان سازی اقتصاد مقاومتی توسّط این نهاد را تبیین نموده است. بهدلیل وجوب حاکمیّت نظام ولایت الهی، ممانعت از نفوذ الگوی ضدّدینی و بحران زای توسعه ی غربی، مقابله با جنگ نرم اقتصادی، و بهره برداری بهینه از ذخایر خدادادی، تحقّق اقتصاد مقاومتی، ضرورتی انکارناپذیر بوده و لازمه اش گفتمان سازی عمل محور آن است؛ روحانیت، مهم ترین متولّی تعلیم و تربیت اسلامی، باید با تبیین، تبلیغ، تثبیت و تعمیق ابعاد اقتصاد مقاومتی و فرهنگ متناسب با آن، با اثرگذاری بر بینش، گرایش و رفتار اقتصادی آحاد جامعه، زمینه ساز تبدیل اقتصاد مقاومتی به خواست عمومی و تحقّق آن شود.

این پژوهش تحت عنوان شناخت صفات(ثبوتی وسلبی) خداوند متعال در صحیفه سجادیه می باشد، مهم ترین سؤالی که این پژوهش درپی پاسخ به ان است راه های معرفت صفات خداوند متعال درصحیفه سجادیه است. امام سجاد علیه السلام در سراسر صحیفه سجادیه هدف نهایی را خداوند متعال معرفی می کند و درتمام دعاها مخاطب را با زبان دعا و مناجات به آن حقیقت یکتا مخاطب می کند؛ امام با محور قراردادن خدا در دعاهای مختلف به ما می فهماند که محور زندگی انسان درتمام شئون آن باید خدا باشد. ومنظور از این محور قراردادن و هدف بودن خدا؛ همانا حضور خداوند در متن زندگی است.ازنگاه امام سجاد(ع) اعتقاد به توحید ویگانگی ذات مقدس خداوند در تمام بینش ها و کنش های افراد تأثیر گذار است. معرفی صفات الهی از جمله معارف کلیدی است که در صحیفه سجادیه بدلیل موج شبهاتی که در ان زمان مطرح بوده، مشاهده می شود لذا نتیجه این پژوهش دستیابی به صفات خداوند متعال براساس فرمایشات امام سجاد علیه السلام در دعای چهل و هفتم است که به دلیل عصمت آن بزرگوار از هرگونه انحراف و نقض مبراست.

معاد یکی از اصول اعتقادی اسلام است. اهتمام قرآن کریم به این مسئله در حدی است که به گفتن محققین آیات قرآن به این مسئله و جوانب مختلف آن اختصاص یافته است. معاد از جهات مختلف قابل بررسی است. این تحقیق به نظرات مختلف پیرامون کیفیت معاد پرداخته است. در این تحقیق مباحثی چون مفهوم معاد اهمیت و کیفیت معاد از دیدگاه های مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. 1- معاد جسمانی: گروهی از متکلمان عقیده دارند که در روز قیامت فقط جسم است که محشور می شود و روح را مانند جسم لطیفی که در بدن جریان دارد می پندارند. 2- معاد روحانی: گروهی از فلاسفه به خصوص پیروان مکتب مشاء معتقدند که فقط روح انسان در قیامت محشور می شود. 3- معاد جسمانی و روحانی: گروهی از حکما و عرفا و برخی از دانشمندان علم کلام و شخصیت هایی مانند شیخ طوسی و سید مرتضی و خواجه نصیرالدین طوسی و علامه حلی به هر دو معاد معتقدند و می گویند؛ روح در سرای دیگر به بدن بازگشت می کند که دارندگان این نظر هم به دو گروه تقسیم می شوند. گروهی می گویند؛ روح در سرای دیگر به بدن طبیعی و عنصری برمی گردد که آیات قرآن هم به روشنی از این نظریه پشتیبانی می کند و گروه دیگری می گویند روح به بدن مثالی و برزخی برمی گردد. و نظریه ی صحیح معاد جسمانی و روحانی است.

بحث از رابطه دانش بشری با دین از دغدغه های مشترک و دیرینه عالمان متدیِّن است، در باب معیار و مؤلفه دینی بودن علم، دیدگاه ها و تلقی های مختلفی مطرح است. به عنوان فرضیه می توان گفت که میان علم ودین رابطه وجود دارد. هدف از این تحقیق، مقایسه دیدگاه های استاد جوادی آملی و آیت الله مصباح یزدی درمورد رابطه علم ودین است. روش تحقیق درجمع آوری اطلاعات، روش اسنادی و مدارکی (کتابخانه ای) است و در تحلیل داده ها از روش عقلی تحلیلی، بهره گرفته شده است. در بیان رابطه میان علم و دین، استاد جوادی آملی سعی در تبیین جایگاه و منزلت عقل درهندسه معرفت دینی دارند. عقل را از منابع دین اسلام و علم را از جنبه های عقل می دانند، (عقل = علم همراه طمأنینه)؛ دو معیار برای دینی تلقی شدن علوم بیان می کنند. اولاً هرگونه ادراکات وعلومی که مطابق با واقع باشند را دینی می دانند. ثانیاً علم فی نفسه نه دینی است ونه سکولار، بلکه دینی بودن یا سکولار بودن علوم به فلسفه مطلق بر می گردد. در بیان رابطه علم ودین، آیت الله مصباح یزدی معتقدند که هدف دین سعادت و کمال نهایی بشر است، بنا براین هر علمی که در این جهت باشد و در مسیر هدف نهایی دین قرار بگیرد، دینی خواهد بود. ایشان در عین حال خدمات متقابل دین و علم را متذکر می شوند. و رابطه علم ودین را از نوع (عموم و خصوص من وجه) می دانند. تعارض میان علم ودین را تلقی نا معقولی می دانند.

سؤال اصلی تحقیق حاضر این است که آیات قرآن چه رابطه و تعاملی را بین ایمان و عمل صالح ترسیم می کند؟ این نوشتار سعی دارد با تحلیل آیات ناظر به ایمان و عمل صالح، دیدگاه قرآن در خصوص رابطه و تأثیر متقابل آن ها را ارائه نماید. در این تحقیق با بررسی آیات متعدد و اشاره به دو دیدگاه مهم دست یافتیم؛ ایمان از نگاه قرآن، عمل ارادی و تصدیق و گرایش قلبی است که بر اساس عقل عملی به خدا، نبوت، معاد و دیگر اصول اعتقادی تعلق می گیرد. این گرایش مغایر با علم، ولی متوقف بر آن است که پس از معرفت لازم نسبت به متعلقات ایمان که مصداق عقل نظری است، تحقق می یابد. عمل صالح رفتاری است که علاوه بر صورت زیبا، سیرت نیکو و حسن فاعلی نیز لازم دارد. اساس سیرت نیکو، ایمان و انگیزه الهی است. تنها چنین عملی از نظر قرآن مستحق پاداش الهی است. عمل صالح از نگاه قرآن در حقیقت ایمان دخالت ندارد، ولی ایمان عامل اصلی عمل صالح و شرط قبولی آن می باشد. از سوی دیگر عمل صالح نه تنها در مقام اثبات نشانه ایمان است، بلکه در مقام ثبوت باعث افزایش و کمال ایمان است.

در میان جانداران، انسان موجودی است که دارای زندگی اجتماعی است، زندگی اجتماعی انسان اقتضائات یا نیازهای گوناگونی را برانسان تحمیل می کند که باید به آنها بپردازد. یکی از نیازهای انسان، تأمین مایحتاج زندگی است که مهم ترین راه تأمین آن خرید و فروش(اصطلاحاً بیع) است. بیع درمیان احکام اسلامی، جزء احکام امضایی است؛ یعنی از روزگاران بسیار دور در تاریخ معاملات و تجارت، بیع در جوامع انسانی حضور داشته و دین مقدس اسلام هم آن را امضاء کرده است. دین مقدس اسلام شرایطی را برای صحت و لزوم بیع مشخص کرده است که مختص دیدگاه حقوقی اسلام در باب خرد و فروش را تشکیل می دهد. البته برداشت فقیهان از این شرایط یک سان نبوده است مثلا در باب شرایط عقد نظرهای مختلف عنوان شده که به طور عمده در دو دیدگاه خلاصه می شود. نخست عربی بودن عقد بیع را لازم و دوم آن را لازم ندانسته اند. با توجه به دلایل مطروحه ظاهراً ریشه های دیدگاه عدم اشتراط عربیت در عقد بیع، مستدل و مستحکم به نظر می رسد.

سدهای زیرزمینی به عنوان راهکاری نوین در ذخیره منابع آبی به صورت زیرسطحی مد نظر قرار گرفته اند. مکان یابی سدها بر اساس شرایط      سدهای زیرزمینی به عنوان راهکاری نوین در ذخیره منابع آبی به صورت زیرسطحی مد نظر قرار گرفته اند. مکان یابی این سدها بر اساس شرایط مورفولوژیکی و هیدرولوژیکی لازم و مناسب جهت احداث آنها انجام می پذیرد. در این مطالعه دشت بیضا در شهرستان بیضا استان فارس مورد مطالعه قرار گرفت. بر این اساس در ابتدا با تشکیل شش لایه اطلاعاتی از داده های ماهواره ای لندست 8 شامل؛ کاربری اراضی، لیتولوژی، شیب، توپوگرافی، تراکم آبراهه ها و تراکم خطواره ها، شرایط عمومی لازم برای احداث سد زیرزمینی بررسی و هر لایه نیز در زیرلایه هایی کلاس بندی گردید. سپس با توجه به اثرات کیفی و تاثیرات مثبت و منفی لایه ها و زیرلایه ها، با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی به هر کدام از لایه ها، وزن مناسب اختصاص یافت. با تلفیق لایه های اطلاعاتی در نرم افزار Arcmap نقشه تلفیق نهایی حاصل شد که بیانگر نقاط مناسب و نامناسب پهنه دشت بیضا به منظور احداث سد زیرزمینی بود. نتایج نشان داد که وزن لایه های تراکم آبراهه، لیتولوژی، شیب، کاربری اراضی، توپوگرافی و تراکم خطواره به ترتیب دارای وزن های 8/44، 4/23، 15، 8/8، 5 و 3 بوده اند. در نهایت با پایش نقشه نهایی و در نظر گرفتن فاکتورهای شرایط بالادست و محل اجرای محور سد، سه نقطه به منظور احداث سد زیرزمینی پیشنهاد شد که از بین این نقاط، منطقه بالادست مانش، مشهور به تنگ بنگ از شرایط مناسب تری جهت احداث سد زیرزمینی انتخاب شد که با احداث سد زیرزمینی در این نقاط علاوه بر ایجاد منبع جدید آبی پایدار از هدر رفت جریان های سیلابی نیز جلوگیری و به تغذیه سفره های زیرزمینی نیز کمک خواهد شد.

مساله و هدف: پیشگیری از جرم و مبارزه با آن اندیشه نوظهوری نیست، بلکه از دغدغه هایی است که بشر در طول تاریخ همواره با خود همراه داشته است. تحقیق حاضر به دنبال راه حلی برای چگونگی کاهش سرقت خودرو در غرب تهران است به همین منظور در پی عواملی است که بر گشت انتظامی موثرند.روش: روش تحقیق حاضر توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری عبارتند از روسای کلانتری های غرب تهران، روسا و کارشناسان پلیس پیشگیری، مامورین گشت انتظامی، کارکنان اداره مبارزه با سرقت آگاهی به تعداد 81 نفر که این عده از روش نمونه گیری احتمالی طبقه بندی شده انتخاب گردیدند و برای جمع آوری اطلاعات از روش های مصاحبه، پرسشنامه و مطالعه کتابخانه ای استفاده شده است.یافته ها: آزمون های آماری رابطه معناداری بین «گشت انتظامی» آموزش، ویژگی های محیطی، اختیارات مامورین، رویه عملیاتی، امکانات خودرویی، اطلاع رسانی به موقع را نشان می دهد.نتایج: آموزش علمی و اصولی نیروهای گشتی می تواند تاثیر به سزایی در پیشگیری از سرقت خودرو نماید.ویژگی های محیطی و آشنایی با منطقه مورد سرقت در پیشگیری از سرقت خودرو تاثیر زیادی دارد.امکانات خودرویی و تجهیزات مناسب واحدهای گشتی در پیشگیری از سرقت خودرو تاثیر دارد.افزایش اختیارات مامورین گشت انتظامی در محدوده قوانین و مقررات تاثیر به سزایی در پیشگیری از سرقت خودرو دارد.وجود رویه قواره مند و استاندارد در هنگام گشت زنی تا حدود زیادی در پیشگیری از سرقت خودرو تاثیر دارد.در صورت سوء ظن اطلاع رسانی به موقع و سریع به واحدهای گشت انتظامی در پیشگیری از سرقت خودرو تاثیر به سزایی دارد.

زمینه و هدف: انضباط، روح، پایه و اساس فرمان برداری، کار بهینه، توانایی رفتاری و نشانه آشکاری از احترامی است که طبق توافق های پایدار بین سازمان و کارکنان رعایت می شود. این توافق ها می توانند پس از بحث و گفت گو یا بدون بحث پیشین، به صورت کتبی یا شفاهی، ریشه در خواست ها و تمنیات طرف های قرارداد داشته یا در سایه مقررات عادات و رسوم به وجود آمده باشند. به هر حال این توافق ها مستلزم رعایت نوعی انضباط است. انضباط در نیروهای مسلح هر کشور، یکی از دغدغه های فرماندهان و مدیران عالی آن سازمان به شمار می رود.مواد و روش ها: در این تحقیق تاثیر فرهنگ سازمانی بر نهادینه کردن انضباط دانشجویان دانشگاه علوم انتظامی مورد سنجش قرار گرفته است. جامعه آماری تحقیق شامل تعداد 352 نفر از دانشجویان دختر و پسر سال آخر مقاطع تحصیلی کاردانی و کارشناسی در دانشگاه علوم انتظامی و تعداد 81 نفر از افسران صف دانشجویی از رده گروهان تا رده تیپ در سال 1387 به صورت تمام شمار از طریق پرسشنامه و تعداد 19 نفر از صاحب نظران در امور آموزش در ناجا و تعداد 24 نفر از دانشگاه امام علی (ع) که از طریق مصاحبه مورد سنجش قرار گرفته اند. در بخش پرسشنامه های تنظیمی ضمن اندازه گیری تاثیر عوامل فوق به بررسی وضعیت موجود انضباط در دانشگاه پرداخته شده است. داده های حاصل با استفاده از آزمون t یک طرفه و دوطرفه و واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.یافته ها: نتایج حاصله نشان می دهد که فرهنگ سازمانی از دیدگاه دانشجویان و فرماندهان در نهادینه کردن انضباط دانشجویان موثر است. از دیدگاه های مقام معظم رهبری و اندیشمندانی چون رابینز، شاین، واینر، استانلی دیویس، شولز، کویین و مک گرد در تایید و تطابق یافته های تحقیق استفاده شده است. در پایان نیز پیشنهادها و راهکارهایی برای عملی نمودن آنها ارایه گردیده است.