پژوهش: هویت ایرانی به سه روایت
حوزه‌های تخصصی:
فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۷۰۱ تا ۷۲۰ مورد از کل ۳۱٬۳۴۵ مورد.
الگوهای توسعه اقتصادی - اجتماعی با تاکید بر توسعه پایدار روستایی در ایران
حوزه‌های تخصصی:
توسعه اقتصادی، برای بیشتر کشورهای جهان و همه کشورهای عقب مانده هدفی آرمانی است. این کشورها تمایل دارند بر ظرفیت و توان مادی، انسانی و معنوی کشور خود بیفزایند و در پناه افزودن ظرفیتها و تواناییها، اقتصادی پویا و توانمند داشته باشند. در این راستا، نظریات و الگوهای متفاوتی ارایه شده که با به کارگیری آنها، کشورها و مناطق توسعه نیافته می توانند به آرمان مطلوب خود دسترسی پیدا کنند
جهانی شدن و روند عام گرایی و خاص گرایی در فرهنگ سیاسی جمهوری اسلامی ایران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه‌های تخصصی:
در پژوهش حاضر سعی بر آن است ضمن پرداختن به تحولات ناشی از فرایند جهانی شدن در حوزه های مرتبط با حوزه فرهنگ و فرهنگ سیاسی در جمهوری اسلامی ایران، نشان داده شود که این فرایند چگونه منجر به عام گرایی و خاص گرایی در فرهنگ سیاسی جمهوری اسلامی ایران شده است. مطابق با یافته های این تحقیق فرایند جهانی شدن نسبت به مسایل فرهنگی باعث اتفاق افتادن نگرش عام و جهانی گردیده، اما با توجه به برداشت های مذهبی و الگوهای دینی که در جمهوری اسلامی ایران وجود دارد در حوزه فرهنگ سیاسی نگرش خاصی به وقوع پیوسته و باعث شکل گیری الگوهای خاص گرایی (مانند مردم سالاری دینی، حقوق بشر اسلامی، جامعه مدنی اسلامی) شده است.
ارزیابی نیروهای ملی - مذهبی در بستر تحولات اجتماعی
حوزه‌های تخصصی:
این گفتوگو با اشاره به تاریخچه شکلگیری نیروهای ملی ـ مذهبی آغاز میشود و به مرام سیاسی و خط مشی فکری آنان ختم میشود. وی جریان ملی ـ مذهبی را یکی از شاخههای نوگرایی میشمارد و پایهگذار آن را مرحوم مدرس میداند و با تفکیک میان جریان ملی ـ مذهبی از جریان روشنفکری دینی معتقد است که روشنفکران دینی به دنبال عقل آزاد و نفی هر گونه ایدئولوژی هستند؛ حال آنکه ملی ـ مذهبیها به دنبال بومی کردن مدرنیته و مؤلفههای آن در ایراناند. در این گفتوگو جریان دوم خرداد از این زاویه مورد نقادی قرار گرفته است.
دولت مجازی یا واقع گرایی تهاجمی؛ بررسی مقایسه ای نظریه ریچارد روزکرنس و جان میرشایمر(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
ضرورت گونه شناختی روش های مطالعه جامعه شناسی سیاسی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
در حوزه جامعه شناسی سیاسی ایران که مهم ترین هدف آن بررسی رابطه دولت و جامعه است، عمدتا از چه روش هایی استفاده شده است؟ هدف مقاله حاضر بررسی و نقد پاسخ هایی است که دکتر امیر محمدحاجی یوسفی در مقاله خود با عنوان «گونه شناسی روش های مطالعه جامعه شناسی سیاسی ایران» به سوال مذکور داده است؛ هر چند موضع جستار حاضر صرفا در نقد یک مقاله خلاصه نمی شود. حاجی یوسفی در مقاله خود خاطر نشان نموده است که در مطالعه جامعه شناسی سیاسی ایران عمدتا از چهار روش و رهیافت فرهنگ سیاسی و نخبه گرایی، تحلیل طبقاتی، اقتصاد سیاسی و تحلیل گفتمانی استفاده شده است. نویسندگان مقاله حاضر ضمن ارایه تصویری کلی از مقاله حاجی یوسفی، ضرورت بسط دامنه گونه شناسی چهارگانه وی به سایر آثار جامعه شناسی سیاسی ایران را مورد تاکید قرار داده اند. نتیجه چنین اقدامی متضمن افزودن سه رهیافت دیگر به گونه شناسی مذکور است: رهیافت توصیفی - تاریخی، رهیافت تحلیلی - تبیینی و رهیافت جنبش های اجتماعی. بازبینی واژه شناختی مفاهیمی نظیر هستی شناسی و معرفت شناسی و تنظیم مرز مفاهیمی همچون «روش» و «رهیافت» نیز در اثنای نقد محتوایی مقاله مذکور به انجام رسیده است.
حقوق زنان و قانون اساسی جدید افغانستان
حوزه‌های تخصصی:
"این نوشتار به موضوع برابری جنسی در قانون اساسی جدید جمهوری اسلامی افغانستان مصوب چهارم ژانویه 2004 می‌پردازد. مسایل مربوط به حقوق زنان در این قانون در سه بخش جداگانه با بهره‌گیری از معنای ظاهری و تلویحی عبارات و به روش تفسیر آزاد طبقه‌بندی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته شده است: مواد غیر حمایتی، مواد حمایتی و مواد تبعیض‌آمیز.
نگارنده در تلاش است تا موارد اختلاف میان قانون اساسی جدید دولت افغانستان را با کنوانسیون حقوق زنان 1979 که دولت مزبور به تازگی بدون شرط تحفظ آن را تصویب نموده است مورد کنکاش قرار دهد. بر پایه قانون اساسی جدید افغانستان، دیوان عالی کشور این اختیار را دارد تا هرگونه معاهده و قرارداد بین‌المللی را جهت تطبیق با قانون اساسی و دین اساسی که دین رسمی آن کشور است مورد بازبینی قرار دهد. به همین جهت عملاً در موارد متعددی امکان بروز اختلاف و تضاد وجود خواهد داشت. حقوق خانواده، حقوق کیفری و حقوق ارث مثال بارزی در این زمینه می‌باشند. نویسنده این فرضیه را مورد آزمون قرار می‌دهد که حل این اختلافات بدون نیاز به تغییر حقوق اسلامی و اعمال حق شرط بر کنوانسیون حقوق زنان عملی خواهد بود. راه‌حل مورد نظر، جرح و تعدیل برخی از مواد قانون اساسی در جهت حمایت مؤثر از حقوق زنان است.
"
مکاتبات شاه اسماعیل اول صفوی با شارلکن اول امپراتور آلمان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
مقاله حاضر به بررسی روابط صفویه در روزگار شاه اسماعیل اول با کارل پنجم یا شارلکن ، امپراتور آلمان ، می پردازد . شاه اسماعیل پس از شکست از عثمانیها در جنگ چالدران (1رجب 920/23اوت1514) خواستار یگانگی با فرمانروایان نیرومند اروپا بود و چون از بزرگی و توانایی امپراتوری آلمان آگاه شد ،نامه ای به همراه فرستاده پادشاه مجارستان برای شارلکن فرستاد و شارلکن هم به نامه شاه اسماعیل پاسخ داد . در این مقاله ، چگونگی فرستادن نامه برای شارلکن و دریافت پاسخ آن از سوی دربار صفوی و پیامدهای آن بررسی می شود .
اثر انقلاب اسلامی ایران در نظریه های تبیینی وقوع انقلابات(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
انقلابات معمولا آثار سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مهمی در کشوری که در آن واقع شده اند، در منطقه مربوطه و حتی در سطح جهانی می گذارند. انقلاب اسلامی به عنوان انقلابی شگفت انگیز و بزرگ اجتماعی، نتایج بسیاری در سطح داخلی و منطقه ای و جهانی گذاشته است. یکی از نتایج انقلاب اسلامی اثری است که در نظریه پردازی های انقلاب گذاشته است. در این مقاله اثر انقلاب اسلامی در نظریه های مربوط به علل وقوع انقلابات، مورد بررسی قرار گرفته است. از آنجا که موضوع اخیر در حوزه مباحث جامعه شناسی علم قرار می گیرد، با استفاده از نظریه توماس کوهن و رابرت مرتون و شاپین چارچوب نظری مطالعه تدوین شد. فرضیه اصلی تحقیق این بود که: وقوع انقلاب اسلامی ایران دگرگونی قابل توجهی در نظریه های مربوط به علل وقوع انقلاب ایجاد کرده و عوامل بیرونی نیز این اثرگذاری را تقویت کرده اند. با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی، 57 مقاله علمی چاپ شده در مجلات علمیِ بین المللی (به انگلیسی) مربوط به انقلاب اسلامی ایران تحلیل محتوای کیفی شدند تا آثار نظریه ای انقلاب اسلامی مطالعه شود.این پژوهش نشان داد که انقلاب اسلامی ایران اثر غیر قابل انکاری در نظریه ها و نظریه پردازی انقلاب گذاشته است. مطالعه این انقلاب سبب شده است که عوامل فرهنگی در تبیین انقلابات وارد و بسیار اساسی تلقی شوند ودر مقابل نقش متغیرهای ساختاری در تبیین وقوع انقلابات کاهش یابد.همچنین در اثر این مطالعات، اهمیت مشروعیت سیاسی و نقش زنان در تبیین انقلابات، توسعه قابل ملاحظه ای یافته است. مجموعه این عوامل سبب شکل گیری روندهای جدیدی در حوزه مطالعات انقلاب شده است.به علاوه، عوامل سیاسی، اقتصادی، ژئوپولیتیک، مذهبی و فرهنگی مربوط به ایران و جهان، از زمان وقوع انقلاب اسلامی تاکنون، سبب شده اند که توجه علمی به انقلاب اسلامی و نتیجتا اثر گذاری علمی آن در تبیین انقلابات تشدید شود.
تکثر معنایی و تحول مفاهیم در روابط بین الملل
حوزه‌های تخصصی:
استدلال اصلی این مقاله این است که تنوع و تکثر معانی و دگرگونی مفاهیم، از ویژگی های اصلی رشته روابط بین الملل است. در ابتدا با بررسی جایگاه مفاهیم در علم به طور کلی و علوم اجتماعی و روابط بین الملل به طور خاص، این استدلال مطرح می شود که نمی توان مفاهیم را دال هایی فرازمانی و فرامکانی و فارغ از زمینه مندی دانست. بنابراین، انتظار می رود گستره معنایی مفاهیم به تبع زمینه های زمانی و مکانی خاص متحول باشد و همچنین در گفتمان ها و پارادایم های مختلف، مفاهیم به اشکال متفاوتی تعریف شوند. بر همین اساس، در دو بخش بعدی مقاله رابطه تحول مفاهیم در رشته روابط بین الملل با تحول در روابط بین الملل به عنوان حوزه کنش انسانی و نتیجه رویه های کنشگران بین المللی، و سپس تاثیر تنوعات و تحولات نظری در تکثر معنایی و تحول مفهومی در این رشته بررسی می شود. سرانجام با نگاهی به مقالات این مجموعه برخی از مهمترین تحولات مفهومی در روابط بین الملل مورد اشاره قرار می گیرد .
مفهوم عدالت
چگونگی اثربخشی مقوله نقض حقوق بشر در روابط اروپا و چین(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
چین به عنوان بازیگری تاثیرگذار در عرصه منطقه ای و جهانی، همواره در کانون توجه اتحادیه اروپا قرارداشته و این اتحادیه در مناسبات خود با پکن، مسائل و موضوعات مختلفی را مدّنظر دارد. در این ارتباط می توان به دو متغیر حقوق بشر و اقتصاد اشاره نمود. موضع این اتحادیه نسبت به وضعیت حقوق بشر چین در نظر و عمل متفاوت بوده است؛ به گونه ای که دول اروپایی از یک سو، همواره نسبت به وضعیت نامناسب حقوق بشر در این کشور انتقاد داشته و خواستار بهبود این وضعیت و احترام دولت چین به حقوق شهروندانش شده اند و از سوی دیگر، این اتحادیه پایبندی به منافع حاصل از همکاری و مشارکت اقتصادی با پکن را مدّنظر داشته و از تأثیرگذاری منفی رویکرد حقوق بشرگرایی بر روابط اقتصادی متقابل، پرهیز نموده است. بر این مبنا، پرسش اساسی این است که میزان اثربخشی مقوله حقوق بشر در روابط اتحادیه اروپا و چین به چه صورت است؟ در این زمینه، فرضیه موردنظر نیز این است که در روابط اتحادیه اروپا و چین، مولفه و متغیر حقوق بشر در مقایسه با ملاحظات اقتصادی و تجاری از جایگاه و نقش نازل تر و ثانوی برخوردار بوده است.
نظام امنیت منطقه ای در خلیج فارس و تأثیر آن بر امنیت ملی عراق پساصدام(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
فروپاشی نظام دوقطبی زمینه ورود به عرصه جدیدی از مطالعات امنیتی به شمار می رود. ناتوانی جریان غالب در تعریفی موسع و چندبعدی از مفهوم امنیت، منجر به پیدایش مکاتب نظری جدیدی در عرصه روابط بین الملل شد. مکتب کپنهاک از جمله این مکاتب نظری است. این مکتب با تحلیل در سطح منطقه ای به مطالعه امنیت ملی کشورها می پردازد. یکی از مواردی که بر امنیت ملی کشورها تأثیری عمده می گذارد، کیفیت نظام امنیتی منطقه ای است. ساختار نظام امنیت منطقه ای از سوی دولت های واقع در یک منطقه خاص جغرافیایی و با هدف تأمین امنیت در آن منطقه شکل می گیرد، چگونگی شکل گیری ساختارهای امنیت منطقه ای هم می تواند موجبات ارتقای سطح امنیت ملی بازیگران را فراهم کرده و هم کاهش ضریب امنیت ملی را موجب شود. مقاله حاضر با رویکردی سازه انگارانه و در چارچوب ساختار نظام امنیت منطقه ای که متکی بر نظریه امنیت مورد نظر «باری بوزان» است، با روش تبیین علّی به واکاوی این پرسش ها می پردازد که نظام امنیت منطقه ای خلیج فارس در دوره پساصدام چه تأثیری بر امنیت ملی این کشور داشته است؟ نقش قدرت های منطقه ای و آمریکا در ایجاد این نظم چه بوده است؟ یافته های پژوهش حاکی از آن است که نظام امنیت منطقه ای در دوره پساصدام بر پایه توازن قدرت میان جمهوری اسلامی ایران و عربستان شکل گرفته است. توازن جدید به تشدید رقابت های قومی- مذهبی در صحنه داخلی عراق و شکست فرایند دولت سازی و همچنین ناکامی در طرح ریزی سیاست خارجی و منطقه ای منظم و مدون در این کشور انجامیده است که با حضور قدرت فرامنطقه ای چون ایالات متحده آمریکا به عنوان بازیگری موازنه بخش بر کاهش ضریب امنیت ملی این کشور بیش از پیش افزوده است. هدف اصلی نوشتار حاضر این است که روندها و عوامل مؤثر در شکل گیری نظم امنیتی نوین را تشریح کرده و پیامدهای این نظم بر امنیت ملی عراق را مورد بررسی قرار دهد.
نقش میرزا احمد خان دریابیگی در تحولات سیاسی خلیج فارس(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
میرزا احمد خان از 1271ش تا کمی پس از جنگ جهانی اول حکمران بنادر جنوب بود. او حکومت جنوب را همواره به دلیل دور بودن از حکومت مرکزی بر حکمرانی دیگر مناطق ترجیح می داد؛ زیرا با استفاده از دوری مسافت می توانست افزون بر داشتن حکومت مطلقه در منطقه، ظلم و جورهای خود را نیز نزد اولیای امور دولت، خدمت قلمداد کند و سودهای سرشاری به دست آورد. دریابیگی هنگام انقلاب مشروطه در زمره مخالفان این انقلاب درآمد و به دولت انگلستان خدمت کرد. در جنگ دلیران بوشهر و تنگستان با قوای مهاجم انگلیس با آنکه خود ایرانی و مامور دولت ایران بود، از انگلیسی ها طرفداری کرد. او به دنبال اشغال بوشهر به دست نیروهای انگلیسی، به مخالفت با رئیس علی دلواری، رهبر جنبش ضد استعماری در جنوب، پرداخت و زمینه تبعید آیت الله اهرمی، روحانی مبارز را فراهم آورد. مدرسه سعادت، عمارت امیریه، عمارت دریابیگی از جمله یادگارهای او در دوران حکومتش در بوشهر است.