مطالب مرتبط با کلیدواژه

روان شناسی


۸۱.

بررسی ابعاد و آثار کرامت انسان از دیدگاه امام رضا (علیه السلام) و مکاتب روان شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ رضوی سال هفتم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲۶ 101 - 135

کلیدواژه‌ها: کرامت انسانی امام رضا (ع) مکاتب روان شناسی شناخت انسان روان شناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۸ تعداد دانلود : ۶۱۰
شناخت جایگاه انسان و بررسی ابعاد و ویژگی های مختلف او یکی از موضوعات محوری در تعالیم ادیان آسمانی به ویژه اسلام و مکاتب بشری شمرده شده و تلاش ها و راهکارهای فراوانی برای رسیدن او به سعادت نهایی اش که در گروِ کرامت و عزت است، صورت گرفته است؛ کرامت به معنای شرافت، عزت و ارجمندی، که محل بحث و نقطه برخورد دین مبین اسلام با علوم بشری است. هدف پژوهش حاضر بررسی ابعاد و آثار کرامت انسانی در سیره امام رضا (علیه السلام) و روان شناسی بود که تلاش شد با استفاده از اسناد و منابع کتابخانه ای و به روش توصیفی تحلیلی، از نوع تحلیل محتوا، کرامت انسانی از منظر هر دو دیدگاه بررسی شود. نتایج پژوهش نشان داد، از دیدگاه امام رضا (علیه السلام) خاستگاه کرامت انسانی، ذاتی و وابسته به روح الهی بوده، جهت گیری معنوی و متعالی داشته و هدفش رسیدن به قرب الهی و خلیفه خدا شدن در زمین است که با تقوا و بندگی با محوریت خدا از قوه به فعل در می آید. اما در روان شناسی، عزت نفس از عوامل درون فردی و بیرونی حاصل شده، خاستگاه آن نیازها (کمبودها) و هدف رفع نیازها در محیط مادی و شکوفایی ظرفیت های انسانی جهت کسب موفقیت و پیشرفت است.
۸۲.

واکاوی مؤلفه های هوش معنوی در ادب عرفانی با تکیه بر مثنوی مولانا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و ادبیات فارسی (دانشگاه خوارزمی) سال بیست و هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۲ (پیاپی ۸۷) 129-151

کلیدواژه‌ها: روان شناسی عرفان هوش معنوی مولانا مثنوی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷۲ تعداد دانلود : ۴۴۳
ادبیات قلمرو های وسیعی را دربرمی گیرد که شامل موضوعات گوناگونی است؛ با دانش های متعددی در ارتباط است و روش های مختلفی را نیز برای بررسی و مطالعه آن می توان به کار گرفت. به عبارت دیگر، بسیاری از مسائل ادبی «چندتباری» هستند و در علوم مختلف ریشه دوانده اند؛ از جمله روان شناسی. مفهوم هوش معنوی، با موضوعاتی از معانی یا ارزش ها در پیوند است که به موجب آن جایگاه هوش در زندگی ما در بافت و زمینه ای غنی تر از معانی قرار می گیرد. هرچند اصطلاح هوش معنوی از دستاوردهای حوزه عرفان نیست و در روان شناسی محل بحث و بررسی است، اما این به معنای متروک ماندن موضوع در آثار عرفانی ما نیست. اگر منصفانه بنگریم، مباحث مربوط به هوش معنوی و معادل های آن به صورت بسیار وسیع و پربار در ادب عرفانی ما بیان شده است. شاخصه معنویت و مذهب به ویژه هوش معنوی در عرصه شعر عرفانی در ادبیات فارسی و شعر مولانا از اهمیت ویژه ای برخوردار است. مقاله حاضر که به روش توصیفی تحلیلی و بر مبنای داده ها ی کتابخانه ای صورت گرفته است، نشان می دهد که ایمان، صلح ، نوع دوستی و کاربرد صحیح آن در زندگی و سازگاری با ناملایمات دنیای واقعی از شاخصه های اصلی هوش معنوی در مثنوی مولاناست.
۸۳.

حلقه گمشده روان شناسی محیط در آموزش معماری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معماری و شهرسازی ایران دوره ۴ بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۵

کلیدواژه‌ها: روان شناسی محیط آموزش معماری روان شناسی رفتار محیطی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۳ تعداد دانلود : ۳۵۸
آیا معماران قادر هستند ساختمان هایی را طراحی کنند که کالبد آن به ارتقاء خلاقیت و کاهش ناهنجاری های اجتماعی و درونی افراد کمک کند؟ پاسخ به این سوال نیازمند درک صحیح عوامل تاثیرگذار بر موضوع، نظیرشناخت کاربران، ابعاد وجودی، نیازهای وی، شناخت محیط و ... است تا ضمن سازماندهی و تجزیه و تحلیل اطلاعات مربوطه بتوان با شناخت فرهنگ کاربران و محیط فکری نو و راه حل متفاوت و مناسبی را عرضه نمود. حرفه معماری به دلیل ماهیت بین رشته ای خود از مباحثی مانند علوم شناختی، علوم اجتماعی، علوم انسانی و هنر در بطن خود بهره می برد، در نتیجه نه تنها محصول نهایی طراحی، بلکه فرآیند طراحی و معماری بایستی مورد توجه و بررسی قرار بگیرد. فاصله بین محیط بالقوه، یعنی محیط ذهنی و آرمانی طراح و محیط بالفعل یعنی محیطی که ساخته می شود و مورد بهره برداری قرار می گیرد، فاصله زیادی است. در صورتی محیط بالقوه به محیط بالفعل تبدیل می شود که شرایط اجتماعی، فرهنگی، روانی مخاطبان محیط در نظر گرفته شود. اهمیت شناخت کافی از موضوع طراحی، نقش تعاملی محیط فیز کیی در پیشبرد یا سرکوب افراد و همچنین بهره جستن از این تعامل از مهم ترین عوامل هستند. در طول تاریخ همیشه منشا نوآوری ها و پدیده های نو، در رابطه با نیازهای افراد و یا جامعه بوده که در نهایت به واقعیت گرائیده و با گذشت زمان روند تکاملی خود را طی کرده است. با توجه به ازدیاد جمعیت، آلودگی محیط زیست، محدود بودن منابع و در نهایت پیچیدگی های اجتماعی در دهه های گذشته، بدون تردید بوجود آمدن و توسعه موضوع روانشناسی محیط معماری در جوامع شهری اجتناب ناپذیر بوده است. امروزه روانشناسی محیطی یکی از رشته های مهم و فعال در دانشگاه های معتبر دنیا می باشد که با موضوع های مختلفی در ارتباط می باشد که مهم ترین قسمت آن تاثیر مثبت و یا منفی محیط مصنوع بر رفتار انسان ها و یا بالعکس می باشد. در نظر گرفتن این موضوع می تواند تاثیر قابل ملاحظه ای در بهبود طراحی و ساخت محیط فیزیکی و در نهایت محیط فردی و اجتماعی مطلوب تر داشته باشد. این نوشتار با تکیه بر اهمیت آموزش روان شناسی محیط به مثابه حلقه ای گمشده در فرآیند آموزش معماری و یکی از محوری ترین دروس در فرآیند آموزش آکادمیک معماری، در جستجوی دستیابی به کی چارچوب کلی برای آموزش موثر روان شناسی محیط به معماران می باشد. در این زمینه نکاتی را در مورد لزوم آموزش این درس مورد بررسی قرار داده و در نهایت موارد و محورهایی را به دست می دهد که دارای نقشی کلیدی در روند آموزش به دانشجویان درس مربوطه است.
۸۴.

ساخت و اعتبار یابی مقیاس اخلاق حرفه ای مشاوران و روان شناسان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مشاوره جلد ۱۳ بهار ۱۳۹۳ شماره ۴۹ 103-127

کلیدواژه‌ها: هنجاریابی اخلاق حرفه ای مشاوره روان شناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۱ تعداد دانلود : ۵۶۰
باوجود اینکه اصول اخلاقی زیر بنای تمام اعمال حرفه ای یک مشاور و روان شناس محسوب می شود ولی ابزاری برای سنجش آن تعریف نشده است. براین اساس هدف اصلی این پژوهش است تا مقیاسی را برای ارزیابی اخلاقی حرفه ای معرفی کند. روش تحقیق همبستگی از نوع ماتریس واریانس– کوواریانس بود و جامعه آماری پژوهش مشاوران و روان شناسان شهر تهران با حجم نمونه 178 نفر از مشاوران زن و مرد مجرد و متأهل بودند که دارای مدرک تحصیلی فوق لیسانس و بالاتر، و دارای پروانه اشتغال و شاغل در حرفه مشاوره و رواندرمانی بودند. ابزار مورد استفاده فرایند روایی سازه و محتوا را گذرانیده و مورد تایید قرار گرفت. تحلیل عاملی 5 عامل را در پرسشنامه مشخص نمود که در این میان عامل اول آزادی و رضایت آگاهانه 90/29 در صد واریانس کل، رعایت فرهنگ و قانون و حدود رابطه 75/6 در صد از واریانس کل، شفافیت رابطه 64/4 در صد از واریانس کل، مشاوره و مسؤولیت در شرایط بحران 13/4 در صد و رعایت اخلاق در بکارگیری فنون 89/3درصد از واریانس کل را تبیین نموده است. همچنین ضریب اعتبار باز آزمایی کل مقیاس 81/0 و همسانی درونی 92/0 می باشد. با توجه به ضرورت سنجش وضعیت اخلاقی و ارزیابی اخلاقی روان شناسان و مشاوران و نبود ابزار معتبر در این زمینه و با توجه به اینکه ابزار موجود از نظر روانسنجی معتبر ارزیابی شد، لذا این ابزار را برای استفاده در سنجش روان شناسان و مشاوران در موارد مختلف از جمله در هنگام صدور پروانه اشتغال و گزینش متخصصان و رواندرمانگران در مقاطع تکمیلی و همچنینین سنجش اخلاق حرفه ای روان شناسان در کارگاههای دانش افزایی توصیه می شود.
۸۵.

طراحی الگوی یکپارچه خودشکوفایی مبتنی بر نظریات انسان گرایانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مشاوره جلد ۱۶ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۶۴ 30-54

کلیدواژه‌ها: خودشکوفایی روان شناسی انسان گرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۰ تعداد دانلود : ۵۶۱
هدف: پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی یکپارچه خودشکوفایی بر مبنای دیدگاه های مختلف انسان گرایانه برای رفع اشکالات موجود در طبقه بندی های پیشین انجام گرفت. روش: این پژوهش به روش کیفی تحلیل مضمون و با جامعه آماری کتب روان شناسان انسان گرا شامل "انگیزش و شخصیت" (مزلو، 1970)، "دستاوردهای فراتر طبیعت انسان" (مزلو، 1971)، "ادیان، ارزش ها و تجربیات اوج" (مزلو، b 1970)، "خودشکوفایی و فراسوی آن" (مزلو، 1965)، "انسان شدن" (راجرز، 1961)، "انسان در جستجوی معنا" (فرانکل، 1984)، "معنا جویی" (فرانکل، 1988)، "الگو و رشد در شخصیت" (آلپورت، 1961) و "شدن" (آلپورت، 1955) بود. داده ها به روش تحلیل مضمون تجزیه و تحلیل شد. پس از مطالعه و شناسایی مفاهیم در متون، مضامین طبقه بندی و نام گذاری شدند. یافته ها: از تحلیل مضامین آثار روان شناسان انسان گرا چهار مضمون اصلی به دست آمد. یافته ها نشان می دهند خودشکوفایی دارای چهار عامل "خودِ متعالی"، "خودِ آگاه"، "خودِ خلاق" و "خودِ اجتماعی" است. نتیجه گیری: با توجه به الگوی حاصل از این پژوهش، به نظر می رسد تدوین مقیاسی برای سنجش خودشکوفایی براساس این الگوی یکپارچه می تواند از تفاوت در نمرات خودشکوفایی در جوامع مختلف که متاثر از تفاوت تعاریف است، پیشگیری کند.
۸۶.

حافظ و روان شناسی ترس

نویسنده:
منبع: سالنامه حافظ پژوهی بهار ۱۳۹۹ دفتر ۲۳

کلیدواژه‌ها: حافظ ترس روان شناسی یونگ دوران رند زاهد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۸۱ تعداد دانلود : ۸۶۶
دیوان حافظ سراسر آکنده از بیم و امید است. حافظ با بیان ترس های بشر، شیوه ی چیرگی بر این ترس ها را به ما می آموزد. این ترس ها را از منظر پدیدارشناسانه در سه دسته ی عمده می توان طبقه بندی کرد: 1. ترس از جهان؛ 2. ترس از دیگری؛ 3. ترس از من. نگارنده در این مقاله بر آن است تا با تحلیلی روان کاوانه از ترس های حافظ، شیوه ی روبه رو شدن دو شخصیت برجسته ی دیوان او، یعنی رند و زاهد، را با ترس نشان دهد. این دو شخصیت البته می توانند ابعاد وجودی درون حافظ را به شکلی نمادین روشن سازند. زاهد برای چیرگی بر ترس، از آن می گریزد و به دنیایی خیالی پناه می برد که در آن آسیب ناپذیر است. او با فرار از واقعیت و با سرکوب-کردن ترس، آن را به ناخودآگاه می راند و همواره به شکلی درگیر ترس باقی می-ماند. رند از سوی دیگر با ترس روبه رو می شود، در دل ترس می رود و با تجربه ی درد بزرگ از آن گذر می کند و با تجربه ی ترس بر آن چیره می شود. او برخلاف زاهد از ترس های عمده ی بشری یعنی ناپایداری و ناشناختگی جهان، پذیرفته نشدن توسط دیگری و دیدن سایه ها، یعنی آلودگی ها و ضعف های خویش نمی گریزد. زاهد جهان را به مسئله فرومی کاهد و از درک راز جهان بی نصیب می ماند. از ناپایداری جهان می گریزد و به جهانی در آینده ای دور پناه می آورد. او در نگاهی یونگی از ترس پذیرفته نشدن در نقاب می رود و به نام می اندیشد. او از خویش نیز می گریزد و سایه های خویش را به دیگری فرامی افکند. رند برخلاف او جهان را رازی بزرگ می داند که باید در او سرگشته و حیران شد. او با مستی، موسیقی و عشق، یعنی با غور در اعماق ناخودآگاه، راز این سراپرده ی کهن را در می یابد. او با سایه ها روبه رو می شود و خود را گناه کار می داند؛ اما آن سوی سایه ها گنجی است که در آن امان واقعی است و او با تجرب ه و
۸۷.

بررسی اختلال شخصیت «نمایشی» در آموزه های اسلامی و تطبیق آن با یافته های روان شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم قرآن و حدیث سال هفدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۴۵)

کلیدواژه‌ها: اختلال شخصیت نمایشی قرآن حدیث روان شناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۱۲ تعداد دانلود : ۷۰۰
یکی از انواع اختلالات شخصیتی مطرح در حوزه ی دانش روان شناسی، «اختلال شخصیت نمایشی» است. این اختلالالگوی فراگیر تهییج پذیری و توجه خواهی مفرط استکهدر روند آن هیجانات و عواطف فرد به نشانه های جسمانی تبدیل می شود. مشابه این اختلال در آموزه های اسلامی مطرح است. پژوهش حاضر در نظر دارد،ضمن ارائه ی نتایجبررسی این اختلال در آموزه های اسلامی؛ میزان هم گرایی یافته های روان شناسی با این آموزه ها رانشان دهد. در همین راستا، لازم است چیستی، سبب شناسی و ملاک های تشخیصی این اختلال در اسلام و روان شناسی مورد توجه قرار گرفته، و در نهایت تطبیقی بین آنهاصورت گیرد. بررسی ها نشان می دهد، اختلال نمایشی از منظر آموزه های اسلامی نوعی اختلال شناختی- هیجانی است که با بی ثباتی کلی حاکم بر شخصیت، و رفتارهای نمایشی متضاد با خود واقعی فردمشخص می شود. مبتلایان به این اختلال هر هفت ملاک تشخیصی اختلال نمایشی در روان شناسی را برآورده می نماید و در ویژگی های فردی نظیر: ظاهرسازی و اغواگری، توجه طلبی و ستایش خواهی؛ عملکرد هیجانی سطحی و فاقد تأمل، تلقین پذیری، افسردگی و انزوا و کسالت و بی انگیزگی با آن هم-پوشانی دارند ولی در سایر اوصاف این هم پوشانی مشاهده نمی شود. ضمن اینکه جسمانی سازی علل هیجانی و عاطفی در این اختلال وجود ندارد.
۸۸.

بررسی و تحلیل مفهوم عشق در مجموعه دستور زبان عشق از قیصر امین پور بر اساس آراء روان شناختی رابرت استرنبرگ(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جستارنامه ادبیات تطبیقی سال سوم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۸ 14-28

کلیدواژه‌ها: قیصر امین پور دستور زبان عشق عشق روان شناسی استرنبرگ

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰۱ تعداد دانلود : ۳۸۹
قیصر امین پور در شعر معاصر فارسی، به عنوان شاعری شاخص، بخش عمده ای از سروده های خود را به پدیده عشق اختصاص داده است. آنچه به این دفتر اهمیت ویژه ای می بخشد، تغییر نگرش شاعر به پدیده مذکور است که از دید ادبی و روان شناختی قابل بررسی است. در این تحقیق، با استناد به منابع کتابخانه ای و روش توصیفی- تحلیلی و نیز، با استفاده از مبانی نظریه روان شناختی استرنبرگ، ابعاد مختلف عشق در مجموعه دستور زبان عشق بررسی شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که اگرچه شاعر، عشق آرمانی را کمال آفرین می داند، اما بسامد آن در مقایسه با عشق های غیرآرمانی قابل توجه نیست که این موضوع، با توجه به شرایط جسمانی و روحی شاعر در زمان سرایش مجموعه مذکور و تغییر نگرش او از ایده آل طلبی به واقع گرایی، توجیه پذیر است. بر اساس آراء استرنبرگ، نگاه قیصر به پدیده عشق و کیفیت آن، در این دفتر، سیر نزولی داشته و همراه با بدبینی و منفی نگری بوده است که این ویژگی، به اشعار او سویه ای رمانتیکی (رمانتیک سیاه) می دهد. غالب شعرهای او تنها از دو رکن تعهد + شور و هیجان برخوردارند و عنصر صمیمیت، در سطحی محدود بازتاب داشته است که فرجام این عشق ورزی به یأس فلسفی- شخصیتی و برجسته سازی ابعاد سیاه و ناخوشایند زندگی می انجامد.
۸۹.

بررسی تطبیقی خودکارآمدی از دیدگاه قرآن و روان شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزه های قرآنی پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳۲ 3 - 33

کلیدواژه‌ها: قرآن روان شناسی خودکارآمدی باور توانایی مسئولیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷۳ تعداد دانلود : ۶۵۱
خودکارآمدی یعنی باورها یا قضاوت های فرد نسبت به توانایی های خود در انجام وظایف و مسئولیت ها. این مفهوم، از جمله مفاهیمی است که روان شناسان از راه مطالعه خصوصیات انسان و با مطالعات تجربی به آن دست یافته اند. در این جستار، این مفهوم از منظر قرآن بازخوانی گردیده و به بررسی تطبیقی آن در قرآن و روان شناسی پرداخته شده است. با بررسی تمامی آیات قرآن کریم مشخص گردید که قرآن به باور انسان به توانایی های خود به عنوان یک اصل در مسیر کمال توجه کرده و در آیاتی، این موضوع را مطرح کرده است. با مقایسه مفهوم خودکارآمدی در قرآن و روان شناسی مشخص گردید که در آیات قرآن علاوه بر آنچه در حوزه روان شناسی پیرامون خودکارآمدی آمده است، به منابع و عوامل دیگری پرداخته شده است. در پژوهش حاضر، منابع خودکارآمدی که از منظر قرآن تأیید شده اند، در دو بخش آمده اند: 1 آیاتی از قرآن که منابع خودکارآمدی از دیدگاه روان شناسی را تأیید می کنند، 2 منابع خودکارآمدی که در قرآن به صورت اختصاصی بیان شده اند. در بخش ایجاد و شکل گیریِ خودکارآمدی نیز از منظر قرآن و روان شناسی تفاوت هایی وجود دارد.
۹۰.

تأثیر عوامل درونی و بیرونی بر بروز رفتارهای کارآفرینانه زنان

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال دوم تابستان ۱۳۹۰ شماره ۸ 9-22

کلیدواژه‌ها: کارآفرینی زنان جامعه شناسی عوامل درونی روان شناسی عوامل محیطی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۸ تعداد دانلود : ۶۰۵
کارآفرینی زنان از مباحثی است که به منظور حل معضل بیکاری زنان در ده های اخیر مورد توجه دولت مردان و مسئولان کشور قرار گرفته است. اگرچه در گذشته بین عوامل مؤثر بر کارآفرینی زنان و مردان تفاوتی قائل نبودند ولی با توجه به تفاوت های شخصیتی و شناختی بین زنان و مردان، محققان به تدریج بین عوامل مؤثر بر کارآفرینی زنان و مردان تفاوت قائل شدند. با توجه به این که صنعت پوشاک یزد یکی از قدیمی ترین صنایعی است که زنان توانایی خود را در آن به نمایش گذاشته اند، در این مقاله بر آنیم که عوامل درونی و بیرونی مؤثر بر فعالیت های کارآفرینانه زنان را شناسایی کرده و ارتباط آن ها با یکدیگر و همچنین تأثیرگذاری این عوامل را مورد مطالعه قراردهیم. بدین منظوراز پرسشنامه محقق ساخته حاوی 55 سوال استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی زنانی است که در صنعت پوشاک یزد مبادرت به اقدامات کارآفرینانه کرده اند. به منظور آزمون فرضیات پژوهش از تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی استفاده شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که ویژگی های شخصیتی، شناختی و الگوی نقش که جزء عوامل درونی هستند ارتباط خطی مستقیمی با بروز رفتارهای کارآفرینانه زنان دارند. همچنین عوامل بیرونی شامل مؤلفه های سازمانی و فرهنگ اجتماعی ارتباط خطی مستقیم ولی مؤلفه های محیطی شامل سطح دسترسی به منابع و سطح پویایی محیطی ارتباط غیرخطی از نوع درجه دوم با بروز رفتارهای کارآفرینانه زنان دارند. نکته قابل توجه نقش تعدیل گرانه ای است که سطح پویایی محیطی و سطح دسترسی به منابع بر روابط دیگر متغیرها با کارآفرینی زنان نشان دادند.
۹۱.

رابطه بین بخشودگی و رضایت زناشویی زوجین کرمانشاهی

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال دوم تابستان ۱۳۹۰ شماره ۸ 23-33

کلیدواژه‌ها: بخشودگی پزشکی و بهداشت رضایت زناشویی روان شناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۴ تعداد دانلود : ۴۰۴
هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین بخشودگی و رضایت زناشویی در زوجین کرمانشاهی بود.جامعه مورد مطالعه شامل کلیه زوجین کرمانشاهی بودکه حداکثر پنج سال از زندگی مشترکشان سپری شده بود. تعداد نمونه ها شامل 100 زوج بود( 100 نفر زن و 100 نفر مرد) به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب گردیدند. طرح پژوهش از نوع همبستگی بود. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ و مقیاس سنجش بخشش در خانواده می باشد.به منظور تحلیل داده ها از آزمون های آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استفاده گردید.یافته های تحقیق حاکی از وجود رابطه معناداری بین بخشش و خرده مقیاسهای آن با رضامندی زناشویی بود. همچنین از بین مولفه های بخشودگی ،درک واقع بینانه و دلجویی کردن پیش بین رضایت زناشویی هستند. در نتیجه بخشش، به عنوان یک عامل مثبت و پسندیده از جمله پتانسیل هایی است که به کارگیری آن موجب حفظ سلامت روحی و فکری زوجین است.
۹۲.

تأثیر آموزش مهارت های زندگی بر هوش معنوی دانش آموزان دختر دبیرستانی

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال سوم پاییز ۱۳۹۰ شماره ۹ 21-31

کلیدواژه‌ها: مهارت های زندگی دین، مذهب و فقه هوش معنوی روان شناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۵ تعداد دانلود : ۳۵۹
هدف این پژوهش بررسی میزان تأثیر آموزش مهارت های زندگی بر هوش معنوی دانش آموزان دختر دبیرستان های شهرستان شهرضا در سال تحصیلی 90-1389بود. نمونه آماری30 نفر از دانش آموزان برای گروه آزمایش و 30 نفر برای گروه کنترل بودند که به صورت نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. طرح پژوهش از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود. گروه آزمایش به مدت نه جلسه 90 دقیقه ای تحت آموزش مهارت های زندگی قرار گرفت.در حالیکه این مداخله بر روی گروه کنترل صورت نگرفت.ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه هوش معنوی بود. نتایج این پژوهش با استفاده از تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش مهارت های زندگی بر هوش معنوی دانش آموزان دختر تأثیر مثبت و معناداری داشته است.
۹۳.

نقش دانشگاه آزاد اسلامی در امور آموزشی فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی زنان

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال سوم پاییز ۱۳۹۰ شماره ۹ 33-44

کلیدواژه‌ها: امور آموزشی جامعه شناسی فرهنگی روان شناسی اجتماعی و اقتصادی - زنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۳ تعداد دانلود : ۳۴۰
هدف از اجرای تحقیق حاضر، بررسی نقش دانشگاه آزاد اسلامی در امور آموزشی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی زنان شهرستان بندر انزلی بوده است. بمنظور تعیین پیامدهای تأسیس دانشگاه آزاد از نظرات تعداد 110 نفر، از طریق پرسشنامه ای محقق ساخته، با ضریب پایایی 84/0، در قالب روش تحقیق غیرآزمایشی پیمایشی، استفاده و سپس به استخراج مدل معادله ساختاری با استفاده از آزمون های آماری همبستگی و روابط مستقیم و غیرمستقیم بین متغیرها و نیز معادلات رگرسیون تعاملی در قالب تحلیل مسیر پرداخته شد. نتایج تحلیل های انجام شده حاکی از آن است که در هر چهارمتغیر اصلی امور آموزشی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، اتفاق نظر هست که دانشگاه آزاد، تأثیر مثبتی بر روی وضعیت زنان گذاشته است. تأثیر این عوامل به ترتیب اهمیت عامل اجتماعی، آموزشی، اقتصادی و فرهنگی بوده است.
۹۴.

مقایسه هوش فرهنگی، احساس تنهایی، فرسودگی تحصیلی و سلامت روان در دانشجویان دختر کارشناسی ارشد بومی و غیربومی

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال سوم پاییز ۱۳۹۰ شماره ۹ 45-57

کلیدواژه‌ها: هوش فرهنگی پزشکی و بهداشت احساس تنهایی دین، مذهب و فقه فرسودگی تحصیلی روان شناسی سلامت روان دانشجوی بومی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۳ تعداد دانلود : ۳۲۳
پژوهش حاضر با هدف مقایسه ی هوش فرهنگی، احساس تنهایی، فرسودگی تحصیلی و سلامت روان در دانشجویان دختر کارشناسی ارشد بومی و غیر بومی انجام شده است. نمونه مورد بررسی 100 نفر دانشجوی دختر کارشناسی  ارشد بومی و غیر بومی (50 نفر بومی و 50نفر غیر بومی) بود که به صورت تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. روش پژوهش، از نوع علی-مقایسه ای می باشد و در تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی و استنباطی و تحلیل وواریانس ( MANOVA) استفاده شده است. یافته ها نشان دادند که هوش فرهنگی، احساس تنهایی، فرسودگی تحصیلی دانشجویان دختر کارشناسی ارشد غیر بومی بیشتر از دانشجویان دختر بومی و سلامت روان دانشجویان دختر بومی بهتر از دانشجویان دختر غیر بومی است. به طور کلی، بین دانشجویان دختر کارشناسی بومی و غیر بومی از لحاظ هوش فرهنگی، احساس تنهایی، فرسودگی تحصیلی و سلامت روان تفاوت معنی داری وجود دارد.
۹۵.

تحلیل شخصیت و نقش زنان در داستان های شاهنامه

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال سوم پاییز ۱۳۹۰ شماره ۹ 59-81

کلیدواژه‌ها: فردوسی روان شناسی شاهنامه شخصیت زنان نقش زنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۱۹ تعداد دانلود : ۹۴۸
بررسی نقش زنان در شاهنامه فردوسی و بازتاب سیمای آنها در آن، جزو بحث هایی است که همیشه مورد مناقشه اهل فن و تحقیق بوده است. برخی معتقد به زن ستیزانه بودن شاهنامه هستند و برخی دیگر در پی رد این مدعا. هدف از انجام این پژوهش بررسی شخصیت، نقش و تأثیر زنان شاهنامه در داستان های آن است. شخصیت هر یک از زنان شاهنامه منحصربه فرد و یکتاست؛ همچنان که نقش زنان در تمام داستان های شاهنامه یک شکل نیست و دارای تأثیرهای متفاوتی است و نقش آنان در هر دوره، چه اساطیری و چه پهلوانی و چه تاریخی بسامدهای گوناگونی دارد. بررسی شخصیت و نقش زنان در داستان های شاهنامه موجب می شود تا آنها را بهتر شناخته و کنش ها و واکنش های آنان، در راستای داستان ها به درستی مورد بررسی قرار داده شود. این مقاله ابتدا به دیدگاه حاکم بر فضای داستان های شاهنامه نسبت به زنان می پردازد. سپس نقش کلی زنان در شاهنامه را مورد بررسی قرار می دهد. در ادامه به تحلیل و بررسی نقش و شخصیت هر یک از زنان شاهنامه و تأثیر هر یک در روند داستان ها می پردازد.
۹۶.

رابطه ویژگی های شخصیت با روابط صمیمی همسر در زنان دارای همسر معتاد

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال سوم پاییز ۱۳۹۰ شماره ۹ 83-98

کلیدواژه‌ها: ویژگی های شخصیت پزشکی و بهداشت روابط صمیمی همسر جامعه شناسی روان شناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۵ تعداد دانلود : ۲۵۱
هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه بین ویژگی های شخصیت (عصبیت، برون گرایی، باز بودن، توافق و وجدانی بودن) با روابط صمیمی همسران معتادان مرد مراجعه کننده به مراکز ترک اعتیاد شهر اهواز بود. نمونه ی مورد مطالعه در این پژوهش شامل 200 نفر از همسران معتادان بود که به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسشنامه ی شخصیتی نئو و مقیاس صمیمیت (IS) بودند. تحقیق حاضر از نوع همبستگی بود. داده ها با استفاده از روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون تجزیه و تحلیل شدند. نتایج پژوهش بیانگر وجود رابطه منفی معنی دار بین ویژگی شخصیت عصبیت با روابط صمیمی همسر و رابطه مثبت معنی دار بین ویژگی های شخصیت برون گرایی، باز بودن، توافق و وجدانی بودن با روابط صمیمی همسر بود. همچنین تحلیل رگرسیون نشان داد که ویژگی های شخصیت عصبیت، وجدانی بودن، باز بودن و برون گرایی پیش بین های مناسبی برای متغیر ملاک یعنی روابط صمیمی همسر هستند.
۹۷.

تأثیر آموزش مهارتهای زندگی بر سلامت روان دانشجویان دختر

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال سوم پاییز ۱۳۹۰ شماره ۹ 111-119

کلیدواژه‌ها: مهارتهای زندگی پزشکی و بهداشت سلامت روان روان شناسی دانشجویان دختر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۵ تعداد دانلود : ۳۲۶
هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش مهارتهای زندگی بر سلامت روان دانشجویان دختر رشته راهنمایی و مشاوره دانشگاه آزاد اسلامی واحد سوسنگرد بود. نمونه تحقیق شامل 40 نفر از دانشجویان بود که به شیوه نمونه گیری تصادفی انتخاب و به دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 20 نفر) تقسیم شدند. قبل از مداخله متغیر مستقل یعنی آموزش مهارتهای زندگی، از گروه آزمایش و کنترل با استفاده از ابزار سلامت روان(SCL25)، پیش آزمون گرفته شد. سپس گروه آزمایش به مدت 12 جلسه 90 دقیقه ای آموزش مهارتهای زندگی را دریافت نمودند و پس از گذشت دو ماه، از آزمودنیها پس آزمون بعمل آمد و مجدداً بعد از یک ماه آزمون پیگیری از دو گروه گرفته شد. نتایج حاصل از یافته ها، با استفاده از تحلیل کواریانس، نشان داد که تفاوت دو گروه آزمایش و کنترل در سطح 0/001>P معنادار است. این مطلب بیانگر آن است که آموزش مهارتهای زندگی منجر به افزایش سلامت روان دانشجویان شده است.
۹۹.

ارتباط میان سوگیری توجه و خودکارآمدی عمومی با اضطراب اجتماعی در دانشجویان زن

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال سوم زمستان ۱۳۹۰ شماره ۱۰ 71-85

کلیدواژه‌ها: سوگیری توجه پزشکی و بهداشت خودکارآمدی عمومی و اضطراب اجتماعی روان شناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۳ تعداد دانلود : ۲۳۶
هدف از انجام این پژوهش بررسی ارتباط میان سوگیری توجه و خودکارآمدی عمومی با اضطراب اجتماعی در دانشجویان زن دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز می باشد. نمونه تحقیق شامل 145 دانشجوی زن می باشد که به بطور تصادفی چندمرحله ای از بین دانشجویان زن انتخاب گردیدند. در این پژوهش از 3 پرسشنامه شامل اضطراب اجتماعی FNE-SAD ، کانون توجه FAQ و خودکارآمدی عمومی GSE-10 جهت جمع آوری داده ها استفاده گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی ساده و رگرسیون چندگانه استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که سوگیری توجه (کانون توجه متمرکز بر خود) رابطه مثبت معنادار، خودکارآمدی عمومی رابطه منفی معنادار با اضطراب اجتماعی دارند و سوگیری توجه (کانون توجه بیرونی) با اضطراب اجتماعی رابطه معناداری ندارد. همچنین نتایج رگرسیون چندگانه نشان از رابطه معنادار چندگانه بین متغیرهای پژوهش دارد و از میان متغیرهای پیش بین خودکارآمدی عمومی و سوگیری توجه (کانون توجه متمرکز بر خود) به ترتیب پیش بینی کننده برای اضطراب اجتماعی می باشند.
۱۰۰.

رابطه سلامت روان وعملکرد تحصیلی با رشدقضاوت اخلاقی دانش آموزان دختر

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال سوم زمستان ۱۳۹۰ شماره ۱۰ 111-122

کلیدواژه‌ها: رشد قضاوت اخلاقی پزشکی و بهداشت سلامت روان روان شناسی عملکرد تحصیلی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۵ تعداد دانلود : ۲۷۳
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه سلامت روانی وعملکرد تحصیلی بارشدقضاوت اخلاقی دانش آموزان دختر دوره راهنمایی شهرستان ملکشاهی است. بدین منظور از میان کلیه دانش آموزان دخترمقطع تحصیلی سوم راهنمایی شهرستان ملکشاهی که در سال تحصیلی 90-89 مشغول به تحصیل بوده، تعداد140نفر به شیوه نمونه گیری خوشه ای انتخاب گردید.جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه سلامت روانی(SCL25) ، پرسشنامه فرم کوتاه رشد قضاوت اخلاقی(DIT) و معدل نیمسال اول تحصیلی به عنوان سنجش عملکرد تحصیلی استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چند متغیری نشان داد که حدود 20% واریانس متغیر رشد قضاوت اخلاقی توسط متغیرهای پیش بین سلامت روان و عملکرد تحصیلی قابل پیش بینی می باشد.