درخت حوزه‌های تخصصی

زبان شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
زبان شناسی چیست؟ زبان شناسی کاربردی زبان شناسی نظری سیر تحول زبان شناسی (تاریخچه) علوم مرتبط میان رشته ای ها نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴٬۲۲۱ تا ۴٬۲۴۰ مورد از کل ۱۰٬۶۷۴ مورد.
۴۲۲۱.

شاخص ها و مراحل ساخت پیکره زبانی: گونه نوشتاری و گفتاری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان شناسی و گویش های ایرانی سال ۴ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۵) 267 - 290

کلیدواژه‌ها: پیکره شاخص های کلیدی ساخت پیکره فرآیند ساخت پیکره گونه نوشتاری گونه گفتاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۲ تعداد دانلود : ۲۰۴
این پژوهش تلاش دارد با جمع آوری اطلاعات مربوط به شاخص ها و مراحل ساخت پیکره زبانی، به پژوهشگران در زمینه ساخت انواع پیکره های زبانی کمک کند. در این راستا، در این مقاله، پس از بررسی نظرات پژوهشگرانی که اقدام به ساخت پیکره هایی در زبان های مختلف کرده اند، به شاخص های کلی ساخت پیکره های زبانی پرداخته می شود. این شاخص ها مربوط به ساخت گونه های متنی و گفتاری پیکره است که نمونه گیری، نمایندگی، توازن، اندازه، نوع پیکره و  یک دستی را شامل می شوند. سپس، فرآیند ساخت پیکره متنی ارائه می شود که انتخاب متون، پیش پردازش متون و حاشیه نویسی را در بر می گیرد و در این راستا به تفصیل درباره هر یک از مراحل توضیح داده می شود. در پایان، فرآیند ساخت پیکره گفتاری بیان می شود که جمع آوری داده ها، آوانویسی، نمایش و حاشیه نویسی و دسترسی را در بر می گیرد. درباره هر یک از مراحل مذکور نیز به تفصیل توضیح داده می شود.
۴۲۲۲.

بررسی پیکره بنیاد متمم اجباری و اختیاری در زبان فارسی بر اساس دستور شناختی لانگاکر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره دهم آذر و دی ۱۳۹۸ شماره ۵ (پیاپی ۵۳) 257-287

کلیدواژه‌ها: دستور شناختی لانگاکر پیکره زبان فارسی متمم اجباری متمم اختیاری افزوده توصیف گر مکمل بافتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳۵ تعداد دانلود : ۶۱۸
وابسته های فعل، یکی از بحث برانگیزترین مباحث پژوهش در زبان فارسی بوده و افراد زیادی همچون متیوز ( 1981 )، دوتی ( 2000 )، طبیب زاده (1383) و رحیمیان (1392) در این زمینه مطالعاتی انجام داده اند. با این حال، ماهیت این مقولات همچنان از دیدگاه صاحب نظران، متفاوت ارزیابی شده است. متمم به عنوان مهم ترین وابسته فعلی نیز از این قاعده مستثنی نبوده است. عده ای هم به متمم اجباری و هم به متمم اختیاری قائلند، در حالی که افرادی دیگر متمم را همان عنصری می دانند که همواره اجباری است و به متمم اختیاری قائل نیستند. تحقیق حاضر پژوهشی پیکره بنیاد درباره وابسته های فعلی است. هدف این پژوهش، بررسی بود یا نبود متمم اختیاری در زبان فارسی است. به سخن دیگر، هدف از انجام این مطالعه یافتن پاسخ برای این سؤال است که آیا داده های پیکره ا ی زبان فارسی وجود متمم اختیاری را تأیید می کند و اگر نه، آنچه متمم اختیاری خوانده می شود، در زمره چه مقوله یا مقولاتی قرار می گیرد؟ به این منظور، از هر یک از افعال شاخص حرکتی «آمدن»، «رفتن»، «آوردن» و «بردن»، 300 مورد به طور تصادفی در پیکره نوشتاری همشهری 2 مورد بررسی قرار گرفته و وابسته هایشان بر اساس چارچوب دستور شناختی لانگاکر ( 2013 ) مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که آنچه تاکنون متمم اختیاری تلقی می شده، نه متمم است و نه اختیاری، بلکه توصیفگر ی است که بر اساس الزام بافتی به صورت اجباری در گفتمان حضور می یابد و از این رو در تحقیق حاضر «مکمل بافتی» نامیده شده است. واژه های کلیدی: دستور شناختی لانگاکر، پیکره زبان فارسی، متمم اجباری و اختیاری، افزوده، توصیفگر، مکمل بافتی.
۴۲۲۳.

بررسی میزان و نوع تدریس تأمل گرایانه معلمان زبان انگلیسی به وسیله دفترچه یادداشت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره دهم بهمن و اسفند ۱۳۹۸ شماره ۶ (پیاپی ۵۴) 27-54

کلیدواژه‌ها: تدریس تامل گرایانه انواع تامل دفترچه یادداشت محیط زبان انگلیسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۱ تعداد دانلود : ۶۲۸
امروزه از تدریس تأمل گرایانه به منزله محک ﺟﺪی ﺪی در ﻣﻬ ﺎرت ﻫ ﺎی ﺗ ﺪریﺲ یاد می شود. تحقیقات تجربی زیادی در مورد ابزارهای مختلف برای به کار بستن تدریس تأمل گرایانه، از جمله نوشتن دفترچه یادداشت، ضبط ویدئوی کلاس و پژوهش کلاسی انجام شده است؛ اما پژوهش کافی در حوزه تدریس تأمل گرایانه معلمان با استفاده از ابزار پژوهشی دفترچه یادداشت 5 به ویژه در ایران، انجام نشده است. پژوهش مختلط حاضر، به بررسی میزان و نوع تدریس تأمل گرایانه معلمان زبان انگلیسی ایرانی می پردازد. بخش کمی از پژوهش شامل نمونه گیری تصادفی متشکل از ٢٥٠ معلم زبان ایرانی مرد و زن با مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد، در رشته های زبان شناسی، ترجمه، آموزش زبان و ادبیات زبان انگلیسی بودند . از ٢٥٠ شرکت کننده در این بررسی، نمونه گیری اتفاقی (در دسترس ( انجام شد و ٦٠ معلم مرد و زن از دو آموزشگاه زبان در شهر سبزوار در این مطالعه شرکت کردند. آن ها به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و گروه شاهد، هر کدام با ٣٠ نفر شرکت کننده تقسیم شدند. داده ها به وسیله روش هایی که در ادامه ذکر می شود جمع آوری شد: پرسش نامه اکبری و همکاران ( 2010 ) که به ٢٥٠ معلم زبان داده شد؛ ٦٠ دفترچه یادداشت که ٦٠ نفر معلم زبان نوشته بودند. نتایج نشان داد معلمان مؤلفه های فراشناختی و شناختی، تدریس تأمل گرایانه را بیشتر و مؤلفه های عملی را کم تر به کار می برند. بر اساس مدل فرل ( 2004 )، نتایج دفترچه یادداشت ها تجزیه و تحلیل شد و نتایج آن نشان داد که معلمان سه نوع تأمل، یعنی تأمل قبل، حین و بعد عمل را با درجه های مختلف به کار می برند. همین طور از تحلیل کیفی محتوای دفترچه ها، چارچوبی متشکل از مؤلفه های فراشناختی، شناختی، زبان آموز و انتقادی به دست آمد. کاربرد یافته های پژوهش حاضر برای مربیان و دست دراندرکاران برنامه های آموزشی تربیت معلم ذکر شده است. واژه های کلیدی: تدریس تأمل گرایانه، انواع تأمل، دفترچه یادداشت، محیط زبان انگلیسی.
۴۲۲۴.

تأثیر بار درگیری ذهنی بر میزان یادسپاری عبارت های اصطلاحی از سوی فراگیران زبان انگلیسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره دهم بهمن و اسفند ۱۳۹۸ شماره ۶ (پیاپی ۵۴) 55-86

کلیدواژه‌ها: بار درگیری ذهنی اصطلاحات تمرین میزان یادسپاری طراحی تمرین تحلیل تمرین آموزش تمرین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۱ تعداد دانلود : ۴۴۱
این مطالعه که با بهره گیری از فرضیه «بار درگیری ذهنی» و از سوی هالستاین و لوفر (2001) مطرح شده است، تلاش می کند تا تأثیر بار درگیری برانگیخته با تمرین را در میزان یادسپاری عبارات اصطلاحی، از سوی فراگیران زبان انگلیسی، بررسی کند. برای این منظور، 60 نفر از فراگیران زن زبان انگلیسی از آموزشگاه زبانی در شهر تهران، در این مطالعه شرکت کردند. پانزده اصطلاح از طریق تمریناتی که سطوح مختلفی از درگیری بار ذهنی را طلب می کرد، به سه گروه از فراگیران آموزش داده شد. این تمرینات شامل تمرین درک مطلب، تمرین پر کردن جای خالی و نگارش بود. سپس، میزان یادسپاری این عبارات اصطلاحی از طریق دو پس آزمون اولیه و متأخر سنجیده شد. نتایج، رابطه مستقیمی را بین یادگیری برانگیخته با تمرین و یادسپاری اصطلاحات از سوی اعضا نشان داد. همچنین، یافته ها نشان داد که یادسپاری در تمرینات نگارش بالاترین، در تمرینات پر کردن جای خالی متوسط و در تمرینات درک مطلب کم ترین میزان را داشت. این مطالعه فوایدی برای تحلیل، آموزش و طراحی تمرینات دارد.
۴۲۲۵.

بررسی سازوکارهای زبانی تشخیص سرقت در ترجمه بر اساس الگوی تارل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره دهم بهمن و اسفند ۱۳۹۸ شماره ۶ (پیاپی ۵۴) 261-283

کلیدواژه‌ها: زبان شناسی قضایی سرقت زبانی ترجمه بازترجمه مزرعه ی حیوانات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۲ تعداد دانلود : ۳۶۱
پژوهش حاضر با رویکرد زبان شناسی قضائی به بررسی و واکاوی چهار نسخه ترجمه شده از رمان مزرعه حیوانات نوشته جورج اورول می پردازد. هدف پژوهش حاضر نشان دادن سازوکارهای زبانی تشخیص سرقت میان نسخه های متفاوت چند ترجمه از یک اثر یکسان بر اساس شباهت ها و تفاوت های متنی است. مزرعه حیوانات از سال 1348 تا به امروز بیش از هفتاد بار از سوی مترجمان مختلف به زبان فارسی ترجمه شده است. از این رو، داده های پژوهش حاضر بر اساس فاصله های زمانی تقریباً بیست ساله از میان چهار نسخه ترجمه موجود از این کتاب انتخاب شده است. داده های پژوهش بر اساس الگوهای تشخیص سرقت زبانی که از سوی تارل ( 2004 ) ارائه شده است، بررسی و تحلیل شده اند. نتایج پژوهش حاکی از گزارش یک مورد سرقت زبانی در میان داده های مورد بررسی است. متن سرقت کننده به لحاظ شباهت واژگانی 73.5 درصد و به لحاظ شباهت عبارت ها 42.6 درصد با متن سرقت شده هم پوشی دارد، این در حالی است که به لحاظ واژه های منحصربه فرد تفاوت این دو متن با یکدیگر با نسبت 17.6 درصد به 15.16 درصد است. همچنین، این دو متن 35 واژه و 22 عبارت مشترک دارند که تنها یک بار در متن به کار رفته اند. واژه های کلیدی : زبان شناسی قضائی، سرقت زبانی، ترجمه، بازترجمه، مزرعه حیوانات . پژوهش حاضر با رویکرد زبان شناسی قضائی به بررسی و واکاوی چهار نسخه ترجمه شده از رمان مزرعه حیوانات نوشته جورج اورول می پردازد. هدف پژوهش حاضر نشان دادن سازوکارهای زبانی تشخیص سرقت میان نسخه های متفاوت چند ترجمه از یک اثر یکسان بر اساس شباهت ها و تفاوت های متنی است. مزرعه حیوانات از سال 1348 تا به امروز بیش از هفتاد بار از سوی مترجمان مختلف به زبان فارسی ترجمه شده است. از این رو، داده های پژوهش حاضر بر اساس فاصله های زمانی تقریباً بیست ساله از میان چهار نسخه ترجمه موجود از این کتاب انتخاب شده است. داده های پژوهش بر اساس الگوهای تشخیص سرقت زبانی که از سوی تارل ( 2004 ) ارائه شده است، بررسی و تحلیل شده اند. نتایج پژوهش حاکی از گزارش یک مورد سرقت زبانی در میان داده های مورد بررسی است. متن سرقت کننده به لحاظ شباهت واژگانی 73.5 درصد و به لحاظ شباهت عبارت ها 42.6 درصد با متن سرقت شده هم پوشی دارد، این در حالی است که به لحاظ واژه های منحصربه فرد تفاوت این دو متن با یکدیگر با نسبت 17.6 درصد به 15.16 درصد است. همچنین، این دو متن 35 واژه و 22 عبارت مشترک دارند که تنها یک بار در متن به کار رفته اند.
۴۲۲۶.

بررسی وندهای تصریفی کردی بیجار گروس براساس نظریه استامپ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و گویش های غرب ایران سال هفتم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲۷ 93-115

کلیدواژه‌ها: کردی گروس تصریف وند تصریفی مشخصه تصریفی استامپ

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۴ تعداد دانلود : ۸۹۴
نوشتار پیش رو وندهای تصریفی را در زبان کردی بیجار گروس براساس انگاره استامپ (2001) بررسی و توصیف کرده است. روش پژوهش توصیفی و ازنوع هم زمانی است. در پژوهش حاضر جمع آوری داده ها براساس منابعی که درخصوص زبان کردی موجود بوده، صورت گرفته است و در بیشتر موارد ازآنجاکه منابع و متون نوشتاری کافی وجود نداشته، شمّ زبانی نگارنده به مثابه گویشور، به این موضوع کمک کرده است. تحلیل داده ها نشان می دهد که باوجود طبقه بندی جهانی استامپ (۲۰۰۱) از مشخّصه های تصریفی، در زبان کردی بیجار گروس برخی از مشخّصه ها تصریفی محسوب نمی شوند. در این راستا، پس از مقدّمه و معرّفی موضوع، دیدگاه های برخی از پژوهش گران غربی و نیز پژوهش های پیشین درزمینه تصریف کردی بیان شده و درادامه مشخّصه های مربوط به فعل، اسم، صفت و قید در زبان کردی گروس در چارچوب نظری انگاره استامپ بررسی شده است.
۴۲۲۷.

تظاهر زبان- بدن و ارزشگذاری فرهنگی- زبانی در گفتمان های ورزشی حاکم بر جامعۀ بانوان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره دهم فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۴۹) 51-72

کلیدواژه‌ها: ورزش بانوان بدن فضای اجتماعی نشانه شناختی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۹ تعداد دانلود : ۴۵۴
نشانه شناسی، محیط انسانی را به ما بهتر می شناساند. محیط انسانی جهانی است که در آن زندگی می کنیم و لازم است خود را با آن تطبیق دهیم. این مقاله سعی دارد شرایط و محیط انسانی در فعالیت ورزشی بانوان را موشکافی کند. سؤالاتی که در اینجا مطرح می شوند عبارت اند از:زبان بدن در ورزش بانوان چه مبنایی دارد؟ تعامل نظام بیولوژیکی و فرهنگی چه گفتمانی را در جامعه ایجاد می کند و بسط می دهد؟ آیا نشانه های بدن، زبانی هستند و ایجاد ارتباط می کنند؟ الزامات و گفتمان های فرهنگی چه نقشی دارند؟ فرض ما بر این است که تنها نمی توان بر الزامات فرهنگی تکیه کرد و گفتمان های حاکم را قضاوتگرانه پیش برد؛ بلکه لازم است این امور توانایی اقناع مخاطب را داشته باشند. بنابراین، نخست مجموعه عوامل بیولوژیکی و بسط آن به مجموعه عوامل فرهنگی در محیط نشانه شناختی مطرح می شود و سپس به نقش گفتمان های پیراورزشی، گفتمان های فرهنگی و حتی پادگفتمان ها می پردازیم. در این مقاله سعی خواهیم کرد از منظر نشانه شناختی کنش، کنشگران، نقش ها و کارکردها و همچنین خصوصیات ابژه ارزشی یا همانا ورزش را بهتر بازشناسیم. اما آنچه بیش از همه اهمیت دارد ایجاد انگیزش حسی و ارزشی است که بی توجهی به آن می تواند در فضای عمومی با مخاطراتی همراه شود و به ایجاد صحنۀ تئاترگونه و بی هدفی در ورزش بانوان منجر گردد. از این رو، لایۀ قدرت و لزوم پشتیبانی قانونی و رسانه ها را در امر ورزش ذکر خواهیم کرد. onction
۴۲۲۸.

Pedagogical Efficacy of Experience-Based Learning (EBL) Strategies for Improving the Speaking Fluency of Upper-intermediate Male and Female Iranian EFL Students

نویسنده:
منبع: Research in English Education Volume ۴, Issue ۲ (۲۰۱۹) 29-41

کلیدواژه‌ها: experience-based learning speaking fluency task-based instruction two-way tasks

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸۵ تعداد دانلود : ۶۲۳
Learning from experience is a central physiological and theoretical idea in adult language learning which has become increasingly important in the field of second language acquisition (SLA) and is closely connected to task-based language teaching (TBLT). Accordingly, this study was designed to investigate the role of experience-based learning strategies in developing male and female intermediate EFL learners’ speaking fluency. To this end, from the target population of 300 language learners attending evening English classes at a language institute, a sample of 50 intermediate participants were randomly chosen by administering an Oxford placement Test (OPT). The average age of the selected students ranged between 17 and 25. An interview was utilized as a pretest to determine participants’ speaking fluency entry behavior. Subsequently, they were divided into two groups labeled as experimental and control groups. While the control group students received instruction through a traditional method without any focus on experience-based activities and strategies, those in the experimental group were exposed to interactive solutions verbally participating in class discussions during task-based classroom sessions in which they discussed their experiences in performing carefully prepared two-way tasks. The analysis of the data obtained from the posttest interview indicated that the participants in the experimental group outperformed those in the control group. Moreover, the results reflected that experience-based tasks considerably improved language the learners’ speaking fluency. Notably, the findings of the present study may have certain insightful pedagogical implications for language instructors and material developers.
۴۲۲۹.

دقت دستوری و نگارش در زبان دوم: مقایسۀ تأثیر انواع مختلف بازخورد تصحیحی الکترونیکی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره دهم خرداد و تیر ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۵۰) 1-24

کلیدواژه‌ها: بازخورد تصحیحی تصحیح غیرمستقیم تصحیح مستقیم درستی دستوری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۶ تعداد دانلود : ۴۴۴
مطالعۀ پیش رو به بررسی تأثیر بازخور د تصحیحی دستوری بر درستی دستوری نگارش زبان آموزان می پردازد. در این مطالعه انواع مختلف بازخورد تصحیحی با یکدیگر مقایسه شده اند تا به برتری احتمالی یکی از روش ها بر دیگری در زمینۀ ایجاد پیشرفت در درستی دستور زبان در نگارش زبان آموزان پی برده شود. به این منظور، ۸۵ دانشجوی مقطع کارشناسی گرایش های مختلف زبان انگلیسی انتخاب و به صورت تصادفی به چهار گروه تقسیم شدند. نحوۀ ارا ئ ۀ بازخورد برای هر یک از گروه ها بدین صورت بود: گروه اول بازخورد مستقیم و گروه دوم بازخورد غیرمستقیم به صورت مشخص کردن خطی از متن که در آن اشتباه وجود داشت (بازخورد «تنها وجود اشتباه» ) دریافت کردند. نحوۀ بازخورد برای گروه سوم به صورت مشخص کردن مکان و کلمۀ دقیق اشتباه (بازخورد «وجود اشتباه و مکان اشتباه» ) بود. از گروه چهارم نیز به عنوان گروه کنترل استفاده شد. نتبجۀ به دست آمده حاکی از این بود که اگر چه تمامی سه شکل بازخور د فراهم شده در این تحقیق در بهبود درستی دستور زبانی نگارش زبان آموزان مؤثر بوده اند، اما تنها بازخورد مستقیم بود که از نظر آماری به پیشرفت ی بارز در پس آزمون نگارش منجر شد و تفاوت مشهودی در میان سایر گروه ها دیده نشد . n and location
۴۲۳۰.

بررسی و تحلیل نشان داری جملات فارسی نوین معیار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره دهم خرداد و تیر ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۵۰) 99-122

کلیدواژه‌ها: نشانداری ترتیب کلمات ساخت افعال متوالی فرایندهای موکد سازی فرایندهای نحوی نشانداری حرکتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۵ تعداد دانلود : ۴۹۳
هرچه صورت یک نشانه پیچیده تر یا نشان دارتر باشد درنتیجه معنی هم پیچیده تر خواهد بود. نشان داری می تواند شکل یک رابطۀ دوتایی را به خود بگیرد یا به صورت طیفی باشد که از بی نشانی آغاز می شود و به نشان دارترین صورت ختم می شود. در مورد نشان دار بودن و پیچیده بودن آنچه در بدو امر مطرح می شود این نکته وجود دارد که صورت پیچیده یا نشان دار، تکواژهای بیشتری نسبت به صورت بی نشان دارد و بسامد وقوع آن ها نیز کمتر از صورت های بی نشان است. بنابراین، بین نشان دار بودن یک مقوله و تنوع معنایی و پیچیده بودن آن رابطۀ مستقیم وجود دارد. فرایندهای نحوی که ترتیب کلمات جمله را تغییر می دهند فرایندهای مؤکدسازی ازجمله مبتداسازی، اسنادی سازی، سازه آمیزی، مجهول سازی و فراگذری هستند که باعث نشان دار شدن جمله می شوند. ساخت نحوی ویژۀ دیگر، ساخت افعال متوالی است که ساختی نشان دار است و در این مقاله به آن اشاره خواهد شد. فرضیۀ اصلی مقالۀ حاضر عبارت است از اینکه تغییر ترتیب متعارف کلمات در جملات فارسی که منتج از فرایندهای نحوی است با نشان داری مرتبط است. هر کدام از موارد ترتیب کلمات و نشان داری به تنهایی تاکنون در پژوهش های مختلفی بررسی شده اند؛ اما در این مقاله ارتباط چگونگی و چرایی تغییر آرایش و ترتیب کلمات در جملات نمونۀ فارسی معیار با موضوع و مفهوم نشان داری مورد بررسی قرار خواهد گرفت. برای نخستین بار نوعی متفاوت از انواع نشان داری با عنوان نشان داری حرکتی در این مقاله مطرح خواهد شد که از نوآوری پژوهش حاضر است.
۴۲۳۱.

استعاره و گفت وگومندی در رجزهای شاهنامه بر اساس نظریۀ باختین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره دهم خرداد و تیر ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۵۰) 271-294

کلیدواژه‌ها: رجز استعاره گفتگومندی چندصدایی باختین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۱ تعداد دانلود : ۵۱۶
در میان انواع بلاغی کاربردی در شاهنامه ، استعاره یکی از تأثیرگذارترین نمونه های بلاغی است که فردوسی با استفاده از آن توانسته در آنِ واحد به تخیل سازی، اغراق، حرکت و تصویرسازی بپردازد و از آن به عنوان ابزاری جهت ایجاد فضای گفتمانی بهره ببرد و با کاربرد آن، فضایی گفت وگومحور به وجود آورد. از آنجایی که در رجزهای شاهنامه با متن گفتمانی روبه رو هستیم، درمی یابیم که هر کلمه نقبی است به ادراک کلمۀ پیشین و راهی است به سوی ادراک کلمۀ آتی. هر واژه یا با واژۀ دیگر و بیگانه برخورد می کند یا اینکه نظام اعتقادی و ذهنی مخاطب را هدف می گیرد. در رجز هر دو حالت وجود دارد. پس رجز نظامی گفت وگومدار است و گفت وگوهای آن به سوی استعاره سازی حرکتمی کند؛ یعنی بخشی از استعاره سازی های رجزهای شاهنامه به ایجاد نوعی فضای گفت وگومدار منجر شده اند. با توجه به نظریۀ باختین، میان گفت وگومندی و چندصدایی رابطه ای تنگاتنگ وجود دارد و زبان نیز در سرشت خود «گفت وگو» است، صرف نظر از اینکه چه پاسخی به صورت بالفعل ارائه خواهد شد. چندصدایی نیز ویژگی گفت و گومندی است و شاهنامه نیز متن گفت وگومدارِ چندصداست. هدف از تحقیق پیش رو این است که با تکیه بر نظریۀ گفت وگومداری باختین و ارتباط آن با استعاره سازی، به بررسی ارتباط رجزهای شاهنامه با روایت سازی بپردازد و نشان دهد که این ویژگی چگونه در بازپردازی وجوه کنش، تعلیق و تعویق آن ها دخالت دارد و می تواند سبب بروز فضای گفت وگومدار و گسترش آن برای انتقال کنش ها شود.
۴۲۳۲.

Peer/Teacher Technology-Enhanced Scaffolding through Process Approach and Iranian EFL Learners’ Vocabulary Knowledge: A Probe into Self-regulation(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Teaching Language Skills (JTLS), Volume ۳۸, Issue ۳, Fall ۲۰۱۹ 189 - 223

کلیدواژه‌ها: peer scaffolding process approach self-regulation teacher scaffolding vocabulary acquisition

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۸ تعداد دانلود : ۳۶۰
The present study aimed at investigating the effect of peer and teacher scaffolding through a process approach in a technology-enhanced environment on vocabulary learning among high and low self-regulated learners. Participants of the study were 120 English as a Foreign Language (EFL) learners who were selected based on their scores on a sample copy of the Oxford Placement Test (OPT). The participants were divided into three groups each consisting of 40 learners. One group of the participants received peer scaffolding; the second group was exposed to teacher scaffolding via the Telegram app based on process approach principles, while the third group served as the control group. The control group received conventional vocabulary teaching in such a way that the Telegram app was not employed. The learners in the control group were also provided with vocabulary exercises in the vocabulary book (English Vocabulary in Use). Data were collected through a sample copy of OPT, a vocabulary test, and a self-regulation questionnaire. The results of a one-way ANOVA revealed that both peer and teacher scaffolding significantly affected vocabulary learning. However, there was no significant difference between peer and teacher scaffolding in terms of their effects on vocabulary learning. The results of a two-way ANOVA indicated that the main effect of treatment on vocabulary learning was significant; however, there was no statistically significant difference between the effects of the two treatment modalities on students’ vocabulary learning.
۴۲۳۳.

گسترش پذیری واژه بست های مطابقه در گزاره های تک مفعولی کُردی اردلانی (نظریّه فاز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان شناسی و گویش های خراسان سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲۱ 231 - 254

کلیدواژه‌ها: گسترش پذیری واژه بست گزاره های تک مفعولی نظریه فاز مطابقه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۰ تعداد دانلود : ۳۵۱
نظریه فاز به عنوان آخرین دستاورد برنامه کمینه گرا در جهت بهینه ساختن محاسبات و اقتصاد اشتقاق زبانی مطرح شده است. چامسکی برای اطمینان از کاهش بار محاسباتی حافظه معتقد است که اشتقاق ساخت های زبانی برمبنای عملکرد فازهای مختلف انجام می شود و هرساخت نحوی در یک فازمشخص شکل می گیرد. به اعتقاد وی فازها باید تا حد امکان کوچک باشند تا بارحافظه کاهش یابد. در این نظریه، اشتقاق نحوی ساخت های زبانی به صورت مرحله به مرحله انجام می شود و پس از کامل شدن هر فاز، اشتقاق حاصل به دو سطح صورت آوایی و صورت منطقی جهت خوانش آوایی و معنایی منتقل می شود و در نهایت براساس شرط نفوذناپذیری چامسکی(2000)، تنها هسته فاز و مشخص گرهای آن برای ادامه محاسبات قابل دسترسی خواهند بود. بسیاری از زبان شناسان بر این باورند که فرآیندهای نحوی ادغام و مطابقه از شرط نفوذناپذیری فاز تبعیت می کنند. از آنجائی که نظام  واژه بست افزایی ضمیری اغلب در طول تاریخ با نظام مطابقه مورد در ارتباط بوده اند ، لذا نویسندگان این مقاله برآنند تا شیوه میزبان گزینی واژه بست ها رادر زبان کردی اردلانی بر اساس نظام مطابقه مطالعه کنند. در این مقاله با بررسی داده های زبان کردی اردلانی و توصیف و تحلیل نظری میزبان گزینی واژه بست های مطابقه در آن نشان خواهیم داد که  تبیین مطابقه ای واژه بست ها با اصل شرط نفوذناپذی فاز در ارتباط است.
۴۲۳۴.

مدیریت ریسک: راهبردی برای ترجمه دقیق تر تردیدنماهای متون علمی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان شناسی سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۲۱) 25 - 44

کلیدواژه‌ها: تردیدنما ترجمه مدیریت ریسک مصاحبه گفتمان محور نیمه ساختار یافته توان منظوری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۱ تعداد دانلود : ۳۶۹
پژوهش حاضر به بررسی روش های ترجمه به کار گرفته شده، از سوی دانشجویان مترجمی زبان انگلیسی، در ترجمه تردیدنما ها در یک مقاله علمی در حوزه پزشکی می پردازد. در این پژوهش از روش پیسانسکی پترلین و زلاتنار مو (2016) برای جمع آوری و تحلیل داده ها جهت بررسی رویکرد دانشجویان ایرانی در ترجمه تردیدنماها استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان داد که علیرغم اهمیت تردیدنما ها، نزدیک به چهل درصد آن ها در ترجمه به گونه های مختلف حذف شده و یا تغییر کرده اند. سپس به روش مصاحبه گفتمان محور نیمه ساختار یافته دلایل تصمیمات دانشجویان ارزیابی و تحلیل شد. در آخر، یافته های پژوهش از منظر مدیریت ریسک در ترجمه مورد بحث و بررسی قرار گرفت. نتایج این بررسی ها نشان داد چارچوب مدیرت ریسک آنتونی پیم (2015) می تواند به مترجمان در ترجمه تردیدنماها کمک کند.
۴۲۳۵.

یافته هایی تازه از زندگی و آثار ملّا میرقاری گیلانی براساس نسخه های خطّی آثار وی و دیگران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان فارسی و گویش های ایرانی سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (شماره ۸) 165-197

کلیدواژه‌ها: ملا میرقاری گیلانی نسخه خطی نامه دستورنامه نگاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۳ تعداد دانلود : ۵۲۸
شناخت چهره های فرهنگی و ارج نهادن به آنها، ارج نهادن به فرهنگ و دانش است. یکی از دانشی مردان گمنام تاریخ ایران ملّا میرقاری گیلانی است. وی در دوره صفوی می زیست و ظاهراً در روزگار خود نیز «قدر ندید و بر صدر ننشست». با جست وجو در آثار پیشینیان، با چهره ای دوگانه از ملّا میرقاری گیلانی مواجه می شویم. برخی او را از خاندان بلیانی می دانند و عدّه ای نیز قائل به چنین انتسابی نیستند. بعضی معتقدند که او پدرِ زنِ تقی الدّین محمّد اوحدی بلیانی (۹۷۳ -۱۰۴۲ق)، صاحب عرفات العاشقین است. وی صاحب چهل و دو اثر در موضوعات مختلف مانندِ قرائت قرآن، ترسّل و نامه نگاری، لغت، نجوم و ... است. برخی آثار وی به صورت نسخه خطّی در کتابخانه ها نگه داری می گردد. در این مقاله تلاش می کنیم نخست اشتباه های برخی پژوهندگان در باره تاریخ ولادت و وفات ملّا میرقاری گیلانی، درهم آمیختگی دو چهره همنام، تاریخ تألیف آثار وی و ... را برطرف سازیم و سپس بر پایه آثار وی - که جملگی نسخه های خطّی هستند، جز انیس العاقلین- به نگارش زندگی نامه دیگری برای وی دست یازیم.
۴۲۳۶.

کلافی سردرگم در دستِ هزاران: در نورد و شکنج دراماتورژی و ترجمه در ایران؛ درنگی بر ترجمه، دراماتورژی و اجرای پرده آغازین مردی برای تمام فصول(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال پنجاه و دوم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴

کلیدواژه‌ها: دراماتورژی ترجمه نمایشنامه اجراپذیری الگوی کوزان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۶ تعداد دانلود : ۴۷۷
دراماتورژی بخش زیادی از فرایند پیش تولید، تولید و پساتولید اثر نمایشی را در بر می گیرد و جایی در پیوستار بین تنظیم متن نمایشنامه صرف تا نظارت بر اجرا و تنظیم و تعدیل عناصر مختلف اجرایی و مدیریت ادبی قرار می گیرد؛ یعنی می توان مانند لسینگ دراماتورژی را مجموعه گسترده ای از مهارت های منقّدانه قلمداد کرد یا مانند برشت، ساحت دو شقیِ متنی-تولیدی برای دراماتورژ قائل شد. حال در عرصه مطالعات ترجمه، رابطه میان اجرا (و تبعاً دراماتورژی) و ترجمه اغلب به مسائلی مانند دوگانی های خوانش پذیری و اجراپذیری یا ترجمه برای صحنه یا مطالعه فروکاسته شده است. در مقاله حاضر سعی بر آن است تا با بررسی آغاز پرده اول نمایشنامه مردی برای تمام فصول رابرت بولت، ترجمه های موجود از آن (آل رسول و طاهری) و متن اجرایی بهمن فرمان آرا از این اثر، ضمن واکاوی ساختار و کارکردهای دراماتورژی در کشور، نسبت مترجم با دراماتورژی مشخص شود. بررسی این مجموعه پر چین و شکن در قالب الگوی تعدیل شده کوزان دال بر آن است که ترجمه نمایشنامه اغلب نقطه شروع صرفی برای دراماتورژی محسوب می شود و در هر صورت، چه با تعریف مدیریت ادبی لسینگی و چه دراماتورژی متنی-تولیدی برشتی، نمی توان مترجم را دراماتورژ پنداشت و با تخصصی شدن این عرصه، شاید بتوان مترجم را دراماتورژ متنیِ ترجمانی دانست.
۴۲۳۷.

تحلیل نحوی حالت دهی کنائی در منتخبی از زبانهای ایرانی: رویکردی کمینه گرا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال یازدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۱ 77 - 108

کلیدواژه‌ها: انطباق دوگانه حالت دهی کنائی حالت ذاتی حالت ساختاری حالت دهی وابسته

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۱ تعداد دانلود : ۴۲۹
بررسی حاضر، به صورت بندی حالت دهیِ کنائی در زبان های تاتی، تالشی و وفسی بر پایه چارچوبی کمینه گرا می پردازد. انطباق در زبان های مورد اشاره دوگانه است. به این مفهوم که در بندهای لازم و بند متعدیِ زمانِ حال، فاعل در حالت مستقیم بوده و فعل با فاعل مطابقه می کند. این در حالی است که در بندهای متعدی زمان گذشته، فاعل در حالت غیرفاعلی بوده و فعل با فاعل مطابقه وندی ندارد. در عوض، واژه بست، وظیفه ارجاع به فاعل متعدی را بر عهده دارد. در این راستا، پس از معرفی دیدگاه های مطرح در پیوند با حالت دهی کنائی نشان خواهیم داد که این نوع حالت دهی در زبان های ایرانی نوعی حالت دهی ساختاری است و در قالب حالت دهی ذاتی، قابل صورت بندی نیست. در این راستا، مبانی نظری مارک بیکر (Baker, 2015) که با تکیه بر مفاهیم نحوی، نسخه جدیدی از نظام حالت دهی وابسته (Marantz, 1991) را ارائه می دهد، به کار گرفته شده است. این رویکرد، قادر است بر پایه نظریه فازها به نحو کمینه ای، حالت دهی کنائی در بندهای متعدی زمان گذشته را صورت بندی کند.
۴۲۳۸.

نشانه شناسی تطبیقی مفهوم «قدرت» در طعم گیلاسِ عباس کیارستمی و هملت ماشینِ هاینر مولر براساس نظریه انسان شناسی ادبی پیر بوردیو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال پنجاه و دوم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: نظریه انسان شناسی ادبی پیر بوردیو طعم گیلاس هملت ماشین عباس کیارستمی هاینر مولر فرامتن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۲ تعداد دانلود : ۶۴۳
طعم گیلاس نوشته عباس کیارستمی و هملت ماشین اثر هاینر مولر را می توان در انتقاد از اسارت ذهن و انزوای هنرمند در دنیای ماشینی در سایه نظریه انسان شناسی ادبی پیر بوردیو بررسی و تبیین کرد. رویکرد مشترک این آثار در برابر میدان قدرت، مبتنی بر دیالکتیک سرمایه فرهنگی با سرمایه اجتماعی، دیالکتیک خیال با واقعیت و دیالکتیک متن با فرامتن است که در سه محور کنش ِ اجتماعی، کنش زیبایی شناختی و کنش فرامتنی قابل تحلیل است. با توجه به جایگاه شاخص این آثار در سطح جهانی و در هنر مستقل، از مکتب تطبیقی آمریکا برای بررسی مضامین، گرایش ها، تخیلات و تکنیک های اجرایی مشترک در این دو اثر استفاده می شود. همچنین روش تحقیق توصیفی برای تحلیل محتوای مفهوم قدرت و بررسی هم کنشی نشانه های متنی در این پژوهش تطبیقی به کار می رود. یافته های پژوهش حاکی از اشتراک این آثار در فعال ساختن ذهن مخاطب یا تبدیل مخاطب به سوژه کُنش مند است چنانکه این آثار در برابر هنر هالیوودی یا عامه پسند به جای تقلید از واقعیات رسانه ای به دنبال کشف واقعیت از طریق مخاطب و ایجاد گفتمان میان فرهنگی اند. نشانه شناسی این آثار از یک سو بیانگر قدرت هنر در واژگون سازی زبان رسانه و ساختارشکنی واقعیات کلیشه ای و از سوی دیگر نشانگر تأثیر دیالکتیک مَنش بر ساختارهای اقتصادی اجتماعی برای تعدیل میدان قدرت از طریق توسعه ارزش های هنر معناگراست. در نتیجه هر دو اثر به عنوان آثار پست مدرن با استفاده از سرمایه های فرهنگی و تکنیک های پسادراماتیک، تقابل عینیت با ذهنیت در خشونت نمادین را مورد پرسش قرار می دهند و اثر را به متنی باز و سلطه ناپذیر تبدیل می کنند.
۴۲۳۹.

بررسی نظریه ترجمه یوهان ولفگانگ فون گوته در «یادداشت ها و مقالات برای فهم بهتر دیوانِ غربی- شرقی»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۹ بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ 177 - 192

کلیدواژه‌ها: یوهان ولفگانگ فون گوته دیوان غربی-شرقی نظریات ترجمه رمانتیسیسم متقدم هرمنوتیک فلسفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۶ تعداد دانلود : ۴۲۷
یوهان ولفگانگ فون گوته (1749-1832) ادیب، شاعر و متفکر آلمانی در بخش دوم دیوان غربی- شرقی خود با عنوان یادداشت ها و مقالات برای فهم بهتر دیوان غربی-شرقی که به نثر تألیف شده است با عملی هرمنوتیکی همت خویش را مصروف هموار کردن فهم دیوان خود می کند. در فصل با نام ترجمه تأملات خود را در باب امر ترجمه و انواع آن بیان می کند. گوته سه نوع یا به زعم خود، سه دوره از ترجمه را بر می شمارد. نوع اول که آن را نوع اقتباسی می نامد. دوره دوم که تلاش بر خلق دوباره اثر در زبان مقصد است. و دوره آخر که متن اصلی و ترجمه با یکدیگر به سوی متن اساسی و بنیادین حرکت می کنند. دوره این جستار در پی بررسی و تبیین ویژگیهای دوره های مزبور و همچنین نشان دادن فصل ممیز و همپوشانی این نظریات با هم عصران گوته یا همان رمانتیک های متقدم و هم افق شدن فیلسوفان متأخر هرمنوتیک همچون هانس گئورگ گادامر و پل ریکور با وی است.
۴۲۴۰.

The Effect of Dynamic Assessment of Toulmin Model through Teacher- and Collective-Scaffolding on Argument Structure and Argumentative Writing Achievement of Iranian EFL Learners(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Iranian Journal of Applied Language Studies,Vol ۱۱, No. ۲, ۲۰۱۹ 115-140

کلیدواژه‌ها: dynamic assessment Toulmin Model Teacher-Scaffolding Collective-Scaffolding Argument Structure Argumentative Writing Achievement

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۹ تعداد دانلود : ۲۸۳
Considering the paramount importance of writing logical arguments for college students, this study investigated the effect of dynamic assessment (DA) of Toulmin Model through teacher- and collective-scaffolding on argument structure and overall quality of argumentative essays of Iranian EFL university learners. In so doing, 45 male and female Iranian EFL learners taking part in the study were randomly assigned into three groups (two experimental groups including the teacher- and collective-scaffolding and one control group), each consisting of 15 learners. Toulmin Model of argumentation was used as an instructional tool in this research. The necessary data were collected through a pre- and post-test argumentative essay. During the experiment, the dynamic assessment groups wrote and revised their essays in response to teacher’s or peers’ supportive dialogue and zone of proximal development (ZPD) sensitive feedback on the argument structure of their essays; whereas, the control group did not receive such mediation and they were evaluated on their own independent performance. The results of statistical analyses carried out on post-test scores on argument structure and overall quality of the essays pointed out to the outperformance of the teacher- and collective-scaffolding groups on both variables. Furthermore, follow-up Post-hoc analyses revealed no significant difference between the teacher- and collective-scaffolding groups in terms of the overall quality of the argumentative essays. However, the statistically significant difference between the two experimental groups with regard to the argument structure indicated the outperformance of the teacher-scaffolding over the collective group. The obtained results support the fact that autonomy and improvement cannot be thrust upon learners, rather they need to be assisted wisely towards independence.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان