فلسفه‌ اخلاق

نمایش ۴۶۱ تا ۴۸۰ مورد از کل ۹۷۱ مورد.

۴۶۱.

نقد و بررسی اصول تعلیم و تربیت فمینیسم لیبرال از دیدگاه اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید علی حسینی زاده محمدرضا شرفی جم

منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و یکم دوره جدید بهار ۱۳۹۲ شماره ۱۸

کلیدواژه‌ها: تربیت اسلامی فمینیسم و فمینیسم لیبرال اصول تربیتی فمینیسم لیبرال تربیت فمینیستی نقد تربیتی فمینیسم لیبرال

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۵۳ تعداد دانلود : ۹۷۱

در این مقاله با نگاه نقد بیرونی، آن هم با توجه با مبانی انسانشناختی اسلام و نیز بر اساس آیات و روایات به نقد اصول تعلیم و تربیت فمینیسم لیبرال مبتنی بر مبانی انسانشناختی آن پرداخته و به این نتیجه دست یافته ایم که برخی از اصول تعلیم و تربیت فمینیسم لیبرال به صورت جزئی با مبانی اسلام سازگار است و برخی نیز با اسلام سازگار نیست و برخی دیگر نیز کاملا با آنچه در اسلام مطرح است در تضاد است و در تربیت اسلامی با اصولی کاملا ضد اصول تعلیم و تربیت فمینیسم لیبرال رو به رو هستیم.

۴۶۲.

قضاوت اخلاقی و شخصیت پرونده ای برای اتانازی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده: ناصر آقابابایی

منبع: معرفت اخلاقی سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۴)

کلیدواژه‌ها: شخصیت اخلاق پزشکی قضاوت اخلاقی روان شناسی اخلاق اتانازی مدل شخصیتی هگزاکو

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۳۸ تعداد دانلود : ۷۳۵

این پژوهش با رویکرد نظری و مطالعه پیمایشی رابطه نگرش به اتانازی، یعنی پایان دادن آسان به زندگی بیماران در حال مرگ، را با دامنه متنوعی از متغیرهای شخصیتی مطالعه کرد. 118 دانشجو به مقیاس نگرش به اتانازی، پرسش نامه شخصیت هگزاکو، مقیاس شادی فاعلی، علاقه به دین، و مقیاس های سامانه های گرایش رفتاری/ بازداری رفتاری پاسخ دادند. نتایج نشان داد که پذیرش اتانازی با دینداری، شادی، صداقت- فروتنی، توافق و وظیفه شناسی، رابطه منفی داشت. اما رابطه آن با سامانه های رفتاری معنادار نبود. بر پایه این نتایج، علاوه بر دینداری، متغیرهای دیگری چون شخصیت و عاطفه در قضاوت اخلاقی ما نقش دارند. یافته های پژوهش بر پایه مفاهیم نوع دوستی و خودمختاری مبتنی است.

۴۶۳.

بررسی انتقادی اخلاق در نظر فردریش نیچه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد عنبرسوز جعفر مروارید

منبع: پژوهش های اخلاقی سال چهارم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۴)

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۷۱ تعداد دانلود : ۹۴۲

۴۶۴.

استکمال علمی و اخلاقی انسان از منظر خواجه نصیرالدین طوسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فرشته ابوالحسنی نیارکی

منبع: پژوهشنامه اخلاق سال ششم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲۲

کلیدواژه‌ها: عقل عملی عقل نظری طوسی استکمال علمی استکمال عملی مراتب کمال

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۵۲ تعداد دانلود : ۷۲۹

براساس تنوع کارکردهای قوای نفس ناطقه (قوه نظری و عملی) نزد طوسی، استکمال علمی و عملی نیز متفاوت می شود. کمال علمی از سنخ معرفت و حقایق تکوینی (بینش ها) و کمال اخلاقی از جنس معارف جزئی و آثار عملی است. نظریه اخلاقی طوسی در واقع فراتر از سلامت نفس است و به آرمان های بالادستی، یعنی کمال نفس اشاره می کند. کمال به عنوان آرمان اخلاق دارای مراتب است که می توان آنها را با هرم طولی کمال ترسیم کرد. مراحل استکمال نزد طوسی، در آثار فلسفی به قوای عرضی نفس اشاره دارد و در آثار عرفانی نیز ناظر به سلوک نفس و سپهرهای وجودی طولی آن است. فرآیند استکمال در دو بعد علمی و اخلاقی است و طوسی برای استکمال آن برنامه عملی ارائه داده و تنها به نظریه پردازی نپرداخته است.

۴۶۵.

مبانی انسان شناختی ارزش ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: آفرین قائمی کریم خان محمدی

منبع: معرفت سال بیست و دوم آبان ۱۳۹۲ شماره ۱۹۱ «ویژه علوم تربیتی»

کلیدواژه‌ها: اختیار انسان شناسی تعقل مسئولیت ارزش تجرد روح خلافت الهی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی کلیات فلسفه‌ اخلاق

تعداد بازدید : ۲۴۰۲ تعداد دانلود : ۹۲۱

در طول تاریخ، هر مجتمعی دارای ارزش ها و هنجارهایی بوده اند که همه برخاسته از بینش های ریشه ای (مبانی) آنهاست. بدین روی، با تبیین یا اصلاح آن مبانی می توان بر تعمیق و سعه عمل صحیح بر طبق آنها تأثیری بسزا نهاد. این نوشتار به اختصار بر «مبانی انسان شناختی» متمرکز است. انسانی که به دوبعدی بودن انسان، بقای روح پس از مرگ، اختیار و تکلیف، امکان تعالی انسان تا مقام خلافت الهی با کسب یقین و صبر و عمل به ارزش ها معتقد باشد، در فکر و نیت، گفتار و منش کاملاً متمایز از شخصی عمل می کند که اینها را قبول ندارد؛ زیرا اموری که برای این یکی ارزش است (مثل معنویات و ایثار)، ممکن است برای دیگری ضدارزش به نظر برسد و بعکس (مثل تجمل و مدگرایی). در عین اینکه برخی امور فطری (مثل نوع دوستی و کمال خواهی) نزد هر دو ارزش، و برخی (مثل ظلم، تحقیر و تمسخر) نزد هر دو ضدارزش محسوب می شوند. تحقیق حاضر با روش تحلیلی توصیفی به بررسی موضوع موردبحث پرداخته است.

۴۶۶.

واکاوی مفهوم انسان معنوی در اندیشه شهید مطهری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سهراب مروتی زینب بیرانوند

منبع: پژوهشنامه اخلاق سال ششم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱۹

کلیدواژه‌ها: اسلام معنای زندگی شهید مطهری انسان معنوی مؤلفه های دینی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی کلیات فلسفه‌ اخلاق

تعداد بازدید : ۳۳۶۵ تعداد دانلود : ۱۳۲۶

از جمله دغدغه های انسان معاصر یافتن معنا برای زندگی است. در معنابخشی به زندگی اصل معنویت راستین نقشی بی بدیل دارد. این پژوهش در پی آن است تا ضمن معرفی منظومه معناداری در زندگی، انسان معنوی، شاخص های بارز انسان معنوی و آثار و کارکردهای حاکمیت، فرآیند معنویت بر زندگی انسان دین دار را از منظر اسلام تحلیل نماید. براین اساس مهم ترین محور در این پژوهش، چشم انداز انسان معنوی در زندگی دنیوی اوست که در چهار محور اساسی در این مقاله بررسی می شود. با توجه به دیدگاه جامع و غنی استاد مطهری تحلیل محورهای مقاله بر اساس نظریات ایشان سامان یافته است. روش این پژوهش، اسنادی و کتابخانه ای است که مراحل سه گانه توصیف، تحلیل و تبیین را می پیماید.

۴۶۷.

تحلیل مناسبات ادراکات زیبایی شناختی و تربیت و تبیین مبانی و اصول تربیت زیبایی شناختی از دیدگاه شهید مطهری و علامه جعفری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: داوود حسین پور علیرضا صادق زاده قمصری رضا اکبریان

منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و یکم دوره جدید زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲۱

کلیدواژه‌ها: زیبایی شناسی و نظر اسلام تربیت زیبایی شناختی و تربیت اسلامی جذبه حسن و احسان و نقش آن در زیبایی هنر و نظر استاد مطهری وعلامه جعفری

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۵۴ تعداد دانلود : ۶۷۳

این مقاله جستاری است در مورد ارتباط زیبایی شناسی و تربیت که با تحلیلی در مورد تربیت زیبایی شناختی همراه شده است. زیبایی از گذشته مورد توجه اندیشه ورزان جهان بوده و هر کس به تناسب تعریفی که از زیبایی به نوعی نسبت خود را با تربیت زیبایی شناختی رقم زده است. در بخش اول این نوشتار سه ارتباط میان این دو مقوله بنیادین، یعنی حس زیبایی شناسی انسان و تربیت تبیین می شود که عبارت است از 1 زیبایی شناسی به عنوان مبنا و اصل 2 زیبایی شناسی به عنوان قوه و متعلَق تربیت 3 این همانی زیبایی شناسی و تربیت. در بخش دوم، آرای علامه جعفری و شهید مطهری در باب ادراکات زیبایی شناختی مورد بررسی قرار می گیرد و بر اساس آن از سه منبای الف نقش ذهن و عوامل اجتماعی در ادراکات زیبایی شناختی ب شکل پذیری تصویر در قوه مخیله توسط ورودی های حسی و ج ذو مراتب (تشکیکی) بودن زیبایی در عالم، سخن به میان می آید و بر اساس هر یک از این سه مبنا به ترتیب اصول تربیت زیبایی شناختی از جمله 1 کنترل و ارتقای ذائقه زیبایی شناختی 2 مدیریت توجه و تطهیر قوه خیال و 3 ارتقای ساحت وجودی متربی ارائه می شود.

۴۶۸.

رویکرد عقلگرایی در برنامه درسی بر اساس معرفت شناسی ابن سینا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین کارآمد سعید بهشتی

منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و یکم دوره جدید زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲۱

کلیدواژه‌ها: برنامه درسی و معرفت شناسی ابن سینا و رویکرد برنامه درسی ابن سینا در فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۷۳ تعداد دانلود : ۸۰۸

این پژوهش، که با استفاده از روش تحلیلی و استنتاجی و با هدف بررسی رویکرد عقلگرایی حاکم بر برنامه درسی مطابق با معرفت شناسی ابن سینا انجام شده، بر این فرض مبتنی است که دیدگاه های معرفت شناختی فیلسوفان بر کل ساختار و عناصر برنامه درسی اثر می گذارد و رویکرد متمایزی را فراروی آن قرار می دهد. در این تحقیق، مشخص شد که معرفت شناسی ابن سینا با عقل و تجربه آمیخته است؛ با وجود این، وی تجربه های حسی را مقدمه ای برای کسب معرفت عقلانی و برخورداری از قدرت تفکر و استدلال می داند و جایگاه رفیع و کارکردهای مهمی را برای عقل در نظر می گیرد. از نظر او با اینکه حس و عقل در بیشتر موارد به هم وابسته است، عقل معیار معرفت است و تجربه و روشهای تجربی در صورتی اعتبار می یابد که از پشتوانه عقلی برخوردار شود. چنین نگرشی، رویکرد عقلگرایی را در برنامه درسی در پی داشت که برای تبیین و توضیح آن از مهمترین ویژگیهای جهتگیری فرایند شناختی میلر، دیدگاه رشد و توسعه فرایندهای ذهنی و عقلی آیزنر و ولنس و ایدئولوژی انسانگرایی خردگرای آیزنر، کمک گرفته شد. به رغم ویژگیهای مشترک، تفاوتهایی نیز بین رویکرد عقلگرایی ابن سینا و دیگر رویکردهای شناختی و عقلی برنامه درسی به دست آمد که برخی از آنها بیان شد و تأثیر آن بر مهمترین عناصر برنامه درسی مورد بررسی قرار گرفت.

۴۶۹.

تأثیر مبانی وجودشناختی و مابعدالطبیعی ملاصدرا در حل بعضی مسائل بنیادین اخلاق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: صادق خوشخو مریم محبتی امیرعباس علیزمانی

منبع: پژوهش های هستی شناختی سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: اخلاق تکلیف گرایی عینیت گرایی نتیجه گرایی فطرت گرایی فضیلت گرایی ذهنیت گرایی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۲۲ تعداد دانلود : ۶۲۷

در این نوشتار به دنبال آن هستیم تا موضع صدرالمتألهین را در حل بعضی مسائل بنیادی اخلاق، از قبیل عینیت گرایی یا ذهنیت گرایی، نتیجه گرایی یا تکلیف گرایی، وظیفه گرایی یا فضیلت گرایی، که ذهن فیلسوفان دین و اخلاق معاصر را به خود مشغول ساخته است، درک و دریافت نماییم. از این رو با کنکاش در منظومه فلسفی ملاصدرا نخست مبانی و پیشفرض های وی، متناسب با مسائل مذکور، استخراج گردید، و آن گاه از دریچه مبانی یادشده، نگاهی به چشم انداز وی در اخلاق انداختیم، و پاسخ مسائل مذکور را جویا شدیم. در بازخوانی نظریات این فیلسوف اسلامی فطرت گرایی را می توان به عنوان محوری در حل مسائل مزبور معرفی کرد. ملاصدرا بر اخلاق به عنوان امری فطری و تمایز بخش نوعیت انسان ها به لحاظ فطرت ثانویه انگشت می نهد. نتیجة پژوهش حاضر دریافت تصویری از جمع بین عینیت گرایی و ذهنیت گرایی، نتیجه گرایی و تکلیف گرایی، فضیلت گرایی و تکلیف گرایی بر اساس مبانی هستی شناختی ملاصدرا همچون اصالت وجود، و وحدت تشکیکی آن، ضرورت و سنخیت علت و معلول، حرکت جوهری نفس، و اتحاد آن با بدن، نقش سازندة علم و عمل در اخلاق، خیربودن غایات نسبت به فاعل آن، عینیت کمال مطلوب، رابط بودن مخلوقات نسبت به واجب تعالی، فطری بودن اصول کلی اخلاقی، و بر محوریت فطرت گرایی وی است.

۴۷۰.

اخلاق نقد مذاهب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: قاسم جوادی (صفری)

منبع: اخلاق وحیانی سال اول بهار ۱۳۹۲ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: اخلاق نقد نقد مذاهب

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۷۳۵ تعداد دانلود : ۴۴۲

از آغاز یکی از مهم ترین اهداف انبیا، اصلاح اخلاق در سطح جامعه بوده است؛ همان اخلاقی که ایشان به بشریت عرضه داشته اند. متأسفانه بخشی از رهبران مذاهب و حافظان دین و شریعت و نیز پیروان ایشان، در مواجهه با دیگران اخلاق حسنه را رعایت نمی کنند؛ در حالی که تحقق کامل پیام انبیا در صورتی است که این اخلاق را ابتدا رهبران دینی در عمل آورند که الگوی پیروان ادیانند. توجه به اخلاق در همه جا و بر همگان لازم است، اما رعایت آن از جانب رهبران ادیان، ضروری تر به نظر می رسد. رعایت این اخلاق به ویژه در مواجهه با سایر مذاهب و به هنگام فهم و مطالعه مذاهب دیگر، اهمیت بسیار دارد. بررسی تاریخی مواجهه مذاهب با یکدیگر، تصویر مقبولی از این موضوع به دست نمی دهد. غالباً مطالعات ادیان، با نوعی بدبینی، بدفهمی و گاه اهانت به دیگران همراه بوده است. از این رو لازم است اخلاق مرتبط با مطالعه ادیان و مذاهب به دقت مورد بررسی شود تا زمینه برای عمل بدان فراهم شود. «رعایت انصاف»، «فهم درست» و «عدم توهین» از ضروری ترین اصول اخلاقی در مواجهه علمی با مذاهب است.

۴۷۱.

تبیین ماهیت انسان از دیدگاه اسلام و غرب و عوامل تربیت دینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهدی سبحانی نژاد نجمه احمدآبادی آرانی فاطمه اشرفی آزاد محمدی

منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و یکم دوره جدید پاییز ۱۳۹۲ شماره ۲۰

کلیدواژه‌ها: علم دینی و انسان اسلام و غرب در تربیت دینی علم تربیت دینی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۳۹۱ تعداد دانلود : ۱۰۶۷

این پژوهش به ماهیت انسان از دیدگاه اسلام و غرب و نقش آن در علوم تربیتی پرداخته است. روش پژوهش کیفی و از نوع توصیفی تحلیلی (تحلیل اسنادی) است. یافته ها دلالت دارد بر اینکه انسان، موضوع تربیت است و هرگونه طرحی در این زمینه، مسبوق به نگاه انسانشناختی ویژه ای است. ماهیت انسان از دیدگاه اسلام شامل اصالت فطرت، انسان به منزله عامل، هدفمندی و کمال گرایی و حیات طیبه است در حالی که در غرب اصالت فرد، سکولارسیم، مادی گرایی و رویکرد تجربی و امانیسم از مهمترین گزاره های تربیتی است. با توجه به جامعیت دین اسلام، تربیت دینی با محوریت تعالی و تکامل معنوی انسان، تلاش دارد که انسان را از مرحله دانستن به مرحله بودن سوق دهد و خیر اعلی را به منزله ارزش، فراسوی امور علمی و ... قرار دهد .

۴۷۲.

نقش نماز در پالایش از رذائل مبتنی بر اخلاق فلسفی مسلمانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی رحمانی بی بی رحیمه ابراهیمی

منبع: پژوهشنامه اخلاق سال ششم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲۰

کلیدواژه‌ها: فضیلت حد وسط نماز رذیلت اخلاق فلسفی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۵۱ تعداد دانلود : ۹۵۵

فیلسوفان مسلمانی که براساس رویکرد فضیلت محور به مباحث اخلاقی پرداخته اند، فضیلت را براساس قاعده حد وسط قابل شناسایی می دانند که یک یا چند رذیلت متضاد در اطراف آن واقع می شود. براساس قاعده یادشده، نماز فضیلتی اخلاقی است که ذیل جنس عدالت قرار می گیرد. این عمل دربردارنده مجموعه ای از فضائل است که آراسته شدن به هر فضیلتی، پالایش از رذیلت متضاد با آن را درپی خواهد داشت. در این نوشتار، تبیینی از فضیلت بودن نماز ارائه می گردد و نحوه رذیلت زدایی آن بررسی می شود.

۴۷۳.

نظریه عرفانی اخلاق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد فنایی اشکوری

منبع: پژوهشنامه اخلاق سال ششم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۲۱

کلیدواژه‌ها: عرفان اخلاق عشق الهی حب ذات نظریه عرفانی اخلاق آگاهی عرفانی دگردوستی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۰۷۰ تعداد دانلود : ۱۰۰۹

اخلاق و عرفان دو مطلوب متعالی برای انسان هستند. ازاین رو، تأمل در نسبت عرفان و اخلاق، هم برای عرفان پژوهان و هم برای پژوهشگران اخلاق اهمیت دارد. اما برخی عرفان را ناسازگار با اخلاق و گروهی آن را فوق اخلاق دانسته اند. عزلت و انزوای عرفا و استغراق عارفان در ذکر و مراقبه و درون نگری موجب شده است که به نظر برخی، اخلاق و دگردوستی در زندگی عارفان کم رنگ باشد. از سوی دیگر، نه از اخلاق می توان گذشت، نه می توان عرفان را نادیده گرفت، بلکه مطلوب جمع میان آنهاست. غرض این نوشتار دفع شبهه ناسازگاری اخلاق و عرفان و ارائه نظریه ای عرفانی درباره منشأ اخلاق از راه تأمل در آموزه های عرفانی است. جان کلام در نظریه عرفانی اخلاق این است که عشقِ برخاسته از خداآگاهی عرفانی، منشأ اخلاق و دگردوستی است.

۴۷۴.

شاخص های تقدیم اهم ّبر مهم در تزاحم های اخلاقی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده: علی رضوانی

منبع: معرفت اخلاقی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۱۳)

کلیدواژه‌ها: تعارض تزاحم تزاحم اخلاقی قاعده اهم و مهم

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۴۵۵ تعداد دانلود : ۱۱۱۲

از مهم ترین مباحث اخلاق کاربردی و فلسفه اخلاق، بحث «تزاحم های اخلاقی» است؛ چرا که گاهی انسان در انجام وظایف اخلاقی یعنی فضایل یا رذایل دچار تزاحم می شود. برای رفع تزاحم علمای اخلاق، شیوه هایی ارائه نموده اند. یکی از شیوه های حل آن، که در این مقاله با روش توصیفی– تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته، از طریق قاعده عقلی «تقدیم اهم بر مهم» می باشد. این مقاله در دو بخش این بحث را بررسی می کند: اول معناشناسی و بررسی های مفهومی مفاهیمی همچون تعارض، تزاحم، اهم و مهم و دوم، که مهم ترین بخش مقاله است، به بررسی اهمیت و ضرورت، مراتب حل تزاحم های اخلاقی و شاخص های تقدیم اهم بر مهم پرداخته است.

۴۷۵.

نگرشی تربیتی به جایگاه حکمت و دانش در دنیای معاصر(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: حبیب کارکن بیرق

منبع: اسلام و پژوهش های تربیتی سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۹)

کلیدواژه‌ها: حکمت تعلیم و تربیت علم و دانش تقدس

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۸۵ تعداد دانلود : ۵۸۹

در دوران گذشته، فلسفه یا حکمت که شامل همة علوم می شد، دانشی مقدس بود که با ماورای طبیعت پیوند داشت. اما با استقلال و گسترش علوم تجربیِ جدید، رفته رفته این نگاه قدسی کم رنگ تر شد، تا اینکه در دوران متأخر به کلی از میان رفت. آنچه امروزه از واژة علم و دانش به ذهن متبادر می شود، مجموعه ای از اصول و قوانینی است که با آنها می توان بر طبیعت تسلط یافت و از آن برای منافع دنیوی بهره برداری کرد. بر اساس چنین نگرشی، هیچ نگاه رمزگونه ای به طبیعت نیست و نباید در پی چیزی ورای آن بود. چنین نگرشی از نظر تربیتی پیامدهای نا گواری دارد. این نوشتار مسائل مذبور را با روش توصیفی ـ تحلیلی، بررسی می کند؛ پس از آن وظیفة نظام تربیتی ما را، در وضع یادشده، آشنا کردن متربیان خود با این نگرش پنهان، پیامدها، و راه های مقابله با آن می داند.

۴۷۶.

نوآوری های محسن فانی کشمیری در نظریه اعتدال(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده: حسین اترک

منبع: معرفت اخلاقی سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۴)

کلیدواژه‌ها: اخلاق اسلامی اخلاق محسنی نظریه اعتدال فانی کشمیری اخلاق عالم آرا

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۰۹ تعداد دانلود : ۶۷۸

براساس نظریه اعتدال، که نظریه پردازان اول آن افلاطون و ارسطو هستند، اعتدال و میانه روی در هر عمل و احساسی موجب فضیلت اخلاقی و افراط و تفریط موجب رذیلت است. نظریه اعتدال، بیشترین رواج را در بین حکیمان مسلمانی، که رویکرد فلسفی به اخلاق داشتند، داشته است. اما تمامی این حکماء، تابع محض نظرات افلاطون و ارسطو نبوده اند و برخی ابتکارات و نوآوری هایی در این نظریه وارد کرده اند. یکی از این مبتکران، محسن فانی کشمیری است. وی تعداد اجناس عالی رذایل را بر خلاف قول مشهور، که هشت عدد می دانست، دوازده عدد دانسته است. تعریف جدیدی از عدالت و رذایل مقابل آن، ظلم و انظلام ارائه کرد، برداشت جدیدی از حد رذایل مقابل با حد فضیلت اعتدال داشت. اشکالات و انتقادهایی به برخی نظرات محقق طوسی و جلال الدین دوانی داشت.

۴۷۷.

تبیین اختیار انسان بر اساس چیستی نفس یا ذهن در فلسفه اسلامی و فلسفه ذهن معاصر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدرضا بهتاش

منبع: پژوهش های اخلاقی سال چهارم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۴)

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۰۰ تعداد دانلود : ۱۷۲۲

۴۷۸.

شواهد روان شناختی و عصب شناختی بر تجلی نقصان ادراک خود و دیگران در غیبت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: وحید نجاتی فاطمه قابضی

منبع: پژوهشنامه اخلاق سال ششم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲۰

کلیدواژه‌ها: غیبت ادراک خود ادراک دیگران

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۶۷۱ تعداد دانلود : ۷۶۸

تصور افراد از خود و نحوه ادراک خود، بر برداشت آنها از دیگران بسیار اثرگذار است. در مطالعه حاضر، متون رشته های روان شناسی و عصب شناسی مورد بررسی قرار گرفته و غیبت بر اساس خود طرح واره، تأیید خویشتن و اثر برتر از میانگین و نقش آنها در ادراک دیگران تشریح شده است. سپس ارتباط این سازه با رفتار غیبت کردن بیان شده و غیبت با مبانی عصبی شبکه نورون های آینه ای و تقلید تبیین شده است. بر اساس یافته های این پژوهش با کمک مطالعات مداخله ای آتی می توان از طریق کسب آگاهی دقیق از نقاط قوت و ضعف خود و همچنین با استفاده از سیستم عصبی بازدارنده تقلید، از بروز غیبت پیشگیری نمود.

۴۷۹.

کاهش گرایی اخلاقی و چالش هنجارمندی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مرتضی فتحی زاده مهدی محمدی اصل

منبع: پژوهش های اخلاقی سال سوم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۱۲)

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۴۵ تعداد دانلود : ۵۲۸

۴۸۰.

جایگاه وظیفه اخلاقی در حرفه پزشکی با تأکید بر نظریات یونانیان و اخلاق غم خواری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: روح الله چاووشی

منبع: پژوهش های اخلاقی سال سوم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۱۲)

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۶۰۹ تعداد دانلود : ۴۲۲

درخت حوزه‌های تخصصی