ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۱۴۱ تا ۱٬۱۶۰ مورد از کل ۱۰٬۶۸۷ مورد.
۱۱۴۱.

تصویرگونگی دوگان ساخت ها در زبان فارسی: طبقه بندی معنایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: زبان فارسی تصویرگونگی دوگان سازی دوگان ساخت ها اصل کمیت اصل پیچیدگی گسترش معنایی تکرار نحوی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۴۳ تعداد دانلود : ۱۰۶۰
در این پژوهش ویژگی های معنایی دوگان ساخت های فارسی در چارچوب نظریه تصویرگونگی به طور عام و اصل تصویر گونگی کمیت به طور خاص بررسی شده است. مطالعات انجام شده در باب ویژگی های معنایی دوگان ساخت ها در اغلب زبان ها، حاکی از ارتباط این نوع ساخت با معانی/ مفاهیمی همچون فزونی، کثرت، شدت، تداوم، تکرار، کمال، تمامیت، توزیع و... است. ازاین رو، هدف این پژوهش، نشان دادن ارتباط دوگان ساخت های فارسی با معانی/ مفاهیم یاد شده و تبیین این ارتباط در چارچوب نظریه تصویرگونگی، اصل تصویرگونگی کمیت و مدل تجدیدنظر شده «ریگر» است. این مهم پس از پژوهشی گسترده در باب رابطه صورت و معنای دوگان ساخت های فارسی، در قالب یک طبقه بندی معنایی (جدول های2-6) محقق شده است.
۱۱۴۲.

نگاهی به فرایند تبدیل در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: طبقه جهت فرایند تبدیل واژگانی شدگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۴۳ تعداد دانلود : ۱۰۷۳
چکیده پژوهش حاضر به مطالعه فرایند تبدیل در زبان فارسی در چارچوب کی فر(2005) می پردازد. هدف از این پژوهش توصیف انواع فرایند تبدیل در زبان فارسی است. بدین منظور ابتدا فهرستی از واژه هایی که به بیش از یک مقوله تحوی تعلق دارند از فرهنگ لغت صدری افشار و همکاران (1381) استخراج شده و بر اساس نوع مقوله نحوی شان گروه بندی می شوند. پس از قرار دادن واژه ها در 6 گروه، هر گروه به صورت جداگانه مورد بررسی قرار می گیرد تا مشخص شود آیا حضور این واژه ها در بیش از یک مقوله نحوی حاصل فرایند تبدیل است یا خیر؟ برای این منظور از معیارهای سه گانه کی فر(2005) با نام های طبقه، واژگانی شدگی، و جهت استفاده می کنیم. بررسی شش گروه واژه های استخراج شده نشان می دهد که در زبان فارسی می توان به وجود سه نوع تبدیل قائل شد: 1) تبدیل صفت به اسم 2) تبدیل صفت به قید 3) تبدیل فعل به اسم. واژه های کلیدی: فرایند تبدیل، طبقه، واژگانی شدگی، جهت
۱۱۴۴.

مقایسه و بررسی برخی نظام‌های ترجمه ماشینی روسی و غربی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: معناشناسی دستور گشتاری ترجمه ماشینی پارسر الگاریتم روابط معنایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۴۲ تعداد دانلود : ۱۲۶۹
نظام های ترجمه ماشینی برتر دنیا قادرند کتابی هزار صفحه ای را در کمتر از 2 دقیقه ترجمه کنند، کاری که مترجم زبده و حرفه ای حداقل یک سال وقت روی آن صرف می کند. منتقدان، به کیفیت ترجمه این نظام ها ایراداتی دارند، با این حال روند ترجمه ماشینی به سرعت رو به رشد است و باید به یاد داشت، ترجمه در نوع سنتی (انسانی) نیز رشد خود را در طی قرن ها به دست آورده است و اکنون نیز این گونه ترجمه ها بدون نقص نیستند. ترجمه های قدیمی اکثراً بسیار بد ترجمه شده اند و نقد و نظارت و کنترل نیز در کار نبود. فردی مثل ابوعلی سینا 40 بار کتاب مابعدالطبیعه ارسطو را خوانده و نفهمیده بود و این علتش بدی ترجمه بوده است. در این مقاله، عملکرد نظام های ترجمه ماشینی برتر روسی و غربی با هم مقایسه شده اند، تا علل برتری و نقاط ضعف آن ها نسبت به یکدیگر مشخص شوند. در مواردی این ترجمه ها با ترجمه های انسانی مقایسه شده است. همچنین تلاش شده پس از شناسایی علل اساسی غیر کارآمد بودن نظام های ترجمه ماشینی، راهکارهای ارتقاء بهبود کیفیت ترجمه به طور مسند ارائه شود.
۱۱۴۶.

رویکردی ساختی - شناختی به پسوند «-ار» در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پسوند «- ار» صرف ساختی دستور شناختی پسوند اشتقاقی وندافزایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳۹ تعداد دانلود : ۷۴۰
پسوند «- ار» یکی از پسوندهای اسم ساز (و گاه صفت ساز) زبان فارسی است که به باور بیشتر پژوهشگرانی که تا به امروز درباره آن مطالعه کرده اند دارای معناهای فاعلی، مصدری و مفعولی است. در پژوهش پیش رو این پسوند را از دیدگاه دستور شناختی لانگاکر ( 2008, 2009 ) و نظریه ساخت واژه ساختی بوی ( 2010, 2016 ) مورد بررسی قرار داده و کوشیده ایم تبیینی شناختی و ساخت بنیاد از این پسوند و کاربردهای آن ارائه دهیم. این پژوهش از لحاظ تجربی (یعنی روش گردآوری داده ها) پیکره بنیاد و از لحاظ نظری (یعنی روش و چارچوب تحلیل) مبتنی بر رویکرد شناختی و ساخت بنیاد است. داده های پژوهش دربرگیرنده 38 واژه مشتق ساخته شده با پسوند «- ار» است که از پیکره ساخت واژی خود نگارندگان (شامل بیش از ده هزار واژه مشتق و مرکب فارسی) و فرهنگ زانسو گردآوری شده است. یافته های پژوهش گویای آن است که این پسوند در پنج زیرطرح واره ساختی متفاوت به کار می رود و با پیوستن به ستاک گذشته و اسم، قلمروهای شناختی فرایند، کنشگری، نمود و رابطه را بیان می کند. این یافته ها همچنین نشان می دهد که فرایند شناختی «بریافت» و به ویژه دو جنبه مهم آن شامل برنمایی و مشخص سازی، نقش تعیین کننده ای در شکل گیری زیرطرح واره های مربوط به پسوند «- ار» دارد.
۱۱۴۷.

جستاری در گونه های زبانی و کنش های گفتاری برنامه های رادیویی «جوان ایرانی سلام» (رادیو جوان) و «سلام ایران» (رادیو ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: برنامه رادیویی زبان شناسی کنش گفتاری گونة زبانی زبان گفتار جوان ایرانی سلام سلام ایران

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات مطبوعاتی‏، رادیویی و تلویزیونی رادیو
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری کاربرد شناسی و تحلیل گفتمان
تعداد بازدید : ۲۰۳۹ تعداد دانلود : ۲۹۴۷
بررسی زبان شناختی برنامه های رادیویی و انتخاب گونه زبانی مناسب برای هر برنامه، با توجه به گونة زبانی مخاطب هدف هر برنامه، هویت، کارکرد و مأموریت شبکه ها، مسئله ای مهم در مطالعة رابطة زبان و رسانة رادیو است. این پژوهش به روش تحلیل محتوای کیفی و با استناد به نظریه کنش های گفتاری/ سخن (جان آستین) و ویژگی های گونة زبان گفتاری (یول و براون)، به عنوان چارچوب نظری تحقیق انجام شده است. پس از تجزیه وتحلیل بیست برنامه صبحگاهی انتخابی (10 برنامه از رادیو جوان و 10 برنامه از رادیو ایران) مشخص شد که زبان برنامه های صبحگاهی رادیو جوان از ویژگی هایی نظیر کاربرد اصطلاحات و واژگان مصطلح در زبان جوانان، استفاده کردن از زبان مخفی و واژگان مخفف، داشتن صراحت و جسارت در کلام و بهره گیری از جملات کوتاه و پرشتاب با توجه به مخاطب هدف برخوردار هستند. گونه زبانی برنامه های صبحگاهی رادیو ایران دارای ویژگی هایی نظیر توجه به مخاطب هدف و بی نشانی نسبی گونة زبانی برنامه ها، نزدیک بودن به زبان معیار، بکار نبردن واژگان مخفف و زبان مخفی و در مواردی استفاده از واژگان مصطلح در زبان جوانان است. همچنین مشخص شد که مقولة جنسیت در گزینش سبک گفتاری گویندگان مانند وجود اطناب، قطع کلام مخاطب و نوبت گیری در کلام گویندگان مرد مؤثر است.
۱۱۴۸.

چارچوبی نظری برای نقد ترجمه

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳۹
"آنچه امروز نقد ترجمه نام گرفته، در واقع سنجش کیفیت ترجمه بوده و اساس آن بررسی مقابله ای است، به این صورت که بخش های متناظر دو متن مقصد و مبدا با هم مقایسه می شود و ترجمه هر بخش در چارچوب مفهوم ""معادل"" که خود مفهومی غیردقیق و تابع قضاوت شخصی است، با عنوانهایی چون ""غلط"" و ""درست"" سنجیده می شود. این رویکرد تقلیل گرا و جز نگر برای نقد ترجمه کافی نیست اگر چه ممکن است برای آموزش ترجمه یا حوزه هایی نظیر آن مفید باشد. نقد ترجمه، چون نقد ادبی، نیاز به چارچوبی نظری دارد که فراتر از بررسی مقابله ای باشد. مقاله حاضر بر آن است تا نشان دهد، تحلیل انتقادی گفتمان چارچوب نظری مناسبی است که می تواند دیدگاههای لازم برای نقد ترجمه را در خود جای دهد. به این ترتیب نقد ترجمه به جای جستجوی غلط و درست باید بررسی کند انتخابهای مترجم (انتخابهای واژگانی، دستوری، ...) چه دلالتی دارند، کدام چارچوب ایدئولوژیکی را منعکس می کنند، و هویت های فرهنگی را چگونه به تصویر می کشند. نقد ترجمه می تواند در چارچوب تحلیل انتقادی گفتمان، ترجمه را از دیدگاههای مختلف نقد کند؛ مثلا از دیدگاه استعمارگرایی، پسااستعماری، فمینیسم، مناسبات قدرت، و جز آن. بنابراین نقد ترجمه در واقع نقد ایدئولوژی هاست و به زبان تازه ای نیاز دارد که با زبان مقابله تفاوت دارد"
۱۱۴۹.

ایده الیسم انتزاعی در دن کیشوت و دایی جان ناپلئون(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: دن کیشوت دایى جان ناپلئون قهرمان مسئله دار ایده الیسم انتزاعى شهسوا رى اشرا فیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳۸ تعداد دانلود : ۹۸۹
"چهارصد سال پیش، یعنى در سال 1604 میلادى، میگوئل دو سروانتس اسپانیایى این امکان را یافت تا اولین بخش کتاب جاودانهء خود دن کیشوت را به چاپ برساند. اثرى که بعدها عنوان نخستین رمان ادبیات داستانى جهان را به خود اختصاص داد. در سال 1351 شمسى نیز ایرج پزشکزاد نویسندهء ایرانى کتاب جنجالى خود دایی جان ناپلئون را منتشر کرد، کتابى که با استقبال گستردهء قشر کتابخوان مواجه شد و با ساخته شدن مجموعهء تلویزیونى از این کتاب، اشتهار آن فراگیر شد، نوع ادبى هر دو کتاب هزل است، هزلى که استادانه از هجو دورى مى جوید و همین نقطهء قوت این دو اثر محسوب مى گردد. اما آنچه حائز اهمیت به نظر مى رسد و موضوع این مقاله را هم مى شود، قرابت این دو اثر است. دو قهرمان ""مسئله دار"" این دو رمان- یعنى دن کیشوت و دایى جان ناپلئون- دچار ایده الیسمى انتزاعى و در پى احیاى گذشته اى اند که روند تاریخى- اجتماعى محیط، دیگر اجازهء این احیا را نمى دهد. بنابراین براى این دو گریزى نیست و هر دو محکوم به غروب در نا امیدى اند. "
۱۱۵۰.

بررسی تلفظ واکه شوا توسط فارسی زبانان: کاربرد آواشناسی آکوستیکی برای اهداف آموزشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سازه زبان انگلیسی فراگیران فارسی زبان آواشناسی صوت شناختی واکه شوا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳۸ تعداد دانلود : ۷۰۸
تحلیل صوت شناختیِ آواهای گفتار با اهداف مختلفی انجام می شود، که مقاصد آموزشی یکی از آنها است. در آموزش زبان دوم معمولاً گفته می شود که فراگیران، واکه های ناآشنای زبان دوم را مشابهِ نزدیک ترین واکه به زبان خودشان تلفظ می کنند. از آنجا که تلفظ در یادگیری زبان و ایجاد ارتباط مؤثر است، در این مقاله ویژگی های صوت شناختیِ تلفظ واکه ناآشنای [] انگلیسی آمریکایی توسط فراگیران فارسی زبان، بررسی شده است. به این منظور متغیرهای آکوستیکیِ سازه های اول، دوم و سوم در پاره گفتارِ ضبط شده، با معادلِ تلفظ آن توسط فرد بومیِ انگلیسی آمریکایی (AE)، در تلفظ دو واکه [] و [e] مقایسه شده است. نتایج تحقیق حاضر نشان داده است که متغیر سازه اول و دوم در واکه []، در تلفظِ دو گروهِ گویشوران، اختلاف معنادار نشان داده است ولی سازه سومِ این واکه اختلاف معناداری نشان نمی دهد؛ در مورد هر سه سازه اول واکة [e]، اما، اختلاف معناداری گزارش شده است. درنهایت، در مواردی که اختلاف هریک از متغیرهای مذکور معنادار بوده است، بر اساس ملاحظات صوت شناختی، جهت بهبود تلفظ واکه های مورد نظر نزد فارسی زبانان، توصیه هایی آموزشی ارائه گردیده است.
۱۱۵۳.

بازنمایی جنسیت در متون دیداری کتاب های آموزش زبان انگلیسی به غیر انگلیسی زبانان از منظر نشانه شناسی اجتماعی تصویر؛ مطالعة موردی: American English File (2), Four Corners (2) & Interchange (2)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جنسیت نشانه شناسی اجتماعی تصویر معنای بازنمودی معنای تعاملی معنای ترکیبی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳۳ تعداد دانلود : ۱۰۶۳
در این مقاله بر آنیم تا چگونگی بازنمایی عامل جنسیت را در تصاویر کتاب های آموزش زبان انگلیسی American English File (2), Four Corners (2) & Interchange (2)مورد بررسی قرار دهیم. چارچوب نظری به کار گرفته شده در نگارش این مقاله، الگوی نشانه شناسی هلیدی و به دنبال آن، به طور مشخص، نشانه شناسی اجتماعی تصویر کرسو فان لیوون(2006[1996]) می باشد. تولید متن، از جمله تصویر، یک عمل گفتمانی و در نتیجه، اجتماعی است. این کنش اجتماعی در مورد کتاب های درسی که برای زبان آموزان غیر انگلیسی زبان نوشته شده است، در سطحی فراتر، یعنی بینا فرهنگی عمل می کند. در نتیجه، پیوسته این مسئله وجود دارد که آیا ممکن است فرهنگِ مرکز، یعنی جامعة انگلیسی زبان، از طریق متون کتاب های درسی، ساز و کار های گفتمانی تولید کند که در آن دیگری ویژگی های غیر و غریب را پیدا کند و خود، طبیعی و آشنا تلقی شود؟ این پژوهش با بررسی تصاویر، متون و عناوین زبانی و حاشیة آن تصاویر، کاوش می کند که کتاب های آموزش زبان انگلیسی چگونه فرهنگ جامعة انگلیسی زبان را احتمالاً به عنوان فرهنگ بدیهی، طبیعی و اجتناب ناپذیر به تصویر می کشند و دیگران را به غیرهایی که فقط در صورت جذب در این فرهنگ، غیریت خود را از دست می دهند، تبدیل کرده و به تصویر می کشند. هدف اصلی این پژوهش این است که متون آموزش زبان انگلیسی را به طور گسترده، تحلیل کرده و کارکردهای متفاوت گفتمانی، اجتماعی و فرهنگی آن ها را بررسی نماید. همچنین بررسی نقش تصاویر در این عمل گفتمانی بینا فرهنگی، تفاوت های فرهنگی و چگونگی بازتاب آن ها در کتاب های درسی آموزش زبان انگلیسی، کارکردهای ایدئولوژیکی تصاویر و چگونگی وجه نمایی در تصاویر کتاب های درسی، اهداف فرعی این پژوهش را تشکیل می دهند.
۱۱۵۴.

کاربردشناسی زبان و سازوکارهای ادب ورزی در برخی از ادعیة شیعه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ادعیه رعایت ادب متون دینی شیعه حفظ وجهه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳۱ تعداد دانلود : ۱۰۱۴
وجود اختلاف در جایگاه اجتماعی، دینی و سیاسی افراد، آن ها را به سمت شیوه ای خاص از سخن گفتن سوق می دهد تا به این ترتیب، متکلم در کنش زبانی خود به جایگاه و منزلت مخاطب لطمه وارد نکند. از نظر مسلمانان، عالی ترین مقام هستی، خداوند است و مسلمانان هنگام سخن گفتن با او می کوشند تا از سازوکارهای خاصی برای حفظ و رعایت جایگاه این مخاطب والامقام استفاده کنند. در این راستا، مسئلة این پژوهش آن است که دریابد انسان هنگام صحبت کردن با خدا از چه سازوکارهای ادب ورزی ای بهره می گیرد. از این رو، جستار حاضر با رویکردی توصیفی تحلیلی و بر اساس نظریة ادب ورزی براون و لوینسون به بررسی راهبردهای ادب ورزی در ادعیة شیعه می پردازد تا به سؤال یاد شده پاسخ گوید. نتایج این تحقیق نشان می دهد که افراد در هنگام طرح خواستة خود با خداوند، از سازوکار «کوچک داشت خود» و «بزرگ داشت دیگری» استفاده کرده، تلاش می کنند تا با ذکر صفات مخاطب خود، والا بودن جایگاهش را نشان دهند.
۱۱۵۵.

مدواژه ها و عبارت های مد در زبان های پارسی و آلمانی: مدواژه ها و عبارت های مد همگانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مد مدواژه عبارت مد واژة کهنه واژة میرا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳۰ تعداد دانلود : ۱۱۳۲
در این جستار به واژگان و عبارت هایی می پردازیم که در یک بازة زمانی به دلیل های ویژه ای در زبان گفتاری یا نوشتاری شهروندان یک مرز و بوم فراگیر، یا به گفته ای دیگر «مد» می شوند و سپس کاربرد و تأثیرشان با گذشت زمان دگرگون می گردد یا از میان می رود. ما چنین واژگان و عبارت هایی را به ترتیب «مدواژه» و «عبارت مد» می نامیم. پیشینة پژوهش دربارة مدواژه در کشور آلمان به سدة نوزدهم میلادی باز می گردد و از آن هنگام کتاب ها و جستارهای بی شماری در این حوزه نوشته شده اند، اما در قلمروی زبان پارسی تا کنون پژوهشی ویژه در این زمینه انجام نشده است. بنابراین نخست تلاش می کنیم تا گزیده ای از دیدگاه های برخی از زبان شناسان آلمانی را در این باره گرد آوریم. ما این دو مفهوم را در یک گروه بندی ویژه دو بخش می کنیم؛ «مدواژه ها و عبارت های مد همگانی» که دربرگیرندة همواژه های مد در زبان ملی درصد بالایی از مردم می باشند و «مدواژه ها و عبارت های مد در زبان جوانان». پژوهش کنونی را به بخش نخست کرانمند می کنیم و برای دستیابی به هدف بنیادین خود که همانا ارائة شناختی کمابیش گویا از گوهرة مدواژه، بررسی سرچشمه های پدیدارشدن آن و نیز داوری دربارة سودرسانی یا آسیب رسانی آن به زبان است، می کوشیم تا از نمونه های روشنگرانه در گسترة زبان های پارسی و آلمانی به همراه یک ارزیابی برابرسنجشی میان آن دو بهره بگیریم.
۱۱۵۶.

مطالعه اکولوژیک در آموزش زبان: نقش والدین در پیشرفت سطح یادگیری زبان انگلیسی فراگیران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: والدین تعامل اکولوژی زبان آموز مهارت زبان انگلیسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳۴ تعداد دانلود : ۸۴۷
فرآیند یادگیری هیچ گاه در خلأ اتفاق ﻧﻤﻲافتد و محصول پایانی دربرگیرنده تعاﻣﻞهای مختلف فراگیر با دنیای اطراف است. در بیشتر مواقع، زبان آموز در قالب یک رابطه دو طرفه معلم- زبان آموز سنجیده ﻣﻲشود و در این محدوده، محیط آموزشگاه و کلاس درس، اولین و آخرین ﻧﻘﻄﻪای است که به آن نگریسته ﻣﻲشود. با توجه به اهمیت عوامل اکولوژیک و محیطی در یادگیری زبان انگلیسی، در این مطالعه می کوشیم به صورت کیفی نقش والدین در کیفیت یادگیری زبان آموزان را بررسی کنیم. بررسی نحوة تعامل مؤثر بین زبان آموز و خانواده، چگونگی و مقدار دسترسی به کالاهای فرهنگی از قبیل رایانه و اینترنت و تأثیر آن در یادگیری و میزان ارزﺵگذاری خانوادﻩها نسبت به یادگیری زبان انگلیسی از جمله اهداف این تحقیق هستند. یکی از مواردی که انگیزه این مطالعه را به وجود آورد، این است که هوش و استعداد تنها عوامل شکست و موفقیت در یادگیری زبان انگلیسی نیستند و ممکن است مغایرتی بین هدﻑگذارﻱهای مؤسسه های زبان و خانواده وجود داشته باشد. ٣٥ خانوادﻩ در این تحقیق شرکت کردند که فرزندان آن ها در مؤسسه های زبان انگلیسی در سطح شهر مشهد آموزش ﻣﻲدیدند. از این خانوادﻩها و فرزندانشان مصاحبه شد. نتایج مصاحبه ها حاکی از به کارگیری راهبردهای مختلف خانوادﻩهای زباﻥآموزان ضعیف و قوی است. در پایان، پیشنهادهایی برای ارتقاء کیفیت تعامل های آموزشی والدین و زبان آموزان اراﺋﻪ کرده ایم.
۱۱۵۷.

نقش نمود فعل در ترجمه ساختارهای بیان نهی و تحذیر از زبان روسی به فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نفی نمود فعل نهی تحذیر وجه امری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲۹ تعداد دانلود : ۱۰۴۰
در زبان روسی برای بیان نهی، تحذیر، منع و ... ساختارهای مختلفی به کار می رود که هریک ویژگی های معنایی ظریف و متفاوت دارند. کاربرد نمود فعل (مطلق و استمراری) نیز در هریک از این ساختار ها تابع قواعد دستوری خاصی است که عدم رعایت آن ها به اشتباهات دستوری یا معنایی خواهد انجامید. از آنجا که مقوله نمود فعل، به آن شکل که در زبان روسی وجود دارد، در زبان فارسی دیده نمی شود، کاربرد آن همواره برای زبان آموزان ایرانی با دشواری همراه است. هدف از نگارش مقاله حاضر است که با طبقه بندی ساختارهای بیان نهی و تحذیر و بررسی نمود فعل در هریک از آن ها تفاوت های معنایی این ساختار ها روشن شود و بر این اساس بهترین روش برای معادل یابی نحوی و ترجمه هر ساختار ارائه شود، به ویژه آنکه در هر دو زبان روسی و فارسی، برخی از این ساختار ها از لحاظ فرم و ظاهر، نهی به شمار نمی آیند و معنای نهی و تحذیر را از طریق دیگر ساختارهای نحوی به شنونده منتقل می کنند.
۱۱۵۸.

چندمعناییِ واژه «بیان» در قرآن کریم: نگرش چندمعنایی نظام مند(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بیان معنی شناسی شناختی شبکه معنایی چندمعنایی نظام مند قرآن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲۷ تعداد دانلود : ۶۰۶
یکی از مناقشات اصلی در بحث های زبان گذر (cross-linguistic)، بحث قابلیتِ ترجمه از زبانی به زبان دیگر است. در این پژوهش به بررسیِ ترجمه های صورت گرفته از واژه «بیان» ازسوی مترجمان و مفسران قرآن پرداخته شده است. نگاهی به این ترجمه ها و تفاسیر مؤید چندمعناییِ واژه «بیان» نزد این افراد است. هدف از انجامِ این تحقیق، تعیینِ معنای مرکزیِ واژه «بیان» در قرآن کریم است؛ زیرا اعتقادِ نگارندگان بر این است که دانستنِ معنای مرکزیِ این واژه ما را در تعیینِ ترجمه ای دقیق تر از این واژه یاری خواهد کرد. به منظورِ پاسخگویی به پرسشِ پژوهش درزمینه معنای مرکزیِ واژه «بیان»، تمامی مواردِ کاربردِ واژه «بیان» در قرآن استخراج شد و سپس واژه مذکور به عنوانِ نمونه ای از واژه های چندمعنا، در چارچوبِ چندمعناییِ نظام مندِ معرفی شده توسط تایلر و ایوانز در چارچوب معنی شناسیِ شناختی مورد تحلیل قرار گرفت. نتایجِ حاصل از تحلیل داده ها مؤید این واقعیت است که واژه «بیان» در قرآن به عنوانِ اصطلاحی پوششی برای اشاره به هرگونه آشکارساختنِ مافی الضمیر به کار رفته است. نگارندگان معتقدند اگرچه این آشکارساختن می تواند ازطریقِ زبان نیز صورت پذیرد، اما با توجه به این واقعیت که انسان از طرق دیگر نیز قادر به آشکارساختنِ مافی الضمیر است، برابردانستنِ «بیان» با زبان در ترجمه این واژه (آن گونه که در برخی از ترجمه ها و تفاسیر شاهد هستیم) ترجمه دقیقی نیست و بهترین برابرنهاد برای این واژه همانا پرده برداری از مافی الضمیر است.
۱۱۵۹.

ترجمه شعر از متن تا فرامتن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: هلیدی فرانقش اندیشگانی فرانقش متنی بینامتنیت تعادل متنی تعادل فرامتنی ترجمه شهر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲۷
در این مقاله ضمن تحلیل گفتمان شعری در چارچوب زبان شناسی سیستمی - نقش گرای هلیدی (هلیدی، (1994, 1985، بر اهمیت مفاهیم «سیستم» و «نقش» در تحلیل، تاویل و ترجمه شعر تاکید خواهیم کرد و با ارایه مصادیقی از ترجمه شعر انگلیسی به فارسی و بالعکس، بر ضرورت انعکاس رویکرد شاعر به فرانقشهای سه گانه زبان و مشخصا فرانقشهای اندیشگانی و متنی صحه خواهیم گذاشت. استدلال خواهیم نمود که گزینشهای مترجم از نشانه های زبانی و نحوه ترکیب آن گزینه ها در نظام مقصد حتی المقدور باید با فرازهای اندیشگانی و الگوهای متنی شعر مبدا هم راستا (و نه لزوما منطبق) باشند. ضمن اینکه لازم است محصول نهایی ترجمه با معیارهای مقبولیت متنی و تجربه بینامتنی خوانندگان نظام مقصد از ژانر زبانی شعر همخوانی داشته باشد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان