مطالب مرتبط با کلیدواژه

آموزش محیط زیست


۲۱.

بررسی جایگاه مولفه های اصلی آموزش محیط زیست درکتاب های درسی دوره ششم ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش محیط زیست و توسعه پایدار سال پنجم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: کتاب های درسی تحلیل محتوا آموزش محیط زیست دوره ششم ابتدایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۶۵ تعداد دانلود : ۱۰۰۹۸
یکی از علل ایجاد بحران های محیط زیستی، عدم ایجاد آگاهی های  محیط زیستی می باشد. به طور یقین یکی از راههای ایجاد آن، آموزش صحیح می باشد. از آنجایی که یکی از پرکاربردترین ابزار آموزشی در کشور، کتاب های درسی است بنابراین، پژوهش حاضر در زمینه این مبحث مهم و با هدف بررسی میزان توجه به مولفه های اصلی آموزش محیط زیست در محتوای کتاب های درسی پایه ششم ابتدایی ایران انجام شده است. بدین منظور به تحلیل محتوای کتاب های درسی ششم ابتدایی پرداخته شد. روش پژوهش تحلیل محتوا با روش آنتروپی شانون بود که واحد تحلیل نیز کل صفحات( متن، پرسش ها، تمرین ها و تصاویر) است. براساس یافته ها، بالاترین ضریب اهمیت در کتاب مطالعات اجتماعی مربوط به مؤلفه نحوه بهره برداری از منابع فناپذیر و فناناپذیر(23./.) و کمترین ضریب اهمیت مربوط به مؤلفه های تالاب ها و جمعیت، آلودگیها، نقش تکنولوژی درمحیط زیست و فرسایش لایه ازن و نقش گرم شدن کره زمین می باشد، در کتاب فارسی(خوانداری) تنها به مولفه های خاک(13../.) و نقش انسان در حفاظت از محیط زیست(2../.)، در کتاب آموزش علوم تجربی ششم ابتدایی به مولفه های محیط زیست، جنگل و درختان(4../.) و نحوه بهره برداری از منابع فناپذیر و فنا ناپذیر(23./.)  و در کتاب تفکر و پژوهش تنها به مؤلفه جنگل و درختان توجه شده و به دیگر مولفه های محیط زیست توجهی نشده است. در کتاب های قرآن، ریاضی، کار و فناوری، هدیه های آسمانی و فارسی (نوشتاری) ششم ابتدایی به مولفه های محیط زیست توجهی نشده است. نتایج نشان داد که توجه متعادل و جامعی به مولفه های آموزش محیط زیست در محتوای کتاب ها نشده است.
۲۲.

ارائه مدل تصمیم گیری چند شاخصه فازی جهت انتخاب روش آموزش محیط زیست در مدارس فنی و حرفه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش محیط زیست و توسعه پایدار سال پنجم بهار ۱۳۹۶ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: تصمیم گیری چند شاخصه فازی آموزش محیط زیست

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۱ تعداد دانلود : ۴۸۳
با توجه به حضور دانش آموختگان فنی و حرفه ای در کلیه فعالیت های اقتصادی، لازم است به گونه ای تربیت شوند که از تأثیر کار و تصمیم خود بر محیط زیست آگاه باشند. در این راستا در پژوهش حاضر سعی می شود با توجه به معیارهای شایستگی محیط زیستی، یک مدل تصمیم گیری چند شاخصه فازی برای انتخاب روش آموزش محیط زیست در مدارس فنی و حرفه ای، ارائه شود. به این منظور ابتدا با جستجو در منابع معتبر علمی و تبادل نظر با خبرگان، معیارهای شایستگی محیط زیستی دانش آموختگان فنی و حرفه ای، شناسایی و سپس به منظور تکمیل اطلاعات، سه پرسشنامه متفاوت طراحی شد و پس از توزیع و گردآوری پرسشنامه ها میان خبرگان تحقیق، با استفاده از تکنیک آنتروپی شانون و رویکرد ترکیبی دیمتل-فرآیند تحلیل شبکه ای به وزن دهی معیارهای مذکور، پرداخته شد. از نتایج حاصل آن به منظور رتبه بندی روش های آموزش محیط زیست با استفاده از تکنیک های الکتر فازی، تاپسیس فازی و مجموع ساده وزنی فازی استفاده شد. با توجه به این که نتایج حاصل از اجرای تکنیک های فوق در مواردی با یکدیگر همخوانی نداشت، برای رسیدن به یک اجماع کلی از تکنیک رتبه بندی جزئی استفاده شد و درنهایت یک مدل تصمیم گیری چند شاخصه فازی جهت انتخاب روش آموزش محیط زیست در مدارس فنی و حرفه ای ارائه گردید. نتایج تحقیق نشان می دهد اولویت معیارهای شایستگی بسته به نوع تکنیک وزن دهی متفاوت است و بحث گروهی مناسب ترین روش تدریس آموزش محیط زیست است.
۲۳.

طراحی برنامه درسی آموزش محیط زیست برای دوره تحصیلی ابتدایی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش محیط زیست و توسعه پایدار سال پنجم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۴

کلیدواژه‌ها: نظام آموزش و پرورش آموزش محیط زیست دوره تحصیلی ابتدایی طراحی برنامه درسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۸۱ تعداد دانلود : ۸۳۳
هدف پژوهش حاضر طراحی برنامه درسی آموزش محیط زیست برای دوره تحصیلی ابتدایی ایران بود. روش غالب پژوهش، کیفی بود اما در بخش دوم پژوهش، به منظور اعتباریابی از روش کمی نیز استفاده شد. ابتدا مبانی نظری، پیشینه های پژوهشی، تجارب کشورهای پیشگام و همچنین اسناد بالادستی در ایران مطالعه شد و برنامه درسی آموزش محیط زیست به صورت پیش نویس اولیه طراحی گردید. سپس طرح مورد نظر، از طریق دریافت نظر 30 نفر از کارشناسان (متخصصان برنامه درسی، کارشناسان آموزش محیط زیست و معلمان دوره ابتدایی) که به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند، اعتبار یابی شد. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی و پایایی آن تایید شد. نتایج پژوهش، مولفه های اساسی برنامه درسی آموزش محیط زیست را در پنج بخش مبانی، اهداف، محتوا، روش تدریس و روش ارزشیابی مشخص کرد. همچنین، اعتبار طرح مورد نظر در سطح معناداری (100/0)، با عدد 99% تایید شد. در پایان، بر اساس یافته های پژوهش پیشنهادهای کاربردی ارائه شد.
۲۴.

تحلیلی بر نقش برنامه راهبرد ملی تغییر اقلیم بر گسترش دانش، نگرش و عملکرد جامعه در راستای کاهش و سازگاری با تغییر اقلیم در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش محیط زیست و توسعه پایدار سال ششم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: عملکرد نگرش تغییر اقلیم دانش برنامه راهبردی آموزش محیط زیست

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳۱ تعداد دانلود : ۱۰۷۷
هدف از این پژوهش، تحلیل برنامه راهبرد ملی تغییر اقلیم ایران در پنج بخش کاهش انتشار گازهای گلخانه ای، مدیریت منابع آب، کشاورزی و امنیت غذایی، منابع زیستی و سلامت بر اساس تأکید بر ارتقاء دانش، نگرش و عملکرد جامعه در راستای ظرفیت سازی در مواجهه با تغییر اقلیم در کشور است. تحقیق بر مبنای هدف از نوع کاربردی و از نظر ماهیت روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است. یافته های پژوهش نشان داد، هر سه مؤلفه دانش، نگرش و عملکرد در برنامه های اجرایی هر 5 بخش مذکور و 25 راهبرد آن موردتوجه بوده است اما از تناسب کافی برخوردار نیست. به طوری که از 229 برنامه اجرایی این سند، %24 و %26 برنامه ها به ارتقاء دانش و نگرش تأکید دارند و 50% عملکردی بوده اند. بیشترین نسبت برنامه های مرتبط با گسترش دانش در هر بخش، با 56% به بخش سلامت و کمترین با 8% به بخش کاهش انتشار گازهای گلخانه ای اختصاص دارد. کمترین و بیشترین سهم برنامه های ارتقاء نگرش به کل برنامه های هر بخش نیز به ترتیب به بخش سلامت با 12% و مدیریت منابع آب با 44% مرتبط می باشد. همچنین بخش مدیریت منابع آب کمترین (29%) و کشاورزی و امنیت غذایی و کاهش انتشار گازهای گلخانه ای با نسبت 60%، بیش ترین برنامه های عملکردی را دارند. از این رو نهایتاً لازم است تا تدابیری اتخاذ شود به این منظور، لازم است که ابتدا آموزش از طریق گسترش سطح دانش و نگرش بین مخاطبان و ذی نفعان برنامه ها انجام گیرد تا برنامه های عملکردی که بیش از نیمی از برنامه های این سند هستند، تأثیرگذاری بیشتری داشته باشد و همچنین ظرفیت سازی در راستای کاهش و سازگاری با تغییرات اقلیمی در همه بخش ها به طور متناسب صورت پذیرد.
۲۵.

بررسی تاثیر ابزارهای آموزش بر سطح دانش و نگرش گردشگران محیطهای طبیعی (مطالعه موردی:مناطق گردشگری شهرستان بوکان )

نویسنده:
منبع: پژوهش های گردشگری و توسعه پایدار سال اول تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: دانش نگرش آموزش محیط زیست مناطق گردشگری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۸ تعداد دانلود : ۳۲۵
انسان و طبیعت ترکیبی جدایی ناپذیرند، در این میان آموزش محیط زیست، یکی از مهمترین روشها در حفاظت طبیعت بوده که هدف از آن، پیدا کردن بهترین شیوه ارائه مطالب ، نحوه فعالیتها و اجرای ساختاری است که زمینه ساز افزایش آگاهیهای محیط زیستی در جامعه باشد. هدف از این پژوهش بررسی تاثیر ابزارهای آموزشی راهنمای گردشگری بر سطح دانش و نگرش گردشگران می باشد. به همین جهت از یک تور گردشگری درباره هدف تحقیق استفاده شد و 30 نفر با استفاده از دو روش بروشور و راهنمای انسانی، در تور گردشگری مورد نظر شرکت داده شدند و پیامدهای وارده بر سطح دانش، نگرش آنان مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که، مشارکت در این فعالیت محیط زیستی منجر به افزایش دانش افراد و تغییرات در نگرش آنان شده است. از نظر تاثیر نوع ابزار آموزشی نیز که یکی از جنبه های اصلی این تحقیق است، نتایج نشان می دهد که تفاوتی میان دو الگوی آموزشی نامبرده، از نظر تاثیرگذاری بر سطح دانش ونگرش مشارکت کنندگان وجود ندارد.
۲۶.

نحوه گنجاندن عناوین آموزش محیط زیست در کتاب های درسی دوره متوسطه ایران و اولویت بندی عناوین مغفول(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش محیط زیست و توسعه پایدار سال هفتم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۱ 9 - 18

کلیدواژه‌ها: آموزش محیط زیست عناوین آموزش محیط زیست اولویت بندی عناوین مغفول

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۹ تعداد دانلود : ۵۸۰
هدف از پژوهش حاضر بررسی نحوه گنجاندن عناوین آموزش محیط زیست در کتاب های درسی دوره متوسطه دوم ایران و اولویت بندی عناوین مغفول در برنامه درسی آموزش محیط زیست دوره دوم متوسطه ایران بود در بخش کیفی برای یافتن پاسخ در رابطه با نحوه گنجاندن عناوین آموزش محیط زیست در برنامه درسی دوره دوم متوسطه، با متخصصان برنامه درسی و محیط زیست مصاحبه نیمه ساختاریافته صورت گرفت. جامعه پژوهشی شامل کلیه متخصصان برنامه درسی دانشگاه های اصفهان و متخصصان محیط زیست استان تهران و اصفهان بود. روش نمونه گیری، هدفمند و زنجیره ای بود در این پژوهش طی مصاحبه با 24 نفر از متخصصان غنای اطلاعات حاصل شد در بخش کمی، برای دسترسی به اولویت بندی عناوین مهم که در برنامه درسی آموزش محیط زیست دوره دوم متوسطه مغفول مانده پرسش نامه ای بین معلمان توزیع گردید. جامعه آماری این قسمت پژوهش شامل کلیه معلمان زیست شناسی، زمین شناسی، شیمی و جغرافیا در استان اصفهان بود. با نمونه گیری به صورت خوشه ای چندمرحله ای تعداد 258 معلم انتخاب شدند. نتایج پژوهش نشان داد بیشتر متخصصان معتقد بودند عناوین آموزش محیط زیست باید به صورت تلفیقی در همه دروس گنجانده شود. نتایج نظرسنجی از چهار گروه معلمان نشان داد معلمان عناوین سه گویه حفاظت از محیط زیست طبیعی کشور پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و محیط زیستی حاصل از تولید انرژی الکتریکی از منابع تجدید پذیر و تجدید ناپذیر و ضرورت به کارگیری انرژی های تجدید پذیر و عوارض محیط زیستی ناشی از مصرف سوخت های فسیلی در صدر اولویت عناوین مغفول آموزش محیط زیست ایران می دانند.
۲۷.

ادراک معلمان از برنامه درسی پنهان آموزش محیط زیست در مدارس متوسطه شهر تهران: یک رویکرد پدیدارشناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی سال ششم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۲۱) 87 - 102

کلیدواژه‌ها: برنامه درسی پنهان آموزش محیط زیست پدیدار شناختی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۷ تعداد دانلود : ۴۳۹
برنامه های درسی پنهان، بعد غیرقابل پیش بینی یادگیری است، توجه نکردن به این بعد، غفلت از بخش مهم عواملی است که در یادگیری دانش آموز تأثیر فراوان دارند؛ بنابراین پژوهش حاضر کوشیده است تا با استنباط درک معلمان، برخی عوامل مهم را که در ایجاد برنامه درسی پنهان آموزش محیط زیست در مدارس متوسطه تهران دخیل هستند شناسایی کرده و بسترهای مناسبی را برای ارتقا آموزش محیط زیست دانش آموزان فراهم کند. روش پژوهش کیفی از نوع پدیدارشناسی است. شرکت کنندگان این پژوهش معلمان دوره متوسطه دوم تهران بودند که براساس نمونه گیری هدفمند از نوع موارد عادی انتخاب شدند که تعداد آنها تا رسیدن به مرحله اشباع درنهایت به 32 نفر رسید. در چارچوب موضوع مورد نظر، برای جمع آوری اطلاعات، از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد و یافته های به دست آمده از ادراکات و تجربیات معلمان با استفاده از روش کوربین و اشتراتوس تجزیه وتحلیل گردید. بعد از پیاده کردن و تجزیه وتحلیل مصاحبه ها و 7 کد محوری و 34 کد اولیه به دست آمد و با توجه به فراوانی های مشاهده شده مقوله بعد شناختی با مجموع بیشترین ضریب اهمیت و مقوله های عوامل برون سازمانی، بُعد اجتماعی، بعد دیوان سالاری مدرسه و ساختار فیزیکی در رده های بعدی قرار داشتند و مقوله بُعد عاطفی از کمترین ضریب اهمیت را از زاویه فراوانی کدها برخوردار بود. معلمان معتقد بودند که مدارس به تاثیر این ابعاد آگاه نبوده و ضعیف عمل کرده اند. 
۲۸.

سیاست های اصلی در تدوین و اجرای راهبردهای آموزش محیط زیست در برنامه ششم توسعه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد سال بیست و ششم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۸۴

کلیدواژه‌ها: آموزش محیط زیست چالش ها الزامات سیاست ها راهبردها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۵ تعداد دانلود : ۵۲۲
زیست محیطی فائق آیند و از بروز معضلات و مخاطرات زیست محیطی در آینده پیشگیری کنند که در فرایند برنامه ریزی های توسعه قرار گرفته و در تعامل تنگاتنگ و متوازن با سایر بخش ها ملاحظه و اجرا شوند. هدف اصلی این تحقیق شناسایی و تعیین سیاست های اصلی در تدوین و اجرای راهبردهای آموزش محیط زیست کشور است تا با در نظرگرفتن این سیاست ها بتوان برای اصلاح و اثربخشی این نوع آموزش ها و متناسب ساختن آنها با نیازها و شرایط کشور در برنامه ششم توسعه اقدام کرد. در این پژوهش از روش تحقیق توصیفی- پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری شامل متخصصان و دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و دکترا در رشته آموزش محیط زیست است که چهل نفر به عنوان نمونه آماری در این تحقیق شرکت کرده اند. ابزارگردآوری داده های تحقیق را پرسشنامه محقق ساخته است. داده های تحقیق با روش های آمار توصیفی شامل جداول فراوانی، درصد و میانگین وزنی و روش های آمار استنباطی شامل آزمون تحلیل واریانس فریدمن و آزمون خی دو تحلیل شدند. نتایج نشان داد که سیاست گذاری و تعیین راهبرد برای بازنگری و اصلاح آموزش های زیست محیطی درکشور ضروری است. در این خصوص، مشکلات اجتماعی و فرهنگی از مهم ترین چالش های آموزش محیط زیست به شمارمی روند. همچنین برای اثربخشی دوره ها و برنامه های آموزش محیط زیست در قبال نیازها و شرایط کشور باید استفاده از فناوری، گنجاندن آموزش محیط زیست در دروس و ساعات برنامه درسی رسمی، برگزاری کارگاه ها، فعالیت های عملی و خارج از کلاس مورد تأکید قرارگیرند. در نهایت برای توسعه پایدار، افزایش مشارکت و مسئولیت پذیری در حفاظت از محیط زیست، ترویج اخلاق محیط زیست در آموزش های رسمی، غیررسمی و همگانی الزامی است.
۲۹.

بررسی سطح دانش، نگرش و مهارت زیست محیطی مربیان پیش دبستانی شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعلیم و تربیت دوره ۳۵ بهار ۱۳۹۸ شماره ۱۳۷ 111-128

کلیدواژه‌ها: آموزش محیط زیست آگاهیهای زیست محیطی مربیان پیش دبستانی نگرش دانش مهارت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۱ تعداد دانلود : ۴۶۱
به دلیل افزایش بحرانهای زیست محیطی، ارتقای آگاهی شهروندان درباره مسائل محیط زیست و لزوم یادگیری روشهای جدید و مناسب برای حفاظت از محیط زیست از اهمیتی ویژه برخوردار شده است. از آنجا که دوران کودکی مهم ترین و حساس ترین دوره برای یادگیری مفاهیم جدید است، بنابراین مقطع پیش دبستانی مناسب ترین زمان برای آموزش الفبای محیط زیست به کودکان است. پژوهش حاضر با هدف بررسی سطح نگرش، دانش و مهارت زیست محیطی مربیان پیش دبستانی و آماده سازی آنها برای آموزش کودکان پیش دبستانی طراحی شده است. پژوهش حاضر از نوع مطالعات نیمه آزمایشی با چینش پیش آزمون- پس آزمون بدون گروه مقایسه بود. جامعه آماری پژوهش مربیان پیش دبستانی شهر تهران و حجم نمونه شامل 29 مربی بوده است که به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شده اند. داده ها از طریق سه پرسشنامه محقق ساخته سنجش سطح نگرش، دانش و مهارت گردآوری شده اند. روایی و پایایی هر سه ابزار از طریق شاخصهای نسبت روایی محتوا، شاخص روایی محتوا، ضریب آلفای کرونباخ و ضریب همبستگی درون طبقاتی بررسی شده است. داده ها با آزمون t دو نمونه وابسته و شاخص اندازه اثر در نرم افزار SPSS تحلیل شده اند. با توجه به نتایج به دست آمده برگزاری دوره آموزشی موجب بهبود نگرش (0/351=Eta2، 0/001=p، 2/93=t)، ارتقای دانش (0/785=Eta2، 0/001>p، 10/12=t) و افزایش سطح مهارت (48/6=Eta2، 0/001>p، 5/15=t) آزمودنیها شد. نتایج پژوهش نشان داد که بیشترین تاثیر دوره های آموزشی روی سطح دانش مربیان بوده است و برگزاری دوره های آموزشی زیست محیطی برای مربیان پیش دبستانی ضرورت دارد.
۳۰.

عوامل مؤثر بر اثربخشی آموزش محیط زیست در ایران؛ سنتزپژوهی یافته ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی دوره دهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۴۰)
تعداد بازدید : ۵۴۹ تعداد دانلود : ۴۹۴
باتوجه به روند صعودی انجام پژوهش ها و تحقیقات در زمینه آموزش محیط زیست، در مقالهٔ حاضر سعی شد نتایج کلیهٔ تحقیقات انجام شده در حوزهٔ آموزش محیط زیست گردآوری، و ضمن ترکیب این نتایج، یک دیدگاه واحد و منسجم از عوامل مؤثر بر آموزش محیط زیست در داخل حاصل شود. روش پژوهش مبتنی بر استفاده از روش سنتزپژوهی و جامعهٔ آماری آن شامل کلیه مقالات علمی معتبر در زمینه آموزش محیط زیست بوده که باتوجه به جست و جوی منظم در پایگاه های اطلاعاتی داخل، بر اساس معیارهای ورود، تعداد 206001 مقالهٔ علمی شناسایی و درنهایت، بر اساس معیارهای خروح، تعداد 78مقاله به منظور تحلیل نهایی انتخاب شد. برای فراهم آوردن اطلاعات، از کاربرگ طراحی شده توسط محقق برای گزارش و ثبت اطلاعات پژوهش های اولیه استفاده گردید و به منظور تحلیل یافته ها، از الگوی شش مرحله ای سنتزپژوهی روبرتس با استفاده از روش های کدگذاری باز و محوری استفاده شد. طبق یافته های به دست آمده، از آنجا که آموزش محیط زیست باعث افزایش آگاهی و حساسیت زیست محیطی می شود، به عنوان مهم ترین روش در آموزش افراد در جهت شناسایی و مقابله با مشکلات زیستی محسوب می شود. در این راستا، آنچه بر اثربخشی این آموزش تأثیرگذار بوده است، متأثر از این 6عامل است: نیازسنجی، به کارگیری روش های آموزشی، آموزش رسمی، آموزش غیررسمی، آموزش همگانی و آموزش مادام العمر. طبق یافته ها، آموزش رسمی با کمبودها و ضعف هایی مواجه بوده و آموزش غیررسمی در این زمینه اثربخش تر بوده است.
۳۱.

مطالعه رابطه انواع تعامل در یادگیری الکترونیکی با کیفیت یادگیری مشارکتی (موردمطالعه: دانشجویان کارشناسی ارشد آموزش محیط زیست)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش محیط زیست و توسعه پایدار سال هفتم بهار ۱۳۹۸ شماره ۳ 103 - 114

کلیدواژه‌ها: انواع تعامل یادگیری الکترونیکی یادگیری مشارکتی کیفیت آموزش محیط زیست

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۱۱ تعداد دانلود : ۵۵۸۴
نظام یادگیری الکترونیکی به عنوان رویکرد آموزشی عصر حاضر، همواره با پیچیدگی های مربوط به نحوه تعامل و کیفیت مشارکت در یادگیری روبه رو بوده است، ازاین رو متخصصان این حوزه به ارائه راه حل های متفاوتی پرداخته اند. بر این اساس، هدف از این پژوهش، بررسی رابطه انواع تعامل در یادگیری الکترونیکی با کیفیت یادگیری مشارکتی است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- همبستگی است و به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان کارشناسی ارشد الکترونیکی رشته آموزش محیط زیست به تعداد 172 نفر است که با استفاده از فرمول کوکران 120 نفر از آنها به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده و به پرسشنامه محقق ساخته که روایی و پایایی آن مورد تائید قرار گرفت، پاسخ دادند. یافته های پژوهش با استفاده از روش های آمار توصیفی و استنباطی تحلیل شد. نتایج آزمون ضریب همبستگی پیرسون نشان دهنده این است که میان انواع تعامل (استاد- دانشجو، دانشجو- دانشجو، دانشجو- محتوا، استاد- محتوا، استاد- استاد) با کیفیت یادگیری مشارکتی در آموزش الکترونیکی رابطه معنی دار و مستقیم وجود دارد درحالی که میان تعامل (محتوا- محتوا) با کیفیت یادگیری مشارکتی رابطه معنی داری دیده نشد. همچنین نتایج آزمون فریدمن که به منظور رتبه بندی انواع تعامل مورداستفاده قرار گرفت نشان داد که تعامل «دانشجو- دانشجو» دارای بیشترین اهمیت در کیفت یادگیری مشارکتی و تعامل «استاد-استاد » و «محتوا- محتوا » دارای کمترین اهمیت در میان انواع تعاملات می باشد. لذا به نظر می رسد تعاملی که میان دانشجویان برقرار می شود تضمین کننده کیفیت یادگیری مشارکتی در آموزش الکترونیکی است.
۳۲.

تاثیر چندرسانه ای آموزش محیط زیست بر میزان یادگیری و انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پایه سوم ابتدایی در مدارس سبز شهر تهران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فناوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی سال نهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۳۴) 27 - 43

کلیدواژه‌ها: چندرسانه ای آموزش محیط زیست یادگیری انگیزش پیشرفت تحصیلی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۸ تعداد دانلود : ۴۷۷
هدف این پژوهش بررسی تأثیر چندرسانهای آموزش محیط زیست بر میزان یادگیری و انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پایه سوم ابتدایی در مدارس سبز شهر تهران بود. روش تحقیق پژوهش شبه آزمایشی از نوع طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان پسر پایه سوم ابتدایی مدارس سبز تهران که در سال تحصیلی 95-1394 مشغول به تحصیل بودند تشکیل می داد. در نمونه گیری از روش خوشه ای چندمرحله ای استفاده شد و به صورت تصادفی 20 نفر در گروه آزمایش و 20 نفر در گروه کنترل قرار گرفتند. برای گروه آزمایش از چندرسانه ای محقق ساخته و گروه کنترل از روش سنتی استفاده شد. ابزارهای پژوهش عبارت بودند از: 1- آزمون یادگیری محقق ساخته 2- پرسشنامه انگیزش پیشرفت تحصیلی هرمنس. داده های حاصل با استفاده از تحلیل کوواریانس به کمک نرم افزار spss مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که یادگیری و انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزانی که با استفاده از چندرسانه ای محیط زیستی، آموزش دیده بودند با 95% اطمینان بیشتر از دانش آموزانی بود که با روش متداول مدرسه آموزش دیده بودند.
۳۳.

شناسایی و اولویت بندی موانع بهره مندی موثر از مکانیسم های کنوانسیون تغییرات اقلیم سازمان ملل با تاکید بر آموزش سازمانی بر اساس مدل سه شاخگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش و توسعه منابع انسانی سال ششم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲۱ 37-65

کلیدواژه‌ها: آسیب شناسی سازمانی آموزش محیط زیست تغییر اقلیم تحلیل موانع مدل تفسیری - ساختاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۹ تعداد دانلود : ۴۷۰
هدف کلی این پژوهش، شناسایی و اولویت بندی موانع بهره مندی موثر از مکانیسم های کنوانسیون تغییرات اقلیم سازمان ملل متحد با تاکید بر آموزش سازمانی بر اساس مدل سه شاخگی، اولویت بندی آن ها و بررسی نحوه تاثیرگذاری این موانع است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، اکتشافی و از نظر ماهیت موضوعی، کاربردی - توسعه ای و روش بررسی آن نیز توصیفی تحلیلی است . همچنین نحوه گردآوری داده ها با روش آمیخته کمی و کیفی از طریق مطالعات کتابخانه ای و میدانی است که از طریق مصاحبه با 40 نفر از خبرگان و متخصصان آشنا با انواع مکانیسم های مالی و غیرمالی کنوانسیون تغییرات اقلیم به صورت نیمه ساختاریافته هدفمند و تکمیل پرسشنامه محقق ساخته انجام شده است. در مرحله اول با مطالعات اسنادی و نتایج مصاحبه با خبرگان با روش کدگذاری باز، 212 مقوله به عنوان موانع شناسایی شد که بر اساس مدل سه شاخگی در سه گروه عوامل محتوایی (رفتاری)، زمینه ای و ساختاری طبقه بندی گردیدند. سپس با حذف موارد تکراری و بررسی موارد مرتبط با موضوع پژوهش، 44 گزاره پرسشنامه استخراج شد که با انجام روایی محتوایی، 36 گزاره انتخاب و پایایی آن با آلفای کرونباخ 812/ 0 تأیید گردید و اولویت بندی آسیب ها، از طریق روش دلفی فازی انجام شد. نحوه تأثیرپذیری موانع شناسایی شده با استفاده از تکنیک MICMAC و ISM نیز صورت گرفت. یافته ها بیانگر آن است که بعد از قوانین و مسائل حقوقی ملی و بین المللی، آموزش در سطح دوم تاثیرگذاری قرار دارد. در بین مولفه های آموزش، نبود فرآیند مناسب نیازسنجی آموزشی برای سطوح و مخاطبین مختلف، کمبود مدرسان آشنا به مکانیسم ها و کمبود محتواهای مناسب آموزشی از جمله مسائل اولویت دار تعیین شد.
۳۴.

ارزیابی سواد زیست محیطی دانش آموزان و چالش های اجرایی آموزش محیط زیست در مدارس متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های برنامه درسی دوره نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: آموزش آموزش محیط زیست سواد زیست محیطی محتوا مدارس متوسطه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵۱ تعداد دانلود : ۵۳۰
هدف اصلی پژوهش حاضر به عنوان یک مطالعه توصیفی-پیمایشی ارزیابی سواد زیست محیطی دانش آموزان مقطع متوسطه و بررسی مشکلات اجرایی آموزش محیط زیست از دیدگاه دبیران بود. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه دانش آموزان دختر و پسر دبیرستانی و هنرستانی در منطقه لنجان استان اصفهان در سال تحصیلی 96-1395 برابر با 8920 نفر و نیز دبیران مدارس متوسطه برابر 615 نفر بود. تعیین حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران انجام شد. حجم نمونه آماری دانش آموزان 1067 و حجم نمونه دبیران برابر با 147 نفر محاسبه گردید. برای نمونه گیری از روش خوشه ای چند مرحله ای استفاده شد. جهت گردآوری داده ها از یک پرسش نامه محقق ساخته ویژه دانش آموزان و نیز یک پرسشنامه محقق ساخته ویژه دبیران و برای تجزیه وتحلیل داده ها از تحلیل های عاملی اکتشافی و تأییدی و نیز آزمون مقایسه ای تک نمونه ای، مقایسه گروه های مستقل و تحلیل واریانس یک راهه استفاده شد. یافته های حاصل از این تحقیق نشان داد که دانش آموزان مقطع متوسطه اگرچه در بعد عاطفی سواد زیست محیطی دارای وضعیت مناسبی هستند ولی به لحاظ شناخت زیست محیطی و نیز مهارت ها و عملکردهای مربوط به آن از شرایط و شاخص های لازم برخوردار نیستند. به علاوه، این پژوهش نشان داد که مهم ترین مشکلات اجرایی مدارس متوسطه در حوزه آموزش محیط زیست فقدان تجهیزات لازم، کمبود زمان و عدم وجود ارتباط و تعامل مراکز آموزشی با نهادها و مراکز زیست محیطی جامعه می باشد.
۳۵.

طراحی الگوی برنامه درسی فعالیت های فوق برنامه برای دانش آموزان دوره دوم ابتدایی با تأکید بر آموزش محیط زیست(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش محیط زیست و توسعه پایدار سال هشتم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳ 9 - 20

کلیدواژه‌ها: برنامه درسی فعالیت فوق برنامه عناصر برنامه درسی آموزش محیط زیست

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۶۳ تعداد دانلود : ۷۹۱
پژوهش حاضر با هدف تبیین عناصر برنامه درسی فعالیت فوق برنامه با تأکید بر آموزش محیط زیست برای دانش آموزان دوره دوم ابتدایی انجام گرفته است. این پژوهش در زمره تحقیقات کاربردی می باشد که با روش تحقیق زمینه ای انجام شده است. بر این اساس با مطالعه و بررسی اسناد و مدارک برنامه درسی فعالیت فوق برنامه برخی از کشورها الگویی، برای برنامه درسی مذکور استخراج شد سپس از نظر متخصصان و معلمان دوره دوم ابتدایی اعتبار سنجی شد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه متخصصان برنامه درسی و معلمان دوره دوم ابتدایی شهرستان میاندوآب (35 متخصص و 445 معلم) بود که از این میان کلیه متخصصان برنامه درسی به شیوه نمونه گیری تمام شماری و با استفاده از جدول مورگان 210 معلم به شیوه نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. سپس جهت تجزیه وتحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی (فراوانی، درصد فراوانی) و در آمار استنباطی (آزمون خی دو) استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که بیش از 90 درصد متخصصان برنامه درسی و معلمان دوره دوم ابتدایی ویژگی های اهداف، محتوا، راهبردهای یاددهی-یادگیری و ارزشیابی را در الگوی مذکور تأیید نموده اند (05/0<p)..
۳۶.

تاثیر چند رسانه ای آموزشی بر آموزش محیط زیست در کودکان دبستانی

نویسنده:
منبع: فناوری آموزش و یادگیری سال سوم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱۱ 71 - 85

کلیدواژه‌ها: آموزش محیط زیست چندرسانه ای آموزشی آموزش سنتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۲ تعداد دانلود : ۴۵۹
پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر چندرسانه ای در آموزش محیط زیست در مقایسه با آموزش های سنتی برای آموزش محیط زیست به دانش آموزان دبستانی انجام شد. روش تحقیق در این پژوهش از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بوده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان دبستانی شهر تهران می باشد. نمونه آماری با روش تصادفی44 دانش آموز در قالب 2 گروه (1 گروه مداخله و 1 گروه شاهد) انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسش نامه است که بعد از تعیین روایی و محاسبه پایایی آن (92/0) اجرا گردید. داده ها به کمک آمار توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل گردید. نتایج به دست آمده از آزمون فرضیه ها نشان می دهد که سطح معنی داری برای متغیر دانش، نگرش و رفتار طرفدار محیط زیستی کوچکتر از 05/ به دست آمده است در نتیجه فرضیات پژوهش مبنی بر اثر بخشی آموزش چندرسانه ای در آموزش محیط زیست تائید می گردد. بنابراین با توجه به تأثیرات قابل ملاحظه کاربرد چندرسانه ای در آم وزش محیط زیست، ب ه س مت اس تفاده گس ترده از ای ن فن آوری در امرآموزش حرکت کرد.
۳۷.

مدل ادب محیط زیست و تبیین اهداف آموزش محیط زیست بر اساس دیدگاه اسلامی «مادر بودن زمین»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی سال چهارم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۱۳) ۶۹-۱۰۶

کلیدواژه‌ها: محیط زیست اخلاق محیط زیست ادب محیط زیست آموزش محیط زیست مادر زمین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۵ تعداد دانلود : ۴۱۵
هدف از این تحقیق، معرفی دیدگاه اسلامی مادر بودن زمین از نگاه پیامبر گرامی اسلام و معصومین علیهم السلام، شناسایی مؤلفه های ادب محیط زیست و تبیین اهداف آموزش محیط زیست بر اساس این دیدگاه بوده است. این تحقیق به شیوه ی کیفی و کمّی، با نمونه گیری هدفمند و تحلیل مضمون اسناد مرتبط از جامعه ی آماری شامل قرآن کریم، کتب روایی شامل کتاب شریف اصول کافی و مفاتیح الحیات و مقالات معتبر، انجام شد. تحلیل مضامین از طریق مطالعه ی عمیق و تجزیه و تحلیل، کدگذاری و تفسیر و استنباط همزمان داده ها و تحلیل و دسته بندی مؤلفه ها به شیوه ی قیاسی انجام گرفت. مصادیق آداب رفتار با مادر از دیدگاه اسلام استخراج شد و بر آن اساس، مصادیق آداب رفتار با محیط زیست استنباط و ذیل 7 مؤلفه دسته بندی شد. براساس نتایج بخش کیفی، پرسشنامه ای با مقیاس 5 گزینه ای لیکرت تهیه شد. روایی محتوایی این پرسشنامه توسط متخصصان و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ به میزان 908/0 تعیین گردید. میزان موافقت متخصصان حوزوی و دانشگاهی علوم و معارف اسلامی، علوم تربیتی و آموزش محیط زیست، با میزان تناسب مصادیق و مؤلفه های ادب محیط زیست، به وسیله ی این پرسشنامه، و بر اساس 30 مورد پاسخ سنجیده شد. براساس یافته ها، مؤلفه های ادب محیط زیست عبارت بودند از: احترام، احسان، سازگاری، حمایت، خیرخواهی، قدرشناسی و رضایت. در نهایت مدل ادب محیط زیست و اهداف آموزش محیط زیست از دیدگاه اسلامی مادر بودن زمین ترسیم و ارائه گردید. ضرورت توجه به اخلاق، منش و ادب محیط زیست در آموزش و پرورش رسمی کشور، در عین توجه ویژه به تفاوت های این سه مفهوم، و طراحی، اجرا و اعتباریابی الگوهای آموزشی با هدف گسترش آموزش اخلاق، منش و ادب محیط زیست مورد تاکید قرار گرفت.
۳۸.

نقش آموزش های ضمن خدمت در ارتقای دانش، نگرش و مهارت های زیست محیطی معلمان ابتدایی شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال دهم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳۸ 135 - 158

کلیدواژه‌ها: آموزش محیط زیست آموزش های ضمن خدمت سواد زیست محیطی رفتار زیست محیطی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۲ تعداد دانلود : ۳۶۳
زندگی در شرایط ناپایدار، پیچیده و مخاطره آمیز امروزی، دانش، مهارت و نگرش های ویژه ای را طلب می کند. کودکان و نوجوانان جهت رویارویی با دنیایی چنین متغیر و مبهم با دگرگونی های شتابنده نیازمند آموزش هایی هستند که بتواند همه ابعاد جسمی، ذهنی، عاطفی وجود آن ها را به صورت هماهنگ توسعه دهد و آنان را با وظایف خود جهت مشارکت مؤثر در سطح محلی، ملی و جهانی آشنا سازد. لازم است دیدگاه جدیدی در مورد جهان به وجود آید و طرز زندگی را طوری تغییر کند که با محیط زیست طبیعی مطابقت داشته باشد. یکی از راه های ممکن، آموزش محیط زیست است. لذا این پژوهش به بررسی رفتارهای زیست محیطی معلمان دوره ابتدایی در ابعاد دانش، نگرش و مهارت پرداخته و نقش آموزش های ضمن خدمت در ارتقای این دانش بررسی می شود. روش این پژوهش توصیفی و از نوع کاربردی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است. پرسشنامه به روی 360 نفر از معلمان دوره ابتدایی اجرا شده است. نتایج پژوهش گویای این است که بیش از 59 درصد از معلمان دوره ابتدایی، در حد متوسط رفتارهای مناسب زیست محیطی دارند. داده ها همچنین نشان می دهند که دانش معلمان درباره رفتارهای زیست محیطی متوسط است.
۳۹.

ارائه مدل مفهومی تدریس با رویکرد محیط زیستی در مدارس ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های تربیتی پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۹ 76-102

کلیدواژه‌ها: آموزش محیط زیست تدریس معلم محور تدریس دانش آموز محور مدل مفهومی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۱ تعداد دانلود : ۵۰۹
آموزش محیط زیست آموزشی است که باعث بالا رفتن آگاهی و دانش عمومی درباره موضوعات و مسائل محیط زیست می گردد و از سه عنصر یادگیری در محیط زیست، یادگیری درباره محیط زیست و یادگیری برای حفاظت از محیط زیست تشکیل شده است. در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی به بیان ویژگی های برنامه آموزش محیط زیست و معرفی روش های آموزش محیط زیست در مدارس در دو بخش روش های معلم محور و دانش آموز محور پرداخته شده است و در نهایت با استنتاج از مطالعات انجام گرفته یک مدل مفهومی تدریس با رویکرد محیط زیستی در مدارس ارائه شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که استفاده از روش های دانش آموز محور موجب تقویت مهارت های بالای شناختی در دانش آموزان می شود و همچنین تدریس دروس مختلف در بستر محیط زیست می تواند در نهادینه شدن نگرش و رفتار محیط زیستی در دانش آموزان بسیار اثربخش باشد.
۴۰.

نیازهای آموزش محیط زیست دانشجویان کارشناسی رشته های مدیریت صنعتی و مهندسی صنایع(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش محیط زیست و توسعه پایدار سال نهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 23 - 42

کلیدواژه‌ها: آموزش محیط زیست نیازهای آموزشی آموزش اختصاصی محیط زیست مهندسی صنایع مدیریت صنعتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۹ تعداد دانلود : ۴۸۲
با توجه به نقش آموزش عالی در پرورش متخصصان، توجه به آموزش محیط زیست در رشته های تخصصی و به ویژه رشته های مرتبط با صنعت از جمله مسئولیت های این نهاد است. اما در آموزش عالی ایران توجه به این گونه آموزش ها در حد مطلوب نیست و در برنامه درسی اکثر رشته ها توجهی به آن نمی شود. لذا هدف اصلی پژوهش حاضر، شناسایی و اولویت بندی نیازهای آموزش محیط زیست برای دانشجویان رشته های مهندسی صنایع و مدیریت صنعتی بود. روش پژوهش آمیخته از نوع اکتشافی- متوالی بوده و به منظور این بررسی ابتدا با روش های کیفی به بررسی نیازها و مؤلفه های آموزش محیط زیست رشته های موردنظر از طریق مصاحبه با 9 نفر از اساتید و تحلیل محتوای سرفصل های رشته های موردنظر در 8 دانشگاه در کشورهای دیگر پرداخته شد. سپس مؤلفه های به دست آمده از مرحله کیفی، تلخیص و تلفیق شده و به منظور اولویت بندی در اختیار 60  نفر از خبرگان قرار گرفت. داده های حاصل با استفاده از آزمون کای اسکوئر و آزمون فریدمن مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته و نیازها اولویت بندی شدند. نتایج حاکی از آن است که مؤلفه های دانش و مسائل کلی محیط زیست و صنایع و ملاحظات زیست محیطی در زنجیره تأمین در اولویت بالاتری نسبت به سایر مؤلفه ها قرار دارند.