تحلیل تماتیک

مقدمه: اگرچه انقلاب صنعتی باعث افزایش توانایی های انسان شده است اما محیط زیست نیز به مخاطره انداخته است. یکی از مسائل عمده زیست محیطی، تولید گسترده زباله جامد شهری است که در سراسر جهان، به سرعت در حال افزایش است. برآورد می شود، تولید زباله جامد شهری در سال 2050 به بیش از 4/3 میلیارد تن برسد که یک تهدید جدی برای محیط زیست و حیات انسان است. کاهش تولید زباله، بازاستفاده، و بازیافت، سه رویکرد عمده در مدیریت زباله های جامد شهری هستند که در کشورهای مختلف دنیا  مورد توجه می باشند. اتفاق نظر وجود دارد که در سلسله مراتب مدیریت پسماند، کاهش تولید زباله دارای بیشترین نتیجه است. در ایران نیز به دنبال توسعه فعالیت های صنعتی، تولید زباله به طور گسترده افزایش یافته است اما رویکرد کاهش تولید زباله کمتر مورد توجه بوده است. بنابراین، هدف این پژوهش آن است که تعیین کننده های کاهش تولید زباله را در بین شهروندان مورد مطالعه قرار دهد.روش: این پژوهش در چارچوب روش شناسی کیفی و با استفاده از روش تحلیل تماتیک انجام شده است. مشارکت کنندگان، 15 نفر از شهروندان در آبادان می باشند که به صورت هدف مند انتخاب شدند. داده ها با استفاده از مصاحبه های عمیق و نیمه ساختاریافته، جمع آوری شده اند.  مصاحبه ها در مکانی که نمونه ها تعیین می کردند و راحت تر بودند انجام شدند. هر مصاحبه به طور متوسط یک ساعت به طول انجامید و تا اشباع نظری، ادامه پیدا می کرد. کلیه مصاحبه ها با اجازه قبلی مشارکت کنندگان، ضبط و پس از اتمام، بر روی کاغذ مکتوب شدند. سپس، در قالب تم های اولیه، تم های فرعی، و تم های اصلی تنظیم شدند. و بالأخره، برای اعتمادپذیری داده ها از روش ارزیابی و بررسی کلیت یافته ها توسط مشارکت کنندگان استفاده گردید.یافته ها: براساس یافته ها، ادراک شهروندان از مفهوم زباله در دو مقوله «زباله به مثابه شیئی با ارزش» و «زباله به مثابه چیزی دورریختنی و بی ارزش» دسته بندی شد. به علاوه، یافته های حاصل از تعیین کننده های کاهش تولید زباله منجر به استخراج هجده تم فرعی گردید که پس از تحلیل و دسته بندی براساس تناسب و تشابه، در هفت تم اصلی به شرح ذیل دسته بندی شدند. 1) نگرش های زیست محیطی، 2) هنجارهای ذهنی، 3) بازبینی و برآورد رفتارِ ادراک شده، 4) تعهدات شهروندی، 5) آموزش و یادگیری، 6) رضایت از عملکرد شهرداری، و 7) کنترل و نظارت.نتیجه گیری: براساس نتایج تحقیق، نتیجه گیری پژوهش حاضر این است که با تقویت نگرش های زیست محیطی، رشد هنجارهای ذهنی، افزایش تعهدات شهروندی، گسترش آموزش، بالابردن رضایت مندی از شهرداری، و ارتقای کنترل و نظارت، می توان تولید زباله را کاهش و به نجات محیط زیست کمک نمود.

هدف: هدف از این مطالعه شناسایی عوامل موثر بر ورزش کارگری ایران بود. روش شناسی: این پژوهش از لحاظ ماهیت، کیفی از نظر هدف کاربردی و با طرح ترکیبی اکتشافی با رویکرد تحلیل مضمون مبتنی بر روش براون و کلارک (2006) انجام شد. جامعه هدف پژوهش را خبرگان (اساتید دانشگاه، مدیران امور ورزشی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و فدراسیون ورزش کارگری و کارگران ورزشکار دارای مقام قهرمانی) تشکیل می دادند که با استفاده از تکنیک هدفمند گلوله برفی تا مرحله اشباع نظری (17 نفر) به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده های کیفی از مصاحبه های عمیق و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از 6 مرحله تحلیل مضمون براون و کلارک (2006) با بهره گیری از نرم افزار MAXQDA10 استفاده شد. یافته ها: بعد از تجزیه و تحلیل داده ها در نهایت 112 مفهوم اولیه، 23 تم فرعی و 15 تم اصلی (برنامه ریزی راهبردی، فرهنگ سازی، برنامه ریزی عملیاتی، منابع مالی، توجه رسانه ها، بسترهای اقتصادی، جایگاه اجتماعی، تعاملات، ارتقای نظارت، نیازسنجی، ارتقای نوآوری، سیستم اطلاعاتی، توسعه زیرساخت ها، تغییر نگرش، مدیریت  کارآمد) به عنوان عوامل موثر بر ورزش کارگری شناسایی شدند. نتیجه گیری: یکی از نتایج مهم ورزش و فعالیت های بدنی، ایجاد نشاط و سلامتی در بین کارگران و در جوامع است. دستیابی به چنین اهداف بزرگی نیازمند نگرش استراتژیک و فرهنگ سازی در راستای حفظ و بهسازی منابع انسانی بود. این نتایج می تواند مبنایی برای تصمیم های مدیران و برنامه ریزان در راستای توسعه ورزش کارگری ایران باشد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر بر حمایت مالی ورزش همگانی ایران بود. این پژوهش از نوع پژوهش های اکتشافی و دارای ماهیت کیفی بود. گردآوری داده ها با استفاده از مطالعه اسناد و مصاحبه عمیق و نیمه ساختارمند با 21 نفر از صاحب نظران، اعضای هیات علمی و مدیران اجرایی حوزه ورزش همگانی صورت گرفت که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و با تکنیک گلوله برفی انتخاب و تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. بر اساس تحلیل تماتیک، داده ها مورد کدگذاری و تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در تحلیل تماتیک داده های حاصل از مصاحبه با خبرگان به موضوع پژوهش کدگذاری شدند. سپس در دو مرحله نسبت به تولید مفاهیم اولیه اقدام شد که در مرحله اول 64 مفهوم از مصاحبه با خبرگان استخراج گردید. این مفاهیم در مرحله دوم، جهت انسجام بیشتر و تحلیل و تفسیر بهتر در قالب 12 مفهوم انتزاعی تر تحت عناوین زیرساخت حمایت مالی، عوامل اقتصادی، عوامل مدیریتی، فرهنگ حمایت مالی، عوامل دولتی، نیروی انسانی، مزیت رقابتی، عوامل اجتماعی، عوامل حقوقی قانونی، عوامل رسانه ای، عوامل سیاسی و عوامل سازمانی کدگذاری شدند. در مرحله بعد 12 مفهوم تولیدشده در فرایند کدگذاری ثانویه در قالب 9 مقوله عمده یا تم، طبقه بندی شدند. این مقولات عمده (تم) از نظر انتزاعی بودن در سطح بالاتری نسبت به مفاهیم مرحله قبل قرار دارند. با توجه به نتایج تحقیق مدیران ورزش همگانی می توانند از نشان ها، مفاهیم و مقوله های شناسایی شده در برنامه ریزی های آتی خود به منظور حمایت مالی بهتر در ورزش همگانی استفاده کنند.

هدف:  مدیریت جمعیت به دلیل کثرت و تنوع حضور تماشاگران در رویدادهای ورزشی، به بخشی جدایی ناپذیر در مدیریت رویدادها تبدیل شده است. عدم مدیریت صحیح جمعیت می تواند باعث خسارات جبران ناپذیری شود. هدف از انجام این تحقیق، شناسایی چالش های مدیریت جمعیت لیگ برتر فوتبال ایران بود تا از این طریق به برنامه ریزی در این خصوص اقدام شود.روش شناسی: تحقیق با روش کیفی و با ماهیت اکتشافی انجام شد. از طریق روش نمونه گیری هدفمند و تکنیک گلوله برفی و بر اساس 23 مصاحبه عمیق با خبرگان مرتبط با موضوع، داده های تحقیق جمع آوری شد. بر اساس تحلیل تماتیک، داده ها کدگذاری و تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: نتایج نشان دهنده وجود چالش ها در قالب 57 مفهوم بود. این مفاهیم در مرحله دوم کدگذاری به 14 مفهوم ثانویه و در نهایت در مرحله سوم به 5 مقوله عمده یا تم با عناوین ساختار، رفتار، سیاست گذاری، مسائل اجتماعی-فرهنگی و هویت مدیریت جمعیت تبدیل شدند.نتیجه گیری: آشنایی دست اندرکاران و برگزارکنندگان لیگ برتر فوتبال با چالش های شناسایی شده می تواند آن ها را به تلاش و برنامه ریزی برای مدیریت مطلوب چالش ها ترغیب نماید. این موضوع در آینده سبب افزایش رضایتمندی و تمایل تماشاگران به بازگشت مجدد، افزایش سطح ایمنی و  امنیت و در نهایت مزایای مختلف اقتصادی و اجتماعی خواهد شد.

هدف: هدف از نگارش این مقاله، تعریف فرهنگ ورزش و ارائه الگویی بومی از مولفه های مرتبط با آن طبق تعریف انسان شناختی از فرهنگ، با استفاده از نظریه های متخصصان است.روش شناسی: این مقاله در چارچوب استراتژی تحقیق کیفی و براساس روش تحلیل تماتیک و مصاحبه با 10 نفر از مدیران تربیت بدنی و فرهنگی و 5 نفر از کارشناسان فرهنگی فدراسیون ها به صورت نمونه گیری هدفمند، ابتدا بر اساس وجوه مشترک، تم های مرتبط، اصلی و در  نهایت تم های مرکزی هر کدام از مقولات موضوع تحقیق را شناسایی و در نهایت شبکه مضامین مرتبط با چیستی فرهنگ ورزش را ترسیم و تحلیل می کند. روش اعتبارسنجی پژوهش نیز «روایی تفسیری»، به معنای ارائه و بازخورد نتایج پژوهش به صاحب نظران برای تائید نهایی آن است.یافته ها: نتایج ترسیم شبکه مضامین چیستی فرهنگ ورزش نشان می دهد؛ بین دو موضوع فرهنگ ورزشی و ورزش فرهنگی تفاوت وجود دارد، و این دو مضمون فراگیر حول مضامین سازمان دهنده ارزش های عام اخلاقی، ارزش های ذاتی ورزش، ارزش های مادی و جسمی ورزش، ارزش های ملی و تاریخی، ارزش های مذهبی، ارزش های زندگی مدرن و ناهنجاری های فرهنگی ورزش؛ الگوی فرهنگ ورزش در ایران را تعریف می کنند.نتیجه گیری: طبق یافته های تحقیق، فرهنگ ورزش به معنای« مجموعه ای از ارزش ها، هنجارها، باورها، آداب و سنن فرهنگی و تاریخی موثر بر رفتار ورزشی و همچنین ارزش های خاص منبعث از رشته های ورزشی(جنگجویی رشته های رزمی، جوانمردی ورزش پهلوانی و...) موثر بر فرهنگ افراد در محیط ورزشی و جامعه» است.

هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش خانواده و مدرسه در رشد و توسعه استعدادهای ورزشی دانش آموزان بود.روش شناسی: پژوهش حاضر کیفی بوده و با استفاده از رویکرد تحلیل تماتیک (مضمون) انجام شد. نمونه پژوهش شامل 20 نفر از خبرگان حوزه ورزشی و مسئولین درگیر در بحث استعدادیابی بود که به روش نمونه گیری هدفمند آغاز و تا رسیدن به اشباع نظری داده ها ادامه یافت. به منظور جمع آوری داده ها از مصاحبه های نیمه ساختار یافته استفاده گردید. بعد از جمع آوری داده ها به منظور تجزیه و تحلیل آنها از روش تحلیل تماتیک استفاده شد.یافته ها: بر مبنای مصاحبه های انجام شده با استفاده از نظر خبرگان، حمایت های مالی خانواده ها و مدارس، حمایت های عمومی و خیریه ای، عوامل انگیزشی، بهداشتی، تعلق اجتماعی و تایید و همراهی به عنوان عوامل اثر گذار در توسعه استعدادهای ورزشی دانش آموزان شناسایی شد.نتیجه گیری: بر مبنای نتایج، نقش حمایتی خانواده ها در قالب حمایت های مالی و انگیزشی و اجتماعی کلیدی می باشد و همچنین همراهی های لازم از جانب مدارس نیز می توان به توسعه استعدادهای ورزشی کمک شایانی داشته باشد.