درخت حوزه‌های تخصصی

در این مقاله با اشاره به پیدایش فرقه ها و خواستگاه آنها، پدیده غلو به ترتیب زمانیِ هر یک از چهارده معصوم بررسی خواهد شد. نخست بحث درباره این مسئله را از زمان حیات پیامبر گرامی اسلام و برخورد آن حضرت با این پدیده آغاز می کنیم؛ سپس مسئله غلو در زمان امام علی را با اشاره به غالیانی چون عبدالله بن سبا و برخی دیگر که قائل به الوهیت آن حضرت بودند، مورد بررسی قرار داده و با گذر از دوره امام حسن، امام حسین و امام سجاد به بحث درباره مهم ترین عصر غالی گری، یعنی عصر صادقین و گروه های مهم غالیان و هفت نفری که مورد لعن امام صادق و برخی دیگر از امامان واقع شدند، یعنی مغیرهْْ بن سعید، بیان بن سمعان، حارث شامی و عبدالله بن حارث و غالیان منتسب به آنان و نیز برخورد ائمه با این غالیان می پردازیم. پس از آن درباره غالیانی که ائمه پس از صادقین تا زمان غیبت صغری با آنان برخورد داشته اند ونیز درباره افرادی همچون شلمغانی که در عصر غیبت ظهور کرده اند توضیح داده، توقیعات صاحب الزمان را درباره آنان بیان می کنیم. در آخر برخورد ائمه را دسته بندی کرده، موارد گوناگون را با ذکر نمونه یادآور می شویم.

نویسنده در این مقاله پس از بیان معناى لغوى و اصطلاحى تفسیر به نقش پیامبر صلى الله علیه و آله، اهل بیت علیهم السلام و بعضى از صحابه در تفسیر قرآن پرداخته و مى‏گوید اولین مفسر قرآن، نبى مکرم اسلام صلى الله علیه و آله و بعد از او، مفسران واقعى قرآن، امام على علیه السلام و اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام مى‏باشند که طبق حدیث ثقلین، قرآن و عترت پیامبر صلى الله علیه و آله از هم جدا نمى‏شوند تا در حوض کوثر پیامبر صلى الله علیه و آله را ملاقات کنند . نویسنده با استناد به متابع معتبر اهل سنت، امام على علیه السلام را به عنوان منابع اصلى تفسیر در عصر صحابه بیان مى‏کند و نیز امام على علیه السلام را اصلى‏ترین و برترین مرجع بعد از رسول خدا مى‏داند .