درخت حوزه‌های تخصصی

واقعه رویارویی حق با ظلم منحصر به سرزمین کربلا نمی گردد،بلکه از همان مدینه که دشمنان با ترفندهای مختلف سعی در تضعیف جبهه حق داشتند، امام حسین(ع) با استمداد از آیات روشنی بخش قرآن، پاسخ صریح و کوبنده ای به آنها می داد. که در این مقاله سعی داشته ایم تا تحت عنوان «آیات قرآن در کلمات امام حسین(ع) از مدینه تا کربلا» شمه ای از این آیات را مطرح نمائیم.

مقاله حاضر کوششی در جهت دریافت مفهوم مسّ شیطان در قرآن کریم است. برای تبیین مفهوم تماس در قرآن کریم، واژگان گوناگونی مانند «همزات، ازیز، نقیض، وسوسة، استحواذ» و... به کار رفته است. اگرچه این واژگان همه برای این مفهومِ ارتباط شیطان با انسان به کار رفته است، هر کدام دارای ویژگی های خاص خود می باشد. در قرآن کریم، مسّ شیطان در ارتباط با سه واژه «خبط، نصب، طائف» به کار رفته است. آرای متکلمان اشعری، معتزلی و شیعی درباره امکان یا عدم امکان مسّ انسان توسط شیطان در کتاب های تفسیری و کلامی تبدیل به موضوعی دامنه دار شده است و هر کدام برای اثبات دیدگاه خود به دلایل مختلفی استناد جسته اند. برخی حتی به وقوع خطا در قرآن تحت تأثیر فرهنگ جاهلی به خاطر این آیات نظر داده اند. ریشه شناسی واژگان خبط و نصب می تواند بدون برخورد به استدلالات کلامی، شبهه تسلط شیطان بر عقل رباخوار و بر جسم پیامبران را رد نماید و مفهوم جدیدی را از این دو واژه ارائه نماید که با سیاق آیات، ساختار سوره و دانش ریشه شناسی و روایات تفسیری ائمه انطباق بیشتری دارد.

این نوشتار پژوهشی است درباره ی آشنایی با آیات احکام قرآن و کیفیت بهره گیری از آن . نگارنده بعد از مقدمه ای کوتاه این مقاله را بر دو بخش قرار داده است ؛ بخش نخست درباره ی اموری است که انسان را با آیات احکام قرآنی آشنا می کند ؛ مانند : آمار این آیات ، معرفی کتابهای مربوط به آن ، دسته بندی این آیات به آیات مربوط به عبارات ، معاملات ، آیات خاص و عام و آنچه مربوط به این دسته بندی می باشد . در بخش دوم مقدمات حکمت را به طور فشرده بیان می کنیم . بحث مبهمات را مطرح می کنیم . بحث مبهمات را مطرح نموده و موصولات را با شیوه ای ابتکاری از صلاحیت اطلاق خارج دانسته ایم